aanbouw in Een werk van zeer groote H Geheimen der Stille Zuidzee i I I Pg basiliek op de Heilige Landstichting I t. ak. 7 I 1 VERZONKEN EILANDEN VRUCHT VAN TWINTIG JAREN SPAREN I •K I Handel in menschen Een straatje in Jerusalem Zy had er genoeg van Een Amerikaansche expeditie De a.s. sweepstake I 3 f 100.000 is er reeds; de rest moet volgen Eiffeltoren opnieuw geverfd Maquette van de in aanbouw zijnde Basiliek op de H. Landstichting te Nijmegen Het trapsgewijze aangelegde terras met de drie hoogpoorten, welke toegang geven tot den voorhof non de basiliek De „groote wereld” Het voorhof van het paleis van Pilatus, Rechts op het plein de geeselpaal Een straatje in Jerusalem en de Hooge Markt met de ambts woning van Pilatus even eens iets nieuws ARTHUR TERVOOREN. Verruild tegen zout «ME T eer spleten, de bewegingen bun t Niet minder dan 250 eilanden, op oude kaarten aangegeven, worden vermist Over een dag of acht «al de lotenverkoop voor de eerste loterij beginnen. Voor de race, welke op 25 October te New market aal worden geloopen en waaraan een sweepstake la verbonden voor de lersche hos pitalen, zijn 02 paarden Ingeschreven. Ver wacht wordt dat ongeveer 3240 prijzen sullen worden uitgekeerd tot een bedrag van 3 mtl- Uoen pond sterling. L geheel sou passen. Twintig jaar heeft pastoor Suijs voor die basiliek gespaard en honderd duizend gulden zijn er in dien tijd voor bijeen gekomen, wat wel-ls-waar nog lang en lang niet genoeg Is, maar wat toch wel voldoende geacht werd om met de uitvoering der reeds gerulmen tijd ge leed liggende plannen van den architect StuUt een begin te maken. Aan de hierbij gegeven afbeelding van de maquette kan men zien, wat het worden moet. Het gebouw wordt opgericht op een hoogte, die den geheelen omtrek domineert. Om den koepel komen vier torens, die 45 M. boven de torens van de reeds op het terrein staande Cenakelkerk zullen uitsteken. De fundamenten zijn reeds gelegd door de Rijkswerkverschaffing en op het oogenbllk is men bezig met den bouw van het voorhof, De Heilige Land Stichting beschikt over een terrein van 100 hectaren en daarvan zijn er op het oogenbllk 60 voor de eigenlijke stich ting in gebruik. De bedoeling is nu, een deel van de overige 40 hectaren als particulieren bouwgrond te verloten, waarvoor een tiental groote verlotingen zullen plaats vinden, leder met vier groote prijzen. Voor elke loterij zul len die prijzen bestaan: een uit een stuk grond ter waarde van 10.000, eer uit een stuk ter waarde van f 2500, een uit 1500 en een uit f 1000 grond. Als deze loterijen opnemen, en pastoor Suijs twijfelt daar niet aan, dan zal dus successie velijk, naar gelang de bouw vordert, het voor den verderen bouw benoodlgde geld worden ver kregen en zal binnen afzlenbaren tijd de Hei lige Land Stichting een gebouw rijker zijn dat veel zal kunnen bijdragen tot de bevordering van het Katholieke leven in ons vaderland. Van de gelegenheid dat we toch op de Heilige Landstichting vertoefden, hebben we gebruik gemaakt even een kijkje te nemen in een nieuwen aanbouw, een straat in Jerusalem, die nog niet voor het publiek is opengesteld, maar binnenkort tot een der aardigste beziens waardigheden der Stichting zal behooren. Het is een straatje, sooals die er in Jerusalem zijn, niet een bestaand straatje nagemaakt, maar een straatje, met zijn winkeltjes en zjjn trap jes en erkertjes, zooals die In het oude Jerusa lem geweest zijn en zooals ze er nog wel te vinden zullen zijn. Wanneer men dit kronke lige, nauwe straatje, dat door zijn vele bochten en schilderachtige hoekjes telkens weer een ander aspect heeft en vooral als de zon schijnt, een denkbeeld geeft van de Oostersche kleu renpracht. die de felle zon daar te voorschijn weet te tooveren. in een omlijsting van diep zwarte schaduwen, doorgewandeld is en weer door een boog een hoek omslaat, heeft men ineens een verrassend gezicht op de Hooge Markt, met de ambtswoning van Pilatus. de plaats waar Pilatus recht sprak, ook over Jesus. Rechts een poortje waardoor een ander straat je op de markt uitkomt, links, op een ver- hooging de verblijfplaats voor de soldaten, die er in de zon zitten te drinken en te dobbelen, recht vooruit de gevel van Pilatus’ ambtswo ning. met de naar den Ingang voerende trap pen. waarover ook Jesus naar binnen gegaan is, toen de Joden van Pilatus zijn veroordee- llng elschten. Alles te zamen geeft een goed beeld van den toestand zooals die was tijdens Jesus' laatste dagen op aarde alleen de schel- Toen de wachtmeester Coenst door de voor stad van Springfield (New Jersey) rondliep, viel zijn aandacht op een landlooper, die een vreeselijken verwaarloosden en verarmden in druk maakte. Hij liep een tijd lang onopvallend achter den landlooper aan en zag nu hoe deae zich bij voorkeur met kinderen onderhield, en hun lekkers en soms geldstukken toestopte. Bij het toenemend aai .tal kinderontvoeringen in de Vereenlgde Staten viel het niet te verwoo- deren, dat de ambtenaar spoedig tot de arrestatie van het verdachte individu overging. Tot verbazing van den beambte bleek op den politiepost, dat de landlooper in werkelijkheid een vrouw was. Bovendien ontdekte men, in de lompen vastgenaaid, niet minder dan 17000 dollar in groote bankbiljetten en in een ge heimen zak nog 12000 francs, eveneens in papie ren geld. Toen men haar omtrent de herkomst van het bultenlandsche geld ondervroeg, gaf de landloopster ten antwoord, dat men bjj den steeds dalenden dollar tenslotte maatregelen moest treffen, zoo men tenminste op een goe den dag niet geheel zonder middelen wikte zjjn. Uit de papieren van de landloopster, die overigens in orde waren, bleek nu, dat het een zekere mevrouw Hellen Blstrom was. wier echt genoot, een Baltisch baron, in 1922 door de Bolsjewisten in Rusland doodgeschoten was. Mevrouw Blstrom was intusschen in 1929, an dermaal getrouwd, en haar man was in Parijs een zeer bekend, schatrijk makelaar geweest. Toen de commissaris haar Inlichtingen vroeg omtrent de redenen waarom zij op deze manier door het land trok, antwoordde zff, dat zij in de z.g. „groote" wereld aooveel teleurstellingen ondervonden had, dat zjj het nu eens in de wereld der kleine luitjes wilde probeeren. Voorlooplg voelde zich zich ook in haar nieuwe rol goed op haar gemak. Daar zij bo vendien niet uit bedelen ging, maar omgekeerd arme en noodlijdende menschen. die zij op haar zwerftochten ontmoette, hielp aooveel zfj kon, en bovendien het wandelen op de wegen der Vereenlgde Staten niet verboden kan wor den, was zij van meenlng, dat hiermee het in termezzo van haar gevangenschap geëindigd was. De commissaris kon Inderdaad tegen deze argumenten niets inbrengen en liet, hoewel hoofdschuddend, de mllllonnaire vrij. HIIIHIIIIIIIIIumillllllllllllHIIIIIUIlIlllIllllllllllllllHlllllllllllllllllIllllllllillllliiiHIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIHIUIIIIIIIIinilllllllllllllllllllllllltlIllll IIIIIIHIIIIIlilllllllUlllllilllllllllllllillIlllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllUIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIlilllllllllllllllHllllltlIlllllltll Berichten van de aan den Oost-Chlneeschen spoorweg gelegen stad Charbln en andere plaatsen van Mandsjoerije meldden verschrik kelijke toestanden, die aan de grenzen, tus schen de Sovjetunie en den Japanschen vazal staat Mansjoekwo heerschen. Hier is in den letterlijken zin van het woord een handel in menschen ontstaan. Menschenroof en men- schenjacht zjjn loonende bedrijven geworden, men ruilt menschen tegen zout en andere wa ren in. of verkoopt ze voor geld. De ongelukkige slachtoffers van dit ontzet tend bedrijf zjjn de armzalige schepsels, die vluchtende '-Uit de Sovjetunie de grensrivier Amoer over trachten te steken. Gelukt het een vluchteling, aan de uiterst waakzame grens posten te ontkomen, en in een boot aan den Mandsjoerjjschen oever der rivier te landen, dan Is hij nog lang ijjet In veiligheid. Meestal De Eiffeltoren, sinds de groote wereldtentoon stelling van 1889 een der grootste attracties van Parijs, wordt dit jaar opnieuw geverfd. De laatste verf, die zeven volle jaren wind en weer getrotseerd heeft, was grijs bruin, in volle harmonie met de licht grijs-blauwe kleuren der Parjjsche luchten. Ditmaal heeft men meer rekening gehouden met de aesthetics en na veel proefnemingen besloten voor een veel lichter geel-bruln dat de fijne silhouette van het geweldig ijzeren gevaarte veel grover maakt, maar dat echter veel beter bestand zal zijn te gen de verschillende weersgesteltenlssen. Voor het nieuwe tollet van den 300 meter hoogen toren, die de antennen van het sterkste radiostation der wereld draagt, zjjn niet minder dan 45 tonnen olieverf noodig Het werk eischt verschillende maanden, daar er, wegens het groote gevaar, dat er aan verbonden is, niet meer dan een dozijn mannen aan kunnen wer ken. Er komen slechts vroegere matronen en dergelijke specialisten in aanmerking, die abso luut geen last van duizeligheid hebben. Zij han gen aan op en neer wiegelende touwen op 300 meter hoogte tusschen hemel en aarde. Beneden zijn ze ternauwernood te- onderscheiden van de vogels, die opgewonden rond den toren fladde ren en niet bijster in hun schik schijnen te zijn met de ongewone storing. Eiffel, de bouwer van den toren, die eens als een wereldwonder aanschouwd werd, heeft den levensduur van zijn werk op hoogstens 15 jaar geschat. Tegen verwachting tn zjjn de be tonnen fundamenten die een gewicht van en kele honderdduizenden tonnen ijzer dragen, veel solider gebleken. In den loop van 40 jaren zjjn ze nauwelijks enkele millimeters gezakt en volgens de verzekering van technici, die den to ren leder Jaar controleeren. zullen nog honderd duizenden bezoekers van het onmetelijk pano rama kunnen genieten, dat van zjjn galerijen en étages uit over de geweldige hulzenzee der hoofdstad heen de heuvels, dalen en wouden van het He de France omslult. et is al meer dan twintig jaar geleden, dat pastoor Arn. Sujjs een denkbeeld dat by hem gerijpt was begon te ver wezenlijken hij wilde den bijbel nader bren gen tot het volk, door het te laten zien de din gen waarover in den bijbel wordt gesproken, zoodat men zich over veel wat toen, ten tijde van Jesus’ omwandeling op aarde, zoo anders was dan nu. een beter begrip zou kunnen vor men. Uit die gedachte is het grootsche monument ontstaan dat we kennen als de Heilige Land Stichting, een monument, dat nu al meer dan twintig jaar oud (de Stichting werd opgencht den llden Februari 1911), nog steeds groeien de is. Als men daar in Nijmegen, op het 100 hec taren groote .heuvelachtige terrein ronddwaalt, waar Oostersche gebouwen zjjn verrezen, waar Oostersche straatjes zijn aangelegd en waar tal van plekjes te vinden zijn, waarover In den bijbel wordt gesproken, tal van plaatsen wdrden teruggevonden, die betrekking hadden op het aardsche leven van Jesus, plaatsen waar Jesus zelf vertoefde, dan waant men Zich In het Pa lestina van negentien eeuwen geleden ver plaatst. Men ziet er de dingen die Jesus er gezien heeft, men ervaart er hoe en waardoor Jesus er geleden heeft. De geboortekribbe is er te zien en het kruis en al wat daartusschen ligt en veel van wat den leek duister blijft bij het lezen van den bijbel, wordt hem daardoor verklaard. Nog altijd is de reeds zoo rijke stichting groei ende. nog altijd komen er nieuwe voorwerpen bij, verrijzen er nieuwe gebouwen, want de man die tweeëntwintig jaar geleden met dit groot sche werk begon, pastoor Suijs, Is nog altijd de met Jeugdig vuur bezielde en ook de be- nelende leider, wiens levensdoel het Is, hier ter eere Gods een monument te doen verrijzen, dat eenlg is in de wereld, leerzaam en zegenrijk voor de geheele menschheid. Dat zijn werk, waarmee in den aanvang wel eens de spot werd gedreven en waarom is ge lachen, wordt gewaardeerd, bewijst wel het feit, dat elk jaar omstreeks honderd duizend men- schen de Heilige Land Stichting bezoeken en die honderd duizend zjjn waarlijk niet uitslui tend Katholieken, ongeveer de helft daarvan zijn andersdenkenden en ook die zijn steeds vol lof over wat ze er te zien krijgen. Van den aanvang heeft de bedoeling voorge zeten, naast al die historische, of aan de his torie aangepaste. van de historie afgekeken bouwwerken, ook een groote basihek op de ter reinen te bouwen, een bouwwerk, dat niet een namaak zou zjjn van een oud gebouw, maar wel een, opgetrokken in Oosterschen trant, zoo- uit voorhof van het paleis van Pilatus gezien van de open voorgalerij van het paleis. Op den voorgrond de geeselpaal en op den achtergrond een wachtgelegenheid met lage rustplaatsen. dende en tierende Joden ontbreken, maar In zijn verbeelding ziet men er die van zelf bij, «Ich verdringend voor de trappen van het imposante gebouw en om den daarvoor opge- stelden geeselpaal. Het is een mooi stuk werk, dat hier gewrocht ia en dat de Heilige Land Stichting alweer meer doet lijken op het land van den Bijbel, die nader tot ons komt door hier een dag te verblijven. beginnen voor de zoo juist aan de kogels der grenswacht onkomenen nieuwe zorgen, want thans is het zaak op te passen voor de men- schenjagen, die in de grensdistricten aan de Amoer Jacht op de vluchtelingen maken. Aan de Sovjetzijde van den stroom betalen de bols jewistische grenswachten geld- at waren premies voor eiken vluchteling, die hun uitge leverd wordt en die In de meeste gevallen on middellijk na hun uitlevering, nog voor de oogen van den menschenvanger neergeseboten wordt. In vele gevallen zijn tusschen misdadige elementen van de Chlneesche en Mandsjoerij- sche grensbevolking aam de Mandsjoerjjsche rivierzijde en de Sovjet-autoritelten regelrechte overeenkomsten getroffen, die neerkomen op den uitruil van menschen. De Sovjet-autoritel ten houden niets kwaads vermoedende Chinee- zen, die naar Mandsjoerije willen reizen, als gijze laars vast en verklaren, dat zij hun slechts dan vrij zullen laten, als hun een even groot aantal Russische vluchtelingenuitgeleverd wordt. Het gevolg hiervan is, dat de zich In Mandsjoerije bevindende verwanten van de gevangen geno men Chlneezen zich door helpers het ge- wenschte aantal Russische vluchtelingen „ver schaffen". d.wx. hen overvallen en met geweld naar de Sovjetunie terug laten voeren, waarop de bolsjewistische autoriteiten de Chlneesche gijselaars vrij laten. Onlangs hebben de Japansche bezettingstroe pen een energteken strijd tegen deeen men- schenhandel op touw gezet. En ze zijn er zelfs niet voor teruggeschrokken, op heeterdaad be trapte menschenhandelaars terecht te stellen. Men moet echter niet uit het oog verliezen, dat deae strijd tegen den menschenhandel en menschenroof buitengewoon moeilijk te voeren Is. De Amoer vormt een buitengewoon lange grenslijn tusschen de Sovjetunie en Mandsjoe rije en daardoor is de grenscontrole der be trekkelijk zwakke Japansche bezettingstroepen slechts zeer moeilijk te voeren. Hierbij komt nog de omstandigheid, dat de grensbevolking aan den Mandsjoerijschen oever, zelfs daar, waar zfj in het geheel niet bolsjewistisch ge zind is, zich tegen de Japansche bevelen en die der autoriteiten van den vazalstaat Mandsjoekwo verzet, daar de Japanners als in dringers en onderdrukkers worden beschouwd. Vele honderden, die aan de ontzettende hon- ger-ellende en de Sovjetterreur ontkomen wa ren, zijn dan ook aan de Sovjet-autoritelten „terugverkocht” en hebben een vreeselijken dood gevonden. waarin aan weerszijden een aantal diorama’s zullen komen, met onderwerpen uit het oude en het nieuwe verbond, alle betrekking heb- bend op de liefde Gods. De twee grootste zullen voorstellingen geven van Het offer van Abra ham en van Paulus op de Areopaag. Het altaar komt midden onder den koepel en In de vier armen van de In kruisvorm ge bouwde kerk komen galerijen, die leder plaats zullen bieden aan 1000 personen. De vierdui zend menschen zitten dus rondom het altaar en kunnen allen ongehinderd de heilige han deling die daar wordt voltrokken volgen. Dit zjjn alleen nog maar de galerijen; in het ge heel zal de basihek plaats bieden aan tien duizend persoren. Waarvoor daar zoon reusachtige kerk noo dig is? Niet zoozeer als eigenlijk kerkgebouw en als zoodanig zal ze dan ook niet geregeld gebruikt worden, zoodat ook Ons Heer er niet alle dagen zal rusten, zooals dat In een paro chiekerk het geval is. De bedoeling, die bij den stichter voorzat Is meer, In Nederland een ge bouw te hebben, waar groote Katholieke plech tigheden zullen kunnen worden gevierd, zoo dat men niet altijd voor dergelijke gelegenheden een stadion, of een-of-ander groot gebouw be hoeft te huren, dat er niet voor gebouwd en dus uiteraard niet in alle opzichten voor ge schikt Is. Ook voor congressen en voor het be spreken van de groote vraagstukken van den dag zal het gebouw gebruikt worden, waar men rustig zal kunnen vergaderen en feest vieren, zonder gestoord te worden door efe dikwijls wanklankige geluiden die tot de zalen in de groote steden doordringen, of de omgeving ervan besmetten. Hier zal alles In harmonie «ijn, op, zooals pastoor Suijs het uitdrukte, deze „buitenplaats van God". Alleen bU speciale gelegenheden zal de basi liek als kerk gebruikt worden. Zooals ik reeds zei, In twintig Jaar is er hon derd duizend gulden bij elkaar gespaard, maar er zjjn nog wel een paar ton meer noodig om het geheele werk te kunnen voltooien. Het voorhof, waaraan men nu bezig is, zal het vol gende jaar gereed komen, maar dan? Moet het dan weer twintig jaar duren, eer men weer een stuk verder kan gaan? Pastoor Suijs hoopt van niet, hij wil den bouw nu achter elkaar voortzetten en om dat mogelijk te maken, heeft hij het plan van een loterij uitgedacht, een loterij, niet om geldprij zen, maar om stukken grond. dat het in de Oostersche omgeving van het De theorie van de drijvende continenten die zich voortbewegen, schijnt juist in den Stillen Oceaan bevestiging te vinden. Hier opende zich de aarde diep dieper dan ergens elders scheurde en vormde die men reeds tot 8000, 10.000, 12.000 M. diep kon meten. Water kwam in de diepe spleten, de bodem verschoof en beeft nog thans: der continentale verschuiving zjjn nog niet op gehouden. Nóg getuigen geweldige aardbevingen aan de Westkust van Amerika, in Japan, in Midden-Amerika; nóg getuigen zeebevingen daarvan. Hoe vaak heeft men niet gehoord, dat eilan den verdwenen zijn korten tijd geleden werd nog het eiland Ganges als verdwenen gemeld en daarbij Is niet sprake van koraaleilanden, maar van massieve, uit het water oprijzende bergtoppen, die ergens verzinken. Maar dergelijke waarnemingen zijn slechts onvolkomen, want de schepen wijken bij tochten niet al te zeer van hun koers af. Daarom heeft men thans in Amerika beslo ten, een expeditie uit te zenden, want niet minder dan 250 eilanden, die op oude kaarten stonden, worden vermist I Misschien zijn zij er nog, maar verkeerd in kaart gebracht; mis schien zijn zij verzonken 1 Maar in ieder geval zullen de zeekaarten van den Stillen Oceaan eindelijk worden gecontroleerd en gerectificeerd. Men hoopt eilanden te vinden, die nog waard zjjn beplant en bewoond te worden. Misschien treft men stammen, die men nog in het geheel niet kent, die schakels vormen tusschen de be woners van Azië en de oerbevolking van Ame rika of Australië. Het is reeds een halve eeuw geleden sedert de vorst van Monaco voor eigen rekening op zijn eigen schip in de Pacific rondzwalkte en eilanden registreerde. De expeditie, welke de Amerikanen hebben samengesteld, bestaat uit vier schepen. Twee van die schepen voeren vliegtuigen mede, opdat een grooter gebied kan worden bestreken. De beste pellapparaten bevinden zich aan boord, zoodat tegelijkertijd verschillende nog niet on betwist vaststaande diepten kunnen worden ge meten. Ook de expeditie van de Paasch-eilanden, on der leiding van den bekenden archaeoloog H. Lavacherle, zal trachten de rasverhoudingen en de volkeren-,.bruggen” in den Pacific te onthul len. Sedert men vóór 210 jaar deze Paasch-ellan- den ontdekte, heeft men zich het hoofd ge broken over de vraag, waar de geweldige stee nen koppen van afkomstig zijn, die daar uit t zand de bezoekers aanstaren: uit vulkaange- steente gemetseld, gedeeltelijk getooid met roo- de hoofdbedekkingen, pruiken waarschijnlijk. Wonderlijke kunstwerken vinden wij ook in Midden- en Zuid-Amerika, in Egypte, in Klein- Azië, in Indië, maar nergens zoo geïsoleerd als op de Paasch-eilanden. De bewoners, bruine menschen, met het ulter- Hjk van Polynesiërs maar met den langen sche del der Negers, vertellen van een grooten oor log tusschen de Langooren en de Kortooren en van een grooten, wijzen God, den stamvader van hun geslacht. Bedenken wij verder, dat de bewoners in hun afbeeldingen een vogel namaken, die nog slechts te vinden is op de Salomo's eilanden, in Mela nesia dus; bedenken wij verder, dat de roode bedekkingen op de hoofden der steenen góden en voorvaderen slechts overeenkomen met de roodgeverfde pruiken van de Inwoners der 8a- lomo's-ellanden, dan moeten wij aannemen, dat de «cultuur van het Westen zich voortbewoog naar het Oosten, over de Pacific, tot aan de kusten van Amerika, voorzoover althans de weg niet over de Beringstraat ging. Hier tracht men dus een nieuw aanknooplngs- punt te ontdekken om de brug aan te oonen, waarover de cultuur, die hier verzonk, haar weg heeft genomen. De met behulp van het echo-lood gemaakte metingen bewijzen, dat rondom de Paasch-ellan- den een groot bergmassief ligt, dat verzonken is. Datzelfde weten wij van de Zuld-Ockney-, de Sandwich-, de Zuid-Shetland-, de Falkland- eilanden. Men Is nog verder gevorderd in de kennis van het verleden van den Pacific; de Falkland- eilanden b.v. zijn alle deelen van een machtig gebergte, viermaal zoo groot als de Alpen, dat tot 8000 M. diep In het water daalt, maar hier en daar ook tot 1500 en 1800 M. stijgt. Op grond van deze zeer onvolledige gegevens zal men begrijpen, waarom de belangstelling der onderzoekers zich concentreert op de Stille Zuidzee. Is ook de beschaving van het Avondland over den Atlantischen Oceaan naar Amerika ge bracht veel en veel vroeger heeft de cultuur van den Indlschen Archipel door de Stille Zuid zee haar weg naar de Nieuwe Wereld gevon- deui

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 13