I
H
De
SPAREN OF UITÓEVEN?
- 11*1
aardappelsteunregeling
Een zeer vreemde
geschiedenis
Alweer een!
UITVOERING IN NOORD
EN ZUID-HOLLAND
c A
DONDERDAG 14 SEPTEMBER
4
MERKWAARDIGE PLECHTIGHEID TE LONDEN
Oranje Dinsdag
Indische financiën
NIEUWE SPOORLIJN
den Rijn
Vervoer-vergunningen
DE ALG. POLITIEBOND
En het défilé
„Het Nationaal Huldigingsdéfilé”
\N
Hel doel ia den verbouwer voor
zyn aardappelen een toonen
den prys te geven
Eucharistisch Congres
te Buenos-Aires
Doos met Misgewaden,
vermist r
DE „ORAN JET REIN” TERUG
GEKEERD
MINISTER L. M. N. DECKERS
TE UTRECHT
Een bezoek aan de Nat. Vee-
Paard ententoonstelling
HET VERSCHE CADETJF
HET ONTBIJT
Verbinding Alphen aan
Gouda
Kind er hulde aan de Koningin
Aanmoediging van den Aarts
bisschop
in
en
D.
Na de uitvaart van pastoor Zwart,
te Zaandam
i vastgesteld, dan Is dit niet, omdat bet
iverschllllg zou zijn. Indien, ook zonder
Het is dringend noodlg dat velen van ons
volk over de maatschappelijke verhoudingen nog
eens andere voorlichting krijgen dan die van een
verpolitiekte pers, die vóór alles het partijbelang
heeft te dienen."
te
Hul-
ge-
ring van hetgeen op het punt van de afschaf
fing van den nachtarbeid voor bakkers is be
reikt niet onderdoet voor de leden, die met een
beroep op bet groote goed van die afschaffing
tegen het ontwerp gekant zijn, doch wanneer
hjj het aanvangsuur van 5 uur v.m. als algemee-
ne norm ook voor het kleinbedrijf in de steden
wil zien
hem on'
noodzaak, vroeger dan thans wordt begonnen,
maar dan vindt dat zijn reden alleen hierin,
dat het kleinbedrijf op technische gronden het
recht moet hebben, om, evenals de andere bak
kers, om 5 uur met den arbeid aan te vangen.
In den Hoogen Raad van Arbeid achtte een
groote meerderheid de verkrljgbaarstelllng van
versch klein brood voor het ontbijt ongewenacht;
de minister is het daarmede eens. Als voor
naamste bezwaar geldt wel, dat toelating van
het versche kleine brood aan de ontbijttafel met
zich zou brengen een drang naar een vroeger
aanvangsuur "an den bakkersarbeld. De minis
ter kan dus ook geen termen vinden om een re
geling betreffende den verkoop van versche
ontbijtbroodjes in het onderhavige wetsontwerp
op te nemen.
En.... onder de vapte medewerkers van dit
reeds vóór zijn verschijnen verouderd? weekblad
komt o.a. voor: C. K. Elout, te Wassenaar, voor-
zoover wij weten nog steeds Redacteur, althans
i vast medewerker van „Het Handslsblad”!
In de memorie van antwoord aan de Tweede
inzake het wetsontwerp tot wlizigmg
de bepaling der arbeidswet 1918 bctrefCn-
Een groote menigte heeft deelgenomen aan een openbaar gebed op Trafalgar Square
voor het maatschappelijk feerstel der wereld
nbaar.-»
■meenschap, waarin
Naar wij vernemen, zijn de werkzaamheden
aan de nieuwe spoorlijn Alphen a. d. Rijn
Gouda thans zoover gevorderd, dat de opening
van de lijn bij de In werking treding der Zo-
merdlenstrcgeling 1934. dus op 15 Mei ax, te
gemoet «kan worden gezien.
Dezer dagen zal de bouw der stations te Bos
koop en Waddlnxveen worden aanbesteed,
waarna dan de aanleg van toegangswegen enz.
dit groote werk zal bes’ulten.
Het schijnt in de bedoeling te liggen bij de
'n gebruik neming van de nieuwe lijn ook
rechtstreeksche treinen te laten loopen van
’-elden naar Gouda, waarbij dan in Alphen met
behoeft "te worden overgestapt. Deze treinen
zullen dan op de nieuwe ’Ijn AlphenGouda
stoppen aan de stations Boskoop en Waddinx-
veen. enkele treinen eveneens aan da halte
Zypersluis.
a
De secretaris van den Alg. Bond van Politie
personeel in Nederland heeft op een hem ge
stelde vraag, waarom deze Bond niet heeft
deelgenomen aan het Nationaal Huldiglngsdé-
file. geantwoord dat het hem wilde voorkomen
dat de Bond geen uitnoodlglng tot deelname
neeft ontvangen.
Echter, hebben wel een aantal leden van den
Bond, vereenigd in de politie-muzlekvereeniging
..Hermandad" medegedefileerd.
Voorts zeide de secretaris nog: „Het spreekt
vanzelf dat wij, als leden van den Alg Bond,
volkomen achter het hoogste gezag stagn en
dat er geen enkel motief zou zijn om een uil-
oodlglng af te wijzen. Trouwens dit standpunt
ten aanzien van het gezag heeft te bond on-
angs wel zeer duidelijk uiteengezet aan den
Minister van Justitie".
De Haagsche Jeugd zal op dén dag van de
opening der Staten Generaal in de gelegenheid
worden gesteld H. M. de Koningin een groet
te brengen. Het Haagsch comité voor Volks
feesten regelt deze begroeting en heeft daar
voor medewerking verkregen vaa het openbaar
en bijzonder onderwijs en van de Jeugdvereeni-
glngen. Aan de huldiging kunnen deelnemen de
leerlingen van het vijfde eerjaar der lagere
school af tot 16 jaar.
De kinderen zullen van de schoolgebouwen
of de Vereenigingslokalen af s-menkomen op bet
plein achter het paleis Noordeinde. on dezelf
de plaats, waar in September 1393 de Koningin
door de jeugd een aubade is gebracht. Arnold
Spul zal den zang van de kinderen leiden. Het
is de bedoeling o.m. ten ;ehoore te brengn en
kele gedeelten uit de cantate van Cath. van
Rennes, woorden van J. D. O. van Dokkum,
welke 35 jaar geleden door de kinderen H. M.
is tcegezongen.
Uit de talrijke verzoeken om Inlichtingen bij
de Gewestelijke Aardappel-organlsaties voor
Noord-Holland en Zuld-Holland, belde geves
tigd te ’s-Gravenhage, Anna Paulownastraat
20, blijkt, dat zeer velen, zoowel In de stad als
op het land van Noord- en Zuld-Holland nog
niet goed weten op welke wijze deze steunrege
ling werkt, waar men zijn moet om vervoer-
bewijzen te halen, welke bevoegdheden de po
litie heeft, enz. enz.
Daarom meenen wij goed te doen, de volgen
de korte uiteenzetting te geven:
In dep loop van de volgende week zal bij de
N. V. Dagblad Drukkerij „De Standaard"
Amsterdam verschijnen: .Het Nationale
imber 1933”. een rijk
herinnering aan de feesten
BATAVIA. 13 Sept. (Aneta BIJ de’ bespre
king in den Volksraad van de Tariefwet. deelde
de gemachtigde der Regeering voor de Afdee-
Ung Financiën mede, dat met het Opperbestuur
overeenstemming is verkregen over een uil-
gavenbudget van 300.000.000 als einddoel
Het vooriooplg doel der Regeering. hetwelk
reeds voor 1935 wordt beoogd. Is een uitgaven
budget van ƒ350 000 000 Dit is niet gemakk»
lijk doch r.codzakelljk wanneer Ned -Indlë net
hoofd boven water wil blijven houden.
De Minister van Defensie heeft zich Woensdag
middag vergezeld van zijn adjudant, luitenant
Tlelens, naar Utrecht begeven, tot het brengen
van een bezoek aan de Nat. Vee- en Paarden-
tentoonstelling en conccurs-hlpplque en het
daaraan verbonden springconcours. De minister
is voornemens heden de groepsoefenlngen van
de lichte brigade In Amersfoort en omgeving
bij te wonen.
Voor de pontificale Requiem-Mls, welke Za
terdag door Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent
te Zaandam werd opgedragen voor wijlen pas
toor Zwart. stond pastoor Winkelman van „de
Duif' een kostbaar stel misgewaden af zwart
kazulvel, stools, koorkap en verdere toebehooren
welke Vrijdagavond aan de pastorie te Zaan
dam werden bezorgd.
Maandag zijn deze misgewaden, verpakt in
een doos, weer per bode naar Amsterdam ge
ëxpedieerd. maar niet aan de pastorie van „De
Duif” afgeleverd.
Op nog onverklaarbare wijze moet de doos
onderweg van Zaandam naar Amsterdam ver
loren zijn geraakt.
Voor pastoor Winkelman, wiens beste stel het
was, is dit een belangrijke schadepost, al blijft
er nog eenige hoop, dat het verlorene terecht
komt.
Kamer
van -
e den arbeid in broodbakkerijen zegt de mi
ter van Socla'e Zaken, dat hij In waaid-e
In gesloten productenhulshoudingen ge
schiedt sparen uiteraard nog steeds door voor-
raadvormlng van eigen voortbrengselen.
Waaruit dan echter de expansie der pro
ductiemiddelen zou kunnen worden gefinan
cierd is niet a priori duidelijk.
n (Ut tijdsgewricht schijnt geen enkel
vraagstuk te mogen bestaan, waarop
door gezaghebbende Ueden niet lijnrecht
tegenovergestelde antwoorden worden gege
ven. Zoo ook met het In hoofde genoemde
thema. Zoowel door onzen tegenwoordlgen
minister-president als nu b.v. weer kort
geleden door den president der Belgische
Centrale Bank, den heer Francqul, alsmede
door vele ahdere supporters der klassieke
oeconomle, is herhaaldelijk betoogd, dat de
weg uit de heerschende eUende moet voe
ren langs spaarzaamheid und keln Ende.
Anderen daarentegen, voorop natuurlijk
weer het oeconomisch-revolutionnaire Ame
rika, prediken een „Buy-it-now” stelsel
om ten koste van alles het geld aan het
oliën te krijgen.
Het begrip sparen is bijna altijd vastge-
ppeld aan het geld 1). Dit is dan natuur-
jk vooral van belang voor de groote massa,
die niet in de gelegenheid is om zoo groote
sommen te sparen dat voor haar directe
kapitaalsbelegglng practlsch mogelijk
wordt. Toch speelt het geld voor het spa
ren een betrekkelljk ondergeschikte rot
Wat de beter gesitueerden terzijde kunnen
leggen, wordt veelal slechts voor een ge
ring deel in baar geld aangehouden. Deze
>esparlngen zoeken dus voor het grootste
leel directe belegging, d.w.z. er worden
direct goederen voor gekocht (natuurlijk
geen verbrulksgoederen, zooals auto’s, gra-
mofoons, etc. maar huizen, land, sieraden,
kunstvoorwerpen, etc), ofwel het geld
wordt In den vorm van aandeelen of schuld
brieven indirect ter beschikking gesteld
van het bedrijfsleven, of van een publiek-
rechtelijken geldnemer. die dan op zijn
beurt het geld weer doorgeeft aan zijn
directe leveranciers en loontrekkenden. In
belde gevaUen vloeit het geld dus weer in
de gewone circulatie terug. Ook voor de
spaarders van kleine bedragen geldt pre-
ies hetzelfde. Weliswaar houden die hun
esparingen veelal in'saldi van banken of
paarkassen. maar deze, vooral de laatste,
oeken dan op hun beurt weer belegging op
rincipieel dezelfde wijze waarop de parti-
illere kapitalist het doet. Zij mogen dit
□en, omdat volgens de waarschijnlijk-
□idsrekening niet alle spaarders tegelijk
un tegoed komen opvragen en‘de bona
ide solvabele spaarkassen in abnormale
evallen op de centrale credletlnstelling
unnen terugvallen.
Afgescheiden van de betrekkelijk geringe
:dragen. die werkelijk ,Jn de kous” wor-
en gedaan, welk geld (soms op de onmo-
elljkste en Intiemste plaatsen weggemof-
?ld) inderdaad buiten oeconomische func-
e blijft, komt de zaak dus hierop neer,
at alle spaarders, zoowel groote als kleine,
irect of langs omwegen, hun spaargelden
er beschikking stellen van hen, die om
utlmiddelen verlegen zitten, fen deze zoo
-neenen te kunnen gebruiken, dat ze meer
kunnen „verdienen” met het geleende geld
dan de huur (rente!) die ze er voor moeten
betalen. Het is duidelijk, dat juist de mo
derne productiewijze de rechtvaardiging is
van bedongen rente, maar dan ook alleen
voor geld, dat in het productieproces (In
den wljdsten zin des woords) kan worden
opgenomen. De min of meer aanzienlijke
tijd, die moet verloopen tusschen het pro-
duceeren van grondstoffen en den verkoop
daarvan, den Inkoop van grondstoffen en
het veredelen daarvan, of het Inkoopen van
fabrikaten en agrarische voortbrengselen
en het afzetten daarvan bij de directe con
sumptie noodzaakt zeer velen, die zich met
deze aangelegenheden bezig houden om
Iemand te zoeken, die ze helpt om dien tijd
te overbruggen door het beschikbaarstellen
van geld. WIJ spreken dan nog niet van de
nog veel aanzienlij ker behoefte aan over
brugging op zeer langen termijn ter fine
van vastlegging In gefixeerde bedril fs-
actieven, als daar zijn: fabrieken, schepen,
machines, etc. wat dan gemeenlijk door
flrmavorming of aandeelen geschiedt.
Dat ook de publiekrechtelijke geldnemers,
die feitelijk q.q. buiten het directe oecono
mische proces behooren te staan, gedwon
gen zijn rente te betalen, ofschoon zij nooit
de hoop mogen koesteren met dit geleende
geld meer waarde te verkrijgen, is in eerste
Instantie veroorzaakt door de mededinging
der produceerende geldnemers. Voor sommi
ge doeleinden staat de publlekrechtelijke
geldnemer er natuurlijk precies zoo voor
als de produceerende dito, zoo b.v. Indien
een gemeente geld leent om er haar erf-
pachtsgrond mee te financieren, of indien
er publlekrechtelijke bedrijven (gas, water
leiding. electra, tractie, etc.) mede worden
opgericht. De geschiedenis bewijst helaas,
dat de publlekrechtelijke schulden voor het
leeuwendeel ontstaan voor allesbehalve
productieve doeleinden, als b.v. oorlogvoe
ring, bewapening In vredestijd, begrootings-
tekorten. Het Is dan ook g**en wonder, dat
de gemeenschap periodiek vastloopt met
rentegevende leeningen, die geen produc-
tieven grondslag hebben, of waaraan de
productieve grondslag ontvalt.
Wij hebben in het bovenstaande gezien,
dat het besparen de bron Is, waaruit In
laatste instantie alle productieve overbrug-
glngscredieten (in alle vormen: zie boven)
moeten worden geput. Wij moeten dit punt
asthouden om te begrijpen, dat sparen in
derdaad hoogst noodzakelijk is in tijden,
waarin de gemeenschap ook behoefte heeft
aan productieve credieten. Dit Ir de sociaal-
oeconomische zijde van het sparen. Het
lijkt ons voor geen twijfel vatbaar, dat
juist nu aan zulke productieve credieten
al bijzonder weinig, althans abnormaal
geringe behoefte bestaat. Integendeel lig
gen groote kapitalen braak. Schijnbaar om
dat de peleggers ze niet durven aan te wen
den; Inderdaad echter omdat het pro-
ductle-apparaafr geen behoefte heeft aan
credieten. Het wil ons dan ook voorkomen,
dat, sociaal-oeconomisch bezien, het sparen
geenszins het parool van het oogenblik is
Wel zijn natuurlijk credieten noodlg van
derlandsche Aardappel Centrale is dus het ver
voer in Nederland verbod* i en volg-ns artikel
31 van de Landbouw Crisiswet 1933. krachtens
welke het Crisis Aardappelbesluit Is genomen,
zijn met het opsporen van de overtredingen
o. m. «elast de ambtenaren van Rijks, en
Gemeentepolitie en zij. die daartoe door onzen
Minister zijn aangewezen (b.v. controleurs).
Het spreekt vanzelf. -*at de verleiding om zon
der vergunning te vervoeren groot is. De ver
dunning wordt eerst efge^even. indien m'nstens
de mlnimum-prljs betaald Is en bovendien een
heffing van f 1.— per 106 KG. nog verhoogd
met een zeker bedrag, dat wisselt met de plaats
van bestemming.
Men kan door frauduleus rvoer minstens
deze f 1.— per 100 K.G. ontloopen, ter zijl de
teler zelf bovendien nog ontloopt de Inhou
ding "an X van den minimumprijs. De vast
gestelde minimumprijs wordt nl. voorloopig
slechts voor M uit betaald. Het "hndere 14 dient
naast de heffing, om eventueel onverkochte
consumpéie-aardappe'.en voor M der minlmum-
nriizen op te koopm. Voor Noord-Holland -n
Zuld-Holland is de kans op frauduleus vervoer
groot. Vooral omdat de groote consumptle-
centra in deze provincies liggen en niet alleen
op de andere provincies, doch vooral op de
naaste omgeving hun aantrekkingskracht uit
oefenen.
Daarom zal meer dan elders in Noord-Holland
’n Zuld-Hol'and de regel'ng pas goed kunnen
loopen, indien gemeente- en rijkspolitie kracht
dadig nvdehelpen. ieder vervoer, dat niet door
een bewüs der Neder.andsche Aardappel Cen
trale gedekt is. ónmogelijk te maken.
Zoo spoedig moge’ijk zullen overal vertegen
woordigers en controleurs der Gewest- '.tjke Aard
appel Organisaties worden aangos’eld. In de
kleine plaatstwordt gaarne een b“roep vedaan
op de gemeente-secretarie. op vell'n"besturen.
boerenleenbanken of op andere gevestigde
adressen, terwijl In de groot ere rteden contact
met den (reorganiseerden aardappelhandel op
□rijs wordt ge'*-’d. Deze pfaatseUlke vertegen
woordigers ztrllën in staat rijn, nad-re voor-
''chtfng aan telers, hande'aren en anderen
verstrekken, betalingen in ontvangst te nem'n
vervoerbewljzen af te geven of in te nemen.
Voor export en voor vervoer van go-d"ekeurd-
oootgoed kunnen gratis ve-voerbew 'zenf'TRis
-onder iets te heffen, worden af-egeven. in
dien een en ander op behoorlijke wijze wordt
'tewezen.
Reeds zijn In Noord-Hdlsnd en Zuld-Hol
'and vele p’aatseVjke kantoorhouders benoemd,
terwijl de benoeming van anderen In voorbe
reiding is. Inzender cld Noord-Ho'land tre
den veilingen veelal als zoodanig op. Aan ne
veilingen, waar Aardappelen worden verkocht,
wordt gelegenheid gegeven, met de Gewest TJke
Organisatie een contract af te sluit*" de
veiling voortgang kan hebben.
Het doel der aardappelsteunregeling 1933 is
den aardappelverbouwer voor de aardappels,
welke in Nederland geconsumeerd worden, een
toonenden prijs te geven. De Nederlandsche
consument verbruikt echter lang niet alle aan
wezige consumptieaardappelen. Het overschot
is o. m. door invoerbelemmerlngen van andere
landen, aeer groot. Daarom is de voorraad
consumptieaardappelen kunstmatig verkleind,
door alleen tot deze categorie te verklaren de
meten van 3560 cM. en .een lengte van maxi
maal 8 cM Alleen dez? maten worden be
“chouwd als consumptie-aardappelen. Alleen
'eze maten mogen in consumptie worden ge
bracht. Een leder, die zich hieraan niet houdt
is in overtreding. Het is goed hier den handel
-n de veillngsbesturen op te wijzen.
Het Crlslsaardappelbeslult van 1 September
'.1. bepaalt n.l„ In artikel 3. dat het vervoer
van aardappelen slechts Is toegestaan krach
tens schriftelijke vergunning, af t*- geven door
aen crlslsorg&i.lsatie. Als zoodanig is door den
Minister aangewezen (3 September JJ.) de No-
derlandsche Aardappel Centrale. In deze Ml-
sterleele beschikking zijn o.m. ook genoemde
•"ten opgenomen en een heffing van f 1.—
100 K.G. -
Zonder achnftelijke vergunning van de Ne-
plaatst
sparen,
ter in
schil met
verloopen eeuw
ten onze
een zuinig
kerwijs
1 Zal niet gaan. Die tijd (als hij er ooit was)
is thans voorbij.
Het menschdom wil niet meer terug naar de
fouten van het verledeh. om aan de fouten van
het heden te ontkomen, maar het heden wil
het verbeteren, om zoo te komen tot een betere
toekomst, ontdaan van de doorwerking van het
Liberalisme in den Staat en vooral!
de Maatschappij.
a Wie thans nog niet ziet, wtarheen de weg
leidt, is ziende blind. Hij wil. uit vrees voor het
Communisme, dat evenwel niet zal komen, terug
naar een verouderd stelsel, dat juist het Com
munisme als consequentie en reactie tevens
heeft doen opkomen.
Veel levenskracht zal deze Jongste Rotterdam-
sche spruit wel niet blijken, te bezitten, indien
het al niet/dood geboren is.
Deze heesche stem uit een afgedaan verleden
zal geen gehoor meer kunnen vinden temidden
van de daverende dingen dezer dagen.
Tenslotte een mopje, dat als een guitig grijs
lokje uit dit neepjeskapje steekt:
In het inleidend artikel komt ook dit snor
kende zinnetje voor:
De Nederlandsche Eucharistische Bond in sa
menwerk ng met het Eucharistisch Secretariaat
heeft besloten tot organisatie der officleele
Nederlandsche Congresreis naar het Internatio
naal Eucharistisch Congres te Buenos Aires.
Het reiscomité is samengesteld uit de Zeer
ee rw. heeren J. L. van Mulukom, voorzitter
Eucharistisch Secretariaat, voorzitter; Pater H.
Wessellnk, O E S A., secretaris van den Neder-
landschen Eucharistlschep Bond en 'Directeur
van het Eucharistisch Bureau, Bagljnhof 32 te
Amsterdam, voor de propaganda in Nederland
aangewezen door het Permanent Comité voor
fnt. Congressen, Secretaris; Pastoor F. Lucas,
sen en Pater A. Schelstraete, S SS.
In de laatst gehouden vergadering werd be
sloten de technische uitvoering toe te vertrou
wen aan het Reisbureau „Oentropa” te Utrecht
en de reis te ondernemen met den oceaanstoomer
Rotterdam" (24150 ton) der Holland-Amerika-
l«n.
Van Z. H. Exc. den Aartsbisschop mocht het
comité net volgende schrijven ontvangen:
,,Het 32ste Internationale Eucharistische Con
gres. dat In October 1934 te Buenos Aires zal
gehouden worden, zal wederom heel de katho
lieke wereld verzamelen rond het Allerheilig
ste Sacrament.
Deze wereldhulde aan den God onzer Altaren
verstrekt, tooals de voorbije internationale con
gressen leerden, de liefde tot het Aanb ddelljk
Geheim en bindt strakker den band der katho
lieke broederschap.
Den Nederlandschen Eucharistlschen Bond,
die in samenwerking met het Eucharistisch
Secretariaat ook dezen keer de door 't Perma
nent Comité gewilde, offic eele congresreis or
ganiseert, wenschen W\j dan ook, om wille van
het heqrlljk doel, trots de moeilijke tijden, van
harte succes.
Gezien de stichting, die uitging
Eucharistisch Congres in Ierland.
Wy, dat ook op het Congres in
tot uiting komen het geloof en de liefde van de
vele Nederlanders tot het Allerheiligste Sacra
ment.
Wij keuren daarom uw moeizaam pogen van
harte goed en geven U tot welslagen daarvan
Onzen blsschoppelijken Zegen.”
van het
vertrouwen
Zuid-Amerika
Men hoeft er niet lang over te peinzen. Dit
nieuwe Weekblad staat op het standpunt: Na-
tlonaal-Llberaai, tusschen Communisme en
Llberalhtne ligt de keuze buiten deze twee is
er geen andere s mogelijkheid. „De besten van
ons volk” (vriendelijke variatie op bet oude
„denkend deel der natie”) moeten weer de lei
ding van 's Lands zaken in handen nemen.
Dit alles is vieux jeu.
t Is reactlonnalr-liberaal.
’t 'Is van een Liberalisme, dat van zijn eigen
consequenties geschrokken is, en nu op een
drafje terug wil, liefst onder het welluidende
motto: nationaal.
Maar de heeren schijnen niet te weten, dat
het eigenlijke nationalisme, hier gelijk elders, in
wezen is: antl-liberallsme.
In het leven der volken is een geweldige be
weging gaande tegen het Liberalisme, dat in
zijn logische consequenties zijn absolute onhoud
baarheid voldingend bewezen heeft.
In Rotterdam echter wil men de wijzers van
de klok met vooruit, maar een flink stuk ach
teruit zetten.
privaat-oeconomischp.
openbaart zich "ëch-
een essentieel ver
stel met de laatst
daaromtrent. Moch-
solide voorouders na
inderdaad menschellj-
rekenen op het pluk-
publlekrechtelljken, nlet-productleven aard-
De leenlngsbehoeften van Staat en Ge
meenten zijn allerwegen enorm. Maar de
belegger heeft door bittere ervaring ge
leerd, dat op deze Improductieve publlek-
rechtelljke credieten op den duur toch geen
zegen kan rusten. Dit is de diepste grond
voor het Inderdaad abnormale écart tus
schen zgn. „lang" en „kort” geld. De spaar
der is bereid met zeer geringe rente genoe
gen te nemen voor dagelijks opvraagbare
leeningen. Tegenover lang loopende lee
ningen staat hl] echter Instinctief wan
trouwend, omdat hjj gevoelt, dat daaraan
in deze phase der depressie geen dringende
behoefte kan bestaan, voorzoover de geid-
nemer Inderdaad In staat zou zijn met het
opgenomen geld al produceerende meer
winst te behalen dan de geldhuur (rente)
hem kost,, terwijl de andere geldnemers
feitelijk op hoop van zegen leenen. Daar
komt bij, dat juist het totaal dier Impro
ductieve publlekrechtelijke credieten oeco-
nomlsch beschouwd goeddeels een wassen
neus zijn. Want daar de geldgevers als de
meest draagkrachtige burgers feitelijk ook
al weer dezelfden zijn die den Staat aan de
gelden moeten helpen, welke dienen voor
rente en aflossing, mosten de bezitters v^n
die publlekrechtelijke leeningen lm Grossen
und Ganzen zelf qlt den vestzak opbrengen,
wat de broekzak aan rente en aflossing
empocheert.
Normaliter is ieder geneigd om, voor
zoover hij er de gelegenheid toe krijgt, dus
met uitschakeling der zgn. mlnimumlljders,
besparingen op zijde te leggen met het
concrete doel om zonder zorgen te kun
nen leven, als hij na verloop van tijd door
natuurlijke oorzaken, In de eerste plaats
dus door ouderdom, uit het productieproces
wordt uitgeschakeld. Indlen het individu
door bepaalde wetgevingen de zekerheid
had, dat de staat op de door hem redelijker
wijs te elschen wijze veor hem zorgt als hij
aanspraak kan maken op een otium cum
dlgnltate (voor het gemak zien wij hier
af van ziekten, ongevallen e.d.g.. die er
natuurlijk ook bij hooren), dan was sparen
privaat-oeconomisch onzin. De valide kin
deren behoorden dan op hun beurt in het
productieproces te worden opgenomen en
daaruit hun levensonderhoud te putten, of.
voorzoover de omvang .van dit productie
proces of gebrek aan kundigheden een
zoodanige opneming niet toestaat, voor
hun levensonderhoud op den Staat te kun
nen terugvallen. Afgezien van eenlg kapi
taal bij wijze van eerste stootkussen voor
onvoorziene omstandigheden zou in zulk
een Staat, gelijk gezegd, het Individu
privaat-oeconomisch geen prikkel tot spa
ren hebben en zijn consumptieve kracht
zou zeer aanzienlijk worden verhoogd2).
Bij gebreke aan een dergelijke situatie
ziet het Individu zich echter vooralsnog ge-
voor het
Wederom
dezen tijd
vroeger,
of
brave,
leven
kunnen
ken van de vruchten hunner besparingen,
thans grijnst van alle zijden de grootst mo
gelijke onzekerheid hen aan. Er is niemand
die ook maar bij benadering kan voorspel
len hoe de wereld er over tien jaar zal uit
zien, en onder die omstandigheden verliest
ook het privaAt-oeconomische sparen een
groot deel van zijn aantrekkelijkheid. Waar
om zuinig te leven. d.w.z. Zich in zijn beste
jaren behoeftebevredigingen te ontzeggen,
met de grootste kans dat men het bespaar1
de binnen afzienbaren tijd weer goeddeels
kwijt raakt door een der vele plagen, die
het beleggend menschdom in de laatste
twee decennia ampel heeft leeren kennen,
en die wij niet zullen opnemen, om geen
knekelhuisgedachten te kweeken. Het ligt
er in ieder geval toe, dat de zekerheid, die
toch het eerste beginsel moet zijn van
privaat-oeconomlschen spaarzin, zelfs in de
best bestuurde staten, waartoe Nederland
in de eerste plaats behoort, heden ten dage
ten eenenmale ontbreekt.
Reden waarom er alles voo^to-seggen is
om de spaarzaamheid juist nuJgeenszins tot'
beheer schenden factor te maken, maar bin
nen redelijke grenzen redelijke behoeften te
bevredigen. Men dient daarbij tegelijk
soclaal-oeconomisch de gemeenschap, want
het lijkt ons voor het oogenblik veel ge
wichtiger, dat het stagneerende ruilproces
weer op gang komt door tnin of meer „vlot
te” consumptie, dan dat, men zijn con
sumptieve daden beperkt om zich door
sparen voor later te beveiligen in een tijd,
dat men zich op de keper 'jeschouwd op
geen enkele wijze beveiligen kAn
Wij hopen in het bovenstaande althans
eenige richtsnoeren tasteebben gegeven aan
de hand waarvan ieder zich zijn eigen ge
dachten over sparen of uitgeven kan vor
men. Want het spreekt vanzelf dat juist de
kunst van het oogenblik is om den gulden
middenweg te vinden tusschen dogmatische
zuinigheid en roekelooshejd-door-mlsmoe-
digheid. Dit nu echter is levenskunst, die
precies daar begint waar de oeconomle op
houdt.
Dinsdag 12 Sept, heeft de Eerste Nederiand-
sche Tentoonstrilingstrein, bijgenaamd „Oran-
jetreln” zijn eerste rondreis beëindigd en is bU
het punt van uitgang. Utrecht teruggekeerd
De eerste rondreis Is een groot succes gewor
den. Bijna 400 000 menschen hebben de rijden
de tentoonstelling bezocht. De exposanten heb
ben goede zaken gemaakt.
Het beste bewijs van hun tevredenheid Is,
dat zich op en sluitingsdag reeds ruim een
derde der deelnemers heeft opgegeven voor de
tweede rondreis, die in het vroege voorjaar
van 1934 zal plaats hebben en waarbij weer
andere plaatsen zullen worden bezocht.
Beloofd wordt dat in den tweeden tentoon-
stelllngstreln ult'hiitenri voortbrengselen van
Nederlandschen oorsprong geëxposeerd zullen
worden.
dlgingsdefllé 9 Septei
Jlustreerd boek, ter 1
te Amsterdam, ter gelegenhe d van het 35-jarig
Regeeringsjubileum van H M. de Koningin. De
burgemeester van Amsterdam, Dr. W. de
Vlugt, is bereid gevonden een voo. woord te
schrijven, terwijl de organisator van het feest
in het Stadion, de heer F. J. Thoolen, het boek
technisch zal verzorgen.
Aan den natlonalistlschen boom is al weer
een loot uitgebot.
In Rotterdam verscheen een nieuw Weekblad,
onder den ietwat aanmatigenden titel: „Het
Nederlandsche Volk”.
Uit het inleidend artikel blijkt heel duidelijk,
welk soort vleesch in deze kuip aantreffen.
Als we het daarin vet gedrukte hier eyen cl-
teeren, geven wU wel een goeden indruk van
het geheel.
Ziehier:
,JEr is wellicht geen enkel gebied, waarop
lichtvaardiger wordt geoordeeld dan op dat van
de maatschappelijke verhoudingen.
Overal bestaat ontevredenheid over den gang
van zaken in Staat en Maatschappij.
Er is nog geen eenheid, geen algemeen lei
dende gedachte en vooral veel te veel negatiefs
in het streven van hen. die verbetering van
onze maatschappijstructuur dringend noodzake
lijk achten I
Als grondslagen van den Nederlandschen Na-
tionalen Staat beschouwen wij:
ie. de erkenning van het Christelijke karak
ter van ons volksleven, als den hlstorischen
grondslag en den bezielenden geest van onze
nationale beschaving;
2e. de historische vrijheldsgedachte op gees
telijk en stoffelijk gebied;
3e. de indlvidueele bestaansverantwoordelljk-
heid.
Men zal verder doelbewust hebben te kiezen
tusschen de communistische en de vrije gemeen
schap. Een tusschen weg, zooals velen zich voor
stellen. acMen wjj onbest^-'-
Wij wenschen weer een
de besten van ons volk zich thuis gevoelen en
waarin zij naar wlaarde worden geschat.”
et baart eenige verwondering, vooral in
de kringen van hen die de Malelsche
talen machtig zijn en een deel van hun
leven In Nederlandsch Oost-Indlë hebben door
gebracht, dat de door de communisten candl-
daat gestelde en in de Tweede Kamer toegelaten
inlander, aldaar de heer Effendi genoemd wordt
en dat hjj ook als zoodanig in de handelingen
van de Kamer vermeld staat.
Ejétndl is wat wij hier noemen een titel, een
toevoeging aan den naam. Men zou dezen titel
het best kunnen vergelijken met dien van vrij
heer of iets dergelijks. De naam van den com
munist is altijd geweest Roestam. tenminste,
naar men zegt, in Indlë. Ieder kenner van dit
land vindt het dan ook vreemd dat deze man
niet met zijn naam maar met zijn titel of toe
voeging wordt aangesproken.
Nu dlefit dadelijk opgemerkt, dat de namen
kwestie bij Inlanders een heel moeilijke zaak Is.
als bet er op aan komtv precies te weten hoe
zij heeten, omdat er voor hen geen burgerlijke
stand bestaat.
Vóór zijn verkiezing hebben dan ook vier per
sonen voor den rechter moeten verklaren, dat de
persoon in kvdestle Roestam Effendi was en dat
zij hem als zoodanig altijd gekend hebben. Hij
zelf schrijft onder zijn brieven ook Roestam
Effendi. Er zou nog zijn na te gaan, onder welken
naam hij destijds zijn examen voor onderwijzer
gedaan heeft en of hd toen niet enkel Roestam
heette. Feit is echter dat hij thans in officieel»
stukken Effendi heet, dat daar in Indlë harte
lijk om gelachen wordt en dat men terecht
zegt: wat weet men in Europa toch weinig van
Indlë ^it!
Nu moeten we er direct aan toevoegen, dat
den voorzitter van de Kamer in dezen geen blaam
treft, want hem is niet anders bekend, dan een
mijnheer Eftendi. Het Centraal Stembureau
heeft dezen inlander dien naam gegeven, door
hem op de kiezerslijsten te zetten als R. Effendi,
waarbij het vermoedelljk door onbekendheid
met Indische toestanden, Roestam voor een voor
naam heeft aangezien. De kiezers hebben
daardoor hun stem uitgebracht op een zekeren
R. Effendi. Na de verkiezingen heeft het Cen
traal Stembureau dus ook R. Effendi voor ge
kozen verklaard en deze inlander heeft zich dat
kalm laten welgevallen en laat zich nu ook rus
tig Effendi noemen.
Het is een eenigszlns vreemde geschiedenis,
waardoor we in Indlë een mal figuur slaan. In
hoeverre de commissie voor de geloofsbrieven
in de Kamer hiertegen iets had moeten doen
is moeilijk te zeggen zonder dé stukken te heb
ben gezien; maar toch zou het ons vreemd
voorkomen, als een Inwoner van ons Rijk in
Europa, bjj wlen men zoo gehandeld had met
zijn naam, gekozen zou zijn verklaard.
