De afsluitdijk
vrijgegeven
ïti
pili
V erzekeringsmaatschappi j opgelicht
FABRIEK AFGEBRAND
VERDACHTE ONTKENDE
OFFICIEELE OPENING VAN
DEN WEG
i
DINSDAG 26 SEPTEMBER
O. L. Vr. van Beauraing
meer over
Rede ir. J. A. Kalff
De Engelsche „Graal
DE SOCIALE WETGEVING
Het nieuwe Departement
VERTREK NAAR DE MISSIE
Afscheid van missionarissen
Ondertcheidingen
Modezaak uitgebrand
„Eerst het gat dicht”
HET NAT. CR1SIS-COMITE
De groote prijsvraag
KATHOLIEKE DEMOCRATEN
ONDER EEN TRACTOR
Meisje spoedig overleden
Een beweerde afspraak
MERWEDEBRUG GEVAARLIJK
UIT DEN VRIJHEIDSBOND
Rede mr. Telders
AUTO TEGEN EEN BOOM
Opruiing door O. S. P.ers
EEN GOEDE VANGST
4
3
„De levende kracht van
ons volk”
In een aar tyds wat van „De Veer
schuit” te Wormer niet veel
Bewoner» zochten met moeite een
goed heenkomen
Dwang tegenover onwillige
gemeenteraden bepleit
Een toestelletje, dat ook den presi-
dent van het Haagsche Hof
jnteresseert
ZONDERLING OVERVALLEN
EN BEROOFD
Het Hof zal over veertien dagen arrest wU«en.
Aanbieding van een monument op
de Vlieter en van twee bron^
zen plaquette»
De dader» reed» ingetloten
k
vertaalde
de
prijsvraag.
fabrikanten
bekend uit
den
contact-sleuteltje bevond
mr. Jelllnghaus werden
van bet
A
Te 16.20 uur verklaarde de Minister den af-
sloitdük voor het verkeer geopend.
IJL j. A. KALFT, Minister van
Waterstaat.
w
Nadat ir. de Blocq van Kuffeler
Maandagmiddag de beteekenis van
het grootache werk van den afsluit
dijk had geschetst gaf de Minister
van Waterstaat om 16.20 uur den
dijk voor het verkeer vrij.
vergeet too snel en wü willen volgende gene
raties bü het lesen van bet opschrift, zü bet
misschien maar voor een oogenbllk, hun ge
dachten doen concentreeren op en doen terug -
denken aan den tijd, toen het werk in de
groote belangstelling van lederen toen leven
den Nederlander stond" aldus Jhr. Beyma.
De belde plaquettes vermelden als opschrift:
„Tijdens de regeerlng van Koningin Wilhel
mina Is deze afsluitdijk, hoofdwerk van de
gedeeltelijke droogmaking der Zuiderzee, recht-
streeksche verbinding van Noord-Holla nd naar
Friesland. In 5 jaren tijd tot stand gebracht
doot bet vernuft en den arbeid van Neder-
landsche ingenieurs, aannemers en werklieden.
Ter herinnering hieraan is deze plaat door
tUdgenooterr aangebracht.”
Jhr. Beyma bood den minister een bljbehoo-
rend album met 'de namen der schenkers ter
plaatsing in het archief der Zuiderzeewerken
aan. c
Door den president
getuige verschillende vragen gesteld. Z. E. A.
wilde om. weten of deze toestellen in den
handel waren. Neen antwoordde de ver
dachte, maar zij zijn wel te krijgen.
„Dus clandestien, alleen voor
Zaterdag en Zondag heeft de Katholiek De
mocratische Partij In Nederland te ’s-Graven-
hage haer eerste congres gehouden na de tot
stand gekomen fusie van R. K. Volkspartij en
Kath. Dem Bond.
Onder leiding van den partijvoorzitter, prof,
dr. J. A. Veraart, werden de statuten en het
sociaal-economisch program behandeld, en vast
gesteld.
Zondagmiddag had een openbare demonstra
tieve vergadering plaats, waar oa. de heeren C.
D. Wesseling (voormalig voorzitter van de R. K.
Volkspartij) en prof. Veraart bet woord hebben
gevoerd.
Maandagmiddag was de zestien-jarlge Jonge
dame K. van Lau, colportrlce van den Noord-
Nederlandsche Zendlngsauto, wonende te Win
schoten aan het colporteeren te Buitenpost.
ZU is op onverklaarbare wijze onder een zwa-
ren tractor geraakt. In ernstlgen toestand is zij
naar het ziekenhuis te Groningen overgebracht,
en Maandagmiddag om vier uur aldaar over
leden.
Meer dan driehonderd genoodlgden uit alle dee-
len van bet land hadden zich na de zeer
scherpe contröle van de marechaussee aan de
beide kanten van den afsluitdijk te hebben ge
passeerd Maandagmiddag tegen drie uur
verzameld op de plaats, waar op 28 Mei van
het vorige jaar des middags te 13.03 uur het
laatste sluitgat van den afsluitdijk in den Vlie-
ter was gedicht.
in gelegen kunstwerken werd opgedragen, vol
gens nader te sluiten aannemingsovereenkom-
sten, waarin telkens de aannemlngssom voor
elk onderdeel zou worden vastgesteld. Volgens
bepaalde regelen nam de Staat deel In winst
en verlies van de N.V.'Een tot nu toe ongeken
de figuur was hier geschapen.
Hoewel ik geenszins blind ben voor de be
zwaren, welke voor den Staat uit belangencom-
binaties met aannemers voortvloeien, is het mijn
overtuiging, dat voor dit uitzonderlijke geval
ook in Jinancieel opzicht de beste weg werd in
geslagen, ook al zou men dien weg nog. beter
wenschen. Er kan niet anders gezegd worden,
dan dat de M.U.Z. een passend apparaat te
werk heeft gesteld, een voortreffeljke organi
satie in het leven riep en ook de moeilükste
omstandigheden volkomen wist te beheerschen.
Daardoor werd het moeilijke werk vlot uitge
voerd, iets'wat den kostprijs steeds ten goede
komt en werd schade tijdens de uitvoering tot
een minimum beperkt.
Voor, het maken van den dijk zelf betaalde
de Staat rond 60 mlllloen en aan stormschade
bjj dit zoo aantastbare grondwerk In open zee
het onbeteekenende bedrag van slechts 65 000
of ongeveer 1/10 pet. Beter dan woorden brengt
dit cijfer hulde aan het uitvoeringsbeleid van
de M.U.Z. en niet alleen aan haar leiders, maar
ook aan haar staf van geschoolde uitvoerders,
spannen om de productie op te voeren en wan
neer het personeel op de tallooze kostbare werk
tuigen. die in dienst waren, zich niet had inge-
spanen om de productie op te voeren en wan
neer niet de duizenden arbeiders hun krachten
hadden gegeven ook voor het eenvoudigste
werk. Hoe ook deze mannen hebben m «‘geleefd
met het werk, moge ik met een voorbeeld aan
geven.
De Engelsche „Graal”, welke door de Neder-
landsche Graal-beweging in Engeland is inge
voerd, zal Zondag 29 October voor het eerst in
het publiek optreden in de „Albert Hall” te
Londen met de opvoering van het uit
het Nederlandsch vertaalde Mlddeleeuwsche
stuk „Elkerlyck”.
Kardinaal Bourne heeft het beschermheer
schap voor deze eerste opvoering op zich geno
men. De beweging telt in Londen reeds een
400-tal leden.
Maandag stond voor het Haagsche Gerechts
hof terecht de 36.jarige motorhandelaar en
garagehouder H. G. G., uit Rotterdam, thans
gedetineerd, appellant van een tweetal vonnis
sen van de Rotterdamsche Rechtbank.
Gistermorgen omstreeks zeven uur brak
brand uit in de fabriek „De Veerschuit” aan
den Wormerlngdjjk te Wormer, waarvan eige
naar is de heer M. Groot uit ^ormerveer.
In deze fabriek werden afvalproducten van
cacaobonnen verwerkt tot veevoeder.
Voordat deze hiertoe overging, sprak eerst
de heer mr. J. H. T e 1 d e r s als presldent-
commissaris van de Maatschappij tot Uitvoe
ring der Zuiderzeewerken. Hij zag het afslui
ten en droogmaken van tie Zuiderzee als een
voortzetting van het werk, dat onze voorvade
ren hebben verricht toen zU tal van polders
in ons land drooglegden en als een bewijs van
de levende kracht van ons volk. Dit heeft de
M.U.Z. ook tot uiting willen laten komen in
het moment, dat spr. op dit oogenbllk aan de
regeerlng aanbood. De opdracht aan den ont
werper, architect Dudok, was, dat het monu
ment eenvoudig zou zijn, dat het niet mocht
herinneren aan de crlslsneerslachtigheld. doch
aan het werk van een krachtig volk. Spr. ge
loofde, dat de ontwerper daarin alleszins ge
slaagd wa Van denzelfden geest getuigt de
rellefplaat, die zal worden aangebracht onder
een aan den toren, die het monument vormt,
gebouwde luifel, ontworpen door den beeld
houwer Hlldo Krop, en waarop de uitbreiding
van zijn grondgebied symbolisch is weerge
geven door drie steenzetters, waarboven als
spreuk is geplaatst ,JEen volk dat leeft, bouwt
aan zijn toekomst”,
De voorzitter van het Comité tot oprichting
van een gedenkteeken op den afsluitdijk, jhr.
mr. J. M. van Beyma uit Leeuwarden, ver
zocht den minister namens het comité te wil
len aanvaarden twee bronzen plaquettes ter
plaatsing in de heftorens van de uitwaterings
sluizen in het Westen bü Den Oever en in het
Oosten op het Kornwerderzand. „De wereld
Tijdens een der spannendste perioden van het
werk de dichting van de Middelgronden in
November 1931 bezocht de voorzitter van den
Zulderzeeraad met mij het werk. Wij wilden
een kruiplank naar een steenbank oploopen,
toen juist eenlge arbeiders met zwaar beladen
kruiwagens de plank af «rilden gaan. ZU zetten
hun kruiwagens niet neer, maar riepen ons toe:
„Van de plank af heeren, eerst moet het gat
dicht”.
De afsluiting van de Zuiderzee maakte bet
noodig door den bouw van uitwateringssluizen
te voorzien in de waterloozing van het IJsel-
meer, waarbU de afwateringsbelangen van een
uitgestrekt gebied zUn betrokken. Teneinde het
project voor deze sluizen te kunnen opmaken,
was het In de eerste plaats noodig de toekom
stige buitenwaterstanden en de afvoercapacltelt
der sluizen te kennen. Omtrent de te verwach
ten buitenwaterstanden verstrekte het rapport
der Commissie Lorentz de gegevens. terwUl
proeven in de reeds genoemde watertoüwkun-
dlge laboratoria een inzicht in de slulscapacl-
teit gaven.
Na de slechts korte en zeker niet volledige
aanduidingen, die ik gaf, zal het u duidelijk
zün. dat alleen door de goede samenwerking van
velerlei krachten dit werk tot stand kon komen
en toch zei de heer Telders in zün toespraak
tot den Minister van Waterstaat na de sluiting,
dat de dük er op dat oogenbllk niet zou liggen,
wanneer niet allen, die er aan gewerkt hebben,
iets van den gloed, die van het werk uitging,
hadden gevoeld.
Inderdaad, er ging iets fasclneerends van het
werk uit; wij zagen den geleerden Lorentz uit
zün studeercel treden om een practtech vraag
stuk op te lossen; wü zagen groote emeurree-
rende aannemersfirma’s samen gaan, wü zagen
arbeiders hun zwaar werk verkiezen boven een
oogenbllk rust.
Ook de dienst der Zuiderzeewerken heeft met
liefde aan zijn taak gewerkt.
Is er allenvege met zooveel hart en ziel ge
werkt alleen omdat een zoo bUzonder technisch
vraagstuk werd opgelost? Gelooft het niet De
Ingenieur kan geen bevrediging vinden in de
rol van den geleerden timmerman alleen. ZUn
utlllteitswerk geeft slechts bevrediging, wanneer
bij ook de economie van zün werk ziet. Goed
kan zün werk alleen zUn, wanneer hü de eco
nomische doelstelling ervan vat. en de hoogste
efficiency van een werk .kan slechts worden be
reikt, wanneer in de economie van het werk de
Ingenieur meespreekt en daardoor met de tech
nische mogelükheden rekening wordt gehouden.
De afsluitdUk ligt er thans, als een werk,
waarop wU durven vertrouwen.
Ik kan dus den Minister van Waterstaat ra
den de afsluiting van de Zuiderzee als gereed
te beschouwen en het laatste beletsel weg te
nemen, opdat dit werk ten volle aan zün be
stemming zal kunnen beantwoorden.
paraat, en aan den gelukkigen greep, dien hü
ook hier weder heeft gehad, is het naar mUne
overtuiging voor een groot deel te danken, dat
het werk goed is verloopen en wü voor veel
tegenslagen zün bespaard gebleven
Het allereerste vraagstuk, dat in verband met
de afsluiting tot klaarheid moest worden ge
bracht, betrof de verandering in de getübewe-
ging. Hiertoe werd een Staatscommiss’e onder
De brand is ontstaan in de benedenverdie
ping van het vier verdiepingen hooge houten ge
bouw, dat gebouwd is om den romp van den
vroegeren molen „De Veerschuit". De brandweer
uit Wormer. geholpen door die uit Wormer-
veer, was spoedig ter plaatse en bestreed bet
vuur met tien stralen. Het vuuf gredp snel om
zich heen en weldra sloegen de vlammen uit de
vensters van alle verdiepingen. Aan het behoud
van de fabriek viel niet te denken, zoodat de
brandweer zich in hoofdzaak beperkte tot het
behouden van het aangrenzende pakhuis,
waarin voorraden waren opgeslagen. Om ach»
uur was de fabriek tot den grond toe af ge brand.
Het pakhuis kon grootendeels behouden woraen.
Alle aanwezige machines zUn verloren gegaan,
terwUl een groote hoeveelheid grondstoffen een
prooi der vlammen werd. De geleden schade, die
door verzekering wordt gedekt, is groot.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De burgemeester van Wormer was op het ter
rein van den brand aanwezig.
Op S October zal de heer de Kadt, secre
taris van de OBJ’, voor de Vijfde Kamer der
Amsterdamsche Rechtbank wegens opruiing bij
geschrifte terecht staan.
De zaak tegen den voorzitter der den
heer P. J. Schmidt, die door den politierechter
te Dordrecht wegens opruiing tot twee maan
den gevangenisstraf wae veroordeeld, aal op '6
October in hooger beroep voor bet Hof te Den
Haag worden behandeld.
voorzitterschap van Prof. Dr. H. A. Lorentz in
gesteld. WU moeten zeer dankbaar zün. dat
deze geleerde bereid was z*n tüd en z'n talenten
beschikbaar te stellen voor de oplossing van
het bewegingsvraagstuk. dat hier aan de orde
was. HU is er met de commissie in geslaagd de
oplossing zóó nauwkeurig te benaderen, dat
voor de praktük geheel voldoende gegevens be
schikbaar kwamen.
Inmiddels kwam een geheel ander vraagstuk,
nJ. hoe de uitvoering van het werk geregeld
zou moeten worden, aan de orde.
Het is hier niet de plaats om de overwegin
gen, die bU dit vraagstuk gegolden hebben, op
te halen. Slechte zü in herinnering gebracht,
dat de vier grootste aannemersfirma's op bag-
gergebied. die voordien als concurrenten naast
elkander hadden gestaan, de handen ineen
sloegen en gezamenlük de Maatschappü tot
Uitvoering van Zuiderzeewerken (M.U.Z.) op
richtten, een zeer kapitaalkrachtige combinatie,
beschikkende over ruim materieel, waaruit on
der elke omstandigheid naar behoefte zou kun
nen worden geput en over een rüke eivaring
bU de uitvoering van werken van geheel uit-
eenloopenden aard.
Met deze combinatie heeft de Staat een
grondovereenkomst gesloten, waarbU haar de
bouw van den afsluitdUk ook van de daar-
BU K.B. is met ingang van 1 October 1933
de ingenieur der Zuiderzeewerken Ir. F. J. B.
G. Geers te Harlingen bevorderd tot eerst
aanwezend-ingenieur bü den Dienst der Zuider
zeewerken.
Bij K B. zün benoemd tot:
Ridder in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw: Ir. W. K a m p te ’s Gravenhage, hoofd
ingenieur bü den Dienst der Zuiderzeewerken:
ir. J. H. Telders te Beverwük, voorzitter
van den raad van bestuur van de Maatschappü
tot Uitvoering van Zuiderzeewerken;
ir. N. de Ronde Bresser te Wassenaar,
secretaris van den raad van bestuur van de
Maatschappü tot Uitvoering van Zuiderzee
werken
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
ir. J. L e 1 y te Wleringen, directeur-hoofdult-
voerder van de Maatschappü tot Uitvoering van
Zuiderzeewerken;
Ir. J. C. P a n n e k o e k te ’s Gravenhage,
eerstaanwezend-ingenleur en ir. J. F. R. van
de Wall te 'sGravenhage, eerstaanwezend-
ingenleur bü den Dienst der Zuiderzeewerken;
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau;
B. van Renswoude te Harlingen, tech
nisch ambtenaar bü den Dienst der Zuiderzee
werken;
M. A. van der Mark te Hlppolytushoef,
hoofd van de administratie bü de Maatschappü
tot Uitvoering van Zuiderzeewerken;
In zün requisitoir betoogde mr. de Visser,
dat blükens de opnieuw afgelegde verklaringen
het vonnis der rechtbank juist moest worden
geacht. Immers van een beweerde afspraak
tusschen de gedetineerde getuigen is geen
sprake geweest en op deze zitting hebben zU
opnieuw verklaringen afgelegd die op alle pun
ten met elkander in overeenstemming zUn-
Spreker vroeg dan ook bevestiging
vonnis.
In de tweede zaak waarin eveneens bevesti
ging van de opgelegde straf van 6 maanden
werd gerequireerd. had Gvolgens de getuigen
verklaringen een Ford Truck welke van diefstal
afkomstig was gekocht voor 360.HU Het
evenwel een kwitantie opmaken voor 650.
Naar de reden gevraagd waarom hU zulks deed
beweerde verd. dat hü tegelükertüd een reke
ning van 300.zou hebben vereffend.
In belde zaken trad als verdedigster op mej.
mr. J. N. C. Romeün. dte vrijspraak pleitte,
op grond dat de getuigen k charge op wier
verklaringen G. was veroordeeld, zelf verdach
ten waren en hun getuigenis niet als vastetaand
kon worden aangemerkt.
Gisternacht is brand uitgebroken In de mode
zaak van de firma Sporenberg in de Veestraat
te Helmond, toebehoorende aan den heer Leto-
rija. De brand die in den winkel was ontstaan,
breidde zich spoedig over de andere verdiepin
gen uit. zoodat de bewoners, die reeds te rus
ten waren gegaan, weldra het gevaar opmerk
ten. Toch konden zü langs de winkelruimte al
niet meer ontkomen en moesten zU langs de
achterzüde. over de binnenplaats een goed heen
komen zoeken. Enkele prachtige Barsols die
daar in hokken zaten, werden bevrijd en gered.
Daar het telefoonkantoor niet te bereiken was,
moest men op het politiebureau de brandweer
waarschuwen. Intusschen brandde het pand
echter totaal uit, waarbU ook nog een groote
waarde aan antiquiteiten verloren ging. De
schade wordt geschat op f 35.000 k f 45.000 en
wordt door verzekering gedekt.
Met de aanhouding van 8. te NUswieler-Wlt-
tem, verdacht van het schrijven van brand
brieven, heeft de politie blikbaar een goede
vangst gedaan.
Vermoed wordt, dat het ook de persoon te,
die onlangs een bejaarden man beeft aange
vallen en beroofd.
Te Beauraing te een comité gesticht tot op
richting van een groot standbeeld, voorstellende
O. L. V. van Beauraing, en vervaardigd door den
beeldhouwer Victor Demanet. Het werk, dat
ongeveer 20 meter hoog zal zün, wordt ópge
trokken onder leiding van den architect Rènè
Collin.
Het voorbereidingscomité heeft niets uit
staande met het te Beauraing gevestigde co
mité .JTo Maria”, terwUl het beeld ook niet
verrüzen zal op de z.g. „plaats der verschünin-
gen”, doch in de onmiddellüke omgeving van
den ouden burcht der Barlaymonts te Beau
raing. De leden van het voorbereidingscomité
behooren tot de hoogere Waalsche aristocratie.
WU geven hierbü een afbeelding van de ma
quette, ontworpen door Victor Demanet. Zooals
men ziet, draagt Maria een sjerp; armen en
handen zün geopend, op de borst te het hart
zichtbaar, een stralenkrans omgeeft het hoofd.
Maria draagt echter geen rozenkrans, zooals op
het beeld te LourdeaX -
In de kapel van het Missiehuis der Afrikaan-
sche Missiën te Cadier en Keer heeft Zondag
met grooten luister het afscheid plaats gehad
van de nieuwe missionarissen, die naar Afrika
vertrekken. De kerkelüke plechtigheden werden
verricht door Z. H Exc. Mgr. Dr. G. Ijemmens,
Blsschop van Roermond.
2k H. Exc. werd bü aankomst aan het Missie
huis verwelkomd door den Hoogeerw. Pater
hield de afscheidsrede.
De zegening en uitreiking der mtesiekrulsen
geschiedde door Z. H. Exc. Mgr. Dr. G. Lem-
mens met assistentie van den Hoogeerw. Heer
Schoenmaeckers, Deken van WUk, en van den
Provinciaal Pater Dr. Mouren.
Mouren. Provinciaal. Pater H. de Greeve 8.J.
Na de afscheidsrede namen aan de trappen
van het altaar de familieleden afscheid van de
vertrekkende missionarissen: de Paters: J. Rot-
hof; Herzlgs; W. Tilly; Bastlaens; J. van Does-
wük; J. v. d. Kooy; C. Bode wee; A de Kok; J.
Mulders; P. Meeuwenoord; RUmert; J. Wa
terreus; H. Severiens en Broeder Hypolitus No-
doret.
Na het Plechtig Lof met pontificale assistentie
gaven de nieuwe missionarissen aan alle aan
wezigen hun gezamenlüken zegen.
Maandagmiddag te een auto, bestuund door
den heer A Goekoop, wonende op het kasteel
Essenburg bü Harderwük, die naar Groningen
reed, waar hü studeerde, nabü Diemerbrug h»
volle vaart door onbekende oorzaak tegen een
boom gereden.
De bestuurder werd binnengedragen in een
boerderü ter plaatse. Dr. Van Nooten const*-
teerde een zware hersenschudding en schedel-
fractuur.
De auto is zwaar beschadigd.
Onder hen bevonden zich tal van autoritei
ten, de vroegere ministers van Waterstaat
König, Bongaerts en Reymer, tal van
leden van de Eerste en Tweede Kamer, de Com
missarissen van de Koningin in de provincie
Noord-Holland Jhr. Röel 1 en Friesland Jhr.
Harinxma thoe Slooten, familie van
wülen Ir. C. L e 1 y. leden van den Zulderzeeraad
met diens voorzitter Ir. A. Wortman, leden
van de Commlssie-Lorentz, leden van de Zul-
derzeecommtesle voor Defensiebelangen, mr. G.
Vissering en leden van de naar hem ge-
noemde commissie, vertegenwoordigers van de
Generale Commissie Zuiderzeesteunwet, de
meeste ingenieurs van den dienst der Zuiderzee- 1
werken, de cBrectle van de Nederlandsche 1
Spoorwegen, burgemeesters van tal van gemeen- 1
ten uit Friesland en Noord-Holland en tal van 1
andere vooraanstaande personen van vele dien
sten, die direct of Indirect in verband stonden 1
met de Zuiderzeewerken.
Op 23 Januari van dit jaar was de weg over
den afsluitdUk weliswaar vrü gegeven voor een i
beperkt verkeer tegen betaling van tol ten bate I
van het Nationaal Crisls-Comité meer dan
een ton heeft deze tolheffing opgebracht I i
doch de slechte toestand van de toegangswegen I
maakten het noodzakelük deze eerst te verbe
teren voordat die weg geheel voor het verkeer
kon worden opengesteld. Ondanks dit beperkte
verkeer reden gemiddeld In de maand Juni 450
auto’s per dag over den dük.
Pres.: „Dus clandestien, alleen voor auto
dieven. Dan is het wenschelük dat de politie
die apparaten maar zoo spoedig mogelük in
beslag neemt. „Wat kost zoo’n dingetje” in
formeerde de president vervolgens.
Get.: Vier en twintig gulden.
Pres.; Oh juist, voordat ze er op uitgaan om
een auto te stelen, maken ze even vier en
twintig gulden onkosten. Voorts vroeg de pre
sident hoe lang die apparaten al bestonden.
Get.: Een paar jaar.
Adv. Gen.: Ik heb zoo’n idee dat dit toe
stelletje pas na de zitting van de rechtbank
te gemaakt.
Aan den getuige die den auto naar Amster
dam had gereden werd gevraagd of hü wel
eens een «oortgelük toestel had gezien. Deze
antwoordde ontkennend en zelde, dat hü erg
benieuwd was te weten hoe het werkte.
„Dat kan ik me voorstellen”, antwoordde de
president, ,Jk ook”.
Het afdeellngsonderzoek der feerste Kamer
van het wetsontwerp tot instelling van een De
partement van Sociale Zaken, gaf sommigen
leden aanleiding bezwaar te maken tegen de
vermeerdering van het aantal Departementen.
Eenlge van deze leden hadden in het büzonder
bezwaar tegen het feit, dat de sociale wetge
ving voortaan onttrokken zal zün aan de be
moeiingen van den minister van Economische
Zaken. Enkele andere itden, die ook bezwaar
hadden tegen de instelling van een nieuw De
partement, meenden het juist te moeten toe-
jutchen, dat de minister van Economische
Zaken, die in dezen crisistijd reeds overbelast
is, van de zorg voor de sociale wetgeving, wordt
ontheven. Onder het eerste ministerschap van
den heer Verschuur te. volgens deze leden, dé
sociale wetgeving reeds in het gedrang gekomen
en heeft deze Minister wegens gebrek aan tijd
de technische herzlerflng hiervan niet ter hand
kunnen nemen. Juist deze technische herziening
zou zonder de belangen der verzekerden aan te
tasten tot bezuiniging hebben geleld en deze
leden betreurden dus, dat zulks tot nu toe niet
te geschied.
Het Nationaal Crisis Comité deelt ons het
volgende mede:
Voor de groote prijsvraag, <Uè' gehouden
wordt op den radio-avond van Dinsdag 3 Octo
ber zün reeds meer dan duizend prüzen door
verschillende firma’s beschikbaar gesteld. De
hoofdprüs is een Ford luxe auto, geheel over
eenkomstig den wensch van den winnaar, te
kiezen uit een der „Standaard Ford-modellen.
4 of 8 cylinder.
Voorts zün de volgende prijzen en hoofdprij
zen beschikbaar gesteld door de
der betreffende artikelen:
6 Juncker rijwielen. 1 Philips radiotoestel
634 A super inductie. 1 zilveren theeservies
Gerritsen en Kempen, 7 staande Halklok Pan
der, 1 complete keukenlnrichtlng 21 deellg
Emalllefabriek de IJsel, 1 stofzuiger, 1 strük-
Üzer, 7 straalkachel en verwarmingskussen, al
les fabrikaat A. E. G., 100 garnituren onder-
kleedlng merk „Novana”. 100 dooeen Arabes-
que-sigaretten k vüftlg stuks. 25 luxe flacons
Klaverblad’s eau de cologne.
De andere beschikbaar gestelde prijzen wor-
blnnenkort bekend gemaakt.
De 51-jarige J. van Oe. die zUn intrek heeft
genomen in een onbewoonbaar verklaarde wo
ning aan de Langstraat te Eindhoven, hoorde -
Zaterdagnacht gestommel in zün huis.
De man stond op. doch werd op hetzelfde
oogenbllk aangegrepen door twee kerels, die
hem aan handen en voeten bonden en het ge-
heele vertrek overhoop haalden
ZU maakten een bedrag van tien gulden
bult, waarmee zü verdwenen. De beroofde, een
zonderling mensch. slaagde er in zich te be
vrijden en liep naar de politie.
Een uitgebreid onderzoek werd ingesteld met
het resultaat, dat twee oude bekenden van
de polltie, W. G. en B. M die to een logement
in de buurt wonen en veel bü v. O. in huis
kwamen, werden gearresteerd en ter beschik
king van den Officier van Justitie te Den
Bosch werden gesteld.
mr. K. Janima te Amsterdam en mr. W.
J. Vogel te ’s Gravenhage, belden secretaris
van den Zulderzeeraad;
en Is toegekend de Eeremedallle, verbonden
aan de Orde van Oranje-Nassau:
in goud aan: J. L. van Ooiterhout te
Zürich, onderbaas van het droge werk; J. H.
Visser te Alkmaar, onderbaas bü de kunst
werken; D. ten Veen te Haarlem, hoofd-
machintet, allen In dienst bü de Maatschappü
tot Uitvoering van Zuiderzeewerken; --
in zilver aan: M. Kooy te Den Oever (Wie-
ringen), waker; K. RedelUkheid te 811e-
drecht, zulgbaas; J. Dekker te SUedrecht,
schipper op transporteur I; C. M. Visser te
SUedrecht, onderbaas van het natte werk,
allen In dienst bü de Maatschappü tot Uitvoe
ring van Zuiderzeewerken;
In brons aanW. Kooy te "Hlppolytushoef,
kraandrijver; A. Visser te SUedrecht, molen-
baas; G. van Asperen te SUedrecht, sleep
bootkapitein; N. Lont te Den Oever (Wie-
ringen), stortbaas; A. van Heteren te SUe
drecht, putbaas van rüswerkers; K. van
Wühgaarden te Den Oever (Wleringen)
putbaas van steenzetters; A. Klein te Ter
Apelkanaal (gem. Vlagtwedde), putbaas van
grondwerkers, allen in dienst bü de Maat
schappü tot Uitvoering van Zuiderzeewerken.
De directeur der Zuiderzeewerken, Ir. V. 3.
P. de Blocq van Kuffeler heeft hierna een
rede gehouden, waaraan het volgende te ont
leend:
Door het openbaar worden van den weg op
den dük wordt beden officieel het gereedkomen
van de afsluiting van de Zuiderzee bezegeld en
bü deze gelegenheid moge ik enkele mededee^
llngen omtrent bet werk doen.
In de vergadering van de Tweede Kamer van
31 November 1924 deelde de toenmaUge Minis
ter van Financiën, Dr. H. Colün, mede, dat het
In de bedoeling der Regeerlng lag nog In het
loopende zittingsjaar over te gaan tot de In
diening van voorstellen tot versnelde uitvoering
van de Zuiderzeewerken. Deze voorstellen, wel
ke werden verdedigd door de achtereenvolgens
opgetrëden Ministers van Waterstaat Ir. G. J.
van Swaay. Ir. M. O. E. Bongaerts en Mr. H.
van der Vegte en door de beide Kamers der
Staten-Generaal werden aangenomen, hielden
mede In de afaluiting van de Zuiderzee tusschen
Wleringen en Friesland.
Krachtens het betreffende organieke besluit,
omvat de dienst der Zuiderzeewerken o.m. de
voorbereiding en de uitvoering van de afslui
ting van de Zuiderzee.
Lely’s magistrale studie over de afsluiting en
de droogmaking van de Zuiderzee, bekend uit
zün acht technische nota’s aan de Zuiderzee-
vereenlging. lag beschikbaar. Veel te daarin ge
werkt, wat steeds leidde tot bewondering Voor
den genlalen greep, waarmede het algemeene
ontwerp was opgezet.
In een geval als dit. Ugt er echter een lange
weg tusschen het voorontwerp en het gereed-
komen van het werk, en die weg was zonder
goede voorUchttog en hulp niet velUg te be
gaan.
De Regeerlng heeft den dienst der Zuiderzee
werken steeds in staat gesteld waar noodig <He
hulp en voorlichting te verkrijgen, waardoor
deze dienst bekwaam werd voor de leiding van
het werk en In staat was de verantwoordelijk
heid daarvoor te dragen, zonder de verlammen
de Inmenging van een te veel aan ambtelüke
instanties. Hier moge ook een woord van dank
worden gesproken tot den Zulderzeeraad, het
door de wet aangewezen advles-college der'Re
geerlng; het wakend oog. dat dit college over
ons werk liet gaan en zün opbouwendr critlek
heeft er toe bügedragen het voor den dienst
noodige zelfvertrouwen te schragen. In het bü-
«onder moge ik herinneren aan de zoozeer ge
waardeerde houding, die de opvolgende voor
zitters van den Raad, Dr. Ir.. C. Lely Dr. H.
Colün en Dr. ir. H. Wortman, tegenover den
dienst steeds hebben Ingenomen.
Nog als Minister heeft Dr. Lely deze organi
satie voorbereid; zün rüke ervaring kwam hem
te stade bü het instellen van het ambtelük ap-
waarop zich geen
toch te laten rüden.
De Minister van Waterstaat, Ir. J. A. Kalff.
die gaarne namens de regeerlng het monument
en de beide plaquettes aanvaardde, deelde mede,
dat dr. Colün, oud-voorzltter van den Zulder
zeeraad tot zün spüt verhinderd was. Het ver
heugd hem echter,, dat zóovelen aan de ult-
noodigtog gehoor'hadden gegeven. Hü >*6
daarin een wensch om tezamen op één oogen
bllk in grooten getale te doorleven, dat Ne
derland heeft tot stand gebracht een werk van
zoo groote beteekenis voor zün bestaan, dat
wü kunnen verklaren, dat wjj ons bevinden op
hlstortschen grond. Spr. herdacht in de eerste
plaats op dit oogenbllk den grooten ont
werper, Lely, die alle plannen voor het afslui
ten van de Zuiderzee, die in den loop der tüden
zün ontstaan, tot een werkelük uitvoerbaar
plan heeft gemaakt. De beslissing voor de re
geerlng of met de werken al dan niet moet
worden voortgegaan, was moellük. Doch de
regeerlng was van oordeel, t wü mogen en
moeten voortgaan en trachten te bereiken wat
mogelük te, In het vertrouwen, dat betere tüden
spoedig zuilen volgen. Spreker somde de voor-
deelen van de Zuiderzeewerken op, al vergat hü
de nadeelen voor de visschersbevolktog niet.
Ten slotte deed spreker melding van de on
derscheidingen, die de regeerlng van haar kant
heeft gemeend aan de Koningin te moeten
voorstellen.
De Marinekapel onder leiding van den
heer L. H. F. Lelstikow, speelde het Wilhelmus,
de eere-wün werd rondgediend en de plechtig
heid was ten einde.
De genoodlgden bezlchten vervolgens het mo
nument en vertrokken langs dén thans vrijen
weg. aan belde uiteinden, waarvan reeds vele
tientallen auto’s stonden te wachten.
Mooi nazomerweer begunstigde de plechtig
heid en veie Inwoners van Den Oever hadden
door het uitsteken van de vlag uiting gegeven
aan hun vreugde over het totstandkomen van
de nieuwe verbinding met Frieajjuid.
Dat de toestand bü de nieuwe Merwedebrug
te Muiden nog niet volmaakt te, voornamelük
omdat de rü wiel paden nog niet zün doorgetrok
ken en een goede verlichting ontbreekt, ia
Zondagavond duldelük gebleken.
Een boerenknecht uit Muiden, die den weg ter
plaatse wilde oversteken, werd plotseling gegre
pen door een personenauto. Bü zün val had da
man het ongeluk zün schouder te ontwrichten,
terwUl er van zün flets niet veel meer over
was. De man verklaarde duldelük een teeken ta
hebben" gegeven, dat hü wilde oversteken, doch
dit te, gezien de slechte vregverllchtlng, blük-
baar niet tüdig bemerkt.
In de büeenkomst van den Partüraad der Li
berale Staatspartü „De Vrijheidsbond”, die te
Amsterdam plaats had. onder leiding van mr.
D. Fock, zün Inleidingen gehouden door prof,
dr. B. D. Eerdmans, mr. O Bom fti prof. mr.
C. W. de Vries over de duurzame waarde van
het liberalisme tegenover fascisme, nationaal
socialisme, autocratie en dictatuur. waarna
zich een opgewekte discussie daarover ont
spon. Hierbü bleek, dat men algemeen van
oordeel was, dat de liberale partü, met hand
having van de liberale regeerings-beginselen,
de tegenwoordige regeerlng heeft te steunen.
Voorts wilde men zien onderzocht, ot het mo
gelük zou zün om ook te komen tot eventueele
ontbinding van een gemeenteraad, die van zün
bestuursmacht misbruik maakt. In ieder geval
achtte men dwang tegenover het lagere gezag
onmisbaar, Indien het niet wil medewerken
aan de door de regeerlng gestelde doeleinden.
Na de discussie deelde mr. Fock oa. mede,
dat bü den aanvang der vergadering het ad
vies van den Partüraad te gevraagd omtrent
de verkiezing van den nieuwen partü-voorzit-
ter en dat men algemeen van meenlng was, dat
mr. W. O. WENDELAAR, burgemeester van
Alkmaar, zün opvolger moest zün.
De eerste zaak waarvoor aan verdachte een
jaar gevangenisstraf was opgelegd, betrof een
poging tot oplichting ten nadeele van The Al
lied Insurance Cy en de Imperial Assurance
Cy. bü welke Instellingen G een Chandler auto
voor een bedrag van 3000 had doen verze
keren. Nadat de koopsom in termünen door G.
geheel was afbetaald en de auto hem derhalve
in eigendom toebehoorde, maakte hü volgens
bet getuigenverhoor, een afspraak met een drie
tal personen, om dezen auto naar Amsterdam
te brengen en te parkeeren bü het R. A. I.
gebouw. Even laten moesten zü den auto we
der van die plaats wegrijden en naar Rotter,
dam to een garage brengen.
G.. die zich Inmiddels ook naar Amsterdam
had begeven, deed alsof de auto hem ontstolen
was en hü Uet zich onverwüld naar een nabü'
gelegen polltleposthuls rijden waar hü aan
gifte van diefstal deed. Tegelükertüd stelde hü
zich met den vertegenwoordiger van de hier
boven genoemde maatschappü in verbinding,
die na taxatie van gebruik slütage eni vast
stelden dat de schade 700 bedroeg. Intus-
aeben was de politie achter hetacomplot ge.
komen, de auto werd gevonden en een drietal
medeplichtigen werd met G gearresteerd.
Eerstgenoemden werden door de Rotterdam
sche Rechtbank ter zake veroordeeld en tra
den als getuigen op.
Verdachte betwistte hun verklaringen door te
beweren, dat zü na hun arrestatie een af
spraak zouden hebben gemaakt, doch door den
advocaat generaal mr. de Visser werd gecon
stateerd, dat zulks onmogelük was, dat zü niet
bü elkander waren geweest. Ook werden eenlge
getuigen k décharge gehoord, onder wie een
17-jarig monteur, die een „ucotelletje had me.
degebracht. waarvan hü de werking demon
streerde en dat zou moeten dienen om auto’s
