Prikkeldraad
Curacao
De toestand
van
a
Philips brengt nieuwe producten
Het slachten
van
pluimvee
Oranje Dinsdag!
De boycot-actie
EEN GEHEIM ONTHULD
VEEL VERBETERINGEN
rrr
1
Een ontevredene
WOENSDAG 13 SEPTEMBER
Betere productiecijfers
Ergerlijke toestanden
LOONGELDEN GESTOLEN
ALG. MIJNWERKERSFONDS
Ingenieuze fabricatie
Vroeger ook reeds geprobeerd
De heer Veth bezweken
Katholiek filmfront
SIGARENWINKELIERS
T ydschrift opgericht
Gouv. v. Slobbe vertelt
NAKLANK DEFILE
11
Eei nieuwe Philips-radio-toestel 834 A
Oproep van ds. v. Hoogenhuyze en
den heer F. K. Lotgering tot
de Oranjegezinden
Mr. F. Wobbe tot directear
benoemd
De ballonblaasmachine in de Philips Glasfabriek te Eind
hoven, welke automatisch de glaqpn ballons voor de lampen
vervaardigt
Eisch van het J aarbeursbestuur
afgewezen
Toezicht dringend gewenscht tot
bescherming der volks
gezondheid
BRANDSTICHTING TE
VUGHT?
Rust en orde laten niet te wenschen
over en de geschiedenis Ur
bina zal zich niet
herhalen
„Decalumen” de nieuwe
eenheid
Een geldkistje met 1200.
spoorloos verdwenen
i
Slachtoffer van de schietpartij
te Muiden
Dank voor een vriéndelijke geste
Wat beteekent „Bi-Arlita” en „Spi
ralta”? Het raadsel van
„Decalumen”
NAAR SAMENVOEGING DER
ZAANGEMEENTEN
Vergadering van den Hanzebond
WW
0
Baba
C1‘
naas-
•j 1
dat men den laatsten
productie weer tevre-
'R
l<j
Dinsdagavond omstreeks zes aar is In het
Burgendekenhais te Amsterdam de heer
Veth ait Maiden, die bij de schietpartij in
den Maidensehen raad op Dinsdag 5 Sept,
ernstig werd gewond, overleden.
Nog een nieuwtje, lezer, dat feitelijk al oud
is, doch misscnien niet bekend. We spraken
van een lamp, die een lichtsterkte had van b.v.
25 kaars en we dachten direct aan het licht,
dat 25 kaarsen gaven. Dit is echter onjuist en
om nu aan dit misverstand een eind te maken,
gebruikt men als eenheid „Decalumen". Boven
dien wordt op de lamp het verbruik in watten
gestempeld, zoodat elke gebruiker zelf on mid
dellijk kan zien, welke hoeveelheid licht hü per
gebruikte hoeveelheid stroom krijgt.
“ssia
- «MMB
**-*v»*iK
Interessant was het bezoek aan de glasblazerij.
De klompen vloeibaar glas worden als kauw-
gumml uitgerekt voor het maken van glazen
staven.
Er is een afdeeling voor hand-glasblazertj en
een machinale inrichting. Wat deze laatste af
deeling betreft, daar zien we een machine, die
telkens vanuit een oven een bepaalde hoeveel
heid glas ontvangt en deze dan tot lamp ver
werkt. Op deze wijze worden 350370 duizend
lampen per week gemaakt.
De contróle over de lampen geschiedt met een
gasvlam. Neemt de vlam, wanneer deze op het
glas komt, geen bepaalde kleur aan, dan deugt
de lamp niet.
In den namiddag had een demonstratie plaats
van nieuwe radio-producten. Men verbaast zich
over de verbeteringen, die telkens weer worden
uitgevonden.
De nieuwe toestellen zijn weer volgens het
„Super-inductle" principe gebouwd.
Nieuw is het type 834 A, een populaire ont-
De president der rechtbank te Amsterdam,
mr. J. W. Huysinga, heeft gisterochtend Uit
spraak gedaan in het kort geding tusschen het
bestuur der Kon. Vereeniging tot het houden
van Jaarbeurzen in Nederland en de heeren B.
van Dam en N. Nathans, voorzitter en secreta
ris van het Algemeen Comité tot verweer tegen
terreur en vervolging in Duitschland. die door
de Kon. Vereeniging gedagvaard waren hun ac
tie, het verspreiden van strooibiljetten en loo-
pen met Lorden, waarop wordt aangeraden geen
Duitsche goederen te koopen, te staken, daar
eischeresse zich hierdoor benadeeld gevoelt.
De president overwoog in zijn vonnis, dat m
de dagvaarding niet is te begrijpen, wélke han
deling van gedaagde eischeresse verboden wil
zien. De elscheres, aldus mr. Huysinga, heeft
het blijkbaar aan ons willen overlaten een ver
bod zoo scherp te formuleeren. dat nagegaan
kan worden, wanneer van overtreding daar
van sprake is. Reeds om deze reden kunnen wij
op het verzoek niet ingaan. Indien bezoekers
van het Jaarbeursgebouw last ondervinden door
de actie, zoo moet eischeresse zich tot de po
litie wenden, hetgeen zij, zooals ten processe
bleek, reeds had gedaan. Mitsdien wee: de pre
sident den eisch van de Kon. Vereeniging af
en veroordeelde eischeresse in de kosten van het
geding, begroot op 50.
Naar we vernemen, heeft de politie te Vught
een ernstig vermoeden, dat de felle branden,
die in den nacht van Zondag op Maandag twee
boerderijen hebben vernietigd, te wijten zijn
aan kwaadwilligheid. Reeds eerder is een po
ging gedaan om de boerderij van den neer
v. U. in brand te steken.
Een onderzoek wordt Ingesteld.
Op verzoek van den Ned. R.K. Middenstands
bond heeft Mr. Wobbe in 1931 een praeadvies
uitgebracht over wettelijke pensloenverzekering
via kleine zelfstandigen, welk praeadvies op
het dat jaar te Venlo gehouden congres is be
handeld.
De haven van Curacao is den laatsten tijd
veel verbeterd.
De handel in Curacao is in hoofdzaak in
handen van Israëlieten, ontwikkelde menschen
met veel invloed in scheepvaart-, handels- er
bankkrlngen. Echter ondervindt men den laat
sten tjjd veel concurrentie van den handel van
vreemde kooplieden uit Bombay en Syrië, die
goedkoop kunnen werken en producten leveren.
Het valt Curacao moeilijk, met betrekking tot
landbouw en veeteelt te concurreeren tegen
Venezuela, dat ontzaglijk goedkoop vee pleegt
te leveren.
Wat Aruba aangaat, vertelde de gouverneur
nog, dat de Amerikaansche oliemaatschappij in
hoofdzaak Nederlandsche krachten ‘aanneemt,
en hij vestigde er de aandacht op, dat daar ook
een Nederlandsche onderneming, de Eagle, een
dochtermaatschappij van de Shellgroep, geves
tigd is.
Bonaire is helaas arm. Velen van dit eiland
komen in Curacao werken, maar als zij daar
eenigen tijd zijn, willen zij hun familie laten
overkomen en dit zou ontvolking van Bonaire
ten gevolge hebben. Aloë, zout en visscherjj
vormen voor Bonaire bestaansmiddelen en de
desbetreffende bedrijfstakken worden gesteund,
o.a. met behulp van het Antillenfonds.
Op St. Eustatlus is er wat tuinbouw en vee
teelt, maar tegen de Engelscbe koloniën kun
nen zij moeilijk concurreeren.
De mannelijke bevolking op Saba bestaat
hoofözakelijk uit zeevarenden. Worden de man
nen ouder, dan blijven zij thuis om een stukje
grond te bebouwen.
Aan de haven van Curacao zijn eenige mll-
lioenen besteed voor uitdieping, verbreeding,
enz.
Aanzienlijk verbeterd is de zuigelingenzorg.
Orde en rust laten niet te wenschen over.
Tegen excessen bjj spreken en schrijven zijn
eenige artikelen tot stand gekomen, welke riet
zoozeer gericht zijn tegen onze eigen bevolking
als wel tegen woelwaters uit het buitenland. In
Zuid-Amerika is het nog al eens onrustig en
wij rpoeten een wapen hebben om de onrust te
weren, al behoeven wij het wellicht niet eens
te gebruiken.
Tot de drankbestrijding draagt ook de tot
stand gekomen acUns-verhooging bij, evenals
aanmoediging van de sport.
Met
Maandag 25 September as. zal in Hotel .At
lanta". Coolsingel te Rotterdam', de 15e Jaar
vergadering van den Nationalen Hanzebond van
Sigarenwinkeliers worden gehouden, begin half
elf.
Van de voorstellen, die aan de orde komen,
vermelden wij een voorstel-Amsterdam, lui
dend: De Bond spreke zich in verband met de
verwarde situatie uit vóór of tegen Zondags-
sluitlng. Voorts het voorstel Utrecht: t Bonds-
eestuur reffe maatregelen om te komen tot ’n
petitionnement om te verkrijgen een verbod van
Overheidswege, dat niet beneden banderolle-
prijs mag worden verkocht, en het voorstel-Rot-
terdam: Het Bondsbestuur wende alle middelen
aan om een spoedige regeling van het automa
tenwezen te verkrijgen.
gemeenten.
Het ligt in de bedoeling een voorlooplg comi
té op zoo breed mogelijken grondslag te vor
men, uit welks midden een dagelijksch bestuur
zal worden gekoaen, dat samenvoeging der
Zaangemeenten volgens nader te bespreken
richtlijnen zal dienen te bevorderen.
Zooals men weet streeft het Katholiek Pllm-
front naar een drieledig doel, te weten: een
eigen katholieke filmproductie, een eigen tijd
schrift, een eigen adviesbureau.
Het laatste doel werd reeds bereikt: het
adviesbureau (secretariaat Amstel 274) is reeds
geruimen tijd in werking.
Het tweede doel is thans eveneens bereikt.
Dezer dagen—besloot het bestuur over te gaan
tot oprichting van het tijdschrift, dat den naam
zal dragen van „Fihnfront". orgaan van het
Katholiek Filmfront. Het tijdschrift, dat onder
redactie zal staan van Close-Up, verschijnt voor
het eerst op 1 October as. en verder lederen
Isten en lederen 15den van de maand. Het blad
wil de katholieken zoo volledig mogelijk inlich
ten over de wereld van de film door algemeene
artikelen, actueele filmbesprekingen, beschou
wingen over fllmverschijnselen. enz. De abonne
mentsprijs is met opzet zeer laag gesteld om
zoodoende een zoo groot mogeljjk aantal men-
schen te bereiken.
Regelmatig zullen bijdragen in „Filmfront”
verschijnen van de hand der volgende medewer
kers: Jan Beerends, C. Boost. Chan. Brohée
(België), L. van den Biggelaar, Jan Derks, Nol
Etman, Mannus Franken, Leo Hanekroot, Jan
Hln, dr. H. Hoeben, Albert Kuyle, Herluf van
Merlet, Irma Meyer, dr R Muckermann
(Duitschland), F. Morllon OP. (België). Willem
Nieuwenhuls, mr. A. Tepe, A. J. D. van Oosten,
Kees Spielings, Kees Strooband, Bernard Ver
hoeven, J. van Vonderen, C. Vos, e.a.
Het redactie-adres van .Filmfront" is
Valeriusstraat 262. Het administratieadres,
Groote Kerkstraat 12, Venlo.
In de heden gehouden vergadering van het
bestuur van het Algemeen' Mijnwerkersfonds te
Heerlen is benoemd tot Directeur dier
instelling Mr. F. B. M. Wobbe. chef van het
bijkantoor van de Coöp. Vereeniging Centraal
Beheer te ’s Oravenhage. 0
De gouverneur van Curacao, de Beer B. W
Th. van Slobbe, die met verlof In ons land ver
toeft, is zoo vriendelijk geweest, aan vertegen
woordigers van de pers een onderhoud toe te
staan, waarin hij hun een en ander over den
tegenwoordigen toestand in Curacao heeft mee
gedeeld. -
De gouverneur verklaarde, dat men in Cu ra-
Cao den algemeenen druk der malaise wel sterk
gevoelt.
Vergeleken bij elders echter is de toestand
niet zoo slecht. De begroetingen voor dit en die
voor het volgende Jaar zijix sluitend.
Het eigen inkomen van Curacao, dat in 1930
8 millioen bedroeg, zal voor 19331934 onge
veer 6.4 millioen bedragen. De eigen uitgaven
z|jn verminderd van 8 millioen (zonder bouw
werken) tot 5.6 millioen. Dit is mogelijk geweest
door groote bezuiniging, door vereenvoudiging
van diensten en salarisverlaging en ook door
vermindering van kosten.
De belastingen in Curacao zijn vrij laag. Er
is geen vermogensbelasting en de inkomsten
belasting daar bedraagt slechts de helft van die
in Oost-Indië en die in Suriname.
De gouverneur vestigde er vervolgens de aan
dacht op, dat Aruba, waar de L.A.G.O., een on
derneming van de Standard Oil, gevestigd is,
meer en meer opkomt.
Op Curacao, van de Benedenwindsche eilan
den het voornaamste en waar de Curagaosche
Petroleum Industrie-Maatschappij gevestigd is,
is de raffinaderij van veel belang.
Mr. Wobbe is geboren te Rotterdam 16 Fe
bruari 1897 en is dus 36 Jaar oud. Hij studeerde
aan de universlteit te Leiden, waar hü in 1919
promoveerde Na tot 1922 werkzaam te zjjn ge
weest als secretaris van de redactie van het
tijdschrift ,Jn- en Uitvoer" trad de heer Wobbe
in d.enst bij de Vereeniging Centraal Beheer
als chef van het bijkantoor te Tilburg. In 1924
werd hjj in gelijke functie overgeplaatst naar
Den Haag. Hij is aldaar dus belast met de uit
voering van de z.ektewet voor de bedrfjfsver-
eenigingen. die het voeren barer administratie
aan Centraal Beheer hebben opgedragen
De benoemde was gedurende een deel van
zijn studententijd en Jcorten tijd daarna par
ticulier secretary van Prof. Aalberse, destijds
hoogleeraar te Delft. Destijds was hij tevens
vast medewerker aan het Katholiek Sociaal
Weekblad.
Een Rotterdamsch Burgerwachter schrijft ons:
„Als deelnemer aan het défilé IJ. Zaterdag
voel ik mi) gedrongen een woord van dank en
waardeering uit te spreken aan diegenen die,
wonende langs den weg welke de optrekkende
vereenlglngen volgden, de werkelijk treffende
vriendschap toonden door ons in de gelegenheid
te stellen ons met een verfrisschenden dronk te
laven. Deze hartelijkheid werd door allen op
zeer hoogen prijs gesteld. Een woord van dank
In uw veelgelezen blad mag dan ook «eker niet
ontbreken,"
Toen een ambtenaar van den Gemeente
lijken Reinigingsdienst te Rotterdam de loo-
nen van de arbeiders op het terrein aan de
Oostmolenstraat aldaar wilde uitbetalen, kwam
hij tot de ontstellende ontdekking, dat het
geldkistje, waarin 1200.spoorloos verdwe
nen was.
De ambtenaar was genoodzaakt geweest even
te asslsteeren bij de pogingen om een schichtig
geworden paard op de been te houden. Intus-
schen hadden dieven van de gunstige gelegen
heid gebruik gemaakt en waren er met" het
geldkistje vandoor gegaan.
vanger met zeer soepele volümeregellng. Er zijn
slechts twee bedieningsknoppen aanwezig.
Type 634 A is bijzonder selectief, zelfs onder
de moeilijkste omstandigheden, ook in de na
bijheid van een krachtlgen zender. Een voorbeeld
werd ons daarvan getoond, in vergelijk met een
ander toestel, toen een kleine zender in de na
bijheid van het ontvangtoestel in werking werd
gezet. Ook zwakke zenders zijn met dit toestel
goed hoorbaar.
Een zeer bijzonder toestel is het type 636 A.
waarvan het aantal lampen 8 bedraagt. Het ge
luid is bijzonder mooi. Zoo hoorden we een orgel
en het was alsof men het direct uit de eerste
hand hoorde.
De afstemming is bovendien zoo geluidloos,
dat het bij het kiezen der stations tusschen den
eenen en den anderen zender volmaakt stil is.
Een noviteit is ook een radlo-gramofoon, r.es-
thetlsch van uitvoering en zeer gering van af
metingen.
De nieuwe toestellen zijn alle zeer selectief, de voorste kamer stond een slachtbank met
Het bezoek aan de Philipsfabrieken werd be
sloten met een gezellig 'samenzijn in het club
gebouw der golflinks te Valkenswaard
Na het bezoek in de fabrieken, waar het ge
ratel der machines het hoofd vermoeid had,
vond de geest hier aangename verstrooiing.
In een genoeglijk discours met de heeren
Scholten en Sterkenburg, de leiders van deze
excursie, vernamen we,
tijd bij Philips over de
den is.
Deze journallstenreünle, die vroeger leder Jaar
trouw gehouden werd, doch den laatsten tjjd is
overgeslagen, wijst er op, zouden we bijna zeg
gen. Uit alles krijgt men wel den indruk, dat
Philips een wereld-lndustrle blijft, waar men
dag na dag naar nog nieuwere vindingen speurt.
We zijn al benieuwd naar de volgende Thans
zijn er echter weer eenige primeurs en kan Let
menschdom tevreden zijn.
eenige emmers, waarin afval, hoofdzakeljik
pooten en veeren. terwijl rottende kippenpoo-
ten, een zevental gestorven dieren en een aan
tal pooten overal verspreid lagen. Hier werden
de dieren vóór het slachten gehuisvest om daar
na voor de consumptie te worden afgemaakt.
Op den grond lagen duimen dik de vuiligheid
opgestapeid en uit het feit, dat nergens inge
wanden te zien waren, zou men kunnen op
maken. dat de nog levende slachtoffers uit hon
ger alvast de darmen en andere ingewanden
hunner collega's verslonden!
Naast den achter-ultgang, welke was dicht
gespijkerd. zagen wij een oude bedstee en daar
naast een kast zonder deur. De vloer was open
gebroken; daar lagen een aantal doode kippen.
In een achterkamertje bevond zich een trap
en op de treden hiervan lagen eveneens een
paar gestorven kippen en eenden. Dat het ge
heel een afschuwelljken aanblik en stank op
leverde, behoeft geen betoog en dat vele dieren
ziek werden of waren, is ook zeker. Dat vele
zieke en wrakke dieren van de pluimveehouders
vaak nog gereeden aftrek vinden als slacht-
pluimvee, Is bekend en dat toezicht op'dezen
handel in het belang van de volksgezondheid
noodig is, behoeft evenmin betoog. Het initia
tief van dj heeren v. d. Land en Winter te
Amersfoort had wel op geen schooner wijze
zjjn nut kunnen bewijzen! Het behoeft voorts
geen betoog, dat onmiddellijk proces-verbaal
werd opgemaakt op grond van artikel 254 van
het Wetboek van Strafrecht, dat over mis
drijven handelt. De zaak komt eerstdaags
voor den politierechter te Utrecht. Het Is te
hopen, dat hier eens een flink voorbeeld zal
worden gesteld, om aan dergelijke praktijken
een einde te maken.
We ontvingen „namens' het Uitvoerend
Comité voor het Nationaal Huldlglngsdiefile.
van den heer Lotgering het verzoek onder
staande oproep te. plaatsen:
,JJs. A. G. H. van Hoogenhuyze en F.
K Lotgering, resp. Voorzitter van de Commissie
van Advies en voorzitter van het Uitvoerend
Comité van het Nationaal Huldlgingsdeflle op
9 September JJ. in Amsterdam, roepen Oranje-
lievend Nederland en de partijen, die voor orde
en gezag zjjn. op, om op Dlrsdag 19 September
as. ter gelegenheid van de opening van de
Staten-GeneraaL van hunne aanhankelijkheid
aan Koningshuis en Regeerlng blijk te geven
Zij noodigen zoo velen mogelijk uit zich dien
dag met Oranje getooid, naar Den Haag te be
geven; in andere plaatsen van Nederland ver
zoeken zij te zorgen vbor het uitschrijven van
bijeenkomsten en voor net uitsteken van de
nationale driekleur, teneinde te maken, dat 19
September geen Roode-, maar een Oranje-
Dinsdag wordt.
..Zij wekken Oranjellevende organisaties op
hun leden tot deelname op te roepm; aanmel
ding kan geschieden bij de ver«>entgings-secre-
tarissen; dien dag zullen geldig si:n de goed-
koope tarieven bij deelname van groepen van
minstens 25 personen.”
Over de keuring van slachtplulmvee Is al
heel wat geschreven In de laatste jaren en lang
zaam maar zeker gaan verschillende landen er
toe over. In ons land is het bedrijf van den
heer van de Land te Amersfoort een pionier
op dit gebied en hoe goed het is, dat er steeds
meer toezicht komt op het slachten van ge
vogelte, can een geval aantoonen. dat te
Amersfoort is voorgevallen Op een goeden dag
gaat van een onbewoonbaar verklaarde woning
de deur open en ontsnappen er een aantal kip
pen en eer den. De politie, die te Amersfoort
buitengewoon actief is op het gebied van de
dierenbescherming, wil hier het hare van weten
en gaat met dr. Winter op onderzoek uit, bij
gestaan door den heer v. d. Land, die zelf veel
pluimvee houdt en slacht. Wat blijkt? Iemand,
die slachtplulmvee verkoopt, heeft permissie
gevraagd in dit pand wat manden met kippen
en eenden te mogen zetten, doch, zooals bleek,
gebeurde daar achter die dichtgespijkerde deu
ren en ramen heel wat meer! Wat er gebeurde,
was van dien aard, dat de photograaf en een
der politie-ambtenaren, nadat zij in dit pand
waren geweest, des middags geen eten konden
zien. De stank en de vuiligheid moeten gewoon
weg ontzettend zjjn geweest! In de twee bouw-
val’lge kamertjes, waarin de regen lustig bin
nenstroomde, bevonden zich ongeveer driehon
derd kippen, haantjes en eenden. zegge 300! In
De heer J. J. Dinkelberg te Koog aan de
Zaan heeft een rondschrijven gezonden aan de
„Edel Achtbare Autoriteiten en promenente
Burgers uit Zaandam, Koog aan de Zaan,
Zaandijk, Wormerveer, Krommenie, Westzaan
en Wormer” met de vraag of thans niet het
juiste oogenblik is aangebroken om voorberei
dende stappen te ondernemen, die leiden zot
samenvoeging der Zaangemeenten.
De rondschrijver deelt in zijn brief mede
daartoe te worden aangemoedigd door eenige
met de samenvoegingsgedachte sympathisee-
rende autoriteiten en burgers uit verschillende
De dubbel gerptraliseerde gloeidraad van
de nieuwe Philips gloeilampen ,^i-Arlita.”
e hadden gisteren een antrenoetje met
\A/ den directeur eener groote begrafenls-
v v onrierr^ming: Wat hebben we den
laatsten tijd toch ‘n luxe-weerye, hé? be
gonnen wij luchtig.
Kan me gestolen worden! gromde de
twlntigste-eeuwsche Charon, en hij streek met
de hand behaaglijk over het welgedane buikje,
welk buikje ons al sinds geruimen tijd de over
tuiging had bijgebracht, dat het brood, ’t welk
•xl'n eene z’n dood” den ander verschaft, tame
lijk gemeubileerd moet zijn.
Vindt u t geen fijn weertje»
Fijn weertje? Fijn weertje?? Schel er maar
over uit! t Brengt gewoonweg de klad in ons
vak; wie gaat er nou dood met zoo’n weer»
Geen mensch toch zeker!
Moet u de officleele statistieken van den
laatsten tijd lezen: om bij te huilen! Leven
me daar duizenden, Ja, honderdduizenden in de
groote steden; maar hoeveel denkt u dat er
dood gaan? 'n Zóó armzalig percentage, dat
alle begrafenis-ondernemers bij mekaar er nau
welijks *n armzalig bestaan in kunnen vinden.
Moeder natuur legt het er den laatsten tijd
heelemaal niet op 4An om de menschen naar
hun eeuwige bestemming te-4aten verhuizen
door middel van onze gegarandeerde en nim
mer falende transportmiddelen; is me dAt
'n weer?! (de goede man grijnsde eens tegen
de zon) is me dAt 'n weer?!
En dan komt er nog bij. dat de menschen
zélf bij zoo’n weertje heelemaal ge-«n zin
hebben om dood te gaan; dat is óók een factor:
ze vinden het voorlooplg nog veel te fijn hier
beneden; dat zit zich hier benedan nog
maar steeds knusjes te koesteren in het zon
netje, terwijl men al lang bij O. L. Heer moest
zijn; potstausend! wij moéten toch zeker óók
leven!
*t Is gewoonweg *n schandaal, die onwil van
de menschen om hun natuurlijke bestemming
te volgen. en dan nog het miserabele weer,
dat de menschen in hun onwil tegemoet komt
en stijft
Ja maar, gelooft u nu heusch dat het
mooie weer alle menschen die op de nominatie
staan, in het leven houdt?
DAt nou Juist niet! O neen, groote schuld
hebben ook al die mooie maatregelen van Rijk,
provincie en gemeente; van de wieg tot aan
het graf (dat maar steeds niet gegraven wordt)
zijn de menschen omringd van de teederste
zorgen van alle mogelijke overheden; hygiëne
vóór alles! ja wél. maar voor óns? Besef
fen die lui nou niet, dat wi) ons heelemaal
geen hygiëne kunnen veroorloven, als andere
menschen niet doodgaan»
D’r wordt gesproken van krlsis en van werk
verschaffing. maar lossen de heeren voor
óns de krlsis opl doen zij voor óns aan werk
verschaffing»
De menschel ijke natuur, het miserabele weer
en de overheid spannen tegenover ons samen,
m'nheer!
Waarmee we maar zeggen willen, dat nooit
alle menschen tegelijkertijd tevreden gesteld
kunnen worden.
„Wat is „Bi-Arlita” en wat is „Spiralta?"
Deze beide vragen hebben ons al dagen bezig
gehouden en eiken avond ontvouwde de lezer
zijn blad in de hoop, dat nu het geheim tot
klaarheid zou komen.
Thans zullen we vertellen, dat „Bi-Arlita”
een nieuwe electrische Philips-lamp is, met
edelgas gevuld en „Spiralta” eveneens een
nieuwe lamp, die echter luchtledig is.
Bij gelegenheid van een bijeenkomst van
journalisten in de Phlllps-fabrieken te Eind
hoven zjjn ons de nieuwe producten van deze
wereldlndustrie getoond en thans behoorden
daar ook lampen toe.
De laatste Jaren was het uitsluitend radio,
wat de klok sloeg. Radio en Philips waren
eigenlijk één begrip.
.Bi-Arlita” en „Spiralta” vormden nu echter
de clou van de nieuwe producten.
Tijdens deze bijeenkomst in de gezellige aula
boven de kleuterschool heeft allereerst de heer
Waterman, chef van de verkoopafdeellng daar
over een en ander medegedeeld.
De gloeilamp is een product waarvan de
kwaliteit door een leek moeilijk beoordeeld kan
worden Tot nu toe verkeerden we altijd in
de veronderstelling, dat een lamp goed was,
wanneer deze een langen levensduur had, doch
dat bleek misgezien.
Vele huismoeders hebben gemopperd, wanneer
de lamp stuk was, maar dat was meestal Juist
een voordeel
Wanneer een lamp oud wordt, is het verbruik
oneconomisch en daar men er nu eenmaal niet
toe komt, een lamp, die gaaf is te vernielen,
fabriceert Philips lampen met een nuttigen
levensduur. De gemiddelde levensduur bedraagt
1000 uur.
De eerste lamp, die gemaakt werd, was een
kooldraadlamp, die zeer oneconomisch in gebruik
was.
Daarna kwam de gespoten metaaldraad,
vervolgens de getrokken metaaldraadlamp, toen
de spiraaldraad met gasvulling en thans wordt
een lamp in den handel gebracht, die weer
20 pet. economischer in gebruik is. de Bi-Arlita.
In deze lamp, die met gas gevuld is, zit een
dubbel gespiraliseerde draad. De buitengewoon
groote helderheid van de gloeiende dubbel-
spiraal is verzacht door het inwendig satineeren
van den ballon, waardoor het licht sterk ver
spreid wordt. Dank zjj een geheel nieuw procédé
is Philips erin geslaagd, de lichtabsorptie tot
minder dan 0 5 pet. terug te brengen.
De tweede nieuwe lamp is de „Spiralta”. die
de zoogenaamde peerlamp moet vervangen.
Deze geeft een bezuiniging van 5 A 6 pct.
De ziel van de Bi-Arlita, het meest kostbare
onderdeel, een condensaat van wetenschappe
lijke metallographie en technische prestatie is
de bi-spiraal. Voor de vervaardiging van een
dergeljjke dubbelspriaal moet ren ragfijne
wolframdraad om een molyb-deenkem, dunner
dan een menschenhaar. worden gewikkeld met
een snelheid van 3000—6000 toeren per minuut
en hierbij mag deze niet uitrekken en niet be
schadigd worden, want, zooals vroeger reeds
gezegd, een plataselüke dikteverandering van
1/5000 mm. zou funest zijn.
Deze enkelspiraal moet weer op een molyb-
deenkem worden gewikkeld. Na een reeks van
verdere bewerkingen en behandelingen moeten
de twee molybdeenkemen weer worden verwij
derd, want alleen de ragfijne wolframdraad
gloeit later in de lamp.
Een belangrijk snufje is er ook voor den auto
mobilist. De laatste jaren was in den handel de
z.g. duplo-lamp. Deze is thans voorzien van een
schokbreker. De nieuwe ballon is geelachtig en
heeft ongeveer dezelfde verlichting als de na-
trium-lampen. Men ziet, er veel, scherper mee.
terwijl deze lamp ook bij mist uitstekend dienst
doet.
Dr. Uyterhoeven gaf een korte beschouwing
over het wezen van het natriumlicht (ontlading,
luminiscentiestraling) en de voordeelen ervan
(meer licht voor minder stroom, bjj gelijke licht-
hoeveelheid beter zien) in vergelijking met de
gebruikelijke gloeilamp (temperatuurstraler).
te toekomst vertelde de gouverneur, dat de on-
derwijs-gelijkstelling waarschijnlijk tot een op
lossing zal komen, zonder dat zulks veel meer
geld zal kosten.
De nieuwe staatsregeling is nog niet Inge
diend.
De Bovenwindsche eilanden noemde de gou
verneur zorgenkinderen. Zij kosten veel en
brengen weinig op, zelde hij, maar wij moeten
ze steunen.
De gouverneur verklaarde nog, dat men In
het gewest zeer Nederlandsch gezind is en dat
de rassen het onder elkaar wel kunnen vinden,
al schept de emancipatie van kleurlingen en
zwarten zekere problemen.
Het volgende jaar zullen Nederland en Cura
sao 300 jaar één zijn. Ter gelegenheid van dit
feit zal alsdan in Curacao feest worden gevierd.
In dit verband overweegt men een poging om
een voetbalelftal van Nederland te laten uit
komen. De Curacaosche voetballers zijn zeer
goed. Ook overweegt men de organisatie van
een tentoonstelling van Nederlandsch fabri-
caat. In October, als de gouverneur ons land
weer zal bezoeken, zal hieromtrent naders wor
den vast gesteld.
Op een desbetreffende vraag van een Journa
list antwoordde gouverneur Van Slobbe dat hij
naar Holland was gekomen om eens wat mon
deling contact te onderhouden, om. over de
quaestie der staatsregeling, over defensiebezui-
niging, organisatie der politie, aflossing van
kasvoorschotten, bevordering van kleinindus
trie, de viering van het 300-jarig éénzijn, enz.
Inzake de onderwijsgelijkstelling deelde de
gouverneur op een vraag nog mee, dat de bij
zondere scholen nu nog geen vrijen overtocht
en pensionneering van leerkrachten en geen
vergoeding voor schoollokalen hebben en dat
zij die pas zullen krijgen, ais de nieuwe desbe
treffende verordening er is.
Op een vraag, of er waarborgen zijn, dat een
gebeurtenis als die met Urbina zich niet her-
naalt, antwoordde de gouverneur bevestigend.
De politie heeft een recherche, die ook op
vreemdelingen is gericht, en kan op hen een vrij
behoorlijk toezicht oefenen. Voorts bestaat een
inlichtingendienst buiten de politie om. Deze
dienst verzamelt gegevens over de toestanden
in Zuid-Amerika. Voor Curacao waakt een schip
en een marinebezetting, enz. Aruba heeft mili
taire politie, mariniers, een eigen en een Ame
rikaansche burgerwacht. In bet algemeen moet
men steeds waakzaam zijn, omdat de kans op
woelingen in naburige staten uiteraard geens
zins is uitgesloten en uitgeweken, op ons grond
gebied gekomen vreemdelingen in hun drang
naar zelfbehoud geneigd zouden kunnen zijn tot
daden, welke voorkomen moeten worden.
Wondere machines zijn het; die voor de
fabricatie der nieuwe lampen gemaakt moesten
worden. Deze moesten daar extra voor gebouwd
worden en zijn in de Philipsfabrieken zelf ont
worpen en geconstrueerd.
Met de regelmaat van een kloK spuwt de
machine 1000 lampen per uur door.
Deze lampenfabricage stelt de hoogste eischen
aan de glasfabriek, want is de ballonwand in
zijn geheel of ook maar plaatselijk iets dikker,
dan voorgeschreven, dan kan de machine de
lamp niet insmelten, omdat de tijd, die haar ter
beschikking staat, niet voldoende is om het glas
week te maken.
Nog andere voorbeelden van de juistheid, die
door deze machines betracht moet worden en
ook verkregen wordt, vertelde ons dr. W. Geiss,
chef van het physisch laboratorium, die een
voordracht hield over de meer technische
bijzonderheden der nieuwe lampen.
Van de „Spiralta” is ook een groot voordeel,
dat deze lamp het licht naar alle zijden ge
lijkmatig uitstraalt.
WI
1
