ONS BLAD
Cuba heeft weer een president
heden
Het nieuws
van
Dankbetuiging van
H.M. de Koningin
Concordaat met
Berlijn
Corporatieve staat
Oostenrijk
THANS EEN PROFESSOR
ie
in
DOLLFUSS’ PROGRAMMA-
REDE
DE BAROMETER
JOH. LAÜWERS
te
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1933
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
EN
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 297
DE KATHOLIEKENDAG TE WEENEN
rijk
ind
rye
het Sta
dion te Amsterdam
iZië
o o
een
WILHELMINA.
Uk
Zondag geratificeerd
Simon naar Genève
DE SCHELDE-TUNNELS
en
Sovjet-methoden
s
55.000 ambtenaren ontslagen
Lerroux nog niet geslaagd
Alleen Arische artsen
DE OPENING VAN DE SCHELDE-TUNNELS
Pruisische Staatsraad
15 September plechtig geopend
reur
g
NIEUWE BISSCHOP VAN
MUENSTER
De Katholiekendag te
Weenen
Actie tegen commu
nisten te Mainz
De regeeringscrisis in
Spanje
Mijnongeluk in Penn-
sylvanie
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Swastika in Hongarije
verboden
Amerika kijkt de kat uit
den boom
Een in 1932 beraamde aanslag
tegen Hitler ontdekt
De problemen "van het
verre Oosten
geven van
aanhankelijkheid en die dezen
dag tot een onvergeteljjken
feestdag voor My hebben ge
maakt.
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Closetstoelea (reukloos)
Tegen het marxisme en het bruine
socialisme, voor een Christely-
ken staat, die de rechten
der arbeiders erkent
„Wij willen geen ter-
Nadere bijzonderheden
Schrijven van O ft o van Habsburg
aan Kard. Innitzer
Het is Mij een behoefte nog
maals uiting te geven aan Mijn
diepgevoelden dank, jegens
allen, die Zaterdag uit adle
deelen des lands in
Burgerrecht voor
gedoopte joden
Soegimoera naar China en
M andsjoekwo
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
Foto genomen tijdens de openingsrede van Koning Albert. Van links naar rechts:
Z. Em. Kardinaal van Roey, Prinses Astrid, Koning Albert, Koningin Elisabeth eji
rins Leopold
zijn sa
mengestroomd om Mjj blijk te
hunne liefde
I
W
NOORDHOLLA NDSCH DAGBLAD
uen:
Dollfuas knodlgi corporatleven stead aaa.
Mijnongeluk in Fenmylvanië.
(United Press)
kiny
en
O
-a
s
>e
de
Doorkijk in den voetgangerstunnel
in
werking
getreden.
PmBBURGH, 11 Sept. (VJJ). In de HUI-
Hoogste stand op Dinsdag ar vja.1 756
Vorige stand 75»
3.
VAN HET
telegram).
Concordaat heeft 1
Ir. Feber volgt wethouder Drees in hei dage-
UJksch bestuur der gemeente 'iGravenhage op.
Door een hevigen brand te Steen werd aan
tal boerderijen vernield.
Negentig varkens omgekomen bü een brand ta
Brandwijk.
1—0
3—0
1—0
STAD
(Eigen
ROME, 11 September. (Reuter)
Hedenmiddag zal het Vaticaan aan
kondigen, dat gisteren *t concordaat
met Duitschland is geratificeerd.
VATICAAN, 11 Sept.
In aansluiting op het
Duitschland een Vatl-
De veenbrand te Winterswijk woedt onvermin
derd voort.
be
lle
de
avis
ige-
aan
iter
>rdt
dn-
De tegenwoordige sitting der Staten Generaal
ml werden gesloten op Zaterdag 16 Septem
ber an.
arg
net
ao-
rg-
■od
op
lid
ver-
1—0
1—1
5—4
en
ste
m-
ukt
op-
ai
de
id-
;tig
LDd“
po
len
Het concordaat mei DvHachland. Het Vaticaan
eischt burgerrecht voor gedoopte joden.
dat
nk-
een
ren.
-ont
aat
law
in
en
den
an-
oor
iter
and
dng
tot
en
an.
cha
ng-
nk-
an-
ga-
□n-
teid
irdt
de
:en,
ing
en-
OQK
BERLIJN. 11 Sept. (V.D Zondagmiddag
heeft in het Vaticaan op de gebruikelijke plech
tige wijze de uitwisseling plaats gehad der
ratificatieoorkonden van het tusschen het
Duitsche Rijk en den Heiligen Stoel gesloten
Concordaat.
Hiermede is het Concordaat dus van kracht
geworden.
Naar verluidt, hebben de beraadslagingen tus
schen het Japansche ministerie van marine en
den generalen staf er toe geleid, dat in het
nieuwe vlootbouwprogramma wordt voorzien in
den aanbouw van 43.nieuwe oorlogsschepen
Het programma zal binnenkort aan het kabinet
worden voorgelegd.
man-miJn te Barking in Pennsylvania heeft
hedenmorgen een ernstige explosie plaats ge
had. Nadere bijzonderheden zijn nog niet be
kend, maar men vreest, dat talrijke mijnwer
kers zijn bedolven.
TOKIO, 11 Sept. (V.D.). Otaro Soegimoera,
vroeger ondersecretaris-generaal van den Vol
kenbond. is gisteren vertrokken voor zijn reis
naar Mandsjoekwo en China. Tegenover pers
vertegenwoordigers verklaarde hij, dat de Chl-
neesche politiek jagena xal veranderen. Deze
politiek zal worden beïnvloed door de houding
van Engeland en Amerika tegenover Japan en
China. Soeng. de Chlneesche minister van fi
nanciën, die Juist van zijn bultenlandache reis
la teruggekeerd, heeft kunnen opmerken, dat
Europa en Amerika niet in staat zijn zich met
de problemen van het Verre Oosten bezig te
houden, en dat zal nie^nalaten een wijziging
in de politiek van China tot stand te brengen.
LONDEN, 11 Sept. (V.D.) De Engelsche mi
nister van bultenlandsche zaken, Bimon. beeft
besloten, op de voor 32 Sept, vastgestelde sit
ting van den Volkenbondsraad persoonlijk te
verschijnen. Het is nog niet bekend of hij zijn
reis te Parijs zal onderbreken. De beslissing zal
voor het grootste deel afhangen van het resul
taat der besprekingen van onderstaatssecretaris
Eden te Parijs.
BERLIJN. 11 Sept. (V.D.P BU de opening
van den Prulstachen Staatsraad op 15 Sept zal
een plechtige JStaatsakt” plaats vinden. Mi
nister-president Goering zal een groote rede
houden, welke, evenals de beëediging der staats
raden. per radio zal worden uitgezonden. De
eerste werkzitting van den staatsraad zal Za
terdag worden gehouden.
Officieel wordt te Berlijn nog het volgende
medegedeeld:
Bij de ratificatie heeft de Heilige Stoel mon
deling en schriftelijk de Rijksregeertng gewe
ien op eenlge punten. Deze punten betreffen
voornamelijk de actie en de bescherming der
Katholieke organisaties, alsmede de vrijheid
der Duitsche katholieken en het recht van de
Katholieke pers, om beginselen van het Katho
liek geloof en van de Katholieke zedeleer te
verkondigen en te verspreiden.
De rijksregeerlng heeft zich tegenover den
Heiligen Stoel bereid verklaard, over deze pun
ten zoo spoedig mogelijk te onderhandelen en
tot overeenstemming te geraken, overeenkom
stig den tekst en den geest van het Concor
daat.
De PauseltJke Legaat Z. Em. Kardinaal La Fontaine, Patriarch van Venetii, is van
Rome uit naar Weenen vertrokken. Voor zijn vertrek inspecteert de Legaat op het
Centraal Station van Rome de eere-compagnie van Italiaansche soldaten.
MÜNCHEN, 11 Sept. (W. B.) Twee Oos-
tenrtjksche eerste luitenants hebben aan mi
nister Vaugotn een schrijven gezonden, waar
in zij den eed. dien zij „als man. als burger der
Oostenrijksche republiek en als soldaat” met
geestdrift gezworen hebben, terug nemen, om
dat dese eed een „wetteltJke regeering en grond.
wetteUJke Instellingen” gold. a
BOEDAPEST. 11 Sept (V D.) Een decreet
Is uitgevaardigd waarbij het dragen of toonetj
van het swastlka-embleem in eenlgen vorm
wordt verboden, terwijl de bestaande moeten
worden vernietigd. Overtreders zullen worden
gestraft.
WEENEN, 11 Sept. (V.D.) Otto heeft aan
kardinaal Innitzer een gelukwensch doen toe
komen in verband met den Katholiekendag. HU
schrijft, >.lat zijn gedachten te Weenen vertoe
ven. HU wenscht Oostenrijk geluk met het re
sultaat van den Katholiekendag en verklaart
zich daartoe verplicht te gevoelen als nakome
ling van Rudolf van Habsburg. Ferdinand II
Leopold I en hertog Karel van Lotharingen
Bijna nooit heeft hi) de bitterheid der ver
banning zoo zeer gevoeld als in deze dagen,
nu hU niet kan deelnemen aan de geweldige
geloofsdemonstratie van Oostenrijk en Wee-
nen
De kanselier zeide nog, dat hij op het oogen-
blik wél het marxisme en het bruine socialisme
bestrijdt, maar dat hij er niettemin zelfs niet
aan denkt om ooit een aanslag te plegen op
het leven en de rechten der arbeiders Het
nageslacht zal voorts uitmaken of het Duitsche
karakter van Oostenrijk beter gediend wordt
door de methoden der regeering Dollfuss of
door andere manieren, die van buitenaf wor
den opgedrongen.
WEENEN 11 Sept. (W. B.) De feestelijkhe-
den ter gelegenheid van den Katholiekendag
werden hedenmorgen voortgezet. Reeds in den
vroegen ochtend marcheerden talrijke veree-
nlglngen door de straten der stad. In den St.
Stephanus-dom werd een plechtige H Mis ge
celebreerd. waarna een processie werd gehou
den naar de ..Kapuzlnergruft”. waar de over
leden Oostenrijksche vorsten begraven liggen.
Alle te Weenen aanwezige kardinalen, bisschop
pen en kerkelUke hoogwaardigheidsbekleedera
namen aan deze processie deel. Tegen den mid
dag trokken Tirolsche schutterscompagnieën in
nationale kleederdracht naar den Heldenplatz.
waar bU het standbeeld van Prins Eugène een
plechtigheid plaats vond.
ROME, 11 Sept. De „Osservatore Romano”
maakt bekend, dat Z. H. de Paus tot blsschop
van Muenster heeft benoemd graaf Clemens
von Galen, pestoor van de Lambertikerk te
Muenster.
WEENEN, 11 Sept. (W. B.) In het kader van
den katholiekendag had heden een meeting
plaats van het „Vaderlandsche Front" waar
bij kanselier Dollfuss zijn aangekondigde pro-
gramma-rede hield.
De bondskanselier begon met een opsom
ming van hetgeen zijn regeering zonder het
parlement gedaan had. Het parlement zal overi
gens in zUn ouden vorm niet meer terugkee-
ren. Minister Fey heeft onverschrokken de
maatregelen genomen, die noodzakelijk bleken.
Wjj willen, aldus Dollfuss, geen politiek van
geweld, maar het is onze plicht het arbeidende
volk tegen geweld te beschermen, wU staan aan
het begin van den nieuwen opbouw van ons
land. WU zullen ons aan geen enkele terroris
tische beweging laten overrompelen en we roe
pen als Oostenrijkers op om geen valsche voor
spiegelingen achterna te loopen en zich te be
zinnen nu het nog niet te laat is Ons streven is
er op gericht den vrede te handhaven. De tijd
van het liberale kapitalisme is voorbij. De tijd
van de marxistische volksleidlng is voorbij, de
tUd van de absolute partij-heerschappij is voor
bij.,
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
T»l«foon Administratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS i
Per kwartaal voor Alkmaar f Z—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
M«t geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
luidt, zouden de Vereenlgde Staten zich met
deze wasch-echte revoiutiohnalre keuze niet kun
nen vereenlgen, te meer daar de Cubanen voor
af geen overlegmet den Amerikaanschen ge
zant Welles over deze keuze hebben gepleegd.
Ook de officieren van het leger, die den terug
keer van De Cespedes wenschen en ervoor be
danken om bevelen te aanvaarden van den
tot opperbevelhebber van het leger en tot ko
lonel gebombardeerden sergeant Battista, wei
geren nog aan Prof. San Martin hun vertrou
wen te schenken. Onder de studenten moeten
er bovendien velen zUn, die liever een andere
figuur op den presidentszetel hadden gezien.
Men zal dus dienen af te wachten of deze
hoogleeraar, die alvast beloofd heeft zoowel
het revolutlonnaire program te zullen verwe
zenlijken als de bestaande belangen te eerbie
digen, in staat zal zijn vertrouwenwekkende
waarborgen te bieden voor de handhaving van
recht en orde. Met een leger zonder, kader zal
hem dit moeilijk gelukken, zoodat veel van de
houding van de thans nog onwillige officieren
zal afhangen. Intusschen schijnen de Veree
nlgde Staten' voorloopig van plan de kat uit
den boom te willen kijken De mariniers in de
kraaiennesten van de oorlogsbodems op de ree
ds van Havana fungeeren op het oogenblik
nog uitsluitend als uitkijkposten.
Wij willen geen „Glelchschaltung" en geen ter
reur, .Wij willen het Cbr. Sociale Oostenrijk
Nader wordt gemeld, dat tot nu toe 7 dooden
zijn geborgen. De ontploffing is veroorzaakt
door ontbranding van kolengas.
MADRID. 11 Sept. (Reuter). Lerroux heeft
besloten opnieuw met de partijleiders te on
derhandelen. Hij zeide, dat zekere politieke
groepen den toestand niet dringend genoeg
achtten, toen hij hun medewerking vroeg. Daar
om verzocht hij Zamora nog eenlgen tijd uit
stel, alvorens hem de definitieve minlsterslijst
te overhandigen. Dit zal hem in staat stellen
een laatste beroep te doen op de vaderlands
liefde der republikeinsche partijen. Bij het ver
laten van het paleis van den president vonden
eenlge incidenten plaats. Toen eenlge personen
Lerroux toejuichten begonnen anderen te flui
ten. De politie had weinig moeite om de me
nigte verspreiden.
op corporatleven grondslag opbouwen. Deze
hechte opbouw is de taak, welke In deze herfst
maand verwezenlijkt zal worden.
De kanselier besprak daarna het wezen van
den corporatleven staat.
Ook op sociaal gebied is voor de regeering nog
een groote taak weggelegd'.
De methoden van de sociale voorzorgen en
der ondersteuning van de werkloozen zullen
opnieuw moeten worden vastgesteld. Een derde
der werkloozen zou weer tewerk gesteld kunnen
worden.
ROME. 11 September. (Reuter). De plotse
linge ratificatie van het concordaat met
Duitschland is een gevolg van den wensch van
beide partijen, om een einde te maken aan de
verschillende Interpretaties der technische
moeilijkheden, welke waren ontstaan en welke
nog grooter dreigde te worden, doordat Kar
dinaal Pacelli op vacantie zou gaan. De Kardi
naal is hedenochtend vertrokken en daardoor
was het noodig de besprekingen tusschen de
beide betrokken partijen te onderbreken.
Groentenmonopolie voor ananas en wnr-
moeserijgewasaen treedt 12 September in wer-
e eerste revolutie op Cuba blijkt niet
I 1 meer dan een soort van eerste steen-
4—^ legging te zijn geweest voor den opbouw
van een nieuw bewind op het suikereiland. ZU
maakte een gewelddadig einde aan de tyrannie
van president Machado en diens handlangers,
maar daardoor waren de echte revolutle-sto-
kers allerminst volledig bevredigd Slechts als
overgangsmaatregel aanvaardden zij het be
wind van president De Cespedes, die politiek
niet gecompromitteerd was, omdat hij eenvou
dig geen politiek verleden had. Thans heeft hij
dat «chter wel. zij het ook een zeer kort en
weinig roemrijk. In de weinige dagen, welke
De Cespedes „geregeerd” heeft, heeft een vlie
gende orkaan het door de economische crisis
reeds zoo zwaar bezochte eiland geteisterd, en
deze rampzalige gebeurtenis is het meest betee-
kenende feit dat zich tijdens het politieke ëén-
dagsvüegenbestaan van den goedwillenden én
naar een concentratie van de partijen streven-
den president heeft voorgedaan. Terwijl hU
in de jammerlijk verwoeste gebieden in de om
geving van Santa Clara bezig was leiding te ge
ven aan de reddings- en hulpactie, namen de
ontevreden en radicale elementen in de hoofd
stad Havana de kans waar om ook hem
terzijde te schuiven en een revolutlonbaire
junta in het leven te roepen. De soldaten en
studenten, die De Cespedes’ gematigdheid voor
zwakheid aanzagen, namen het hem ernstig
kwalijk, dat hij door den Amerikaanschen ge
zant Welles in de armen te vallen den Invloed
van de Vereenlgde Staten op den gang van
Cuba’s btnnenlandsche zaken erkende en be
vestigde, dat hjj naar hun smaak niet streng
genoeg op trad tegen de aanhangers van den
gehaten vroegeren president en dat hij de
nieuwe verkiezingen slechts op de lange baan
in het vooruitzicht stelde. Deze grieven heb
ben de nieuwe revolutie mogelijk en De Cespe
des ónmogelijk gemaakt. De Vereenlgde Staten,
die juist blijk hadden gegeven van hun ver
wachting, dat de rust op Cuba zou terugkee-
ran en de oorlogsschepen van de reede van Ha
vana hadden teruggeroepen, zien zich op
nieuw voor de onaangename quaestle geplaatst
of zij al dan niet zullen moeten intervenieeren.
Volgens een met Cuba indertijd gesloten ver
drag hebben zij daartoe officiéél het recht, zoo
lang de orde en rust op het eiland niet hersteld
zijn en de belangen en eigendommen van
Amerikaansche onderdanen gevaar loopen.
caansch memorandum aanvaard waarbij aan
alle gedoopte Joden de volledige burger
rechten worden toegekend.
Het Vaticaan toonde zich heftig gekant
tegen hun achterstelling op gronden van
rasverschil. „Elke beleedlging van gedoopte
Joden staat gelijk aan een beleedlging den
H.H. Sacramenten aangedaan.”
•w—e nieuwe revolutie vertoont onmisken-
I 1 bare teekenen van een sterke anti-Ame-
ritaansche gezindheid. Verschillende
Amerikaansche suikerraffinaderijen zijn door
arbeiders pverweldlgd en geplunderd en de re-
volutionnairen stellen den elsch, dat het aan
Amerika, op interventie recht gevende verdrags
artikel zal worden geschrapt. President Roose
velt heeft dan ook een uit meer dan dertig
oorlogsbodems bestaande vloot naar Cuba ge
dirigeerd. al waagt hij nog niet order tot een
krachtdadig ingrijpen te geven. Hij aarzelt van
het interventle-recht gebruik te maken, omdat
hjj daardoor de Zuid-Atnerikaanschë republie
ken, waarmee hij economische toenadering
zoekt, ongetwijfeld van zich zou vervreemden
Van den anderen kant heeft de revolutionnaire
junta, onder den indruk van het ontzagwek
kend gezicht van de naderende Amerikaansche
kruisers en torpodo-Jagers haar schier einde-
looze beraadslagingen met de politieke groepen
beëindigd en hals over kop een nieuwen presi
dent benoemd om althans den schijn te redden,
dat een meer stabiel régime in Cuba op komst
is, en daardoor den Vereenlgden Staeen het mo
tief voor een aan weerskanten niet gewenschte
interventie te ontnemen.
De keuze is gevallen op Professor Gran San
Martin van de universiteit van Havana,
van de thans uitgeschakelde Junta. Naar
MAINZ, 11 Sept. (V.D.) De politie te Mainz
heeft een groote actie tegen communisten
touw gezet. Vele functionnarissen en leden
werden gearresteerd. Het onderzoek leidde ook
naar Frankfort, waar eveneens een aantal lei
ders werden in hechtenis genomen. Verder is
gebleken, dat de Bond van Roode Frontstrij
ders daar nog altijd bestaat en voorbereidingen
voor een revolutie heeft getroffen. De orga
nisatie was uitstekend gewapend, terwijl de
leden werden onderwezen in het hanteeren van
de wapenen en het vervaardigen van bommen.
Veel munitie werd bij de Frontstrijders in be
slag genomen.
Door de gearresteerde Frontstrijders is toe
gegeven, dat de Bond van Roode Frontstrijders
een aanslag tegen Hitler had beraamd toen niJ
13 Juni 1932 op een voetbalveld te Mainz het
woord voerde. De samenzweerders hadden zich
gewapend met pistolen opgesteld in de hoofd
straat van Malnz en hadden het plan Hitler
bfj het voorbijrijden neer te schieten. Slechts
BERLIJN, 11 September. (V D.) Naar ijlt
Moskou wordt gemeld, werden volgens een of-
ficieele mededeeling in de laatste drie en een
halve maand 50.000 staatsambtenaren te Mos
kou uit den dienst ontslagen. De ontslagen
ambtenaren hebben instructie gekregen Moskou
te verlaten en nieuwe functies te aanvaarden
in Siberië en Turkestan.
Die ambtenaren, die mochten weigeren hun
nieuwe functies te bezetten, zullen direct langs
administratleven weg uit Moskou worden uit
gewezen en zullen bovendien geen werkloozen-
uitkeertng ontvangen.
door een toeval is het plan mislukt. Een der
samenzweerders wist n.I. niet met het pistool
om te gaan en liet zich door een kameraad
onderricht geven. Daarbij ging een schot af.
waarop de communisten zich uit de voeten
maakten.
De procedure Inzake hei verspreiden van
anti-Duitache circalaires voor het 'nirtiMe
gebouw.
BERLIJN, 11 Sept. Op 1 Sept, ta de over
eenkomst tusschen den bond van Duitsche art
sen en den bond van particuliere zlekteverze-
keringsondernemlngen
volgens welke ook bij particuliere ziekenfond
sen niet-Arische artsen worden uitgeschakeld.
Ook hier gelden de uitzonderingen van de
Ambtenarenwet.
BERLIJN. 11 Sept. Ongeveer een uur
nadat het bericht Inzake de ontdekking van
een in 1933 beraamden aanslag op Hitler was
gepubliceerd, werd verzocht dit bericht in te
trekken en niet te publlceeren.
L-