I
Reglement van Orde gewijzigd
Uit den R.K. Landbouwbedrijfsraad
Zwaar weer boven
Rotterdam
RADIOPROGRAMMA
DE NOOD IN LAND- EN
TUINBOUW
BEVOEGDHEID VAN DEN
PRESIDENT
VRIJDAG 22 SEPTEMBER
Zaterdag 23 Sept. J933
De optimistische bril
Een meisje getroffen
Boeren en arbeiders
Jaarverslag
Ernstig auto-ongeval
Werkloozensteun voor
het groote gezin*
Een beroep op de regeering
EERSTE KAMER
Overstrooming in Indië
Eigenaardig verloop
Twee kinderen gedood
Kerkinbraken in het
Gooi
Ditmaal te Kortenhoef
TWEEDE KAMER
Conclusies
H. M. DE KONINGIN-MOEDER
Enkele weken naar Zwitserland
GEVAARLIJK SPEL
Duys uit de S.D.A.P.
RUSSISCH GRAAN
TJALKSCHIP LEK GESTOOTEN
Behouden binnengebracht
Discussies
MAN DOODGEREDEN
NAZI’S TE GRONINGEN
RADIOREDE MINISTER OUD
Boternoteering
Het voorgevallene op 29 Maart
kan zich niet herhalen
Inleiding G. W. J. van
Koeverden
Ontsteltenis in de huizen, waar
radiotoeatellen werden
vernield
Het tabernakel onver
breekbaar
MISLUKTE ROOFOVERVAL
TE WATERINGEN
Een jongen doodgereden, een
andere ernstig gewond
a
di
k
B
F1
F
Va
fr
BI
le<
E
we
»0
E
m
Inschakeling van de particuliere
ondernemingen in de
werkverschaffing
Acht jaar gevangenisstraf voor de
daders
By een botsing vier personen ge
wond waarvan één ernstig
Inleiding A. J. Loerakker
KRO
3:
7 25 Pianorecital
B
KALUNDBORG
N
grond
a
DEN HAAG, 21 September 1933.
p<
TO
74
van
A. LOERAKKER,
bei
Ge
en onbreekbaar
tabernakel zorg
Ge
▼<M
An
in
P<
m
Ma
De Leeuwarder boternoteering U Donderdag
vastgesteld op 68 cent per K.G.
van
orkest
De vergadering ging heen aan ’t trekken van
do v(jf afdeelingen, die gepresideerd sullen wor
den door de heeren Aalberse, Schouten, Joekes,
aan de samenstelling
PARUS (Eifel), 1446 M. 0.50 Radlo-
tooneel.
ol
N
o1
M
BEK O.Vit'NS TER» 460 M. 5.50 Oramo-
foonmuzlek 7.40 Gramofoonmuziek»
8.00 Vocaal concert 9.00 Gramofoonmu-
ziek 10.35 Dansmuziek.
I
II
b
wx
kei
Ha
al
V
O)
B
b
O
h
oi
▼ai
dai
H
B
Naar wij vernemen zal de Minister van Fi
nanciën, mr P. J. Oud, op Donderdag 28 Sep
tember aa. van 8 tot 9 uur des Avonds voor den
A.V.R.O.-microfoon een rede houden over de
millioenennato.
K
b
b
R
B
oi
B
81
b
B
VI
gei
elg
vex
Bu
Bi
Ov
R.1
me
me
let
ba
Pei
Zo
An
Va
let
De Haagse he rechtbank heeft thans von>-
gewezen In de zaak tegen den 27-Jarigen va
rensgezel H. Z. en den 38-jarlgen los werk
man O. B. A. tegen wie het OJ4. leder acht
Jaar gevangenisstraf had geéischt ter sake van
een door hen In den na ht van 21 op 22 M
jj. gepleegden roofoverval op den 82-Jarigen
alleen wanenden Leenden Cr>>-ispyn in diet
woning aan de Schoollaan te Wateringen.
De Rechtbank veroordeelde leder der ver
dachten overeenkomstig den elsch.
H.M. Koningin-Moeder Is voornemens Woens
dag 27 deser voor een verblijf van eenige weke*
In de hoogere lucht naar Zwitserland te ver
trekken met voorloopig einddoel Luzern. Voor
M. M 's vertrek zal de Koningin-Moeder up
Maandag 26 deser nog een bezoek brengen aan
H. M. de Koningin op den Ruigenhoek te 's-Gra-
venhage.
o
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RADIOGIDS
Het bestuur van het R. K. Werkliedenverbond
heeft zich gericht tot den Minister van Socia
le Zaken met het volgende schrijven:
Donderdagmorgen heeft op den Rljksstraatwe,
tusschen Meppel en Staphorst een ernstig
auto-ongeluk plaats gehad. De heer H Hou
wen. handelsrelzlger, woonachtig te Groningen.
LANGENBEHG. 472 M. 12.20 Weekend-
programma 12.50 Populair concert 1.50
^Concert door het orkest van den West-
Duitschen omroep o. 1. v. Kühn 2.50
Gramofoonmuziek 5.20 Vesperconcert
5.20 Vocaal concert 5.30 £k>llstenconcert
8.25 Dansmuziek o. 1. v. Eysoldt.
DA VENTRY, 1554 M. 12.20 Concert
door het Western Studio-orkest o. 1. v.
Frank Thomas'1.05 Gramofoonmuziek
1.35 Concert door het Commodore
Grand-orkest o. 1. v. Joseph Muscant
2.35 Gramofoonmuziek 3.2Ó Orgelrecital
3.50 Concert 8.20 Promenadeconcert
10.50 B.B.C.-dansorkest o. 1. jHenry
Hall
Nadat korten tijd gepauzeerd was, werd ge
legenheid gegeven tot gedachtenwisseling, waar,
van door verschillende aanwezigen over en
Weer gebruik werd gemaakt-
De beer B LOERAKKER uit Hlllegpm legt
den nadruk op de noodzakelijkheid voor den
R.K. Bedrljfsraad, om het vertrouwen van de
arbeiders te winnen. Het is noodzakelijk om
toe te zien dat de steun die door de regeering
krachtens de verschillende crisiswetten aan den
landbouw gegeven wordt, althans ten deele aan
TOELOENG AGOENG, 21 Sept. (Aneta).
Een hevige regenval werd geconstateerd in het
gebergte, bü de dessa Kalldawlr, de dessa Kali-
batoer en op de opdernemlng Kali Oentong
van de cultuurmaatschappij Kali Tetlo, tot
200 m.M. Vele zware aardverschuivingen waren
hiervan het gevolg. Acht woningen en vQf
bruggen zijn totaal vernield, twee kinder**
werden gedood en twee volwassenen werden ge
wond. De bevolking is gevlucht.
Te Kalldawlr Is alles overstroomd.
Naar men ons bericht heeft de Gronlng-
sche politie een vereenlging van te Groningen
wonende Dultsche nationaal-soclallsten ontbon
den en een der voormannen van deze vereenl-
ging. zekeren Foeckel, aangezegd, dat hü In ons
land niet meer wordt geduld. Deze Foeckel is
daarop naar DulUchland vertrokken.
iBtllst? werd
verloor de
LUXEMBOURG. 1191 M. 7.50 Uitzen
ding voor Frankrijk; orkestconcert 9 20
Zang door mevr. Groefllsde Cuyper
10.15 Orkestconcert 11.00 Dansmuaiek.
BERLIJN. 419 M. 6 10 Volksliederen
8.25 Gevarieerd programma.
Opnieuw heeft lp het Gooi een kerkinbraak
plaats gehad. Insnelle opeenvolging worden
in de kleinere plaatsen goed voorbedde in
braken In de R.K. Kerkgebouwen verricht.
Eenigen tijd geleden was het Blaricum, waar
de bende de eerste proef aflegde. En hier ge
lukte het haar, zooals wij toen meldden, ook het
tabernakel te openen en den monstrans mede
te nemen Nog in denzelfden nacht was Ab
coude reeds aan de beurt geweest. Enjtele dagen
geleden werd afcn de O. L. Vrouwekerk te
Bussum sulk een bezoek gebracht, doch bet
mocht den dieven hier niet gelukken iets van
hun gading te vinden.
In den afgeloopen nacht is de kerk van Kor
tenhoef schijnbaar aan de beurt geweest.
Naar „De Telegraaf" verneemt, Is thans een
voorstel Ingediend om het Kamerlid tnr. J. E.
W. Duys te royeeren als lid der 8. D. A. P.
Tot dusver waren door vele afdeelingen der
S. D. A. P. bü het partijbestuur moties Inge
diend, alle Inhoudende het verzoek maatrege
len te nemen jegens den beer Duys naar aan
leiding van zijn bekende brochure. Het partij
bestuur had tot op heden aan de uitnopdigin-
gen In deze moties geen gevolg gegeven. De
heer Duys is lid der afdeellng 6 te 's-Grsven-
hage van de 8. D. A. P. en volgens de statuten
kan een afdeellng een Ifd royeeren. Nu la bü
de genoemde afdeellng 6 een van toelichting
voorzien voorstel Ingediend om den heer Duys
Wordt het aangenomen, dan is mr. Duys dus
van bet lidmaatschap der 8. D. A. P. vervallen
te verklaren. Dit voorstel wordt In een Woens
dag 27. Sept, te houden vergadering behandeld,
geen lid meer van de 8- D. A. P.
Naar aanleiding van het aanhangige voor
stel, hierboven omschreven, heeft het blad zich
tot den heer Duys gewend om van hem zijn
meenlng te vernemen over deze zeer belang
rijke kwestie in de 8. D. A. P. De heer Duys
deelde mede, voorloopig zich niet over de op
handen zijnde gebeurtenissen te kunnen uit
laten.
loop van zaken geweest. Uit de geschiedenis
van art. 46 van het Reglement van Orde blijkt
duidelijk, dat de wijze, waarop Baron de Vos
van Steenwük zich op 29 Maart vastklampte
aan de hem krachtens de letter toekomende
bevoegdheid, om alléén te heerschen, in strijd
was met de bedoeling waarmede die bevoegd
heid aan den president der Eerste Kamer in
1889 gegeven is, de bedoeling namelijk, om het
mogelijk te maken, dat de bepaling van den
dag der openbare beraadslagingen ook zou kun
nen plaats hebben, wanneer de Kamer niet in
vergadering btjeen was. En thans sneed dezelf
de president opeens alle debatten af door vóór
de behandeling van het voorstel te verklaren,
dat naar zijne meenlng de Kamer de voorge-
stcldc bevoegdheid krijgen moest. Was het een
bij voorbaat rettreeren voor de op de historie
gegronde argumenten, waarmede Dr. Wibaut
en Mr. van Lanschot voor eene verduidelijking
van de strekking van art. 46 pleiten zouden?
In dezelfde vergadering werd het ontwerp-
adres van antwoord op de Troonrede goedge
keurd.
Op bet LUnsheike te Tilburg zijn Donderdag
avond omstreeks half acht twee jongens, die
per flets een autobus tegemojt reden en die
aan het stoeien waren, vermoedelijk doordat de
sturen in elkaar verward geraakten, onder de
autobus terechtgekomen. Een van hen, T. 8. uit
Tilburg, was op slag dood, zijn kameraad F. M.,
eveneens uit Tilburg, werd zeer ernstig gewond
naar het ziekenhuis overgebracht.
Aan de inleiding op het Jaarverslag over 1932
ontleenen wjj de volgende zinsneden:
„De economische moeilijkheden waren ook
nu weer oorzaak van groote lusteloosheid in
sociaal opzicht. Onder vele werkgevers vatte
zelfs de gedachte post, dat het nu geen tijd
meer was om aan sociale politiek te denk**
laat staan: te doen. En een groote onverse!.,
ligheid hier en onwilligheid daar, zelfs tegen
over de collectieve arbeidsovereenkomsten, ken
merkten de afgesloten periode.
Hoezeer deze ongelukkige mentaliteit te ver
klaren en deels zelfs te verontschuldigen is.
juist is zfj allerminst. Immers het moge waar
zijn, dat veel van hetgeen In deze dagen even
goed als voorheen sociaal wenschelijk Is nu en
misschien zelfs voorloopig economisch niet
meer mogelijk is, toch is het volmaakt onjuist
nu ook maar meteen aan te nemen, dat er niets
meer economisch mogeljjk is. Zoo is b.v. het
afsluiten van collectieve arbeidsovereenkom
sten de basis van een ordelijke arbeidsver
houding! steeds economisch mogelijk; dit
Instituut is in tijden van economische depres
sie even noodzakelljk en bruikbaar als ta tijden
van hoogen economischen bloei.
Vervolgens werd overgegaan tot behandeling
van het onderwerp „Inschakeling van de parti
culiere ondernemingen In de werkverschaffing.”
Wenschte hij dé'bepaling van den dag der
beraadslaging hiet aan de Kamer over te laten,
dan stond zij machteloos.
De senatoren hebben die tot dantoe sluime
rende dictatoriale bevoegdheid van den presi
dent op 29 Maart plotseling aan den lijve on
dervonden. De katholieken en sociaal-democra
ten, samen de meerderheid In het college vor
mende. en ook de Regeering, die de Kieswet-
wtjziging gaarne vóór de verkiezingen in het
Staatsblad had gezien, zagen zich de behande
ling van de Kieswet ontgaan.
„Heel het raderwerk stond stil.”
Het gevolg van dit incident is een Voorstel
van WlBaut geweest, om het Reglement van
Orde In dier voege te wijzigen, dat de Eerste
Kamer evenals haar zuster aan de overzijde van
het Binnenhof ook zelf den dag van openbare
behandeling van eenlg ontwerp kon vaststel
len. In het Voorloopig Verslag en de Memorie
van Antwoord over dit voorstelWibaut Is nog
al malsch over deze kwestie geschreven. En de
verwachting was dan ook, dat de openbare be
raadslaging eenigen tijd zou vergen. Er zou,
dacht men, nog eens kwistig worden nagekaart
over dien gedenkwaardlgen dag In Maart.
Het is echter anders geloopen. De president
verklaarde, dat- hij vóór de wljzllng was! Die
verklaring wekte «vekzeer verbazing na wat
In het Voorloopig Verslag geschreven was
als Indertijd, toen de Kieswet alsnog nè de ver
kiezing aan de orde kwam, het feit, dat de pre
sident demonstratief vóór stemde. En met die
verklaring was heel het debat in den grond ge
boord. Mr. Fock zeide, dat hij wel bezwaren
had, maar dat hl), als de voorzitter zelf meen
de. dat aan de Kamer de voorgeatelde bevoegd
heid moest worden gegeven, niet opponeeren
zou. En Mr. van Lanschot verklaarde m één
zin, dat zjjn fractie het met den voorsteller Dr.
Wibaut eens was. Zonder hoofdelijke stemming
en zonder dat Dr. Wibaut zelfs aan het woord
behoefde te komen, werd de wijziging van het
Reglement van Orde goedgekeurd!
Al met al to bet toch een eigenaardig ver-
„In verschillende plaatsen wordt thans
de loonnorm, die als maatstaf dient voor de
uitkeering krachtens de steunregeling, ver
laagd. Daar in de steunregeling is be
paald. dat niet meer dan 65 procent. In
sommige gevallen 70 procent van het loon
mag worden uitgekeerd, heeft dit tengevol
ge. dat de groote gezinnen met niet-verdle-
nende kinderen daarvan de dupe worden.
DaV de uitkeeringsnormen dezelfde blij
ven. krijgen gezinnen alléén bestaande uit
man en vrouw, of gezinnen, waar één of
twee kinderen zijn, dezelfde steunbedragen
uitgekeerd terwijl de grootere gezinnen
thans vaak niets méér ontvangen dan de
kleine geziiyien. omdat zij anders boven
het maximumpercentage zouden komen.
Wij verzoeken U beleefd daarin verbete
ring te willen brengen door te bepalen, dat
aan groote gezinnen met niet verdienende
kinderen uitgekeerd mag worden tot bijv.
90 procent van hqt vroeger verdiende loon.
Daardoor wordt tegemoet gekomen aan den
nood der groote gezinnen, zonder dat daar
onder de kleine gezinnen lijden, welke laat
ste de thans aan hen uitgekeerde bedragen
dringend noodlg hebben.
Daar wij overtuigd zijn, dat Uwe Excel
lentie een open oog heeft voor de moeilijk
heden van het groote gezin, vertrouwen wij
dat U aan ons verzoek tegemoet zult willen
komen.”
WEENEN. 517 M.
10.35 Dansmuziek.
BRUSSEL. 509 M. 12 20 Gramofoon-
muzlek 1.30 Concert door het klein
orkest van het N. I. R. o. 1. v P. Leemans
5.20 Concert door het omroep-avmpho-
nle-orkest o. 1. v<- Arthur Meulemans
8.40 Gramofoonmuziek 6 50 Concert
door iWt kleln-orkest van het N I. R o.
1. v P. Leemans 8.20 Concert door het
omroen-svmphonle-orkest o. 1. v» Arthur
Meulepians 9.20 Vervolg concert.
Donderdagmiddag omstreeks half vijf d*
53-jarige landbouwer H. Keizer uit Rulnerwold.
die vennoedeljjk onder den Invloed van sterken
drank verkeerde, met zijn rijwiel tusschen D»
Wijk en Meppel onder de Dedemsvaartscbe
tram geraakt en op slag gedood. Het slacht
offer was gehuwd. Het U)k is naar RulnerwoKl
overgebracht.
Donderdagmorgen barstte een hevig onweer
boven Rotterdam los, tijdens hetwelk de
bliksem in verschillende woningen insloeg
In de Camisselaan, waar eenige perceelen wer
den getroffen, alsmede tal van ruiten en radio
toestellen werden vernield, werd het meisje G
de Man, dat In perceel 95b bezig was haar han
den onder de kraan te wasschen, door den blik
sem getroffen. Zij - kreeg een brandwonde aan
den palm van haar linkerhand. Haar zusje, dat
naast haar stond, verkeerde door den hevigen
schrik In verdoofden toestand.
Vooral m de Meester Arendzstraat vond het
hemelvuur zijn prooi. In het pand 48c werd re
radio-antenne van het aak geslagen, en wer
den zooals ook In pand 47c twee radio
toestellen vernield.
De grootste schade richtte dé bliksem aan In
pand 46c, bewoond door de familie Van San
ten. waar ae bliksem door den luchtkoker van
het tollet blni^ntirong. daar alles vernielde en
bovendien ten gat in het plafond sloeg van de
verdieping daaronder.
HAMBURG, 372 M. 11.50 Populair
concert door het orkest van de Konings
berger opera o. 1. v. Köllner 2.30 Gra-
motoonmuzlek 4 20 Concert door het
Noragorkest o. 1. v. Gerhard Maasz 10 40
Programma van Berlijn.
geweigerd. Ten einde te zorgen, dat import-
handel en havenbelangqp zoo mln mogelijk
hinder ondervinden van eventueel noodige
snelle beslissingen, zijn maatregelen getroffen
ter verzekering van een doeltreffend overleg
met deze belangen.
Mtl.AAN. 331 M. 8.00 Gramofoonmu
ziek; gevarieerd programma.
ROME. 441 M. 835 Vioolspel 9.05
,.I1 Pirate”, opera in twee bedrijven van
Bellini.
verbuigbaar
dragen.
Totdat de rust is hersteld en de hellig-
schennende dieven "tegen de laiqp zijn ge
loopen, wat ongetwijfeld gezien hun bruta
liteit eerstdaags gebeuren zal.
grooter zou worden, minstens tot gevolg zou
hebben dat het aantal zg. vaste arbeiders nog
meer werd Ingekrompen.
5. Vermoedelijk zal men zich dan ook moeten
beperken:
a. tot het op normale wijze uitbesteden van
groote werken, echter met een <oo groot moge
lijke beperking van machlr.alen arbeid.
b. het verleenen van subsidie aan bedrijfs-
«erkzaamheden, welke zeer kennelijk een bij
zonder karakter dragen zooals: het verbreeden
en In het algemeen belangrijk werk aan water
gangen, baggeren, veendelvén e.d.
c. Idem aan werkgevers, -die kennelijk meer
arbeiders In dienst nemen dan anders het ge
val zou zijn.
6 Teneinde-misbruiken te voorkomen zal het
noodig zijn een adviesinstantie te maken van
de centrale organisaties van werkgevers en
werknemers, die geacht kunnen worden objec
tief de plaats^ljjke toestanden te zullen be-
oordeelen.
7. In elk geval dient er tegen gewaakt, dat
de „Ingeschakelde”, arbeiders, beneden het
contractloon, of bU gebreke daarvan, het in
overleg met de organisaties van landarbeiders
vast te stellen loon, worden te werk gesteld.
Donderdagmiddag om vijf uur heeft het tjalk-
schip van O. Mets te Nea (Ameland), dat met
steenkolen van Amsterdapi kwam, ter hoogte
van de rombalg op de Wadden noodsignalen
gegeven. De reddingboot van Hollum en het
recherchevaartuig „Laman de Vries" van Ooat-
mahom zijn daarop ter assistentie uitgevaren.
Het bleek, dat het schip was lek gestooten en
dat het reeds half voi. water stond. Het recher
chevaartuig heeft het ln> zinkenden toestand
verkeerende schip, aan boord waarvan zich de
schipper en zfln knecht bevonden, op sleeptouw
genomen en naar de reede van Nes gesleept.
De reddingboot behoefde geen hulp te verlee
nen
Nadat de vertegenwoordigers van den Chr.
I Boeren- en Tuindersbond en van den Chr.
Landarbeidersbond van hun belangstelling in
't werk van den bedrljfsraad hadden blijk gege
ven, hetgeen door de vergadering op hoogen prijs
gesteld werd, stelde de voorzitter der vergade
ring. de Zeereerw. Pater BORRET de volgende
resolutie voor:
De algemeene landfiouwbedrljfsraad zal bü
de uitvoering van het in de Troonrede aange-
kondlgde voornemen, het particulier bedrijf in
te schakelen In de werkverschaffing, bij de
Centrale R.K. Landbouworganisaties met alle
kracht er op aandringen, met eventueele rege
lingen zoodanig mee te werken, dat niet het
persoonlijk voordeel der werkgevers, doch ver
ruiming van werkgelegenheid tegen redelijk
loon, eerste en voornaamste doel van den maat
regel blijft.
Omtrent het onderzoek van rechercheur De
Jong uit Hilversum, vernamen wij van den
Zeereerw. heer Pastoor Kaasgaren het volgende:
Juist dezelfde wijze van entrée als In Bla
ricum is gekozen. Na op het kleine dak der
sacristie geklommen te zijn "heeft men een ruit
ingedrukt. De offerblokken werden geledigd,
doch hierin zal niet veel geld geweest zijn.
Het tabernakel heeft men geforceerd. De
koperen versieringsplaten waren omgebogen,
doeh men heeft de stalen deur, die hierachter
was. niet kunnen verbreken, hetgeen een groot
geluk mag worden genoemd daar alle voorwer
pen van waarde erin waren gesloten.
Zooals ook In de andere gevallen is men door
de groote kerkdeuren vertrokken. De bult zal
echter niet groot zijn geweest.
Alles wijst er o.i. op, dat men hier te doen
heeft met een kleine bende wellicht uit
Amsterdam die per auto het Gooi „bezoekt”.
Men heeft zich eetst goed van de plaatselijke
situatie, van ligging der kerk, plaats van offer
blokken. enzoóvoorts. op de hoogte gesteld en
enkele dagen later wordt de coup verricht. In
den nacht komt men per auto, doet zijn slag,
en gaat snel weer terug.
Even zeker is het ox, dat men bij al deze
Inbraken met dezelfde personen te doen heeft,
een bende, die het voor korten tijd op de Oooi-
sche kérken voorzien heeft. Doch als men het
grootste deel hiervan heeft bezocht en on
danks dat de politie ze nog niet mocht vatten
de Goolsche grond ietwat heet onder de
voeten wordt, zal men waarschijnlijk een an
dere richting Inslaan. Vandaar dat het wel de
gelijk overweging verdient, dat de herders der
perochlér. lederen avond hun voorzorgsmaat
regelen la^en treffen en speciaal voor een on-
baar het verzoek sinds Maandag j.l. ter over
legging der koopcontracten voordat invoerver
gunning werd verleend ten einde de lijdelijks
graancentrale In staat te sullen U kunnen na
gaan of er soms gevaren voor de blnnenland-
sche mkrkt dreigden door invoer van groote
hoeveelheden Russisch graan.
Geen enkele partij Russisch graan is echter
DEN HAAG, 21 September 1933
Naar aanleiding van berichten over een In
voerverbod van Russisch graan deelde de tijde
lijke Graanoentréfe ons mede, daarvan niets
U weUn. Aanleiding van dit gerucht was blljk-
Op 29 Maart van dit jaar stelde in de Eerste
Kamer de vraag van den leider der Katholieke
fractie Mr. van Lanschot, wanneer Baron de Vos
van Steenwjjk de wijziging van de Kieswet aan
de orde dacht te stellen, de eigenaardige macht
in het licht, welke door het Reglement van Or
de aan den senaatspresident in handen gelegd
was. Art. 46 gaf namelijk aan den voorzitter
de bevoegdheid, den dag der openbare behande
ling van een ontwerp vast te stellen. Deed hü
dit, dan was de Kamer bevoegd, het voorstel
van dan president U wijzigen. Maar verder
was totnogtoe de vraag, of de Kamer zich met
haar agenda bemoeien kon, geheel aan het bon
voulolr van den voorzitter overgelaten.
WARSCHAU. 1411 M. 5.35 Populair
concert 6.50 Vioolrecltal 8.20 Popu
lair concert door het omroeporkest o. 1. v
St. Nawrot 9.50 Pianorecital 1020
Dansmuziek.
De vacanties zijn voorbij. Het geld
is op. De sombere dagen breken aan.
De blaren beginnen <te vallen..^ de
begroetingen vertoonen in rijk, ge
west en gemeente ontstellende tekor
ten. Zorgen. Zorgen. We voelen de
crisis weer nijpender. We aanschou
wen het gevaar weer reëeler Met be
rekeningen slapen we in, met bereke
ningen ontwaken wij. Is er ooit soo’n
angstige tijd geweest, vraagt menig
een.
En 'toch. Niet te somber. Met ernst
den toestand bezien, maar niet met
moedeloosheid. Wie bij de pakken
gaat neerzitten komt er nooit. Wie
niet durft worstelen zal nooit ver
winnen.
Cijfers moeten ons ernstig stemmen
maar mogen ons nimmer neerslaan.
De geestkracht en de veerkracht
moeten we behouden om weerstand
te bieden. Daarom is juist in dezen
tijd de optimistische bril noodig. We
zullen er nog wel komen. Moed hou
den. Vol houden.' Vooruit!
In het hotel ..Kasteel van Antwerpen" te
Utrecht Meld Donderdag de Algemeene R.K.
Landbouwbedrljfsraad zijn algemeene verga
dering onder voorzitterschap van den Zeereerw.
Pater Mr. Dr. Am. Borret S.J.
De postbode werd meegesleurd en ten slotte
tegén den grond geslingerd. Met een diepe
hoofdwonde bleef K. op den weg liggen. Door
de hevige botsing tegen den boom werd de
wagen vrijwel In elkaar gedrukt met het ge
volg. dat alle drie Inzittenden gewond werden.
Een 22-jarige Dultsche dame, die hier te lande
met vacantle was, was er het ergst aan toe.
Met een zware hersenschudding en een sche
delbreuk werd zij opgenomen en per zieken
auto naar het R.K. Ziekenhuis U Zwolle over-,
gebracht. Haar toestand Is levensgevaarlijk.
De andere inzittenden, een tweede Dultsche
"dame en de bestuurder, de heer Houben, wer
den minder ernstig gewond. Dr. Hagenbeek te
Staphorst verleende de eerste geneeskundige
hulp. Ook de postbode Klein werd door dezen
geneesheer verbonden.
De auto Is zwaar beschadigd.
In aansluiting hierop werden ook de con
clusies van den heer A. J. Loerakker, hierboven
vermeld, door de vergadering aanvaard, die
daarop, te ongeveer twee uur. door den voor
zitter gesloUn werd.
De heer van Koeverden opendé zUn inleiding
met een waarderende verwijzing naar de laat
ste troonrede, waarin inschakeling van het
particulier bedrijfsleven in de werkverschaffing
als propagandapunt der regeering werd aange-
kondigd.
Zooals de toestand nu Js, biedt het particu
liere boerenbedrijf geen gelegenheid tot loonen-
den arbeid in dienstverbanc. Het is pog slechts
in het leven te houden door uitbreiding van
de arbeidskracht van den boer zelf met zijn
gezin; loon voor arbeiders kan niet meer be
taald worden.
Toch zou veel meer arbeid in het landbouw
bedrijf ingeschakeld -kunnen worden, doch
daartoe is noodig steun van de regeering aan
de la^dtiouwgrs. „wavdswre. zij In staat gestgjd
worden, looneh uit te betalen. Twee wegén
wijst spr. aaji: le verbetering van onvrucht
bare gronden, en 2e vervanging van machinalen
door handenarbeid.
Vervolgens schetste spr. het belang van de
houding der georganiseerde landbouwers tegen-
over pogingen die de regeering zal aanwenden
om het bedrijf als werkverschafflngsobject aan
te wenden De organisaties zuilen, gezien het
groote zedelijke gevaar, dat in de werkloosheid
gelegen is, zich moeten stellen niet zoozeer op
een economisch, dan wel op een sociaal stand
punt. Men zal niet op de eerste plaats moeten
vragen naar het directe geldelijke voordeel, dat
in een eventueele regeling gelegen is. doch men
zal moeten samenwerken ,Jn dienende liefde".
^84*-
HILVERSUM. 1875 M. VARA 8.00
Gramofoonmuziek VPRO 10 00 Morgen
wijding VARA 10.15 Uitzending voor de
arbeiders in de continubedrijven. Willem
Capelien draagt voor Vararkleln-
o. 1. v H. de Groot 12.00 De
Notenkrakers o. 1. v. Daaf Wins 2.00
Gramofoonmuziek 2.30 De Flierefluiters
o. 1. v. Ray Forest 3.00 De Mond-Ac-
cordeonver. .Door Oefening Kunst o. 1.
v. G. Looten 3.15 De Flierefluiters o.
I. v. Rav Forest 43.45 Rustpoos 4.00
Cor Steyn, orgel en Eugène Charmon, zang
4.15 Vara-mandollne-ensemble o. 1. v.
J. B. Kok 4.30 Cor 8teyn en Eugène
Charmon 4.45 Vara-Mandollne-ensemble
5.00 Moeder de Gans, verhaald door A. v.
Nlerop, gespeeld op muziek van Debussy
en Ravel, door Joh. Jong en Cor Steyn
5 40 Letterkunaig overzicht door A. M. de
Jong 6.00 Volksliederen door de Wiele
waal o. 1. v. P. Tlggers 6.30 Platroglbas
o. 1. v Joop Carlou 1st 7.00 Gramofoon
muziek 7.10 Platroglbas 7.30 Ora-
mofoonmuziek 8.00 Herhaling SOS-be-
rlchten 8.02 Vaz Dlas en Varia 8 15
Vara-orkest o. 1. v. H de Groot 8 45 De
zee roept. II 9.30 Vara-orkeet o. 1. v
H de Groot 10.90 .De Dubbelgangers",
radtoklucht In 1 bedrijf door D J Klerk.
Vara-tooneel o 1. v. W v. Capelien
10.15 Vara-orkest o. 1. v. H. de Groot
10.40 Gramofoonmuziek 10.50 Vara-
orkest o 1. v. H de Groot 11 15 Gra
mofoonmuziek 11.30 Orgel door Joh.
Jong 12.00 Sluiting.
PARI49 (Radio), 1725 M. 8.05 Ora-
mofoorenuzlek 12.20 Gramofoonmuziek
7.30 Gramofoonmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20 Strlfk-
orkest o. 1. v. Bendlx 2 50 Gramofoon
muziek 3 50 Omroeporkest o 1. v. Emlle
Reesen 8.20 Vroolljke avond m. m. v,
Louis Pre U's orkest.
De heer A. J. Loerakker, die vervolgens het
woord verkreeg, legde het essentieele van zijn
betoog neer in de volgende conclusies:
1. Ofschoon behoorlijke steunregelingen op
onze dorpen onmisbaar zijn, verdient in het
algemeen het verschaffen van werk toch verre
de voorkeur boven het verstrekken van steun.
2. Naarmate de werkverschaffing het karak
ter van normalen arbeid meer benadert, naar
die mate zal zij ook
beter het doel benade
ren wat men daarmede
beoogt, n.l. vooral de
moreele inzinking der
arbeiders tegen te gaan-
3- Indien het dus
mogelijk is om het be
drijfsleven in te scha
kelen in de werkver
schaffing zou dat stel
lig een belangrijke stap
in de goede richting
beteekenen.
4. De gevaren daar
aan verbonden zijn
echter zeer grwt zoodat ook dit terrein met
groote omzichtigheid moet worden betreden. I
wijl anders de werkloosheid niet geringer maar
de arHeiders ten goede komt. Scherpe kritiek
oefent spr. op de houding der boerenorganisa
ties tegenóver de arbeiders, b.v. wat betreft
tegemoetkomingen bjj het weder-invoeren van
het met-de-hand dorschen en het uitbetalen
van de gecontractueerde loonen.
De heer J. v. BEEK, burgemeester van
Deume, onder-voorzltter en vertegenwoordiger
van den N. C. B.. wil nog iets zeggen over het
scheppen van werkgelegenheid door dorschen
met den vlegel. Dat dit In OostelUk-Brabant
bijna niet geschiedt, is gevolg van het feit dat
daar reeds werkverschaffingen in voldoende
mate aanwezig zjjn. De toestand voor <}en ar
beider Is daar nog niet zoo hopeloos. Bovendien
zijn de bedrijven b v. in de Peel, niet ingericht
op het dorschen met den vlegel. Men ncert
daartoe geen gebouwen en geen materiaal. De
werklieden zou men daarvoor uit de werkver
schaffingen moeten halen Wat betreft hnt
Westen van Brabant, moet men In aanmerimg
nemen dat de moeilijkheden voor de particu
liere bedrijven daar heel groot zijn, en dat de
boeren daar vaak geen kapitaal genoeg hebben
voor het In -dienst nemen van arbeiders
De heer J. D de KOK uit Loosdulnen. lid van
het hoofdbestuur van den R.K. Diocesancn
Land- en Tuinbouwbond in het Bisdom Haar
lem, verklaart dat te Monster de Inschakeling
van locale organisaties In de steunregeling zeer
voldaan heeft en zoolang zij duurde een groote
vermindering der werkloosheid tengevolge had.
Spr. houdt vervolgens een krachtig pleidooi
voor actieve handelspolitiek en beperking van
den invoer uit het buitenland van land- en
tuinbouwproducten.
De heer G. W. J. VAN KOEVERDEN legt nog
eens den nadruk op de noodzakelijkheid van
samenwerking tusschen boeren en arbeiders In
het bewustzijn van het groote sociale belang
van bestrijding der werkloosheid.
Daartegenover verklaarde de heer A. J.
LOERAKKER dat het toch goed is. dat eens
de aandacht gevestigd wordt op de toestanden
zooals die in werjfelijkheld bestaan op het plat
teland, ondanks de Idealistische opvattingen dli
in de bedrljfsraden heerschen. Nogmaals be
spreekt hü X niet uitbetalen van de contract-
loonen in de groote landbouwbedrüven. Als de
bedrijven met verlies werken aldus spr., waar
om geeft men dan aan de arbeiders niet een
stukje aardappelland in bewerking. Hü weer
spreekt de beweringen van den heer de Kok,
omtrent de subsldie-verleenlng In verhouding
tot het aantal te werk gestelde werkloozen. Ge
volg van dat stelsel Is, dat de boeren hun ar
beiders op straat zetten om werkloozen te werk
te kunnen ^tellen, waarvoor zü toeslag krügen.
Noodzakelljk is. dat de centrale en niet de
locale organisaties in dezen van advies mogen
dienen. In een autarkische richting in de han
delspolitiek ziet spr. In tegenstelling met den
heer de Kok geen heil. Bultenlandsche handel
is een levensbehoefte voor onzen landbouw, en
Inperking van den Invoer zou slechts verdere
belemmering van onzen uitvoer tengevolge
hebben, f
Na dupliek van den heer de Kok wüst het
oud-kamerlid JAC. VOS ANTZ te Roosendaal,
lid van het hoofdbestuur van den N. C. B. op
den uiterst precairen toestand waarin vele boeren
verkeeren. Hü vertrouwt dat als hun toestand
het maar eenlgszins toellet, zü ook meer zou
den doen voor de werklooze arbeiders ten plat
te lande.
De heer A. J. LOERAKKER is van meenlng,
dat wanneer een werkgever niet meer In staat
is de loonen uit te betalen, hü geen werkgever
meer kan zün. en geen arbeiders In dienst moet
nemen. w
In verband daarmede wüst de heer VAN DER
WEIJDEN, lid vxler Tweede Kamer, op de ont-
zaglüke lasten die op de bedrijven drukzen.
Evenals In het buitenland geschiedt, moeten
maatregelen genomen worden van regeenngs-
wege om deze lasten te verlagen. Ban zal het
weer mogelük zün, loonen uit te betalen en den
landbouw rendabel te maken.
De Zeereerwaarde heer Rector J. P J. KOK
uit Bloemendaal, geestelük adviseur van den
Landarbeidersbond r.Bi. Deus Dedlt" wijst op
de noodzakelükheid. de ongunst der tü'iea uit
Gods hand te aanvaarden. Hü stelt voot nog
eens te overwegen, wat in de verschillende ge
westen gedaan kan worden om partüen tot el
kaar te brengen, welk voorstel met applaus
aanvaard werd.
reed met zün auto In de richting Meppel tn
VTÜ groote snelheid. Van den anderen kant
naderde de Staphorster postbode J^Klein op
.de fiets. Op een gegeven momet^ar*
sellng den weg over, de auton
hierdoor In verwarring gebracht.
macht over het stuur en reed In volle vaart
tegen een langs den weg staanden boom op.
de Geer en Albarda, ep
van tal van commlssléA
Tot 12 October Is de Kamer thans uiteenge
gaan Drie weken krijgt zü dus voor de bestu-
deerlng van den oceaan van stukken, die thans
bü de leden en ook bü de parlementaire jour
nalisten binnengolft.
In de afdeelingen der Tweede Kamer zal op
Dinkdag 3 October as. te één uur een aanvang
worden gemaakt met het onderzoek niet alleen
van de Rüksbegrootlng 1934 met bübehoorende
wetsontwerpen, maar tevens met o. a. de vol
gende voorstellen en ontwerpen:
Voorstel-K. ter Laan ca. tot wüziging van
art. 2 der wet tot regeling der Staatsloterü
voorstel-K. ter Laan ca. tot wüziging van de
Leerplichtwet; wetsontwerp tot regeling
het verrichten van arbeid in loondienst door
vreemdelingen; wetsontwerp tot verdere tüde-
lüke afwüklng van eenige bepalingen der Ou
derdomswet 1919; wetsontwerp wüziging van
de Gezondheidswet.
Voorts op Donderdag 5 October, des voor-
mlddags te elf uur in de afdeelingen: de wets
ontwerpen inzake heffing van opcenten op oe
gemeentefonds- en venrtbgensbelasting 1934-35
technische herziening tarief der inkomstenbe
lasting, verhooging tabaksaccüns. tüdelüke
voorziening tot versterking van Rüksmiddelen
en de voorloopige voortzetting Her heffing van
‘enkele tüdelüke en verhoogde invoerrechten;
en op Dinsdag 17 October, te één uur in de
afdeelingen het wetsontwerp tot wüziging der
Ziektewet.
HUIZEN, 296 M. KRO 8.00 Mor-
genconcert 10.00 Gramofoonmuziek
11.30 Godad. halfuurtje door pastoor L.
H. Perquln 12 00 Politieberichten
12.15 Kro-sextet o. 1. v P. Lustenhouwer
1.45 Rustpoos 2.00 Voor de rilpere
jeugd. S. J. Coomana: Schaken". H Tul-
der: .Dammen" 2.30 Klnderuurtje
4.00 Gramofoonmuziek 4.30 Kro-orkest
o. 1. v. M. v. 't Woud 5.15 Esperanto-
nleuws door P. Hellker 5.30, Orkest
6 20 Weekoverzicht door P. de Waart
6 40 Orkest 7.00 Politieberichten
7.15 Orkest 7 25 Dr W M A v d.
Wijnperse: „Het maken van huiswerk door
de leerlingen van de M. O. scholen"
7.45 Gramofoonmuziek 7.50 De a s. es-
perantocureus door P. Hellker 8.00 Gra
mofoonmuziek 8.05 Mevr M Relber
Nan„De is. cursus schriftverbetering"
8.15 Avondprogramma. De Kro-Bovs o.
I. v. P. Lustenhouwer. A. v d. Wal voor
dracht 11.00 Gramofoonmuziek 12,00
Sluiting.