HELP
U ZELF!
Steun aan den landbouw
Wijziging Lager Onderwijswet
J
BENIGE RICHTLIJNEN
DE LEERLINGENSCHAAL
ZATERDAG 12 AUGUSTUS
LEEKEPREEKEN
Motorrijder ^gedood
ST. BARBARA-ZIEKENHU1S TE CU LEM BORG
nStr
Het nieuwe R. K. Ziekenhui» te Culemborg, dat thans voltooid is
UITVOER VAN KAAS
Nota van het Landbouwcomité
Malversaties op Aruba
INVOERRECHT OP BENZINE
Af zet der productie
UIT DEN VRIJHEIDSBOND
Mr. Fock gaat heen
te
Minister Marchant stelt voor den
overgangstermijn te verkorten
OPLICHTERS AANGEHOUDEN
HET BOTERMERK
Kerkbouw te Vught
Audiëntie
redelükheid
Aanzienlijke besparing
van kosten
Oogenblikkelijke Hulp
noodig
inzake het te volgen Regee-
ringsbeleid
In hooger beroep voor het Hoog
Militair Gerechtshof
Er wordt geen onderscheid
gemaakt
PROEFTABELLEN VOOR DE
STATISTIEK
"J
- REISGESPREKKEN IN HET
BINNENLANDSCH VERKEER
Nadere bepalingen
van
f
Tegen auto gebotst
I
de
Statistiek
nen.
I
HOMO SAPIENS
De ver doorgevoerde ontwikkeling van den
Nederlandschen Landbouw in de richting van
exportbedrijf la oorzaak, dat zeer sterk de be
zwaren worden ondervonden van de economi
sche afslultingspolitiek van andere landen.
Deze politiek is niet zoozeer te beschouwen
als een crisisverschijnsel, doch is geleidelijk
gegroeid in verband met de politiek economische
verschuivingen, die het gevolg zijn van den
wereldoorlog. Het is dan ook niet te verwach
ten, dat hierin binnen afzienbaren tijd wijziging
zal kotnen, zoodat onze export weer ongehinderd
zal kunen functionneeren. Zelfs van de mone
taire en economische wereldconferentie, welke
te Londen is gehouden, kon niet worden ver
wacht, dat zij ten deze belangrijke verande
ringen ten goede zou kunnen teweegbrengen,
aangezien het niet was aan te nemen, dat de
verschillende landen die zich tot dusverre voor
In de tweede plaats acht de Minister een aan
vulling van artikel 79 der wet gewenscht. De
Minister is van oordeel, dat deze bezuinigings
maatregel van de Regeering. waarmede de be
sturen van bijzondere lagere scholen uit den
aard der zaak niet hebben kunnen rekening
houden, redelijkerwijze voor de besturen niet
mag lelden tot geheel of gedeeltelijk verlies van
de waarborgsom.
Be
te
Z. H. Exc. de Blsschop van Haarlem zal de
volgende week Maandag, Dinsdag en Woens
dag geen audiëntie verleenen.
Met
treinreizigers
Oldenzaal
Op 25 Augustus as. zal in hooger beroep voor
het Hoog Militair Gerechtshof te 's Graven-
hage terecht staan de eerste luitenant der ma
riniers J-, destijds beheerder van de cantine op
het eiland Aruba (kolonie Curacao), die we
gens malversatiën met cantinegelden door den
Krijgsraad te Willemsoord is veroordeeld tot
drie maanden gevangenisstraf met ontslag uit
den dienst, zonder ontzetting van de bevoegd
heid om bij de militaire macht te dienen.
Sedert zijn laatste aan de regeering aange
boden Urgentieprogramma hebben de omstan
digheden zich zoodanig gewijzigd, dat het Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouw-Comité daarin
aanleiding heeft gevonden, zich nog eens te
beraden op hetgeen dient te worden gedaan om
onzen Landbouw zoo goed mogelijk door deze
moeilijke tijden heen te helpen. Op grond hiervan
is gepoogd eenlge richtlijnen uit te stippelen voor
het daarbij te volgen regeeringsbeleld, zooals onze
organisatie dit noodig oordeelt.
PAN
een
kI
><ech
■tel»
■cht.
U
t,
1
3
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging der
wet van 30 December 1933 tot wijziging der
Lager Onderwijswet 1920 en van de Lager On
derwijswet 1920.
gezien het boven
bestaat onderscheid
te maken tusschen de verschilende categorieën
van exporteurs.
mlddeld salaris van onderscheidenlijk ƒ2000 en
3000 een besparing oplevert van 5.179.000.
Door het Invoeren van de nieuwe leerlingen
schaal in den loop van 1934, n.l. bij het begin
van het in dat jaar aanvangend schooljaar, zal
dit bedrag ongeveer de helft lager zijn. Hierop
komt dan tevens in mindering een bedrag van
aan de betrokken onderwijzers toe te kennen
wachtgelden, hetwelk tengevolge van verschil
lende onzekere factoren, welke hierbij een rol
spelen, niet met juistheid kan worden bepaald.
Het komt den Minister wenschelljk voor van
deze gelegenheid gebruik te maken om de La
ger Onderwijswet 1920 in drieërlei opzicht te
wijzigen of aan te vullen.
De eerste aanvulling betreft de wachtgeld
regeling van de onderwijzers. De Minister acht
het van belang onder zekere voorwaarden de
oudere onderwijzers, die van 60 jaar en ouder,
te vrijwaren voor de nadeelige gevolgen van
het niet aanvaarden eener nieuwe betrekking.
Die voorwaarde moet naar de meening van den
Minister hierin bestaan, dat de bepalingen be
treffende het vervallen of verminderen van het
wachtgeld slechts buiten werking worden ge
steld voor hen, wier wachtgeld 65 pCt. van de
laatstelijk genoten jaarwedde bedraagt, omdat
er dan voor het Rijk vrijwel geen financieel na
deel aan verbonden zal zijn.
Naar aanleiding van het onlan
de bericht, dat Minister Versch
Winkelsluitingswet zijn houding
paald heeft, schrijft' de heer B
secretaris van het Comité ,van
Winkelsluitingswet
Het Kon. Ned. Landbouw-Comité heeft onder
dagteekening van 11 Augustus 1933 een nota
aan den Minister van Economische Zaken ge
zonden, waarin eenige richtlijnen zijn uitge-
stippeld voor het te volgen regeeringsbeleld om
den zoo zwaar geteisterden Nederlandschen
Landbouw door de moeilijke tijden heen te
helpen.
Aan deze nota ontleenen wij het volgende:
Voorts heeft artikel IV ten doel de herplaat
sing van de wachtgelders bij het bezonder on
derwijs eenlgermate te bespoedigen. De wet be
handelt de openbare scholen als een eenheid,
maar ten aanzien van de bijzondere scholen
worden alle Instellingen of vereeniglngen, die
een of meer scholen besturen, geïndividualiseerd,
zonder eenig verband van gelijke richting in
aanmerking te nemen.
Het komt den Minister voor, dat dit verband
van gelijke richting zonder bezwaar kan worden
gezocht in de aansluiting van de school bij een
zelfde commissie van beroep, als bedoeld in art.
92 der Lager Onderwijswet 1920.
Een zoodanig voorstel werkt in het belang
van het Rijk als van de wachtgelders zelf en
stelt de schoolbesturen in het algemeen niet
voor verplichtingen, welke zij in
niet zouden kunnen aanvaarden,
Daarvoor Is in de eerste plaats verlaging der
bedrilfsuitgaven noodzakelijk.
De overheid dient door ingrijpende maat
regelen tot versobering, de openbare uitgaven
met de zoozeer gedaalde ontvangsten in over
eenstemming te brengen waardoor ook de thans
zwaar op de bedrijven drukkende lasten kun
nen worden verminderd.
Daarnaast moet het mogelijke worden ge
daan om de prijzen van de producten en dien
sten, welke de landbouwer in zijn bedrijf noo
dig heeft, te verlagen. Naar meerdere verla
ging der marge tusschen groothandelsprijzen en
kleinhandelsprijzen dient met kracht te worden
gestreefd, opdat aan de wanverhouding tus
schen de groothandels- en de kleinhandels
prijzen een einde kome.
Wordt niet spoedig het zoozeer verstoorde
evenwicht in onze staatshuishouding hersteld,
dan zou tenslotte inflatie van ons ruilmiddel
onafwendbaar worden.
Ook al zou evenwel dit proces van aanpas
sing op vlotte wjjze verloopen, dan kan toch
hierop niet worden gewacht.
Voor een steeds toenemend aantal bedrijven
is er periculum in mora; oogenblikkelijke hulp
is noodig om ineenstorting te voorkomen.
Om deze reden zal dan ook het reeds her
haaldelijk toegepaste middel van prijsverhoo-
ging der producten niet kunnen worden ont
beerd.
Het spreekt intusschen vanzelf dat ook onder
deze ongunstige omstandigheden de Landbouw
moet blijven streven naar rationalisatie van het
bedrijf en het is wenschelijk de crisismaatre
gelen dienstbaar te maken aan een versterking
van dit streven.
In de Memorie van Toelichting zegt de mi
nister van Onderwijs, dat artikel XIV eerste lid
der wet van 30 December 1932 aan de scholen
voor gewoon en uitgebreid lager onderwijs, die
over het Jaar 1932 in aanmerking komen voor
Rijksvergoeding een overgangstermijn van twee
jaren geeft om zich aan te passen aan de nieuwe
leerlingenschaal van art. 28 der Lager Onder
wijswet 1920. welke krachtens art. XIII van
eerstgenoemde wet tot en met 31 December 1937
geldt. Aanvankelijk was de minister van oor
deel, dat hij uit deferentie voor de Staten-Gene-
raal geen stappen behoorde te doen om in deze
kort voor de Kabinetswijziging tot stand ge
komen regeling verandering te brengen. De
voortgaande achteruitgang van den geldelijken
toestand van het Rijk en de gemeenten noopt
hem echter dit standpunt prijs te geven. Het
verkorten van den overgangstermijn is een een
voudig middel om een aanmerkelijke kostenbe
sparing te krijgen. Teneinde den gemeente- en
schoolbesturen gelegenheid te geven nog tijdig
de noodige maatregelen te kunnen treffen in
zake het ontslag van onderwijzers en tevens om
de organisatie van de school tijdens het school
jaar niet in de war te sturen, wordt voorge
steld de gewijzigde leerlingenschaal in te voeren
zoodra het op 31 December 1933 loopend school
jaar of de op dien datum loopende schoolcursus
is geëindigd. De besparing, welke de invoering
van de gewijzigde leerlingenschaal met zich
brengt, zal aldus reeds in 1934, zij het ook ge
deeltelijk, worden bereikt.
Een becijfering aan de hand van de laatst be
kende gegevens heeft uitgewezen, dat door in
korting van meerbedoelden termijn over het
volle jaar 1934 2396 onderwijzers aan het ge
woon lager onderwijs en 129 onderwijzers aan
het uitgebreid lage onderwijs minder voor reke
ning van het Rijk zullen kunnen worden ge
bracht, wat, naar den maatstaf van een ge-
Te Vught zullen onder architectuur van |ien
heer Kropholler te Wassenaar een R.K. kerk
met parochiehuis, woningen enz. worden ge
bouwd. Deze werken zijn voor de som van
158.700 opgedragen aan de firma H. Rooijak-
kers te Beek en Donk.
Misschien trekt de Minister uit
de stroom van protesten tegen d
minderd is de conclusie, dat het publiek zich
aanpast aan de wet of de winkelier tevreden is?
Noch het een. noch het ander is waar!
Het publiek moet zich aanpassen, maar dat
gaat ten koste van het bestaan van vele win
keliers!
En de winkeliers!
Zeker, die hebben zich in hun lot geschikt,
omdat zij geloofd heoben in het woord van een
minister, die op de vragen van het Tweede-Ka
merlid. den heer van Hellen berg Hubar, ant
woordde
„dat de overweging van de resultaten van het
gehouden Onderzoek naar de werking der win
kelsluitingswet er toe geleid heeft, dat een wjj-
'zlging van de winkelsluitingswet 1930 is voor
bereid, welke in hoofdzaak een verruiming van
verkoopmogelijkheid in sommige kringen <con-
sumptle-zaken) op Zondag beoogt en dat het
betreffend wetsontwerp, naar hij vertrouwt, oln
nenkort bij de Staten-Generaal zal kunnen wor
den Ingediend.”
Deze mededeellng werd bovendien nog be
vestigd door den Minister aan het Bestuur van
de Ver. van Suikerwerk- en Chocoladefabri
kanten in een audiëntie op 9 Febr J.L
En op 5 Augustus 1933 verklaart dezelfde mi
nister. dat hij zijn nouding inzake de winkel
sluitingswet nog niet bepaald hreft!
Het Comité van Actie tegen de Winkelslui
tingswet. dat de actie in verband met de mede-
deellngen van den Minister aan het Tweede-Ka
merlid van Hellenberg Hubar in nadere afwach
ting heeft stopgezet, zal thans één dezer dagen
opnieuw bijeenkomen om de gewijzigde houdliig
van den Minister nader te bespreken.
Op 12 dezer treedt in werking de wet van
5 Augustus 1933, waarbij in de gewijzigde wet
van 19 December 1931 tot tijdelijke heffing van
een bijzonder invoerrecht op benzine is inge
voegd een art. 3 bis. In dit artikel wordt ver-
boden: a. benzine te vermengen met petro
leum en met door den minister van Financiën
aan te wijzen andere stoffen, die geacht kun
nen worden aan benzine te kunnen worden toe
gevoegd om de heffing wolgens deze wet ge
deeltelijk te ontgaan, b met ingang van door
den minister te bepalen data petroleum, en
volgens letter a- aangewezen andere stoffen,
welke niet een door den minister bepaald per
centage van een of meer door hem voorgeschre-
ven herkenningsmiddelen bevatten, en benzine,
waarin zich deze herkenningsmiddelen, of be-
standdeelen, welke daarvan afkomstig kunnen
zijn, bevinden, in het vrije verkeeer te bren
gen, ten vervoer aan te bieden, te vervoeren
of in voorraad te hebben.
In verband hiermede heeft de minister van
Financiën thans o.m. het volgende bepaald.
1 ter uitvoering van genoemd artikel 3 bis,
letter a worden aangewezen en ten aanzien
van de verdere bepalingen dezer beschlkkirtg
met petroleum gelijkgesteld: alle niet als ben
zine belaste, doch aan hetzelfde Invoerrecht als
petroleum onderworpen aardolie en bruinkool-
distillaten en hiermede in samenstelling over
eenkomende stoffen.
3 met ingang van 10 September as. wat
het in vrije verkeer brengen betreft en met
ingang van 1 October wat het ten vervoer aan
bieden. het vervoeren en het in voorraad heb
ben betreft, zal alle petroleum per KG. ten
minste 10 milligram blau B fur Zaponlack. be
nevens 20 milligram furfurol moeten bevatten
en zullen deze herkenningsmiddelen of be-
standdeelen, welke daarvan afkomstig kunnen
zijn, zich niet in benzine mogen bevinden.
Bij eenlge uitzonderingsbepalingen worden o,
m. bepaald, dat het onder 2 bepaalde niet geldt
ten aanzien .van blijkbaar voor eigen gebruik
bestemde hoeveelheden van niet meer dan 100
liter petroleum of benzine, mits de bezitter
hiervan voldoende aannemelijk maakt, dat hij
de petroleum niet voor verboden vermenging
van benzine bezigt.
Ingang van 21 Augustus zal voor de
op het baanvak Amsterdam—
op proef de gelegenheid worden
opengesteld tot het voeren van z.g. relsge-
sprekken in het binnenlandsch verkeer. Deze
gesprekken kunnen worden aangevraagd ineen
der telefooncellen op het perron te Amster-
Vrijdagmlddag omstreeks half een reed een
motorrijwiel met vrij snelle vaart de Rem-
brandtlaan te Velp ul/'ïnêt het doel om naar
links den Zutphenschen straatweg op te zwen
ken.
(In plaats van de bocht ruim te nemen kneep
hij deze af. Juist op dat oogenbllk naderde
een J^ord-auto uit de richting Dieren. De be
stuurder van den auto gooide 't stuur naar links
maar kon niet meer voorkomen dat de motor
rijder in volle vaart tegen den auto opvloog.
Het motorrijwiel Is totaal vernield. De auto be
liep ook ernstige schade.
De motorrijder werd met een zware schedel
breuk nüCr het gemeente-zlekenhuls overge
bracht en overleed een half uur na aankomst
aldaar.
staat een nieuwe toekomst te wachten:
altijd is na regen zonneschijn gekomen. Welke
machtige gebieden liggen nauwelijks ontgon
nen: de luchtvaart en heel het verkeer schept
nog onafzienbare mogelijkheden; de radio en de
overbrenging van klank door licht; de electri-
cltelt met haar onultputtelijken rijkdom, dit
alles en nog veel meer houdt een wereld van
nieuwe dingen, van voldoening en nieuwe be
hoeften. van werkgelegenheid en levensvreug
de In. Maar de geest van het volk moet losge
slagen worden; het moet leeren, dat het oude
paradijs dicht is en dat een nieuwe wereld lang
zaam en moeizaam moet worden opgebouwd.
Wie een volk wil leiden in den waren zin zette
dit oude lied van den arbeid in een nieuwe
melodie en zorge dat het worde geleerd en na
gestreefd!
De Crislszulvelcentrale maakt bekend, dat
voor de week van 13 tot en met 19 Augustus
as. de prijs voor het botermerk 1.00 en die
van de vervoervergunning voor buitenland-
sche boter 1.10 per K.G. bedraagt.
de instandhouding van hun Landbouw groote
offers o.m. in den vorm van bescherming hebben
getroost, dezen tak van bedrijf plotseling aan zijn
lot zouden ovërlaten.
Men dient zich evenwel in dit opzicht voor
overdrijving te hoeden.
Nog steeds is er voor onzen Landbouw export
mogelijkheid. al is deze niet onbeperkt. Onze
afnemers wenschen slechts onze landbouwpro
ducten binnen te laten in zoodanige hoeveelheid
als in overeenstemming is met de veronderstelde
behoefte. Al naarmate de eigen landbouw in
staat zal blUken In de blnnenlandsche behoefte
te voorzien, zal men den invoer van onze arti
kelen gaan verminderen.
Zoodoende wordt wat den afzet der pro
ductie betreft, onze landbouw meer en meer
teruggedrongen tot de blnnenlandsche markt
en het is daarom van het grootste belang, dat
daar een loonende prijs wordt gemaakt. Daar
voor is noodig. dat de dierlijke productie, waar
het hier voornamelijk om gaat, wordt geregeld
in overeenstemming met het opnemingsvermo-
gen van de blnnenlandsche markt en de ons ge
bleven afzet-mogelijkheid in het buitenland.
Een en ander zal tot gevolg hebben, dat de
gelegenheid voor productleven arbeid in het
landbouwbedrijf vermindert, waarin echter kan
worden voorzien door uitbreiding te geven aan
de voortbrenging van producten, welke thans
op groote schaal worden ingevoerd, nl. voeder-
stoffen.
Voor een dergelUk proces van aanpassing
aan gewijzigde omstandigheden moeten even
wel de voorwaarden gunstig worden gemaakt.
Dit neemt Intusschen niet weg. dat ook op
andere wijze naar herstel van de rentabiliteit,
dus naar het wegnemen van de wanverhouding v
tusschen de uitgaven en de Inkomsten der
landbouwbedrijven dient te worden gestreefd.
Op desbetreffende vragen van het Kamerlid
Bierema heeft Minister Verschuur geantwoord,
dat hij de meening. volgens welke de kaaspro-
ducenten, die zelfs niet van oudsher exporteer
den. ten gevolge van de genomen maatregelen
tot regeling van den uitvoer naar Frankrijk ten
achter staan bij producenten, die wel regelmatig
zelf exporteerden, en dat aan eerstgenoemde
producenten extra voordeelen ontgaan, welke
aan den export naar Frankrijk zouden zijn ver
bonden. niet kan deelen Immers wordt op grond
van de Crisisuitvoerwet 1931 door middel van
een systeem van heffingen bereikt, dat de mo-
gelUke extra voordeelen, welke genoemde export
kan opleveren, ten behoeve van de gezamenlijke
producenten worden bijeengebracht. Dit stelsel
van extra heffingen is zoodanig, dat de Minis
ter als zijn oordeel uitspreekt, dat den expor
teurs van kaas vóór Frankrijk in het algemeen
op dien uitvoer niet meer dan een normale winst
wordt gelaten.
Waar de Minister van meening is, dat hier
van onbillUkheid bezwaarlijk sprake kan zijn,
ligt het ook niet op zün weg in deze aangele
genheid maatregelen te nemen. Aan het ge
vormde fonds zal eerstdaags een bestemming
worden gegeven, waarbij dan een gedeelte zal
worden ter beschikking gesteld tot het doen
van een uitkeering aan de producenten. Het
behoeft geen betoog, dat,
staande, geen aanleiding
nder de velen, die ons de laatste weken
J hun bemerkingen op onze beschouwingen
f en hun adviezen toezonden zijn verschil
lende raadgevers, die in dezen geest spreken:
de ellende, die de samenleving doormaakt is
alleen te wijten aan het grove egoïsme van
poot tot klein, van hoog tot laag. Alleen wan
neer de menschheid terugkeert tol de beginse
len van het christendom, wanneer naastenliefde
en rechtvaardigheid weer onze daden beheer-
«cben, eerst dan zal er weer werkelük geluk en
welvaart mogelijk zijn. Al de andere aanbevolen
middelen tot opheffing der crisis zullen Ude.
blijken.
Wü behoeven niet te zeggen, dat wU het in
beginsel met deze adviseurs eens zijn. Herhaal-
delijk hebben wü vroeger geschreven, dat er voor
onze westersche beschaving geen ander redmid
del mogelijk is dan terugkeer tot de christelijke
moraal. Alle groote encyclieken van de laatste
halve eeuw, welke zich met sociaal-economische
TTTgelukken bezig houden, hebben ditzelfde
mgtief. Maar, het is niet voldoende een plato
nische verklaring voor een beginsel af te leg
gen. De samenleving bestaat nu eenmaal uit
honderden millloenen individuen, die allen him
eigen neigingen, hun eigen levensdrang hebben
De een meer, de ander minder, allen oefenen
rén zekeren invloed op de samenleving uit, ai
is het maar, dat zU lichamelijke behoeften heb
ben, welke om bevrediging vragen, waarbij he'
productieproces wordt aangesproken. Heel vee!
van die menscheljjke handelingen zijn onver
schillig; zü zUn noch goed noch kwaad; zij kun
nen op deze en op gene wijze gesteld worden
Met geen enkele handleiding der moraal zult gü
kunnen aangeven of iemand tien, acht of zes
uur moet arbeiden. Het is, uit een eeuwigheids-
oogpunt beschouwd, volmaakt onverschillig of
Iemand vUftig of honderd gulden per week ver
dient. De christelijke beginselen beginnen pas
mee te spreken, wanneer het gaat over verkrij
gen. toepassen en gebruiken van eigendom en
bezit; over regeling van arbeidsvoorwaarden
over bet maken van contracten, in één woord
b(j alles, waarbij de mensch uit vrijen wil en
met bepaalde bedoelingen daden stelt. Die daden
moeten door een zuiver gevormd geweten ver
antwoord kunnen worden. Bij die gewetensvor
ming nu en bU de bepaling, wat al dan niet
rechtvaardig is, al dan niet met de naastenliefde
strookt, zal het christelijk beginsel en zü die
daarvan de bewaakster is, de Kerk, een woord
meespreken.
Intusschen: de honderden millloenen men-
schen leven voort, stellen dagelijks hun daden
maken gezamenlijk het economisch leven. Men
kan niet verwachten, dat op zekeren dag een
groote verkeersagent boven al het gewoel uit
zal oprijzen en een halt zal toeroepen aan alle
aardbewoners om naar de christelijke beginse
len te gaan leven. De Kerk kan. al naar tijd
en omstandigheden, algemeene normen aange
ven voor het sociaal economisch leven; slechts
leer langzaam, en wef door den Invloed van de
volgelingen der goede beginselen op de maat
schappij, zullen daarvan op den duur de ge
volgen merkbaar zün. Daarnaast zijn er tal van
ontwikkelingsmogelijkheden, welke buiten de
invloedssfeer der Kerk vallen, omdat zü haar
principieel gesproken onverschillig zijn;
b.v. nieuwe uitvindingen en hare toepassingen;
en buitendien zijn er millloenen menschen. die
zich aan de leiding der kerk onttrekken. Der
halve kunnen wU met enkele verklaringen om
trent de wenschelUkheid en noodzakelijkheid
van het volgen der christelijke moraal alleen
niet volstaan. Wij moeten, ieder voor zich, ieder
in eigen kring, leder op de plaats, waar hij ver
antwoordelijkheid heeft naar beste krachten aan
den opbouw der maatschappij meewerken.
WU geven aanstonds toe, dat het grootste per
centage der menschen direct op die gewenschte
verbetering der samenleving geen invloed kan
uitoefenen. Indirect echter meer dan over het
algemeen wordt aangenomen. Zeker, de leiders
hebben in laatste Instantie voor een goed deel
bet lot van een volk in handen. Maar.... ieder
volk beeft de regeering, welke het verdient. En
dan neme men dat „regeering” niet enkel in
den zin van landsregeering, maar als leiding
op ieder terrein. Wanneer wU In tal van landen
de laatste jaren zooveel scheef hebben zien gaan,
wanneer de financiën in de war raakten, de
handel ontwrichtte, gevaarlijke wrijvingen met
andere regeeringen ontstemden, was dit hieraan
te wijten, dat uit de massa zelf geen tegenwicht
kwam. Overdreven sociale elschen voeren tot
officieele geldverspilling; een te booge levens
standaard verstoort een hand elsba lans; opge
schroefde vaderlandsliefde voert een regeering
tot prikkelende daden tegenover bet buitenland.
Een volk beeft als geheel zijn eigen lot in han
den; drijven de onevenwichtige elementen
boven, dan slaat het schip van staat uit den
koers. Het maatschappelijke leven is als een
uee; oppervlakkig kan men niet zien wat ondei
den waterspiegel woelt en beweegt, welke stroo-
men en tegenstroomen elkaar ontmoeten, hoe
draaikolken zich vormen, hoe de werking var.
den bodem is....
WU hebben in voorgaande beschouwingen
Verschillende voorgestelde middelen tot bezwe
ring der crisis besproken en het een meer het
ander minder deugdelijk bevonden. WU hebben
baast de besprokene nog tal van andere voor
stellen ontvangen. Een inzender meent zelfs in
staat te zün volgens wiskundige formules, netjes
in de studeerkamer uitgedacht, heel de mensch
heid naar nieuw geluk en welvaart te kunnen
Voeren. In al de voorgestelde oplossingen misset.
*U bet voornaamste element, er wordt nJ. geen
rekening gehouden met de natuur van den
mensch. Hoeveel wU ook voelen voor leiding van
boven af, voor goede, sociale voorzorg en na
zorg, voor alles wat in het maatschappelijk ver
keer strookt met een rechtvaardige verdeellng
en naastenliefde, dat alles kan slechts op een
gezonden bodem gedUen. Welnu, van den be
ginne af is de maatschappU na Adams zon
denval zóó ingericht, dat slechts door arbeid
rUkdom wordt verkregen. Zeker, er zün andere
middelen om zich te verrijken, nJ. diefstal en
andere oneerlüke practUken, speculatie en der-
geUJke. Maar dit brengt geen werkelük geluk
BlUvende, gezonde welvaart kan slechts doo’
arbeid verkregen worden. Slechts de samenle
ving, die deze wet aanvaardt, komt tot nieuwen
voorspoed. Omdat deze wet thans niet op ge-
Het Centraal Bureau voor
schrüft ons het volgende:
Met betrekking tot de door het Bureau uit
gezonden proefabellen voor de Statistiek der
Gemeenten, zün in verschillende bladen eeni
ge crltlsche opmerkingen van het gemeente
bestuur van Strüen opgenomen. In verband
waarmee het volgende moge worden meege
deeld.
Volgens art. 215, laatste lid der Gemeentewet
kan door de Kroon worden bepaald welke sta
tistische gegevens door B en W. JaarUjks aan
het Centraal Bureau voor de Statistiek zullen
worden toegezonden. Door de Kroon wordt te
vens de vorm voor deze gegevens vastgesteld.
Nu bevindt de uitvoering, welke aan deze be
palingen zal worden gegeven, zich nog in een
stadium van proefneming en alzoo van voorbe
reiding. Het mag dus prematuur worden
noemd om thans reeds over deze zaak
schrüven op de wüze zooals dit is geschied. Ter
geruststelling van hen. bü wie de vrees zou
kunnen zUn Opgewekt, dat tot het opstellen
van vragenlüsten, die noodeloos uitvoerig zün.
zou zün overgegaan en niet voldoende rekening
is gehouden met den aan de verstrekking van
de gegevens verbonden arbeid, worde hieraan
nog toegevoegd, dat de formulieren, met welker
samenstelling de Centrale Commissie voor de
Statistiek zich - bezighoudt, worden ontworpen
in overleg met vakkundigen, in hoofdzaak hoof
den van diensttakken en bedrüven, in gemeen
ten van verschillend type. BU de toezending
van de proeftabellen Is aan de gemeentebestu
ren gevraagd om eventueele op- en aanmerkin
gen ter kennis van het Centraal Bureau voor
de Statistiek te brengen, opdat daarmede bü
de definitieve vaststelling zooveel mogelük re
kening zal kunnen worden gehouden.
Donderdag hebben twee Rotterdammers, resp.
19 en 22 jaar oud. gepoogd de Eerste Credlet en
Assurantie MaatschappU te Delft voor 500.
op te lichten. Hun was ter oore gekomen dat
een Rotterdammer, de heer De D., gj deze bank
een credlet had gevraagd voor 500.ZU ver
voegden zich aan de bank en vroegen dit cre-
diet op, voorgevende broers van den heer De
D. te zün. De bank vertrouwde de zaak niet en
gaf het bedrag niet af. Na informatie bü De D.
bleek, dat deze In het geheel geen opdracht
had gegeven en zelfs geen broers had. De re
cherche te Delft werd gewaarschuwd en deze
slaagde er, in samenwerking met de Rotterdam-
sche recherche in, beide mannen te arresteeren.
Zü werden naar Delft overgebracht.
Tevens bl?ek. dat zü handlangers van een
zekeren K. waren, die het zaakje op touw had
gezet. Ook bleek thans, dat deze kort geleden
ook een bank te Rotterdam voor 500.had
opgelicht.
dam CS., Amersfoort, Apeldoorn. Deventer.
Hengelo of Oldenzaal en tüdens het oponthoud
van den trein aan een volgend station.
Bü de aanvraag moet, ongea
van bestemming, een bedrag van
automatische incasseer-inrichting
stort. Indien het gesprek langer
nuten duurt, moet op de plaal
gesprek gevoerd wordt, worden b
gens het normale afstands-tarief.
zonde wüze wordt toegepast of niet kan wor
den toegepast, is er zooveel ellende.
Beschouw een volk als een individu. Iemand
die op grooten voet heeft geleefd, voelt zich
dood ongelukkig wanneer hü zich plotseling zün
voornaamste bronnen van Inkomsten ziet afge
sneden. HU moet zün personeel ontslaan, waar
door zün groote huls onbewoonbaar wordt. Alles
wat hem vroeger lief en dierbaar was, wordt
hem een last: hU mist de middelen om zün
meubelen, zün tuin en al zün mooie dingen te
onderhouden en te vernieuwen. HU maakt een
crisis door. Wanneer hü den moed heeft om
zich van alles te ontdoen, in andere omgeving,
op kleiner schaal opnieuw te beginnen is er
kans op nieuw geluk voor hem. En dat geluk
komt eerst, wanneer hü door eigen arbeid wter
iets opbouwt. Al moet hü zeer bescheiden leven,
al is zün nieuwe staat niet te vergeluken met
zün ouden, toch zal de zon voor hem schünen.
walmeer hü voelt door eigen energie weer voor
uit te komen. Spoedig zal hü zelfs de betrek-
kelüke waarde van bezit leeren inzien: geluk
ligt in de waardeering van wat men zelf ver
werft, ligt in het scheppen meer dan in het
bezitten, niet in het gemakkelük verbruiken van
wat men zonder moeite heeft.verkregen.
Zoo individu, zoo volk. Zün wü niet daarom
zoo ongelukkig, omdat wü nog maar altüd in
den „overgangstoestand” blüven; omdat wü in
den waan leven, dat het verloren paradüs van
vóór den oorlog op eën goeden morgen opeens
weer geopend wordt? Wü missen den moed om
ons als volk op een sterk verlaagd niveau te
plaatsen; ons aan te passen aan veranderde
tüdsomstandlgheden. Wü willen behouden wat
al lang verloren is en als dat een waan bhjkt
wordt de „regeering" aansprakelük gesteld. „De
regeering” moet alles doen: er moet steun zün
voor dit en steun voor dat om de artikelen „op
prijs” te houden. „De regeering" moet voor
werk zorgen; „de regeering" moet de werkloo-
zen in het leven houden; de regeering en nog
eens de regeering! Wü beleven het nu, dat de
vier groote Nederlandsche Katholieke stands-
organisaties, vertegenwoordigend haast een der
de deel van ons volk, een urgentie-program
maken en „de regeering” voorschrijven, hoe zü
de welvaart weer in Nederland moet binnenlei
den. Maar wü zouden den leiders van die orga
nisaties toch wel eens willen vragen: wat doet
gü zelf ter bevordering van die welvaart? Zeker,
de regeering kan het een en ander doen; zü
verzuimt wellicht in dezen tüd ook dingen, die
men haar verwijten kan. Maar wie sterk wil
staan, moet zelf zün kracht toonen. En men
bedenke wel, behalve dan op het gebied van het
internationaal ruilverkeer is „de regeering” geen
scheppend organisme. Wanneer zü geld geeft
aan den een, moet zü het van den ander af
nemen. Zü kan lelden en gunstige voorwaarden
scheppen. Maar rijkdom scheppen moeten de
burgers zelf. Alle welvaart is, door heel de ge
schiedenis heen, slechts ontstaan door de ener
gie, de werkkracht, den durf, den ondernemings
geest van de beste krachten in het volk; daar
schuilen de ontdekkingsreizigers, de uitvinders,
de geleerden, de practici. Een regeering kan
wetten maken, maar het zün doode letters, wan
neer zü niet voortkomen uit, en geschraagd
worden door den geest van het volk zelf. Die
geest van ons volk moet losgeslagen worden^
Gaat er van de regeering niet die krachtige lei
ding uit, welke wü in deze moellüke dagen zoo
hard noodig hebben, uit het volk zelf, uit de lei
ders van het maatschappelük leven komt helaas
ook niet anders dan critlek. Moesten er in deze
moellüke dagen niet lederen dag opvoedende
klanken van de leiders onzer organisaties wor
den gehoord? Laten zü zorgen voor bet Juiste
inzicht bü ons volk!
Er is een algemeene roep om een eind
maken aan vrouwelükën arbeid in de fabrieken
en op kantoren. Wat hebben de organisaties
daaraan gedaan? Er is een drang om den ver
koop van Nederlandsch fabrikaat te bevorderen.
Wie heeft iets gemerkt van een propaganda
onder den middenstand om in dezen tüd zich
niet tevreden te stellen met den gemakkelüken
verkoop van een merkartikel tegen hooge provi
sie; maar om zich in te spannen om het publiek
te winnen voor nieuwe Nederlandsche produc
ten. ook al is de beloonlng daarvoor niet zoo
groot? Men vraagt aan de regeering een publiek
rechterlüke bedrijfsorganisatie. Wat doen de
organisaties zelf om in overleg tusschen werk
gever en werknemer een bedrüf zóó rijp te ma
ken voor eigen beheer, dat de publiekrechter-
lüke erkenning vanzelf volgen moet? Waar zün
de bewüzen, dat langs organisatorischen weg den
arbeider wordt geleerd, dat één gulden met eigen
eerlüken arbeid verdiend, tien maal meer waard
is dan twee gulden uit een steunkas ontvan
gen?
Deze litanie zouden wü nog kolommen lang
kunnen vervolgen. Voldoende om aan te too-
dat er nog werk genoeg aan den winkel
is, alvorens met louter critlek kan worden vol
staan.
Er
Zooals reeds eerder werd gemeld is de Minis
ter van Staat mr. D. Fock voornemens het
voorzitterschap van de Liberale Staatspartü
„De Vrüheldsbond” neer te leggen. Als zün op
volger wordt genoemd mr W. C. Wendelaar,
burgemeester van Alkmaar, die thans vlce-
voorzitter der partü is.