Irak Bloedige gebeurtenissen Zoekt gij betrouwbaar Personeel Plaats dan een „Omroeper” voor 75.000 gezinnen. m LIJDENDER CHRISTELIJKE MINDERHEID Bi 13 Irak te vroeg vrij? BOEKBESPREKING „De Volkenbond ia verplicht spoedig doeltreffende maatregelen te nemen K n 8' n In de wi is he De da be: oei J Wi kit vo< nie J Va nlr Ba gei Pel voe ▼er I Bei Ma de bei DE ST. JOZEF-STICHT1NG voor ouden van dagen te Hillegom bestaat 25 jaar, welk zilveren jubileum. Zaterdag herdacht werd. Een groepjoto van het bestuur met verplegend personeel en zusters. Vo: de Ba 193 fsei scl lei .-Xè- OP HET TERRAS van de carrosserie gehouden dit concours bestond WALDFRIEDE, Ivans Bruna, Utrecht. „Seinpost te Scheventngen is Donderdag een concours voor luxe-, bestelauto s en luxe-autobusscn. Voor van deskundige zijde veel belangstelling. VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1933 Fl HOE MEN TWEEHONDERD JAAR GELEDEN Ci De groote misdadiger Vlvantl was ontsnapt, een vorig boek van Sydney Horler had het ver haald. Hjj keert terug In andere gedaante, listig, wreed, beschikkend over duivelsche middelen. Toch komt hij nu ten val. Een zeer spannend boek, toch hier en daar wel wat erg toevallig. knooping dan ook verrassend. Jörgen vertelt aangenaam en de Indische, lokale toestanden geven het boek een heel eigenaardig karakter. Het boek is No. 1 eener serie. No. 2 kome snel. AVONTURIERS, Ivans Bruna, Utrecht. VIVANTI’S TERUGKEER, Sydney Horler. A. W. Bruna, Utrecht. *t Boek geeft een aardigen kijk op het Bras!» llaansche leven en de lezeressen krijgen tal van trouw-vertaalde Portugeesche woorden onder de oogen; ook kunnen zjj in den geest een reis meemaken van Brazilië naar Europa, een tocht, die niet op ieders program voorkomt. „ZITCHKA”, door Phüine. Van Holkema Warendorf, Amster- dam. 11 «1 d 8< 8< w B n ei h< I ▼ai sta bai vai ver 20 de w< «I be di er ee Wi <x gi u DE EERSTE PAAL voor het nieuwe bassin van de zweminrichting aan den Heilige weg te Amsterdam ia Donderdag geslagen. IN DE GREEP VAN HET NOOD LOT, Sydney Horler A. W. Bruna, Utrecht. de uit den wereldoorlog bekende Engelsche veld maarschalk, vertoeft op het oogenblik te Berlijn. O dl Pi h d h d la ee in Pc sc Mi ha I toe me ba: nie ko scl Ki aa wa Hii bil te ple De kr ge Pa da ve ro: de be he de ne mi Pe lu Venetia maakt als'mannequin een heel vreemd avontuur mede, nadat ze in schurkenhanden v iel. Gelukkig redde We verton haar en hoefde ze geen keizerin van Caronie te worden. Dal viel nog mee. Een spannend verhaal. ike vorige. „Waldfriede", ïdeoord", integendeel, en vertelt er de PARCIVAL, door Marie Koenen. Uitg.: N V. Drukkerij „De Spaamestad”Haarlem. Jhr. van Panhuyzen ontraadselt met behulp van den Schotschen Inspecteur Mac Kenna een troepjë avonturiers, dat op zeer eigenaardige manier een hotel onveilig maakte; die van Pan huyzen is bij GtG. in de leer geweest! F. HENDRICHS SJ. Zitchka is een Braziliaansch negerlnnetje, oorspronkelijk in dienst bij een Hollandschen planter, doch later als kind aangenomen. Zij on derscheidt zich door een zacht karakter en een vastberaden wil om zich zoo te bekwamen, dat zjj later iets zal kunnen doen voor haar nog in onwetendheid levende rasgenooten. Hoe ze daarin slaagt en hoe haar voorbeeld tevens aansteke lijk werkt c.i haar blanke pleegzusje. wordt In dit door Rie Relnderhoff geïllustreerde verhaal op zeer leesbare wijze geschreven. Voor oudere meisjes een boek, dat zjj heel mooi zullen vinden. Dit is no. 2 van de nieuwe G. O. Serie en de oude, maar de nog frissche Ivans heeft in dit boek zijn vernuft op dezelfde prettige wjjze doen spelen als In zijn tal is allesbehalve een de schrandere en wakkere G. O. griezelige geheimen van. ZEEP MAAKTE uit planten-asch en olie. Een aardige penteckening, die de primitieve werk wijze duidelijk demonstreert. Er is alle reden voor, de aandacht van het Katholieke volk te vestigen op eén kleine, maar belangrijke, eenvoudige, maar keurige uitgave, welke tot titel draagt: „Missa Dialogata” als voorbereiding en dankzegging bij de algemeene H. Communie der Mariacongregatie, door J. Brinkman, kapelaan oJL V Rozenkrans te Am sterdam. De uitgave is van de drukkerij Verdonk, Ruys- aaelslraat 26. Amsterdam. Een blijde boodschap, dit boekje van 32 blad zijden bij het publiek entrée te mogen bezorgen. Er Zijn verschillende middelen, om de H. Mis dichter tot het volk te brengen en het volk dich ter tot de H. Mis: cursussen en conferenties, missaalgebruik, volkszang enz. Een dier middelen is ook de gedlalogeerde Mis; nog betrekkelijk weinig gebruikt is de Mis- a dialogata toch zeer bevorderlijk voor ’n beter begrip, een dichter zich aaneensluiten, een beter beleven van het Offer der H. Mis. Voor de velen, voor wie de gedlalogeerde Mis nog een onbekende zaak is, eerst een korte uit leg: de Missa dialogata is ’n wijze van bijwonen van een stille, gelezen H. Mis. De geloovigen vormen twee koren, die onder leiding van een voorbidder, de Misgebeden in de moedertaal meebidden en wel luid, in zooverre de rubrieken zich hiertegen niet verzetten. zou zijn. De daarop gevolgde tragische en bloedige gebeurtenissen zijn nog niet geheel opgehelderd. Het schijnt dat een troep van 300 of 400 gewapende Assyriërs op den terugweg Iraksche troepen heeft ontmoet en dat -daarop «en gevecht is geleverd, waarin de ..rebellen” natuurlijk het onderspit heboen gedolven. Als gewoonlijk hebben de Koerden zich daarop in de zaak gemengd met het zeer natuurlijk ge volg. dat verscheidene Assyrische dorpen In brand gestoken zijn. Zoo geeft althans kapelaan Brinkman in zijn bovengenoemd boekje den vorm aan zijn Missa dialogata. Het gezamenlijk luid bidden brengt van zelf mee de noodzakelijkheid, een keuze uit ïo Mis gebeden te doen; dat behoeft nog geen verlies te zijn, menig geloovige zou er bij winnen, wan neer hij in het volgen der H. Mis, zich niet ver plicht achtte. Juist alle gebeden mede te bidden. De Latijnsche taal is korter en kernachtiger dan de onze, de priester is ter' wille van de geloo vigen gebonden aan tijd, het zoeken in het mis saal is voor de geloovigen “zonder groote routine tijdroovend; vandaar de meermalen vernomen klacht, dat men den priester aan het altaar maar zoo moeilijk kan bijhouden. Daar komt voor de Missa dialogata nog bij, dat het luid bidden der geloovigen van zelfsprekend meer tijd vraagt dan het stille gebed van den priester. Kapelaan Brinkman is er wel in geslaagd een goede keus met zijn tekst te doen, we zou den ze kunnen noemen een verkort Misfor mulier, waarin de hoofdgedachte van het of fer: het Offer van Christus en van ons aan de Allerheiligste Drieëenheid in minder woor den toch zeer goed is vervat. Ook het rythme der wisselgebeden is zeer gelukkig, wat een ordelijk samenbinden bevor dert. De uitgave is bedoeld als voorbereiding en dankzegging voor en na een gezamenlijke H. Communie; daarom doet de samensteller het boekje sluiten met de liturgische gebeden ais dankzegging na de H. Mis. Ook het Kruisge bed is niet vergeten, wat bij menige missaal- uitgaven wel het geval is. De akte van toewij ding aan Maria herinnert ons er aan, dat het boekje voooral is samengesteld voor leden der Mariacongregatie; vandaar ook, dat schrijver voor de veranderlijke Misgebeden het formulier van de Mariamls heeft gekozen. Een gedialo- geerd Te Deum sluit het geheel. Vermelden we nog, dat bij de samenstelling overleg is gepleegd met de bekende Liturgisten: de pastoors Beukering en Hoosemans. De Congregaties zijn prachtige kernen in het parochieeie leven, ook om het liturgisch mede leven der geloovigen te bevorderen: een heer lijk onderdeel van het tweede Congregatie- ideaal: het apostolaat. Daarom wensch ik van heeler harte, dat deze handleiding van kape laan Brinkman ook tot vele andere Congrega ties haar-weg zal vinden. Een prachtboekje, van groot nut! L. BEUNE, Pr. DE FANTAST, Edw. WaUace. A. W. Bruna, Utrecht. Alweer een knap in elkaar gezette schijnbaar totaal onsamenhangende geschiedenis, maar die ten slotte door de vinding van Wallace één ge heel wordt, Dtt boek grenst aan het spookachtige en toch bij slot yqn rekening is de oplossing eenvoudig en afetoend. In zijn genre is het wel wat héél erg. Het boeit echter en bevredigt ook wel. behalve dan die vlucht van Harlow.... zijn laatste „grap”.... DE DEELNEMERS aan de Paedagoglsche Weak hebben een excursie gemaakt naar kasteel Bouvigne te üinneken. V.l.n.r. prot. dr Frencken, baron van Wijnbergen, proL dr. Goossens en pater Albertus uit Udenhout. Het is ongetwijfeld een goede gedachte der uitgeefster geweest de bekende preekjes van Pater H. de Greeve S.J., die wekelijks in de Katholieke Illustratie verschijnen te bundelen, zoodat men ze bij tijd en wijle nog eens kan naslaan. De preekjes zijn saam gevoegd in de volgorde van het Kerkelijk Jaar, zoodat zij voor eiken Zondag toepasselijk zijn en dus dienstig om ofwel te rvoorbereldlng van den Zondag of op den dag zelf ter verdieping van de ware Zondags- stemming te worden gelezen. Om de frissche gedachten en den pittigen stijl waarin zij zijn vervat zal dit boekje dat een handig en fraai aanzien verkreeg zeer zeker in vele handen komen, vooral in die van hen, die door de beslommeringen van dezen tijd weinig gelegenheid hebben zich lang bezig te houden met de dingen die des Hemels zijn. HET BROMO-RAADSEL, Paul Jörgen. A. W. Bruna, Utrecht. Dit Is voor volwassenen een moot, prettig lees- Jwekj de knoop is «eer verborgen en do ont- MISSA DIALOGICA, door J. Brink man, pr. Drukkerij Verdonk, Amsterdam. In dezen derden druk op zichzelf reeds een aanbeveling geeft de békende schrijfster Marie Koenen, op een der titelpagina’s zelf de bedoeling van dezen herdruk aan: Toegewijd aan JDe Graal”, herleefd in Holland”. Deze oude Graal-sage in een nieuw kleed ge stoken, zal aan de jonge jeugdbeweging een ideaal voor oogen houden en bij haar zeker een gretig onthaal vinden, terwijl ook de velen, die met haar sympathiseeren, niet na zullen laten kennis te nemen van den Inhoud van dit boek, De zaak heeft vooral in' Engefand. voor welk land de zwaarbeproefde Assyriërs met geest drift en volharding gestreden hebben, een uiterst pijnlijken indruk gemaakt. Men geeft er zich in Engeland rekenschap van, dat deze betreurenswaardige gebeurtenissen zeker niet zouden hebben plaats gehad, als Engeland het mandaat over Mesopotamië niet had neerge legd en men vraagt zich terecht maar te laat af of Irak niet te vroeg onafhankelijk is verklaard en of dit laand deze Muselmansche staat, wel volddénde doordrongen is van de plichten, die op een Volkenbondslid rusten. Lord Cecil verklaarde dezer dagen, dat de Wes- tersche wereld thans wel tót de slotsom moet komen, dat het voor Mohammedanen psycho logisch onmogelijk is Christenen te regeeren. Als Irak zich van zijn beschermingsplichlen ten aanzien der jninderheden niet beter kan kwijten is er alle reden dit land opnieuw onder mandaat te stellen. De regeering van Irak tracht door middel van ministerieele verklaringen en mededeelin- gen aan de pers de zaak zooveel mogelijk te vergoelijken. Volgens de berichten uit Bagdad treden de Iraksche troepen thans als bescher mers der Chaldeo-Assyriërs op. Dat neemt niet weg. dat dit muisje in Genève nog een staartje hebben zal. Dat Bagdad tegenover deze Chris tenen. die het „rebellen" noemt, in zijn plicht te kort geschoten js. staat vast. De Volken bond kan niet anders doen dan den Nestoria- nen thans eindelijk de waarborgen geven, die zij zoo lang te vergeefs hebben gevraagd Het excuus van onbekendheid met den feiteljjken toestand houdt thans geen steek meer. DE ONZICHTBAREN, Ivans. A. W. Bruna, Utrecht. Zoo vangt Ivans dan een derde serie aan! Het is kras. Hij schijnt onuitputtelijk. En deze No. 1 van de derde serie mag er zijn ook! HU is een voudig en glad geschreven maar zeer vernuftig en glashelder ten slotte. Een doodonschuldige en karakteristieke detectief van Ivans. Hij heeft zjjr^ eigen talent en dat talent is blijkbaar groot, nie mand doet hem dat na.... zijn 25e detectief en weer een héél nieuwe VIJF MINUTEN PREEKJES door Rater H dé Greeve SJ. N. V. Drukkerij „De Spaamestad”, Haarlem. „BORRELFARADE” door Upton Sinclair, vertaling van Joh. Kui per, Arbeidspers, Amsterdam. Tragische gebeurtenissen vestigen de aan dacht van de beschaafde wereld op de primi tieve Christenen, die in de streek van het oude Assyrië wonen, tegenwoordig beter bekend on der den naam van Mossoel. Het is niet voor de eerste maal dat deze Chaldeo-Assyriërs van zich doen spreken. Gedurende en sinds den 1 grooten oorlog hebben zij bij herhaling moei- lijke dagen gekend en thans is onder hen in hun eigen land een slachting aangericht door hun erfvijanden, de Koerden en de Arabieren. Het is plicht van de Westersche mogendheden deze lieden niet aan hun droevig lot over te laten. Europa heeft zich wel het lot der Ar meniërs aangetrokken, die jarenlang de slacht offers der Turken zijn geweest Er is geen en kele reden dezen Assyriërs de belangstelling te onthouden, waarop zij, zoo goed als de Ar meniërs, recht hebben. Dat de ethische en religieuze minderheid tot dusver niet meer de aandacht getrokken heeft is eensdeels aan onwetendheid te wijlen, an derdeels aan het feit, dat zij tot voor korten tijd nog Britsch mandaatsgebied bewoonden, zoodat in de eerste plaats Engeland voor het welzijn der Chaldeo-Assyriërs de zorg droeg Een zekere verwarring is ook gesticht door de omstandigheid, dat men van deze Christe nen in Hoog-Mesopotamië steeds als van ..As- ayriers” gesproken heeft' zij noemen zich zelf Soerayi terwijl zij eigenlijk Nestorianen zijn, dat wil zeggen, aanhangers van een dier vormen van Christendom, die in het begin der vijfde eeuw in Byzantium een tijd van bloei beleefde en die thans nog slechts bestaat in de bergstreek ten Noorden van Mossoel en- in het Perzische gebied in de omgeving van het 1 Oermia-meer. Nestorius. die van 428 tot 431 patriarch van Ronstantinopël was, kan als de 1 stichter dezer secte beschouwd worden. Het 1 bestek van dit artikel laat niet toe uit te weiden over Nestorius’ dogmaische opvattin gen, noch over de lotgevallen, die de aanhan- 1 gers van zijn leerstellingen in den loop der eeuwen beleefden. Slechts zij gemeld, dat de 1 moderne Nestorianen Christenen zijn. die. ten getale van ongeveer 70.000. thans het nieuwe koninkrijk Irak bewonen en wel voornamelijk 1 het Noordelijk deel, het vroegere villayet Mos- 1 aoel. Katholieke missionarissen uit Syrië zijn er in de 18e eeuw in geslaagd een deel der 1 Nestorianen in den schoot der Kerk terug te l voeren, maar een ander deel van deze oude Byzantijnsche secte is onafhankelijk gebleven. Deze onafhankelijkheid beeft den Nestorianen weinig voordeel bezorgd. Zij zijn herhaaldelijk aangevallen door de Koerden, die den steun I I der Turken achter zich wisten, maar niette-11 «aio hebben zü zich in sommige districten, b.v.l D Socialistische Amerikaan Upton Sinclair beschikt over een vinnig, venijnige, meedoogen-1 looze en sarcastische pen en als zulk een schrij ver een onderwerp aanroert als dat van het drankmisbruik, de drankellende en den drank- smokkel zou men een prachtig pleidooi voor de drankbestrijding hebben kunnen verwachten. Hoe anders is t uitgeloopen. ..Borreiparade” een meer dan vijfhonderd bladzijden Lellend boek, is voor meer dan de helft efi dat ia nog al wat vrijwel onleesbaar. Uitweidingen, langdraderigheid en overvloedige om niet te zeg gen overbodige scheldpartijen en hatelijkheden maken het lezen eerder lot een zwaar karwei dan tot een genot en voor een tendenz-roman is dit nu Juist niet voordeelig. Wij twijfelen dan ook of Upton Sinclair met zijn boek één dronkaard zal bekeeren of één zieltje winnen zal voor de drankbestrijding, waarvan de aanhangers door den schrijver zoo zielig en met zoo weinig echt ideëele bezieling zijn geschetst, dat men er bijna toe komen sou het eerder te houden met „de slachtoffers” van den drank dan met de bestrijders ervan. Voor degenen die een inzicht willen krijgen hoe het in sommige Amenkaansche kringen toeging, ondanks of laten we zeggen dank zij het drankverbod, welks opheffing het boek er niet actueeler op doet zijn, en die tegen een stootje bestand zijn Sinclair’s taal is niet altijd even gekuischt valt uit „Borreiparade" wel iets te leeren. Doch ook dit is slechts betrekkelijk, want merkwaardig genoeg zjjn alle drinkers in het boek rijken en gegoede middenstanders en ver neemt de lezer niets omtrent het uit sociaal oogpunt toch veel belangrjjker drankgebruik door het volk. 1 Schijnt echter dat Sinclair vooral de rijken - heeft willen treffen, de rijken en de hooge re- geeringspersonen, die er, de oud-presidenten Harding, Coolidge en Hoover niet uitgezonderd, duchtig van langs krijgen. De hoofdstukken over den dranksmokkel en zijn bestrijding zijn het lezen waard, ook al hebben ze dan aan actualiteit ingeboet, maar zij kunnen toch niet het heele werk „ophalen” en tot begeerenswaardige lectuur maken. Over enkele opvattingen en ook om de rauws schrijfwijze van den auteur zij het in elk geval voor volwassenen voorbehouden. De vertaling laat hier en daar te wenschen over. Woorden als Santa Claus onvertaald lat®“ mag een kenner van de Engelsche taal nie# /werkomeu. En zoo U er meer. in dat van Tiyari. waar zjj de meerderheid be zitten. weten te handhaven. Zij leven van veeteelt en een beetje landbouw. Tegenover vreemdelingen betoonen zij zich uiterst gast vrij. ZiJ gehoorzamen aan een patriarch. Mar Shimoen Heer Simeon die tegelijkertijd de wereldlijke en de geestelijke macht uitoefent. Juist als in den ouden Kanaanltischen tijd. In 1916 was het volkje door de Koerden bijna uitgeroeid; 10.000 Nestorianen werden toen op de wreedste wijze vermoord en deze pogroms hebben zich daarna op kleinere schaal meer dan eens herhaaldl Tijdens den grooten oorlog hebben de Assy- ro-Chaldeeërs niet zonder geestdrift aan de zijde der Engelschen gevochten. Dat kan niet verwonderen. Van de Engelschen toch ver wachtten zij bevrijdlng en bescherming. De ver- wachtigen der ongelukkige Nestorianen zjjn. sinds de oorlog een einde nam, evenwel her haaldelijk teleurgesteld. Zü hadden er op ge rekend zich het Zuidelijk deel van het district Hagkiari te zien toegewezen en het kan den 1 Volkenbond zeker als een ernstige fout worden aangerekend, dat dit gebied ten slotte bij Tur- kije werd ingedeeld. Dat is evenwel niet alles. Toen in 1931-32 te Genève de neerlegging van het Britsche man daat over Mesopotamië en de stichting van een koninkrijk Irak aan de orde waren, vroegen de Chaldeo-Assyriërs bij herhaling om auto nomie en. voor 1 minst, om waarborgen voor hun vrijheden. Hun patriarch, die thans een j ontwikkelde jonge man is. begaf zich in per- soon naar de oevers van het Meer van Genève. Maar de regeling, die ten slotte getroffen werd, j was de gebeurtenissen hebben het bêwezen een ongelukkige. Irak is een koninkrijk ge worden en thans lid van den Volkenbond, maar de religieuze minderheden worden in dit Mu- selmansche rijk hoogst onvoldoende beschermd. Toen in Juni van dit Jaar Koning Felsal zich naar Londen begaf, werd hij in de Britsche hooldstad met alle aan zijn rang verschuldigde eerbewijzen ontvangen. Te zelfder tijd begaf Mar Shimoen zich naar Bagdad om met de regeering van Irak te beraadslagen over de modaliteiten van de te Genève voor de ethische en religieuze minderheden getroffen regeling. De onderhandellngen leidden tot niets en de regeering van Irak deinsde er niet voor terug den patriarch gevangen te nemen onder voor wendsel. dat hij geweigerd had den eed van trouw aan den koning af te leggen., In feite had de chef der Christelijke Chaldeo-Assyriërs erkend, dat zijn volkje geen zelfstandige natie zou kunnen vormen, maar met recht had hij i op de verleening van deugdelijke garanties aangedrongen. HIJ verlangde niet alleen, dat zijn volk in een bepaald gebied zou kunnen blijven leven, maar vroeg ook waarborgen tegen mogelijke aanvallen van de Koerden wier on verdraagzaamheid er in den loop der jaren niet minder op geworden is. De regeering van Irak wilde daarentegen de Chaldeo-Assyriërs verspreiden en de waarborgen van veiligheid, die zij gaf, waren, naar de meening van den patriarch, te eenenmale onvoldoende. De tijding van de gevangenneming van hun leider bracht onder de Nestorianen natuurlijk groote beroering en ongerustheid te weeg. Tegen den 15en Juli trok een troep van onge veer 1300 k 1500 gewapende Chaldeo-Assyriërs 1 over den Tigris en begaf zich naar het onder Fransch mandaat levende Syrië met het klaar blijkelijk doel voor de achtergebleven vrouwen en kinderen nieuwe woonplaatsen te zoeken, i waar van da Koerden niets meer te vreezen i e< ei a OP DOORREIS van Londen naar Malmö, arri veerde Donderdagmiddag Prinses Ingrid van Zweden per vliegtuig op Schiphol, waar zij korten tijd vertoefde. De Prinses na aankomst op het vliegveld. FOTOREPORTAGE

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 4