De Koningin in de hoofdstad EN NIEUW; PROBLEEM Het Koningschap RONDVAART VAN DE PRINSES LEEKEPREEKEN SCHITTERENDE BLOEMENHULDE VOOR H. M. DE KONINGIN I R.K. BLINDEN RAAD Beruchte smokkelaar gepakt Te Nymegen opgericht Voor de derde maal gearresteerd, Rondvaart Prinses UITVOER VAN STEENKOLEN Gaat België invoerrechten heffen HET UNIFORMVERBOD I Verzet in universitaire kringen CRISIS-BOTERMERK WEER TERUG OP URK Na de conferenties in Den Haag Overwerk in confectiefabrieken DOOR EEN AUTO GEDOOD Bloemencorso Wielrijder reed in MIDDENSTANDSCONGRES BELANGRIJKE OPDRACHT Invoer van bananen dg. o I Kinderhulde op den Dam WERING VAN VREEMDE STUDENTEN PERMANENT HOF VAN ARBITRAGE 1 H. M. bezoekt de tentoonstellingen ten b'ate van het Crisis-comité in het Stedelyk Museum Ter eere van H. M. de Koningin werd Vrijdag te Amsterdam een bloemencorso gehouden door Aals meerders vanwege de Vereeniging ter bevordering van Amsterdams belangen en van het Vreemde lingenverkeer „’t Koggeschip,\ H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juliana onderhouden zich met de deelnemers aan het bloemencorso Op 28 September te Breda Prins naar Amstelbrouwery Langs de oorlogsschepen Wat aan de plaatselijke overheid blijft overg'elaten ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1 nogal ructie- 1) Staatkundige opstellen. 1904. HOMO SAPIENS In Na langdurige nasporingen hebben Dultsche van t >5 1 De Minister van Economische Zaken heeft bepaald, dat het In rijn beschikking van 23 Augustus jJ. bepaalde bedrag, dat by den in voer van bananen per K.G. netto zal worden geheven niet te 0.06 per K.G., doch ƒ0.03 per K.O. netto. Heel den nacht was dcor vele Amsterdam- sche bloemisten voortgewerkt om met behulp der Aalsmeerder bloemen, door de Aalsmeer der kweekers daarvoor beschikbaar gesteld, de circa dertig luxe-auto's om te tooveren In reus- Een nota van wijzigingen op het wetsont werp Inzake het uniformverbod geeft een bjj- zondeie-'^paling tot bevordering van een spoe dige inwerkingtreding van het ontwerp. Een nieuw art. 2 bepaalt namelijk: Deze wet treedt in werking met Ingang van den dag na dien harer afkondiging. De minister zegt nsg In de memorie antwoord Het uitsteken van party vlaggen en andere emblemen als bezems e.d. uit huizen valt niet onder het voorgesteld artikel. De minister zou deze materie, welke eenigszins anders ligt van het motief van tegengaan van militaire machtsontwikkeling van politieke organisaties naast het wettig gezag is ten deze bijv, geen sprake en ook als minder dringend is te be schouwen, voorloopig aan de plaatselijke over heden willen overlaten. Gelijk bekend is in Den Haag b.v. op dit gebied ook reeds een plaatse lijke verordening tot stand gekomen. De Koningin dankte de heeren voor de zoo .geslaagde hulde, Haar gebracht. Na afloop trok de stoet langs Damrak. Prins Hendrikkade. N. Z. Voorburgwal, Singel, Regu- liersbreestraat, Utrechtschestraat, Stadhouders kade. Te Aalsmeer werden de organisatoren op het gemeentehuis door B. en- W. ontvangen. Na de bloemenhulde op den Dam vertrok de Koninklijke Familie naar het Stedelijk Museum ter bezichtiging van de zeldzame tentoonstellln» welke aldaar door en ten bate van het Cnsls- comité is Ingericht De vorstelijke bezoekers werden allereerst be groet door den directeur van het museum den heer C.W.H. Baard en rondgeleid door prof. J.C. van Eerde, voorzitter van het tentoonstelllngs- comité, mevr. F. J. Vattier Kraane-Daendels en Ir. Blocq van Kuffelen, leden van dit comité. Aanwezig waren mede de heeren Vattier Kraane mevr. Westendorp Osieck en de schilders de heeren Mastenbroek en Dooyewaard. ropd-wlt- leifers en HM. de Koningin is gistermorgen wederom ten paleize gebleven, terwijl de Prins en Prin ses ieder afzonderlijk uitreden, om zich met enkele personen uit het Amsterdamsche leven te onderhouden. Dezen keer waren daarvoor genoodlgd de heeren J. Stroeve, voorzitter van de Vereeniging voor den Effectenhandel en 8. P. van Eeghen, oud-voorzitter van de Kamer van Koophandel der hoofdstad. achtige rijdende bloemstukken. Er waren pracht stukken by duizenden bloemen waren ver werkt. Groot was de belangstelling voor deze bloe menweelde toen de stoet rond twee uur de garage van Vueren naby den Amstelveenschen weg verliet om langs den Overtoom naar de binnenstad te gaan en vla de Leidsche straten. Spui, Rokln, te omstreeks 3 uur den Dam te bereiken. Daar waren vanzelfsprekend weer ultgebrel- de politiemaatregelen genomen. Het betrof hier een hulde der Aalsmeerder kweekers, wier co mité voor een jaariyksch bloemencorso aanwe zig was: o.a. de bestuursleden de heeren Oud, voorz. Menslng secr., en Bol en Jongkind, be- stuurderen. Vóór het paleis waren een tweehonderdtal schoolkinderen uit Aalsmeer opgesteld. De mu ziek van de Burgerwacht was aanwezig om te drie uur by de aankomst van den bloemen- stoet het Wilhelmus in te zetten. De Konink lijke Familie verscheen om het feest der bloe men te aanschouwen. Door bovengenoemde hee ren werd ’n schitterend bloemstuk van 500 ro zen H. M. aangeboden. De Konmkiyke Familie was eerst op het bal- con verschenen, maar kwam vervolgens naar beneden om daar de bloemenhulde in ontvangst te nemen en langs de voor het paleis in drie ryen opgestelde prachtige auto’s te schryden en vervolgens langs de juichende kinderen. Vervolgens schreden de kinderen langs H. M. en legde elk een bloemenruiker aan haar voe ten. Dit was een zeer aangrijpend moment. rechercheurs in een woning aan de Dultsche grens by Venlo den lang gezochten bestuurder van den gepantserden smokkelauto A. O. gear resteerd, die gedurende ruim 2 jaren Noord- Ltenburg zoowel als de Dultsche grensstreek onveilig maakte met zyn pantserauto, waarin regelmatig groote hoeveelheden tabak en koffie werden vervoerd. O. is voordien reeds tweemaal gearresteerd, doch w.st telkens op verbluffend brutale wyze te ontkomen. Zyn compagnon H. Schommer vluchtte naar Nederland, doch te Venlo werd 1 gegrepen en als ongewenschte vreemdeling op last van den inspecteur van den vreemde lingendienst in Den Haag uit het land ver wijderd. O., die zich na zyn laatste ontsnap ping in de Dultsche grensstreek had schuil gehouden, werd ontdekt door een patrouille, die onverwijld den naastbygelegen douane post waarschuwde, waarna een inval gedaan werd in de woning. Daar werd de beruchte smokkelaar gearresteerd. Hy is in de strafge vangenis opgesloten. Ruim twee Jaar geleden, op 13 Juni 1931, heeft H. K. H. Prinses Juliana het eerste in Nederland gebouwde schoolschlp, dat haar naam zou dragen, op de werf „Gideon" van den heer J. Koster Hzn. te Groningen gedoopt en te wa ter gelaten. In de maand September van het zelfde Jaar werd het Instructievaartuig „Prin ses Juliana” officieel in dienst gesteld, doch tot dusver had zich geen gelegenheid voorge daan. dat H. K. H. Prinses Juliana een bezoek aan het schip kon brengen. Nu het instructievaartuig, dat deze week een oefentocht maakt met leerlingen van de Zee vaartschool te Delfzyi te Amsterdam is, Juist nu ook de Konlnkiyke Familie de hoofdstad bezoekt, heeft H. K. H. Prinses Juliana gevolg gegeven aan het reeds lang gekoesterde voorne men, het door haar gedoopte schoolschlp in de vaart te bezichtigen. Gistermorgen te half elf had het bezoek plaats. De „Prinses Juliana", gepavoiseerd, lag aan den steiger van de firma Van Es van Ommeren aan de De Ruyterkade te Amsterdam met daarachter het andere Instructievaartuig van het Onderwysfonds voor de Scheepvaart, de „Prins Hendrik eveneens in vlaggentool. Op den met groen en tapyten versierden stei ger werd de Prinses, die vergezeld was van klem gevolg, begroet door den heer G. de Jong, di recteur van het Onderwysfonds voor de Scheep vaart en de heeren G. J. Graichen. directeur van de firma Van Es van Ommeren en W. N. v. d. Poll, havenmeester van Amsterdam. De Prinses was gekleed in een blauwe man tel en aroeg een witten stroohoed. Begeleid door den heer G. de Jong begaf Prinses Juliana zich onder luide toejuichingen van de genoodigden op de beide Instructiescne- pen en de belangstellenden by den steiger aan booed van de .prinses Juliana", waar zy be groet werd door den heer M. J. van Alphen de Veer, inspecteur van het Nyverheldsonder- wys en voorzitter van het bestuur van het On derwysfonds Voor de Scheepvaart. Deze stelde verscheidene bestuursleden van het Onderwys fonds en autoriteiten, die by het bezoek aan wezig waren aan H. K. H. Prinses Juliana voor. o.a. de heeren C. Fock, Inspecteur-Generaal voor de Scheepvaart, T. L. Meliema en A. C. G. v. d. Boom, respectieveiyk inspecteur voor de Scheepvaart te Groningen en te Amsterdam, D. Bakker, adjunct-uispecteur voor de Scheepvaart te IJmuiden, kolonel Van Reede en J. G. Hen- driksen, secretaris van het Matrozen-instituut .Pollux", P. Haverkamp, directeur van de Zee vaartschool te Amsterdam, L. Binnendyk en Dr. M. J. A. de Vrijer en het Tweede Kamerlid mej. mr. C. Frida Katz. ije leerlingen van de Zeevaartschool „Ubel Tasman" te Delfzyi vormden de eerewacht, ter- wyl de bootsman, commandant H. Buist, de gebruikeiyke begroetings-flultsignalen gaf. Een dochter van den directeur van het On derwysfonds. mej. J. de Jong, bood de Prinses bloemen aan. Onder leiding van de heeren Van Alphen de Veer en De Jong bezichtigde Hare Konlnkiyke Hoogheid het Instructievaartuig. Om elf uur ving een rondvaart door de ha ven aan. Voor de Hooge Gasten waren stoelen geplaatst voor de brug, maar de Prinses verkoos het hoogste dek boven de stuurhut, vanwaar zy een ruim uitzicht had over de omgeving. Vooraf gegaan door een boot van de havenpolitie en gevolgd door bet oude instructievaartuig .Prins Hendrik" voer de „Prinses Juliana” met den oranje-blauwe standaard.in top langzaam van den steiger. Het IJ voor Amsterdam bood een feestelyken aanblik. Tal van schepen waren gepavoiseerd by u bedelen, wy vragen slechts uw aller aan dacht voor een byzonderen noodtoestand, waar in de allerarmsten onzer geloofsgenooten zyn komen te verkeeren, een nood die meer gees telijk dan stoffelyk is en waarvoor nog geen oplossing is gevonden, wy vragen de aandacht van allen, van hoog tot laag, van Bisschop tot kapelaan, van kapitalist tot eenvoudlgen arbei der, die nog het geluk heeft in eigen onderhoud te kunnen voorzien. De nood, welken wy bedoe len, is de volgende. In de kleine en groote ste den en op vele flinke dorpen bestond de k>f- feiyke gewoonte, dat de bedeelden van Sint Vln- centius door bemiddeling van dit liefdewerk een gratis abonnement op een katholiek plaatseiyk dagblad ontvingen. Naar onze Informatie» lul den, leverden de directies van de dagbladen deze couranten tegen verminderden prijs. De lang durige economische crisis heeft nu echter in heel wat parochies reeds een einde aan dit mooie liefdewerk gemaakt en dreigt in de naas te toekomst op nog veel meer plaatsen hetzelfde te doen. Het aantal bedeelden neemt nm. tóe, de inkomsten verminderen sterk. Dus moet er bezuinigd worden? Waarop zal Sint Vincentlus bezuinigen? Haar eenlge „luxe” was het abon nement op een Roomsche krant! Waarde lezer bedenk, wat dit beteekent, vooral in onze groote steden. Daar waren vele honderden arme ge loofsgenooten, die door de hulp van St. Vin- By K. 3. is aangewezen als lid vanwege Ne derland van het Permanente Hof van Arbitrage mr. A. Anima, hoogleeraar aan de Vrije Unl- versiteit te Amsterdam, lid van de Eerste Ka mer der Staten-Generaal. Het wetsontwerp-Marchant tot wering van buitenlandsche studenten heeft, naar „Het Volk »e?»ieemt. in universitaire kringen groo te verontwaardiging gewekt. Onder de professoren aan de unlversltelten bereidt men een adres voor, dat aan de Staten Generaal zal worden gezonden. Men wil zich op het standpunt stellen, dat beperkende bepalingen in enkele speciale gevallen, in ver band met gebrek aan plaatsruimte, noodzake- iyk kunnen zyn, doch dat de algemeene be voegdheid tot wering van buitenlandsche stu deerenden, die de minister vraagt, als in stryd met de hoogste belangen der wetenschap moet worden afgewezen. De Minister van Sociale Zaken beeft onder bepaalde voorwaarden ingewilligd het verzoek van de Vereeniging van Confectiefabrikanten te Amsterdam, den Nederlandschen Bond van' Mannelyke en VrouweUjke Arbeiders in de Kleedingindustrie en aanverwante Vakken te Amsterdam, den Nederlandschen Bond van Chr. Arbeioerslsters) in de Kleedingindustrie te Rotterdam, den Ned. Roomsch-Katholieken Naaisters- en Kleermakers Bond „St. Gerardus Majella” te Utrecht en den Landelyken Fede- ratleven Bond van Arbeiders (sters) in de Klee dingindustrie te Amsterdam, daartoe strekken de, dat in de confectiefabrieken van werk gevers, Ud van genoemde Vereenlging, door ar beiders van 16 Jaar of ouder arbeid wordt ver richt in afwyking van het bepaalde by artikel 24 der Arbeidswet 1919. De Ned. R.K. Middenstandsbond zal Don^1 derdag 28 September te Breda zyn tiende con gres houden. Het congres zal één dag duren, ‘s Avonds te voren worden de deelnemers verwacht op een reunie van de ontvangende vereeniging. Op het congres zal aan de orde worden ge steld het in deze dagen zoo allerbelangrykste en aller-actueelste onderwerp van de „Wette- lyke bescherming van het Klelnbedryf." dat zal worden ingeleid door twee schriftelyke prae- adviezen. van de hand der heeren prof. dr. W. J. M. Koenraadt, hoogleeraar aan het Groot seminarie te Hoeven en dr. H. L. Jansen, lei der van de Economische afdeeling van het f. aeau van den Ned. R. E_ Middenstandsbond. Waarde lezer, ge zult vermoedeiyk ditmaal niet begrypen, waar wy heen willen? Een vrU overbodige preek houden over de waarde van de katholieke dagbladpers? Neen, maar een bedel preek, doch dan een van geheel byzondere soort Nog nooit hebben wy een beroep op uw mild dadigheid gedaan; er zyn er anderen, die u beter dan wy van uw geld kunnen afhelpen. In den strikten zin des avords komen wy dan ook n r Vrijdag is de deputatie van de Urker vls- schers uit Den Haag op het eiland weerge keerd. Na een onderhoud met de A. R. Kamer fractie zyn besprekingen gevoerd allereerst met minister Coiyn en vervolgens met minister Oud, die belden een spoedig grondig onder zoek van de zaak hebben toegezegd. ontspanning een katholiek dagblad in huis kre gen. Neen, als eenige lectuur mogen we niet zeggen. In de groote steden weten communisten en andere ondergravers van de zedeiyke en maatschappeiyke orde by voorkeur de huizen der armen te vinden voor hun pamfletten. Daar tegen bood de katholieke krant tenminste nog tegenweer. En met de bedeelden van Sint Vin centlus staan in dit opzicht gelyk de duizenden werkloozen, die nog voor kdrt van him karig loon trouw iedere week een kwartje afzonderden voor hun Roomsche krant. Maar ook dat mo gen zy thans niet meer doen. Ziedaar een noodtoestand, die nog niet pu bliek is opengelegd. Er is heel veel ellende in onzen tyd, er wordt ontzaglyk veel geleden; er wordt ook wel geofferd en geholpen; er zyn comlté’s voor alles en nog wat. Eén voornaam ding is vergeten: aan den bedeelde en werk- looze is door de crisis zyn Roomsch dagblad ontnomen. Denkt hier eens over na! wy ontvangen ge regeld tientallen brieven van scherpzinnige lezers met behartigenswaardige opmerkingen Velen meenen zelfs de geheele economische cri sis te kunnen oplossen. Scherpt uw verstand eens op deze Eenvoudige maar o zoo gewichtige vraag: hoe helpen wy de minst bedeelden onzer geloofsgenooten aan zoo iets broodnoodigs als de katholieke krant? Een onzer correspondenten verneemt uit de kringen van onze myndlrectles, dat België het voornemen heeft^ om Invoerrechten te gaan heffen van steenkolen. Oistermogen om 11 uur bracht Z. K. H. Prins Hendrik een bezoek aan de Amstelbrouwery, waar hy ontvangen werd door den President- Commissaris, den heer Jhr. Hooft van Wouden berg van Geeresteln, terwyi van de Directie mede ter ontvangst aanwezig waren de Heeren M .van Marwyk Kooy en Jhr. Six van Hllle- gom Na afloop van het bezoek keerde de Prins naar het Paleis terug. Donderdagavond heeft op den RUksweg, na by Maastricht een doodeiyk ongeluk plaats gehad. De 33-jarige werkman J. Heymans, uit Maastricht, keerde per flets van zijn werk te rug en werd aangereden door een auto, be stuurd door Ir. 8. De wielrijder reed In zlgzag- iyn over den weg. Het is nog niet vastgesteld of de man dronken was. De bestu’irder van den auto treft geen schuld. Het slachtoffer was op slag dood. De machinefabriek Gebr. Stork en Co. te Hengelo heeft van de afdeeling Tilburg van den Noord-Brabantschen Christeiyken Boeren bond opdracht gekregen tot den bouw van een destructor voor afgekeurd vee. De firma heeft de hand weten te leggen op het s.g. systeem „Hassel", waarby genoemde cadavers en het afval worden gesteriliseerd door middel van benzine-extractie. De installatie wordt geheel in de fabrieken van Stork vervaardigd. een Donderdag te Nymegen gehouden vergadering is opgericht de RK. Blindenraad, als orgaan van de geheele R.K. Blindenbewe ging. In dezen raad hebben zitting genomen lector van de Heuvel voor het Instituut van Blinden te Frave „De wynberg”, frater Josef voor de Le Sage ten Broek-bibllotheekvereenl- glng, de heer J. G. van den Berg voor den RK. Blindenbond, terwyi de in Nederland bestaande R.K. Blindenzorgcommlssle zyn vertegenwoor digd door kapelaan Brandehof te Amsterdam, mej. Hulsman te Den Bosch en de heeren dr. Hoefnagels te Nymegen. A. Bar te Bentveld by Haarlem en A. C. J: Moonen te Maastricht. Als dageiyksch bestuur werd aangewezen: dr. Hoefnagels, voorzitter, rector van de Heuvel, vlce-voorzitter en A. C. J. Moonen, secretaris penningmeester, Parkweg 5, Maastricht. Een fraalen aanblik bood de gepavolseerde .Ja- 1 cob van Heemskerk". Op het dek van den ..greyhound", in de sloepen, op den uithóider in de kraaiennesten tot in de toppen der mas ten, overal stonden de Jantjes in keurig gelid. Midscheeps waren de adelborsten opgesteld, op het achterdek stond de wacht in het geweer en eindeiyk waren de officieren aangetreden. Hoornblazers bliezen de Wachtparade, schel klonk het fluitje van den bootsman, toen de roep van den commandant „Leve de Koningin", hoe ra's, ge wulf en gejoel. Hetzelfde herhaalde zich eenige oogenblikken 1 later by t passeeren van den Jager Hr. Ms. .Kan- ckert” en de onderzeebooten. Ook hier waren officieren en bemanning aangetreden, roffelden de trommen en weerklonk de fluit van den bootsman, juichten en wuifden de mannen. Ter hoogte van de Houthaven keerde de ..Prinses Juliana”. Hier bracht het Italiaan- sche vrachtschip „Aequitas” het vlaggesaluut. Bijgedraaid passeert de „Prinses" opnieuw de oorlogsschepen en loste de „Heemskerk" 33 sa luutschoten. Langzaam voer het Instructievaartuig terug naar de plaats van afvaart. Overal waar men voorby kwam groetten de schepen met fluit of vlag. De Prinses had thans plaats genomen op het voordek, waar koffie werd geserveerd, zy onderhield zich hier met den bouwmeester van i het schip, den heer J. Koster Hzn. Om twaalf uur meerde de „Prinses Juliana” I weer aan den steiger van Van Es en van Om meren. Uitgeleide gedaan door de heeren de Jong, Graichen en v. d. PoU, verliet de Prinses i langs de eerewacht der Zeevaartscholleren het schip en nam op de kade in den gereedsfaanden auto plaats, waarmee naar het paleis werd te- ruggereden. De Crisis Zuivelcentrale deelt mede dat voor de week un 10 tot en met 16 September de Prijs van het crisis-botermerk op 1.en die van de vervoervergunning voor buitenlandsche boter op ƒ1.10 per K.G. is vastgesteld. e anti-monarchale stroomingen. die zich I J tusschen 1830 en 1850 door geheel Euro- L' pa deden gevoelen en die in 1848 een oogenbiik dreigden te zegevieren, hebben in Ne derland weinig kracht uitgeoefend," schreef mr W. H. de Beaufort een dertigtal Jaren geleden. „Ook thans zyn er hier te linde tegenstanders van het monarchale beginsel, maar zoo zy van de volkomen vrijheid om hunne meenlng open- lyk uit te spreken weinig gebruik maken dan ligt dit cvgetwyfeld daarin, dat zy voelen, hoe een dergeiyke uitspraak met den grondtoon der volksovertuiging in schellen weerklank is" 1). Deze woorden hebben in den loop der jaren niets van hun juistheid en actualiteit verloren. Zelfs kan men zeggen dat zy hun bevesti ging hebben gevonden in de feiten. De gebeurtenissen, wélke vóór vyftien jaren in een groot deel van Europa de kronen deden vallen, hébben* geen weerklank gevonden in ons land. Veeleer werd de band tusschen Volk en Mo narchie verstevigd, zooals de radicale misluk king van den socialistischen greep naar de macht in 1918 op overtuigende wyze aan toonde. En thans, by de herdenking van Wilhelmi na's vyf en dertlg-jarige regeering, biykt op nieuw, hoe groot het aanzien is, dat de Ko ningin en in haar het Koningschap by ons volk geniet. Zelfs by de sociaal-democraten zyn in den laatsten tyd teekenen waar te nemen van een zekere kentering in hun houding tegenover de Kroon, al biyft hun party dan ook over t geheel tegen den monarchalen regeeringsvorm gekant. Maar de ervaring, welke men in verschillen de landen met de Invoering der republiek heeft opgedaan, is niet bepaald van dien aard, om geestdrift te wekken en tot navolging aan te sporen. Tegen het einde der vorige en in het begin der tegenwoordige eeuw placht men eens de Franschen na te zeggen: „les roi 's s'en vaut”, vrij vertaald: ..het Koningschap heeft zyn tyd gehad,” en het schokkende na spel van den wereld-oorlog scheen op dras tische wyze de juistheid van dat woord te be vestigen. Het is echter zeer de vraag of velen van ben. die vroeger zoo dachten, er op dit oogenbiik nog zoo over denken. En wanneer het bewijs nog moest geleverd worden, dat de rechten en vryheden des volks onder een constitutionfeele Monarchie minstens even veilig, even goed gewaarborgd kunnen zyn, als onder een republiek, dan zou daartoe zeer blzonder naar ons land kunnen worden verwezen waar Koningschap en Democratie op harmonische wijze samengaan. overal wuifden de vlaggen: oranje, r blauw en oranje-wit-blauw. Op de stel_ langs de De Ruyterkade groepten de belangstel lenden samen. Met matig tempo bewoog zich het Iristi vaartuig in Westelyke richting. Op het Dultsche vrachtschip „Astarte”, dat bevlagd en gepavoi seerd was, bracht de bemanning op correcte wyze het saluut. By den vischafslag lagen de ürkerbotters met de driekleur in top en even verder in de Burgemeester de Vlugthaven, we melden de vlaggen boven het mastbosch der daar gemeerde tjalken. Kort nadat de „Prin ses Juliana” haar rondvaart was begonnen, kraakte van Hr. Ms. Pantserschip „Jacob van Heemskerk” het eerste saluutschot met narom melende echo's over de stad. Met tusschenpoozen van vyf seconden donderden de schoten drie en dertig maal achtereen,, telkens met driftige blan ke wolkploffen aan de flanken van het grys- grauwe gevaarte. Midden op het IJ wachtten twee sloepen van het bekende opleldlngsvaartulg „Pollux", de jonge matroosjes aan de riemen. Enkele minu ten voeren de sloepen met de ..Prinses Juliana" op. toen draalden zy by. de jeugdige roeiers ver hieven zich van hun zitplaatsen en met de rie men hopg brachten zy het saluut. I«w y et laatst verworven bezit heeft altyd de 1.1—I bekoring van het nieuwe. Zoo gaat het |<*- -*■ met groote en kleine zaken, met particu- ■Ber en gemeenschappelyk eigendom. Ook wy. ■groote menschen, bhjven in dat opzicht als kln- Keren. Geef een kind met St. Nlcolaas een kost- J^aren spoortrein met rails en bruggen en via- ■kucten, een stuk speelgoed van tientallen gul dens, het zal er eenige dagen verrukt mee zyn. Kleef het met Kerstmis een ding van enkele kwartjes, alle kans, dat de spoortrein vergeten ■rordt. I Gaat het zoo ook niet met ons, met ons. [groote menschen individueel, maar ook geza- I menlijk als gemeenschap? Er zyn eeuwen gele iden wonderbaariyke uitvindingen gedaan, welke Keen omkeer in de maatschappy brachten en de Knenscitheld tot grooten zegen werden. Wy pro- ■Xlteeren er nog lederen dag van. Maar we heb- ■ben de weldaad als een vanzelf sprekend iets Itot ons genomen en hebben slechts oog en be- Ewondering voor nieuwe vindingen, waarvan de ■glans van het pas ontdekte afstraalt en welke F in haar onvoldragenheid nog nieuwe mogeiyk- heden, nieuwe toepassingen, beloven. Zoo bewonderen wy nog dagelijks de geheim- •Zinnige radio en volgen met intense belangstel- f ling de vorderingen van de vliegtechniek. Maar -Wie heeft er nog een woord van waardeermg [laat staan van dank over voor de uitvinding van l de boekdrukkunst? En toch is er zelden of nooit "centlus als eenige lectuur, als eenige geesteiyke [iets door toeval aan bet licht gekomen of door [menscheiyk vernuft uitgedacht, wat zóó diep ■in de menscheiyke samenleving heeft ingegre- I pen. Om de beteekenis van de boekdrukkunst t met een enkele gedachte te omvatten doen wy [bet best ons de wereld van heden zonder de drukpers in te denken. Zy zou onbestaanbaar I zyn. omdat zy zonder de drukkunst nooit zoo [zou zyn geworden, als zy thans is. Immers, alle [groote uitvindingen van deze en de vorige eeuw. alle weldaden van snelverkeer en hygiëne, zyn I mede door het bestaan van de boekdrukkunst I in zulk een snel tempo en in zulk een omvang I over de wereld verspreid. Het boek en het tyd-, I schrift, de krant en de brochure vormden de middelen van geestelijk verkeer, waardoor ge- I leerden onder elkaar ideeën konden uitwisse- len en waardoor het publiek kon worden voor- I gelicht. Er mogen intusschen allerlei andere middelen zyn gevonden om het gesproken ot geschreven woord te vermenigvuldigen en aan I de massa bekend te maken; behalve, dat geen enkel middel zoo volmaakt en onbegrensd is als de boekdrukkunst, zou ook geen van alle, zondei deze zelfde drukkunst ais groote schakel, ont- I staan zyn. En wat de vinding van Gutenberg en Koster boven alle andere als voordeel heeft, is, dat zy de bezonken, weloverwogen gedachte I van kunstenaar en geleerde zwart op w4t vast legt, welke men op leder oogenbiik en zoo dlk- wyls men wil voor het grypen heeft en dat eeu wen lang. De vraag is dlkwyls gesteld, of die geweldige uitvinding van de boekdrukkunst niet eer ten verderf dan tot zegen van de menschheld is ge weest en nog is, een vraag, die moeliyk te be- i antwoorden is, wanneer men er mee bedoelt af te meten of er meer zielen tot God mee zyn [gevoerd of verloren zyn gegaan. Zóó gesteld is de kwestie voor geen mensch te beantwoorden Wy kunnen er slechts dit van zeggen, dat de boekdrukkunst, mede in haar veelzydlge en ver nuftige toepassingen, een bewonderenswaardige uiting van het menscheiyk kunnen is en dat. voor zoover zy verderf brengt, dit alleen komt, omdat een in zichzelf goede zaak verkeerd wordt aangewend. Inmiddels is de verzuchting van menigeen verklaarbaar: was die drukduivel maar nooit op aarde gekomen! Inderdaad, wanneer men de geestelyke verwoesting aanschouwt door de producten van de drukpers aangericht, kan men tot zulk een ontboezeming komen. Want, film en radio mogen mede een groot aandeel in het geesteiyk verkeer hebben veroverd, de pers is nog altyd het machtigste wapen, omdat haai producten het gemakkelykst te vervaardigen en te vervoeren zyn. Een krant, een boek, een brochure steekt men in zyn zak en leest ze waar en zoolang men wil; men leest met sprongen, slaat over, waarin men geen belangstelling heef’, of herleest, wel drie malen, wat byzonder in den smaak valt. Op film en radio kan de over heid gemakkelyk beslag leggen; de stryd tegen de pers is veel moeiiyker. En hoezeer haar macht gevreesd wordt bewyzen de bewindslie den in de landen met een nieuwen regeerings vorm, waar eerst met de producten der druk pers een papieren oorlog tusschen de burgers werd gevoerd, waar partyen elkander met dag- bladen, brochures en pamfletten op het heftigst bestookten, totdat de bovendryvende macht de teugels in handen had. Een van de eerste daden is dan altyd de vrijheid Van drukpers opheffen Een regeering, welke zich niet stevig in bet zadel voelt, weet dat de dagbladpers de publie ke opinie beteekent. Vandaar dat zy zich aller eerst van haar meester maakt. De ontzagiyke beteekenis van de dagbladpers is door de katholieken en de geloovige christe nen in de meeste landen van de wtereld laat, in vele zelfs veel te laat begrepen. Met het tydig opwerpen van een dam tegen de onchristelyke pers zou een zee van ongeloof en zedeloosheid zyn tegengehouden. Een uiteriyk katholiek land als Spanje is een recent bewys, hoe een anti- clericale pers in staat is om het nationale leven van een godsdienstig volk zóó uit te hollen, dat één stoot voldoende is om het ineen te doen storten. In ons land is wel laat maar toch nog tydig de waarde van een katholieke dagblad pers begrepen. En al wordt dit onwaardeerbaar bezit, waarvoor een vorig geslacht zware offers beeft gebracht, door de jeugd van thans niet op waarde geschat en al is ook deze rijkdom al reeds als iets noodzakeiyks en vanzelfspre kends aanvcuud. de beteekenis is er niet min der om.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 17