Ui
en aan
de geméenten
Ued wui eiken daq
RADIOPROGRAMMA
JAPANSCHE WEERMACHT
VERSTERKT
DUISTERE TOEKOMST
VOOR GENEVE
WOENSDAG 6 SEPTEMBER
Oranje
Noodlottige gevolgen
Invloed arbeidsloon
Op den kostprijs der producten
TWEEDE KAMER
DE GEBEURTENISSEN IN INDIË
BRAND TE EI
BRAND TE RHEDEN
SCHMELING—PAOLINO
Dubbele boerenwoning vernield
'Het gemeenschapsoord
JONG MEISJE OVERREDEN
over-
Overstrooming in Japan
STERRIT NAAR SPA
IN BRAND GERAAKT
Ford* en de auto-codes
Oproep van Madrid» bisschop
DE KONINGIN BELEEDIGD?
DRUK LUCHTVERKEER
Record-cjjfer op Waalhaven
Geslaagd
Minder buitenlandsche
TEGEN OOSTENRIJKS NAZI'S
studenten
BRAND TE OISTERWIJK
Examens schoonschrijven M. O.
1
Voor een christelijke
opvoeding
Reorganisatie van het
kabinet
Evangelische bisdom
men in Pruisen
Houding van Engeland
nog onzeker
Sarraut opvolger van
Leygues?
De ariersparagraaf voor
geestelijken
Ook Frankrijks hoofdstad weer het
■middelpunt van een aantal be
langrijke besprekingen
Een monument van katholieke
solidariteit
Twee letterkundigen voor de
rechtbank
Aanvulling hooger onderwys-wet
ingediend
Jeugdige dienstbode levens
gevaarlijk gewond
Onvoorzichtig den weg
gestoken
Politieke toestand eischt de con
centratie van alle krachten
in het volk
-
Donderdag 7 Sept. 1933
en Nederland
Het ernstig karakter wan de voor
genomen korting
10 40 Dansmuziek
te.
..Fantaaie biy-
Lucio d’ Ambra”
it
in
Naar
een
De
dit
in
ia
Toen een 45-jarige bouwarbeider uit Jutphaas
'gel
in-
i
ons blad aan-
tot toepassing
«n toekomen-
orop, dat
moeilijke
tteld ziet
kraan de
gebouw en de beide woningen zijn afgebrand.
Omtrent de oorzaak tast men in bet duister;
men vermoedt dat kwaadwilligheid in het spel
is. Hieromtrent wordt een onderzoek ingesteld.
De schade, die aanzienlijk is, wordt door ver
zekering gedekt. Persoonlijke ongelukken kwa
men niet voor.
lijk heeft zich de invloed van de crisis ook ten
aanzien van mdere bronnen wy noemen de
personeele belasting, de huren en pachten
DEN HAAG. Geslaagd de dames E. P. j.
Bosch en J. H. Kastein te Amsterdam.
Maandagavond te te Rheden de dubbele boe
renwoning uitgebrand, bewoond door de fami
lie O. Diekema en W. Zweers. Er kon niets
van de inboedels worden gerqd. Een groote
party hooi verbrandde.
De oorzaak van den brand te onbekend.
v. d. Beek
11.30 Sluiting.
7.50 Duit-
8.35 Plano-
PARIJS (Eifel), 1446 M. 8.50 Gramo
foonmuziek.
zijnde
vatten.
WEENEN, 5 Sept. Heden is een noodveror
dening in werking getreden, waarbij bepaald
wordt dat de kosten voor buitengewone veilig
heidsmaatregelen, als aanwerving van hulp-
manschappen, vervoer en Inkwartiering, ver
haald kunnen worden op de personen, die oor
zaak dezer maatregelen waren. Verder wordt
het mogelljk gemaakt, dat men beschilderingen
het hakenkruisen enz. ook door andere per
sonen dan de daders kan laten verwijderen en
wel op straffe van arrest.
TOKIO, 5 Sept. (V. D.) Gisteravond is het
westelijk deel van Japan geteisterd door deh
staart van een typhoon. Te Osaka werden 30.000
en te Tokio meer dan 1000 hulzen onder water
geiet. In Kyoesjoe werden talrijke kleine vls-
schersschepen vernield, terwijl in Korea, waar
ongeveer 50 huizen zijn Ingestort of wegge
spoeld, het spoorwegverkeer is ontwricht. De
oogst heeft geen schade geleden. Door den dere landen ermee accoord gaan,
typhoon is tevens een einde gekomen aan de
groote hitte, die den laatsten tijd In Japan
heerschte.
In verband met het onlang» ira
gekondigde ontwerp van wet I
eener korting op de aan gemeenl
de ultkeerlngen uit het gemeentefonds, heeft
het Bestuur der Vereenlglng van\ Nederland-
ache Gemeenten zich met een adreA tot de Re-
geering gewend.
In de maand Augustus bereikte het aantal
In- en uitgaande passagiers op het vliegveld
Waalhaven het record-cljfer van 3023. waarvan
1270 uitgaande, 1225 inkomende en 528 transito-
passagiers (doorgaande passagiers zijn in
cijfer niet begrepen)
Het Bestuur stelt in zijn adres v
het zich bewust is van de uiterst
taak, waarvoor de Regeerlng zich g
om tusschen een- uitgavendienst, wi
heerschende crisis steeds hooger eischèn stelt,
en een door gelijke oorzaak by voortduring
even-
pngen.
snciën
ri van
:n wy
Omstreeks half zes bemerkten Dinsdagavond
omwonenden dat er rook opsteeg uit de boven
verdieping der parfumeriezaak van den heer
Jutte aan het Stratumseind te Eindhoven,
waarvan ie bewoners afwezig bleken te zyn. De
brandweer, die spoedig ter plaatse verscheen,
wist de brand tqt aan de straat gelegen ka
mers te beperken. Deze brandden echter geheel
uit. In het perceel was eveneens een atelier ge
vestigd van den edelsmid Wynhoven, dat ern
stige waterschade heeft opgeloopen. Omtrent
de oorzaak van den brand tast men nog
het duister. Verzekering dekt de schade.
De oproep om steun voor het scheppen van
een werkobject voor jeugdige werkloozen, be
staande In den opbotrw van een katholiek Ge-
meenschapsoord, bedoeld als cultureel centrum
en katholiek vacantleoord, welke oproep eenige
weken geleden In de katholieke pers werd ge
publiceerd, is niet vergeefsch geweest. Aan klei
nere giften werd tot heden een bedrag ontvan
gen van bijna negenhondesd gulden, terwijl nog
dagelijks stortingen binnenkomen. Bovendien
werden eenige meer belangrijke giften, oji. twee
giften van ieder duizend gulden aangeboden.
Het bestuur is den gevers byzonder dankbaar
en hoopt, dat hun prachtig voorbeeld navolging
mag vinden, opdat aan de uitvoering van de
plannen spoetdlg kan worden begonnen.
|De stichting verkreeg inmiddels een eigen giro
en wel no. 223181, zoodat het bestuur verzoekt
badragen voortaan uitsluitend op dit nummer
t^ storten. Iedere gift is van harte welkom,
met veler hulp kan de werklooze jeu^d
Het bulletin van bet bisdom Madrid-Alcara
bevat een lang herderlijk schrijven van Mgr.
Eyo, bisschop van Madrid. „Duizenden gezins
hoofden’* heet het hier „vragen vol zorg
katholieke scholen voor hun kinderen, zy ver
langen het recht aan hun zonen een Christe
lijke opvoeding te geven. Dit onbestrljdbaar
recht geeft de Staat hun niet en voor het on
derhoud der Inrichtingen van openbaar onder-
wy8 gebruikt hy de belastinggelden, die door
Katholieke gezinshoofden worden gestort’.
De brief vraagt den geloovlgen verder als le
den toe te treden tot de associatie, die zich
voorstelt de verstrekking van godsdienstig on
derwijs te bevorderen. De werkzaamheid van
dezen bond is niet In strijd met de landswetten.
In het herderiyk sqhryven wordt tenslotte een
programma van religieus onderwijs onwlkkeld,
dat zoowel het lager, bet middelbaar en het
hooger onderwijs omvat.
PARIJS, 5 Sept. (Reuter.) Als vermoedelljken
opvolger van den Zaterdag overleden minister
van marine, Leygues, noemen de bladen den
huldigen minister van Koloniën, Albetr Sar
raut. o
Sarraut zou aan Koloniën tot opvolger krij
gen den huldigen minister der Koopvaardij,
Frot en deze zou worden vervangen door Guy
la Chambre, onder-staatssecretarls van den
eersten minister.
dien de ondernemingen daartoe hunne mede
werking willen verleenen, geen groote moeliyk-
heden op.
Volgens de methode b moet het totale loon
(geaccumuleerde loon), dat voor de productie
van een bepaald artikel (eindproduct) besteed
is, bepaald worden. Voor het artikel schoenen
b.v. moet dan het loon In alle phasen van pro-
kdactie en distributie vastgesteld worden, t.w.
net loon In de looierij (hulden tot leer), in de
schoenfabricage (leder tot schoenen) en In den
schoenwinkel (distributie van schoenwerk).
Aangezien evenwel In de looierij, %de schoen
fabriek en den schoenwinkel ook brandstoffen
verbruikt en vrachten aan anderen betaald
worden. Is bovendien nog het loonaandeel, dat
In de productie van brandsoffen (steenkolen,
gas, electrlcitelt) en in het transport schuilt,
bepaald en In het geaccumuleerde loon opge
nomen. M a w. de ioonquote In het eindproduct
omvat al het loon, betaald door ondernemingen,
die rechtstreeks of zijdelings aan het productie-
en distributieproces hebben deelgenomen. Hier
bij is alleen de beperking gemaakt, dat met
loon bedoeld wordt loon, verdiend in bedryven,
die in Nederland gevestigd zijn.
Voor het onderzoek volgens de methoden a
en b zijn, in overeenstemming met de wenschen
van den Hoogen Raad van Arbeid, een aantal
belangryke artikelen gekozen.
De geaccumuleerde Ioonquote (in procenten
van den totalen kostprijs) was voor het jaar
1931 voor de hierna genoemde artikelen als
volgt: woningbouw (voor het jaar 1929) 64.5
pCt.; boek af-winkel 65.5 pCt.: wollen beeren-
confectle-costuum af-winkel 56.9 pCt.; over
hemd af-winkel 62.6 pCt.; schoenen af-winkel
452 pCt.; sigaren af-winkel (zonder sigarenac-
cyns) 56pCt.; verbrandingsmotoren 60.1 pCt.;
een Ijzeren sleepschip SlApCt.; een yzeren mo
torschip 54.4 pCt.
Het voordeel, aan de methode c verbonden
ia. dat daardoor het geheele probleem met één
greep omvat wordt, dat ze geen kostbaar en
tydroovend onderzoek eischt en als grondslag
voor algemeene conclusies kan dienen.
De globale ramingen, gemaakt op grond van
dp methode, hebben tot de conclusie geleld, dat,
in 1929, de loonen en salarissen ongeveer de
helft van de waarde der totale Nederlandsche
jaarproductie vormen.
wij vernemen, heeft de burgemeester
van Amsterdam, dr. W. de Vlugt. tydens een
onderhoud, dat gistermorgen plaats heeft ge
had, afwijzend beschikt op een verzoek van den
promotor van den bokswedstrijd Schmellng
Paolino, den heer J. Perel qm het boksverbod
te dezer stefle, voor het organiseeren van een
dergeiyke ontmoeting op te heffen.
Daar het reeds te ver in het seizoen is gewor
den om den wedstrijd In de open lucht te doen
houden, ziet men thans voor dit jaar van de
organisatie af. De heer Perel staat echter op
het standpunt, -dat in ieder geval in het voor
jaar 1934, waarschynlyk in de maand Mei,
Schmellng en Paolino elkaar in Nederland zul
len ontmoeten. vAiarby als plaatsen, waar deze
wedstryd zou kannen plaatsvinden, in aanmer
king komen Diemen of Duivendrecht. dus in de
onmiddellyke nabyheid van de hoofdstad, of
Rotterdam, waar bet Sparta- of Xerxes-Sta-
dlon als kamp-arena zou kunnen worden
Ingericht. Te Diemen zouden dan tribunes moe
ten warden gebouwd, plaats biedend aan
toeschouwersaantal van minstens 45.000.
WASHINGTON. 5 Sept. (V. D.) «In Indus
trieels kringen verwacht men, dat Ford het
door de regeerlng gestelde ultimatum door niet
onderteekenlng van de auto-codes negeeren zaL
In kringen te Washington Is men van mce-
nlng, dat President Roosevelt, die vandaag van
zijn zeereis terugkeert, persoonlijk zal interve-
nleeren. Men maakt zich bezorgd, dat het voor
beeld van Ford ook andere captains of Industry
zou kunnen aanmoedigen tegenstand te bieden
tegen de wet voor den natlonalen wederopbouw.
steeds meer doen gevoelen.
wy moeten dan ook aannemen, dat een al
gemeene korting op de uit keeping per inwoner
uit het gemeentefonds er toe zal leiden, dat
weder een aantal gemeenten, ondanks een stre
ven naar Inperking van uitgaven wy denken
hier In het bijzonder aan die gemeenten, welke
het evenwicht in haar begrootlng nog ternau
wernood hebben weten te handhaven den
strijd voor zelfstandige financiën zal moeien
opgeven en mede in den toestand van nood-
Hjdendheid zal verzinken.
In den emst dezer feiten vindt ons Bestuur
vrijheid Uwe Exc. met aandrang te verzoeken
in hernieuwde overweging te nemen de vraag,
of het met de voorgenomen korting voor de
Rüksbegrootlng van 1934 te bereiken effect niet
op andere, -uit een oogpunt van algemeene- en
gemeentelijke belangen minder bedenkelijke
wyze zou kunnen worden verkregen. Het Is
van oordeel, dat daartoe eerst alle andere mo
gelijkheden, bestaande hetzy in eene verhoo-
glng van ’sRyks Inkomsten, als b.v. In dit jaar
geschiedde door heffing van tjjdeiyke opcen
ten’op de gemeentefonds- en vermogensbelas
ting ten bate van het gemeentefonds, hetzy In
andere maatregelen, moeten worden uitgeput.
Betreurd wordt, dat het tydstlp en de vaag
heid der aankondiging betreffende het wets
ontwerp de gemeenten by de bepaling van het
ten aanzien van debegrootlng 1934 te volgen
beleid voor nieuwe ernstige moeilijkheden stelt.
sli
arbeid, ontwikkeling en ontspanning geboden
worden, hetgeen zoo dringend noodig Is. Men
bedenke vooral, dat het hier nuttigen arbeid
betreft ten dienste van de geheele katholieke
gemeenschap.
Gaarne zal dan ook gebruik worden gemaakt
van persoonlijke medewerking, reeds gaven ve
len zich op als lid van de „Vrienden van het
gemeenschapsoord” tegen een jaarlyksche con
tributie van 1A0.
Zij, die willen medewerken met het streven
der stichting, speciaal wat betreft het voeren
van plaatselijke acties, het helpen vormen van
plaatseiyke werkcomlté’s enz., kunnen zich daar
toe wenden tot den heer Jan Beerends, Amstel
374, Amsterdam (Centrum).
Besprekingen tot oprichting van plaatselyke
werkgroepen werden reeds gevoerd te Amster
dam, Rotterdam, Den Haag, Leiden, Utrecht,
Breda. ’s-Hertogenbosch en Roermond. Zoowel
van personen als organisaties bleek veel belang
stelling en steun, zoodat het Gemeenschapsoord
belooft te worden, hetgeen de stichting zich van
den aanvang af voorstelde: een monument van
katholieke solidariteit.
hij onverwachts van achteren aangereden door
een vrachtauto. De automobilist reed door en
liet den zwaar aan hoofd en beenen gewonden
man op den weg liggen. Bovendien was een
uitstekende pen den man In een der longen ge
drongen. In het ziekenhuis is de man kort
daarna overleden.
Voor de Haagsche Rechtbank hebben Dins
dag terecht gestaan de letterkundigen L. M. A.
K, te Maartensdijk, en A. J. D. van O, te Delft
Inzake overtreding van de artt. lil en 113 van
het Wetboek van Strafrecht (majesteits
schennis).
In het te Delft verschynend weekblad „De
Stormer” is een artikel verschenen, in verband
met de schilderijen van de Koningin, getiteld
„Koninkiyke olieverf", waarvan de Inhoud be-
leedigend werd geacht voor de Koningin. Beide
verdachten stonden resp. als schrijver, en re
dacteur van het orgaan, terecht.
De president van de rechtbank, mr. De
Joncheere, gelastte behandeling der zaak met
gesloten deuren.
De officier van justitie, mr. Van Asch van
WUck. eischte tegen elk der verdachten drie
maanden gevangenisstraf. Als verdediger trad
op mr. D. I. van der Oever te Den Haag
Uitspraak over veertien dagen
UNGENBERG, 472 M. 13.20 Populair
concert 1.20 Populair concert o. 1. v,
Eysoldt 5.30 Gramofoonmuziek 6.20
Concert door het West-Duit«che kanw?
orkest o. 1. v. Wilhelm Kei per
Oude kamermuziek 9.50 Concert door
het orkest van den West-Dultschen omroep
o. 1. v. Buschkötter 10.55 Dansmuziek
o. 1. v. Eysoldt.
I>A VENTRY. 1554 M. 12.20 Concert-
door het Rutland Square en New Victo-
ria-orkest o. 1. v. Norman Austin 1.35
Nieuwe gramofoonmuziek 2.35 Concert
door het Schotsche Studio-orkest o. 1. v
Guy Daines 4.05 Concert 5.05 Con
cert door het Midland Studio-orkest o. 1.
v. Frank Cantell 6.50 Concert 7.50
Grlegrecital 8.20 Promenadeconcert inde
Queenshall 10.40 Dansmuziek 11.35
Dansmuziek.
De Koningin is in haar hoofdstad
gekomen en meer nog dan in andere -
jaren heeft dit Koninklijk bezoek
zijn heel eigene beteekenis. Want
tijdens dit bezoek zal Zaterdag de
Nationale Huldiging in het Stadion
plaats vinden met een défilé van
duizenden uit heel het land saamge-
stroomd in aanwezigheid van mi
nisters, gezanten, en bestuurderen
van land, gewesten en steden.
Dit ter herdenking van het feit,
dat 35 jaar geleden HM. Koningin
Wilhelmina de regeerlng aanvaardde.
Door de hoofdstad stroomt in den
laatsten tijd een hernieuwd besef van
nationaal voelen en aanhankelijk
heid aan het Oranjehuis. In de hoofd
stad moest dan ook de nationale
hulde gebracht worden. De stad der
blijde Inhuldiging van 1398 bleef het
symbool van onze nationale opstdn-
PARU8, 5 Sept. (VB.) In Fransche poli
tieke kringen volgt men de gedragsiyn der Bnt-
sche regeerlng tegenover de groote internatio
nale kwestie, in het byzonder met het oog op
de as. hervatting der Ontwapeningsbesprekm-
gen te Genève, met groote belangstelling.
Vooral hoopt men. dat de ministerraad, welke
vanochtend te Londen plaats vindt, zyn hou
ding zal bepalen tegenover de ontwapenlngs-
kwestle, de CJostenrljksche kwestie en het
Balkan-probleem en wel zoodanig, dat een ver
gaande gedachtenwisseling tusschen de verschil
lend» regeeringen zal worden mogelijk gemaakt.
De bezoeken v„n verschillende staatslieden
aan Parijs, op hv. doorreis naar Genève, zal de
hoofdstad van Frankrijk weer tot midden];
maken van een aantal belangrijke politieke
sprekingen.
De eerste bespreking wordt aangekondigd
tegen 18 September.
Men verwacht dan te Parys den Britschen
minister van Buitenlandsche Zaken. Sir John
Simon, en den permanenten vertegenwoordiger
van Engeland in de Ontwapeningscommissie.
Anthony Eden.
Er zal een reeks besprekingen worden ge
voerd tusschen de Britsche staatslieden en den
Franschen .premier, zoomede met den Franschen
minister van Buitenlandsche Zaken.
In het bijzonder t. a. v. de ontwapening hoopt
men aan Fransche zijde, dat de Britsche regee
rlng in de kwestie der controle haar tot nu toe
afwachtende houding zal opgeven en meer het
Fransche standpunt zal naderen, dat ook by
den Amerikaanschen president een goed ont
haal zou hebben gevonden.
By de besprekingen te Parijs zullen evenwel
geen besluiten worden genomen, aangezien nog
overleg zal moeten worden gepleegd met Rome
en met Norman Davis.
By het op 4 September in het R K. Kolonie-
huis „St. Joseph” te Egmond aan Zee onder
Rykstoezlcht gehouden examen betreffende het
theoretisch gedeelte tot opleiding van „Kinder-
verzorgsters in Kolonlehulzen", slaagden alle
16 candldaten, te weten: Zuster J. Pubben, Zr. zich Dinsdagmorgen naar zijn werk begaf, werd
O. v. d. Mey, Zr. Th. Willemsen, Zr. C. v. Oeve-
len, Zr. A. Bode, Zr. A. Nleuwenhuys, Zr. J.
Munter, Zr. S. Crans, Zr. J, v. Ooyen, Zr. J, de
Jong, Zr. A. Lardenoy, Zr. L. Molenkamp en
de dames mej. Sanders uit Den Haag, mej. A.
Thomassen, Roermond; mej. C. Kuhne, Alk
maar; mej. M. Stijger, Rotterdam.
PARIJN (Radio). 1725 M. 8.05 Gramo-
foomnuziek 12.50 GramoJoonmuziek
7.30 Gramofoonmuziek 8.20 Gramofoon-
xnuziek 9.50 Gramofoonmuziek.
HAMBURG. 372 M. 12.05 Gramofoon
muziek 12.40 Populair concert door de
omroepkapel van Breslau o. 1. v. Bruno
Janz 1.35 Gamofoonmuziek 2.30 Gra
mofoonmuziek 4.20 Concert 8.30 „Der
Barbier von Bagdad”, opera-comlque in
twee bedreven 10.5Q Nieuwe en oude
Duitsche dansen.
Ingediend te een wetsontwerp aanvulling van
Se hooger onderwljs-wet
Aan de memorie van toelichting wordt ont
leend, dat ten gevolge van de toestanden In het
buitenland in da laatste maanden een aantal
HUIZEN, 296 M. KRO 8.00 Mor-
genconcert NCRV 10.00 Oramofoonmu-
zlek 10.15 Morgendienst door ds. C. J.
Hoekendyk 10.45 Gramofoonmuziek
KRO 11.00 Gramofoonmuziek 11.30
Oodsd. halfuurtje door pastoor L. H. Per-
quln 13.00 Politieberichten 13.15
Kro-orkest o. 1. v. M v. t Woud NCRV
3.00 Fraaie handwerken door mej. G. Albiy
3.00 Gramofoonmuziek 3.30 Rust-
poos 4.00 Bybellezlng door dr. A. H. Edel-
koor. Mej. C. de Jager, zang. C. vf Drieën
hulzen, orgel 5.00 Handenarbeid voor
onze jeugd door H. J. Stelnvoort: ..Bakje
met tusschenschotje” 5.30 Pianorecital
door G. Hengeveld 6.30 CN V -kwartier
tje. J. Schipper spreekt 6 45 Knippen
en stofversleren 7.00 Politieberichten
7.15 Ned. Chr. Persbureau
overzicht door C.
door het Ned. Kamerorkest o. 1. v. Otto
Glastra van Loon.
Zepparoi
10.30 Gr
7.30 Week-
Crayé 8.00 Concert
keet o. 1. v. Otto
van Loon. Vloolsollst Fernando
mo. Cello-sollst Co
Gramofoonmuziek
BERLIJN, 5 Sept. (W. B.) In het Heeren-
huis kwam hedenmiddag de nieuwe Algemeene
Synode van de Oud-Pruisische Unie bijeen. Na
dat de groep .Evangelie en Kerk” te voren In
demonstratief protest de zaal had verlaten,
werden de bisschopswet en de ambtenarenwet
met de verelschte 3/3 meerderheid aangeno
men. Krachtens de eerste wet worden een 10-
tal bisdommen in het leven geroepen. De twee
de wet bepaalt, dat geestelijken of beambten,
die niet onvoorwaardelyk opkomen voor der.
natlonalen staat en de Duitsche evangelische
kerk, op non-actlef moeten worden gesteld.
Hetzelfde geldt voor geestelijken of beambten,
die van nlet-arische afstammlngen of gehuwd
zyn met personen van niet-arische afstam-
ming.
BEROMlNSTtR, 460 M. 5.20 Omroep-
klein-orkest 6.20 Gramofoonmuziek
8.50 Pianospel 9.30 Radiotooneel.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RAD1OGIDS
ROME. 441 M. 10 05
spel In een bedryf van
WEENEN. 517 M. 720 Populair con
cert door het omroeporkest o. I. Joseph
Holzer 9.05 Concert door het Weensche
symphonle-orkest 10.35 Gramofoonmu
ziek.
door de Belgische Minerva-fabrieken
naar Spa georganiseerde Sterrit is een groot
succes geworden. Ofschoon het grootste aantal
deelnemers in België was gestart, waren er toch
nog vrij veel buitenlanders onder wie eau twin
tigtal Hollandsche rijders, en verder automobi
listen uit Frankrijk. Zwitserland en Italië, zelfs
ontdekten wy een Zweedsch nummer, jvel een
bewys dus hoe groot de belangstelling onder
de Minerva-elgenaars voor deze reunie was.
De Hollandsche deelnemers zijn niet byster
gelukkg geweest. Zoowel in de acceleratie-rem-
proeven als in den regehnatlgheidsrit over 10
K.M., welke over een heuvelachtig traject in
den omtrek van Spa voerde, vielen zij buiten
de pryzen. Van de 45 pryzen voor den Sterrit
zelf, kwam er slechts een in het bezit van een
Nederlandschen rijder, nJ. den heer J. Street
uit Amsterdam, die tevens een extra-prijs ver
wierf als eerst aangekomen deelnemer. Een
extra-prijs verwierven tevens nog de heeren
Van der Lee en Van den Broek uit Eindhoven
die met een Minerva-vrachtwagen, welke niet
minder dan 560.000 K M. had geloopen, aan
den rit hadden deelgenomen. Tydens een
maaltijd, welke de Minerva-fabrieken Zaterdag
avond aan eenige autoriteiten en de Pers heb
ben aangeboden, deelde.de directeur, de heer v.
Stratum, mede, dat Minerva op de begin Oc
tober te Parijs te houden Internationale Auto
mobiel Tentoonstelling, voor het eerst met
een 4 cylinder model zou uitkomen, een 2-llter
wagen, welke een snelheid van 100 KJd. zal
bezitten en zoowel als 5-persoons als met 7
zitplaatsen In begin van 1934 aan de markt
zal worden gebracht.
TOKIO, 5 Sept. (V. D.) Dinsdagochtend Is
tusschen de leiders der beide groote Japansche
politieke partyen, de Monselto en de Seiyukal
overeenstemming bereikt inzake de reconstruc
tie der regeerlng.
Deze beide partijen hebben een gemeenschap-
peiyk communiqué gepubliceerd, waarin ver
klaard wordt, dat de algemeene politieke toe
stand van Japan mogelyk maakt- partykwestles
voorloopig op den achtergrond te stellen. Op
het oogenbllk wordt van de Nationale Japan
sche partijen de wederopbouw en de verster
king der centrale macht van de regeerlng ge-
eïscht. Aan het hoofd van Japan moet staan
een regeerlng. welke, voorzien van groote vol
machten in staat is het land te regeeren zon
der rekening te houden met parlementaire groe
pen. Het is thans niet het oogenbllk om het
parlementaire systeem te wyzigen, want de
binnen- en buitenlandsche politieke toestand
eischt de concentratie van de geheele kracht van
het volk voor de uitbreiding van de weermacht.
De partyen zyn het er voorts over eens, dat
geen sprake kan zijn van de vermindering van
het Japansche leger en de marine. In het by
zonder In de kwestie der Japansche vloot zijn
de partijen het met elkander eens. De Japan
sche vloot zal evenals de Japansche luchtmacht
worden gesterkt. De partyen zullen strijden
voor een sterkere Japansche weermacht.
Ook Maandag was het Japansche kabinet
bijeengekomen onder voorzitterschap van den
Minister-President, teneinde te beraadslagen
over den algemeenen politieken toestand. Aan
de zitting werd deelgenomen door vertegenwoor
digers der Japansche admiraliteit en 'an den
Generalen Staf. Onder meer werd geëlscht, de
instelling van een nationale dictatuur In Japan.
De Minister van Financiën Takahaschl ver
klaarde zich hier evenwel tegen. Deze wees op
de noodzakeiykheid van de handhaving vati het
parlementair systeem. Het schUnt evenwel, dat
het standpunt van den Minister van Finan
ciën slechts door weinige zijner collega’s wordt
gedeeld.
Men verwacht, dat by de reconstructie van’het
kabinet op natlonalen grondslag, de Minister
van Financiën Takahaschl. zoomede de Japan
sche Minister van Buitenlandsche Zaken Oes-
jida en twee andere leden der regeerlng zullen
aftreden.
Betreffende het eerste deel van het verslag,
floor het Centraal Bureau voor de Statistiek
over de resultaten van het onderzoek naar den
invloed van het arbeidsloon op den kostprijs
der producten, uitgebracht aan den minister
van Economische Zaken, hebben wy reeds eenige
feiten en cflfers vermeld; thans kan omtrent
het tweede deel, dat een dezer dagen zal wor
den uitgegeven, het volgende worden medege
deeld.
De methode van onderzoek, de aard en den
omvang van de gegevens, die verzameld moeten
worden, is afhankelyk van de wyze, waarop men
het vraagstukarbeidsloon in den kostprys,
stelt. Men kan nJ. drieërlei uitgangspunt
nemen
a. het loon In de productiekosten van een be
paalde onderneming; b. het loon In den prijs
van een bepaald artikel (vraagstelling van den
Hoogen Raad van Arbeid) en c. het loon in de
totale Nederlandsche productie, waarby dan als
het ware het Nederlandsche bedryfsleven c.q.
de geheele Nederlandsche huishouding als één
geheel beschouwd wordt.
Het loon, betaald in een bepaalde onder
neming, is een begrip, dat vrij scherp omlynd
kan worden en de vaststelling ervan en van
den totalen kostprijs der producle levert, in-
dlo-orkest o. 1. Frans André 1020
Gramofoonmuziek.
XA11NDBOBG, 1153 M. 13.30 Strijk
orkest o. 1. v. A Bendlx 4.05 Omroep
orkest o. 1. v. Launy Gröndahl 10.30
Saxofoonspel 10.50 Kamermuziek
11.20 Dansmuziek.
WAksCHAU. 1411 M. 620 Kamermu
ziek 820 Concert door het omroepor
kest o. 1. v. St. Nawrot 9.30 Concert
1100 Dansmuziek.
Toen de 20-jarige dienstbode mej. J.
bij de familie B. te Hillegersberg Dinsdag
morgen het gasfornuis wilde aansteken, sloeg
eensklaps een groote vlam orjihoog, waardoor
de kleeren van het meisje in brand vlogen.
Hevig gillend rende zy de straat op, waar an
deren gelukkig spoedig de vlammen wisten te
dooven. Het slachtoffer was er echter reeds zoo
ernstig aan toe. dat zij met zware brandwon
den overdekt naar het ziekenhuis aan den Berg
weg moest worden overgebracht. Men vreest
voor baar leven.
Maandagavond Is te Rotterdam een negen
jarig meisje, dat zonder voldoende uit te zien,
den rijweg wilde oversteken, onder lijn 25 der
R.E.T. geraakt. Zwaar verminkt is het meisje
overgebracht naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel, waar het by aankomst reeds bleek
te zyn overleden. De politie wist echter niet,
wie bet verongelukte kind was, totdat de moe
der bij een der bureaux kwam informeeren
naar haar dochtertje, dat nog niet was thuis
gekomen. Spoedig kreeg de vrouw toen zeker
heid van het doodelijk ongeluk, dat haar kind
was overkomen.
In de gistermiddag gehouden vergadering van
de Tweede Kamer werd z.hj. besloten in open
bare vergadering eenige wetsontwerpen te be
handelen, om. dat betreffende de omzetbelas
ting.
De heer CRAMER vroeg een interpellatie
aan over de politieke gebeurtenissen in Indië.
Hierover zal morgen worden beslist.
DE VOORZITTER deelde mede, dat ’n wijzi
ging der comptabiliteitswet zal worden inge
diend.
De vergadering werd ">wdAagxi tot heden
te één uur.
LONDEN, 5 Sept. (Reuter) Overal bestaan
meeningsverschillen zoowel over de vermeerde
ring der bewapeningen en In Europa heerscht
zooveel verbittering tusschen sommige landen,
dat de eerste voorwaarde voor ontwapening
„Wederzydsch vertrouwen’ niet aanwezig te.
Aldus schrijft de „Times” in een aan de ont
wapeningsconferentie gewijd artikel en het blad
vervolgt aldus:
Europa staat misschien pas aan het begin van
een langdurige periode van politieke onrust.
Niettemin mogen de gedelegeerden In geen ge
val uiteen gaan, alvorens de een of andere over
een' is bereikt.
Ei' een commissie noodig. welke controle
uitoefent op den stand der bewapening en op
de wapen fabricage en den wapenhandel.
Norman Davis zou opdracht hebben gekregen
het Fransche controle-plan te steunen. Enge
land zou voor een minder ver gaand en minder
star plan geweest zijn, doch zal zich tegen het
Fransche plan niet verzetten, wanneer de an-
personen. niet van Nederlandsche nationaliteit
In ons land zyn gekomen, van wie verschillenden
zich In de universiteitssteden hebben gevestigd
met het kenneiyke doel de colleges te volgen.
De mogeiykheid bestaat, dat tenzy hiertegen
van regeeringswege maatregelen worden ge
troffen, hun aantal In de toekomst belangrijk
zal worden vergroot. Het wetsontwerp strekt om
de bezwaren, welke aan deze toeneming van
vreemdelingen aan de rijksuniversiteiten en de
technische hoogeschool te Delft verbonden zou
den zijn te ondervangen. De minister van on-
derwljs wijst erop, dat een sterke toeneming
van het aantal studenten de kosten van het
hooger onderwijs, inzonderheid, waar laborato-
riumarbeld moet worden verricht, doet toene
men. Zou onder de tegenwoordige omstandig
heden dit argument reeds voldoende geacht
kunnen worden om maatregelen tegen deze toe
neming in overweging te nemen, daarbij komt
nog, dat door de toeneming van studenten, niet
van Nederlandsche nationaliteit of Nederlandsch
onderdaanschap, de Nederlandsche studenten
ten gevolge van de overvulling van collegezalen
en laboratoria daarvan reeds terstond de nadee-
len ondervinden. Indien niet tijdig werd inge
grepen. zou ook voor de toekomst te verwachten
zijn, dat Nederlanders als studenten zouden
moeten worden geweerd, omdat een groot deel
van de beschikbare plaatsen in laboratoria en
in de ziekenhuizen als anderszins door buiten
landers zouden zijn ingenomen. Welke gevol
gen dit ten slotte zou kunnen hebben, is dui-
deiyk, indien men denkt aan de reeds thans
zoo overvulde arbeidsmarkt ok voor wie een
academische opleiding hebben genoten.
De minister meent, dat het wqnscheiyk
tijdig maatregelen te nemen om de hierboven
geschetste gevarWT te voorkomen, door aanvul
ling van de hooger onderwys-wet met enkele be
palingen, waarby voor de technische hooge
school en de rijksuniversiteiten aan den minis
ter van onderwys de bevoegdheid wordt gege
ven, aan den rector-magnificus op te dragen,
de inschrijving van hen, die de Nederlandsche
nationaliteit of het Nederlandsche onderdaan
schap niet bezitten, hetzy in het algemeen, het
zy voor bepaalde studierichtingen, niet te doen
plaats vinden.
Gisternacht te brand uitgebroken
het gebouw waarin midden Augustus
de Oisterwyksche Middenstandstentoonstelling
werd gehouden. Spoedig stond hei gebouw in
lichterlaaie, terwijl twee in aanbouw
mlddenstandswoningen eveneens vlam
Door krachtig Ingrijpen van de brandweer kon
verdere uitbreiding van den brand worden voor
komen. Omstreeks half vijf In den morgen was
men den brand meester. Het tentoonsteUlngs-
voomd
teruggaand beloop van ryksmiddelen hei
wicht te bewaren. Het is er van doordfe
dat de ernstige toestand van *8 lands fink
de Regeerlng noodzaakt tot het nemed
byzondere maatregelen. Verder ontleenei
aan het adres o.m. het volgende:
De door de Regeerlng overwogen maal
eener korting op de uitkeering per inwone
gevolge de Flnancleele-verhoudlngswet
heeft èn in wezen èn om de daaraan voor de
gemeenten verbonden gevolgen een buitenge
woon ernstig karakter.
Een zoodanig Ingrijpen In de structuur denr
Wet, welke het worde gaarne erkend vodr
een groot aantal gemeenten de basis is ged
weest, waarop de financiën onder den druk der
crisislasten aanvankelijk drijvende zijn gehoul
den, moet onder omstandigheden, welke ook'
de gemeenten in ernstige mate den terugslag!
doen ondervinden van den tyd, noodlottige ge
volgen hebben. Ons vertoog van 10 Juli LI.
over de financieele moeliykheden der gemeen
ten moge de Regeerlng meer nog hebben door
drongen van het besef, dat de crisis niet alleen
het Rijk, maar evenzeer de gemeenten bedreigt,
In zooverre ook zy tegenover eene ontstellende
stijging 4^t£gj^lasten vele bronnen van in-
komsten sterk ^^^fteaags^jagen af nemen.
Bleef deze daling aanvankeiyg in hoofdzaak
beperkt tot de nauw aan de conjunctuur ge
bonden belastingen als de opcenten op de ge
meentefonds- en vermogensbelasting, geleide-
MILAAN, 331 M. 7.20 Gramofoonmu
ziek 8.00 Gramofopnmuziek 8.50
„Sakuntala”. opera In die bedrtfven van
Alfano.
BERLIJN, 419 M. 5.25 Harmonium^
muziek 9.20 Dansmuziek.
ding en de hoofdstad toont nu een
vlaggentooi als zelden te zien was.
Haar volk zal zich .in deze dagen in r
ztfn afvaardingen rond de Konink-
lijke Vrouwe scharen aan wie wij II
allen trouw beloven
Oranje en Nederland één!
HILVERSUM, 1875 M. AVRO 8 00
Gramofoonmuziek 10.00 Morgenwijding
10.15 Gramofoonmuziek 10.30 Och-
tendconcert door het ensemble Rentmees
ter; intermezzo, causerie door P. J.
Schenk: ,jDe tuin in den herfst” 12.15
tjunchconcert door het omroeporkest o. 1.
N. Treep. Tusschenspel van gramofoon-
muziek 2.15 Kamermuziek door het
Hofstad Strijkkwartet 2.45 Voordracht
door Rob. Geraerds: ..Najaar” van Aart v.
d. Leeuw 3.15 Kamermuziek door het
Hofstad Strijkkwartet 3.45 Rustpoos
4.00 Programma voor zieken en ouden van
dagen. Mevr. Ant. v. Dijk 4.30 Gramo
foonmuziek 5.00 Voor grootere kinderen.
Radiotooneel..Op en top William”. Spel-
leiding K. Kleyn: „Het Indianenkamp der
vogelvrijen” 5.40 Orgelconcert door
Pierre Palla. Henk Viskll. tenor 6 30
Sportpraatje door H. Hollander 7.00
Voortz. orgelconcert 7.30 Causerie door
dr. C. H. Sluiter: „De sterrenkunde en de
mensch. Waarheid en verbeelding” 8.00
Vaz. Dias 8.05 Gevarieerd progr. Het
omroeporkest 1. v. N. Treep. Kovacs
Lajos en zijn orkest. Radiotooneel o. 1. v.
Kommer Kleyn. Afgew. door gramofoon-
muz. 11.00 Vaz Dias 11.10 Gramo
foonmuziek 12.00 Sluiting.
LIXEMBOIRG, 1191 M.
pc he avond; orkestconcert
concert 9.20 Vocaal concert.
BRl SbEL, 509 M. 12.20 Gramofoon
muziek 1.30 Concert door het klein
orkest van het N. I. R. o. 1. v. P. Leemans
5.20 Populair concert door het radlo-
orkest o. 1. v. Franz André 6.50 Concert
door het klein-orkest van het N. I. R. o. 1.
v. P. Leemans 8.20 Concert door het
omroepsymphonie-orkest o. 1. v. Arthur
Meulemans 9.20 Concert door het Ra-
