ONS BLAD
DE TROONREDE
De Valera’s partij in gevaar?
I
i
Het nieuws van heden
Discontoverlaging
Polen en Danzig
DE PREMIER GELOOFT
ER NIETS VAN
DE BAROMETER
F r ansch-Engelsche
besprekingen
Feestviering in
Mands j oekwo
JOH. LAU WERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
I
H
8
Door de Nederlandsche
I
'I
Bank
«-
Londens contraproces
„Dreigbrieven”
de Bulgaren zyn
Ernstig scheepsongeluk
Schilderijendiefstal
Streven om Ierland on
afhankelijk te maken
De Valera
FABRIKANT GEARRESTEERD
I
1
Het verdrag geteekend „concrete
poging tot samenwerking”
Verscheidene meeningsverschillen
inzake de ontwapening”
Een Zweedsch en een Noorsch
schip botsen in volle vaart
tegen elkaar
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
iT
ut
I
Twee jaar geleden geschiedde het
incident, waaruit de staat
geboren werd
1
Messen en Scharen F. Herder
50
„Torgler en
volkomen onschuldig”
Japan herdenkt zijn
dooden
Davis te Parys
In de Vereenigde Zitting der Staten-Generaal heeft H.M. de Koningin
hedenmiddag volgende Troonrede uitgesproken:
,JDe verwachtingen die Engeland
van de fusie der oppositie
koestert, zullen onver
vuld blyven”
Zij, die zich tegen 1 October
op ons blad abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55c.p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
De dader naar Nederland?
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1933
5^
53
I
1
A
^^51
1
door
de
Moord te Batavia.
Moordaanslag te Haren.
er
O O
83
90
>m
van
verscheidene gemeenten maakt voorts
0
L
51S
IMT
sullen
Communisme groeit op Cuba.
De Haagsche renner Kooyman verongelukt.
91*
>651
DE OPENING DER STATEN-GENERAAL
DE TROONREDE GROOTE BELANG
STELLING IN ’s-GRAVENHAGE.
Chauffeur op onbewaakten overweg te Amstel
veen door trein gegrepen en op slag gedood.
Nederlandsche
Stand op Dinsdag 9 uur vjs.; 7M
Vorige stand: «1
ij.
d.
o.
iet
bU
au
O
Kt
Norman Davis had vanochtend te Londen
een langdurig onderhoud met MacDonald over
de ontwapenings-kwestie.
LANDESHUT (Sllesié), 18 Sept. (V. D.) Te
Bertelsdorf is de fabrikant Stahrl in hechtenis
genomen. Medegedeeld wordt tn dit verband,
dat hü in gebreke bleef bü het uitbetalen der
loonen aan de wevers en weefsters. In vele ge
zinnen was daardoor rijende ontstaan.
Disconto-verlaging
Bank.
L—
ret
XX
L—
3
0.—
Bde
tur.
of
Ier
rr.
11-
qL
ir.
BL
PARIJS, 18 Sept. De voorbereidende bespre
kingen voor de ontwapeningsconferentie zün
Maandagochtend tegen elf uur aan den Qual
d'Orsay tusschen de Fransche politici Paul-
Boncour en Massigll en de Engelschen Tyrrell,
onderstaatssecretaris Eden en den ontwape-
nlngsexpert Cadognan begonnen.
Aan de lunch, welke Paul-Boncour ter eere
van de Engelsche gasten en van den Hongaar-
schen minister Von Kanla gaf, werd ook deel
genomen door Daladier en Sarraut.
's Middags vonden nieuwe besprekingen plaats,
waaraan ook Daladier deelnam. De premier
verklaarde na afloop, dat de situatie sJ. vooruit
was gegaan sinds Juni jl Morgen wordt in
tegenwoordigheid van Norman Davis verder on
derhandeld.
PARIJS, 18 Sept. (Reuter) Norman Davis
arriveerde hedenavond alhier met denzelfden
trein als Henderson. Davis zou morgen een zeer
korte boodschap van Roosevelt overbrengen,
welke in algemeene en vriendelijke bewoordin
gen zou wijzen op de noodzakelijkheid, om de
ontwapenlngsbesprekingen tot een goed einde
te brengen. Minister Huil verklaart evenwel
vandaag te Washington, dat Amerika nog vol
ledige informaties uit Europa afwacht, alvorens
zijn ontwapeniftgspolitlek te bepalen.
Van de zijde van Danzig wordt er op gewe
zen. dat Polen de verplichting op zich beeft
genomen, een vermindering van het tegenwoor
dige over de haven van Danzig gaande verkeer
te verhinderen.
Tevens is vandaag onderteekend de overeen
komst aangaande de behandeling van Poolsche
onderdanen en personen van andere nationa
liteit in Danzig.
Het drama te Nu th, verdachte tot vijftien Jaar
veroordeeld.
Feestviering in Mandsjoekwo en Japan.
De R.K. Onderofficierenvereeniging verlaat het
R.K. Werkliedenverbond.
Een der verdachten van
Numansdorp tot twaalf
veroordeeld.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433,- Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS,
Per kwartaal voor Alkmaar f Z—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamested - Haarlem
PEKING, 18 Sept. (V. D.) Volgens Chlnee-
sche berichten zouden Japansche vliegtuigen
boven Kalgan pamfletten hebben uitgworpen.
waarop de bedreiging werd geuit. dat de stad
zou worden gebombardeerd, tenzij de Chlnee-
sche troepen uit Koeyoean zouden worden te
ruggetrokken.
De Chineesche bladen spreken de meening
uit, dat de Japanners trachten een nieuwe ge
demilitariseerde zone te vestigen langs de Wes
telijke grens van Jehol. Evenzeer wordt be
zorgdheid uitgesproken voor de toekomst van
Sjanghaikwan.
De deuren werden gesloten tijdens het ver
hoor van Otto Kuhnen. den secretaris van de
Rijksdaggroep der Duitsche Communistische
Partij. Deze zeide, dat het onmogelijk was om
de brandstof op te slaan in de vertrekken,
welke in het Rjjksdaggebouw ter beschikking
waren gesteld der communisten, daar deze
voortdurend in het oog werden gehouden
Torgler heeft met getuige den nacht van den
brand doorgebracht; den volgenden ochtend
heeft de politie getuige gearresteerd. Torgler
kleedde zich en verliet het huis. Eenige uren
later werd Torgler overgebracht naar het
hoofdbureau van politie en nadat hij eenige
weken in de gevangenis had verkeerd, werd
Kuhnen ondervraagd en vrijgelaten op het be
wijs van zijn alibi. Torgler en de Bulgaren zijn
volkomen onschuldig, zoo luidde de conclusie
van getuige.
die een gewelddadige afschaffing der grondwet
ten doel heeft, voort te zetten”.
De nieuwe toestand heeft niet den minsten
invloed op de politiek der regeerlng-ultgeoefend.
„Wij hebben geen reden gehad om deze te ver
anderen". zeide De Valera. Wij zullen ook in de
toekomst voor de vrijheid en eenheid van Ier
land werken en er naar streven den landbouw en
de industrie op te bouwen om het volk een be
hoorlijken levensstandaard te verzekeren en ons
land zooveel mogelijk van buitenlandsche pro
ducten en afzetmarkten onafhankelijk te ma
ken. Wat onze buitenlandsche politiek betreft
zullen wj) er naar streven precies als vroeger
vredelievende en vriendschappelijke betrekkin
gen met de andere landen te onderhouden.
(United Press)
BERLUN, 18 Sept. (V. DZaterdagmiddag
heeft uit den antiquiteitenhandel van Goldt-
schmldt en Co. de 40-jarige bediende Karl
Manchen een aantal^bhilderijen in olieverf, ta
pijten etc. ter waarde van ongeveer 70.000 Mark
gestolen. Manchen heeft de doeken met ken
nis van zaken uit de lijsten gehaald en om de
ontdekking van zijn daad zoo lang mogelijk te
vertragen heeft hij na met den b uit de zaak te
hebben verlaten den deurjaloezie-grendel ver
nield. Sindsdien is hjj met zijn vrouw en een
kind van één jaar verdwenen. Waarschijnlijk
acht men het, dat hij naar Nederland gevlucht
is. Onder de gestolen schilderijen bevinden zich
doeken van Niedermann, Renoir, Guardi,
Terborch, Cézanne, Pissaro en Slevogt.
Nederland blijft verschoond van verdere pro
paganda der Duitsche Nazi's.
den roofoverval te
jaar gevangenisstraf
WARSCHAU, 18 Sept. (V. D.) Het Poolsch-
Danziger verdrag over de uitvoeringsbepalingen
op het verdrag van 5 Augustus is heden te
Warschau geteekend door den Poolschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken. Beek, en den
staatsraad van Danzig. Buettner.
In het officieele rapport der Poolsche regee-
ring over de teekening van het verdrag wordt
o.a. gezegd, dat thans een einde gekomen is
aan een landentwlst tusschen Polen en Danzig.
Het verdrag beteekent werkelijk een concrete
poging tot samenwerking tusschen Danzig en
zijn natuurlijk achterland.
Aanvullend wordt nog medegedeeld, dat Po
len in het verdrag Danzig oz. een jaarlijksch
contingent van 3 millioen ton kolen beeft toe
gestaan.
De bevindingen van de commissie
Woensdag worden gepubliceerd.
Met ingang van 19 September beeft de
directie van de Nederlandsche Bank het wissel
disconto verlaagd tot 2'4 pet. en het promessen
disconto, alsmede het disconto op beleening
van effecten, op beleenlng van goederen en op
voorschotten in rekenlng-courant verlaagd tot
3 pet.
Fransch-Engelsche ontwapenlngsbesprekingen
te Parijs. Nog verschillende meeningsverschillen.
Dublin, Sept. Nu de geheele oppositie van
den lerschen Vrijstaat, onder aanvoering van
den leider der fascistische blauwhemden, gene
raal O’Duffy, zich aaneen heeft gesloten is voor
De Valera een nieuwe toestand ontstaan, die in
het buitenland als gevaarlijk voor hem wordt
beschouwd. De Valera zelf schijnt in die ver
eenigde oppositie absoluut geen gevaar voor
zijn partij te zien
In een interview met een vertegenwoordiger
van „United Pres” verklaarde hij: ,Jk verheug
mij er over, dat de oppositiepartijen zich hebben
aaneengesloten. In het laatste anderhalf jaar
schijnt de Engelsche regeering van meening te
zijn geweest, dat de vereenigde oppositie in
staat zou rijn, mijn partij «it de regeering te
verdrijven en een nieuwe regeering te vormen,
die bereid zou zijn een einde te maken aan
den economlschen oorlog onder door Engeland
gedicteerde voorwaarden. Zij schijnt te gelooven,
STOCKHOLM. 18 Sept. (V.D.) In den
nacht op Maandag heeft niet ver van de haven
van Malmö een ernstig scheepsongeval plaats
gehad. Een Zweedsch passagiersschip en een
Noorsch schip kwamen in volle vaart met el
kaar in botsing, waarbij meer dan 50 passagiers
van het Zweedsche schip werden gewond.
Het Noorsche schip zonk; de 17 opvarenden
konden worden gerei'
dat de blauwhemden en hun bondgenooten be
reid zijn Ierland aan de Engelschen te verkoo-
pen, zeide De Valera en voegde daaraan toe:
„Het resultaat der fusie zal den Engelschen Ico
nen. dat hun verwachtingen even onvervuld zul
len blijven als die zij destijds van de vereeniglng
der oud-strijders en de zoogenaamde Nationale
Garde, de blauwhemden, gekoesterd hebben”.
Op de vraag of de houding der regeering te
genover de blauwhemden zou veranderen in
verband met de vereeniglng der oppositie, ant
woordde De Valera: „Qat zal van O’Duffy en
zijn vrienden afhangen. Wanneer zij van hun
plannen om met geweld een dictatuur op te
richten afzien en wanneer zij de Nationale
Garde opbellen dan zal de regeering dit toejui
chen. Wij zullen hun echter niet toestaan onder
den dekmantel van een partijfusie, hun actie.
Volgens Havas bestaan er nog op verschil
lende punten meeningsverschillen tusschen de
Franschen en de Engelschen. Op den voor
grond staat de bekrapeningscontröle.
Het zou juist zijn, dat Eden en ook Norman
Davis zich onmlddellijk vanuit Parijs naar
Rome zullen begeven, om voeling te nemen met
de Italiaansche regeering.
TOKIO, 18 Sept. (V. D.) De tweede verjaar
dag van het historische Mandsjoerjjsche inci
dent, dat op 18 September 1931 in de voorstad
van Moekden plaats greep, werd vandaag in
geheel Japan et^Mandsjoekwo herdacht, in het
bizonder te Tokio en Hsingking. Er werd een
gedenkdienst gehouden voor de mannen, die
tijdens bet incident en de latere operaties zijn
gevallen. s
Het ministerie van Oorlog maakt officieel
bekend, dat 3266 soldaten bij het Mandsjoertj-
sche incident en gedurende de later volgende
operaties zijn gedood, hiervan waren 203 offi
cieren en 2930 minderen, zoomede 133 burgers,
welke bij het leger waren te werk gesteld.
In een voor de pers afgelegde verklaring
bracht Salto hulde aan de Japansche troepen
voor de schiterende wijze, waarop zij den vrede
en de orde in het uitgestrekte gebied van
Mandsjoekwo hebben hersteld. Thans maakt
dit gebied een gunstige ontwikkeling door.
De nieuwe minister van Buitenlandsche Za
ken. Sjlrota, zeide. dat er geen reden voor een
geschil bestaat tusschen China en Japan ter
zake van Mandsjoekwo. dat zal blijken te zijn
de brug voor hechter banden tusschen de belde
landen.
verscherpt toezicht op het financieel beleid der gemeenten nood-
een versterking van den invloed van het
van personeel in
snijden en niet
van overheidspersoneel
LONDEN. 18 Sept. (VD.) In het z.g. contra
proces aangaande den Rijksdag brand werd
heden ook de zoon van Torgler als getuige
gehoord.
Leden der Staten-Generaal, mij wederom in Uw midden be
vindende, gevoel ik mij allereerst gedrongen uiting te geven aan mijne
gevoelens van medeleven in de moeilijke omstandigheden, waarin
ons volk nog steeds verkeert. Voortbrenging, handel en verkeer bieden
over de geheele wereld nog
een beeld van grondige ver
warring, waaronder ook
ten onzent, de volkswel
vaart ernstig lijdt, bü de
productie zoowel als bij
den ruil van goederen open
baren zich voorts overal
verschuivingen, die in me
nig opzicht een blijvend
karakter schijnen te dragen.
Onze Landbouw en Nijver
heid worden evenzeer als
onze handel en scheepvaart
door deze wijzigingen in
de economische wereld
structuur, voor eischen van
aanpaassing gesteld, waar
bij leiding, hulp, zelfs drang
van de zijde der regeering,
in toenemende mate nood
zakelijk zullen blijken. Met
vermijding van gewaagde
proefnemingen op mone*
tair en economisch gebied
zullen, nu ook de Londen-
sche Conferentie niets tot
redelijke verhoudingen in
len moeten woden ge-
producten binnen de eigen
De Duitsche dramaturg Ernst Toller ver
klaarde, dat hij en vele andere schrijvers na
den brand met arrestatie zijn bedreigd en dat
talrijke ook Inderdaad in hechtenis zijn geno
men en naar een concentratiekamp zijn overge
bracht. De lijst met de namen moet van te
voren zijn opgemaakt om bü het puollek de
meening te doen post vatten, dat menschen
van naam bü de brandstichting betrokken wa
ren. Duizenden verbhjven nog in de concen
tratiekampen, zonder dat zjj weten, waarvan
zü eigenlük beschuldigd worden.
een
zakebjk. Dit brengt mede
centraal gezag op de locale bezoldigingsregelen
publieken dienst, mede met het doel uitwassen af te
te rechtvaardigen verschillen in de belooning
weg te nemen.
Voorstellen tot wettelijke regeling van de afbetalingsovereen*
komst, mitsgaders tot herziening van het in het Wetboek van Koop
handel vervatte Binnenvaartrecht zullen U worden aangeboden.
Op het gebied van het executierecht worden voorzieningen voor
bereid, welke in de bijzondere tijdsomstandigheden geboden zijn.
Daarbij zal. voor zooveel noodig, door bijzondere middelen, er voor
worden gewaakt, dat schuldeischers niet onredelük worden benadeeld.
Zoodra het evenwicht in de Rjjksbegrooting zal zijn verzekerd,
zullen U voorstellen worden aangeboden ten doel hebbende, door
uitvoering op ruime schaal van productieve publieke werken werk
verruiming in het leven te roepen, ten einde de ellende der werkloos
heid te lenigen.
Bevordering 'van woningbouw tegen verlaagde kosten zal van
deze plannen een deel uitmaken om voor arbeiders woningen te
verkrijgen, waarvan de huurprijs meer in overeenstemming is met het
loonpeil. Daarnevens zullen maatregelen worden getroffen om voor
bestaande woningen geleidelijke huurverlaging mogelijk te maken.
Zoolang werkverschaffing nog niet kan worden gemist, moet
naar worden gestreefd het particulier bedrijf daarbij zooveel mogelijk
in te schakelen.
De economische omstandigheden en, in verband daarmede, de
financieele toestand in Nederlandsch-Indië blijven groote zorg eischen.
Het budgetair evenwicht is er vooralsnog niet verzekerd.
In verband met den reeds zoo uitputtenden belastingdruk, zal,
na de laatstelijk aanhangig gemaakte voorstellen tot nieuwe heffingen,
van belastingverhooging nauwelijks meer eenig resultaat te ver
wachten zijn en zal het financieel evenwicht in Indië dus slechts
door voortgaande beperking der uitgaven zijn te herstellen. De ont
wikkeling der politieke verhoudingen aldaar vereischt voortdurende
aandacht en waakzaamheid. In het algemeen belang der bevolking
zijn nadere maatregelen getroffen ter beteugeling van het misbruik,
dat door sommige volksleiders wordt gemaakt van de vrijheid van
vereeniging en vergadering. -
Suriname heeft nog bij voortduring met economische moeilijk
heden te kampen. Zoowel van overheidswege ala van particuliere zijde
wordt het mogelijke gedaan om de gevolgen van de crisis te ver
zachten.
Het stemt tot dankbaarheid, dat de economische toestand in
Curasao, althans tot dusver en tijdsomstandigheden in aanmerking
genomen, vrjj bevredigend te noemen is.
De moeilijkheden in het begin dezes jaars ondervonden met een
deel van het personeel der Zeemacht, hebben ingrijpende maatregelen
noodig gemaakt om te verkrijgen, dat onder alle omstandigheden zal
kunnen worden gerekend op trouw aan de overheid en gehoorzaam
heid aan het wettig gezag. Mochten zich ook elders teekenën voor*
doen, die wijzen op verzwakking of ondergraving van juiste gezags
verhoudingen, dan zal de regeering het overheidsgezag met gelijke klem
handhaven.
Hoewel het huidige tijdsgewricht niet bevorderlijk is aan de ont
plooiing der internationale samenwerking en het uitgroeien van den
Volkenbond, blijf ik hopen, dat de ontwikkeling van de organisatie
der Statengemeenschap zich eerlang weer in opgaande lijn zal gaan
bewegen.
Het stemt tot voldoening, dat de diepgaande veranderingen,
welke op het gebied van het internationaal handelsverkeer zijn inge
treden, geen wijziging hebben gebracht in de vriendschappelijke ver
houding van Nederland tot de andere mogendheden.
Met de bede, dat God mijn volk in deze moeilijke tijden moge
sterken, en levend in het vertrouwen, dat het in staat zal blijken onder
verhoogde krachtsinspanning moedig en waardig te dragen hetgeen
onvermijdelijk is. verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal
geopend.
stand kon brengen tot het verkrijgen van
het goederenverkeer, verder gaande maatregel'
nomen in het belang van den afzet onzer
grenzen.
Tevens zal aan de bevordering van onzen uitvoer - naast andere
in die richting werkende middelen onze invoer dienstbaar moeten
worden gemaakt. De reeds jaren aanhoudende afbrokkeling onre(
welvaart doet ook in sterke mate haar invloed gelden op den toestand
der publieke geldmiddelen en heeft het evenwicht tusschen uitgaven
en inkomsten op' verontrustende wijze verstoord. De Regeering zal
daarom in het komende zittingjaar in de allereerste plaats Uw aan*
dacht vragen voor een reeks van maatregelen, die onmisbaar zijn
voor het financieel herstel. Het streven Is er voor alles op gericht
dit herstel te bereiken door aanzienlijke beperking de? uitgaven. Die 1
beperking zal ten deele worden verkregen door eene redelijke ver- I
laging van de salarissen en loonen van het rijkspersoneel. Een nieuwe
salansregeling. die op 1 anuari 19935 in werking zal dienen te treden,
is in voorbeeirding. Verdere inkrmpng der utgaven zal vooal moeten
worden bereikt door doemlatiger organisatie en door besnoeiing van
verschillende diensten ondanks de reeds aangebrachte en de op korten
termijn nog te verwachten verdere besparingen op de uitgaven is een
nadere versterking der middelen onmisbaar gebleken. Daartoe
strekkende voorstellen zulenl onverwijld worden ingediend.
Aan het misbruik, dat in steeds toenemende ma(e wordt ge
maakt van den rechtvsorm der naamlooze vennootschap, ten einde de
betaling van belasting te ontgaan, zal paal en perk worden gesteld;
voorstellen te ider zake zijn in voorbereiding.
Met het doel den overgang van de eerste naar de tweede vijf
jarige uitkeeringsperiode meer geleidelijk te doen plaats hebben, zal
het vraagstuk der financieele verhouding tusschen het Rijk en de
Gemeenten opnieuw in onderzoek worden genomen. In afwachting
van de resultaten van dit onderzoek zal op de uitkeeringen uit het
gemeentefonds over het jaar 1934/35 een korting moeten worden
toegepast, welke verband zal houden met de gemeentelijke draag
kracht. Een daartoe strekkend wetsontwerp zal U dezer dagen
bereiken.
De geldelijke toestand van
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Co j