De moderne schatgraverii yl gebrek aan ph •rJ N 11 NTASIE Het werkplan der R.K. Staatspartij o VERKEERSONGEVALLEN r DE SOCIALE UITGA VEN GOUD UIT DE ZEE De plaatselijke kernvorming 1 i' i u R J ZATERDAG 19 AUGUSTUS HET BLAUWE LINT VAN DEN OCEAAN LEEKEPREEKEN Prof. Dr. J. C. Kielstra Vernieuwde activiteit I Nieuwe loonsverlaging De Kaderdag Krachtige atuwing 4 Zal berging gelukken? De kernen i Bij Terschelling over boord Benoemd tot Gouverneur van Suriname Eerate officier van het Ham burg ache a.a. „Kurland” In het reeda zwaar getroffen Ny verdol Toch den goeden kant uit «n*f ftblJ 'Ook De verdwenen kapitein In 1931 bedroeg hun aantal 3123, hetgeen meer was dan in 1930 Versobering van de diensten o T Van groot belang wordt het orga- niaeeren van Geweatelyke Kaderdagen Zyn echtgenoote van meening dat er misdaad in het apel ia Op de begroeting voor 1934 ia niet gekort op uitgaven van socia- len, moreelen en hygieni- achen aard Doel en middel Studie en documentatie Intereaaant artikel over de verloren achatten van de „Lutine” willen hebben I voor l i Londen geborgen Een voortreffelijk middel en- Men moet noemt In dat werkplan was opgenomen de bjjeen- roeping van een Kaderdag te Amersfoort. Deze Kaderdag was bedoeld en is gewor den de eerste stap In het geheele plan der Het algemeene doel, dat de Partijleiding voor opstelt. is: De Party moet sterk leven en ook tot de massa spreken, tenminste op een groot aantal voor name punten in het land. Volgens het verslag van verkeersongevallen op de Rljkswegen in 1931 heeft in dit jaar het aantal verkeersongevallen op genoemde wegen 3123 bedragen, dit is 597 ongevallen meer dan in 1930. Dat beteekent 1.5 ongeval per K.M. rjjksweg-lengte tegen 1.27 in 1930 59.5 pct. van de ongevallen was een gevolg van persoonlijke fouten (1930 67.5 pet.), waarvan niet minder dan 22.9 pet. (1930: 27 5 pet.) moet worden toe geschreven aan onvoorzichtigheid en onoplet tendheid, 237 pet. aan dronkenschap en 838 pet. aan te snel rijden, terwijl 9.25 pet. der on gevallen was te wijten aan ongunstige weers gesteldheid, als mist, zwaren regen- of sneeuw val, zwaren wind en gladheid van den weg door Ijzel of sneeuw. kust In 11 om il, Li IN T. 1 u In het reeds zwaar door de crisis getroffen Nljverdal heeft de voornaamste textielfabriek, nJ. de K. 8. W. aldaar een nieuwe loonsverla ging tegen 4 September as. angekondigd. Deze verlaging varieert voor de verschillende groe pen van 5 tot 15 pCt. In Nljverdal zelf is men zeer onder den Indruk van deze loonsverlaging, te meer, omdat de actie van het gemeentebe stuur bij het Rijk, om steun in de gemeentelas ten te verkrijgen, niet gelukt is. Wij wijzen met nadruk er op. dat het plan der plaataelljke kernvorming geen doel in zich zelf is, doch een bijzonder, maar een zeer be langrijk middel, om het hierboven aangegeven klgemeene doel te bereiken. Daarom is de Partljleid.ng zich er van bewust dat het werk der plaatselijke kernen op steeds actueele wjjze en In sterke mate door het cen trale Partij-apparaat blijvend zal moeten wor den gevoed en ondersteund. Dit zal geschieden. Daartoe heeft de Partijleiding reeds maatrege len getroffen. Maatregelen, welke op zich zelf wederom bijzondere middelen zijn, In het alge- Het Dageiuksch Bestuur der R.K. Staatspartij heeft het volgende rondschrijven gericht aan de besturen van de Rjjkskieskring-organisaties, aan alle leden van de Dageiyksche Besturen der Kringorganisaties en ter kennis gebracht aan alle afdelingsbesturen en aan de leden van den Partijraad. De vermindering van het aantal persoonlijke fouten wijst, aldus het verslag, vermoedeiyk op den gunstlgen Invloed van verbeteringen van de weginrichting, verkeersstrepen, gescheiden rijwielpaden, verbod van rljwielverkeer op den hoofdweg, enz., waardoor de gelegenheid tot het maken van noodlottige verkeersfouten ver minderd is. :m. ig van die het inden, dat .gebruikt. En n wjjken voor Hollanders, is ee6 reden, waarom n greep zal moeten lol landers begeéren goud op te halen Op ai deze punten is vernieuwde activiteit en krachtige stuwing geboden Men mag zich niet blindstaren op één bijzonder middel alléén. Het geheele terrein der staatkundige beweging vraagt intensieve aandacht. Maar voor het onmiddellijke concrete werk is thans de doorvoering der plaatselijke kern vorming hét punt, waarop de werkkracht uwer besturen en van de plaatselijke leiders moet worden gericht. Wanneer over het. geheele land deze oproep der Partijleiding wordt verstaan en gevolgd, zal in een kort tijdsbestek een frissche en op gewekte politieke activiteit worden verkregen. Dan zal de Part','e,dir'<? ove-el va 'e steunpun ten bezitten, welke de Partij zullen opheffen boven het verwijt van een log, louter verkle- zingsapparaat te zijn. De kernen zullen de Partij maken tot een parate, volop levende, werkzame, veerkrachtige en mobiele beweging op het staat kundige strljdtournooi. Dit is de eisch van het oogenblik! Zóó zal onze R.K. Staatspartij haar taak in dezen moeilijken tijd moeten, en stellig kunnen volbrengen. Zóó alleen zal onze R.K Staatspartij de ster ke schutse kunnen zijn en blijven voor een wel geordende vrijheid en een sterk gegrondvest ge zag, en daardoor kunnen bouwen een betere toekomst voor ons geheele Nederlandsche volk. De katholieken moeten ook in hun staatkundig^ activiteit toonen, dat zij zich ten volle bewust zjjn van hun leidende en stuwende taak bij het nationale werk. Aan den arbeid! In sterk Godsvertrouwen! In sterk onderling vertrouwen! Onmlddellljk na afloop van de verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal heeft de Partijleiding der R.K. Staatspartij zich beraden over de lessen, welke uit den verkie zingsuitslag voor onze Partij moesten getrokken worden. De algemeene les is duidelijk. Maat regelen moeten worden genomen, om voor de toekomst door Intensieve en versterkte werk zaamheid een leidende taak te vervullen In het nationale werk. De In kort tijdsbestek veranderde algemeene politieke mentaliteit, welke zich kenmerkt door een steeds meer zich openbarende belangstelling in en activiteit rondom de kern-vraagstukken van staatkundig leven, roept, sterker dan welke verkiezingsuitslag ook. om vernieuwing en ver dieping. Het is de plicht der R.K. Staatspartij hierbij krachtige en doelbewuste leiding te ne men. ten bate van Nederland. Het DagelUksch Bestuur der R.K. Staatspartij heeft in een uitvoerig rapport zijn inzicht neer gelegd over wat gedaan moet worden. spoe dig en krachtig Het werkplan van het Dage- lljksch Bestuur is met algemeene instemming door het Partijbestuur aanvaard, terwijl het Da- geiyksch Bestuur werd gemachtigd de uitvoe ring ervan zoo snel mogelijk aan te pakken. In een bijlage van dit rondschrijven worden de aanwijzingen voor de oprichting en het werk der kernen gegeven. De taak der kernen is allereerst, om voor zich zelftot eigen bezit te maken de gezonde gedachten op algemeen staatkundig gebied (stu die). en het juiste inzicht omtrent concrete po litieke maatregelen en vraagstukken (documen tatie). Dit materiaal hebben zij naar plaatselijke be hoeften te bewerken en door te geven, ook in dezen zin, dat zy de gezonde gedachten en het juiste Inzicht bjj de massa Ingang doen vinden. Hier ligt haar taak van gestadige politieke pro paganda. die wel te onderscheiden is van de pro paganda b(j gelegenheid eener verkiezing. Vóór 1 October 1933 moet van elke kern de oprichtingsvergadering hebben plaats gehad. Vóór 1 November 1933 moet een plan worden opgesteld voor regeling der eigen werkzaamheid, naar behoefte gedifferentieerd voor leden, die zich meer speciaal met het bewerken van studle- en voorlichtingsmateriaal zullen bezighouden, en die zich meer in het bijzonder aan de poli tieke propaganda zullen wijden. Het is echter niet de bedoeling, dat de kern daartoe wordt ge splitst. De kern moet in samenwerking van al len. naar talenten en aanleg, als één geheel blijven werken. Zjj moet vooral niet zijn een vergaderend en pratend collége, maar een keur troep van actieve werkers. Naar aanleiding van berichten in de pers omtrent een vermindering der sociale uitga ven van ongeveer 42 millioen gulden op de RÜksbegrooting heeft het Ned. Correspondentie- bureau zich tot den Minister van Sociale Za ken gewend met het verzoek daaromtrent eeni- ge nadere inlichtingen te mogen ontvangen. jtn den St goud naar boven gebracht om den droom le^ndlg te houden, dat bet nog eens gelukken zou. den geheelen schat te vinden. Hoeveel vi er nog overgebleven is, valt moellljl zegt, dat er nog meer dan zijn, maar wanneer tegenover een Terschell dan knijpt hy een oog dicht eryzegt: „Gelooft u nou, dat wij zoo n schat, maar zouden laten liggen?" o schillende plaatselljke goede krachten in het werken en streven der Partij betrokken, en dit in ruimeren kring dan uiteraard op den Amers- foortschen Kaderdag kon geschieden. Het na tionale werk, bezien in het licht der gewestelyke bijzondere omstandigheden en der eischen, wel ke zij stellen, kan daar tot werkdadige kracht worden opgevoerd. De Partijleiding rekent er op. dat uwe bestu ren aan dit punt bijzondere aandacht zullen wijden en in het najaar zulke Kaderdagen voor uw Kring of voor een combinatie van Kringen) zullen organiseeren Dit zal de goede uitvoe ring van de plaatselijke kernvorming zeer zeker sterk bevorderen. Prof, mr Johannes Coenraad Kielstra werd te Zwartsluis geboi^n op 13 November 1878. Na het gymnasium te Middelburg te hebben afveloopen studeerde hij te Leiden van 1896 tot 1901 en promoveerde op stellingen In 1902 werd hij Indisch rechterlijk ambtenaar en ver trok in 1903 naar Indië. waar hij in verschil lende betrekkingen werkzaam was. In 1915 kwam hij met ziekteverlof naar Ne derland terug. Tijdens den wereldoorlog stond hij een tijd lang onder de wapenen als reserve-kapitetn der landweer-infanterie. Na zijn benoeming tot hoogleeraar In het Koloniaal Staats- en Straf recht de Indische landhuishoudkunde en het Indisch Agrarisch recht aan de Landbouw- hoogeschool te Wageningen. nam hij ontslag uit den Indischen dienst. Sinds 1926 is professor Kielstra tevens bij zonder hoogleeraar aan de Indologlsche facul teit te Utrecht' in de tropische staatshuishoud kunde. Verschillende geschriften verschenen van zijn hand, vooral op koloniaal-politiek en eco nomisch terrein. de ligging van de munitlekamers. waarin het goud werd bewaard, zijn nauwkeurig bepaald. Alles wat noodig is is thans voldoende betrouw baar weer om de ingenieurs in de gelegenheid te stellen, de enorpie zuigmachine op te stel len boven het wrak, opdat deze kan beginnen aan de reusachtige taak, niet alleen het water te verplaatsen, maar ook een laag van ongeveer 10 M. drijfzand, waaronder het ongelukkige schip verborgen ligt op den vasten zeel Dat, tenminste, is de optische verklaym den Duitschen Ingenieur Becke: verwonderlijke apparaat heeft uitgey bij deze jacht naar goud wordt daar de zee dikwijls heeft moete1 de koppige vasthoudendheid dpr er, naar ik veronderstel, ge zij ook nu niet haar kouderi loslaten van hetgeen de Ht Vroegere /pogingen om Tiet zfjn gefaa0, in hoofdzaak door de enorme hoe- veelhedei graven 1 germol^ of herkende zfj niet. Zjj Is daardoor nog niet vol ledig overtuigd, dat het lijk van haar man ge vonden is. ZIJ wordt hierin nog versterkt door de mededeelingen van helderzienden, die zjj zoowel in Londen als in Rotterdam geraad pleegd heeft. Deze verklaarden beiden, dat haar man niet dood is. maar ergens gevangen ge houden wordt. Mrs. Brooks is vandaag weer naar Engeland vertrokken en zal pogingen aan wenden het lijk naar Engeland te doen over brengen. Omtrent de geheimzinnige verdwijning ver nemen wij nog verder, dat het Hjk, dat op Terschelling begraven is en waarvan men meende, dat dit het Hjk was van captain Brooks Maandag as. zal worden opgegraven door den begrafenisondernemer H. D. Pogtma uit Har lingen. Het gerechtshof heeft zijn toestemming tot de opgraving reeds gegeven. Woensdag as. zal het Hjk per ss. Groningen naar Londen worden vervoerd. BU K. B. is dr. J. C. Kielstra, hoogleeraar aan de Landbouwhoogeschool te Wageningen benoemd tot gouverneur van Suriname. Minister Blote maker de Bruine was zoo wel willend deze te «rillen geven en begon met de opmerking te maken, dat de uitdrukking .so ciale zaken" nog al vaag is. daar ook andere Departementen sociale uitgaven hebben ..Maar wat mijn Departement betreft", al dus de Minister, „kan ik U mededeelen, dat ik er voorshands in geslaagd ben om op mijn be grooting 1934 voor tuberculose-bestrijding, kin- deruitzending. drankbestrijding, enz. dezelf de bedragen uit te trekken, als welke op de begrooting-1933 voorkwamen. Voor werkverschaffing, steunverleening. mo reelen steun aan te werk gestelden en steun voor den opbouw van Drente, kwamen op de begrooting-1933 geen afzonderlijke artikelen voor. Deze zaken waren begrepen onder een ruim begrootlngsartikel. Echter heb ik voor elk van deze onderwerpen op de begrooting voor 1934 uitgetrokken, datgene, wat tot nog toe voor deze posten uitgegeven is, zoodat op de genoemde sociale uitgaven geen vermin dering is toegepast." Vervolgens vroegen wij den Minister of hij een vermoeden had. hoe geruchten als het bo venbedoelde, in de wereld kwamen. Hierop antwoordde de Minister: ,Jk vermoed, dat dit gerucht in verband staat met een zeer aanvankelijke raming, die destijds, vóór mijn optreden, Is gemaakt en die mij is gebleken zeer aan den ruimen kant te zijn. Ik herhaai echter, dat op de begrooting voor 1934 voors hands op sociale, moreele en hygiënische pun ten niet is gekort". ..Maar het Departement van Sociale Zaken zal toch ongetwijfeld ook bjj moeten dragen m de algemeene bezuiniging?" „Ik erken volledig mijn plicht om ernstig mede te werken aan een blijvende verlaging van Rijks uitgaven" antwoordde de Minis ter hierop. ..Als ik voor sociale, moreele en hy giënische voorzieningen hetzelfde heb uitge trokken als vroeger, spreekt het vanzelf, dat er geld moet worden bespaard, o.a. door versobe ring van de diensten. Wanneer mijn begroo ting verschijnt, zal wel blijken hoeveel daardoor gevonden is." I gelukkiger zou de wereld pf liever: hoe veel minder aarde geleden worden, als wij door onze phantasie ons steeds verplaatsen kpnden in het voelen en denken, in het leven en streven van alle andere, goede en slechte menschen; hoe veel, hoe oneindig veel zouden wij dan niet willen vergeven, althans verge vingsgezind kunnen verklaren, en hoe sterk zouden wij ons dan niet beijveren om den zwakken broeder en de zwakke zuster tegemoet te komen, te helpen, te tóónen In woorden en in daden, dat wij hem en haar begrijpenjtn lietdevol bejegenen willen! e./ Hoe vaak maken wij ons door gebrek "skn phantasie, door gebrek aan verbeeldlngs- mogen, niet schuldig aan grove ondankbaar heid, aan smadelijke miskenning en grievend onrecht; hoe vaak ^ullen zelfs ouders en kin deren, kinderen en ouders zonder dat zij spreken elkander voor den eeuwigen Rechter aanklagen, omdat het phantastlsch vermogen tekort schoot, omdat ouders en kinderen, kin deren en ouders zich te weinig indachten, zich te weinig inleefden In elkanders bestaan, In elkanders wezen. Méér phantasie! Dat is de eisch van alle tijden. Méér phantasie! De wereld zal gelukkiger worden, en In de eeuwigheid zullen er méér gelukzaligen zijn. AD INTERIM. Het Italiaansche stoomschip ,Jiex” heeft den afstand GibraltarNew York afgelegd in vier dagen, 13 uur en 58 minuten en daarmee het „Blauwe Lint van den Oce aan” gewonnen, dat reeds verscheidene jaren in het bezit van het Lloydstoomschip grenen" was. Partijleiding om te komen tot doelbewust werk, tot versteviging van vertrouwen, vertrouwen in eigen beginsel en kracht, vertrouwen tusschen volk en leiders. Deze Kaderdag Is. niet het minst door de groote belangstelling, welke hjj alom heeft ge- wektt, buitengewoon leerzaam geweest, óók voor de Partijleiding zelf! In Amersfoort heeft deze -haar werkplan/bij monde van den voorzitter van het Partijbestuur, schematisch uiteengezet. Uit de gedachtenwisseling heeft de leiding haar nut getrokken, en op grond daarvan haar werkplan aangepast en vervolledigd. Thans komt de Partijleiding tot de geheele Partij en vraagt aan haar, d.w.z. aan al haar leden, maar in het bijzonder aan -hén. die In verschillende bestuursinstantles verantwoorde lijkheid als leiders dragen, onvoorwaardelljke en volledige medewerking bij de verwezenlijking van haar werkplan. In Amersfoort is. In een ongekende geestdrift, een spontane en hartelljke ovatie gebracht aan de Partijleiding in den persoon van den Partij voorzitter. Deze heeft in zjjn repliek met kracht en klem een volkomen vertrouwen gevraagd, ja opgeëischt voor de leiding der Party. De spon tane reactie van ons Partykader op die vraag, op dien eisch. doet thans de Partyleiding aan de geheele Party met overtuiging vragen, om de inlossing van hetgeen die harteiyke ovatie in werkeiykheid toch felteiyk beteekende, n.l. de belofte van innige en spontane medewerking! In Amersfoort is gevraagd, geroepen om „da den”! De Partyleiding heeft dien roep verstaan. Maar óók van U worden „daden" gevraagd! En dé, éérste daad is die van medewerking aan wat dé Partyleiding van U vraagt? Want alleen over daden spreken, en er om roepen, is óók slechts gepraat. Dóen, medewerken, dat is de daad van dit oogenblik. Thans geen gepraat over „ik zou het zus of zoo hebben willen doen”. Daar mee schieten we niets op. dat verlamt onze kracht. Medewerken! In sterk vertrouwen! Dat is het parool nu! Er is een onverbrekelyk verband tusschen den wil om te slagen en het resultaat. en>-- 'tW het goud ik te zeggen, een millioen dat bedrag iger vlsscher Aan méér phantastlsch vermogen onze medemenschen en niet alleen de kin deren en de kunstenaars dringend behoefte. Maar dan in dezen zin, dat zy leeren, zich meer te verbéélden, zich dieper in te denken, zich sterker in te leven; wy allen moeten lee ren. dank zy onze phantasie, ons in te leven in een heel andere wereld en in heel andere men leken. Wy leven over het algemeen veel te eenzydig. en vooralveel te egoïstisch ons eigen be krompen leventje, zooals wy dat op het eigen oogenblik te beleven vinden. Wy leven te weinig. Wy worden te veel geleefd. Door middel van onze phantasie moeten wy zelf meer richting aan ons leven weten te ge len, moeten wy met sterkere energie zélf het ons door God toegekende levenslot in handen nemen, moeten wy weldoeners worden onszelf en voor onze evenmenschen. Onze allergrootste fout is, dat wy te weinig kunnen phantaseeren. dat wy ons te weinig kunnen verbeelden, dat wy ons te weinig kun nen indenken en inleven in andere omstandig heden en in andere menschen. Deze allergrootste fout houdt 1 verband met dien anderen wortel kwaad: het menscheiyk egoïsme. Uit puur egoïsme weigeren wy Naar het Wolff-bureau uit Hamburg bericht, is de eerste officier van het Hamburgsche s-s. „Kurland", dat zich van Engeland op weg naar Riga bevond, by Terschelling over boord geslagen. Het lyk kon nog niet worden. Toen de kapitein van het schip dit bericht vernam kreeg htj een beroerte en moest hy te Kiel in een ziekenhuis worden opgenomen. Het algemeene middel moet zyn tweeledig: 8big van Party reglement en kiesreglement, le. Verdieping van staatkundig inzicht In het algemeen, en kennis van feiten en verhoudingen, kennis van den concreten inhoud van het werk. 2e. Meer levendige werkzaamheid, een gr on tere beweeglijkheid van de Party, waardoor de massa meer zal worden bereikt, ook buiten ver kiezingstijden. Hierdoor zal belangstelling én liefde voor het werk groeien en sterker worden. In dezen algemeenen opzet heeft de Party leiding een aantal byzondere middelen gesteld. Voor één dier middelen roept zy thans Uw aller krachtdadige medewerking in: de plaatse lijke kernvorming. Het is thans, meer dan ooit, zaak over te gaan toflL't vormen van kernen van actieve party- led^n in onze party-afdeellngen. Want die heb ben we noodig: actieve, vurig medelevende party- leden, niet alleen in verkiezingstyden, maar steeds. De eerste stap om dat te bereiken. en dat móet, het koste wat het koste, bereikt worden. is de vorming van plaatselyke kernen. Deze kervormlng is het hoofdpunt van het werkplan, dat onmiddeliyk. overal waar dat mo- geiyk is, en in elk geval in de door de Party leiding aangewezen plaatsen, moet worden aan- gepakt en uitgevoerd. De Kringbesturen zullen hlerby toonen. dat zy beseffen den ernst van den tyd, het belang van het te volbrengen werk, en hun eigen groote verantwoofdeiykheid als leidende party-instan- tles. zy zullen er prijs op stellen het kloeke voorbeeld te geven van volledige medewerking met de centrale Partyleiding. en van spranke lende toewijding aan het werk der Party. De Partyleiding is ervan overtuigd, dat uwe besturen op hun beurt overal krachtige mede werking zullen vinden in de vele goedwillende leden in onze verschillende plaatseiyke afdee- lingen Het komt er nu maar op aan. dien goe den wil los te slaan en in sterke stuwing en be weging te zetten daartoe zal zyn het organiseeren van Gewezte- Hjke Kaderdagen. Daarmede toch worden ver- Ongeveer een maand later is op Terschelling - - - man. Het werd eerst eenlgen tyd later kwam' men”op het idee, dat dit wel van kapi tein Brooks kon zijn. zy het meestal ook onbewust onze phantasie. ons Verbeeldingsvermogen te laten werken dan, •anneer dit voor onszelf en voor den even mensen van het grootste belang zou zyn; wy •illen ons niet Indenken, niet inleven in ons wy willen er ons geen juiste voorstelling ?an maken, hoe God onze ziel moet zien en hoe *1) staan tegenover de eeuwigheid: om de wer keiykheid te verdoezelen stellen wy onze phan- tssie maar liever buiten werking; wy phanta seeren onszelf niet gaarne op ons sterfbed en een huivering bevangt ons, wanneer wy. on danks onzen afkeer van dergelyke phantasie, nu en dan een enkel oogenblik vóór-voelen en Wór-begrypen, hoe het ons dan te moede zal Min en hoe wy dan in het licht der eeuwig heid de dagelyksche dingen om ons heen •“Hen zien. Hoe hardleersch en hoe gespeend van phan- tastisch vermogen is over het algemeen toch de mensch. Zelfs hy, die eens of meermalen den dood naby was, den dood in de holle oogen zag, *lfs hy, die weet en telkens weer eraan her- frinerd wordt, dat iedere harteklop zyn laatste. lÜn allerlaatste kan zyn, zelfs hy vergeet ieder oogenblik van zijn leven zjjn phan- *asie te laten werken, zóó dat hy het leven en den dood ziet in beider ware wezeniykheid, hy verzuimt nog, daden te stellen en daden na te laten, welke hy by zyn laatsten harteklop gesteld of nagelaten zal wenschen te hebben. Werkt de ons egoïsme ontziende phantasie ®*ak en traag, wanneer zy ons zelf verplaatsen moet In andere omstandigheden, in een on- aékere toekomst, in het eeuwigheidsoogenblik, zwak en traag doet onze phantasie ons ook bileven in de omstandigheden en in de toe komst van onze evenmenschen, zelfs In de om- “«ndigheden en in de toekomst van hen, die db» het meest dierbaar zyn. aangespoeld het iyk van een dadeiyk begraven en t- rechtstreeks van alle dryfzand. waaronder het wrak be lt. Zoo snel konden de groote bag- nlet een 100 ton zand verplaatsen nieuwe zandmassas, aangevoerd door de bijzonder sterke stroomlngen, die hier langs de ;^aan. vulden het gat weer even snel aan. 1929 heeft men nog groote sommen geofferd 'deze moeliykheld te overwinnen. De zee ite slechts en vulde de groote gaten in haar bedding weer even snel en gemakkelyk op. ais de golven de kuiltjes vullen, die kinderen aan pet strand graven. En de gryze visschers van Terschelling lachen met de zee mede. „Jullie kunt nu wel spelen met de Zuiderzee en er een eendenvyver van maken, maar alleen een dwaas probeert te spelen met de Noordzee”, zelde een van hen. En als de grimmige, koude mist van de Noordzee over het eiland kruipt, dan voelt men, dat de man gelyk heeft. Aan wien behoort echter de achat, na zoo vele jaren? Na de rampzalige schipbreuk van de Lutine werd uitgemaakt, dat het begraven goud toebehoorde aan Koning Willem I van Nederland. Maar als een gebaar van vriend schap droeg deze vorst by Konlnkiyk besluit van 23 Mei 1823, al zyn rechten over aan den koning van Engeland, die op zyn beurt en zeer terecht, den verloren schat weer schonk aan Lloyds, welke, daar zy de verzekeringssom ten volle uitbetaald had. ook het meeste recht er op had. Een paar jaar geleden is een contract gesloten tusschen deze maatschappy en een groep Hollanders, welke laatsten daarby het recht kregen het goud te bergen wanneer zy konden, op voorwaarde, dat dertig procent van de waarde van het gevondene aan Lloyds zou worden afgestaan. De algemeene Indruk is. dat de berging aal gelukken, vooropgesteld, dat de zandzuig-Inrichting voldoet aan de beschry- ving. die haar uitvinder ervan gegeven heeft De uitgifte van Lutine-aandeelen op de Hol- landsche markt is dan ook vry aardig gelukt. De ondernemers van het plan behoeven dus niet heelemaal platzak te zijn, wanneer de zee nog eens weer haar greep op haar ouden bult versterkt. Dezer dagen nu is Mrs. Brooks naar Ter schelling geweest, om te trachten het lyk te Identlfloeeren. Dit moest geschieden door kele voorwerpen, die men daartoe zachterge- houden had. Mrs. Brooks heeft eenlge van die voorwerpen, o. a. een paar gouden manchet- knoopen met een afbeelding van Prinses Mary en een monocle herkend, maar het horloge Hoe oneindig vL zich mogen roemel ellende zou er op Aan het te Londen verschynende blad ..Sphere" ontleent de ,J4. R. Ct het volgende interessante artikel over de verloren schatten van de Lutine. In 1793 werd het fregat La Lutine, bewapend met 32 kanonnen, in de haven van Toulon door Brltsche oorlogsschepen buiten gemaakt Zes jaar later zeilde het, onder commando van kapitein Skinner, van Yarmouth uit met een lading van ongeveer 2 millioen pond sterling aan goud. welke som bestemd was. gedeeltelik als soldy voor de ErigeLsche soldaten, die op het eiland Texel gelegerd waren en voor de rest tot leniging van den oeconomlschen nood van de stad Hamburg, welke stad een leening van li/j millioen pond by de Bank van Engeland gesloten had. In den nacht van 9 op 10 Octo ber echter geraakte het schip tér hoogte van Terschelling in een storm en het gelukte niet het vry te houden van de verraderiyke zand banken en stroomlngen, die dat deel van jie Hollandsche kust tot een waar zeeman maakten. Het schip strandde en zonk, wi de geheele bemanning op een na omkwt de schat verdween in de diepte. Van tyd tot tyd zyn pogingen gedaan schat te bergen en er is genoeg van Op 16 Juni is van Rotterdam per Harwich- boot vertrokken de Engelsche kapitein Brooks. Hy is niet in Engeland aangekomen en om trent zyn verdwijning is niets bekend. Aan genomen werd, zooals wy vroeger reeds be richtten, dat hy onbemerkt over boord gesla gen is. zyn vrouw Is echter de meening toe gedaan. dat er misdaad in het spel is. Captain Brooks is naar Rotterdam gegaan om een schip te koopen. Volgens Mrs. Brooks waren er men schen. die belang hadden by zyn verdwyning ningen en Zeeland het veiligst was. in welke provincies het aantal persoonlyke ongeluk ken resp. 22 (w.o. 4 dood en) en 26 (w.o. 2 dooden) bedroeg. hantasie wordt gewooniyk beschouwd als LJ iets, dat aUeen maar goed, althans toe- X laatbaar is voor kinderen en kunstenaars. Kinderen en kunstenaars toch kunnen met hun phantasie over het algemeen geen kwaad stichten, geen ongelukken maken: Kleine meisjes spelen met poppen bleek ook In 1931 de weg -Het aantal ongevallen op dezen weg bedroeg in 1931 per K.M. 11.47, tegen 15.60 in 1930. Uit het verslag biykt verder, dat in 1931 het aantal persoonlyke ongelukken in Zuid- en Noord-Holland het grootst was, n.l. resp 389 (w.o. 37 met doodelyken afloop) en 326 (w.o. 30 dooden), terwyi de weg in dat jaar in Gro- meene werkplan opgenomen, in elkaar sluitende, elkaar aanvullende en elkaar steunende. Zoo zal de centrale Partyleiding. die aan de plaatselljke kernen het materiaal voor studie en documentatie zal verstrekken door middel van het partyblad, met eventueele bijlagen, bro chures en afzonderiyke nota's, dit materiaal sa menstellen met medewerking van een vasten Raad voor studie en documentatie. De samen stelling van dezen Raad wordt in September be kend gemaakt. Ten aanzien van het materiaal voor de poli tieke propaganda, van de vraagstukken dus, welke de bewerking der massa- betreffen, zal de Partyleiding een vast en regelmatig -overleg scheppen met een aantal medewerkers voor de propaganda, die het Dageiyksch Bestuur zal aanwyzen. De namen dier medewerkers worden in September bekend gemaakt. Voorts zal de centrale Partijleiding in regel- matig contact blyven en treden met de R.K. t— Pers (Persdienst-Persconferenties), met de Jeugdcentrales. en met de fracties der Party in de Staten-Generaal. By het overleg met de fracties zal met het oog op de a.s. Begrootings- behandellng mede aandacht worden geschonken aan hetgeen op den Amersfoortschen Kaderdag aan onderwerpen van practische actueele poli tiek opnieuw naar voren is gekomen. Ook de, in dezen tyd dringend noodzakelyk gebleken wijzi- en eenige grondregelen voor de Staten- en Gemeen teraadsverkiezingen, worden reeds in ontwerp gereed gemaakt. - Evenals in de voorafgaande jaren had Zuid- Holland in 1931 het grootste absolute ongeval- lencyfer (573). terwyi dat cyfer voor Gro ningen. Drente en Zeeland het laagste was (resp. 87. 68 en 64). Noord-Holland had het grootste aantal onge vallen per K M. weglengte (4.16). Voor Zeeland was dat aantal het kleinste (0.68). Evenals in 1930 f DelftDoenkade de gevaariykste te zyn. en ver heelden zich in hun kindergeluk, dat die pop pen heuschelyke kindertjes zyn; ’s morgens worden de poppen gewasschen en aangekleed, overdag vertroeteld en voorzien van nieuwe Jurkjes en mutsjes, telkens opnieuw aan- en Uitgekleed, naar bed gebracht en weer wakker gezoend om aan het einde van den dag zach tjes goe-nacht gekust en voor de lange en kille duisternis knusjes en warmpjes toegedekt te worden; kleine jongens spelen met latjes, plankjes, spykertjes, touwtjes, leege lucifers doosjes en zy droomen zich rondom hun slm- 41-speeltuig wonderbare fabrieken, waarin een -jollend klosje omgetooverd wordt in een luxe- automoblel, tot ze ten slotte zélf met rade rende arm- en sloffende been-bewegingen over de trottoirs vóór het woonhuis voorttuffen als tot locomotieven geworden menschjes. De .groote” menschen dulden zulk spel, vinden het over 1 algemeen ook wel aardig en komen steeds sterker tot het besef, dat men de jilelntjes in zulke phantasie niet storen mag; t zyn toch ook maar kinderen, en hun phantasie doet niemand en niets kwaad.... Ook kunstenaars dichters, schilders, mu sici beeldhouwers, bouwmeesters, enz mogen lich aan phantasie overgeven, mits zy het over het algemeen maar lr\ hun eigen tyd en op hun eigen kosten doen; zy moeten er zich wat hon ger en dorst en wat levensongemak voor willen getroosten en vooral mogen zy den evenmensch met hun phantasie niet lastig vallen, geen on aangename herinnering opwekken, geen drei gende toekomst voorhouden Kinderen en kunstenaars mogen phantasee- ren, naar binnen en naar buiten, mits ze hun omgeving daardoor niet uit datgene brengen, wat de bedachtzame en nuchtere menschen het evenwicht plegen te noemen, en mits zy naar het oordeel van diezelfde, de situatie overheer- ichende menschen maar niet gevaarlek worden voor zichzelf. Is het aan deze ongunstige bestaansvoor waarden te wijten, dat er in onzen tyk zulk *n ontstellend gemis aan gezonde phantasie be staat? Zoodra openbaart zich hier of daar, in het individu of in de massa, niet een symptoom van phantasie, of de omgeving komt opdagen met haar kritiek, met haar ontkenning, met haar wat men noemt werkelijkheidszin. En toch durven wy beweren, dat juist door gebrek aan phantasie de werkeiykheid veel te weinig doorschouwd, veel te weinig begrepen wordt. Zonder minder werkeiykheidszln te bepleiten integendeel vragen wy ruimer baan en meer arbeid voor de phantasie. schelling geweest, om men Ijtal om zoo te zeggen, gedurende 100 jaar vlak voor onzen neus n laten liggen?" Maar een millioen pond sterling is voor zc-’n vlsscher van Terschelling een enorm be drag en hy gelooft eigenlijk niet eens, dat er zooveel geld is op heel de wereld. Mogen wy de ondernemers van het huidige uitgebeelde bergingswerk gelooven, dan zal een bedrag, niet veel minder dan de oorspronkelyke 2 millioen pond, nu weldra geheel worden ge borgen. De bergingsschepen met hun Ingenieuze ma chines liggen in de kalme haven van Terschel ling te wachten op een langdurige periode van kalm weer. De plaats van het wrak en zelfs

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 5