I HELP Steun aan den landbouw Wijziging Lager Onderwijswet c—- U Z E L F! 1 I I EENIGE RICHTLIJNEN DE LEERLINGENSCHAAL ZATERDAG 12 AUGUSTUS Motorrijder gedood Tegen auto gebot et De Winkelsluitingswet van Het nieuwe R. K. Ziekenhuis te Culemborg, dat thans voltooid is UITVOER VAN KAAS Nota van het Landbouwcomité Malversaties op Aruba INVOERRECHT OP BENZINE Nadere bepalingen Af zet der productie UIT DEN VRIJHEIDSBOND Mr. Fock gaat heen Minister Marchant stelt voor den overgangstermijn te verkorten OPLICHTERS AANGEHOUDEN Kerkbouw te Vught Audiëntie Aanzienlijke besparing van kosten Oogenblikkelijke hulp noodig inzake het te volgen Regee- ringsbeleid In hooger beroep voor het Hoog Militair Gerechtshof En de veranderde houding Minister Verschuur Er wordt geen onderscheid gemaakt PROEFTABELLEN VOOR DE STATISTIEK de n» REISGESPREKKEN IN HET BINNENLANDSCH VERKEER I bu re- LEEKEPREEKEN - HET BQTERMERK ST. BARBARA-ZIEKENHV1S TE CULEMBORG wor- geest de Statistiek HOMO SAPIENS redelijkheid VAN t een zal O'sch ratel» lacht, i Het Kon. Ned. Landbouw-Comlté heeft onder dagteekening van 11 Augustus 1933 een nota aan den Minister van Economische Zaken ge zonden, waarin eenlge richtlijnen zijn ultge- stlppeld voor het te volgen regeerlngsbeleld om den zoo zwaar getelsterden Nederlandschen Landbouw door de moeilijke tijden heen te helpen. Aan deze nota ontleenen wij het volgende: De ver doorgevoerde ontwikkeling van den Nederlandschen Landbouw in de richting van exportbedrijf is oorzaak, dat zeer sterk de be zwaren worden ondervonden van de economi sche afsluitingspolltlek van andere landen. ■Deze politiek is niet zoozeer te beschouwen als een crisisverschijnsel, doch is geleidelijk gegroeid in verband met de politiek economische verschuivingen, die het gevolg zijn van den wereldoorlog. Het is dan ook niet te verwach ten. dat hierin binnen afzienbaren tijd wijziging zal komen, zoodat onze export weer ongehinderd zal kunen functionneeren. Zelfs van de mone taire en economische wereldconferentie, welke te Londen is gehouden, kon niet worden ver wacht, dat zü ten deze belangrijke verande ringen ten goede zou kunnen teweegbrengen, aangezien het niet was aan te nemen, dat de verschillende landen die zich tot dusverre voor Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging der wet van 30 December 1932 tot wijziging der Lager Onderwijswet 1920 en van* de Lager On derwijswet 1920. Sedert zijn laatste aan de regeering aange boden Urgentieprogramma hebben de omstan digheden zich zoodanig gewijzigd, dat het Ko ninklijk Nederlandsch Landbouw-Comlté daarin aanleiding heeft gevonden, zich nog eens te beraden op hetgeen dient te worden gedaan om onzen Landbouw zoo goed mogelijk door deze moeilijke tijden heen te helpen. Op grond hiervan is gepoogd eenlge richtlijnen uit te stippelen voor het daarbij te volgen regeeringsbeleld, zooals onze organisatie dit noodig oordeelt. In de tweede plaats acht de Minister een aan vulling van artikel 19 der wet gewenscht. De Minister Is van oordeel, dat deze bezuinigings maatregel van de Regeering, waarmede de be sturen van bijzondere lagere scholen uit den aard der zaak niet hebben kunnen rekening houden, redelijkerwijze voor de besturen niet mag lelden tot geheel of gedeeltelijk verlies van de waarborgsom. ider ontzetting van de bevoegd- mllltalre macht te dienen. Naar aanleiding van het onlangs gepubliceer de bericht, dat Minister Verschuur inzake de Winkelsluitingswet zijn houding nog niet be paald heeft, schrijft de heer B H. Wellmann secretaris van het Comité van Actie tegen de Winkelsluitingswet Op 25 Augustus as. zal In hooger beroep voor het Hoog Militair Gerechtshof te ’s Graven- hage terecht staan de eerste luitenant der ma riniers J„ destijds beheerder van de cantlne op het eiland Aruba (kolonie Curacao), die we gens malversatiën met cantinegelden door derf Krijgsraad te Willemsoord is veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf met ontslag uit den dienst, zom held om bü de Zooals reeds eerder werd gemeld is de Minis ter van Staat mr. D. Fock voornemens het voorzitterschap van de Liberale Staatspartij „De Vrijheidsbond" neer te leggen. Als zijn op volger wordt genoemd mr W C. Wendelaar, burgemeester van Alkmaar, die thans vice- voorzitter der partij is. nder de velen, die ons de laatste weken 1 hun bemerkingen op onze beschouwingen en hun adviezen toezonden zijn verschil lende raadgevers, die in dezen geest spreken de ellende, die de samenleving doormaakt is alleen te wijten aan het grove egoïsme van groot tot klein, van hoog tot laag. Alleen wan neer de menschheld terugkeert tot de beginse len van het christendom, wanneer naastenliefde en rechtvaardigheid weer onze daden beheer- schen, eerst dan zal er weer werkelijk geluk en welvaart mogelljk zijn. Al de andere aanbevolen middelen tot opheffing der crisis zullen üde* blijken. Wy behoeven niet te zeggen, dat wij het In beginsel met deze adviseurs eens zijn. Herhaal- delljk hebben wij vroeger geschreven, dat er voor onze westersche beschaving geen ander redmid del mogelljk is dan terugkeer tot de christelijke moraal. Alle groote encyclieken van de laatste halve eeuw, welke zich met sociaal-economische vraagstukken bezig houden, hebben ditzelfde motief. Maar, het is niet voldoende een plato nische verklaring voor een beginsel af te leg gen. De samenleving bestaat nu eenmaal uit honderden millioenen individuen, die allen hun eigen neigingen, hun eigen levensdrang hebben De een meer, de ander minder, allen oefenen een zekeren invloed op de samenleving uit, al is het maar, dat zij lichamelijke behoeften heb ben, welke om bevrediging vragen, waarbij he' productieproces wordt aangesproken. Heel vee! van die menschelljke handelingen zijn onver schillig; zij zijn noch goed noch kwaad; zij kun nen op deze en op gene wijze gesteld worden Met geen enkele handleiding der moraal zult gl) kunnen aangeven of iemand tien, acht of zes uur moet arbeiden. Het is, uit eeb -eeuwigheids- oogpunt beschouwd, volmaakt onverschillig of iemand vijftig of honderd gulden per week ver dient. De christelijke beginselen beginnen pas mee te spreken, wanneer het gaat over verkrlj-* werk zorgen;- „de regeering” Met Ingang treinreizigers i Oldenzaal op opengesteld tot het voeren van zg. reisge- sprekken in het binnenlandsch verkeer. Deze gesprekken kunnen worden aangevraagd ineen der telefooncellen op het perron te Amster- Op <2 dezer treedt in werking de wet van 5 Augustus 1933, waarbij in de gewijzigde wet van 19 December 1931 tot lijdelijke heffing van een bijzonder Invoerrecht op twnzine is inge voegd een art. 2 bis. In dit artikel wordt ver boden: a. benzine te vermengen met petro leum en met door den minister van Financiën aan te wijzen andere stoffen, die geacht kun nen worden aan benzine te kunnen worden toe gevoegd om de heffing volgens deze wet ge deeltelijk te ontgaat!. b met Ingang van door den minister te bepalen data petroleum, en volgens letter a- aangewezen andere stoffen, welke niet een door den minister bepaald per centage van een of meer door hem voorgeschre ven herkenningsmiddelen bevatten, en benzine, waarin zich deze herkenningsmiddelen, of be- standdeelen, welke daarvan afkomstig kunnen zjjn, bevinden, in het vrije verkeeer te bren gen, ten vervoer aan te bieden, te vervoeren of in voorraad te hebben. In verband hiermede heeft de minister vin Financiën thans o.m. het volgende bepaald. 1 ter uitvoering van genoemd artikel 2 bis, letter a worden aangewezen en ten aanzien van de verdere bepalingen dezer beschikking met petroleum gelijkgesteld: alle niet als ben zine belaste, doch aan hetzelfde invoerrecht als petroleum onderworpen aardolie en bruinkool- distillaten en hiermede in samenstelling over eenkomende stoffen. 2 JL. H. Exc. de Blsschop van Haarlem zal da volgende week Maandag, Dinsdag en Woens dag geen audiëntie verleenen. Voorts heeft artikel IV ten doel de herplaat sing van de wachtgelders bij het bezonder on derwijs eenigermate te bespoedigen. De wet be handelt de openbare scholen als een eenheid, maar ten aanzien van de bijzondere scholen worden alle instellingen of vereenlglngen, die een of meer scholen besturen, geïndividualiseerd, zonder eenlg verband van gelijke richting in aanmerking te nemen. Het komt den Minister voor, dat dit verband van gelijke richting zonder bezwaar kan worden gezocht in de aansluiting van de school bjj een zelfde commissie van beroep, als bedoeld in art. 92 der Lager Onderwijswet 1920. Een zoodanig voorstel werkt in het belang van het Rijk als van de wachtgelders zelf en stelt de schoolbesturen in het algemeen niet voor verplichtingen, welke zij in niet zouden kunnen aanvaarden. Daarvoor is in de eerste plaats verlaging der bedrljfsultgaven noodzakelijk. De overheid dient door ingrijpende maat regelen tot versobering, de apenbare uitgaven met de zoozeer gedaalde ontvangsten in over eenstemming te brengen waardoor ook de thans zwaar op de bedrijven drukkende lasten kun nen worden verminderd. Daarnaast moet het mogelijke w^den ge daan om de prijzen van de producten en dien sten, welke de landbouwer in zijn bedrijf noo dig heeft, te verlagen. Naar meerdere verla ging der marge tusschen groothandelsprfjzen en kleinhandelsprijzen dient inet kracht te worden gestreefd, opdat aan de. wanverhouding tus schen de groothandels- en de kleinhandels prijzen een einde kome. Wordt niet spoedig het zoozeer verstoorde evenwicht in onze staatshuishouding hersteld, dan zou tenslotte Inflatie van ons ruilmiddel onafwendbaar worden. Ook al zou evenwel dit proces van aanpas sing op vlotte wjjze verloopen. dan kan toch hierop niet worden gewacht. Voor een steeds toenemend aantal bedrijven Is er perlculum in mora; oogenblikkelijke hulp is noodig om ineenstorting te voorkomen. Om deze reden zal dan ook het reeds her haaldelijk toegepaste middel van prtjsverhoo- ging der producten niet kunnen worden ont beerd. Het spreekt intusschen vanzelf dat ook onder deze ongunstige omstandigheden de Landbouw moet blijven streven naar rationalisatie van het bedrijf en het is wenschelljk de crisismaatre gelen dienstbaar te maken aan een versterking van dit streven. Vrijdagmiddag omstreeks half een reed een motorrijwiel met vrU snelle vaart de Rem- brandtlaan te Velp uit met het doel om naar links den Zutphenschen straatweg op te zwen ken. In plaats van de bocht ruim te nemen kneep hu deze af. Juist op dat oogenblik nadele een Ford-auto uit de richting Dieren. De W- stuurder van den auto gooide ’t stuur naar links maar kon niet meer voorkomen dat de motor rijder in volle vaart tegen den auto opvloog, Het motorrijwiel is totaal vernield. De auto be liep ook ernstige schade. De motorrijder werd met een zware, schedel breuk naar het gemeente-ziekenhuis overge bracht en overleed een half uur na aankomst aldaar. Misschien trekt de Minister uit het feit, dat de stroom van protesten tegen deze wet ver minderd is de conclusie, dat het publiek zich aanpast aan de wet of de winkelier tevreden is? Noch het een, noch het ander is waart Het publiek moet zich aanpassen, maar dat gaat ten koste van liet bestaan van vele win keliers! En de winkeliers! Zeker, die hebben zich in hun lot geschikt, omdat zU geloofd heoben in het woord van een minister, die op de vragen van, het Tweede-Ka- merMd. den heer van Hellenberg Hubar, ant- worfdde: Aat de overweging van de resultaten van het genouden onderzoek naar de werking der win kelsluitingswet er toe geleld heeft, dat een wij ziging van de winkelsluitingswet 1930 is voor bereid. welke in hoofdzaak een verruiming van verkoopmogelUkheld tn sommige kringen (con sumptie-zaken) op Zondag beoogt en dat het betreffend wetsontwerp, naar hü vertrouwt, bin nenkort bjj de Staten-Generaal zal kunnen wor den ingediend.’’ Deze mededeeling werd bovendien nog be vestigd door den Minister aan het Bestuur van de Ver. van Suikerwerk- en Chocoladefabri kanten in een audiëntie op 9 Febr J.L En op 5 Augustus 1933 verklaart dezelfde mi nister. dat hU zijn nouding inzake de winkel sluitingswet nog niet bepaald heeft! Het Comité van Actie tegen de Winkelslui tingswet. dat de actie in verband met de mede- deelingen van den Minister aan het Tweede-Ka merlid van Hellenberg Hubar in nadere afwach ting heeft stopgezet, zal thans éér. dezer dagen opnieuw bijeenkomen om de gewijzigde houdiiig van den Minister nader te bespreken. met ingang van 10 September as. wat het in vrije verkeer brengen betreft en met ingang van 1 October wat bet ten vervoer aan bieden. het vervoeren en het in voorraad héb ben betreft, zal alle petroleum per KG. ten minste 10 milligram blau B fur Zaponlack, be nevens 20 milligram furfurol moeten bevatten en zullen deze herkenningsmiddelen of be- standdeelen, welke daarvan afkomstig kunnen zijn, zich niet in benzine mogen bevinden. Bij eenige uitzonderingsbepalingen worden o. m. bepaald, dat het onder 2 bepaalde niet geldt ten aanzien van blijkbaar voor eigen gebruik bestemde hoeveelheden van niet meer dan 100 liter petroleum of benzine, mits de bezitter hiervan voldoende aannemelijk maakt, dat hjj de petroleum niet voor verboden vermenging van benzine bezigt. Te Vught zullen onder architectuur van den heer Kropholler te Wassenaar een R.K. kerk met parochiehuis, woningen enz. worden ge bouwd Deze werken zijn voor de som van f 158.700 opgedragen aan de firma H. Rooljak- kers te Beek en Donk. de Instandhouding van hun Landbouw groote offers o.m. in den vorm van bescherming hebben getroost, dezen tak van bedrijf plotseling aan zijn lot zouden overlaten. Men dient zich evenwel in dit opzicht voor overdrijving te hoeden. Nog steeds is er voor onzen Landbouw export mogelijkheid. al is deze niet onbeperkt. Onze afnemers wenschen slechts onze landbouwpro ducten binnen te laten in zoodanige hoeveelheid als in overeenstemming is met de veronderstelde behoefte. Al naarmate de eigen landbouw in staat zal blijken in de binnenlandsche behoefte te voorzien, zal men den invoer van onze arti kelen gaan verminderen. Zoodoende wordt wat den afzet der pro ductie betreft, onze landbouw meer en meer teruggedrongen tot de binnenlandsche markt en het is daarom van het grootste belang, dat daar een loonende prijs wordt gemaakt. Daar voor is noodig. dat de dierlijke productie, waar het hier voornamelijk om gaat, wordt geregeld In overeenstemming met het opnemingsvermo- gen van de binnenlandsche markt en de ons ge bleven afzet-mogelljkheld in het buitenland. Een en ander zal tot gevolg hebben, dat de gelegenheid voor productieven arbeid in het landbouwbedrijf vermindert, waarin echter kan worden voorzien door uitbreiding te geven aan de voortbrenging van producten, welke thans op groote schaal worden Ingevoerd, nJ. voeder- stoffen. Voor een dergelijk proces van aanpassing aan gewijzigde omstandigheden moeten even wel de voorwaarden gunstig worden gemaakt. Dit neemt intusschen niet weg, dat ook op andere wijze naar herstel van de rentabiliteit, dus naar het wegnemen van de wanverhouding tusschen de uitgaven en de inkomsten der landbouwbedrijven dient te worden gestreefd. In de Memorie van Toelichting zegt de mi nister van Onderwijs, dat artikel XIV eerste lid der wet van 30 December 1932 aan de scholen voor gewoon en uitgebreid lager onderwijs, die over het Jaar 1932 in aanmerking kcgtien voor Rljksvergoeding een overgangstermijn Van twee jaren geeft om zich aan te passen aan de nieuwe leerlingenschaal van art. 28 der Lager Onder wijswet 1920. welke krachtens art. XIII van eerstgenoemde wet toten met 31 December 1937 geldt. Aanvankelijk was de minister van oor deel. dat hij uit deferentie voor de Staten-Gene- raal geen stappen behoorde te doen om In deze kort voor de Kabinetswijziging tot stand ge komen regeling verandering te brengen. De voortgaande achteruitgang van den geldelljken toestand van het Rijk en de gemeenten noopt hem echter dit standpunt prijs te geven. Het verkorten van den overgangstermijn is een een voudig middel om een aanmerkelijke kostenbe sparing te krijgen. Teneinde den gemeente- en schoolbesturen gelegenheid te geven nog tijdig de noodige maatregelen te kunnen treffen in zake het ontslag van onderwijzers en tevens om de organisatie van de school tijdens het school jaar niet in de war te sturen, wordt voorge steld de gewijzigde leerlingenschaal in te voeren zoodra het op 31 December 1933 loopend school jaar of de op dien datum loopende schoolcursus is geëindigd. De besparing, welke de invoering van de gewijzigde leerlingenschaal met zich brengt, zal aldus reeds in 1934, zü het ook ge deeltelijk, worden bereikt. Een becijfering aan de hand van de laatst be kende gegevens heeft uitgelezen, dat door In korting van meerbedoelden termijn over het volle Jaar 1934 2396 onderwijzers aan het ge woon lager onderwijs en 129 onderwijzers aan het uitgebreid lage onderwijs minder voor reke ning van het Rijk zullen kunnen worden ge bracht, wat, naar den maatstaf van een ge- De Crislszulvelcentrale maakt bekend, dat voor de week van 13 tot en met 19 Augustus as. de prijs voor het botermerk 1.00 en die van de vervoervergunning voor buitenland- sche boter 1.10 per KG. bedraagt. van 21 Augustus zal voor de op het baanvak Amsterdam— op proef de gelegenheid worden tot 1—---Z- ~‘~Z 1 mlddeld salaris van onderscheidenlijk ƒ2000 en 3000 een besparing oplevert van f 5.179.000. Door het Invoeren van de nieuwe leerlingen schaal in den loop van 1934, nJ. bü het begin van het in dat jaar aanvangend schooljaar, zal dit bedrag ongeveer de helft lager zün. Hierop komt dan tevens in mindering een bedrag van aan de berokken onderwijzers toe te kennen wachtgeld», hetwelk tengevolge van verschil lende onzekere factoren, welke hierbü een rol spelen, niet met juistheid kan worden bepaald. Het komt den Minister wenschelük voor van deze gelegenheid gebruik te maken om de La ger Onderwüswet 1920 in drieërlei opzicht te wüzigen of aan te vullen. De eerste aanvulling betreft de wachtgeld regeling van de onderwüzers. De Minister acht het van belang onder zekere voorwaarden de oudere onderwüzers, die van 60 jaar en ouder, te vrüwaren voor de nadeelige gevolgen van het niet aanvaarden eener nieuwe betrekking. Die voorwaarde moet naar de meening van den Minister hierin bestaan, dat de bepalingen be treffende het vervallen of verminderen van het wachtgeld slechts bulten werking worden ge steld voor hen, wier wachtgeld 65 pCt. van de laatstelük genoten jaarwedde bedraagt, omdat er dan voor het Rük vrüwel geen financieel na deel aan verbonden zal zün. Donderdag hebben twee Rotterdammers, resp. 19 en 22 jaar oud. gepoogd de Eerste Crediet en Assurantie Maatschappü te Delft voor 500. op té lichten. Hun was ter oore gekomen dat een Rotterdammer, de heer De D„ bü deze bank een crediet had gevraagd voor f 500.Zü ver voegden zich aan de bank en vroegen dit cre diet op, voorgevende broers van den heer Do D. te zün. De bank vertrouwde de zaak niet en gaf het bedrag niet af. Na informatie bü De D. bleek, dat deze in het geheel geen opdracht had gegeven en zelfs geen broers had. De re cherche te Delft werd gewaarschuwd en deze slaagde er, in samenwerking met de Rotterdam- sche recherche in, belde mannen te arresteeren. Zü werden naar Delft overgebracht. Tevens bleek, dat zü handlangers van een zekeren K. waren, die het zaakje op touw had gezet. Ook bleek thans, dat deze kort geleden ook een bank te "Rotterdam voor 500.had opgelicht. W Het Centraal Bureau voor schrüft ons het volgende: Met betrekking tot de door het Bureau uit gezonden proefabellen voor de Statistiek der Gemeenten, zün in verschillende bladen eeni ge critische opmerkingen van het gemeente bestuur van Strüen opgenomen. In verband waarmee het volgende moge worden meege deeld. Volgens art. 215. laatste lid der Gemeentewet kan door de Kroon’ worden bepaald welke sta tistische gegevens door B en W. jaarlijks aan het Centraal Bureau voor de Statistiek zullen worden toegezonden. Door de Kroon wordt te vens de vorm voor deze gegevens vastgesteld Nu bevindt de uitvoering, welke aan deze be palingen zal worden gegeven, zich nog in een stadium vari proefneming en1' alzoo van voorbe reiding. Het mag dus prematuur worden ge noemd om thans reeds over deze zaak te. schrüven op de wüze zooals dit is geschied. Ter geruststelling van hen. bü wie de vrees zou kunnen zün opgewekt, dat tot het opstellen van vragenlüsten, die noodeloos uitvoerig zün, zou zün overgegaan en niet voldoende rekening is gehouden met den aan de verstrekking ’van de gegevens verbonden arbeid, worde hieraan nog toegevoegd, dat de formulieren, met Welker samenstelling de Centrale Commissie voor de Statistiek zich bezighoudt worden ontworpen in overleg met vakkundlgen, ip hoofdzaak hoof den van diensttakken en bedrüven in gemeen ten van verschillend type. Bü de toezending van de proeftabellen is aan de gemeentebestu ren gevraagd om eventueele op- en aanmerkin gen ter kennis van het Centraal Bureau voor de Statistiek te brengen, opdat daarmede de definitieve vaststelling zooveel mogelük kenlng zal kunnen worden gehouden. gen, toepassen en gebruiken van eigendom en bezit; over regeling van arbeidsvoorwaarden, over het maken van contracten, in één woord bü alles, waarbü de vensch uit vrijen wil en met bepaalde bedoelingen daden stelt. Die daden moeten door een zuiver gevormd geweten ver antwoord kunnen worden. Bü die gewetensvor ming nu en bü de bepaling, wat al dan niet rechtvaardig is, al dan niet met de naastenliefde strookt, zal het christelük beginsel en zü die daarvan de bewaakster is, de Kerk, een woord meespreken. Intusschen: de honderden millioenen men- schen leven voort, stellen dagelüks hun daden maken gezamenlük het economisch leven. Men kan niet verwachten, dat op zekeren dag een groote verkeersagent boven al het gewoel uit zal oprijzen en een halt zal toeroepen aan alle aardbewoners om naar de christelüke beginse len te gaan leven. De Kerk kan, al naar tüd en omstandigheden, algemeene nonnen aange ven voor het sociaal economisch leven; slechts zeer langzaam, en wel door den invloed van de volgelingen der goede beginselen op de maat schappü, zullen daarvan op den duur de ge volgen merkbaar zün. Daarnaast zün er tal van ontwikkelingsmogelükheden, welke bulten de invloedssfeer der Kerk vallen, omdat zü haar principieel gesproken onverschillig zün; b.v. nieuwe uitvindingen en hare toepassingen; en buitendien zün er millioenen tnenschen. die zich aan de leiding der kerk onttrekken. Der halve kunnen wü met enkele verklaringen om trent de wenschelükheid en noodzakelükheid van het volgen der christelüke moraal alleen niet volstaan. Wü moeten, leder voor zich, ieder in eigen kring, ieder op de plaats, waar hü ver- antwoordelükheld heeft naar beste krachten aan den opbouw der maatschappü meewtrken. Wü geven aanstonds toe, dat het grootste per centage der menschen direct op die gewenschte verbetering der samenleving geen invloed kan uitoefenen. Indirect echter pieer dan over het algemeen wordt aangenomen. Zeker, de leiders hebben in laatste Instantie voor een goed deel het lot van een volk m handen. Maar.... leder volk heeft de regeering, welke het verdient. En dan neme men dat „regeering" niet enkel in den zin van landsregeering. maar als leiding op leder terrein. Wanneer wü in m van landen de laatste jaren zooveel scheef hebben zien gaan, wanneer de financiën in de war raakten, de handel ontwrichtte, gevaarlüke wrrüvingen met andere regeeringen ontstonden, was dit hieraan te wüten, dat uit de massa zelf geen tegenwicht kwam. Overdreven sociale elschen voeren tot f officieele geldverspilling; een te hooge levens standaard verstoort een handelsbalansopge schroefde vaderlandsliefde voert een regeering tot prikkelende daden tegenover het buitenland. Een volk beeft als geheel zün eigen lot in han den; drüven de onevenwichtige elementen boven, dan slaat het schip van staat uit den koers. Het maatschappelüke leven is als .een zee; oppervlakkig kan men niet zien wat onder 4S» waterspiegel woelt en beweegt, welke stroo- men en tegenstroomen elkaar ontmoeten, hoe draaikolken zich vormen, hoe de werking var. den bodem'is.... Wü hebben in voorgaande beschouwingen Verschillende voorgestelde middelen tot bezwe ring der crisis besproken en het een meer het ander minder deugdelük bevonden. Wü hebben naast de besprokene nog tal van andere voor stellen ontvangen. Een inzender meent zelfs in staat te zün volgens wiskundige formules, netjes in de studeerkamer uitgedacht, heel de miensch- held naar nieuw geluk en welvaart te kunnen voeren. In al de voorgestelde oplossingen misset, wü het voornaamste element, er wordt nJ. geen rekening gehouden met de natuur van den mensch. Hoeveel wü ook voelen voor leiding van boven af, voor goede, sociale voorzorg en na zorg, voor alles wat in het maatschappelük ver keer strookt met een rechtvaardige verdeeling en naastenliefde^_dat alles kan slechts op een gezonden bodem gedijen. Welnu, van den be ginne af is de maatschappü na Adams zon denval zóó ingericht, dat slechts door arbeid rükdom wordt verkregen. Zeker, er zün andere middelen om zich te verrüken, nJ. diefstal en andere oneerUjke practüken, speculatie en der- gelüke. Maar dit brengt geen werkelük geluk Blüvende, gezonde welvaart kan slechts door arbeid verkregen warden. Slechts de samenle ving, die deze wet aanvaardt, komt tot nieuwen voorgoed. Omdat deze wet thans niet op ge- dam C.S., Amersfoort, Apeldoorn, Deventer. Hengelo of Oldenzaal en tüdens het oponthoud van den trein aan een volgend station. Bü de aanvraag moet, ongeacht de plaats van bestemming, een bedrag van 0 50 in de automatische incasseér-inrichtlng worden ge stort. Indien het gesprek langer dan drie mi nuten duurt, moet op de plaats, waar het gesprek gevoerd wordt, worden bübetaald vol gens het normale af stands-tarief. i zonde wüze wordt toegepast of niet kan i den toegepast, is er zooveel ellende. Beschouw een volk als ëen individu. Iemand, die op grooten voet heeft geleefd, voelt zich dood ongelukkig wanneer lyü zich plotseling zürf i voornaamste bronnen van Inkomsten ziet afge sneden. Hü moet zün personeel ontslaan, waar door zün1 groote huis onbewoonbaar wordt. Alles wat hem .vroeger lief en dierbaar was, wordt hem een last: hü mist de middelen om zün meubelen, zün tuin en al zün mooie dingen te onderhouden en te vernieuwen. Hü maakt een crisis door. Wanneer hü den moed heeft om zich van alles te ontdoen, in andere omgeving, op kleiner schaal opnieuw te beginnen is er kans op hieuw geluk voor hem. En dat geluk komt eerst, wanneer hü door eigen arbeid w^er iets opbouwt. Afmoet hü zeer bescheiden leven, al is zün nieuwe staat niet te vergelüken met zün ouden, toch zal de zon voor hem schünen. wanneer hü voelt door eigen energie weer voor uit te komen. Spoedig zal hü zelfs de betrek- kelüke waarde van bezit leeren inzien: geluk ligt in de waardeering van wat men zelf ver werft, ligt in het scheppen meer dan in het bezitten, niet in het gemakkelyk verbruiken van wat men zonder moeite heeft verkregen. Zoo individu, zoo volk. Zün wü niet daarom zoo ongelukkig, omdat wü nog maar'altüd in den „overgangstoestand’’ blüven; omdat wü in den waan leven, dat het verloren paradüs van vóór den oorlog op een goeden morgen opeens weer geopend wordt? Wü missen den moed om ons als volk op een sterk verlaagd niveau te plaatsen; ons aan te passen aan veranderde tüdsomstandlgheden. Wü willen behouden wtat al lang verloren is en als dat een waan blykt wordt de „regeering” aansprakelük gesteld. „De regeering” moet alles doen: er moet steun zün 1 voor dit en steun voor dat om de artikelen „op prüs" te houden. „De regeering" moet voor moet de werkloo- zen in het leven houden; de regeering en nog eens de regeering! Wü beleven het nu, dat de 1 vier groote Nederlandsche Katholieke stands- organisaties, vertegenwoordigend haast een der- de deel van ons volk, een urgentie-program maken en „de regeering" voorschrüven, hoe zü de welvaart weer in Nederland moet binnenlei den. Maar wü zouden den leiders van die orga nisaties toch wel eens willen vragen: wat doet gü zelf ter bevordering van die welvaart? Zeker, de regeering kan het een en ander doen; zü verzuimt wellicht in dezen tüd ook dingen, die men haar verwüten kan. Maar wie sterk wil staan, moet zelf zün kracht toonen. En men bedenke wel, behalve dan op het gebied van het internationaal ruilverkeer is „de regeering” geen scheppend organisme. Wanneer zü geld gééft aan den een, moet zü het van den ander af nemen. Zj| kan leiden en gunstige voorwaarden scheppen. Maar rijkdom scheppen moeten de burgers zelf. Alle welvaart is, door heel de ge schiedenis heen, slechts ontstaan door de ener gie, de werkkracht, den durf, den ondernemings geest van de Leste krachten in het volk; daar schuilen de ontdekkingsreizigers, de uitvinders, de geleerden, de practici. Een regeering kan wetten maken, maar het zün doode letters, wan ne» zü niet voortkomen uit, en geschraagd door den geest van het volk zelf. Die van ons volk moet losgeslagen worden Gaat er van de regeering niet die krachtige lei ding uit, welke wü In deze moellüke dagen zoo hard noodig hebben, uit het volk zelf, uit de lei ders van het maatschappelük leven komt helaas ook niet anders dan critiek. Moesten er in deze moellüke dagen niet lederen dag opvoedende klanken van de leiders onzer organisaties wor den gehoord? Laten zü zorgen voor het Juiste inzicht bü ons volk! Er is een algemeene roep om een eind te maken aan vrouwe lijken arbeid in de fabrieken en op kantoren. Wat hebben de orgftrHsMles daaraan gedaan? Er is een drang om den ver koop van Nederlandsch fabrikaat te bevorderen Wie heeft iets gemerkt van een propaganda onder den middenstand om In dezen tüd zich niet tevreden te stellen met den gemakkelüken verkoop van een merkartikel tegen hooge provi sie; maar om zich in te spannen om het publiek te winnen voor nieuwe Nederlandsche produc ten, ook al is de beloonlng daarvoor niet zoo groot? Men vraagt aan de regeering een publiek rechterlüke bedrüfsorganisatie. Wat doen de organisaties zelf om in overleg tusschen werk gever en werknemer een bedrüf zóó rüp te ma ken voor eigen beheer, dat de publiekrechter- lüke erkenning vanzelf volgen moet? Waar zün de bewüzen, dat langs organisatorischen weg den arbeider wordt geleerd, dat één gulden met eigen eerlüken arbeid verdiend, tien maal meer waard is dan twee gulden uit een steunkas ontvan gen? Deze litanie zouden wü nog kolommen lang kunnen vervolgen. Voldoende om aan te too nen, dat er nog werk genoeg aan den winkel Is, alvorens met louter critiek kan worden vol staan. Er staat een nieuwe toekomst te wachten: altijd is na regen zonneschün gekomen. Welke machtige gebieden liggen nauwelüks ontgon nen: de luchtvaart en heel het verkeer schept nog onafzienbare mogelükhedende radio en de overbrenging van klank door licht; de electri- clteit met haar onultputtelüken rükdom, dit alles en nog veel meer houdt een wereld van nieuwe dingen, van voldoening en nieuwe be hoeften, van werkgelegenheid en levensvreug de in. Maar de geest van het volk moet losge slagen warden; het moet leeren, dat het oude paradüs dicht Is en dat een nieuwe wereld lang zaam en moeizaam moet worden opgebouwd. Wie een volk wil lelden in den waren zin zette dit oude lied van den arbeid in een nieuwe melodie en zorge dat het worde geleerd en na gestreefd 1 Op desbetreffende vragen van het Kamerlid Blerema heeft Minister Verschuur geantwoord, dat hü de meening. volgens welke de kaaspro- ducenten, die zelfs niet van oudsher exponeer den, ten gevolge van de genomen maatregelen tot regeling van den uitvoer naar'Frankrük ten achter staan bü producenten, die wel regelmatig zelf exporteerden^ en dat aan eerstgenoemde producenten extra voordeelen ontgaan, welke aan den export naar Frankrük zouden zün ver bonden. niet kan deelen Injuners wordt op grond van de Crisisuitvoerwet 1931 door middel van een systeem van heffingen bereikt, dat de mo- gelüke extra voordeelen. welke genoemde export kan opleveren, ten behoeve van de gazamenlüke producenten worden bijeengebracht. Dit stelsel van extra heffingen Is zoodanig, dat de Minis ter als zün oordeel uitspreekt, dat den expor teurs van kaas voor Frankrük in het algemeen op dien uitvoer niet meer dan een normale winst wordt gelaten. Waar de Minister van meening is, dat hier van onblllükheld bezwaarlük sprake kan zün, ligt het ook niet op zün weg in deze aangele genheid maatregelen te nemen. Aan-het ge vormde fonds zal eerstdaags een bestemming worden gegeven, waarbü dan een gedeelte zal worden ter beschikking gesteld tot het doen van een ultkeerlng aan de producenten. Het behoeft geen betoog, dat, gezien het boven staande, geen aanleiding bestaat onderscheid të maken tusschen de verschilende categorieën van exporteurs.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 17