Sociale studieweek te Amersfoort
MARKTEN
OPEN BRIEF VAN MGR.
CIRIACI
De tweede dag
Het contraproces
te Londen
DE TAAK DER STANDS-
ORGANISATIES
DE ELFDE OLYMPIADE TE BERLIJN
Het leekenapostolaat
Burgemeester geslagen
i
Behandeling in hooger beroep
Op de auto-renbaan van Brookland
Eei
R.K. Middenstandsbond
De Rijksdagbrand
van
Dr. Philippsborn acht de brand
stichting niet het werk der
communistische party
Aan den leider der Slowaakschè
Volksparty Prelaat Hlinka
Regeering hevig veront
waardigd
Bombardementsvlieg
tuig neergestort
Explosie in munitie
depot
Redevoeringen van A. C. de Bruyn
en pater mr. dr. Beaufort O.F.M.
Mr. Stomps stelt zich thans be
schikbaar als verdediger
Van der Lubbe
Standsorganisatie en staat
kundig leven
DE M1LLIOENENZAAK
TE MIJDRECHT
1
Kc
der
eer
eer
zul
toe
wei
aar
get
ber
aar
aar
ver
de
de
pol:
gev
Werklooze gaat er met de steunkas
vandoor
Gedupeerden halen het geld terug
Op sociaal gebied
Inleidingen van het Kamerlid
Henri Hermans en van
pastoor Hooyman
Op economisch gebied
Groote verontwaardiging
by de bevolking
463e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5e Klasse, 1ste Lyst.
De algemeene taak van de
stand organisatie in heden
en toekomst
Vernieuwing van het beginsel- en
werkprogram
De taak van de standsorgani
satle inzake het gezin
De taak van de standsorgani-
satie ten opzichte van het
godsdienstig leven
De Berlijnsche beeldhouwer Walter E. Lemcke heeft bovenstaande klokken ont
worpen, die te Berlijn in den Marathon-toren de 11de Olympiade 1936 zullen
inluiden.
o MAANDAG 18 SEPTEMBER
de
steungelden rustig voortgang
het
o
nog
het
381
639
804
1140
1594
1838
2039
2454
3021
Aange-
handel
171S
2538
3440
4746
5641
6150
7464
8130
9029
9674
9994
D
Uttel
defll
D<
zam
pleii
zUn
Dep
«trai
■wikkeling van
deeld In drie
Ten vierde: dat de K. A. B. een der krachtig
ste promotors is geweest tot de instandkoming
van de Bedryfsraden-wet en daardoor Nederland
aan de spits heeft gezet op den weg, door den
Paus gewezen.
De bakens behoeven dus in genendeele te wor
den verzet: de K. A. B. is tot den dag van he
den by. Het verleden der beweging heeft be
wezen, dat de K. A. B. haar toekomsttaak met
succes zal kunnen verrichten.
Het groote werk zal binnen 25 Jaar zijn vol
trokken. Daardoor is het nnodlg dat de K. A. B.
zal hebben te beschikken over voor hun taak be
rekende leiders. Hiervoor heeft ze zorg gedragen
door de instelling van de Ontwikkellngscentrale.
8pr. vraagt den aanwezigen er vooral den jon
geren op te wijzen, dat het vertrouwen in de
K. A. B. zoowel voor heden als toekomst vol
komen zal zijn gerechtvaardigd! (applaus).
25
439
690
922
1313
1721
1879
2151
2803
3133
3139
3522
3909
4280
4546
4973
5354
5691
6018
6261
6537
6773
7005
7396
7820
8102
8607
8937
9278
9539
9915
72
1722
2635
3528
4897
5747
6169
7567
8148
9143
9729
239
446
693
1000
1426
1755
1882
2177
2813
652
1805
2642
3855
5061
5844
6468
7661
8433
9169
9824
3185
3637
4033
4304
4604
5064
5365
5701
6046
6267
6597
6841
7030
7595
7830
8112
8653
9338
9611
9931
3232
3694
4139
4395
4696
5103
5393
5812
6086
6433
6615
6911
7090
7663
7939
8285
8733
9023
9371
ORAC
tfOOD
327
623
757
1123
1586
1819
1932
2452
2959
3421
3697
4141
4417
4792
5111
5416
5856
6106
6486
6643
6930
7286
7679
7950
8423
8775
9069
9472
9673
1650
2492
3239
4676
5490
6005
7023
7787
8737
9655
9965
3496
3804
4238
4525
4941
5203
5610
5893
6247
6531
6649
6995
7287
7691
8011
8456
8784
9106
9475
9726
405
654
827
1257
1599
1860
2051
2583
3022
1679
2525
3286
4695
5637
6017
7430
7870
8886
9665
9985
433
668
846
1306
1717
1861
2104
2674
3078
3517
3867
4263
4527
4961
5321
5654
5959
6259
6533
6713
7004
7372
7725
8077
8481
8862
9129
9516
9870
793
1952
2748
3916
5086
5870
6817
7673
8636
9202
9842
1285
1964
2773
4492
5250
5971
6979
7723
8644
9356
9859
E
Jor
tem
toe;
ven
de
zal
V
le i
mei
gevi
den
1 te
D
op
plas
D
gen<
terd
aaing
avot
Ut
sai
de
na
sti
zie
fee
12(
toe
op
hei
SOI
tel
nl:
Se
op
pe
de
pu
va
Mi
Ol
Oppi
de S
Dl
oud-
vorir
raad
voor
raku
«Un
man
culti
Uek
De
ten.
voon
dat
Mees
der 1
alles
scha
zijn
den,
zond
welh
in d
echt
des i
In
Stad
Gert
sfeer
want
claal
land
Slav!
hü i
CUltl
deelt
zich
zyn
teit
ver,
zijn
lijke,
vol I
He
te v<
reed:
rech
Daai
een
hun
leeft
zijn
gega
De
huid
vend
idert
med'
naar
De tweede dag. Zondag, begon met een H.
Mis, waaronder zeer velen ter H. Tafel nadar
den. Pater van Kempen Cs.s.R, Directeur van
het Retraitenhuis bracht nog eens uitvoerig de
geestelijke voordeelen van een retraite ondfer 1
oog/
Om tien uur hield de voorzitter van het R.K.
Werkliedenverbond, de heer A. C. de Bruyn een
rede over ,X>e taak van de standsorganisatle op
sociaal en economisch terrein” aan de hand van
de volgende stellingen:
Dr. Adolf Philippsborn, parlementair redac
teur van de „Vossische Zettung", die daarna
werd gehoord, verklaarde dat hü na een in
terview met Torgler er van overtuigd was, dat
er geen grond bestond voor de suggestie, dat
de brandstichting t\et werk der communistische
partij was. De' voorzitter zelde, dat mr. Oiaf-
feri het als vaststaand beschouwde, dat mede
plichtigheid of relaties tusschen Van der Lubbe
en Torgler niet mogelijk zijn, daar Van der Lub.
be sinds April 1931 geen betrekkingen met de
communistische partij onderhield.
LONDEN, 16 Sept. (V. D.) Voor de Interna
tionale Commissie van Juristen verklaarde een
anoniem blijvend 'journalist, dat de Beriynsche
journalist dr. Bell hem had verteld van een
bestaand complot tot bet vermoorden van le
den van de Nationaal-soclalistlsche partij.
Dr. Bell had hem een lijst laten zien, van
personen, die bij dat beweerde complot betrok
ken zouden zijn en waarop ook de naam van
Van der Lubbe voorkwam.
Nieten
256
606
749
1097
1502
1775
1895
2. geen klassenstrijd, ontwikkeling van klas
sen tot stand;
de organisatie, waarbij alle leden in actie zijn.
In 't kort komt het dus neer op:
1. uit defensief naar offensief;
Zaterdagmiddag omstreeks twee uur was de
burgemeester Van Assendelft, de heer J. J. de
B o e r In tegenwoordigheid van den heer J.
K oom an, agent van de arbeidsbemiddeling,
bezig steun uit te betalen aan de werkloozen.
In verband met de bekende stucadoorsstaklng
te Amsterdam mocht aan «n viertal federatie-
menschen geen steun uitbetaald worden, het
geen aan dezen bekend was. Nochtans kwa
men twee van hen op het kantoor. Toen de
burgemeester hen aan het verstand wilde
brengen dat zij geen steun kregen, gaf een
van hen. F. W., den burgemeester een klap in
het gezicht, waardoor deze bloedend werd ge
wond. De andere. P. V., maakte van de gele
genheid gebruik om een stapel bankbiljetten
te stelen en er vandoor te gaan, waardoor de
burgemeester zich genoodzaakt zag het uitbe
talen van steun As staken. De andere werk
loozen. hlqrdoor hevig gedupeerd, zetten den
dief na en brachten al spoedig al het gestolen
BELGRADO. 16 Sept. De ..Prawda” bericht
uit Mostar over een explosie van buitengewone
hevigheid die daar in het munltle-depot beeft
plaats gehad. Door de explosie werden twee
soldaten, die zich in bet depot bevonden en
een boerin gedood terwijl drie boerinnen die
op het veld werkten, zwaar werden gewond.
In de stad zijn talrijke vensterruiten vernield.
De militaire autoriteiten gelooxen dat de ex
plosie is veroorzaakt door een weggeworpen
sigaret.
Indien kan worden aangenomen, dat onder
sociaal terrein mag worden verstaan het gebied?
waarop een complex verhoudingen tusschen
ton volmaakte) menschen moet worden geregeld;
Indien bedacht wordt, dat de verhoudingen
tusschen zoo goed als alle standen en rangen
doortrokken zijn van den onchristelijken Indivl-
duallstischen geest;
Indien als een onomstooteljjke waarheid geldt,
dat het sociaal terrein, wil het aan zjjn doel be
antwoorden. moet worden gedragen door de hei
palen van godsdienst en christelijke zedenleer;
Indien het oordeel van Pater Welsz juist is:
.Alles is ziek, niet alleen het huishoudelijk, niet
alleen het zedelijk leven, maar de maatschappij
zelve”, dan is de taak van de standsorganisatle
wel reeds duidelijk aangegeven.
De meening bestaat, dat de standsorganisatle
geen taak heeft te vervullen op economisch of
sociaal gebied, doch uitsluitend dient om de cul-
tureele beschaving bij te brengen van den indi-
vldueelen mensch.
Na de gebeurtenissen in Duitschland is die
meening nog versterkt geworden om geen ge
vaar te loopen .gleich geschallet” te worden.
De Katholieke Arbeidersbeweging
ingesteld op de behartiging van de
3. ordening van het bedrijfsleven; de corpo
ratieve maatschappij;
4. geen valsche democratie, geen kuddegeest;
juiste werkverdeellng;
6. sociale verbondenheid met steun aan per
soonlijke voorzorg.
Na de inleiding werd het gesprokene door on
derlinge bespreking van alle zijden bekeken,
waarbij talrijke vragen uit de practyk door den
inleider werden beantwoord.
In verband met de bedrijfsorganisatie noemt
spr. het een groote fout van de werkgevers, die
toch ook zien, dr.t we een anderen toestand
krijgen, dat zij niet de beste onder hun arbei
ders hebben opgekweekt voor die medezeggen
schap in de bedrijven.
Bjj het Leekenapostolaat zal de Pastoor der
parochie moeten medewerken. ZIJ kunnen o.a.
de arbeiders-apostelen wijzen op de beantwoor
ding der meest gestelde .vragen door socialist en
fascist..
Na de thee werden de besprekingen voortge
zet. waarbij de zeereerw. heer J. H. Hooyman,
pastoor te Amersfoort, besprak:
AMSTERDAM. 16 September (VD.) Nu
Mr. F. Pauwels te Amsterdam uit Berlijn een
telegram beeft ontvangen, dat Van der Lubbe
hem als verdediger weigert, heeft zijn familie
Mr. B. W. Stomps uit Heemstede aangezocht als
verdediger te willen optreden. Deze heeft zich
hiertoe bereid verklaard.
In verband hiermede heeft een broer van Van
der Lubbe namens de geheele famine gisteren
een brief aan Marinus gezonden waarin deze
verzocht wordt mr. Stomps, als verdediger te
aanvaarden.
Volgens dit schrijven staat deze niet in dienst
van politieke partijen en zal hij het belang van
beklaagde alleen behartigen, zooals deze het
wenscht. In elk geval wordt Marinus verzocht
Mr. Stomps te ontvangen.
De brief is In triplo verzonden en wel een
exemplaar naar de strafgevangenis te Berlijn,
naar de strafgevangenis te Leipzig en aan den
Officier van Justitie van het Rjjksgerechtshof
te Leipzig, alle vergezeld van bet verzoek den
brief aan Van der Lubbe ter hand te willen
stellen.
(Reeds geplaatst in een gedeelte van onze
vorige oplaag).
Indien men onder economisch terrein verstaat
al hetgeen voortbrenging en distributie van stof
felijke goederen ter bevrediging van 's menschen
behoeften omvat en men bedenkt daarbij, het
geen St. Thomas van Aquino leerde, nl dat
men naar het bezit van aardsche goederen mag
streven, doch stellig niet om het bezit alleen,
niet om dat bezit als einddoel na te streven,
doch om het te benutten tot het bekomen van
het eeuwig geluk;
Indien men bedenkt, dat de voortbrenging een
zedelijk geoorloofd doel moet hebben, dat
haar doel is: dienstbaar te zijn aan den mensch.
wijl de mensch de macht heeft over de uiter-
Hjke cultuur, dan spreekt uit dit alles weer dui
delijk de taak, welke de standsorganisatle <met
de vakbeweeing) heeft in den komenden tijd.
Wat Is dan het leidend beginsel op economisch
terrein? Niet de vrije concurrentie of de econo
mische dictatuur, doch de sociale rechtvaardig
heid en de sociale liefde, welke zich in daden
uiten.
Heeft de standsorganisatle een taak óp eco
nomisch terrein? Zeker, en deze taak moet zijn
de nieuwe juridische en economische orde met
alle beschikbare middelen in woord en-geschrift
te propageeren; door plaatselijke voorlichting
te geven, door vat te krijgen op en het vertrou
wen te wekken van de massa.
De conclusie uit het voorgaande moet zijn:
taak, doel en streven der standsorganisatle, op
zich, maken haar tot een onontbeerlijk middel
in den strijd der Kath. arbeiders, welke gericht
is op hetgeen aahgeduid wordt met: christelijke
toekomstmaatschappij.
Daaruit volgt, dat ’n noodzakelijk werk wordt
verricht. Indien voor de Standsorganisatle voort
durende en daadwerkelijke belangstelling wordt
getoond
huize door het gemeentebestuur van Breda
worden ontvangen, waarna hun door de reci-
pieerende vereeniging in ..Concordia” een ge
zellig samenzijn wordt aangeboden.
Na- een eeuw van liberalisme, na 80-jarige
propaganda van het socialisme, moet het een
voldoening voor ons zijn, dat reeds na 25 jaar
de inwerking van de pauselijke encyclieken op
sociaal gebied zich doet gevoelen.
Onze correspondent meldt ons hierover
het volgende
Het is de eerste maal dat in deze plaats iets
dergelijks is voorgevallen. Burgemeester de Boer
staat by de werkloozen op de eerste plaats en
by alle noodlijdenden aangeschreven als iemand,
die een warm hart heeft voor de slachtoffers
der slechte tyden. Is hy in de gelegenheid te
helpen, dan kan men er van verzekerd zyn,
dat hy helpt.
De verontwaardiging onder de bevolking is
dan ook groot. De daders zyn geen geboren
Assendelfters, maar hebben zich eenige jaren
geleden in Asaendelft gevestgid. Dat zy in het
vervolg wel meer eerbied voor hun burgervader
zullen hebben, mag wel worden aangenomen.
Want ondanks het voogevallene, toonde de Bur
gemeester ook nu nog zyn goedheid, door uit
eigen zak de vier Federatle-leden een ultkee-
ring te geven. „Vrouw en kinderen moeten toch
ook eten, die kunnen toch niet het slachtoffer
worden.” aldus de Burgemeester.
Hoe F. V. en P. V. dan ook tot hun dolle
daad zyn gekomen, mag een raadsel worden
genoemd. By alle werkloozen was men er van
overtuigd, dat zy toch op de een of andee wyze
zouden zyn geholpen.
3170 3185 3230
3563 3637 3658
3926 4033 4136
4302 4304 4359
4554 4604 4675
5010 5064 5102
5362 5365 5384
5698 5701 5759
6033 6046 6063
6265 6267 6399
6573 6597 6612
6797 6841 6888
7012 7030 7062
7495 7595 7649
7828 7830 7850
8108 8112 8274
8633 8653 8655
8941 8994 9001
9286 9338 9344
9565 9611 9635
9917 9931 9983 10013 10024 10133 10213
10236 10347 10384 10398 10499 10505 10524 10561
10562 10685 10737 10739 10775 10830 10845 10857
10868 10869 10981 11012 11042 11060 11185 11231
11326 11370 11383 11408 11443 11459 11505 1UM
11592 11594 11668 11805 11919 12091 12103 12177
12187
12190 12202 12215 12223 12225 12375 12452 12463
12486 12569 12664 12686 12760 12778 12845 12902
13022 13039 13040 13070 13061 13086 13119 13123
13159 13217 13232 13241 13271 13318 13397 13454
13470 13543 13544 13553 13574 13605 13619 13676
13762 13781 13790 13794 13801 13816 13877 13919
14008 14068 14097 14099 14141 14194 14220 14225
14279 14309 14334 14398 14469 14516 14572 14583
14590 14601 14648 14670 14742 14748 14764 14819
14822 14838 14852 14923 15083 15136 15153 15155
15157 15168 15260 15263 15286 15317 15387 15406
15418 15465 15569 15571 15575 15596 15692 15730
15826 15827 15865 15877 16029 16037 16142 16165
16182 16230 16266 16268 16352 16367 16388 16411
16505 16604 16650 16663 16677 16706 16708 16727
16771 16781 16857 16861 16922 17002 17042 17179
17218 17241 17268 17270 17281 17321 17336 17379
17425 17494 1758» 17602 17695 17697 17706 17740
17794 17817 17943 17944 17945 18027 18094 18145
18157 18223 18258 18346 18481 18491 18506 18560
18628 18654 18712 18837 18893 18933 18956 18961
18981 19010 19012 19151 19236 19246 19247 19303
19309 19389 19442 19485 19711 19740 19755 19791
19852 19863 19879 19903 19924 19936 19946 20053
20063 20093 20104 20164 20188 20225 20304 20331
20388 20389 20442 20443 20542 20589 20602 20668
20682 20695 20733 20750 20603 20849 20865 20873
20688 20961
Prijzen van f 76.
1320
2350
3035
4571
5319
6002
7007
7754
8696
9470
9919
10052 10084 10435 10495 10625 10700 12004 12086
12124 12359 12733 12771 13300 13302 13581 13643
13735 13745 13995 14115 14116 14196 14224 14240
14331 14362 14370 14386 14417 14555 14625 14763
14797 14882 14977 15094 15398 15426 15480 15650
15723 15748 15755 15850 15899 16150 16180 16257
16549 16652 16679 16709 16761 16904 17050 17173
17248 17437 17458 17513 17590 17698 17919 17926
18005 18030 18114 18227 18385 18508 18601 18707
18755 18901 19034 19044 19154 19234 19390 19407
19646 19668 19824 19960 20001 20137 20257 20385
20571 20680 28745 20751 20840 20857
Trekking van Maandag 18 September 1
Hooge Prijzen
f 1000 19007 19475
f 400 121 2759 14071 18387 20705
f 200 14806 15238
f 100 2068 4547 5073 6637 8799 13670 17803 19481
20355
Zaterdag werden eenige Ingezetenen, waar
onder burgemeester Padmos en Notaris van der
Heijden gedagvaard om op 3 October s.s. als
getuige ter openbare terechtzitting van
gerechtshof te Amsterdam te verschynen. waar
op dien dag zal worden behandeld de zaak
tegen het raadslid J. B. te Mydrecht, contra
de erven van mevrouw v^n Wlerlngen. Zooals
men zich zal herinneren, werd *B. door de
rechtbank te ütrecht veroordeeld tot 2J4 Jaar
gevangenisstraf wegens het plegen van valsch-
heid in geschrifte (het hebben en gebruiken
van geschriften, waarop voorkwamen nage
maakte handteekeningen van wijlen mevrouw
van Wlerlngen), tengevolge waarvan zouden
verdachte's manupulaties zyn gelukt, hem
eenige honderdduizenden guldens benevens vele
bezittingen. in totaal voor een waarde van
enkele millloenen tn den zak zouden zyn ge
gleden.
Verdachte beeft tegen het vonnis appèl aan
getekend.
AMSTERDAM. 18 Sept. Veemarkt. 442 vette
koelen: le kwal. 0.56—0.65, 2e kwal. 0.48054.
3e kwal. 0 360 46. mindere soorten 0.25—0 34
p. K.G. slachtgewicht. 130 melk- en kalfkoelen
13000180.00 per stuk. 157 vette kalveren: le
kwal. 0500.60, 2e kwal. 0.400.48, 3e kwal.
0.320.36 per K.G. levend gewicht. 83 nuchtere
kalveren 4.00—8.00, 47 schapen 9.0014.00 per
stuk. 665 varkens: vleesqbvarkens. wegende van
90110K.G. 0.430 44, zwar^ varkens 0.39—
0.41, vette varkens 0.380.39 per K.G. slacht-
gewcht. 30 paarden 50 0090 00 per stuk.
Markt ver loop Koeien zeer ruime aanvoer,
handel zeer traag en terugloopende pryzen.
veel vraag naar beste slachtrunderen. handel
zeer stug en oploopende prijzen. Vette kalveren
minder aanvoer, handel vlug en oploopende
pryzen. Nuchtere kalveren sleepende handel,
matige aanvoer, schapen verminderende aan
voer. tamelyke handel en weinig veranderde
pryzen. Varkens tamelyke aanvoer, stygende
pryzen en tragen handel. Slachtpaarden ge
ringe aanvoer en handel zeer stil.
ALKMAAR. 18 Sept. Veemarkt.
voercT werden 87 vette koeien 100210.
matig. 28 graskalveren 2032. 9 vette kalveren
40100. idem p. ned. pond 0.701.00, 31 nuchte
re kalveren (slacht) 616. 358 vette varkens
0.34039 per néd. pond. Handel goed.
BROEK OP LANGEND IJK. 18 Sept. 1400
Kg. aardappelen: 700 kg. wortelen f 2.60—2.80;
30.000 kg roode kool 12.10 6000 kg. gele
kool 11.20; 80.000 kg. vroege witte kool 125
—1.50; 14.000 kg. Uien: gele uien 170—2;
gele drielingen f 11.10; gele nep 2.502.70;
10.600 stuks bloemkool: le soort 3.209.80:
2e soort 0.752.40 3000 kg. slaboonen 3
—6 70 7500 kg. bieten 0.60—1.70.
HOORN. 16 Sept. Veemarkt. 3 Zeugen 60.00
ICO 00. 49 Schrammen 16 0033 00. 96 Bisten
9 0015 00. 97 Schapen 9 00—16.00. 5 Paarden
200.00300 00 per stuk Handel goed
NOORD-SCHARWOUDE. 18 Sept Aange
voerd werden: 1400 Kg. aardappelen: Schot-
sche muizen 1.60. groote Schotsche muizen 1.00,
BI. Eigenheimers 2—2.10, 4800 Kg Spercleboo-
nen 2.60—7.10. 5300 Kg. uien: gele nep 230—
2.90. drielingen 1.10—130, uien 1.70—190, grove
uien 2.30, 100 Kg kroten 0.60—1, 6000 Kg. roo
de kool 130—150. 22500 Kg. gew. witte kool
130—1.50. 3900 Kg. gele kool 1—1 40 per 100 Kg.
OUDEWATER, 18 Sept. Kaasmarkt
Aanvoer 64 partijen, 288 stuks. 14300 K.G.;
le soort f 23—25, 2e soort f 20—22.
Handel matig;
Tn de stemmige zalen van.het 8t. Alphon-
sus-Retraitenhuis te Amersfoort kwamen Za
terdag de afgevaardigden byeen van de R. K.
Werkliedenvereenigingen in het Aartsbisdom,
om in een aantal Studiedagen de middelen
onder de oogen te zien, welke kunnen lelden
naar een wereldordening, waarin rechtvaardig
heid en naastenliefde weer in toepassing wor
den gebracht, zooals het voorbeeld werd gege
ven door de encyclieken „Rerum Novarum” en
„Quadragesimo Anno
Niet het program behoeft daarvoor te wor
den gewyzigd dit biyft ook thans nog de
richtsnoer van de actie doch de uitvoering
ervan- kan en moet in overeenstemming met
den huldigen stand van zaken gebracht wor
den.
Het laten belichten der taak van de stands-
organlsatie en het bespreken der middelen om
deze ten uitvoer te brengen door hoogst be
kwame sprekers is het doel van deze Studie
week. Immers, de kern van onze arbeiders leeft
en werkt voortdurend in een omgeving van
andersdenkenden, waar zy alle dagen in woord
en schrift moeten aanhooren, dat alléén by
doorvoering van socialistische, communistische,
fascistische of natlonaal-sociallstische ideeën
een oplossing van den wereldchaos is te ver-
krygen. De sprekers in deze dagen zullen ech
ter aanloonen, dat alleen door het toepassen
der katholieke beginselen, neergelegd in het
program der katholieke arbeidersbeweging, op
bouw van een betere maatschappij mogelijk is.
Toen omstreeks twee uur de bescheiden kle
peltjes van de kapel door de strak-blauwe
lucht deinden, vereenigden zich de ruim 80 af
gevaardigden uit alle deelen van het diocees
om gezamenlyk de gezangen te zingen van het
Lof, gecelebreerd door den Eerw. Pater-Direc-
teur van het Retraitenhuis. waarna in een der
zalen de bondsvoorzitter, de heer H. Brouwer,
de studiedagen opende met een hartelyk wel
kom aan allen, aan Rector v. d. Berg, den Di
recteur van den Jonge Werkrhan en aan de
sprekers van deze dagen.
Het program biedt niets nieuws, veel meer
Is het een verdieping der kennis omtrent de
taak der standsorganisaties.
255
508
732
1048
1459
1771
1891
2190 2314
2894 2928
Zeer dicht zyn we nu gekomen aan het tyd-
perk der bedrijfsorganisatie, waarmede de eco
nomische basis voor een nieuwe maatschappU
is gelegd.
Nooit zal echter de komende standsorgani
satle de verheven waarde van het individu uit
bet oog moeten verliezen.
Het jonge geslacht heeft afgedaan met het
systeem hooren, zien en zwygen; het wil wer
ken als een reactie op de kudde-geest. Kern
vorming moet plaats vinden, doch dor geheel
ken.
Niet alleen wijzelf hebben de genademidde
len noodlg, ook anderen behoeven die.
Hiermede komt Pastoor Hooyman op
gebied van het leekenapostolaat.
Er is een onrust onder de menschen. doch
zy weten niet, wat hen ontbreekt. Wy hebben
de taak hen te zeggen, wat zy noodlg heb
ben. Voor ons. Katholieken, is het in dit op
zicht een mooie tyd. Wie moet zich belasten
met het leekenapostolaat? De standsorganlsa-
tie. De vorming van de leekenapostelen is ech
ter opgedragen aan de geesteiyken, die ze zul
len zoeken in de standsorganisaties.
De elschen, gesteld aan die leekenapostelen.
zyn niet gering; spr. zet die nader uiteen,
voor de offermoed, die hun moet bezielen.
Ook naar aanleiding van deze rede werden
vragen gesteld en beantwoord.
De heer Henrl’ Hermans, lid van de Tweede
Kam* der Staten-Generaal, opende de serie
besprekingen met een beschouwing over
LONDEN. 16 sept. V. D.) Op de auto-
renbaan van Brookland is heden gedurende
groote wedstryden, die door duizenden toe
schouwers werden bygewoond, een bombarde
mentsvliegtuig neergestort. De piloot werd ge
dood, terwyi een officier en drie mannen
zwaar werden gewond.
Later sloeg een auto om. die in brand
vloog. De bestuurder werd zwaar gewond.
Op Woensdag 27 en Donderdag 28 Sept. a s.
houdt de Ned. R. K. Middenstandsbond een al
gemeene vergadeiyng en zyn 10e tweejaar-
lyksch congres In Breda.
De algemeene vergadering begint op Woens
dag 27 Sept, des ochtends te 11^uur in de
groote zaal van den St. Joseph Kring in de
Waterstraat.
In behandeling komt alsdan bet nieuw ,.Be-
glnsel- en Werkprogram van den N. R. K. M.
waarover door dr. J. van Beurden een Wvlg
prae-advies is uitgebracht.
Deze vergadering waartoe zyn ultge-
noodlgd de volledige hoofdbesturen der Dio
cesane Middenstandsbonden en der Nationale
Vakbonden aangesloten by den N. R. K M..
benevens de voorzitter (of hunne plaatsvervan
ger) van alle R K. Middenstandsvereenlglngen
in den lande zal worden vereerd met een be
zoek van Z. H. Exc. Mgr. P. Hopmans, Bisschop
van Breda.
Op Donderdag 28 September wordt, als een
ééndaagsch congres, het 10e congres van den
N R K. M gehouden In de groote zaal van
het gebouw „Concordia", begin om half elf.
Ten congresse komt na de aanbieding van
het verslag over de werkzaamheden van den
N. R. K M sinds het 9e congres in behan
deling het onderwerp: „Wetteiyke Bescherming
van het Klelnbedryf", waarover prae-adviezen
zyn uitgebracht door prof. dr. W. M. J. Koen-
raadt van het Groot-Seminarie te Hoeven en
dra. H. L. Jansen, leider der Economische af-
deellng van het Bureau van den N. R. K. M.
In den avond van Woensdag 27 September
zullen de deelnemers aan bet congres ten stad-
geld weerom, na welk intermezzo het uitbe
talen van
vond.
is echter
belangen
van den geheelen mensch met alle gods-
dienstig-zedeiyke. cultureele, sociale en econo
mische belangen.
Alleen tyrannlek geweld zou deze taak kunnen
vernietigen of denatureeren.
De taak van de standsorganisatle op dit ge
bied is nu het door en door verknoeide sociale
terrein met den meesten spoed Chrlsteiyk te
maken; het werk dient gericht te zyn op de
Chrlsteiyke ordening van onze maatachappy.
De klassenstryd moet beëindigd worden en al
les gertcht op het herstel der sociale bedryfs-
schappen en juiste verhouding tusschen sociaal
en economisch leven.
Spr. wil een aantal zeer ernstige en urgente
vragen stellen:
1. Moet de K. A. B. misschien iets van haar
program wyzigen of andere middelen gebrui
ken; de bakens verzetten;
2. heeft ze wat te leeren uit den klassenstryd
en corporatieven staat;
3. heeft ze haar tyd voorby laten gaan en
4. is ze berekend voor haar zware toekomst
taak?
Spr. gelooft, dat hy zonder kans op gerechte
tegenspraak, kan zeggen:
Ten eerste: hetgeen de Paus als volmaakt her
stel der sociale orde voorstelde de laatste 20 jaar
(vooral na 1919) het leven der K. A. B. heeft
gevuld;
Ten tweede: dat de vorm van het door den
Paus voorgesteld sociale herstel wonderwel over
eenkomst met dien van de K. A. B.;
Ten derde: dat de katholieke leiders sinds
1919 geen gelegenheid ongebruikt hebben gelaten
en er krachtig voor geyverd hebben;
Spr. schilderde de verworden toestanden, ont
staan door het dooden van het gezinsleven.
Het gezin wordt larigzaam maar zeker door
de tegenwoordige economische wanverhouamg
gedood en toch zal vanuit het gezin het her
stel der maatschappy moeten uitgaan.
Heel onze sociale aetie zal meer en meer ge
baseerd moeten worden op de handhaving en
het herstel van het gezin. Daartoe kan zeer ze
ker de standsorganisatle met machtige midde
len medewerken.
Op deze rede van Rector Bots hebben wy reeds
eerder de aandacht gevestigd, weshalve wy hier
volstaan met de bemerking, dat den aanwezigen
zoovele middelen aan de h»nd werden gedaan,
dat zy via den voorzitter aan Rector Bots rt)n
inleiding op schrift vroegen ter nadere bestu-
deering.
De Standsorganisatle moet het godsdienstig
leven bevorderen door aam haar leden by te bren
gen een aangepaste kennis van den godsdienst,,
vooral van zyh waarde voor het geluk van den
arbeider.
De eerste vereischte Js. dat het aangepaste
kennis móet wezen aan de levensomstandigheden.
Tot nu toe is byna altijd individueel kennis
bligebracht door de adviseurs, die daarvoor hun
tijd moesten af nemen van het gewone parochie
werk.
Ook in dit geval is van toepassing: qui ac-
cendit sine labore, descendit sine honore! In
dien van boven af in deze leiding gegeven
zal worden, ziet spr. betere resultaten in de
toekomst.
Men heeft de katholieken kunnen wyzen op
hun schoone leer, maar tevens ook kunnen
wyzen op de slechte beleving daarvan in de
praktyk. Hierdoor zyn vele katholieke arbei
ders overgegaan naar het socialisme, tevens
omdat men geen voldoende kennis had van
den katholieken godsdienst. De ware beteeke-
nls van den godsdienst voor arbeid en huis
houding Is verloren gegaan. Daarom moet de
standsorganisatle den arbeider leeren om prac-
isch door den godsdienst zyn gewone leven in
den arbeid en in het gezin een hooge betee-
kenis te geven, vooral door de genademidde
len der Kerk, n.l. de H. Mis en Sacramenten,
waardoor vergankeiykheden als liefde en trouw
worden beschermd en gelouterd en duurzaam
de plichten bevestigd worden tusschen ouders
en kinderen.
Spr. gaf hierna een dieper Inzicht In het
H. Misoffer en H. Communie, welke de vervol
making is van het offer der H. Mis. In dit
verband noemt spr. het jammer, dat zoovele
werkloozen deze Genademiddelen niet gebrul-
PRAAG, 16 Sept. (W. B.) Het kabinet heeft
heden in een buitengewone zitting een open
brief behandeld, die de Apostolische Nuntius,
Mgr. Clriaci. aan den voorzitter der Slowaak-
sche Volksparty. Prelaat Hlinka. gericht beeft.
Het kabinet heeft besloten den H. Stoel te
verzoeken Mgr. Clriaci naar het Vatlcaan te
ontbieden om rapport- uit te brengen.
Dit Incident heeft de volgende voorgeschie
denis: Prelaat Hlinka, een der leiders der te
gen de overheerschlng van Praag gerichte Slo-
waaksche beweging, had naar aanleiding van
een groote betooging der Slowaken te Neutra
een scherpe autonomistische rede gehouden. In
de Tsjechische dagbladen heeft men In
verband hiermede den Nuntius op heftlgen
toon verweten, dat hy Hlinka hiertoe had aan
gespoord. Na een scherp protest van Mgr. Cl
riaci en nadat de regeering in verband daar
mee pressie had uitgeoefend op de pers, scheen
het conflict te zyn bygelegd. Thans is dit ech
ter opnieuw uitgebroken, daar de Nuntius aan
Hlinka een brief geschreven heeft, waarin o.a.
het volgende voorkomt:
„Terwyi te Praag de H. Vader in den per
soon van zyn vertegenwoordiger beleedlgd
wordt op een wyze, die in stryd is met alle
regels der Internationale hoffelykheld. hebt
gy. Slowaken. aan het hooge gezag van den
H. Vader den eerbied betoond, die hem toe
komt. Ik dank U en de Uwen ook dAArvoor, dat
gy den Pauseiyken Nuntius, die gehoorzamend
aan den H. Vader, gedwongen is te Praag te
vertoeven, In zyn bittere droefheid getroost
hebt. Ik zal dat nooit vergeten.
De edele Slowaakschè natie zal steeds In
myn herinnering blijven.”
Deze brief is voor het kabinet aanleiding ge
weest om in een byzondere zitting bijeen te
komen.
werd in de mlddagbyeenkomst belicht door Pa
ter mr. dr. Beaufort O.FM., directeur der Ont
wikkellngscentrale van het RK. Werkliedenver
bond.
Het staatkundig leven Is van zeer groote be-
teekenls voor de Kath. Arbeiders Beweging, om
dat ter bereiking van het veelomvattend doel
dier beweging talryke maatregelen van staat
kundigen aard onmisbaar zyn.
Al ligt hierin een rechtsgrond voor bemoele*
nis van de Kath. Arb. Beweging met het staat
kundig leven terwille van de eenheid. onze
groote kracht, moet zy echter in Nederland on
der de huidige omstandigheden van rechtstreek-
sche bemoeiing met het polietieke leven afzien,
in dien zin. dat zy geen personen aanwyst voor
de vertegenwoordigende lichamen. Ook geen po
litieke propaganda, geen verkiezingscampagne
moet zy voeren.
Dit neemt natuuriyk niet weg; dat vooral
de standsorganisatle aan haar leden, door con
crete punten van de katholieke politiek hen voor
oogen te houden, voorlichting geven en kennis
by brengen kan en moet. Kennis omtrent de be-
teekents van een gezond, staatkundig leven,
omtrent het wezen van de principieel katholieke
politiek en bepaalde sociale maatregelen in het
byzonder Juist thans, nu allerlei staatkundige
denkbeelden als de eenige Juiste worden gepro
pageerd. is deze taak van voorlichting uiterst
belangrijk en urgent.
Ter beïnvloeding op de samenstelling van het
beginsel- en urgentieprogram. alsook ter verkry-
ging van een deskundige en veelzijdig samen
gestelde fractie in de vertegenwoordigende li
chamen. dient de standsorganisatle de leden
aan te sporen lid te worden van de politieke
organisatie in ons land, de R.K. Staatsparty.
Na het lof nam rector J. F. A. Bots, geeste-
lijk adviseur van den Ned- Volksbond het woord
en zette in duldeiyke bewoordingen uiteen:
Deze beschouwing verdeelde spr. over twee
Stellingen.
L De standsorganisatle, zich als beweging
aanpassende aan veranderde denkbeelden (op
komst van cultuur-socialisme en fascisme)
veranderde verhoudingen (ontwikkeling der
vakorganisatie naar bedryfsorganlsatle) en
veranderde behoeften en belangen (goede be
steding van loon en vrijen tyd) staat in een
nieuw tydvak van haar geschiedenis.
In een vorige sociale week heeft spr. de ont-
•jjWerkmansorganisatle var-
(Oden. Thans staan we aan
het begin der 4e periode. Hervormingen op so
ciaal geb.ed zuró^oorbereid, doorgevoerd. Met
Verouderde systemén Is afgedaan.
De storm van een revolutlonnalre geest
giert over Europa en kan niet meer bezwaren
worden, ook met door hen, die aan de christe-
lyke beginselen hebben vastgehouden.
Daarom zal de organisatie uit veel oude
sleur moeten worden opgehaald en tot nieuwe
actie moeten worden opgewekt in den geest
van de encycliek „Quedragesimo Anno”.
Het socialisme is ondergegaan in zyn eigen
principes. Het fascisme is een natuuriyke
reactie op de infectie der massa door het
Marxisme.
De „sterke man” van het fascisme is een
nieuw gevaar van tyrannle. Sterke mannen
worden beulen, wanneer zy niet steunen op
de sterke macht van zedelyke beginselen.
Wy willen ordening door samenwerking;
geen corporatieve staat, maar een corporatieve
maatschappy.
De standsd^anlsaties hebben voortreffeiyk
gewerkt, waardoor echt katholieke, zelfbewuste
arbeiders zyn gevormd. Hiermede is de grond
slag gelegd voor de maatschappelyke hervor-
ming in ChristeHJken geest. De zedelyke ver
nieuwing moet voorafgaan aan de econo
mische hervorming. Daarvoor is noodlg de
kath. beginselen uit te dragen, ook bulten onzen
eigen kring. Te lang is onze houding ten op
zichte van het socialisme defensief geweest.
.We moeten nu overgaan tot het offensief!
De nieuwe taak der standsorganisaties is
dus het leekenapostolaat door de arbeiders
zelf.
De idealen van het socialisme gingen ver
loren. In hun kamp wordt beraadslaagd over
den te volgen weg, terwyi de leiders geen raad
weten. Twee wegen kunnen worden Ingesla
gen. Links leidt naar het communisme; rechts
onafwysbaar naaf ons.
Met een offensief van Chr. liefde moeten
wy de socialistische arbeiders bestormen. Geen
verdediging tegen, maar verovering van het
socialisme.
De menschheld moet opgevoed worden van
klasse tot stand.
De standen geven een positieve solidaire
verhouding; de klassen maken aanspraak op
alleenheerschappy en zyn dus verderfelyk.
Een der grootste dwalingen is de meening.
dat uit de zee van haat door den klassenstryd
komt een Ryk van liefde. Dit laatste is alleen
te bereiken door het solidariteitsbeginsel, even
anü-kapitalistisch als antl-socallstisch.
Oostenrijk zal de eerste practische toepassing
gaan geven van dit beginsel in den geest van
Q A.