m
d
Jean Baptiste Colbert herdacht
t
HET GEVAL
S'Cet w^Aaal aan den dag
mailstoomer. Tegen de verschansing geleund.
H
s
sr
I
r
HA VA NA
DE KLEINE ANNIE EN HET SPOOKHUIS
Vacantie
T
TT
R
153
T
k
1
I
VRIJDAG 8 SEPTEMBER
1683 - 6 SEPT. - 1933
Het kleine
doosje
24 September2 October
DE ZEILWEEK TE BURNHAM
1
IN WERKING GETREDEN
De evenredige vr&cbtverdeeling
IN
IR
vu namelijk een
'f.'
or
NAT. NOVEEN TER EERE DER
KLEINE H. THERESIA
HUMEURIGE EN KNORRIGE
VROUW
DAMES-HOC KEY
V
Engeland sterker
en-
xï
8S&
ll
Grondlegger van het
mercantilisme
MOÉTEN GEBEUREN. JE VOEIJ NU ft
MEER DAN OOIT, DAT JE TOT NIE.TM
NUT BENT. VINOTJE NIET, jjANDy?)
Voor 250 jaar stierf te Par ijs een
der schranderste staatslieden
van zyn tyd
t
daar heb je tenminste wat aan
IK HEBER HARD GENOEG VOOR
GEWERKT.
MUnheer Leavenworth
LEAVENWORTH
DOOR ANI^A K. GREEN
i Het kleine
j
doosje
I .1
Een tweede plaats voor Scholtz
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN VITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Ongeschikt om mee om te gaan
Herstelde ilchiell volkomen
J
■onderlinge plaats
sch
m aas.
n-, sch
vrouw,
speelt:
en 10,
boer.
kl 7.
boer,
speelt:
l
9.
9.
sch T.
If de.
uw.
Zrs Karmelitessen,
Heerenweg, Egmond a.d. Hoef N.-H.
I
(Adv.)
t
o'.
R
vdt
ft
X
tN.
1
Gryce tegen den deur-
(Wordt vervolgd)
en
;%i
o
in
e
EEN SENSATIONEELS MISDAAD
traag
soudt
Js 'n
ooit
’ater
wuifde. Met z’n hoed groette hij terug, gerul-
toen toog hfj met z’n bagage land-
het onbekende tegemoet.
kleine
een
voor
ruw
:ezon-
is:
waf/ Wi
töSu/ wo
bij verlies van "n
anderen vinger
1) De coroner is in Engeland en Amerika de
persoon, die in gevallen van geweldadigen.
onnatuurlüken dood hst lijk
van
zeer
oort
loop
:den
een
zoo
te
van
(rijg
of
dan
les-
tee-
IX
EN.
rijk
tend
den.
nik
un
iat
rich
zoo
den
ken
en-
ge-
>ds-
eren:
m D.
naar;
t; H.
Hink,
nord-
rend;
iweg,
n B.
dam.
temguedoc tusschen
iird^he Zee. De ha-
die 1
plotselingen of --- - - - -
schouwt en bovendien debevoegdheid beeft
een rechter van Instructie.
sche schilders in Rome. Slechts een Ijaerèn
energie en een vooruitziende blik als die van
aderen staatsman waren in staat
succes deze bergen arbeid te ver-
op zich. In 1663 stichtte hü de .Académie der
Inscriptions”, een paar Jaar later de .Acadé
mie <es Sclènces", en weer een paar Jaar la
ter een Academie voor bouwkunde en een Aca
demie voor de schilderkunst, die als het ware
de .eerste steen was voor de school der Fran-
^iiimiunii
WE ZOODEN OOK DE WINKEL5 KUtinEh\
BEZICHTIGEN, HEEN EN TERUG MAAR
DAAR ZOUDEN WE NIET VEEL AAN HEB
BEN EN DAT ZOU OP EEN DRAFJE
sant
ise-
liiMt
opte”
>den
ge-
onze gebeden en boetedoeningen die negen da
gen. voor u aan God opdragen, om voor
ieder uwer, naar Gods inzichten, verhoorlng
te vragen. Komt dus allen. De voorwaarden zijn
zoo gemakkelljkl Men zendt in verlangen tot
deelname (met duidelijk naam en adres) in
(s.v.p. spoedig!) en ontvangt gratis *n mooi
plaatje met gebed, als üischrljvlngsbewljs. Z’n
Intenties kan men of in den brief noemen
(deze worden dan bij *t beeld en rellqule der
Heilige neergelegd) of voor zichzelf vormen.
Mogen we vooral allen deelnemers verzoeken t
toegezonden gebedje (of ’n ander naar keuze)
in de novenedagen te bidden, om zich aldus
met ons te vereenigen?
We vertrouwen, dat, wie kan, ons door *n
kleine vrijwil’lge bijdrage, wil helpen de on
kosten te bestrijden. (Giro 39730).
Aanvragen en inzenden der intenties a.v.p.
ulterlljk vóór 23 Sept.
NU, WE ZULLEN WEL DE EEN OF
ANDERE BEZIGHEID VINDEN. ER ZAL
ZKH WEL IET5 VOORDOEN. IK BEN
TOCH BLIJ DAT IK GEÖLAAGDBEN;
Donderdag is de wet op de evenredige vracht
verdeling in de Binnenscheepvaart in werking
getreden. Met ingang van dien dag mag der
halve in de binnenscheepvaart geen vervoer
van goederen plaats vinden zonder door een
der twintig in het land Ingestelde bevrachtings-
cotnmlssles af gegeven vervoerbewljs.
.Ken paar woorden zijn” voldoende. Zooals ge
woonlijk liet ik gisterenavond mijnheer Leaven
worth achter, zittend aan zijn schrijftafel. Van
ochtend vond ik hem op dezelfde plaats, bijna
in dezelfde houding, met een gat in zijn hoofd,
waarin ik mijn pink had kunnen steken."
„Dood?”
„Morsdood!”
„Verschrikkelijk I" riep ik uit. „Was het zelf
moord V’
„Neen. Wij hebben vergeefs naar bet wapen
gezocht."
.Als het dan geen zelfmoord is, wat is dan
het motief voor den moord? Mijnheer Leaven
worth had immers geen vijanden.... was het
soms diefstal?”
„Het was geen diefstal.... er is niets ver
dwenen Het is een absoluut mysterie."
Ik bekeek den verteller nieuwsgierig. De in
woner van het huls, waar men dezen gehetm-
zinnigen moord had gepleegd, was in mijn oogen
een interessant wezen. Niettemin konden het
goedige gezicht en het onbeduidende voorko
men van den man die aan mijn zijde liep, niet
den minsten argwaan opwekken, zelfs niet met
de meest avontuurlijke verbeelding.
„Zijn de dames erg van streek?” vroeg ik.
„Het zou vreemd zijn, als dit niet zoo was."
Door de uitdrukking van zijn gezicht en zjjn
antwoord begreep ik. dat ik mjj op gevaarlijk
terrein begaf. Wij bereikten de Fifth Avenue.
„WIJ zullen later dit gesprek hervatten," zei
ik tot m(jn metgezel. „Hier zün wU er.”
Al vat ik van Leavenworth wist, kwam hier
Gryce Integendeel, was zwaar en dik, zijn blik.
In plaats van u te doorboren, rustte nooit op u.
maar op een of ander onbeduidend voorwerp,
zooals een vaas, een Inktpot, een boek at een
deurknop. Het was alsof hij het In zijn vertrou
wen nam en het zijn gevolgtrekkingen mee
deelde.
Gryce ging de trap op en bleef op de eerste
verdieping staan. „Mijnheer Raymond,” sprak
hü. „ik ben niet gewoon, leeken te onderhou
den over de geheimen van mijn beroep; maar
in het geval, dat ons bezighoudt, zal het succes
afhangen van het spoor, dat wij vanaf het be
gin zullen volgen. Dit te geen gewone misdaad,
zjj te geniaal in haar soort. Nu komt het voor,
dat een leejt bü instinct détails opmerkt, die
aan het geoefend oog van den beroepsman ont
snappen. Als dat bij u het geval mocht zijn,
denk dan aan mjj. Zeg het tegen niemand en
kom direct naar mij toe. Denk er aan. dat dit
sensationeel, een zeer sensationeel geval te. En
nu. volg mij!”
IK YIHD HET HEEL LEUK DAT
IK NIETS TE DOEN HtBiGEEN
‘SCHOOLMEER,ZOOLANG AL5
T DUURT.DENK DAAR EEN5/
EVENTJES OYER NA, SAND//
Als u leest, dat
Ginds in Cuba
Steeds opnieuw de
Strijd ontbrandt.
En men ook van
Presidenten
Ruim voorzien schijnt
In dat land.
Waar men schieten,
Moord en brandjes
Als een soort van
Pretje eert
En je ’s avonds
Ncoit kunt weten
Wie er ’s morgens
Weer -regeert.
Waar men beter
Revoluties
Dan de pais en
Vrede kent
En de menschen
Aan het rooken
Van een puinhoop
Zijn gewend.
Dan bekijkt u
Uw havana
En uw meening
Heeft u klaar:
De Cubaantjes
Zijn daarginder
Toch maar leelijk
De sigaar!
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
minst met deze maatregelen ingenomen, aoo-
dat belde groote handelstanden dreigden in
grijpende maatregelen te zullen nemen. Het
gevolg van deze bedreiging was, dat Colbert
gematigder optrad Jegens het buiten’and.
Intusschen had zijn ingrijpen handel en in
dustrie aanmerkelijk vooruit gebracht. De pro
ductie wer j door leenlngen en beloonlngen ge
steund, terwijl tegelijkertijd strenge wetten wer
den Ingevoerd ten aanzien van de prijzen en
de kwaliteit der goederen. Overproductie met
als gevolg prijsdaling werd voorkomen en ook
hier valt weer een parallel te trekken met
onzen crisistijd, die Immers meer dsn
welke tijd ook van z.g.n. overproductie heeft
te lijden. Maar Colbert ging nog verder en
Het d?n staat bepaalde industrieën, met name
de -tapijtindustrie overnemen. Tevens spoorde
hU de kunstenaars aan met de fabrikanten
samen te werken aan de glorie van het Fran
sche product, een maatregel, die buitengewone
gevolgen had, waarvan de invloed nog vele ja-
ren later merkbaar zou zijn
De handel werd niet alleen door wetten en
invoerrechten gesteund, doch kreeg ook betere
transportwegen zoowel ifi land als te water
Zoo ontstond onder het ministerschap van Col
bert het groote kanaal van T
de Garonne en de Middellai
vens van Marseille en Duinkerken werden vrij
verk'aard. Le Havre, Brest. Rochefort en Tou
lon kregen groote oorlogshavens en de vloot
werd radicaal gereorganiseerd. In twintig jaar
tijd ging de Fransche vloot vooruit van hon
derd naar honderdnegentlg oorlogsschepen,
waarmede de Engelsche vloot zoo niet over
troffen dan toch geëvenaard werd. Ook kun
sten en wetenschappen hadden ’s ministers
aandacht. Langzamerhand nam hij de zorg
voor vrijwel al’e takken van het openbare leven
Precies op den bepaalden datum w-.-s hij in
Londen terug. Het was reeds avond, toen hij
z’n appartementen bereikte. Een stapel brieven
lag op hem te wachten, maar er was geen brief
van Harriet. Op de punt van z’n bureau lag een
klein pakje. Hl) had het nog niet geopend, maai-
een blijde hoop doortrilde hem. HU sneed het
touw door, scheurde het papier er af en vond
een doosje. Haar
schrift stond er
op. Geadresseerd
aan hem!
In het
doosje lag
zonderling
werp, een
Sedert een jaar behoorde ik als junior tot het
kantoor Veeley, Carr en Raymond, advocaten
en procureurs, toen men op een ochtend, gedu
rende een korte afwezigheid van de heeren
Veelev eu Carr een man bU mU aandiende, die
Zeer zenuwachtig en gehaast leek.
„Is mijnheer Veeley te spreken?" vroeg hij
mij.
Jfeen,” antwoordde ik. ,J1U heeft gisteren
New-York verlaten, voor een onverwachte zaak.
HU zaL morgen pas terugkeeren; maar als u
mU wilt zeggen....”
mUnheer?” viel nrijn bezoeker mU in de
rede, terwUl hU mü van onder tot boven opnam.
Dit onderzoek viel ongetwUfeld in mUn voordeel
uit, want hU hernam: „Ten slotte, waarom ook
niet? Het is geen geheim. Ik kom u den dood
van mUnheer Leavenworth melden."
„MUnheer Leavenworth?" riep ik uit
deinsde terug.
„Het is Gods WU, dat, door gebed, de zielen
voor elkaar 's hemels gunsten verkrijgen".
Deze woorden der Kleine H. Theresia kwamen
ons juist onder de oogen toen we deze ultnoodl-
ging wilden gaan schrUven. Zou *t wel toeval
zUn? Laten we ze Uever bezien als ’n goed
keuring, door de lieve Heiige Ze’.ve, van deze
gebedsactie te Harer eere ondernomen, en la
ten ze ons vertrouwen vermeerderen.
Immers zullen we Hare raadgeving opvol
gend, niet des te zekerder Theresia's voorspraak
mogen verwachten? OngetwUfeld! En daar
om. moge het aantal deelnemers In deze no
veen weer die der vorige overtreffen, laat
vooral ons aller gebed vuriger, vertrouwvoller
zün. Dèn zal het zeker Gods WU zijn, dat we
voor elkaar ZUn weldaden verkrijgen! Boven
dien hebben we grooter reden tot vertrouwen,
omdat we als eindpunt der noveen Theresia's
feestdag zien. Als we ons aldus biddend, voor
bereiden, zal ze dan niet wat extra heme!-
roosjes voor ons over hebben dien dag?
De Karmel van Egmond verheugt zich, we
derom een middenpunt te mogen zUn in die
dagen, het hart van de groote biddende fa
mine, die we in Gods oog dan zullen uit
maken! He verwachten uw aanvragen, en be
loven zoo gaarne naar best vermogen, onze
volle edelmoedige medewerking.
Eiken lag der Noveen zuUen we de H. MIs
in onze Theresia-kape'., voor de intenties der
deelnemenden laten opdragen, en. in vereenl-
glng met dit groote zoen- en smeekoffer, al
cliënt van ons kantoor en bovendien een in
tiem vriend van mUnheer Veeley.
„Ja, terwUl hU aan zUn bureau zat in zUn
studeerkamer, heeft een onbekende hem door
het hoofd geschoten."
„Wat? Wanneer?" stamelde ik.
.Afgeloopen nacht.... ten minste dat veron
derstellen wU. Men vond hem vanochtend dood.
Ik ben particulier secretaris van mUnheer
Leavenworth," voegde hU er aan toe, „en ik
woon bU hem in. Het is een verschrlkkeHJke
slag Voor ons aUen, maar vooral voor de dames
Leavenworth. zUn nichtgn. ZU moeten vandaag
het onderzoek bUwonen. Ik dacht, dat het ver
standig zou zUn. als zU door een kundig man
werden bijgestaan. Daar mUnheer Veeley de
beste vriend van hun oom was, dachten de da
mes aan hem en daarom.... Maar nu hU af
wezig is. weet Ut niet meer wat te doen....”
„Ik heb niet de eer, de dames te kennen,”
antwoordde ik, .maar als ik hen van dienst kan
zUn...."
Een blik van den secretaris deed mU zwUgen.
HU nam mU scherp op en fronste de wenk
brauwen. wat er op scheen te wUzen, dat mUn
voorstel hem niet bovenmatig bevieL Toch ant
woordde hU:
JJat is misschien beter. Men kan de dames
niet in den steek laten."
„Geen woord meer.” sprak ik, „ik ga mee.”
Ik zond direct een telegram naar mUnheer
Veeley en vertrok toen met den secretaris.
„Vertel mU nu eens," verzocht ik, toen wfj op
straat waren, „alles wat u van dit vemchrikke-
Jjjke geval weet."
ffende,
arlem-
Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bU alle apothekers en drogisten -> f OSO en
1.60 per flacon. Stralende gezondheid voor:
één cent per dag. Let op, dat op het etiket op
de flesch. zoowel als op de buitenverpakking
de naam Rowntree Handels MaatschappU Am
sterdam, voorkomt.
De Donderdag gehouden teamrace werd ge
wonnen door Bölker (Did Scholtz bezette de
tweede .plaats; Baerselman werd vierde en
Dudok van Heel vUfde.
Huisken gaf op. Het was stormachtig weer.
De race van *s middags ging niet door.
lUkheid ervan niet in. Ik ben alleen hier geko
men om de nichten van den overledene bU te
staan. MUnheer Veeley is namelijk afwezig.”
.Als pas afgestudeerd jurist stelt u er mis
schien toch belang in, alle bUzonderheden van
deze zaak te kennen,” hernam Gryce.
„Graag.”
„Ga dan maar met mU mee.”
Maar op het oogenblik, dat wU de trap wilden
opgaan, hoorde ik de jury naar beneden komen.
Gryce en Ik keerden om en trokken ons be
scheiden terug in een hoek van de hall. Dit stel
de mU in de gelegenheid, tegen den detective
te zeggen; „De secretaris beweert, dat deze
misdaad niet het werk is van een inbreker.”
„Is het heusch!" sprak de detective, terwijl^
hU naar den knop van de deur staarde, waar*
wU vlak bij stonden.
JEn dat er niets vermist wordt."
,JEn dat vanochtend alle uitgangen van het
huls gesloten waren, ja, ja!"
„Dèt heeft hU mU niet gezegd. In dat geval
heeft de moordenaar dus den nacht in het huls
doorgebracht."
Ditmaal glimlachte
knop.
,J4aar dan neemt de zaak een leelUke wen
ding!” riep ik uit.
Nog steeds starende op den deurknop, fronste
Gryce de wenkbrauwen. De lezer moet dan we
ten dat Gryce de detective niets leek op den
man die voor het pubUek het type van een
speurder belichaamt: mager als een lat met een
scherpen blik die zUn slachtoffers doorboort en
hun geheimste gedachtenweet los te krijgen.
op neer: hU was een man, die zich uit zijn za
ken had teruggetrokken, na een vermogen te
hebben verdiend In den theehandel, en daar hU
geen kinderen had, had HU zUn belde nichten
geadopteerd; hU had zelfs een van hen lot uni
verseel erfgenaam benoemd. MUnheer Veeley
had mij wel eens iets verteld over de eigenaardig
heden van zUn vriend, bUvoorbeeld dat hU het
eene meisje ten koste van het andere had be
voordeeld; maar verder wist ik niets van zUn
levenswijze en zUn omstandigheden. Toen wU
aankwamen, verdrong de menigte zich voor het
huis. Ik ging de stoep op; de secretaris drukte
op de bel. De deur ging open en ik stond pal
tegenover een zeer bekend detective.
„MUnheer Gryce!" riep ik uit.
„In levenden lUve," antwoordde bij. „Kom
binnen, mUnheer Raymond."
Na ons in de hall gebracht te hebben, sloot
hU de deur voor den neus van de lanterfanters
die buiten stonden te gluren.
„MUn tegenwoordigheid hier zal u niet ver
bazen," zei hU. terwUl hU een blik wierp op mjjn
metgezel.
„Neen,” antwoordde ik.
Toen voegde ik er aan toe. daar ik den in
druk kreeg, dat hu mUn metgezel niet kende:
X>lt is de secretaris van mUnheer Leaven
worth."
„O! U is de secretaris! De coroner 1) heeft
al naar u gevraagd.”
„Is de coroner er al?" vroeg ik.
,Ja. de jury is naar boven gegaan om het Hjk
te schouwen. Wilt u meegaan?"
„Neen." antwoordde ik. Jk zie de noodrake-
dezen set
met zoovi
zetten. Maar nog was hU niet aan het einde
van zUn daden. HU reorganiseerde deugde'Uk
de Fransche koloniale politiek en stichtte eeni-
ge koloniën In Noord- en Zuld-Amerika. Een
van deze stichtingen is het thans zoo beruchte
Cayenne, waar het Fransche bagno ligt, dal
JaarlUks eenlge honderden dwangarbeiders op
neemt.
Zonder twUfel zou Colbert nog meer groot-
sche maatregelen hebben genomen. Indien Lo-
dewUk XIV zUn minister de vrUe hand had
gelaten. HU echter, die van den staaten
zichzelf zeide „L’état c'est mol'', kon het optre
den van Colbert, hoe verdlenste'Uk dit goed
deels ook voor het land was, niet geheel goed
keuren. De koning belette hem meerdere maat
regelen te treffen, die hu nog In de pen had.
VermoedelUk houdt dit alles verband met het
feit, dat welbeschouwd de grootste moellük-
heden van den konlng zelf kwamen, die mé:
zUn hof kapita'en verslond en Colbert meer
malen dwong tot maatregelen, die hU zelf niet
kon goedkeuren, hem belette een deel van zUn
aandacht, aan kunsten en wetenschappen be
steed, te gexsi aan het volksonderwijs. De
staatsinkomst».: stegen tot 116 mlllioen francs,
het hof kon feesten, handel en nUverheid
bloeiden, maar het volk was en bleef arm van
geest. Dit leidde tot groote ontevredenheid,
die voomamelUk werd aangewakkerd door de
enorme belastingen, welke Colbert steeds weer
opnieuw gedwongen werd te heffen en die niet
alleen bestonden uit difecte belastingen, maar
ook uit indirecte belastingen op de levens
middelen. De ontevredenheid liep zoo hoog, dat
het volk den ministeK naar het leven begon te
staan en toen Colbelt op 6 September 1683
overleed, moest hU gedurende den nacht be
graven worden uit vrees, dat bU de gebruike-
lUke plechtige begrafenis overdag het gepeu
pel zich a»r. zün lUk zou vergrUpen
Dit was ae hulde aan een van de bekwaam
ste staatslieden, die de Fransche geschiedenis
heeft gekend. De historie zelf heeft met meer
respect den naam van Colbert bewaard. Ver-
schll'ende economen hebben zUn werk herdacnt
in studies en door de uitgave van zün brieven
en zün mémoires.
In het Donderdag voortgezette Internationale
dameshockeytournooi te Kopenhagen, speelden
de Nederlandsche dames tegen Engeland en
boekten een 81 nederlaag Met de rust had
den hun Engelsche tegenstanders een voor
sprong van 51.
Mej. Hofland van Het Gooi scoorde bet eenlge
Nederlandsche doelpunt.
",ml
model van een krokodil!
Maar er was geen brief bü. HU zocht tusachen
het papier. Vergeefs. HU keek naar het post
stempel Het was aan hem afgezonden op den-
zelfden dag dat hü met de brandingboot aan
land was gegaan! HU vroeg zich zelf af Of ze
ook reeds In Londen zou zün. Een blik in de
krant vertelde hem dat de boot, waarmee ze
van Cairo was gekomen, reeds binnen was. HU
zou dus den volgenden morgen wel haar brief,
haar antwoord op z'n vraag ontvangen
De morgen kwam, maar haar brief niet Een
week ging voorbü; een maand twee maan
den. Hij was overtuigd dat hü haar antwoord
ontvangen zou, het antwoord, dat hij hoopte.
Maar nü begon hü te twüfelen. Had ze altüd
met hem gespeeld?
Op zekeren dag ontmoette hü haar In Pi-
cadllly. ZU groette henf conventioneel, maar één
oogenblik was er iets in haar blik van ge krenk
ten trots en ook iets van vragende verwondering.
HU was koel, hoffelük. HU wachtte op een ver
klaring van haar. Maar er kwam er geen. ZUn
hart en zUn Udelheld waren meer dan ooit ge
krenkt. HU sprak tegen haar als tegen een
vreemde Na enkele oogenblikken namen ze als
vreemdelingen afscheid van elkaar.
In een weemoedige stemming keerdrf hü naar
z’n kamers terug. HU voelde dat die andere man
z’n plaats in haar hart had ingenomen. Als dat
werkelük zoo was. keerde hU weer terug naar
Afrika HU had reeds een aanbieding ontvan
gen voor eqn betrekking in de binnenlanden,
maar hü had de zaak op de lange baan ge
schoven. Een week na hun ontmoeting zag hij
dT naam weer in de krant.
Dezen keer was het een aankondiging dat zü
verloofd was met dien anderen man. Het hu-
welük zou binnen een maand voltrokken wor
den. HU nam den hoorn van de telefoon en
vroeg een nummer aan.
„Ik heb besloten die betrekking in Afrika te
aanvaarden," zei hU. „kom vanavond bU me,
om een en ander af te spreken.”
Dien avond teekende hü de noodlge papieren.
De man met wien hü sprak was een oud-zee-
kaptteln, thans directeur van een groote maat
schappij, die vele factorüen in Afrika bezat.
„Je had bijna je kans verspeeld." lachte deze.
,4e stelde je beslissing lederen dag uit en er
was haast bü. Zou je morgen al kunnen ver
trekken?"
„O Ja, desnoods vannacht al.” zei Pellman
bitter. Hü had volstrekt geen lust om te wach
ten tot ze getrouwd was. „Ik heb maar weinig
te pakken."
„Uitstekend. Het feit, dat je in Afrika bekend
bent, heeft voor ons den doorslag gegeven. Ik
zie dat je nog eenlge .souvenirs” hebt, ook
Hü nam den uit hout gesneden krokodil in z’n
hand.
„Eigenaardig,” ging hü voort. „Dat is het
hout, het zonderlinge hout, dat de Swahili's ge
bruiken om hun beeldjes uit te snüden. Het Is
werkelük een echte. Je weet toch wat het be-
teekent; wat er achter op staat?"
„Neen, dat weet ik niet."
.Maar man. dat is een groote ju-ju." De
Inboorlingen scheiden maar zelden van soo’n
ding. De hoofden zenden elkaar dit alleen bü
groote gebeurtenissen, zooals oorlog of een
huwvlük.”
„Wat zeg je dasu-?"
,4a. Hier is het inschrift: Ndoo Kcsho.
Ntapuan Gogéa. Dat beteekent: Kom morgen
bü me. Ik wacht om de uwe te worden. Hé, wat
mankeert je?”
Pellman was als door den bliksem getroffen
op een stoel neergevallen Nu was hem een licht
opgegaan: nu begreep hü waarom ze hem ge
vraagd had of hü de gebruiken der inboorlingen
kende, hun conversatie door middel van voor
werpen; nu begreep hff waarom hü geen brief
van haar gekregen had. waarom ze hem geen
verklaring had gegeven, toen hü haar ontmoet
te. En hü begreep ook. dat het nü te laat was.
en dat hü z’n lot te dragen had als een man.
HALLO/ IKZOU WEL EENS WILLEN WETEN
WAAR ZE ALLEMAAL ZUN.WE KUNNEN
LAAN YliSCHENjSANDY', MAAR HET Ib
EEN LANGE WANDELING NAAR DE Q1VIEQ
kiK GEVOEL ME YREESELUKLOOMENLUtJr
J 'f op dit blad zijn ingevolge da verzekering
Alle UOOTlïie S ongevallen verzekerd voor een der vol
8 September 1683 (misschien is de
I I juiste datum 5 September) overleed je
Parijs de Fransche minister Jean Bap
tiste Colbert, een van de knapste ministers var.
den zonnekoning en om het precies te zeg
gen: de redder van de destijds hachelüke
staatsfinanciën. z
Jean Baptiste Colbert was op 29 Augustus
1619 te Reims geboren als zoon van een laken
handelaar, die zün zoon een uitstekende op
voeding gaf en hem door reizen in de gelegen
heid stelde zich zoo sterk mogelük te ontwik
kelen. Na aT.oop van zün studies kwam hü op
een der regeerlngsbureaux in Parijs. waarbU nu
snelle vorderingen maakte dank zü de gunst
van Mazarxn. die de bekwaamheden van den
jongen ambtenaar spoedig op Hun juiste waar
de leerde schatten.
Door Mazarin werd Colbert later minister
Het was eer. eigenschap van Lodewük XIV uit
sluitend eminente staatslieden en knappe kop
pen tot zün raadgevers te benoemen. Met den
minister van bultenlandsche zaken Llonne en
den minister van oorlog. Louvois, behoorde Col
bert tot de fine fleur der Fransche wetgevers
en de geschiedenis heeft sindsdien uitgemaakt,
dat hü de grootste van allen was en dit b!eef
tot aan zün dood .toen zoowel Louvois als
Llonne reeds lang in ongenade waren gevallen
deels door hun te groot onafhankelükheidsge-
voel. deels door hun te vrijmoedige critlek op
het dure hofleven van den vorst.
Colbert, die evenals zün co'lega's meer dan
eens een volkomen gemis aan waardeering ou
den konlng constateerde, was voorzichtiger dan
zü. werkte hard, vermeed alle disputen en
deed wat hü meende dat het l*nd van hem
mocht elschen, of liever: deed wat de berooide
financiën hem dwongen te doen. Zün fabel
achtige werkkracht deed hem bergen verzetten
en het klinkt allerminst onaannemelük te oe-
weren, dat zonder deze werkkracht van Col
bert het land nooit zün uitputting zou te oo-
ven gekomen zün. In plaats van de waardee
ring van rf’n konlng zocht Colbert dus liever
het herstel van het land. Hü nam eenlge de
partementen voor zün rekening, en reorgani
seerde de financiën, de koloniën, het zeewezen,
handel en industrie en de kerkelüke aangele
genheden. De enorme leenlngen. waartoe zün
voorgangers Richelieu en Mazarin gedwongen
waren geweest, noopten hem op zün beurt
radicale maatregelen te nemen. In 1661, het
jaar dat Colbert zün minlstersfunctie aan
vaardde. werden ongeveer twee derden van de
staatsinkomsten betaald aan rente voor aan
gegane leenlngen en Colbert deed wat hü doen
moest: hü sloeg aan t welteren, schrapte enor
me posten van de begroeting en vroeg voor
deze zeer eigenzinnige, willekeurige, maar voor
hem noodzakelUke daral geen sterveling om
verlof. En hü had gelük. want de schuldelschen
van den Franschen staat waren grootendeeis
de onbeschaamdste woekeraars, die van de ver
warring en den nood profiteerden om een
moordende rente voor hun geleende sommen
te '’▼ragen. Colbert had spoedig ontdekt, dat
verschillende schu'deischers In betrekkelük
korten tUi hun neale kapitaal reeds aan rence
alleen hauden terugontvangen. De rente van
deze leenlngen liep zelfs zoo hoog, dat de staat
reeds talrüke kroondomeinen had moeten ver-
koopen, doch Colbert wist daar raad op door
de domeinen, die tegen een lagen prijs waren
verkocht, terug te koopen.
Ook de belastingen waren hopeloos in "Ie
war en leverden voor den staat geen Inkom
sten op, doordat het recht van belasting innen
aan particuliere schuldeischers was verpacht,
die na betaling van een betrekkelüK kleine
som enorme belastlngwlnsten maakten. Col
bert maakte aan dezen wantoestand radicaal
een einde en inde in twee jaar tüds aan ach-
terstal'ige belastingen met minder dan zeven
tig mlllioen francs. Al deze maatregelen zou
den echter slechts van tüdelük nut geweest
zün. wanneer de minister niet den economi-
schen toestand zelf onder de oogen had gezien.
Als econoom hing Colbert de theorie aan van t
mercantilisme, waarvan hü de grondlegger
HU besenouade den staat als rijk, wanneer
hU over veel goud en zilver beschikte. Om daar
toe te geraken werd wederom een reeks dras
tische maatregelen genomen: de Inlandsche in
dustrie werd beschermd, bultenlandsche goe
deren werden zooveel mogelük geweerd en som
mige bultenlandsche artikelen, waaronder b.v
de beroemde Veneilaansche kant, eenvoudig
weg verboden. Bovendien werden op de toe-
ge'aten bultenlandsche goederen hooge Invoer-
rpchten gelieven, waardoor de Sinnenlandsch*
productie een sterken voorsprong ontving. Deze
Invoerrechten noemde Colbert „krukken, waar
op het bedrijfsleven moest loopen In tüd vap
nood, doch die men kon wegwerpen in nor
malere tüden.”
Dat Frankrük Invoerrechten hief kon In de
zeventiende eeuw evenmin als nu verwondering
wekken, maar dat deze rechten zoo hoog lie
pen, moest tot protesten aanleiding geven.
Vooral In Engeland en Holland was men aller-
et was een zonderlinge plaats om T i-p w
meisje ten huwelük te vragen, maar daar stond een. wit figuurtje, dat met een zakdoek
trok Pellman zich niets van aan. wuifde. Met z’n hoed groette hü terug, gerui-
‘▼oorwaarden tegen f bU levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f "TCn bU een ongeval met f 0^0 bü verUee van een bend 1 OP oil verllee nn een Z C/l Ml een breuk van Z 4/>
jende ultkeeringen I OUUU.-verlies van belde armen, belde beenen of belde oogen I DU.- doodelüken afloop I £DU.- ein voet of een oog t 1ZÖ.-duimT ol wjsvingeï t oU.-bi, Z/S f 40.-
„Ik ben 39 jaar,” schrijft een vrouw, .maar
een tüd lang heb ik er uitgezien en me ge
voeld of Ik 100 jaar was. Ik kreeg nu en dan
zonder eenlge reden een gevoel van totale uit
geputheid. Ik was niet geschikt om mee om te
gaan, omdat ik altüd humeurig en knorrig
was. Ik had absoluut geen lust meer om mijn
huishouden te doen en evenmin om eens hier
en daar heen te gaan. Ik was altüd maar dood
moe. zoodat Ik het laven als een voortduren-
den last begon te voelen.
Twee jaar geleden kreeg Ik 'sthlas langs mün
geheele Unkerzü vanaf de heup naar beneden
Ik nam Kruschen Balts en vond dat het me
uitstekend hielp. Sedert ik het begon te ge
bruiken ben ik een heel ander metlsch ge
worden. Ik ben gaan inzien, dat het leven
waard is om geleefd te worden. Mün werk valt
me gemakkelüker en ik heb veel meer ener
gie." Mevr. G. M.
In negen en negentig van de honderd ge
vallen is een slechte gezondheid de oorzaak van
een slecht humeur. Een ziekelüke geest vindt
zün oorzaak In een zlekelUk Innerlük het
gevolg van traag werkende organen, waardoor
de afvalstoffen zich In het lichaam sphoopen.
De ..kleine dagelüksche dosW Kruschen
maakt een eind aan dit alles, omdst het de
afvoerorganen tot geregelde werking aanspoort.
Het gevolg van deze inwendige schoonheid is.
dat verfriacht en vernieuwd bloed door Uw
aderen stroomt. Uw lichaam en geest zullen
van deze zuiverende werking den weldadlgen
Invloed ondervinden: U voelt zich gezonder en
gelukkiger.
Kruschen
„Dus je belooft me. dat Je me antwoord op men tüd...
mün vraag zult geven, zoodra ik in Engeland waarts
terugkom?" vroeg hü-
Zü glimlachte gelukkig, met voorgewende
aandacht haar witte schoentjes bestudeerend.
die stevig stonden op het dek van den mail
stoomer.
„Ik beloof het je," antwoordde zü. „Je gaat
de binnenlanden van Afrika in; m’n moeder en
Ik gaan naar Cairo, maar we zullen op denaelf-
den dag te Londen terugkomen. Je zult mün
antwoord op de kamer vinden.”
De boot slingerde in de branding, die rond de
Afrikaansche kust klotste en de machinisten
waren naar boven gekomen om wat versche
lucht te happen In het briesje dat tr stoad.
Een boot, speciaal gebouwd om mee door de
branding te varen, lag langszü den stoomer
en donkergekleurde inboorlingen waren bezig
zware balen, die zü uit de brandingboot haal
den, te stouwen in de Ingewanden van 't groote
schip. Het was. zooals gezegd, een zonderlinge
plaats om een meisje ten huwelük te vragen.
De reden dat Pellman het nü toch deed, was,
omdat wanneer hü deze kans Het voorbügaan,
hü haar nooit meer zien zou. Hü was gelük
met Harriet Darton aan boord gegaan, en nu
ging hü aan land, om, alvorens naar Londen
terug te keeren, een bezoek te brengen aan
eenlge factorijen, die In de binnenlanden lagen.
De kapitein kwam even naar hem toe
„Het is een verduiveld koppige branding van
daag". zei hü „U had beter gedaan aan land
te gaan. Binnen tien minuten zullen we deze
vracht gelost hebben. Ik zou U raden U alvast
gereed te maken. De mail 13 al aan boord ge
bracht”.
Hü liep, na het geven van dezen wenk weer
door. Harriet keek naar de kust. De mist rees
van af de heuvels tot boven de boomen Dat
beteekende nog meer hitte. Ze hield van Pell
man; ze had hem aan boord leeren liefhebben
om z'n openhartig. eerlUk en vast karakter. Ze
had has? genegenheid voor hem opengelegd op
echt vrouwelijke wUze.
Pellman droeg zün verloofde bewondering en
liefde toe. Eensklaps verbrak ze de stilte, die
tusachen hen heerschte. nu het schelden zoo
nabU was.
„Ben Je eenlgszlns op de hoogte van de ge
woonte der Inboorlingen?” vroeg ze hem. „Ik
bedoel.
„O Ja," viel hü glimlachend In de rede,
,lk heb vóór Ik vertrok, veel gelezen over de
Swahili’s ^n hun gebruiken. Ik ben er volkomen
mee vertrouwd en Ik zal m’n kennis nog wel
vermeerderen, als ik onder hen /ertoet
,4a." zei ze, ,Jk heb van mün oom vaas over
hun eigenaardigheden gehoord. Zoo hebben ze,
naar hü me vertelde een heel bUzondere manier
om met elkaar te correspondeeren door middel
van voorwerpen? Wist Je dat ook?"
HU glimlachte en dacht bU zich zelf hoe lief
ze was. „Daar heb ik ook van gelezen, maar dat
Is lang niet hun Interessantste gewoonte. Ik ben
wel benieuwd nader met hen kennis te maken
.Maar ben Je heel zeker.” veranderde ze In
eens van onderwerp, „dat Je me daar niet ver
geten zult?"
„Dat kan nooit," zei hü. haar hand grüpend.
„Ik weet dat er een andere man Is. die vaq je
houdt, maar Ik ben tevreden als Ik op Je ant
woord wachten mag.”
Het geluid der sirene verkondigde dat het
einde van hun onderhoud was aangeoroken.
Het was tüd voor hem om in de brandlng-biot
te gaan. De negers haalden z’n bagage van
boord en de ladder werd voor hem klaar ge
hangen. Weer gaf hü Harriet de hand en kwam
toen over de verschansing van de mailboot.
In de brandingboot gekomen ging hü op den
bodem der boot zitten, midden tusschen z’n
bagage, en keek hoe de negers al hun krachten
inspanden om door de branding te komen. Het
was werkelük wat de schipper genoemd had. een
„verduiveld koppige branding.” Het eene oogen
blik zat de boot boven op een hooge golf, zoodat
Pellman niets dan den hemel zag. het andere
oogenblik zonk ze in de diepte tusschen twee
groen-gele muren van schuimend water
Toen hü elndelük behouden op het witte zand
van Afrika's kust stond, keek hü naar den