ONS BLAD Von Neurath over ontwapening Geest Versailles heerscht van Het contraproces te Londen Pruisische Staatsraad geopend Hlll Het nieuws van heden RADIO RECORD 00 POLITIEK SCHAAKSPEL HOLLANDSCHE GETUIGEN GEHOORD REDE VAN GOERING DE BAROMETER JOH. LAU WERS PAYGLOP 3 ALKMAAR GUSTA AF ADOLF VEROVERT TANGERMÜNDE De strijd met Oostenrijk ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50 Het rapport bevestigd B el an g rijke verklaring Het incident te Kam- tsjatka Watten en Windsels ft Een nieuw wapen voor Pruisen Van der Lubbe maakt den indruk niet afkeerig te zyn van het fascisme Een alternatief: Verwerkelijking der rechtsgelijkheid of ineen storting der ontwapenings- idee N.V. Ned. Verzek.-Maatschappij St. Willi brordus Utrecht, Catharijnesingel 48 Hoofdinspectie Amsterdam Adm. de Ruijterw. 242. Tel. 82797 Kipitaal- ea Vtlksaarzekariftg DIT RUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Het Weer' f I VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS I ^iiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiinHNiiiniiiiiiimniinnii N.V. Gloeilanpenfabrielr „Radiis” Zij, die zich tegen 1 October op ons blad abonneeren, ontvan gen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. Verklaringen van Grzesinski en Georg Bernhardt BERLIJN, 15 Sept (W. B.) In de aula van de ilniversiteit heeft vandaag met groote plechtigheid de opening van den Pruisischen Staats raad plaats gehad. Duitschland ziet met vertrou wen de toekomst tegemoet Het Oostenryksche probleem ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1933 ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 301 BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS. „Het is ontoelaatbaar, dat een meerderheid een volk regeert, want steeds hebben minder heden het lot van een volk bepaald” Freek van Leeuwen 1 J Von Neurath NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Massa-ontslag bü de Staatsmijnen. J Neunkirchen; twee O O O W ge- Rüksdaggebouw plaöfts had. Het drama te Molden; mr. Loeft aangewezen als verdediger van den fotograaf. accoord verklaard met de internationale con- tróJe der bewapeningen, voor zoo ver deze voor alle staten gelükeljt werkzaam la. Ja. wij hebben zelfs aangeboden bü gelijke bereidwil ligheid der andere staten onze politieke orga nisaties mede aan deze contrtle te onderwer pen teneinde haar onmilitair karakter voor de geheele wereld te bewijzen. REDE VAN VON NEURATH OVER DUITSCH- LAND8 BUITENLANDSCHE POLITIEK. Pruisische Staatsraad plechtig geopend. De mecning van mr. Francois Pauwels over het Proces-van der Lubbe. Wetsontwerp ingediend tot regeling van het verrichten van arbeid in loondienst door vreem delingen. Het Uniformverbod sJls. door de Eerste Kamer aangenomen. Ernstig auto-ongeluk te Nederlanders gedood. De inbreak in bet Station te Purmerend; ver dachten in hooger beroep voor het A mater - damsche Hof. Stand op Zaterdag 9 nnr vjn.t MS. Vorige stand 789. 14 R De eerst* Nederlandsche getuige, de 57-Ja- rige rietvlechter Wvan Zanten uit Den Haag, verklaard?, dat Van der Lubbe een tegenstan der van net communisme was en sympathiek stond tegenover het fascisme, ült brieven van den broer en de schoonzuster van ~Van der Lubbe is gebleken, dat hij nooit lid is geweest In tegenstelling met de oude parlementaire methoden Is de staatsraad echter gebaseerd op het leidersbeginsel. De staatsraad kan niet stem men, vervolgde Goring, hij moet medewerken en de verantwoordelijkheid draag ik alleen. Is dat een herbewapening van Duitsch land? De sterk bewapende staten oewape- nen verder en in plaats van over hun ont wapening spreken zij van hun veiligheid. Men wil zonder te beginnen met een ef fectieve ontwapening eerst de contröle op bouwen. Verwachting: Meest zwakke wind uit Zuidelijke richtingen, nevelig tot lieht of half bewolkt, waarschijnlijk droog weer, iet* warmer. Verdere vooruitzichten: weinig of geen regen, zacht. ben ik er van overtuigd, dat de be- vriendschappeljjke betrekkingen tus- pact. kend ten, baanbreken ontwikkeling Zoo proefde schen Duitschland - en de Sow Jet Unie ook in den vervolge vruchtbaar zich zullen ontwikke len. Hetzelfde geldt voor de verhouding van Duitschland tot al de andere landen die van goede wille zijn. Zoo zal algemeen de opvatting van Mussolini instemming vinden: Duitschlano is er in het hart van Europa met zijn geweldige bevolking van 65 millioen menschen. met zijn geschiedenis, zijn cultuur, zijn behoeften. Een waarachtig Europeesche politiek met het doel den vrede op te richten, kan men niet voeren zonder en nog minder tegen Duitchiand. haar niet volgens alle principes van de ware democratie toekomt. Zij Is vastbesloten, ook wanneer zij het haar toekomende aandeel in de macht heeft de Oostenrijk opgelegde In ternationale banden in vollen omvang te res- pecteeren. De rijksregeering denkt er niet aan zich te mengen in de binnenlandsche politieke verhoudingen van Oestenrijk. Juist omdat wij overtuigd zijn, dat de Oostenrijksche ontwik keling slechts den weg kan gaan, die door het feit van het Deutschtum der Oostenrjjksche- bevolking bepaald wordt is het voornemen van een gewelddadige inmenging of eenigerlel In breuk op verdragsverplichtingen verre van ons. Wjj moeten echter eischen, dat ongerechtigde inmengingen van andere landen in de con flicten tusschen Duitschland en Oostenrijk uit blijven. Hoe eerder men In het buitenland in zien zal, dat volksbewegingen niet door poli tieke grenzen Ingedjjkt en niet door politie maatregelen onderdrukt kunnen worden, hoe eerder de baan vrij zal worden voor een aan de natuurlijke wetten beantwoordende en dan geheel Europa te hulp komende stabiliseering van den blnnenlandschen toestand van Oos tenrijk. Ten slotte deelde Oörlng mede, dat Pruisen een nieuw wapen neeft gekregen. De Pruisische adelaar, waaraan men in 1918 zijn afweermid delen heeft ontnomen, heeft thans weer het zwaard en de bliksemstralen in zijn klauwen en een hakenkruis op de borst. Vervolgens overhandigde hü de benoemingsoorkonden aan de verschillende leden en beèedigde hen. BERLIJN, 15 Sept. De rijksmi- nister van buitenlandsche zaken, von Neurath, heeft heden voor ver tegenwoordigers vui de buiten landsche pers een zeer belangrijke rede gehouden. De premier nam daarop het woord voor zijn openingsrede, waarin hij verklaarde, dat de dag van heden verkondigt, dat ook uiterlijk het parlementarisme Is gestorven en vernietigd. De revolutie Is begonnen met het parlementarisme en pacifisme te ver nietigen. Wie regeerde Duitschland? vroeg Görlng. Partijen en parlementen. Het was daarom de taak der nationaal-soclalistlsche Verwacht wordt de benoeming van jhr. Tjarda van Starkenborgb Stathouwer tot gezant to Brussel. Hoe weinig verheugend de totaaltoestand van de Europeesche politiek thans moge schijnen. Duitschland ziet met vertrouwen de komende ontwikkeling tegemoet. Rust en vertrouwen zul len eerst weerkeeren, wanneer de discrimlnee- rlng van Duitschland en de andere ontrechte staten opgeheven Is. Door deze waarheid zul len ook alle vooroordeelen tegen het nieuwe Duitschland, gelijk die klaarblijkelijk nog veel vuldig bestaan, vergaan. Zoo twijfel ik er niet aan, dat bijvoorbeeld het onzinnige gepraat van het buitenland over zuiver binnenlandsche Duitsche zaken, gelijk de zoogenaamde joden kwestie, snel zal verstommen. anneer men inziet, dat de noodzakelijke zuivering van het openbare leven wel voorbij gaat. :n enkele ge vallen persoonlijke hardheden met zich kon meebrengen, maar dat zij toch slechts daartoe diende om in Duitschland de heerschappij van recht en wet des te onwrikbaarder te vestigen. Het buitenland zal ook ophouden het oor te leenen aan de leugen berichten van de Duit sche emigranten, ophouden hun bronnenver- ^ntging te begunstigen en aandacht te schenken aan de meenlng van lieden, die treuren om een Duitschland. waarin zij zichzelf op kosten van h*t volkswelzijn invloed konden vsrschaffen. in plaats daarvan zal men het Duitschland van heden leeren kennen: Een trotsch, onafhanke lijk, vredelievend Duitschland, een Duitschland. dat weliswaar de andere landen niet zal beoor- deelen naar leege sympathiebetuigingen, maar naar hun handelingen, dat echter steeds bereid is tot oprechte samenwerking. o revolutie het systeem van het parlementa risme en de meerderheid uit te roeien. Het is ontoelaatbaar, dat een meerderheid een volk regeert, want in de wereldgeschie denis waren het steeds slechts mannen of minderheden, die het lot van een volk be paald hebben. Indien er in Duitschland steeds parlementen waren geweest, zou thans het Duitsche volk niet meer bestaan. Het nationaal-soclalistlsche staatsbestel, zoo- als het blijkt uit den staatsraad, wil bewijzen, dat arbeid het eenlge goede stelsel te; de staatsraad te de basis van de nationaal-socia listische grondwet. Spreker herinnerde er aan. dat juist 71 Jaar geleden door Bismarck een begin werd ge maakt met het parlementarisme in Pruisen. Het Duitsche parlement van voor den oorlog heeft bewezen, dat het onbekwaam te, om een volk naar crootheld te voeren. De geschiedenis van het parlementarisme na den oorlog, was de donkerste periode, die ons volk heeft doorge maakt, aldus de premier. Op 30 Januari van dit jaar hebben we eindelijk die zwarte blad zijden uit het geschiedenisboek kunnen scheu ren. BERLIJN. 15 Sept. (VB.) Tijdens een de monstratie van Nat. Soc. Duitsche juristen ver klaarde dr. Frank in verband met het contra proces inzake den brand in den Rijksdag, te Londen, dat de Duitsche juristen verontwaar digd zijn over de veronderstelling, dat eenigerlel gebeurtenissen zijn voorgekomen om in dit brandstichtersproces niet volkomen den be klaagden alle rechten te doen wedervaren. Wij spreken ons uit voor den rechtsstaat en nie mand ter wereld is bevoegd dit te bestrijden. Wie toch gelooft, dit te kunnen doen, moge zien in Duitschland persoonlijk van de heerschende omstandigheden komen overtuigen. In verband hiermede deelde dr. Frank mede, dat hü voor den Leipzlger juristendag een reeks prominente juristen heeft ultgenoodigd. Verder werd nog verhoord dr. Breltscheid. de vroegere leider der Duitsche Socialistische Ik zou het slechts kunnen betreuren, wanneer men de methode van bet meten met twee maten eventueel ook zou 'Willen toepassen op de kwestie Van de Duitsch- Oostenrijksche betrekkingen. Men neemt in het buitenland veelvuldig het air aan er verontwaardigd over te zijn, dat de blnnen- landsch politieke ontwikkeling van Oosten rijk niet zonder uitwerkingen is gebleven op de verhouding van het rijk tot Oosten rijk. Men wil in dit feit zelfs een ontoe laatbare Inmenging zien van het rijk in de binnenlandsch politieke verhoudingen van een anderen staat. Van vele plaatsen uit zijn de economische en financieele nooden van Oostenrijk 14 jaar lang uitge buit geworden om het met politieke boeien te binden. Oostenrijk te voor vele staten klaarblijkelijk slechts een interessante fi guur in het politieke schaakspel van Europa. Voor ons Duitschers is het pro bleem van Oostenrijk van anderen aard. partij. Breltscheid verklaarde, dat het zeer on waarschijnlijk te, dat de communisten het Rüks daggebouw in brand hebben gestoken. Hij was er van overtuigd,'dat Torgler onschuldig is. De wijze, waarop de natlonaal-socialisten den brand bij hun verkiezingscampagne hebben ge ëxploiteerd. vestigt den Indruk, dat den com munisten geen schuld treft. De premier zette vervolgens uiteen door welke overwegingen hü zich heeft laten lelden bij de keuze der leden. In de eerste plaats de oude kameraden uit den strijd der laatste tien jaren; daarom zijn de chef van den staf der 8. A. eo de leider der 8. S. benoemd. Daarnaast werd gelet op de bijzondere begaafdheid en prestatie, de belangen van den landbouw, de wetenschap pen en van den staat in het algemeen en onder de vertegenwoordigers van die belangen zijn weer vele oude kameraden, die jarenlang mid den in de beweging staan. Ja, vele buitenlandsche persorganen schij nen zelfs de gedachte te willen propageeren, dat de ontwapende staten voor aflfe verdere stappen in de ontwapeningskwestie moeten worden onderworpen aan een soort voorcon- tróle. Dat te een verschuiven van het ontwa- peningsprobleem. De verwerkelijking van zulke plannen zou een volslagen onmogelijkheid zijn. Wie is er dan bedreigd? Duitschland! van de communistische partij of van eenlge andere politieke partij 1D Nederland. Het was getuige gebleken, dat Van der Lubbe, met wien hü op een vergadering te Den Haag heeft ge sproken. het met zün opvattingen niet eens was. Men had getuige gewaarschuwd, dat Van der Lubbe fascist was. Van Zanten had ge poogd van der Lubbe te overtuigen, maar Van der Lubbe had geantwoord, dat hü die po gingen maar moest staken, daar het hem toen niet zou gelukken. MOSKOU. 15 Sept. De leden der kustwacht van het roode leger, welke te Kamtsjatka zün gestatlonneerd, en die in Juni drie Japansche vlsschers hebben gedood, zün thans veroor deeld. Peter Kudin, de commandant van de kustwacht, kreeg acht jaar gevangenisstraf en drie anderen leder vüf jaar. De Eerste Kamer aanvaardde het wetsontwerp to* beperking van buitenlandsche studenten met 25 tegen 9 stemmen. LONDEN, 15 Sept. Hedenmorgen zün de ver- hooren door de internationale commissie van Juristen, die een onderzoek instelt naar de oor zaken van den brand in het Rüksdaggebouw te Berlün, voortgezet. De vroegere Pruisische minister van binnen landsche zaken en hoofd van de Berlünsche politie dr. Albert Grzesinski, verklaarde, dat indien hü had gehoord van een dreigenden aan val op het Rüksdaggebouw, hü zeker alle maat regelen zou hebben genomen. Hü zou niet ge aarzeld hebben de personen, die van den aan slag verdacht werden, te arresteeren en zou een scherpe bewaking van het Rüksdaggebouw heb ben ingesteld. Hü noemde het een sprookje, dat het Karl Liebknechthaus. dat in de nabüheld van het Rüksdaggebouw was gelegen, door de conynunlsten zou zün gebruikt als opslagplaats van brandstoffen om het Rüksdaggebouw in brand te steken. De volgende getuige was de bekende Duitsche journalist prof. Georg Bernhardt. Deze gaf een uiteenzetting van den politieken toestand in Duitschland op het tüdstip dat de brand in bet Als laatste Nederlandsche getuige werd daar na gehoord de 33-jarlge fondsbode W. Plas- meyer te Leiden. Deze deed mededeelingqp om trent een vergadering van den Nederlandschen Fasctetenboi.d te Lelden, waar Baars als spre ker optrad, en wsjar Van der Lubbe moet heb ben verklaard, dat de aanwezigen in de ver gadering, die hü tot stilte aanmaande, mets van het fascisme begrepen en dat er veel moois inzit. Getuige Plasmeyer had.den indruk, dat Van der Luboe niet afkeerig was van bet fascisme. Alleen in het buitenland spreekt men over oorlog. In Duitschland denkt niemand aan oorlogsverwikkelingen. Duitschland eischt vei ligheid en rechtsgelükheid. Het wenacht niets anders dan zün onafhankelükheld te bedaren en zün grenzen te kunnen beschermen. Is het fair te leuren met de bewering dat het de nieuwe Duitsche regeering er slechts op aan komt Duitschland in een eerste rustperiode bang genoeg te maken om dan te kunnen over gaan tot openlüke geweldpolitiek? Wanneer men gelooft met zulke argumenten de heer- schappü der overwinnaars over de overwonner nen te kunnen vereeuwigen, moet ik met alle beslistheid verklaren, dat Duitschland weigert een dergelüken toestand verder te verdragen Het te geen goede politiek, wanneer vreemde landen steunende op hun sterke legers, vloten luchteskaders tot het ontwapende en van verdedigingsmiddelen beroofde Duitschland spreken op onderwüzenden toon. Daarmede zuilen zü in Duitschland geen gehoor vinden. Laat men daarom elndelük het ontwapenlngs- probleem zelf aanvatten. De hoogbewapende staten hebben het minst recht te decreteeren. wat als ontwapening te gelden heeft. Veeleer komt het er op aan, wat Duitschland en den anderen ontwapenden staten als ontwapening voldoende is. Er bestaat ten slotte slechts dit éëne alternatief: verwezenlüklng van de rechts- gelükheid 6t ineenstorting van de geheele ont- wapenlngsldee, voor welker onafzienbare ge volgen niet Duitschland de verantwoordelük- heid zou dragen. De rükskanselier heeft op 17 Mei uiteenge zet in welken zin met welke methoden en met welke doeleinden wü dezen strüd voeren wil len, opdat de lange periode van politieke dwa lingen elndelük worde beëindigd. Ik kan slechts met spüt constateeren, dat het op vele plaat sen in het buitenland tot dusverre aan de juis te waardeering der richtlünen van onze buiten landsche politiële ontbreekt, welker kernpunt is, dat Duitschland den vrede wil. In de laatste maandên heeft het niet aan in ternationale politieke werkzaamheid ontbroken. De zomer heeft een reeks nieuwe verdragen ge bracht. Het politieke beeld van Europa te daar door echter niet werkelük veranderd. Een ont spanning kan slechts tot stand gebracht wor den door maatregelen, die werkelük de groote buitenlandsche politieke problemen ter hand nemen. Uit dit inzicht, is ontstaan het ver ziende initiatief van Mussolini, dat geleid heeft tot onderteekenlng van het viermogendheden- Duitschland heeft het pact ondertee- om geen middel onbeproefd te la- dat zou «kunnen büdragen tot het doen van een vruchtbare periode der De beteekenis van het pact zal afhangen van den geest züner toepassing. Uiterst sceptisch moet men in dit opzicht weliswaar zün ten opzichte van den stand der ontwapeningskwestie. Ondanks de concrete uit eenzetting van onze eischen in de rijksdagrede- voering van 17 Mei, ondanks het bewezen te gemoetkomen is sindsdien van den kant van de tegenover ons staande mogendheden gee- nerlei vooruitgang merkbaar geworden. Het Duitsche protest niet achtend is de ontwape ningsconferentie zonder eenlg positief resultaat voor maanden verdaagd. Wü zün reeds ingegaan op de tüdens de on derbreking door president Henderson ingelei de onderhandellngen. Maar ook thans vermo gen wü teekenen voor het spoedige tot stand komen van een bevredigende oplossing nog niet te zien; integendeel: de bereidwilligheid van de sterk bewapende staten om hun ontwape- ningsverplichtlng na te komen schünt thans Jgerlnger dan ooit te zün. Men tracht deze houding te rechtvaardigen met de bewering dat Duitschland wil herwa- penen. Dat te niets anders dan een bewuste vervaging van het feit, dat Duitschlands doel alleen te de opheffing van den tegenwoordigen toestand van eenzüdige weerloosheid. Wü heb ben onder nauwkeurig gedefinieerde voorwaar den de door de tegenpartü geëischte verande ring van de ons in het verdrag van Versailles opgelegde legerinrichtlng geaccepteerd. Wü hebben verklaard, dat wü geen massaverbod afwüzen. wanneer dat toepassing vindt op alle mogendheden. Wü hebben ons verder bereid verklaard dan van het toewüzen van aanvate-, wapenen geheel afstand te doen, wanneer de bewapende naties van haar kant binnen een bepaalde tüdsruinrte deze wapenen vernieti gen en door eeninternationale conventie het verdere gebruik der wapenen verboden wordt Wü hebben slechts geëtecht. dat voor zoo ver wapenen aan andere mogendheden blüven ver oorloofd, de wapenen der verdediging niet aan Duitschland alleen verboden mogen worden. Daarbü hebben wü in uitzicht gesteld, van deze gelüksteliing van rechten slechts gebruik t* maken in een door onderhandellngen vast te stellea omvang. Tenslotte hebben wü on* LONDEN 15 Sept. (V.D.) Aan de Interna tionale Cotrmtesie van Juristen te heden over gelegd ?eu rapport, samengesteld door drie leden van de Commissie in Neder’and. waar in aanwijzingen worden gegeven omtrent het karakter, ae antecedenten en de relaties van Marinus vat. der Lubbe. Zün relaties tot de communistische partü en zün kortstondige connectie met de nationaal-soclalistlsche oe- weging worden daarin bevestigd. Verklaard wordt, dat Van der Lubbe niet zelf den brand kan hebben gesticht, ondanks de bewering, dat hü bekend heeft. Dit rapport werd heden bevestigd door de drie Nederlandsche getuigen, die vandaag zün gehoord. Wanneer wü het oog richten op de groote internationale problemen, kunnen wü niet anders dan een i>üna volkomen stagnatie constateeren. De pogingen tot internatio nale samenwerking zün in de laatste maan den voomamelük onvruchtbaar gebleken. De laatste oorzaak van dezen toestand te het feit, dat de geest van Versailles nog ver-gaand de politiek beheerscht. Veertien jaar lang zün de overwinnende mogendhe den den regeerlngen van Duitschland met theoretische sympathlebetulgintfeo tegemoet getreden. Practtech liep haar politiek ech ter daarop uit, Duitschland in de boeien van Versailles vast te houden, het tot her- zienbaar verklaarde verdrag onherzienbaar te maken en de ongelüke behandeling van Duitschland te vereeuwigen. Men wil ook thans nog Duitschland met twee maten meten- Het buitenland moet elndelük begrüpen. dat het Duitsche volk het recht heeft zich tegen den geest van Versailles met alle krachten te weer te stellen. Ter gelegenheid van het 1000-jarig bestaan van Tangermunde werd een openluchtspel opgevoerd, dat de verovering der stad door Gustaaf Adolf in beeld bracht. De burgemeester overhandigt de sleMels der stad aan den overwinnaar De Duitsche delegatie aldus begon Von Neurath zün rede zal over eenlge dagen naar Genève vertrekl^n. Wü staan in het tee- ken van het herleven -der activiteit op het ge bied der internationale politiek. Bühet ver vullen van Uw taak over Duitschland en Duit sche verhoudingen versjag uit te brengen kan Ik U steunen, wanneer ik tot U juist nu nog maals over de richtlünen van de Duitsche bui tenlandsche politiek spreek Ik hoop, dat daar door vele misverstanden sn dwalingen uit den weg geruimd worden en dat men in het buiten land onze buitenlandscheh politieke voorne mens en doeleinden beter begrüpen zal dan dit tot dusverre het geval is geweest. Per Itwartaal voor Alkmaar f 2. Voer buiten Alkmaar I 2.85 Met geiiluslreerd Zondagsblad f 0.60 hooger Dagblad uitgegeven door de N V. Prukkeri| De Spaarnestad Haarlem Wü zien in het Duitsche volk van Oostenrük een deel van ons eigen volk. Niemand kan daarom van ons verwachten, dat wü onver schillig toezien bü de ontwikkeling der dingen in Oost^irük, ot dat wü sympathise eren met een Oostenrüksch regiem, waaronder Juist dat ontkracht wordt, wat het Duitsche volk thans met nieuwen moed en nieuw vertrouwen ver vult. Met welk recht wil men het dar. toch Intematiopaal verdedigen, wanneer de bewe ging, die het geheele Duitsche volk met ele mentaire kracht gegrepen heeft en derhalve vanzelfsprekend ook de bevolking van Oosten rük in haar ban moest trekken, daar met de middelen van het geweld gehinderd wordt in haar vrüe ontplooiing? De natlonaal-socialte- I ttyiy beweging in Oostenrük eischt niets wat Reeds vroeg bestond er groote belangstelling voor het oprukken van de eerewacht van 8. A.- mannen, die door den Pruisischen premier Oöring, uitgekozen nieuwe vaandels misdroe gen, Prins August Wilhelm, een zoon van den ex-kelzer. deed voor het eerst dienst in zün nieuwe functie van Ober- ruppenftlhrer, veld maarschalk Mackensen verscheen in uniform der doodskophuzaren. In de aula bevonden zich verder leden van het corps diplomatique, mi nisters. officieren der rüksweer enz. Nadat fiü de eerewacht had geïnspecteerd, trad Oöring de zaal binnen, in gezelschap van Röhtn. chef van den staf der nationaal-soclalistlsche partij. Na Van Zanten werd de 28-jarige letterkun dige Frederik van Leeuwen, wonende te Den Haag, gehoord. Hü verklaarde, dat hü in 1927 met Van der Lubbe heeft kennis gemaakt *n dat hü hem daarna vrüwel dagelüks heeft ontmoet, zonder dat er een büzonder vriend- schappelüze verhouding ontstond. Hü heeft samen met Van der Lubbe ecnlgen tüd in een cMé aan de Uiterste Gracht te Lelden ge woond. Zün indruk was, dat Van der Lubbe abnormale neigingen had, welken Indruk hü steeds heeft behouden. v Frederik van Leeuwen verklaarde verder, dat Van der Lubbe tot 1931 lid van de communis tische par'll is geweest en dat hü verscheidene I malen Duitsch'and heeft bezocht. Op een vraag van mevr. mr. Bakker-Nort antwoordde ge tuige, dat Van der Lubbe zün laatste reis naar Duitschland heeft gemaakt kon voor Februari van dit jaar, toen hem was medegedeeld, dat zün pas weldra zou afloopen. Van der Lubbe had daarbü gezegd, dat de tüd voldoende was. Oet. zeide, dat volgens een verklaring van hun hospita, mej Van Zijp, de Duitsche reizen van Van der Lubbe ge woon lijk samenvielen met de oogenblikkcn, waarop hü het meest om geld verlegen v-as. De hospita had hem ook sproken van een spion, die haar huls had be zocht. om de reden te ontdekken, waarom var der Lubbe niet langer üverde voor de commu nistische partü-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 1