Prikkeldraad
SPAREN QF UITGEVEN?
I
Curacao
De toestand
van
Het slachten
van
pluimvee
De boycot-actie
De Graal
VEEL VERBETERINGEN
WOENSDAG 13 SEPTEMBER
MERKWAARDIGE PLECHTIGHEID TE LONDEN
Een ontevredene
LOONGELDEN GESTOLEN
Ergerlijke toestanden
l
ALG. MIJNWERKERSFONDS
De heer Veth bezweken
Nieuw Volksraad slid
Katholiek filmfront
SIGARENWINKELIERS
I
Tydachrift opgericht
Gouv. v. Slobbe vertelt
NAKLANK DEFILE
Dank voor een vriendelyke geste
Mr. F. Wobbe tot directeur
benoemd
Toezicht dringend gewenacht tot
beacherming der volka-
gezondheid
Eiach van het Jaar beur abeatuur
afgewezen
De zeereerw. heer A. M. A. Vol-
laerta tot directeur benoemd
BRANDSTICHTING TE
VUGHT?
Raat en orde laten niet te wenachen
over en de geachiedenia Ur
bina zal zich niet
herhalen
Een geldkistje met 1200.
spoorloos verdwenen
Vroeger ook reed* geprobeerd
NAAR SAMENVOEGING DER
ZAANGEMEENTEN
Vergadering van den Hanzebontt
D.
9
BATAVIA, 13 Sept. (Aneta) De bestuurs-
assistent der eerste klasse de heer Rehatta is
gekozen tot lid van den Volksraad in de va
cature De Queljoe.
Naar wij vernemen is tot directeur van
het vrouwelijk Jeugdwerk in het bisdom
Haarlem „De Oraal” benoemd de Zeereerw.
Heer A. M. A. Vollaerts, leeraar aan het
Seminarie Hageveld te Heemstede.
1
De president der rechtbank te Amsterdam,
mr. J. W. Huysinga, heeft gisterochtend uit
spraak gedaan in het kort geding tusschen het
bestuur der Kon. Vereenlglng tot het houden
van Jaarbeurzen in Nederland en de heeren B.
van Dam en N. Nathans, voorzitter en secreta
ris van het Algemeen Comité tot verweer tegen
terreur en vervolging in Duitachland, die door
de Kon. Vereenlglng gedagvaard waren hun ac
tie, het verspreiden van strooibiljetten en loo-
pen met Lorden, waarop wordt aangeraden geen
Duttsche goederen te koopen, te staken, daar
el
n dit tijdsgewricht schijnt geen enkel
vraagstuk te mogen bestaan, waarop
door gezaghebbende heden niet lijnrecht
tegenovergestelde antwoorden worden gege
ven. Zoo ook met het In hoofde genoemde
thema. Zoowel door onzen tegenwoordlgen
minister-president als nu b.v. weer kort
geleden door den president der Belgische
Centrale Bank, den heer Francqui, alsmede
door vele andere supporters der klassieke
oeconomle, is herhaaldelijk betoogd, dat de
weg uit de heerschende ellende moet voe
ren langs spaarzaamheid und keln Ende.
Anderen daarentegen, voorop natuurlijk
weer het oeconomlsch-revolutionnaire Ame
rika, prediken een „Buy-lt-now”*'stelsel
om tèn koste van alles het geld aan het
rollen te krijgen.
werd opgemaakt op grond van artikel 254 van
het Wetboek van Strafrecht, dat over mis
drijven handelt. De zaak komt eerstdaags
voor den politierechter te Utrecht. Het la te
hopen, dat hier eens een flink voorbeeld zal
worden gesteld, om aan dergelijke praktijken
een einde te maken.
Een groote menigte heeft deelgenomen aan een openbaar gebed op Trafalgar Square
voor het maatschappelijk herstel der wereld
:resse zich hierdoor benadeeld gevoelt.
president overwoog In zijn vonnis, dat in
de-dagvaarding niet is te begrijpen, wélke han
deling van gedaagde eischeresse verboden wil
zien De eischeres. aldus mr. Huysinga, heeft
het blijkbaar aan ons willen overlaten een ver
bod zoo scherp te forenuleeren, dat nagegaan
kan worden, wanneer van overtreding daar
van sprake is. Reeds om deze reden kunnen wü
op het verzoek niet Ingaan. Indien bezoekers
van het Jaarbeursgebouw last ondervinden door
de actie, zoo moet eischeresse zich tot de po
litie wenden, hetgeen zij. zooals ten processe
bleek, reeds had gedaan Mitsdien wee: de pre
sident den elsch van de Kon. Vereenlglng af
en veroordeelde eischeresse in de kosten van het
geding, begroot op 50.
In de heden gehouden vergadering van het
bestuur van .het Algemeen MUnwerkersfonds te
Heerlen is benoemd tot Directeur dier
instelling Mr. F. B. M. Wobbe, chef van het
bijkantoor van de Coöp. Vereenlglng Centraal
Beheer te 's Gravenhage.
Zooals men weet streeft het Katholiek Fllm-
front naar een drieledig doel, te weten: een
eigen katholieke filmproductie, een eigen tijd
schrift, een eigen adviesbureau.
Het laatste doel werd reeds bereikt: het
adviesbureau (secretariaat Amstel 274) is reeds
geruimen tijd in werking.
Het tweede doel is thans eveneens bereikt.
Dezer dagen besloot het bestuur over te gaan
tot oprichting van het tijdschrift, dat den naam
zal dragen van „Filmfront", orgaan van het
Katholiek Filmfront. Het tijdschrift, dat onder
redactie zal staan van Close-Up, verschijnt voor
het eerst op 1 October as. en verder lederen
Isten en lederen 15den van de maand. Het blad
wil de katholieken zoo volledig mogelijk inlich
ten over de wereld van de film door algemeene
artikelen, actueele filmbesprekingen, beschou
wingen over filmverschljnselen, enz. De abonne
mentsprijs is met opzet zeer laag gesteld om
zoodoende een zoo groot mogelük aantal men-
schen te bereiken.
Regelmatig suilen bijdragen in „Filmfront"
verschijnen van de hand der volgende medewer
kers: Jan Beerends. C. Boost, Chan. Brohée
(België), L. van den Biggelaar, Jan Derks, Nol
Etman, Mannus Franken, Leo Hanekroot, Jan
Hin, dr. H. Hoeben, Albert Kuyle, Herluf van
Merlet Irma Meyer, dr R Muckermann
(Duitachland), F. Morllon OP (België), Willem
Nieuwenhuis, mr. A. Tepe, A. J. D van Oosten,
Kees Bplerlngs, Kees Strooband, Bernard Ver
hoeven, J. van Vonderen, C. Vos, e.a.
Het redactie-adres van ..Filmfront" is
Valeriusstraat 382. Amsterdam. Het admini
stratieadres, Groote Kerkstraat 12. Venlo.
Naar we vernemen, heeft de politie te Vught
een ernstig vermoeden, dat de felle branden,
die in den nacht van Zondag op Maandag twee
boerderijen hebben vernietigd, te wijten zjjn
aan kwaadwilligheid. Reeds eerder is een po
ging gedaan om de boerderij van den neer
v. U. in brand te steken.
Een onderzoek wordt ingesteld.
Mr. Wobbe is geboren te Rotterdam 18 Fe
bruari 1897 en is dus 38 jaar oud. Hij studeerde
aan de universitelt te Leiden, wasu- hij in 1919
promoveerde Na tot 1933 werkzaam te zijn ge
weest als secretaris van de redactie van het
tijdschrift „In- en Uitvoer" trad de heer Wobbe
in dienst bij de Vereenlglng Centraal Beheer
als chef van het bijkantoor te Tilburg. In 1924
werd hjj in gelijke functie overgeplaatst naar
Den Haag. HU is aldaar dus belast met de uit
voering van de ziektewet voor de bedrUfsver-
eenlgingen. die het voereq barer administratie
aan Centraal Beheer hebben opgedragen.
De benoemde was gedurende een deel van
zjjn studententud en korten tUd daarna par
ticulier secretaris van Prof Aalberse, destijds
hoogleeraar te Delft. Destijds was hU tevens
vast medewerker aan het Katholiek Sociaal
Weekblad.
Op verzoek van den Ned. R.K. Middenstands
bond heeft Mr. Wobbe in 1931 een praeadvies
uitgebracht over wettelUke pensloenverzekering
van kleine zelfstandigen, welk praeadvies op
het dat jaar te Venlo gehouden congres is be
handeld.
te toekomst vertelde de gouverneur, dat de on-
derwUs-gelUkstelllng waarschUnhjk tot een op
lossing zal komen, zonder dat zulks veel meer
geld zal kosten.
De nieuwe staatsregeling is nog niet inge
diend.
De Bovenwindsche eilanden noemde de gou
verneur zorgenkinderen. ZU kosten veel en
brengen weinig op, zeide hij, maar wü moeten
ze steunen.
De gouverneur verklaarde nog, dat men In
het gewest zeer Nederlandsch gezind is en dat
de rassen het onder elkaar wel kunnen vinden,
al schept de emancipatie van kleurlingen en
zw&rtdf zekere problemen.
Het volgende jaar zullen Nederland en Cura
cao 300 jaar één zUn. Ter gelegenheid van dit
feit zal alsdan in Curacao feest worden gevierd.
In dit verband overweegt men een poging om
een voetbalelftal van Nederland te laten uit
komen. De Curacaosche voetballers zijn zeer
goed. Ook overweegt men de. organisatie van
een tentoonstelling van Nederlandsch fabri-
caat. In October, als de gouverneur ons land
weer zal bezoeken, zal hleronftrent naders wor
den vastgesteld.
Op een desbetreffende vraag van een journa
list antwoordde gouverneur Van Slobbe, dat hü
naar Holland was gekomen om eens wat mon
deling contact te onderhouden, o.m. over de
quaestie der staatare*ling, over defenslebezui-
nlglng, organisatie der politie, aflossing van
kasvoorschotten, bevordering van kleinindus
trie, de viering van het 300-jarig éénzUn, enz.
Inzake de onderwljsgelljkstelllng deelde de
gouverneur op een vraag nog mee, dat de bU-
zondere scholen nu nog geen vrüen overtocht
en pensionneering van leerkrachten en geen
vergoeding voor schoollokalen hebben en dat
zjj die pas zullen krUgen, als de nieuwe desbe
treffende verordening er is.
Op een vraag, of er waarborgen zijn, dat een
gebeurtenis als die met Urbina zich niet her-
naalt, antwoordde de gouverneur bevestigend.
De politie heeft een recherche, die ook op
vreemdelingen is gericht, en kan op hen een vrij
behoorlijk toezicht oefenen. Voorts bestaat een
inlichtingendienst buiten de politie om. Deze
dienst verzamelt gegevens over de toestanden
in Zuid-Amerika. Voor Curacao waakt een schip
en een marinebezetting, enz. Aruba heeft mili
taire politie, mariniers, een eigen en een Ame-
rikaansche burgerwacht. In bet algemeen moet
men steeds waakzaam zijn, omdat de kans op
woelingen in naburige staten uiteraard geens
zins is uitgesloten en uitgeweken, op ons grond
gebied gekomen vreemdelingen in hun drang
naar zelfbehoud geneigd zouden kunnen zijn tot
daden, welke voorkomen moeten worden.
De gouverneur van Curacao, de heer B W
Th. van Slobbe, die met verlof in ons land ver
toeft, is zoo vrlendelük geweest, aan vertegen
woordigers van de pers een onderhoud toe te
staan, waarin hU hun een en ander over den
tegenwoordlgen toestand in Curacao heeft mee
gedeeld.
De gouverneur verklaarde, dat men in Cura
cao den algemeenen druk der 'malaise wel sterk
gevoelt.
Vergeleken bü elders echter is de toestand
niet zoo slecht. De begroetingen voor dit en die
voor het volgende jaar zün sluitend.
Het eigen inkomen van Curacao, dat in 1930
8 mlllloen bedroeg, zal voor 19331934 onge
veer 6.4 mlllloen bedragen. De eigen uitgaven
zUn verminderd van 8 mlllloen (zonder bouw
werken) tot 5.6 mlllloen. Dit is mogelük geweest
door groote bezuiniging, door vereenvoudiging
van diensten en salarisverlaging en ook door
vermindering van kosten.
De belastingen In Curacao zUn vrU laag. Er
ia geen vermogensbelasting en de Inkomsten
belasting daar bedraagt slechts de helft van die
in Oost-Indlë en die in Suriname.
De gouverneur vestigde er vervolgens de aan
dacht op, dat Aruba, waar de L.A.O.O., een on
derneming van de Standard OU, gevestigd is.
meer en meer opkomt.
Op Curacao, van de Benedenwlndsche eilan
den het voornaamste en waar de Curacaosche
Petroleum Industrie-MaatschappU gevtetigd is,
la de raffinaderij van veel belang.
Over de keuring van slachtplulmvee is al
heel wat geschreven in de laatste jaren en lang
zaam maar zeker gaan verschillende landen er
toe over. In ons land is het bedrijf van den
heer van de Land te Amersfoort een pionier
op dit gebied en hoe goed het is. dat er steeds
meer toezicht komt op het slachten van ge
vogelte. kan een geval .aantoonen, dat te
Amersfoort is voorgevallen Op een goeden dag
gaat van een onbewoonbaar verklaarde woning
de deur open en ontsnappen er een aantal kip
pen en eerden. De politie, die te Amersfoort
buitengewoon actief is op het gebied van de
dlerenbescnerming. wil hier het hare van weten
en gaat met dr. Winter op onderzoek uit. bü-
gestaan door den heer v. d. Land, die zelf veel
pluimvee houdt en slacht. Wat blUkt? Iemand,
die slachtplulmvee verkoopt, heeft permissie
gevraagd in dit pand wat manden met kippen
en eenden te mogen zetten, doch, zooals bleek,
gebeurde daar achter die dichtgespUkerde deu
ren en ramen heel wat meer! Wat er gebeurde,
was van dien aard, dat de photograaf en een
der politie-ambtenaren, nadat zU in dit pand
waren geweest, des middags geen eten konden
zien. De stank en de vuiligheid moeten gewoon
weg ontzettend zün geweest! In de twee bouw
vallige kamertjes, waarin de regen- lustig bin
nenstroomde, bevonden zich ongeveer driehon
derd "kippen, haantjes en eenden, zegge 300! In
de voorste kamer stond een slachtbank met
eenlge emmers, waarin afval, hoofdzakeltjk
poolen en veeren, terwUl rottende klppenpoo-
ten, een zevental gestorven dieren en een aan
tal pooten overal verspreid lagen. Hier werden
de dieren vóór het slachten gehuisvest om daar
na voor de consumptie te worden afgemaakt.
Op den grond lagen duimen dik de vuiligheid
opgestapeld en uit het feit, dat nergens inge
wanden te zien waren, zou men kunnen op
maken, dat de nog levende slachtoffers uit hon
ger alvast de darmen en andere Ingewanden
hunner collega's verslonden!
Naast den achter-ultgang, welke was dlcht-
gespükerd, zagen wü een oude bedstee en daar
naast een kast zonder deur. De vloer was open
gebroken; daar lagen een aantal doode kippen.
In een achterkamertje bevond zich een trap
en op de treden hiervan lagen eveneens een
paar gestorven kippen en eenden. Dat het ge
heel een afschuwelUken aanblik en stank op
leverde, behoeft geen betoog en dat vele dieren
ziek werden of waren, is ook zeker. Dat vele
zieke en wrakke dieren van de pluimveehouders
vaak nog gereeden aftrek vinden als slacht
plulmvee, is bekend en- dat toezicht op dezen
handel in het belang van de volksgezondheid
noodig is, behoeft evenmin betoog. Het Initia
tief van da heeren v. d. Land en Winter te
Amersfoort had wel op geen schooner wijze
zün nut kunnen bewüzen! Het behoeft voorts
geen betoog, dat onmlddellük proces-verbaal
Het begrip sparen is bijna altijd vastge
koppeld aan het geld 1). Dit is dan natuur
lijk vooral van belang voor de groote massa,
die niet in de gelegenheid is om zoo groote
sommen te sparen dat voor haar directe
kapitaalsbelegging practisch mogelljk
wordt. Toch speelt het geld voor het spa
ren een betrekkelljk ondergeschikte rol.
Wat de beter gesitueerden terzijde kunnen
leggen, wordt veelal slechts voor een ge
ring deel in baar geld aangehouden. Deze
besparingen zoeken dus voor het grootste
deel directe belegging, d.w.z. er worden
direct goederen voor gekocht (natuurlijk
geen verbrulksgoederen, zooals auto’s, gra-
mofoons, etc. maar hulzen, land, sieraden,
kunstvoorwerpen, etc), ofwel het geld
wordt in den vorm van aandeelen of schuld
brieven indirect ter beschikking gesteld
van het bedrijfsleven, of van een publiek-
rechtelljken geldnemer, die dan op zijn
beurt het geld weef doorgeeft aan zijn
directe leveranciers en loontrekkenden. In
beide gevallen vloeit het geld dus weer in
de gewone circulatie terug. Ook voor de
spaarders van kleine bedragen geldt pre
cies hetzelfde. Weliswaar houden die hun
besparingen veelal in saldi van banken of
spaarkassen, maar deze, vooral de laatste,
zoeken dan op hun beurt weer belegging op
principieel dezelfde wijze waarop de parti
culiere kapitalist het doet. Zij mogen dit
doen, omdat volgens de waarschijnlijk
heidsrekening niet alle spaarders tegelijk
hun tegoed komen opvragen en de bona
fide solvabele spaarkassen in abnormale
gevallen op de centrale credietinstelling
kunnen terugvallen.
Afgescheiden van de betrekkelijk geringe
bedragen, die werkelijk ,Jn de kous” wor
den gedaan, welk geld (soms op de ónmo
gelijkste en intiemste plaatsen weggemof
feld) inderdaad buiten oeconomische func
tie blijft, komt de zaak dus hierop neer,
dat alle spaarders, zoowel groote als kleine,
direct of langs omwegen, hun spaargelden
ter beschikking stellen van hen, die om
ruilmiddelen verlegen zitten, en deze zoo
meenen te kunnen gebruiken, dat ze meer
kunnen „verdienen” met het geleende geld
dan de huur (rente!) die ze er voor moeten
betalen. Het is duidelijk, dat juist de mo
derne productiewijze de rechtvaardiging 'is
van bedongen rente, maar dan ook alleen
voor geld, dat in het productieproces (in
den wijdsten zin des woords) kan worden
opgenomen. De mln of meer aanzienlijke
tUd, die moet verloopen tusschen het pro-
duceeren van grondstoffen en den” verkoop
daarvan, den inkoop van grondstoffen en
het veredelen daarvan, of het inkoopen van
fabrikaten en agrarische voortbrengselen
en het afzetten daarvan bij de directe con
sumptie noodzaakt zeer velen, die zich met
deze aangelegenheden bezig houden om
iemand te zoeken, die ze helpt om dien tijd
te overbruggen door het beschikbaarstellen
van geld. WU spreken dan nog niet van de
nog veel aanzlenlUker behoefte aan over
brugging op zeer langen termijn ter fine
van vastlegging in gefixeerde bedril fs-
actleven, als daar zUn: fabrieken, schepen,
machines, etc. wat dan gemeenlijk door
flrmavormlng of aandeelen geschiedt.
Dat ook de publlekrechtelUke geldnemers,
die feitelijk q.q. buiten het directe oecono
mische proces behooren te staan, gedwon
gen zUn rente te betalen, ofschoon zU nooit
de hoop mogen koesteren met dit geleende
geld meer waarde te verkrUgen, is in eerste
instantie veroorzaakt door de mededinging
der produceerende geldnemers. Voor sommi
ge doeleinden staat de publlekrechtelUke
geldnemer er natuurlUk precies zoo voor
als de produceerende dito, zoo b.v. indien
een gemeente geld leent om er haar erf-
pachtsgrond mee te financieren, of indien
er publlekrechtelUke bedrijven (gas, water
leiding, electra, tractie, etc.) mede worden
opgericht. De geschiedenis bewUst helaas,
dat de publlekrechtelUke schulden voor het
leeuwendeel ontstaan voor allesbehalve
productieve doeleinden, als b.v. oorlogvoe
ring, bewapening in vredestUd, begrootings-
tekorten. Het is dan ook geen wonder, dat
de gemeenschap periodiek vastloopt met
rentegevende leeningen, die geen produc-
tieven grondslag hebben, of waaraan de
productieve grondslag ontvalt.
WU hebben In het bovenstaande gezien,
dat het besparen de bron is, waaruit in
laatste instantie alle productieve overbrug-
gingscredleten (in alle vormen: zie boven)
moeten worden geput. WU moeten dit punt
vasthouden om te begrijpen, dat sparen in
derdaad hoogst noodzakelijk is in tijden,
waarin de gemeenschap ook behoefte heeft
aan productieve credieten. Dit is 8e sociaal-
oeconomische zijde van het sparen. Het
lUkt ons voor geen twUfel vatbaar, dat
juist nu aan zulke productieve credieten
al bUzonder weinig, althans abnormaal
geringe behoefte bestaat. Integendeel lig
gen groote kapitalen braak. SchUnbaar om
dat de beleggers ze niet durven aan te wen
den; inderdaad echter omdat het pro-
ductle-apparaat geen behoefte heeft aan
credieten. Het wil ons dan ook voorkomen,
dat, sociaal-oeconomisch bezien, het sparen
geenszins het parool van het oogenblik is.
Wel *Un natuurUJk credieten noodig van
Maandag 25 September as. zal in Hotel .At
lanta", Coolsingel te Rotterdam, de 15e Jaar
vergadering van den Nationalen Hanzebond van
Sigarenwinkeliers worden gehouden, begin half
elf.
Van de voorstellen, die aan de orde komen,
vermelden wü een voorstel-Amsterdam, lui
dend: De Bond spreke zich in verband met de
verwarde situatie uit vóór of tegen Zondags-
sluitlng. Voorts het voorstel Utrecht: t Bonds-
eestuur reffe maatregelen om te komen tot *n
petitionnement om te verkrUgen een verbod van
Overheidswege, dat niet beneden banderolle-
prUs mag worden verkoegt, en het voorstel-Rot-
terdam: Het Bondsbestuur wende alle middelen
aan om een spoedige regeling van het automa
tenwezen te verkrUgen.
In gesloten productenhulshoudingen ge
schiedt sparen uiteraard nog steeds door voor-
raadvormlng van eigen voortbrengselen.
Waaruit dan echter de expansie der pro
ductiemiddelen zou kunnen worden gefinan
cierd is niet a priori duldelUk.
Slachtoffer van de achietparty
te Maiden
i
Dinsdagavond omstreeks zes aar is in het
Burgerziekenhais te Amsterdam de heer
Veth alt Malden, die bU de schietpartij in
den Moidenechen raad op Dinsdag 5 Sept,
ernstig werd gewond, overleden.
Een Rotterdamsch Burgerwachter schrijft ons:
„Als deelnemer aan het défilé l.i. Zaterdag
voel ik mU gedrongen een woord van dank en
waardeering uit te spreken aan diegenen die,
wonende langs den weg welke de optrekkende
vereenigingen volgden, de werkelUk treffende
vriendschap toonden door ons in de gelegenheid
te stellen ons met een verfrisschenden dronk te
laven. Deze hartelUkheid werd door allen op
zeer hoogen prijs gesteld. Een woord van dank
in uw veelgelezen blad mag dan ook zeker niet
er in leder geval toe, dat de aekerheld, die
toch het eerste beginsel moet zUn van
privaat-oeconomlschen spaarzin, zelfs in de
best bestuurde staten, waartoe Nederland
In de eerste plaats behoort, heden ten dage
ten eenenmale ontbreekt.
Reden waarom er alles voor te zeggen is
om de spaarzaamheid juist nu geenszins tot
beheer schenden factor te maken, maar bin
nen redelUke grenzen redelijke behoeften te
bevredigen. Men dient daarbU tegelUk
sociaal-oeconomlsch de gemeenschap, want
het lUkt ons voor het oogenbllk veel ge
wichtiger, dat het stagneerende ruilproces
weer op gang komt door min of meer „vlot
te” consumptie, dan dat men zijn con
sumptieve daden beperkt om zich door
sparen voor later te beveiligen in een tUd.
dat men zich op de keper beschouwd op
geen enkele wijze beveiligen kin
WU hopen In het bovenstaande althans
eenlge richtsnoeren te hebben gegeven aan
de hand waarvan ieder zich zUn eigen ge
dachten over sparen of uitgeven kan vor
men. Want het spreekt vanzelf dat juist de
kunst van het odgenbllk is om den gulden
middenweg te vinden tusschen dogmatische
zuinigheid en roekeloosheld-door-mismoe
digheid. Dit nu echter is levenskunst, die
precies daar begint waar de oeconomle op
houdt.
Toen een ambtenaar van den Gemeente
lijken Reinigingsdienst te Rotterdam de loo-
nen van de arbeiders op het terrein aan de
Ooatmolenstraat aldaar wilde uitbetalen, kwam
hU tot de ontstellende ontdekking, dat het
geldkistje, waarin 1200.—, spoorloos verdwe
nen was.
De ambtenaar was genoodzaakt geweest even
te assisteeren bU de pogingen om een schichtig
geworden paard op de been te houden. Intus-
schen hadden dieven van de gunstige gelegen
heid gebruik gemaakt en waren er met het
geldkistje vandoor gegaan.
publiekrechtelUken, nlet-productieven aard-
De leeningsbehoeften van Staat en Ge
meenten zUn allerwegen enorm. Maar de
belegger heeft door bittere ervaring ge
leerd, dat op deze Improductieve publiek-
rechtehjke credieten op den duur toch geen
zegen kan rusten. Dit is de diepste grond
voor het inderdaad abnormale écart tjis-
schen zgn. Jang” en „kort” geld. De spaar
der is bereid met zeer geringe rente genoe
gen te nemen voor dagelUks opvraagbare
leeningen. Tegenover lang loopende lee
ningen staat hij echter Instinctief wan
trouwend, omdat hU gevoelt, dat daaraan
In deze phase der depressie geen dringende
behoefte kan bestaan, voorzoover de geld
nemer Inderdaad in staat zou zUn met het
opgenomen geld al produceerende meer
winst te behalen dan de geldhuur (rente)
hem kost, terwUl de andere geldnemers
feitelijk op hoop van zegen leenen. Daar
komt bU, dat juist het totaal dier impro
ductieve publlekrechtelUke credieten oeco
nomisch beschouwd goeddeels een wassen
neus zUn. Want daar de geldgevers als de
meest draagkrachtige burgers feitelUk ook
al weer dezelfden zUn die den Staat aan de
gelden moeten helpen, welke dienen voor
rente en aflossing, moeten de bezitters van
die publlekrechtelUke leeningen lm Grossen
und Ganzen zelf uit den vestzak opbrengen,
wat de broekzak aan rente en aflossing
empocheert.
Normaliter is leder geneigd om, voor
zoover hU er de gelegenheid toe krUgt, dus
met uitschakeling der zgn. minimumlUders,
besparingen op zUde te leggen met het
concrete doel om zonder zorgen te kun
nen leven, als hU na verloop van tUd door
natuurlUke oorzaken, In de eerste plaats
dus door ouderdom, uit het productieproces
wordt uitgeschakeld. Indien het individu
door bepaalde wetgevingen de zekerheid
had, dat de staat op de door hem redelUker-
wljs te eischen wijze voor hem zorgt als hij
aanspraak kan maken op een otium cum
dlgnitate (voor het gemak zien w|j hier
af van ziekten, ongevallen e.d.g., die er
natuurlUk ook bU hooren), dan was sparen
privaat-oeconomisch onzin. De valide kin
deren behoorden dan op hun beurt in het
productieproces te worden opgenomen en
daaruit hun levensonderhoud te putten, of,
voorzoover de omvang van dit productie
proces of gebrek aan kundigheden een
zoodanige opneming niet toestaat, voor
hun levensonderhoud op den Staat te kun
nen terugvallen. Afgezien van eenig kapi
taal bU wUze van eerste stootkussen voor
onvoorziene omstandigheden zou in zulk
een Staat, gelUk gezegd, het individu
privaat-oeconomisch geen prikkel tot spa
ren hebben en zUn consumptieve kracht
zou zeer aanzienlUk worden verhoogd 2).
BU gebreke aan een dergelUke situatie
ziet het individu zich echter vooralsnog ge
plaatst
sparen,
ter in
schil met
verloopen eeuw
ten onze brave,
een zuinig leven
kerwUs kunnen
ken van de vruchten hunner besparingen,
thans grUnst van alle zUden de grootst mo
gelijke onzekerheid hen aan. Er is niemand
die ook maar bU benadering kan voorspel
len hoe de wereld er over tien jaar zal uit
zien, en onder die omstandigheden verliest
ook het prlvaat-oeconomische sparen een
groot deel van zUn aantrekkelUkheld. Waar
om zuinig te leven, d.w.z. zich in zUn beste
jaren behoeftebevredigingen te ontzeggen,
met de grootste kans dat men het bespaar
de binnen afzienbaren tUd weer goeddeels
kwUt raakt door een der vele plagen, die
het beleggend menschdom In de laatste
twee decennia ampel heeft leeren kennen,
en die wU niet zullen opnemen, om geen
knekelhuisgedachten te kweeken. Het ligt
De haven van Curacao is den laatsten tijd
veel verbeterd.
De handel in Curacao is in hoofdzaak Ir.
handen van Israëlieten, ontwikkelde menschee,
met veel Invloed in scheepvaart-, handels- er
bankkrlngen. Echter ondervindt men den laat
sten tUd veel concurrentie van den handel van
vreemde kooplieden uit Bombay en Syrië, die
goedkoop kunnen werken en producten leveren.
Het valt Curacao moellUk, met betrekking tot
landbouw en veeteelt te concurreeren tegen
Venezuela, dat ontzaglUk goedkoop vee pleegt
te leveren.
Wat Aruba aangaat, vertelde de gouverneur
nog, dat de Amerikaansche oliemaatschappij in
hoofdzaak Nederlandsche krachten aanneemt,
en hU vestigde er de aandacht op, dat daar ook
een Nederlandsche onderneming, de Eagle, een
dochtermaatechappU van de Bhellgroep, geves
tigd Is.
Bonaire is helaas arm. Velen van dit eiland
komen in Curacao werken, maar als zU daar
eenigen tUd zUn, willen zU hun familie laten
overkomen en dit zou ontvolking van Bonaire
ten gevolge hebben. Aloë, zout en vlsscherU
vormen voor Bonaire bestaansmiddelen en de
desbetreffende bedrijfstakken worden gesteund,
o.a. met behulp van het Antillenfonds.
Op St. Eustatius is er wat tuinbouw en vee
teelt, maar tegen de Engelsche koloniën kun
nen zU moellUk concurreeren.
De mannelUke bevolking op Saba bestaat
hoofdzakelUk uit zeevarenden. Worden de man
nen ouder, dan blUven zU thuis om een stukje
grond te bebouwen.
Aan de haven van Curacao zijn eenlge mll-
lioenen besteed voor uitdieping, verbreedlng,
enz.
AanzienlUk verbeterd is de zuigelingenzorg.
Orde en rust laten niet te wenschen over.
Tegen excessen bU spreken en schrijven rijn
eenlge artikelen tot stand gekomen, welke riet
zoozeer gericht zUn tegen onze eigen bevolking
als wel tegen woelwaters uit bet buitenland. In
Zuld-Amerika is het nog al eens onrustig en
wU moeten een wapen hebben om de onrust te
weren, al behoeven wU het wellicht niet eens
te gebruiken.
Tot de drankbestrUdlng draagt ook de tot
stand gekomen acUna-verhooglng bU, evenals
aanmoediging van de sport.
Met betrekking tot de plannen voer de naaa-
•y -w -r e hadden gisteren een antrenoetje met
\A/ den directeur eener groote begrafenls-
onderneming: Wat hebben we den
laatsten tUd toch ’n luxe-weertje, hè? be
gonnen wU luchtig.
Kan me gestolen worden! gromde de
twlntlgste-eeuwsche Charon, en hU streek met
de hand behaaglUk over het welgedane buikje,
welk buikje ons al sinds geruimen tüd de over
tuiging had bUgebrarfht; dat het brood, t welk
„d'n eene z'n dood" den ander verschaft, tame-
lUk gerfieubileerd moet rijn-
Vindt u 1 geen rijn weertje?
FUn weertje? FUn weertje?? Schel er maar
over uit!*’ t*ferengt gewoonweg de klad in ons
vak; wie gaat er nou dood met zoo'n weer?
Geen mensch toch zeker!
Moet u de officieele statistieken van den
laatsten tüd lezen: om bU te hullen! Leven
me daar duizenden, ja, honderdduizenden in de
groote steden; maar hoeveel denkt u dat er
dood gaan? ’n Zóó armzalig percentage, dat
alle begrafenls-ondernemers bü mekaar er nau-
welüks 'n armzalig bestaan in kunnen vinden.
Moeder natuur legt het er den laatsten tjjd
heelemaal niet op 4An om de menschen naar
hun eeuwige bestemming te laten verhuizen
door middel van onze gegarandeerde en nim-
mer falende transportmiddelen; is me dèt
*n weer?! (de goede man grijnsde eens tegen
de zon) is me dèt 'n weer?!
En dan komt er nog bU- dat de menschen
zélf bü zoo'n weertje heelemaal ge->n sin
hebben om dood te gaan; dat is óók een factor:
ze vinden het voorloopig nog veel te rijn hier
beneden; dat zit zich hier beneden nog
maar steeds knusjes te koesteren in het zon
netje, terwUl men al lang bü O. L. Heer moest
zUn; potstausend! wü moeten toch zeker óók
leven I
*t Is gewoonweg 'n schandaal, die onwil van
de menschen om hun natuurlUke bestemming
te volgen. en dan nog het miserabele weer,
dat de menschen in hun onwil tegemoet komt
en stuft
Ja maar, gelooft u nu tieusch dat het
mooie weer alle menschen die op de nominatie
staan, in het leven houdt?
Dót nou juist niet! O neen, groote schuld
hebben ook al die mooie maatregelen van RUk.
provincie en gemeente; van de wieg tot aan
het graf (dat maar steeds niet gegraven wordt)
zün de menschen omripgd van de teedersto
zorgen van alle mogelüke overheden; hygiëne
vóór alles! ja wél. maar voor óns’ Besef
fen die lui nou niet, dat wü ons heelemaal
geen hygiène kunnen veroorloven, als andere
menschen niet doodgaan?
D'r wordt gesproken van krisls en van werk
verschaffing. maar lossen de heeren voor
óns de krisls op? doen zü voor óns akn werk
verschaffing?
De menschelüke natuur, het miserabele weer
en de overheid spannen tegenover ons samen,
m'nheer!
Waarmee we maar zeggen willen, dat nooit
alle menschen tegelükertüd tevreden gesteld
kunnen worden.
De heer J. J. Dinkelberg te Koog aan de
Zaan heeft een rondschrijven gezonden aan de
„Edel Achtbare Autoriteiten en promenente
Burgers uit Zaandam, Koog aan de Zaan.
ZaandUk, Wormerveer, Krommenie, Westzaan
en Wormer'' met de vraag of thans niet het
juiste oogenblik is aangebroken om voorberei
dende stappen te ondernemen, die leiden tot
samenvoeging der Zaangemeenten.
De rondschrUver deelt In zün brief mede
daartoe te worden aangemoedigd door eenige
met de samenvoegingsgedachte sympathisee-
rende autoriteiten en burgers uit verschillende
gemeenten.
Het ligt in de bedoeling een voorloopig comi
té op zoo breed mogelUken grondslag te vor
men, uit welks midden een dagelüksch bestuur
zal worden gekozen, dat samenvoeging der
Zaangemeenten volgens nader te bespreken
richtlünen zal dienen te bevorderen.
voor het prlvaat-oeconomische
Wederom openbaart zich ech-
dezen tUd een essentieel ver-
vroeger, stel met de laatst
óf daaromtrent. Moch-
solide voorouders na
inderdaad menschelü-
rekenen op het pluk-