u&Aaal aan den daq
Koningin Elisabeth van Engeland
DE APOTHEEK
DE WITTE ZWAAN
HET OOG
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
Geen robbedoes ravot
Zijn ROBINSONS kapot
(Ingezonden Mededeellng)
De
uitvinder
DONDERDAG 7 SEPTEMBER
1533 - 7 SEPT. - 1933
Een ongewoon record
Moord op Maria Stuart
Een millioen Chineezen
dakloos?
L*
Chili tegen extremisme
39
„Paleis der techniek**
Het skelet van sultan
Mkawa
WSTrgg.
einde.
Assyrische aanklacht
voor den Raad
Oorlogsschepen tegen
koffie
Eigenaardige wijze van
dankbetuiging
NAAR HET DUITSCH
VAN RUDOLF HERZOG
Schrandere voretin, hardvochtig»
vrouw en vervolgster der
katholieken
tG
ter.
ER.
Munten uit den tijd van
Karel V
Nazi*» in Irak
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Het steenen tijdperk
Uao.
met
(Nadruk verboden)
i>ë
138.
iiiiiHimiiiiiHimiiMiiiiiiiiiiiiniiiiiniiiiiiiinii
iet.
dat de vogel» hem in den weg zouden
staan, zelde hij hun, dat ze uit het
water moesten gaan.
„Je moest je schamen, Madge en
Muriel uit het water te jagen." riep
Nauwelijks had Robbie zün boot te
water gelaten, en voor hU een touw
Robbie's boot midden in de rivier
aeide
Topsy.
EINDE.
koperen en
B
BESLUIT
36.
-Ji
1
er aan kon vastmaken, kwam Muriel
aan den rand van het water en begon
met zijn vleugels Mkrd te klepperen.
Dit veroorzaakte zulk een bries, dat
hij Madge en Muriel wadende, op
zoek naar vlsch. Daar Robbie dacht.
Toen Robbie zUn nieuwe zeilboot in
de rivier te water wilde laten, vond
Topsy, ju ia hier genoeg plaats voor
Iedereen."
con
:ok.
BUENOS AIRES, Sept. (VD.). Het Chl-
leensche parlement heeft een voorstel aangeno
men, op grond waarvan communistische en nat.-
soc. actie onwettig wordt beschouwd en derhalve
verboden is.
Konrad Barenteld stond ernstig en een beetje
bleek in de bruin-behangen woonkamer van de
f.Witte Zwaan." Bchöner was een half uur ge
leden weggegaan om de beide meisjes van den
trein te halen en Heinrich Pfalzdorf was met
hem meegegaan om Vilma naar huls te brengen.
Mevrouw Friedrich had juist haastig de kamer
verlaten want ze had een rijtuig voor de deur
hooren stilhouden. Er gingen een paar minuten
voorbij die BArenfeld een eeuwigheid leken
Maar nu moest de begroeting tusscben moeder
tmd-
>pen
I. M
het gasstel U voorbij Als mijn vrouw een heelen
middag druk in de weer Is geweest in de keu
ken. dan is ze dank zij den rollenden keuken
stoel 's avonds nog flink genoeg om de stad
In te gaan.
Ik zal je verder niet vermoeien met een ge
detailleerde omschrijving van alle andere huis
houdelijke uitvindingen. Zoo is het me na veel
moeite gelukt een hulshoudllft te construeeren,
die kleine goederen ook in horizontale richting
transporteert. MUn vrouw is b v op solder bezig
met het waschgoed van de lijnen te halen. Ze
legt het op de lift, drukt op een knop en roetach!
Weg vliegt het en komt beneden terecht vlak
voor de tafel waar gestreken kan worden.
Over strijken gesproken Mijn vrouw werkt
thans met een apparaat, waarmee automatisch
stsesssssssesssssssasssseeeseeggeeeeeseesseeeeeesss»
Malmcolm Roes, een makelaar te Tanga, meldt
thans, dat hU reeds in het jaar 1931 in i'e wo
ning van den dlstrtctsambtenaar van de Boe-
koba. waarin vroeger de bureaux waren ge
vestigd van de firma Bahr en Oo. een kist heeft
ontdekt waarin weer in een tweede kist een
skelet was verpakt. HU kon weliswaar niet de
finitief zeggen, of dit het skelet van Mkawa
betrof, doch wel was hem opgevallen, dal het
zorgvuldig was verpakt.
MogelUk is ook evenwel dat het skelet waar
Ross over spreekt een archacologische vondst
Is geweest.
Een niet alledaagsch record is dezer dagen
door moeder aarde in de nabijheid van het
eiland Urup bU de zuidpunt van de Japansche
Koerillen gevestigd. Binnen twee dagen ont
stonden hier namelijk drie aardbevingen, welke
door alle seismograflsche stations ter wereld
werden geregistreerd. Dat deze bewegingen van
de aardkorst geen groote rampen tot gevolg
hebben gehad, is te danken aan de omstandig
heid, dat de aardbevtngshaard zich midden in
de zee bevond.
Op 8 en 9 Juli heeft men bovendien twee
aardbevingen in den Stillen Oceaan nabij de
Mexlcaansche kust geconstateerd De bewe
gingen ontstonden in de buurt van diepe klo
ven. waarvan ztch ook talrijke onder zee be
vinden en die tien k twaalfhonderd meter diep
zjjn.
btj verlies van *n
anderen vinger
**Op eigenaardige wijze heeft de stad Züridb
haar dankbaarheid betoond tegenover een Hon-
gaarschen student, die te ZUrich een jongedame
onder uiterst moetlUke omstandigheden en met
gevaar voor eigen leven van verdrinken heeft
gered.
De hem door de stad aangeboden geldsom
weigerde de jongeman. Daarop zond het stads
bestuur hem een brief, waarin werd meegedeeld,
dat de stad hem tot aandenken aan zijn held
haftige daad een zwaan had geschonden.
Aan den poot van dezen zwaan, die in 't meer
van ZUrich blijft, is een zilveren ring bevestigd,
waarop de naam van den student en de datum
van zijn heldhaftige daad is aangebracht
Bovendien is aan den oever een gedenksteen
geplaatst, met de vermelding dat de betreffende
zwaan het eigendom is van den jeugdigen
menschenredder.
GENEVE, 8 Sept. (VD.) Op verzoek van de
vertegenwoordigers van Ierland, Mexico en
Noorwegen, die de kwestie van de vervolgingen
der Assyrische minderheid in Irak hebben on
derzocht. heeft de secr.-generaal van den Vol
kenbond deze kwestie op de voorlooplge agenda
van de Beptembervergadering van den Volken
bondsraad geplaatst
SJANGHAI. 8 Sept. (Indo Pac.) Naar te
Nanking verluidt, zijn in Honan 1400 deepen
door de overstroomlng geteisterd en zijn 1 mil
lioen menschen dakloos geworden.
in den grond voor het aan-
fundeering voor een nieuw
werklieden te Petrovatz in
Bernard Waals was uitvinder van beroep. Ik
weet niet ot er veel menschen in dat vak werk,
zaam zUn. maar in teder geval: hij was 1 en
hU kon er zjjn broodje mee verdienen Nu Is
Iedere uitvinder en dus ook cfemard een
vindingrijk mensch. die volgepropt zit met Ideeën
en plannen, waar een gewone sterveling niet
over denkt. Een gesprek met Bernard Waals
verruimt steeds mUn blik.
.Den laatsten Hjd nog het een en ander uit
gevonden T” opperde ik nonchalant, alsof het de
gewoonste kaak van de wereld was.
Bernard stak een sigaar op en blies een paar
lichtblauwe rookwolken over het tafeltje-
.Ja.” antwoordde hU dan, ,Ja. ik ben weer
eens goed aan den slag geweest. Hard gewerkt.
Een paar slapelooss nachten gehad. Maar de
resultaten zUn de moeite waard
Ik werd nieuwsgierig.
..Is er iets voor mjj bljf” vroeg ik gretig, en
daarbu dacht ik aan een apparaat dat 's mor
gens mijn schoenen poetste en mijn kleeren af-
schulerde-
..Nee.” zei Bernard, „voor jou heb ik niets,
maar als je nog eens van plan bent om te gaan
trouwen, dan moet je ms maar even een brief
kaartje schrijven.
Wat Ik in de laatste weken ontdekt heb Is
hoofdzakelUk bestemd voor huishoudelijk ge
bruik.
Wat zal ik je zeggen? Ondervinding Is de beste
leermeesteresae In de vier jaar van mijn huwe
lijk heb ik ontdekt dat mUn vrouw veel te hard
moet werken. Daar heb JU als vrijgezel geen voor
stelling van. Sjouwen, ploeteren, wasschen.
vegen, boenen, koken, o, man. het is te veel om
op te noemen. Het goeie mensch heeft geen
oogenblik rust. Bovendien moeten de kinderen
den geheelen dag verzorgd worden en ja. wat
wil je. als Ik 's avonds, thuis kom,wil ik toch ook
wel graag het huishouden gezellig zien
De vrouwen moeten te hard werken En toen
ik me van de waarheid hiervan bewust werd,
was mijn eerste werk zelf hierin verandering te
brengen Wat kon ik doen om aan de vrouw het
leven te veraangenamen? Wel als nummer een
construeerde Ik een rolstoel voor de keuken. Als
je een mat op den vloer hebt liggen kun je hem
niet gebruiken, maar anders u het een meubel
stuk. Door een handeltje te bewegen, kun je
den stoel in allerlei richtingen laten rijden. Het
geloop van de keukentafel naar bet fornuis of
zei ze, alsof u mijn zielverzorger was en u ver
schanst u achter den naam van mUn liefste
vriendin, zoodal ik nog niet eens met fatsoen
boos op u kan worden I
Dat zou ook niet het minste resultaat heb
ben. antwoordde Bchöner droog. Ik hoop dat u
mij wilt toestaan ernstig verder te praten.
Denkt u eens aan de blijdschap van uw arme
moeder, wier pad nooit over rozen Is gegaan en
die nu, naast de zorg voor de zaak en het gezin,
ook nog de zorg voor het welzijn en de toekomst
voor een dochter heeft, die van huls Is In een
volkomen vreemd en eigenaardig milieu. Denkt
u ook aan Konrad Bkrenfeld. den ridderlUksten
en nobelsten kerel ter wereld, die bl) den eer
sten kik. dien uw moeder gegeven heeft, onmld-
delljjk teruggkomen is en den herkulesarbeid op
zich heeft genomen om de „Witte Zwaan" Jtljn
ouden roem terug te geven! En u wilt van uw
kant niets doen voor het belang van de familie?
Alleen maar opdat u niet heeft te bekennen: ik
heb me vergist? Gelooft u dat u dit zult kun
nen uithouden, dat op een goeden keer het
heimwee u niet op een vreeselüke manier te
pakken zal krijgen? Laten we eens niet klein
zielig zün en het conventloneele masker voor
een oogenblik afdoen. U houdt van iemand! U
bent koppig en wilt u zelf niet bekennen dat
dit gevoel nog niet In u is gestorven en dat u
hem nog niet verloren hebt. Waarom wilt u uw
gevoel van vrouwelijke zachtheid niet aan het
woord laten?.... hij houdt van zachtheid!
Bchöner was vlak bij haar gekomen en had
haar hand genomen.
Het gesprek begint een b-etje pijnlijk te wor
den. nietwaar? Ik wil er ook zelf liever mee uit
schelden. Maar Ik bld u. geef mjj nu ook eens
een bewijs van uw lieroemde eerlijkheid en zeg:
Ja, Ik houd van hem en JU, Joseph Bchöner,
zult onze huisvriend worden 1
Lisa keek hem iwcht in de oogen. Er kwam
een glimlach om haar mond. U hebt gelijk, zei
ze zacht, maar beslist.
week
traar-
een
machine uitgevonden, die overhemden. Jurken
en alle andere goederen strijkt.
Ik noem verder' nog een dop aan de kraan
om het waterverlles tegen te gaan, een stelsel
van spiegels waardoor mijn vrouw uit elk deel
van het huls kan zien wat er in de baby box
gebeurt, een pan om eten In te koken, verdeeld
in vakken, waarbij je in het eene vak b.v. aard
appelen kunt koken en in het vak ernaast
vleeich kunt braden, zonder er naar om te kjj-
fren Door de benedengang heb ik 'n loopenden
grijper gemaakt die den vuilnisbak van het bin
nenplaatsje haar de voordeur brengt. En dan
nog een aantal kleine dingen, zooals een machi
netje dat lepels en vorken poetst, 'n verbeterde
stofzuiger, een verbeterde afwaschmachlne. en
fin het is te veel om op te noemen.
Maar weet je wat je doet? Kom bjj gelegen
heid eens bij me aan. dan kun Je het allemaal
zelf In werking zien.
Ik was werkelijk van plan dat te doen, maar
een week later trof Ik Bernard weer in de stad.
Het viel me terstond oi dat hij er zoo slecht
uitzag.
„Wat heb je kerel?” vroeg ik belangstellend.
..Heb je je overwerkt of zoo lets??”
HU schudde somber het hoofd.
,.Nee."'antwoorde hU. -'t Is mijn vrouw Al een
paar dagen is ze ziek, moe en uitgeput. De dok
ter beweert dat ze te hard moet werken. Ja. nu
Vraag ik Je. te hard moet werken! En ze heeft
wel honderd apparaten in huls om bet werk te
doen!” if
Driemaal hadden zomer en winter elkaar weer
af gewisseld; de Witte Zwaan had het onbewo
gen gadegeslagen. Blank en glanzend spreidde
hU zUn vleugels uit over een gelukkig huis. HU
had zich zelfs de humoristische vrijheid geper
mitteerd om voor een poosje in een ooievaar te
veranderen en vol jongen moedertrots droeg
mevrouw Lisa Bkrenfeld haar stevigen kleinen
jongen op den arm. .Joseph" heette hij naar
zUn peet en Graaf Bchöner had het kleine meis
je. dat Gertrud hem kort geleden geschonken
had. „Lisa” genoemd.
De oude Meinard was als verjongd sedert hij
als tweede kapelmeester in de Opera den diri
geerstok zwaaide. HU woonde met rijn dochter
op een vrtendelüke étage vlak bU den RUn. Vll-
ma bloeide als een roos. Over een paar weken
verwachtte ze haar „Heinz” terug, die van een
tweejarig vevbljjf in t buitenland terugkeerde
om de hem door den heer Barenteld aangebo
den betrekking te aanvaarden van procuratie
houder bij de sterk vooruitgaande firma en om
dan tegelijk zijn verloving publiek te maken.
Dores en zün vrouw Jette hadden van den
apotheker, een ouderen, gemoedehjken, jongge
zel. leeds vergunning gekregen om voor deze ge
legenheid den trouwen wapenvogel boven de
deur met guirlanden te versleren!
Het is een vriéndelijk. degelük oud huls, die
„Witte Zaan!”....
een fikschen teug had genomen, dat had leeljjk
voor me kunnen afloopen. Den hemel zü dank,
dat ik veilig uit dien Muzentempel ben wegge
komen
Een half uur later belde hU aan de tjjdeUJke
woning van Lisa Friedrich. Juffrouw Meinard
wilde hem eerst niet toelaten, maar hU drong
net zoolang aan tot hU zijn zin kreeg. HU vond
de beide meisjes in een toestand van de groot
ste nervositeit.
Lisa zat diep In een grooten stoel weggedoken
en speelde zenuwachtig met de kwasten van
haar peignoir. Toen ze een onbekenden heer
zag binnenkomen stond ze snel op.
Graaf Bchöner, stelde de binnenkomende
zich voor. Ik ben wat u nog niet bekend kan
zUn, de verloofde van uw vriendin. Gertrud von
Wald.
U komt niet op een erg geschikt oogen
blik, antwoordde Lisa apatisch. Mag Ik vragen
wat u op dezen tüd hier brengt?
Vilma was discreet de kamer uitgegaan en
Bchöner ging direct tot den stormaanval over.
Juffrouw Friedrich, ik kom uit naam van
allen die het goed met u meenen om u te be
zweren van uw plan af te zien om in den
schouwburg hier te debuteeren, ja. in het alge
meen van uw tooneelplannen.
Ik heb het al achter den rug. zei Lisa
rauw. U komt dus te laat.
Maar uw debuut heeft immers nog niet
plaats gehad. De ben zelf In den schouwburg
geweest.
Wel. zei ze en trommelde zenuwachtig met
haar vingers op de leuning van den stoel: dan
bent u er toch zelf getuige van geweest....
Van die grap die u met die goedmoedige
burgerlultjM hier hebt uitgehaald? vroeg de
graaf. Het was eenvoudig schitterend, hoe u,
nadat t tot u was doorgedrongen voor wat voof
minderwaardig en onartistiek publiek u moest
optreden, dat direct den rug hebt toegekeerd en
Volgens het Nat. Socialistisch Corresponden-
tie-bureau zal in Irak een Nazi-partij worden
opgericht, welke alle kenmerken draagt van
Hitler's program. De leden dezer partU zullen
eveneens bruine hemden dragen. Het bureau
zegt, dat eenlge afgevaardigden den Irakscben
minister van Blnnenlandsche Zaken verlof ge
vraagd hebben de partU te stichten onder den
naam van .XJga voor nationale verdediging.”
De minister zou geen bezwaren geuit hebben.
In antwoord op een verzoek om inlichtingen
over deze aankondiging, antwoordde de hooge
ambtenaar van de Iraksche legatie te Londen:
..Sterk overdreven. Ik kan niet gelooven, dat
het waar Is."
Het terugvinden van het skelet van Sultan
Mkawa, den hoofdman van Tanganyika, die
indertUd in opstand kwam tegen de Duitschers
en daarna zelfmoord heeft gepleegd, is volgens
een brief in ..East African Standard” reeds
twaalf jaar geleden geschied, doch tot nu toe
geheim gehouden.
BU het verdrag van Versailles was bepaald,
dat dit skelet door Dultschland zou worden
uitgeleverd en ondanks de verzekering der Dult-
sche autoriteiten, dat het zich niet In Duicsch-
land zou bevinden, hebben steeds opnieuw on-
derhandellngen hierover plaats gevonden.
en dochter toch wel langzamerhand afgeloopen
zUn!.
De deur ging open. Lisa stond op den drem
pel. met tranen in de oogen. HU deed een pas
naar voren.... toen lag ze in zUn sterke armen,
haar hoofd tegen zijn borst. Het verleden trok
van voor hun oogen weg als nevels voor het
licht van de zon.
De landerijen werden den Ieren ontnomen en
aan Engelsche kolonisten gegeven. De priesters
werden vervangen door ataatsgeestelUken, maar
dit was niet voldoende om de Ieren te doen
wankelen In hun geloof. ZU bleven trouw aan
de Moederkerk, zooals zü dat tot op den dag
van heden bleven.
Toen Elisabeth haar nicht Marla Stuart ge
vangen had genomen, besloot de Bpaansche ko-
nlng Philips II een inval te doen in Engeland,
om Maria te redden. Deze inval liep echter op
een mislukking uit en bevestigde aldus de macht
van Elisabeth. Toen kwamen de donkere dagen
van den moord op Maria, die geen gunstlgen
Indruk bU dc bevolking achterlieten. Een zeer
eenzUdige rechtbank sprak het doodvonnis over
de ongelukkige Schotsche koningin uit, waarna
de secretaris van Elisabeth, Davison, zich haast
te het vonnis te doen voltrekken, hoewel deze
voltrekking feltelUk pas plaats mocht heben
na bevel van de koningin. Weliswaar werd de
staatssecretaris voor deze overtreding gestraft,
doch het volk bleef angstig gereserveerd tegen
over Elisabeth. Het is niet onwaarschUnlUk. dat
deze stemming onder het volk tot gevaarlüker
gevolgen zou hebben geleld, wanneer niet enkele
feiten Elisabeth haar reputatie terug hadden
gegeven.
Na den dood van Maria immers zond Philips
riin beroemde „Armada” tegen Engeland uit
Het treurig lot van deze vloot, die vrijwel geheel
door den storm werd vernield en uit elkaar ge
dreven, zoodat de Engelsche schepen vrij gemak-
kelUken strUd hadden, herstelde de eer van de
regeertng eenlgszlns De koningin steeg In de
achting en men overdreef zelfs de eer, die men
haar betuigde Na een periode van bloei in den
landbouw, de industrie en de scheepvaart, stierf
Elisabeth op 34 Maart 1803, gekweld door de
gewetenswroeging en weigerend medlcUnen tot
zich te nemen.
Uit de vele geschriften aan haar gewUd, valt
het niet moeilUk met zekerheid een karakter
schets van deze vrouw te teekenen.
Haar vader adopteerde zUn onwettig kind
slechts aan het einde van zün leven. Toen kwam
zU aan het hof en werd als prinses behandeld.
Zoolang haar wettige zuster Maria Tudor leefde
en regeerde, bleef zü wUselUk op den achter
grond en alleen daaraan had zfj 't behoud van
haar leven te danken.
Toen Elisabeth den troon besteeg, was zU 33
jaar. ZU kleedde zich goed, was slank van ge
stalte. danste voortreffelUk en al deze eigen
schappen deden haar omgeving vergeten, dat
zU overigens een leelüke vrouw was. ZU was
uiterst coquet en verlangde niets liever dan
door bewonderaars omgeven te worden Verschil
lende vorsten deden een aanzoek om haar hand.
Onder hen was zelfs Philips van Spanje. Geen
van allen echter had succes. Elisabeth bleef
Elisabeth. Haar verschUnen in het openbaar
was konlnklUk, maar niet hoogmoedig. DikwUls
knoopte zü op rijtoeren gesprekken aan met het
volk en won daardoor de genegenheid van de
massa. Haar sterke wil en haar heerschzucht
maakten haar wispelturig en prikkelbaar, doch
haar helder verstand deed haar uitnemende
raadslieden kiezen, die zU zelfs handhaafde, toen
zU niet langer haar vertrouwen hadden.
Haar politiek tegenover Marta Stuart was
tweeslachtig. TerwUl zU In werkelUkheld Maria
belaagde, deed zU het voorkomen alsof zU het
grootste geduld met haar betrachtte. Daardoor
kon zU den indruk wekken, dat Maria haar
als het ware dwong maatregelen te nemen en
dit lukte haar des te getnakkelUker, omdat Maria
wel eens dingen deed, die haar als lichtzinnig
moesten kenmerken.
Het graf van Elisabeth bevat het Inschrift:
..Hier rust Elizabeth, die als koningin en maagd
heeft geleefd en gestorven Is”. Wanneer men
hieruit echter de conclusie zou willen trekken,
dat deze koningin inderdaad een decent leven
heeft geleid, vergist men zich. Haar coquetterie
en haar zucht naar vleierU waren sterk genoeg
om haar op wegen te brengen, die een maagd
bü voorkeur niet bewandelt.
In strUd met sommige beweringen, als zou de
koningin bU haar dood geen opvolger hebben
aangewezen, geldt het geschiedkundige feit, dat
zU Jakob VI. den zoon van Maria Stuart, die
In den AngUkaanschen godsdienst was opgevoed,
tot haar opvolger benoemde Vanaf dat oogen-
bllk werden Schotland. Ierland en Engeland één
en werd de grondslag gelegd voor het groote
Briteche rUk. Groot-Brltannlë en Ierland.
groote stukken
zooals lakens en
sloopen gestre
ken worden. Het
ia moeilUk, maar
volgende
heb ik
schljnlUk
mimimmiiHiiinne
Het oog ie klein, maar deeondanJu
Bescheiden Is het niet)
Omdat het nogal waakaaam is
Bn altijd alles ziet.
WV geven graag ons oog den kost,
Omdat wij hong’rig *t)n
Naar het menu rondom ons heen
Van spel van kleur en Hfn.
Het oog is critisch aangelegd,
Het kijkt, taxeert en meet.
Vooral niet op de laatste plaats,
Hoe dndr"en gaan gekleed!
Bn ook op wat de and'ren doen
Is steeds het oog gericht.
Doch veel meer uit nteuteggierigheid
Dan dat het kijkt uit pliant.
Wat goed is en wat edel is.
Wordt wel bemerkt, misschien......
Maar het verkeerde, dat men doet
Wordt graag breed-uit bezien!
En daarom komt het veelal uit:
Hoe critischer de blik,
Te meer de ingenomenheid
Met 1 voornaamwoordje ik!
MARTIN BKRDKN
riep Robbie.
,Dat komt er van, als je de lepe
laars uit het water jaagt,"
geraakte. „Ik ben mUn boot, kwijt,”
Joseph Bchöner maakte een diepe buiging en
kuste haar de hand.
Vilma, riep Lisa, wil je aan meneer Schö-
ner vragen of hU zoo gauw mogelijk wil ver
trekken?
Het meisje kwam weer binnen. Ze zag direct
aan het gezicht en dF houding van den graaf,
dat hU overwinnaar was gebleven in den strijd.
Ik offer met genoegen voor den tweeden
keer mU» nachtrust op, tenzU u er de voorkeur
aan geeft mü als reisgezel te hebben.
Neen. neen, weerde IJsa af. Misschien wilt
u hem wel voorbereiden?
En wat moet ik tegen Konrad zeggen?
Zeg hem dat hu mU wachten zalbU
moeder.
Dus hU moet niet aan het station komen?
Neen, alstublieft niet.
Goed: dan kom ik zelf en ik zal zorgen dat
er een rijtuig la Ik hoor óók bU de „Witte
Zwaan”.... al eeuwen! Daarom voel Ik me ook
geroepen om voor het heil van de burchtzaten
te zorgen. Tot ziens dan!
Daarop kuste hjJ Vilma de hand.
Hebt u misschien nog een boodschap voor
mUn vriend Pfalzdorf? Ik zie hem eerder dan u!
Doet u hem mUn groeten en aan vader ook.
zelde ze. terwijl ze bloosde.
Toen de Graaf vertrokken was, trok Lisa
haar nleilw vriendinnetje hartelijk nas^zich
toe....
BU het graven
brengen van de
huls, ontdekten
Joego Blavlë, een groote aarden pot vol met
zilveren munten.
BU verder graven werden nog twee potten
gevonden, de een vol met goudgeld en sieraden,
de ander met zilveren, koperen en bronaen
munten.
De zilveren munten waren geslagen onder
de regeertng van Karel V van Spanje in 1531
en onder Philips V in 1583.
Men gelooft, dat de munten het eigendom
«Un geweest van een rUken Turk, wiens kasteel
vroeger op deze plek heeft gestaan
De Japansche wreenlglng voor Scheepe-
bouwers zal op 30 September bUeenkomen, om
te beraadslagen over de door Brazilië geplaatste
order voor den bouw van dertig oorlogsschepen.
Het Brazliiaansche scheepsbouwprogram. dat
zich ultstrekt over twaalf jaren. veeniet -In
den bouw van drie kruisers, negen torpedo-
bootjagers en achttien dulkbooten. De kojten
hiervoor worden geraamd op meer dan 180
millioen yen. De daartoe benoemde commissie
zal de moelIUkheden bestudeeren, waartegenover
men zich geplaatst ziet wegens de Braziliaan-
sche voorwaarden, de helft van den prijs In
koffie en mangaanerts te voldoen.
het twUfelachtige genoegen om voor die kleln-
steedsche mannetjes en vrpuwtjes te spelen
aan een ander hebt overgelaten.
Lisa was verbluft door de klesche brutaliteit
waarmee haar bezoeker de dingen op hun kop
zette!
MUn carrière is mislukt, zei ae dof. Volko
men. De menschen zouden me uitlachen als ik
het waagde terug te komen!
Ze staarde triest voor zich uit en scheen een
heftigen innerlUken strUd uit te vechten.
Plotseling sloeg ze de handen voor haar gezicht
en schelde. Haar lichaam schokte van de snik
ken. Graaf Bchöner was naar het raam gegaan
en 'wachtte discreet tot ze een beetje tot beda
ren zou komen. Toen het snikken ophield ging
hU langzaam op haar toe.
Beste Juffrouw Friedrich!
Ze keek op, verwonderd dat hU er nog was en
maakte een handgebaar alsof ze hem verzocht
been te gaan.
Neen, zei Bchöner beleefd maar beslist, ik
ga niet direct heen. Ik vraag u met den mees
ten nadruk: beschouw den verloofde van uw
beste vriendin ook als uw vriend, die op het
oogenblik niets liever wil dan u van dienst zUn.
Ik kan me levendig begrijpen wat er op het
oogenblik in u omgaat. Uw schaamtegevoel
weerhoudt u om op het oogenblik den eenig
juisten stap te doen, nameluk zoo spoedig mo
gelijk uw plannen op te geven en naar huis te
rug te gaan. En tóch moet u dat doen, want het
is uw plicht. En een vrouw met zooveel karak
ter als u zal dien plicht ook zonder twUfel be
seffen. Niemand heeft eeu flauw Idee van uw
debuut. Uw naaste omgeving is te kleech om es.
over te praten En voor de menschen van deze
wereldstad bent u een zekere frkuleln Walter.
Wel, JYftulein Walter” Ujkt me een heel rek
baar begrip!
Lisa probeerde nog zich tegen den vreemden
indringer te verzetten maar haar klacht was
gebroken. U praat zoo vrijmoedig tegen me.
it <f et een stralend gezicht kwam Bernard
lyl Waals hét café binnen gelopen en klopte
A. me forsch op den schouder.
.Hallo, ouwe jongen, hoe maak je het?" zei
hU opgewekt en kwam aan mUn tafeltje zitten.
„Ach." antwoorde ik. zoo-zoo!"
Dat was meer bedoeld als aanmoediging van
Bernard om met zUn nieuwe avonturen op de
proppen te komen Het dagelükche leven ia saai
en eentonig, tenminste voor de meeste men
schen. Geen wonder dus dat ik benieuwd was
naar wat Bernard had meegemaakt den laat-
sten tUd.
J ft t op uit blad ztju ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen f bij levenslange geheele ongeechlktbeld tot werken door f bU een ongeval met f OCfl bq verllee van een hand f 1 btj verlies van een f Cfi bU ren breuk van f Jft
Allt (lUOIlUG 8 ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeerlngen f verlies van belde armen, belde beenen ot bolde oogen f f ül/,~ doodalUkon afloop f een voet ot oen oog f E zéduim of wijsvinger f «/(/«"been of arm f
Innentraut, ben Je alleen? vroeg ze met
sachte, trillende stem.
Harder! Ik versta er niets van!
De roep kwam uit een prosceniumloge.
Lisa Friedrich weifelde, raakte in de war.
hoorde het wachtwoord niet, probeerde vergeefs
zich haar rol te herinneren en verdween opeens
In het beschermende duister van de zU-cou
lissen.
Het scherm viel met onheilspellende snelheid.
Voordat het publiek van zUn verbazing beko
men was, was de man, die geroepen had, uit
ZUn eenzame loge verdwenen.
De regisseur kwam voor het voetlicht en
deelde mede, dat de debutante plotseling onge
steld was geworden; een andere zangeres zou de
rol van Marie op zich nemen en binnen tien
minuten zou de voorstelling worden voortgezet.
Het schellinkje barstte in een hoongelach uit
en het parterre lachte nolens volens mee.
Graaf Schoner had na zUn lulde opmerking
Ulings den schouwburg verlaten. Nadat hU een
poosje had rondgeloopen en zich had overtuigd
dat hU niet „gesnapt" was en in elk geval niet
werd vervolgd, stapte hU een café binnen en
liet zich een fllnken roemer RUnschen wijn
brengen.
Allemachtig, zei hU bjj zichzelf nadat hU
I
De door de academie van Wetenschappen
onder leiding van professor Geredzew uitgezon
den expeditie om oude verblUfplaatoen na te
sporen van menschen uit het steenen tUdperk,
in het gebied van Brjansk is na een afwezig
heid van vUf jaar teruggekeerd.
De expeditie heeft meer dan 100.000 verschil
lende voorwerpen voor hulshoudelUk gebruik
en werktuigen van den oermensch meegebracht.
De Sovjet-regeering heeft een prijaWaag uit
geschreven voor een ontwerp van het te
Moskou te bouwen ..Paleis der Techniek” dat
bet grootste bouwwerk in de Bovjet-Unle moet
worden.
Dit paleis zal in omvang het Dultsche mu
seum te München 15 maal moeten overtreffen:
het krUgt een inhoud van 4.400.000 kub. meter
en zal een oppervlakte beslaan van 117.5
Hectaren.
De Jury onder leiding van Bucharin heeft
een prijs van 15.000 roebel, 2 van 10.000, 3 van
5000 en 10 van 3000 roebel uitgeloofd.
Ier honderd jaar geleden, op 7 September
1533, werd koningin Elisabeth van Enge
land. een van de meest besproken vorste
lijke figuren uit de geschiedenis, gebaren. ZU
was de dochter van den beruchten Hendrik VIU
en heeft In menig opzicht deze afkomst niet
verloodiend.
De katholiek, die Elisabeth’s naam leest, denkt
allereerst aan twee factoren, die haar regeerir.g
hebben beheerscht: de godsdiensttroebelen in
Engeland en de onthoofding van Maria Stuart
Eeuwen lang liepen de meenlngen over den
strijd tusschen de Engelscbe en de Schotacne
koningin sterk nlteen. TerwUl men van katho
lieke zUde betoogde dat de onthoofding van
Maria Stuart een moord was in den letterlUken
zin. bleven de verdedigers van Elisabeth haar
onschuld op dit stuk volhouden. Voor belde
partijen leken de argumenten talrijk genoeg,
doch meer en meer kenterde de wetenschappe-
lUke overtuiging ten voordeele van Maria, het
geen Juist de laatste maanden o.a. in Engelsche
en Nederlandsche publicaties duidelijk aan den
dag trad.
Nadat Elisabeth zich enkele jaren op dra
achtergrond had gehouden, werd zU In 1559 tot
vorstin gekroond. BU deze gelegenheid en la
ter nogmaals beloofde zU den katholieken gods
dienst te sullen respecteeren en beschermen-
Gehoor gevend aan de aansporingen der Angll-
kanen evenwel, begon zU spoedig haar ware ge
zindheid te toonen en als de echte dochter van
Hendrik Vin de katholieken te vervolgen. ZU
stelde een parlement samen, waar de katho
lieken uit geweerd werden, en dat tot opdracht
bad den AngUkaanschen godsdienst te verbrei
den, dus den katholieken te bestrijden. De her
vormers, die vóór haar regeertng waren uitge
weken, keerden thans terug en begonnen den
strUd tegen het kathoUclsme feller dan de ka
tholieke koningin Maria Stuart dien tegen het
Anglikanlsme had gevoerd. Opnieuw werd de
Lg. „acte van suprematie” Ingevoerd en de
artikelen, daarin vervat en den godsdienst be
palend. werden spoedig verplichtend gesteld.
Lang duurde het niet of zelfs de PauselUke bul
ten werden een levensgevaar voor allen, die ze
volgden of In hun bezit hadden.
Deze feUe kamp, tegen alle beloften In ge
voerd, wekte groote ontstemming In het katho
lieke Frankrijk van dien tUd. Daarom drong
men aan op verwUdering van Elisabeth van den
Engelschen troon, betoogend dat zü een on
wettige dochter was van Hendrik en dus geen
rechten had op den troon, die Maria Stuart toe
kwam. De Pausen, die nog altUd hoopten op
den terugkeer van Elisabeth naar Rome, namen
geen direct afwUzende houding tegen haar aan.
doch toen zü tot de overtuiging kwamen dat
Elisabeth als verloren moest worden beschouwd
en mede door de onrechtmatige gevangenschap
van de katholieke Maria, besloot Rome den
ban uit te spreken over „de vermeende konin
gin van Engeland en over haar aanhangers.”
Het laat zich denken, dat het zoo sterk Pro-
testantsche Engeland zich weinig aan deze Pau-
aelUke uitspraak gelegen Uet Uggen. Wel deed
men een zwakke poging zich tegen Elisabeth
te verzetten, doch deze poging werd gemakkelUk
onderdrukt. Elisabeth zelf echter vond In het
Pauselük decreet een aansporing om een felle
vervolging tegen de katholieken te beginnen.
Tot dusver waren de katholieken weliswaar van
alle ambten uitgesloten geweest, doch van een
directe vervolging was geen sprake, zoolang zU
in het geheim hun godsdienstplichten uit
oefenden.
In 1571 kwam de wet op de hierboven genoem
de PauselUke bullen tot stand, waarna de goe
deren en bezittingen van gevluchte seminaristen
werden verbeurd verklaard En toen In 1580
de Jezuïeten naar Engeland kwamen om zich
aan de zielzorg te wüden, werden de wetten
nog eenlgszlns verscherpt. Ongeveer driehonderd
priesters hebben het gewaagd tüdens de regeo-
ring van Elisabeth naar Engeland te komen en
de helft van hen is op het schavot gestorven.
Priesters werden als landverraders beschouwd
en hetzelfde lot ondergingen zü, die priester»
In hun woning verborgen hielden. Het büwo
nen van de H. MIs werd gestraft, maar evenzeer
het nlet-büwonen van de diensten In de AngU-
kaansche kerk. Wie de geldboete niet betalen
kon. ging naar de gevangenis.
Men ging tenslotte zoover, dat lederen katho
liek boven de zestien jaar verboden werd zich
zonder offlcleele toestemming meer dan vUf
mülen buiten zün woonplaats te vertoeven. Dit
alles leidde ertoe, dat vele katholieken bezwe
ken en hun geloof verlieten, om tot de Staats
kerk toe te treden.
- In Jiet geheel-katholleke Ierland ging het niet
zoo eenvoudig Daar bleef de bevolking katho
liek In weêr'AihAvni de gruwelUkste vervolgingen.
N”
n
na.
t.
n
sto
re.
lilt
