Het nieuwe kabinet in Spanje
H
Beauraing, Bahrieux
Documentair verslag, uitge-
bracht door W. Asselbergs
Anton van Duinkerken
56 Bladagden druks,
16 bladzijden illustraties
op kunstdrukpapier
Prijs 35 cents
HET Ut over Beauraing
Ook verkrijgbaar in den boekhandel
Verdere inflatie in
Amerika?
Opbouw
een nieuw Amerika
van
u
Het nieuws van heden
EEN NOODOPLOSSING
LINDBERGH NAAR
AMSTERDAM?
DE BAROMETER
DE „PROSPERITY” ZAL
TERUGKEEREN
JOH. LAU WERS
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 300
BEGRAFENIS VAN KAPITEIN KöNIG
De onvermijdelijke ver
kiezingen
26 personen by onlusten verwond
Het blijft gisten op
Cuba
Mattery tegen het nieuwe bewind
Brutale roofoverval
te Antwerpen
Geen valuta-inflatie
o o
bureau
Bandieten
De Rijksdagbrand
VERKRIJGBAAR:
Nieuwe belastingen te
New York
De H. Stoel en Estland
r
r,
e
De ontsnapte gevange
nen te Angola
Door 300 politie-agenten en 30
bloedhonden achtervolgd
Vrouwelijke minister vol
goeden moed
Mijnwerkersstaking in
Pennsylvanie
Krijgt Oostenrijk een
raadszetel te Genève?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
PAYGLOP3
alkmaar
-1
Het Intern. Arbeids-
Het evenwicht tusschen productie
en consumptie moet hersteld
en in stand gehouden
worden
„Te Londen wordt geen proces
gehouden”
er met 240.000 francs
van door
Congres-afgevaardigden oefenen
een sterken druk op president
Roosevelt uit
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Per kwartaal voor Alkmaar f 2——
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Fijne ztaalwaren
Verzoek om gegevens over
den arbeidstyd
Op zyn vlucht naar Schotland zou
hy hier een tusschenlanding
maken
Grieksch—Turksch ver-
drag geteekend
s
-■S
9
N00RD-H0LLAND8CH DAGBLAD
r
a
a
Sir Kingsford Smith op Schiphol geland.
Burgemeestersvacature te Rijswijk.
aansluiting
van de mjjnwer-
Noodtoestand In de dezoa’s in onze Oost.
Geval van gas verstikking te Venlo.
Mislukte moordaanslag te Scheemda.
s
belastingen
4—
maknd
(United Press Nadruk verboden)
e
:he ministerie van
Duitsche regeering
Het Enj
heeft aan
Miss Frances Perkins
Minister van Arbeid der Vereenigde Staten
gevallen van staking of loongeschil
lend optreedt, zijn voortdurend ter
king der hoogste leiding van den nationalen
Wederopbouw.
FRANCES PERKINS
Minister van Arbeid.
Nader wordt gemeld, dat het college van wet
houders met 47 tegen 7 stemmen het wetsont
werp heeft goedgekeurd.
Het conflict b(j de K. L. M.; Evert van Dijk
uit de advies-commissie getreden.
De gearresteerde fotograaf te Malden; poging
tot vergiftiging zijner familie?
Echtelijk drama voor het Arnhemache Gerechts
hof
De moordaanslag te Veldhoven; verdachte aan
gehouden.
n
e
u
■1
is
e
n
d
t
T
e
I.
e
dat de commlsslezlttlng in het geheel geen
officiéél karakter draagt.
Te Gnadau by Maagdenburg werd onder groote belangstelling kapitein P. L. König
begraven. Deze kapitein is tijdens den wereldoorlog beroemd geworden, doordat hij
de zeeblokkadé der geallieerden met zijn handelsonderzeeboot „Deutschland" verbrak
efl behouden in New York aankwam. De kist is bedekt met de vlag van den Noord-
Duitschen Lloyd.
Vreeset jjk auto-ongeluk bjj Leeuwarden! vrouw
levend verbrand.
vangerik
Londen.'
d
n
!1
L
t
J
1
a
1
e
X
ar-
dle
STOCKHOLM, 14 Sept. (Eigen tel.). Naar
verluidt is de beroemde Amerikaansche
Oceaanvlieger Lindbergh van plan binnen
kort met een tusschenlandlng te Amsterdam,
naar Schotland te vliegen om aldaar langs
de kust gunstige landingplaatsen te zoeken.
(United Press)
Heel het Ministerie van Arbeid met al zijn
afdeelingen en onderafdeelingen en vooral de
commissie van overleg in arbeidskwesties en de
commissie van den nationalen arbeid welke in
imidde-
De aansluiting van „St. Christoffei” bij het
R.K. Werkliedenverbond.
PARIJS. 14 Sept. (W. B.) Volgens nog niet
bevestigde geruchten uit Londen zou Oosten
rijk in Londen, Parijs en Rome den wensch
te kennen hebben gegeven een der niet per
manente raadszetels te bezetten, die bij gele
genheid van de as. Volkenbondsvergadering
opnieuw zullen worden toegewezen.
Na dr. Hertz werd Greszinskl, vroeger polltie
president te Berlijn, verhoord. Hij deed uitvoe
rige mededeelingen over den Pruisischen pers
dienst, van welken het eerjte officieele bericht
over den brand afkomstig was.
WASHINGTON. 14 Sept,
velt zal spoedig handelend
goederenprljzen omhoog te drijven, verklaaroe
Harrison, de voorzitter van de senatoriale fl-
nancieele commissie. Hij voegde hieraan toe
dat indien Rooseve't het niet uit eigen be
weging deed, het Congres hem in de zitting
van begin 1934 zou dwingen. Z*
Huil verklaarde dat de berichten, welke op
het ministerie van buitenlandsche zaken uit
Cuba binnenkomen, verre van geruststellend
zijn. In de provincie Santa Clara strijden twee
gouverneurs om de macht.
groot déél afhangen van de houding, welke de
socialisten in de Cortes tegenover Lerroux zul
len aannemen. Maken zy het hem te lastig, dan
zullen zit daardoor de zoozeer door hen gevreesde
verkiezingen provoceeren. Bepalen zU zich ter
voorkoming van erger voor hen tot een dul-
dingspoStiek, dan krijgt Lerroux misschien de
kans om langs lijnen van geleidelijkheid de
nieuwe verkiezingen voor te bereiden, totdat
zij niet zooveel gevaar meer ópleveren voor het
door de voorgaande regeering ernstig verzwakte
leven van de jonge republiek. De belangwek
kende vraag, die ook na de noodoplossing van
Lerroux blijft openstaan, betreft dan ook niet
de quaestie óf er nieuwe Cortesverklezlngen tn
Spanje zullen worden gehouden, maar wanneer
deze zullen worden gehouden.
HAVANA. 14 Sept. Volgens een der officie
ren. die in hotel National is opgesloten, en die
beweert deze inlichtingen van betrouwbare
zijde te hebben vernomen, is een escaaron ca
valerie in Matanzas in opstand gekomen tegen
president San Martin en een detachement in
fanterie ontwapend. Dergelijke Incidenten zou
den volgens den officier ook zijn voorgekomen
in de provincie Santa Clara; deze mededeelin
gen zijn echter niet bevestigd. Wel wordt aan
genomen, dat de president om dictatoriale vol
machten zal vragen, ten einde opstanden te
kunnen onderdrukken. Hotel National moet
nog steeds streng bewaakt worden.
WASHINGTON, 14 Sept. (Reuter) Roosevelt
heeft den procureur-genéraal, den minister
van arbeid en den gouverneur van Pennsylva-
nie bij zich geroepen teneinde de crisis in de
steenkool-industrie te bespreken.
In het Z.W. van Pennsylvanlë hebben m
drie steenkolenmijnen onlusten plaats gehad
waarbij 6 personen door schoten en 20 door
knuppels werden gewond Deze onlusten be-
teekenen het officieel begin
kersstaking.
De nieuwe maatregelen omvatten o.a. een
belasting van 5 pet. op de winsten van obllga-
tie-makelaars en een belasting van 4 pet. bij
overdracht van aandeelen. De voorzitter van
de New Yorksche beurs, Richard Whitney,
heeft een krachtige waarschuwing gericht tot
het gemeentebestuur, om de belastingen niet
in te voeren. Hij zeide, dat anders de effecten
handel uit New York zou kunnen verdwijnen,
en dat de beurs, met de groote inkomsten, die
daaruit voor de stad voortvloeien, zou kunnen
ophouden te bestaan.
Buit. Zaken
geantwoord,
-w—e Spaansche regeerlngscrisis is althans
I 1 formeel en voor het oogenblik ..opgelost"
Of de door den leider der gematigd repu-
bllkeinsche Radicale Party, Lerroux, gevonden
„oplossing" een duurzame zal blijken, staat ech
ter nog te bezien. Toen de taaie en mln of meer
dictatoriale premier Azana, die hoofdzakelijk op
de meest invloedrijke party In de Cortes nJ. de
socialisten steunde, eindelijk besloot te zwichten
voor het zJ. onvoldoende vertrouwen, hetwelk
de president der republiek Zamora en ook het
volk in hem bleek te stellen, hebben wij ge
schreven, dat de tyd in Spanje ryp was voor
een grondige wyzlging in de regeeringspolitiek
De uitslag van de in April gehouden gemeente
raadsverkiezingen en van de onlangs gehouden
verkiezing voor het staatsgerechtshof. dat tot
taak heeft de handhaving van de grondwet te
waarborgen, heeft bewezen, hoe sterk de onte
vredenheid en de teleurstelling over Azana’s
bewind onder het Spaansche volk zyn gegroeid
en hoezeer de steeds krachtiger wordende oppo
sitie in het parlement de sympathie had van
de kiezers, wlen men de kans onthield om zich
opnieuw aan de stembus uit te spreken. De felste
opposant van Azana was Maura, de leider van
de conservatief-republikeinen, die sinds eenigen
tyd een krachtige obstructie voerde en met zyn
partygenooten weigerde aan het parlementaire
werk deel te nemen. Hy elschte en eischt nóg
de onmiddeliyke uitschryving van nieuwe ver
kiezingen. Dezen eisch baseert hy op het volko
men juiste argument, dat de huidige Cortes,
welke alleen gekozen zyn voor bet maken van
een republlkeinséhe grondwet, dienen heen te
gaan, nu dit werk voltooid is. Dit argument
klemt te meer, nu het overduidelyk is geworden,
dat de samenstelling dezer Cortes niet meer
beantwoordt aan de politieke gezindheid van de
meerderheid des volks. Het onbekookte enthou
siasme der revolutie-dagen voor het socialisme
is danig bekoeld en gevolgd door een reactie
ten gunste van een meer gematigd republl-
keinsch bewind. Het spreekt vanzelf, dat Maura
groote verwachtingen voor zyn party koestert
van eventueele verkiezingen. En dat die ver
wachtingen allerminst ongegrond zijn, bewijzen
zyn tegenstanders door alles in het werk te stel
len om aan zulke verkiezingen zoo lang mogelyk
te ontkomen. Op den duur zullen zy dit echter
toch niet kunnen voihouden.
venals aan den thans heengeganen Azana
heeft Maura aan de door Lerroux ge
vormde nieuwe regeering den oorlog
verklaard. Hy is van meening, dat de kabinets
formateur zich onvoldoende van zyn taak heeft
gekweten. Wel zyn de socialisten uit de regee
ring gezet en door vrienden* van Lerroux en
meer gematigde republikeinen vervangen, maar
daardoor is de toestand maar weinig beter
geworden. Immers zoo lang de huidige Cortes
worden gehandhaafd, zullen de socialisten met
hun 114 zetels daarin de sterkste fractie blijven
vormen en de ietwat meer naar rechts ge
oriënteerde regeering het werken lastig maken.
Lerroux schijnt persooniyk dan ook wel wat
voor nieuwe verkiezingen te hebben gevoeld,
maar op aandrang van president Zamora op
Bich genomen te hebben het* eerst nog met de
tegenwoordige Cortes te willen probeeren. De
vrees, dat by nieuwe verkiezingen zoo hevig
naar rechts gerukt kan worden, dat zelfs de
republiek misschien moeilijk haar evenwicht
zal kunnen behouden, zit er blijkbaar diep in.
Het *11 ons dan ook voorkomen, dat de thans
gevormde regeering-Lerroux hoofdzakelyk ten
doel heeft, de ontstemming over het beleid der
geëlimineerde socialistische ministers eerst wat
te laten luwen en daardoor de al te rechtsche
reactie af te zwakken, alvorens men zich aan
nieuwe verkiezingen zal wagen. Zy sou dus een
geleidelijken overgang moeten vormen naar een
nieuwe politieke orienteering der Spaansche
republiek. Of dit zal gelukken, zal voor een
ANTWERPEN, 14 Sept. (VB.) Hedenmor
gen heeft in de Leopoldstraat te Antwerpen
een brutale roofoverval plaats gehad. Twee
loopers van de Westminster Foreign Bank
hadden by de Belgische Bank een chéque van
240.000 francs geïnd. In de Leopoldstraat ktvam
hen een auto achterop. Plotseling greep een
der inzittenden van den auto de tasch van den
loopper waarop de wagen pijlsnel wegreed
Van de au'obandieten geen spoor. Het num
mer was bekend, doch he£ bleek een gestolen
auto te zyn.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Voor buiten Alkmaar f 2.85
M«* geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnested - Haarlem
Dr. Hertz, een der leiders yan de vroegere
8. D. P., die sedert 1920 lid van den Ryksdag
is geweest, was de eerste getuige. Aan dé hand
van foto’s gat hy een uiteenzetting van de
wyze, waarop de bewaking in het Ryksdag-^
gebouw was geregeld. De getuige werd niet
beëedigd.
Dr. Hertz zette uiteen, dat onder het Rtjks-
daggebouw onderpardsche gangen waren aan
gelegd, waarvan een naar het paleis van Gö-
ring leidt.
(Reuter) Roose-
optreden. om Je
WASHINGTON, 14 Sept. (V. D.) De göu-
verneur van de Federal Reserve Board. Eugene
R. Black, en andere financiers hebben na be
sprekingen met Roosevelt verklaard, dat de
Amerikaansche regeering in het begin van
October in een of anderen vorm een verdere
inflatie zal Inleiden.
De democratische senator Harrison (Missis
sippi), die voorzitter is van de financieele com
missie van den Senaat, verklaarde, dat hier
waarschyniyk geen sprake zal zyn van een
directe valuta-inflatie door middel van de bil
jettenpers, maar dat naast grootere aankoopen
van de Federal Reserve Banken op de open
markt verdere maatregelen worden overwogen.
In financieele kringen wordt aangenomen,
dat hiermede hoofdzakelyk een verruiming van
het credlet tot het doen stijgen van de grond
stoffen pry zen wordt bedoeld. In verband met
het meer en meer naderen van den openings
datum van het Congres oefenen vooral Con
gresafgevaardigden uit landbouwkringen een
sterken druk op Roosevelt uit, om hem te be
wegen tot nieuwe inflatlemaatregelen.
ANKARA, 14 Sept. (VB.) Het Grieksch-
Turksche verdrag is Donderdagmiddag te An
kara geteekend. In politieke kringen wordt
verklaard, dat het een militaire overeenkomst
betreft. Griekenland en Turkije garandeeren
wederzydsche veiligheid tegen lederen aanval
en zullen ook op toekomstige internationale
conferenties gemeenschappelijke vertegenwoor
digers hebben.
O
LONDEN, 14 Sept. (Reuter) De attorney
general tydens de Labourregeering verklaarde
in zyn rede by de opening der internationale
juristencommissie, dat de commissiegeenszins
een proces kon ensceneeren. Zy wil slechts de
buiten Duitschland beschikbare getuigenissen
verzamelen, om den Ryksdagbrand voor de
wereld op te helderen. De commissie onder
neemt deze taak „wegens de klaarbiykeiyke
moeilykheden, waaronder de beklaagden in
Duitschland lyden".
De commissieleden Nlttl, Moro Giafferi en
Auber waren verhinderd de zitting by te wo
nen. E>e te Leipzig voor de verdediging der ge-
benoemde advocaat is op weg naar
verslechtering Intreedt, zal het bedrag dat door
de industrie in totaal aan arbeidsloon wordt
uitgekeerd, dit jjgx met 390 miljoen dollars
omhoog gaan. De verwachting is intusschen
niet ongewettigd dat onder den invloed der
..Codes”, door de toenemende koopkracht, de
industrie in de komende weken een groote op
leving zal doormaken welke ten gevolge heeft
dat de som der arbeidsloonen nog hooger sty-
gen zaL
et Is het doel van de wet op den natio
nalen wederopbouw, de koopkracht van
het volk te verhoogen en het aantal
der werkgelegenheden, alsmede de loonen te
verhoogen. Slaagt men er In dit doel te ver-
wezeniyken, dan zullen de werkloozen en de
arbeiders met verkorten werktijd weer werk
vinden en een loon ontvangen dat hen in staat
stelt een voldoenden levenstandaard op te
houden.
De voordeelen welke uit de nieuwe wet voor
de arbeiders voortvloeien, vallen reeds thans
op velerlei gebied waar te nemen. In de „Co
des" der verschillende Industrieën zyn de mi
nimum-loonen en de werktyden vastgesteld.
Bovendien heeft men den werknemers het recht
toegekend van gemeenschappeiyk in overleg te
kunnen treden met de werkgevers voor alles
wat het loonvraagstuk betreft. De kinderarbeid
wordt afgeschaft.
Zonder eenigen twijfel beteekent dit alles
voor de werknemers een groote stap vooruit op
den weg die voert naar een betere aanpassing
van ons oeconomisch leven aan de eischen van
den nieuwen tyd.
De tewerkstelling en de som der in de in
dustrie uitbetaalde loonen zyn in de maand
Juli vooruitgegaan. Wanneer geen onverwachte
ROME, 14 Sept. (Reuter). De H Stoel en
de Estlandsche regeering zijn overeengekomen
diplomatieke betrekkingen te herstellen. Te
dien einde zal de Apostolische delegatie, die
thans in Estland bestaat, worden veranderd in
een nuntiatuur, terwyi Estland een diploma-
tieken vertegenwoordiger naar bet Vatican zal
zenden.
De regeeringen van Engeland. Prankryk en
Italië zouden momenteel deze kwestie behan
delen.
GENEVE, 14 Sept. Het internationaal
beidsbureau heeft aan alle regeeringen.
lid zQn van het bureau, vragenlijsten over de
verkorting van den arbeidstyd gezonden^Weer
in het byzonder wordt opgave verlangd van
het aantal arbeiders, het aantal werkloozen.
den wekeiykschen arbeidstyd, reeds Ingesteld»
verkorting van den arbeidstyd. en de gevolgen
der beperking tot veertig uur per week.
Verder heeft het bureau den regeeringen
verzocht mede te willen deelen, of zy het slui
ten van een internationale conventie in zake
verkorting van den arbeidstyd, door een in
ternationale arbeidsconferentie, aanbevelens
waard Ig achten.
Verdere vragen hebben betrekking op het
handhaven van het loonpeil, den vast te stel
len duur van den arbeidstyd, en de mogeiyx-
heid van afwyking van de bepalingen voor
bepaalde industrieën.
Nadrukkeiuk wordt gevraagd, of de arbeids
tyd door de conventie op gemiddeld 42 uur
per week by onafgebroken arbeid moet wor
den vastgesteld.
NEW YORK. 14 Sept. (Reuter) Ondanks de
krachtige cpposltie van Wall Street heeft de
begrootingscommlssle van de stad New York
vier nieuwe belastingen goedgekeurd, welke
echter nog goedgekeurd moeten worden door
het college van wethouders, alvorens van
kracht te worden.
De nieuwe maatregelen omvatten
ROME. 14 Sept. (V. D.) Op vlieghaven van
Llttorio is heden aangekomen de Oostenryk-
sche minister van financiën Buresch. Hy werd
begroet door den Italiaanschen minister van
financiën Jung en leden van het Oostenryk-
sche gezantschap. Nog heden heeft in het Pa
lazzo Ohigl de eerste zitting plaats gevonden
van de Internationale commissie van advies
voor de Oostenryksche leening. Naar verluidt
zal Buresch dezer d^gen door Mussolini wor
den ontvangen.
ANGOLA (Louisiana) 14 Sept (Reuter). De
13 gedetineerden, waarop door 300 politie-be-
ambten en 30 bloedhonden jacht wordt ge
maakt, nadat zy Zondag uit de gevangenis te
Angola waren ontsnapt, bevinden zich nog
op zee.
Naar verluidt heeft de vrouw van een der
gedetineerden bekend, een revolver in de cel
van haar echtgenoot te hebben gesmokkeld.
Twee der vluchtelingen zyn gewond, toen de
cipiers hen beschoten, en zy trachtten de te-
lefoon-leiding te verbreken Hun metgezellen
sleepten hen echter in een auto, die op het
binnenplein van de gevangenis stond en wisten
hen in veiligheid te brengen.
Men gelooft dat de vluchtelingen de Missis
sippi hebben ove^ezwommen of in gestolen
booten zyn overgestoken.
Zoodra en naar mate deze ommekeer Zich
voltrekt, zullen de industrie en het algemeen
belang even groote voordeelen genieten van de
wet op den nationalen wederopbouw als de
arbeiders. Het nationaal Inkomen bestaat voor
verreweg het grootste deel uit de loonen der
arbeiders en de verdiensten der farmers. Zoo
dra het geheele volk weer in staat zal zyn om
alles te koopen waaraan het een redeiyke be
hoefte heeft, zullen wy de lange periode van
oeconomische inzinking achter den rug heb
ben. Ons wacht dan de taak, langs weten-
schappeiyken weg tot een systeem te komen
hetwelk het evenwicht tusschen productie en
consumptie herstelt en in stand houdt.
Aan de uitvoering van het bouwprogramma
der centrale Tegeering zal in overeenstemming
met de bepalingen welke de wet op den weder
opbouw omtrent de openbare werken bevat, ten
spoedigste begonnen worden. Duizenden ge
schoolde en ook ongeschoolde arbeiders zullen
uit deze bron een loon ontvangen hetwelk hen
in staat stelt een redelyk leven te leiden. Het
stygen van de algemeene koopkracht ten ge
volge dezer loonen zal er toe bydragen dat de
oeconomische opbloei bestendigd wordt en een
nieuwe periode van „prosperity” beginnen kan.
Het streven van het Ministerie van Arbeid
is er op gericht, den oeconomischen toestand
van den werkenden stand te verbeteren en de
belangen der arbeiders aan de hand van de
wet op den wederopbouw naar best vermogen
te dienen.
De commissie van overleg In arbeidskwesties
wordt door generaal Johnson by het afsluiten
van elke nieuwe „Code” evengoed geraadpleegd
als de commissies van overleg der werkgevers
en der verbruikers.
De bijeenkomst der Enquête-commissie te Lon
den voor onderzoek naar den Rijksdagbrand;
het verhoor der getuigen.