Sïrf mAaal O wuidcn dag zoolets in staat is. Hans? Ik kan het me niet indenken. Zoo’n schattig schooiertje!" Lord Protector Oliver Cromwell DE APOTHEEK DE WITTE ZWAAN HEESCH ZIJN STERFDA G HER DACHT ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN Uw eigen winkelier verkoopt /ROBINSONschoenen WOENSDAG 6 SEPTEMBER De Weensche Jaarbeurs Ongelukken in huis De blauwe wimpel Censuur in Finland Hoe de bladen protestveren Bestrijder der Katho- Heken Ell Debate in nieuw formaat Niet tot liegen in staat! Na zich heesch geschreeuwd te hebben De goudschat van de ?»Egypt” De fanatieke leider der NAAR HET DUITSCH VAN RUDOLF HERZOG Engelsche puriteinen, staatsman en soldaat AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UIT^RLUK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL 9 en r* van mag gelden als een be- teerd heeft met zijn prestaties. slangen kunnen vandelen?” vroeg de zeeman aan Robbie en Topsy. „Ik weet niet wat je bedoelt.” zeide zooals JU en ik?" vroeg de zeeman weer. kunnen niet loopen. „Slangen kunnen alleen kruipen," zeide Robbie. hebben immers geen beenen.” zeeman. Freddy strengelde de twee slangen ineen en zeide hun toen, dat ze langs het strand moesten wandelen. „Kijk Robbie, Creepy en Crawley rookt uit de pijp van den zeeman.” regeer! ng kondigen. (Morgenavond vervolg.) op W (Slot volgt). 1 President Mlklas heed Zondag de 25ste Inter nationale Industrieele Jaarbeurs van Weenen geopend. Er zijn geen Dultsche exposanten, maar de organisatoren hebben naar Weenen een groot aantal oude en nieuwe exposanten getrokken. Het aantal koopers dat uit het buitenland af komstig is, is naar duidelijk blijkt, groot. te gaan wonen of in de stad kamers te nemen. Ik heb er al met mevrouw over gesproken, om dat ik toch van plan was binnenkort het perso neel uit te breiden. Ben je tevreden friet mijn voorstel, Dores? Dores was nauwelijks in staat een paar woor den van dank te stamelen. Maak nu dat je in het magazijn komt Er moet nog een hoop ingepakt worden. In een oogenWk was Dores bulten. Voordat hij echter aan zijn taak in het magazijn begon, ging hij naar Jette, kneep haar liefkoozend in haar wang en trachtte haar want hij was nog steeds sprakeloos met een soort panto mime duidelijk te maken wat meneer B&ren- feld hem beloofd had. .Mijn gedresseerde slangen kunnen loopen zonder beenen". verklaarde de uit naderbij. werd kunnen loopen net als JU en Ik.” fel- de Topsy. „Ja." aelde Robbie, „en een van hen niiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiitiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii De graaf vertelde hem hun plan zoo voor 1 van Ze vroeg Schöner om even binnen te komen en de graaf nam tegenover haar plaats. Heeft juffrouw Friedrich deze kamers al gehuurd? vroeg hij. Ze wil beslist blijven, antwoordde Vilma moedeloos. Voorlooplg heeft ze de drie kamers van deze étage voor drie maanden gehuurd. Dan is die huur weggegooid geld, zei Schö ner droog. Vilma zuchtte. Dacht u van niet, juffrouw Melnard? Ver telt u me dan eens hoe het er eigenlijk mee staat! Ik wou dat het avontuur maar afgeloopen was, zei ze moedeloos. Dat comedie-spelen is niets voor mij. Nog vier en twintig uur geduld, juffrouw Melnard! Juffrouw Friedrich heeft nog bijna geen woord over thuis gesproken. In haar extase ge looft ze dat ook ik na mjjn bekrompen levens omstandigheden een vrijer en ruimer arbeids veld wil zoeken. Dus juffrouw Friedrich is nog steeds in een toestand van op-vinding? Ze is zoo opgewonden dat om hAAr de voorstelling een dag moest worden uitgesteld. Vanavond gaat het nu gebeuren. Hoe dat moet gaan in de nerveuze snanning waarin ze ver keert. mag de hemel weten. Ze treedt op onder den naam Walter. Zou ik haar vanmldag nog kunnen spre ken? Neen, zei Vilma bedrukt. Ze heeft uitdruk - (Ingezonden Mededeellng) NiiiiiiimiiniHniiiie wijs voor zijn felle religieuze overtuiging, maar allerminst als een teeken van verdraag zaamheid Zoo was oa de opvatting ook van Vondel, die een fel hekeldicht aan Cromwell wijdde onder den titel .Protector-weerwolf en die in andere hekeldichten herhaaldelijk Crom well's naam heeft genoemd katholiek, maar ook hevig anti-Konlngsgezind^ zoodat het opnieuw ontbonden werd en gedu rende elf jaar bleef. Meer en meer verzette men zich tegen de hooge belastingen, die de konlng uitschreef en toen na jaren van strijd de Zo ning tenslotte tegenover het parlement de ne derlaag leed, had niet het minst Oliver Crom well hieraan medegewerkt. Hjj was steeds een vurig voorstander van een sterk leger in dienst van *t parlement en toen de konlng zich uit Lon den en de politiek had teruggetrokken, werd Cromwell benoemd tot overste van een ruiter- corps. Met groote snelheid wist hij een leger te vormen, waarin tucht, vrijheidsliefde en puri- teinsche godsdienstigheid de voornaamste deug den waren. In 1642 en 1643 versloeg hü de ko ningsgezinder! en veroverde eenige provincies. Het parlement gaf hem een meerderheid en sa men met Thomas Fairfax werd hü tot opper bevelhebber van het leger benoemd. Een nieuwe strijd met de konlngsgezinden volgde, die hjj jn 1645 bjj Noeeby definitief versloeg, zoodat de konlng naar Schotland vluchtte, dat hem even wel aan het Engelsche parlement uitleverde. Daarna legde Cromwell den grondslag voor het Hooger Huis en het Lager Huls, belegerde Londen en stelde den Konlng onder toezicht van het parlement, terwijl de helft van het konink lijk leger in gevangenschap leefde. Terwijl hij onderhandelde met den konlng bleek hem, dat deze ook in verstandhouding stond met de Schotten en eveneens met bet parlement. Toen besloot Cromwell een einde aan het geharrewar te maken. De konlng vluchtte naar Wight, de Schotten werden verslagen en Cromwell trok als overwinnaar Edinburg binnen. Intusschen was er een ernstige wrijving tus- schen den bevelhebber en het parlement ont staan, die zich met groote snelheid onwlkkel- de en uitliep op een beschuldiging van hoog verraad aan Cromwell. Zijn collega Fairfax trok onmiddellijk Londen binnen en op 6 December 1648 werd het parlement onderhanden gepomen. Zeven en veertig leden werden gearresteerd en zes en negentig andere leden werden wegge- 'Jaagd en door nieuwe leden vervangen. De Eind’ltjk schijnt men wijs geworden, Maar toch buiten d’orde om. En nu houdt, o contradictie! De gemeenteraad zich stom! De presentielijst vermeldt nu Door haar blanco een absent. Want een rij van incidenten Schiep dit laatste incident. 't Is opmerk’Ujk dat een plaatsje. Met zoo’n schreeuw’rig bijgeluid, Thans in omgekeerde orde. Zich nu zoo niets-zeggend uit! MARTIN BERDEN (Nadruk verboden) vertrok. Maar door het heele geval stemming toch een beetje bedorven. Hans betaalde de vertering en ze stapten weer in hun auto. Weldra lag de herberg met het terrasje achter hen en rolden zij langs den mooien straatweg. Het was niet buitengewoon druk op den weg. had de handen licht om het stuurwiel ten. Voorbij een bocht haalde de auto een ra vrachtwagen in. „Wel allemach* riep Hans uit. Sonja drukte haar gezicht tegen het glas. Achter op den vrachtauto zat het schooiertje, zjjn pet scheef, een sigaret in zijn breed- lachenden mond. Hij herkende zijn koopers (of slachtoffers!) dadelijk, zwaaide met zijn hand en was één en al vriendelijkheid. Eén oogen- blik dacht Hans van Heuvel er over om te stoppen, maar dan haalde hij de schouders op en reed den vrachtauto snel voorbij. „t Zal hem wel spijten.” zei Sonja, „dat hij op dien langzamen vrachtauto zit. Ik geloof dat hü wat graag bij ons was ingestapt. Ove rigens, ik twijfel er nog aan of de jongen de kleedjes werkelijk gestolen heeft.” Hans zei niets, maar een vijf minuten later begon Sonja opnieuw over het geval. „Geloof jij nu heusch, dat die jongen tot Toen het mankement hersteld en de oploop verdwenen was, bekwamen Sonja en Wans eenigszlns van hun verbazing. „Dat is nog eens liegen,” zei Hans, „de Jongen was misschien nog wel vijf kilometer ver weg. En JU achtte hem niet tot liegen in staat!” kelijk gezegd dat ze vanmldag alleen wil blij ven. Ze heeft er toch geen flauw vermoeden van dat ik hier ben? Absoluut niet. Ze heeft er niets van ge merkt, dat ik een telegram verzonden heb. U denkt dus dat het geen zin heeft dat ik terugkom? Neen, meneer Schöner. Hjj stond op. Dan moet ik er wat anders op zien te vinden. Tot ziens, juffrouw Melnard. Hopelijk gebeurt dat vanavond al. Hjj ging heen. Op straat vroeg hü den weg naar den schouwbuig. Daar ging hij naar het loket en huurde een heele loge. Het verdere deel van den dag bracht hij zoo goed en zoo kwaad als het ging in een café door met een paar oude Jaargangen van humoristische tijdschrif ten. Toen het avond was geworden ging hij op weg naar den schouwburg. De voorstelling was al begonnen. De graaf zette zich, met hoed en jas onder zijn onmld- dellijk bereik, achter In zijn loge. HU verveelde zich voorlooplg. Tegen het slot van de eerste scène werd zjjn aandacht grooter. De oude jon gejuffrouw Irmentraut had haar arietta, waar in ze haar ongenoegen over de mannen van haar tüd ten beste geeft, ten einde gebracht. Door een zUdeur kwam Lisa Friedrich op in de rol van Marie om een brandende lamp op tafel te zetten; de lamp beefde en rinkelde in haar hand. Het publiek keek met crltische aandacht naar de debutante. drich zoo goed is geweest mü met de beharti ging van haar belangen te belasten. Weest u zoo goed even Inzage van dit stuk te nemen! De provisor keek naar de akte, beet zich op de dunne lippen en draaide bem den rug toe. Bórenfeld ging naar zijn kantoor, riep Hein rich. den bediende, die tijdens zijn afwezigheid was aangesteld. Dores en Hannes en verzocht hun ook In de toekomst, als de zaak In zun handen was overgegaan, hun beste krachten aan de „Witte Zwaan” te willen bUjven wüden. HU gaf hun allemaal salarisverhooglng en liet hen weer aan het werk gaan. Alleen Dores bleef achter om „meneer" even alleen te spre ken. De oude jongen kon van verlegenheid haast geen woord uitbrengen, zoodat Bkrenfeld ten slotte moeite had den noodigen ernst te be waren. Je «rilt dus trouwen, zei hü, toen de huis knecht zün verlangen zoo goed en zoo kwaad als t ging, had kenbaar gemaakt Maar daarom hoef je toch geen ontslag te krijgen I Dat Jette, als ze getrouwd is, niet bü mevrouw Friedrich in dienst kan blüven, begrijp ik Maar we zullen op den duur wel behoefte hebben aan iemand, die voor het schoonhouden van de ge bouwen van de zaak zorgt. Bovendien vind Ik het zeer noodzakelUk met het oog op brandgevaar dat er op de binnenplaats een permanente bewaker woont en daarom stel ik voor met je vrouw het ge deelte van het gebouw te betrekken waar tot nu toe de heeren hun kamers hebben. Die zal ik in overweging geven om in het voorgedeelte p 3 September 1658, dus 275 Jaar geleden, I overleed te Londen de Lord-Protector van Engeland, Oliver Cromwell, ons al len bekend uit onze eigen vaderlandsche ge schiedenis, waarin Engeland Juist onder zün re- geering zoo’n rol heeft gespeeld. AanvankelUk studeerde de jonge Cromwell, die op 25 Mei 1599. te Huntlngdom uit een oud- adelIUk geslacht werd geboren, voor geestelUke. HU gaf deze studie echter op en ging naar de unlversiteit van Cambridge, waarna hü in Lon den een leven leidde, dat schril afstak met zün eerste aspiraties naar den geestelüken stand. Maar ook dit leven kwam hü te boven na zUn huwelUk met Elisabeth Bourgier in 1621, dat hem spoedig in gezelschap bracht van de Puri teinen. In 1625 werd hü Parlementslid en begon actief deel te nemen aan de rumoerige politiek dier dagen. De religieuze en politieke vraagstuk ken, die geheel Europa beroerden lieten ook En geland niet met rust. De katholieken en de epis copaten waren van meening, dat het konings- gezag uit absolutistlschen zin moest verstaan worden, terwUl de presbyterianen den konlng als een gevolmachtigde des volks beschouwden. Deze laatste partU wenschte elgenlUk een be perkte monarchie. Alleen de Inde penden ten, de cnafhankelUken dus. wilden absolute gods- dlenstvrüheid en Cromwell, die aan hun züde stond, formuleerde hun streven ongeveer als volgt: „Ik zou liever willen, dat het Mohameda- nisme werd toegelaten dan dat een kind van God terwille van zün geloof zou worden veroor deeld.” Onder godsdienst verstonden deze inde- pendenten echter In werkelUkheld het puritanis me en zeker niet het Katholicisme, noch de epis copaten, noch de vrUdenkers. Toen Karel I de alleenhee^happü over En geland voerde en het parlement, dat geruimen tüd ontbonden was geweest, weder bü elkaar en wist alles te stellen, dat er geen mogelükheld mislukking scheen te bestaan HU legde er den nadruk op dat hü zelf naar H zou gaan, om de zaak in orde te maken. Niemand zal ooit weten waar Lisa geweest ie en waarvoor ze op reis was en als ik Jou de vluchtelinge niet overlever en JU niet zult moe ten erkennen dat ik deze raak goed heb Inge- plkt. is mün naam geen Schöner meer. Het was den graaf tenslotte gelukt op het sombere gezicht van zün vriend een glimlach te voorschUn te tooveren en zü stapten het ho tel binnen om met een goed glas wün het laat ste restje pessimisme dat nog in hem was ach tergebleven, weg te spoelen. Het gepubliceerde voornemen van een fusie tusschen de White S^ar Line en de Cunard Ling opent de mogelükheld dat de .Leviathan” wederom in zee zal worden gestoken om zijn superioriteit ter zee te bewüzen om de blauwe wimpel, die onlangs in het bezit van het ItaU- aansche stoomschip „Rex” was gekomen, te heroveren. Op het oogenbllk Is de .Leviathan” opgelegd in de Hudsonrivier en is er voor de Noord-At- lantische route geen snel Amerikaansch stoom schip in dienst. Op de United States Lines, aan wie de „Le viathan” toebehoort, is scherpe kritiek uitge oefend, in verband met het opleggen van dit schip, doch zü beweerde, dat de exploitatie kosten zóó hoog waren, dat deze slechts voor *n zeer klein deel door de Inkomsten worden ge dekt. Onder deze omstandigheden heeft de Shipping Board oplegging goedgekeurd. De werkzaamheden bü het gezonken schip ..Egypt” zün door het bergingsvaartuig „Ar- tiglio" gestaakt in verband met de weersom standigheden. Van 11 Augustus tot 2 Septem ber waren de omstandigheden slechts nu cn dan gunstig, zoodat gedurende 56 uren kon worden gewerkt. Gemeld wordt dat de „Artlgllo" in Ply mouth is aangekomen en daar 27 staven goud van verschillende grootte, ongeveer 8400 sove reigns en 214 staven zilver, in het geheel ter waarde van ongeveer 57 000 Pond Sterling heeft aan land gebracht. Tot nu toe zün 73 pCt. van de sovereigns, 78 pCt. van de goudstaven en 94 pCt. van het zilver van de „Egypt” ge borgen. Vice-admlraal E. J. A Fullerton heeft een bezoek gebracht aan de „ArtigUo”, waar hU den chef-duiker Marrio Raffaeli gecomplimen- Het is merkwaardig te zien hoe een man als Cromwell, die een algemeene ontwikkeling volstrekt miste, niettemin een knap staats man en groot militair was Van de studie had hü trouwens een grondlgen afkeer, zoodat hü na een paar jaar in .Cambridge gestudeerd te heb ben, de unlversiteit verliet zonder examens te hebben gedaan. ZUn aanzien heeft hü aller eerst verworven door zün huwehjk met een rijk meisje, aan het begin van deze beschou wing genoemd. HU leefde sober, zoowel in zün jeugd als op tateren leeftUd en was steeds een voudig gekleed. Zün gestalte was forsch en zün krakende stem contrasteerde sterk met zün ongehoorde welsprekendheid. ZUn sterkste wa pen In den strijd was zün godsdienstige over tuiging, die hem in zün latere levensjaren vaak wroeging bezorgde over de onbezonnenheid van zün jeugd. Dit maakte hem soms neerslachtig, hetgeen nog verergerd werd door den dooo van zün lievelingsdochter, die dlkwüls tegenover haar vader de konlngsgezinden In bescherming had genomen i De dag waarop Cromwell stierf was de ver jaardag van den slag bü Dunbar en het hevig onweer, dat op dien dag boven Engeland woed de, gaf den volksmond de legende in. dat de storm veroorzaakt werd door bet leger Satan, die gekomen was om wraak'te nemen op den tyran. De directe opvolger van Cromwell was Karel II. die eertüds naar Frankrijk was ge vlucht en thans weer In triomf werd binnen gehaald. Met zün komst waren de roerige en revolutionnaire jaren voorbü De houding, die Cromwell tegenover de Ka tholieken aannam en die tot in het fanatieke ging, was een gevolg van zün dweperig purita nisme, dat hem deed gelooven een werktuig in Gods hand te zün. waaraan hü blükbaar het recht meende te mogen ontleenen de meest radicale practüken te volgen. In zulke gevallen ontzag hü niets of niemand en beging daar door vaak grove onrechtvaardigheden. Dat zün fanatieke soldaten psalmen zongen vóór, tü- dens en na den str^d. Dien Woensdag kreeg Heinrich een telegram van Vilma, dat de opvoering van den „Wapen smid*’ Donderdag zou plaats hebben, zoodat Heinrich hals over kop naar Graaf Schöner moest om hem het bericht te brengen. Schöner raadpleegde direct een spoorboekje en maakte zich gereed om met den nachttrein naar H. te gaan. Het was een trieste, natte en kille morgen, toen de graaf door het stille stadje liep. Het telegram van Vilma. dat hun adres bevatte, had hü in de hand en hü vroeg overal naar den weg. Een poosje later stond hü tegenover Vilma Melnard, die hem mededeelde dat Lisa Frie drich naar de generale repetitie was. Ze zal wel niet voor éénen terugkomen, eindigde ae baar mededeellng. BU gelegenheid van de inzegening zUner nieu we rotatiepersen heeft het katholieke dagblad El Debate te Madrid een extra nummer uitge geven. waaraan wü het navolgende ontleenen: De oplage van het blad bedraagt thans 200.000 exemplaren per uur. In 10 uur tüd wordt 140 ton papier verwerkt, of tweemaal zooveel als de grootste Spaansche papierfabriek in een dag produceert. De totale lengte van deze papier strook bedraagt 427 Kilometer. Konrad BArenfeld begon rijn werkzaamheden den volgenden dag met in zün kwaliteit van opvolger en aanstaand eigenaar van de zaak. zün voorganger rekening en verantwoording te vragen. HU had met dit heerschap een warm gesprek onder vier oogen, waarvan het eind was. dat de jonge man in alerül rijn koffer ging pakken en ofschoon hU zün opzeggingstermijn erbü in schoot, was hü blU dat hü aan den onverbidde- Ijken rechter ontkwam. Toen had de ontmoeting met meneer Rose plaats, die Barenfeld met de handen diep in de broekzakken en de plnce-nez cp den neus, op wachtte als een vorst die audiëntie verleent. BArenfeld negeerde zün brutale onverschil ligheid. Ik dank u. zei hü kalm, dat u de familie Friedrich in deze zware dagen trouw bent ge bleven. Konrad wist overigens best, dat de angst voor eenige duizend Thaler schadevergoeding wegens contractbreuk de oorzaak van ’s heeren Rose's „trouw" was geweest! Bet zal u, bU de groote belangstelling die u voor de apotheek koestert, ging Bkrenfeld za- kelük verder, waarschünlük aangenaam zün om te hooren. dat het mü gelukt is een ouderen vriend van mü bereid te vinden om dit ge deelte van de zaak te koopen. Die meneer zal ors dezer dagen komen bezoeken. U zult dan wel zoo vriendelük willen zün hem wat op de hoogte te brengen. Sinds wanneer, vroeg de provisor uit de hoogte, hebt u zich met de apotheek te be moeien? Sinds het oogenbllk. dat mevrouw Frie- Volgens een statistiek van een Amerikaan- sche verzekeringsmaatschappü. gebeuren 7 van de 8 ongelukken bü de verzekerden thuis. Een onderzoek van de 117.477 gevallen, waar in een verzoek om schadevergoeding was in gediend, bracht aan het licht, dat slechts een van elke acht verzekerden een ongeval had ge kregen in treinen, booten, vliegtuigen, en an dere openbare middelen van vervoer. De meeste verzekerden bleken verwondin gen te hebben opgeloopen bü het vallen over haardkleedjes, het struikelen over drempels en gladgewreven vloeren, terWül er ook een aan tal personen was, die bü het uit het bed vallen ongelukkig waren neergekomen. volksvertegenwoordiging werd samengesteld uit 12 lords en 68 leden. Naar den zin van Crom well was deze zuivering nog niet radicaal ge noeg, maar hü moest buigen voor het leger en legde er zich bü neer. Toen de Ieren Karel II tot konlng uitriepen liet Cromwell zich benoemen tot onderkoning en oppercommandant over Ierland. HU trok Dublin binnen, nam na een hevig bombarde ment Drogheda in en liet 23 tegenstanders, waaronder ook monniken, ter dood brengen. Na twee maanden keerde hü naar Londen te rug, terwül een aantal troepen achterbleven om Ierland deerlijk te plunderen gedurende meer dan twee volle jaren, waarna het land door pest en hongersnood totaal was verwoest. Een half millioen Inwoners was omgekomen, vrüwel allen katholiek. De overige katholie ken, in wie Cromwell de oorzaak van alle el lende zag, werden gedwongen te verhuizen naar de onvruchtbare landstreek Connaught In het Noord-Westen van het land, terwül iedere achterblüver met den dood werd gestraft. In deze Jaren werd de haat tegen Engeland in het lersche volk Ingeworteld met een felheid die zich nog een paar eeuwen zou doen gelden. Na de terechtstelling van den konlng, op 30 Januari 1649, die door Cromwell's drüven gevallen was. werd ook de breuk tusschen Crom well en de Schotten grooter en na eenige aar zeling werd Karel II tot konlng uitgeroepen. Met een leger van 26.000 man stond de veld heer Leslie gereed Engeland binnen te vaUen op het oogenbllk dat Cromwell met 16.000 man Schotland binnen trok. In de worsteling die bü Dunbar volgde bleef de Engelschman over winnaar. Daarna trok hü naar het Noorden, liet Karei in Engeland binnen vallen, verdeelde zün leger in tweeën, waarvan een deel in Schotland achterbleef en het andere Karel's leger bü Worcester versloeg. De konlng kon in de duisternis ontkomen en vluchtte naar Frankrük. het geheele terrein overlatend aan Oliver Cromwell, die zich haastte de orde in Schotland en Ierland te herstellen en droomde van één groote unie tusschen deze twee lan den- en Engeland. Hü regeerde thans over drie groote rijken. Een oneenigheld tusschen leger en parlement leidde er toe, dat Cromwell het Lagerhuis binnenviel en dit ontbonden ver klaarde. Persoonlük greep hü de leden stuk voor stuk bü den kraag en liet hen door zün soldaten de straat op smüten, nam de paperas sen van den voorzitter in beslag, verliet de zaal, deed de deur op slot en stak den sleutel in zün zak. Cromwell wüdde zich vanaf dat oogenbllk voornamelük aan de verbreiding van het pro- riep, betoonde dit parlement zich hevig anti- testantisme, waarmee natuurlük gepaard ging een strüd tegen de katholieke Stuarts om hen te beletten nog ooit aan het bewind te komen. In zün bultenlandsche politiek zocht hü uiter aard aansluiting met protestantsche landen als Holland, maar een verbond tusschen ons land en Denemarken, waardoor de Engelsche han delsschepen uit de Oostzee werden geweerd, maakte een toenadering niet gemakkelük. Een gevolg daarvan was de befaamde .acte van navigatie”, die de Hollandsche schepen uit de Engelsche havens moest houden. De Engelsche oorlog van 1652 tot 1654 verliep voor beide lan den schitterend wat de wapenfeiten betreft, maar voor ons land was het in zooverre een nederlaag, dat het de acte van navigatie moest erkennen/' De oorlog, die tusschen Engeland en Spanje uitbrak leidde tot een verdrag, dat Cromwell sloot met Frankrük, waarbü hü be toogde de Hugenoten niet lastig te zullen vallen en de Stuarts niet te zullen helpen. Zün üver voor het protestantisme ging zoover, dat Cromwell zelfs den Paus dreigde en een bombardement van Sint Angelo in het voor uitzicht stelde. Op den duur was Cromwell door zün mili taire manoeuvres gedwongen zware belastingen uit te schrüven evenals zün vroegere tegen stander Karel I had gedaan en zoo ontstond tenslotte ook tusschen hem en het leger een scheuring. Ook de republikeinen traden tegen hem op en begonnen zelfs samen te zweren. Het kwam zoover dat het volk In een der tegenstanders van Cromwell, nX Karel Stuart, een redder begon te zien. Toch wist hü rich nog geruimen tüd J handhaven als Lord-Protector, dank zü zün büzondere militaire gaven, die hem zelden in den steek heten. Maar ih 1658 werd hü ziek en stierf op 3 September, in de hoop, dat zün zoon Richard hem zou opvolgen. Hü stierf in derdaad op het oogenbllk, dat zün macht ging tanen, maar tot het uiterste wist hü die macht te doen gelden temidden van samenzweringen, agitaties en haat, welke hü bestreed met spe ciale rechtbanken en gevangenissen voor ko nlngsgezinden en republikeinen ch, kük Ans. Hans,” zei Sonja van Heuvel tl tot haar man, terwül ze op het kleine terrasje zaten voor een herberg aan den rand van de groote stad. „Kük eens wat een aardig schooiertje!” Hans van Heuvel keek in de aangeduide richting en ontwaarde een boefje van een jaar of twaalf, armelijk gekleed, maar met een gul- tig-sluw gezicht onder een veel te groote vet tige pet. De jongen kwam naar hun tafeltje en tikte aan zün hoofddeksel. ,Mögge, mevrouw, meneer, wil mevrouw een mooi kanten kleedje koopen? Voor niet te duur?” Hü haalde een drietal kleine kanten kleedjes te voorschUn en etaleerde ze op het tafeltje. „.Echt kant, mevrouw.” lichtte hü nog in, terwül Sonja nieuwsgierig de mooie dingetjes betast te- Hans van Heuvel wilde zich wat afzüdig houden, maar Sonja hield hem een van de kleedjes voor. „Werkelük Hans,” zei ze, „1 Is echt kant! En mooi ook!” En tot den jongen, die met het air van een zakenman er bü stond: „Wat moeten ze kosten?" „Alle drie?” „Goed! alle drie!” „Nou, ik zal het goed met u maken. Ik wil ze kwüt; geef me twee gulden voor de drie!” Sonja kon haar ooren niet gelooven en Hans begon opeens ook meer belangstelling te too- nen. „Dat is niet duur,” zei hü. „weet je wel, dat die kleedjes veel meer waard zün?” „Och,’ antwoordde het koopmannetje, ..als Ik er meer moeite voor^doe krijg ik wel een goe den prijs, maar de kwestie is: ik wil naar huls. Neem ze maar gerust voor twee gulden. Het is echt kant. U kunt mü vertrouwen, want ik lieg nooit.” Sonja knikte. „Goed" zei ze dan „We nemen ze. Is t goed. Hans?” Van Heuvel had er niets tegen. Het was niet duur en het koopmannetje had een aardigen snuit. Hü haalde zün portemonnale voor den dag en betaalde. Weer een tik aan de vettige pet. „Dank u wel. meneer. Goeden morgen, me vrouw. meneer!" En hü wandelde het terrasje af. Glimlachend keken ze hem na. Een echt type! Maar een half uurtje later kreeg hun goed vertrouwen een geweldigen schok. De her bergier kwam het terrasje opgeloopen, naast hem een gezette man die druk gebarend liep te redeneeren. „U heeft zooeven kanten kleedjes gekocht, meneer?” vroeg de gezette man, ,^Ja, ah! de schelm. Net te voren had hü ze uit mün win kel gestolen. Ja, meneer, gestolen! ’t Is een schande!” .Maar dat kan toch haast niet!” trachtte Sonja het schooiertje te verdedigen, maar Hans dacht opeens aan den zeer lagen prijs, dien hü er voor had moeten betalen. „Daar zün we ingevlogen!” zei hü dan. „En fin, wü kunnen er niets aan doen. Wü Wisten niet dat ze gestolen waren. Maar vindt u het goed de kleedjes over te nemen voor denzelf- den prijs, die ik er voor heb betaald? U be grijpt. wü konden niet controleeren of het ge stolen goed was. Trouwens, ik heb er geen oogenbllk aan gedacht. Het zou mün recht zün ze te behouden, maar als ik ze teruggeef, wil Ik er tenminste geen cent op verliezen." ^a-kwamen tot een accoord en de winkelier vertrok. Maar door het heele geval was de Robbie. „Wel, Zouden Jullie niet eens willen zien, dat Crawley en Creepy loopen „Och wat!” antwoordde Has bruusk en tege- lükertüd liet hü den auto, zonder het te willen, zwenken. Een gekraak! De «nte ertwAte. Vlug remde Hans. Door zün zwenkende beweging *as een ach- teroprüdende auto, die passeeren «rilde, tegen het achterspatbord opgereden. Ook het linker- achterwiel was beschadigd. „Dat komt er nou van,” bromde Hans, terwül hü uit den wagen sprong. Uit den anderen auto waren inmiddels twee mannén gekomen, die hevig begonnen te dispu- teeren en te schelden. Een troepje menschen kwam uit tet dorp Het werd een oploopje. Na een poosje arriveerde de dorpsveldwachter, die zün borst vooruit stak en zün boekje te voorschUn haalde. Zoo gemakkelük als hü gedacht had kon hü de zaak echter niet uit elkaar pluizen. Na een kwartiertje had hü echter de meeste* gegevens. „Is er nog iemand, die het gezien heeft?” vroeg hü. En tot groote verbazing van Sonja en Hans klonk er een heldere jongensstem: „Ja. ik heb het gezien. Ik stónd langs den weg toen het gebeurde.” Het was het stelende schooiertje! „Die meneer", en hü wees op Hans, „gaat heelmaal vrü uit maar die twee anderen pas seerden tegen alle regelen van het verkeer in. Die twee hebben het gedaan!” „Willen jullie eens zien, hoe de De Flnlandsche regeering is voornemens een verordening af te kondigen, waarbü de bladen gedwongen zullen worden de door het regee- ringspersbureau verstrekte berichten op te nemen. De reden van dezen maatregel Is dat een aan tal bladen het officieel? nieuws niet gepubli ceerd hebben, daar de redactie geen berichten over nieuwe wetten en verordeningen «rillen publiceeren, daar zü in verband met de cen suur er geen commentaar bü mogen plaatsen. gHaraiiaiiiMMmM - Ging gewoonHjk met een woelig Bij-programma vergezeld! v-rzekerinnvoorwaarden teven Z 9/1/1/1 bü levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door Z bU een ongeval met Z OC/l bü verlies van een hand Z 9C <>U verlies van een Z C/i bü een breuk van Z Afl bU verlies van ‘n i4ZZe S^evaiul Je^ekem lS>r een der vozende ultkeerlngS t öUUU.-verlies van t^lde armen, beide beenen at belde oogen t f bU. doodelüken afloop een voet of een oog f iOs” duim of wjjsvinger I öU,“l>een of arm Tl/." anderen vinger En uit verder kibbel-vrees, Staakt met meerderheid van stemmen De gemeenteraad van Heesch! Wat daar ook maar aan de orde Voor de leden werd gesteld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 22