Prikkeldraad
O
*5
I
Zelfstandigheid
H
Wereld-regent
OUD BEEVAARTSOORD
DONDERDAG 28 SEPTEMBER
De gaslevering
Direct van den boér
ZIEKTE ONDER DE IEPEN
Sociale verzekering
POGING TOT INBRAAK
HET HOOGOVENBEDRIJF
Jaarverslag 19321933
FOTOGRAFEN OP SCHIPHOL
VONNIS BEVESTIGD
Propaganda en moraal
p. s.
AARDAPPELSTEUNWET
Aan het Zwarte Water
De uitvoering
DE RIJNSCHEEPVAART
Besprekingen te Rotterdam
DE RAAD EET DRUIVEN
PROF. MR. KIELSTRA
6 October naar Suriname
SosseZts nieuwe B. Stede,
Het ongeval bij het
ontgroenen
Een rede van den Pau* met critiek
op een N ederlandsch boek
Voorzitter der Christelijk-
Historiscbe Party?
Gewezen verloofde met een mes
gestoken
MINISTER VAN STAAT
DE GEER
ERNSTIG AUTO-ONGELUK BIJ
NIEUWENHOORN
Gevolgen van het Crisis-
aardappelbesluit
Het nieuwe Sted. Gymnasium te Amersfoort, dat heden,
Donderdag 28 September in gebruik genomen wordt
De
Een tentoonstelling te Goes
de
Het onderzoek niet volledig
onderzoek in
keh In handen van den rechter-commissaris.
groote eenstemmigheid,
de booten te Dulsburg-
ge tuigden
regeling
en
een
te
Dins-
zaak
1
van dit jaar in de Ba list raat te ’s-Gra
de Duitsche dienstbode E. 8., met wie
Op de plek waar vier eeuwen ge
leden Gods heiligdom ver
woest werd, rijst thans
een nieuw omhoog
De Rotterdamsche Rechtbank heeft
dag Interlocutoir vonnis gewezen in de
van den 22-jarigen chauffeur H. S., die terecht
gestaan heeft terzake van het veroorzaken van
dood door schuld. Verd. bestuurde op 19 April
een auto, die, komende van Rockanje. ter hoog
te van Nieuwenhoorn in het Voomsche Kanaal
is gereden, tengevolge waarvan een 58-jarige
vrouw en vier kinderen zijn verdronken.
Rechtbank besliste, dat het onderzoek
volledig is geweest en dat het noodlg is.
wordt
De
niet
dat
onderzocht of verdachte voor het ver
trek uit Rockanje gewaarschuwd is, dat zijn
remmen niet in orde waren, alsmede of hij kort
voor het ongeluk den auto nog verlaten heeft.
De rechtbank stelde voor dit onderzoek de stuk-
trad de raadszaal binnen, en torste een groot
blad, waarop voor alle raadsleden en bene
vens voor de aanwezige verslaggevers, een por
tie druiven was geplaatst,
De beraadslagingen van de vroede vaderen
werden geschorst en men zette zich aan den
druiven-maaltyd.
Aan zulke raadsvergaderingen is een aan
name kant; er volgden onderlinge bespiegelin
gen over de nuttigheid van het druiven eten,
waarvan werd vastgesteld, dat het oa. goed
voor de hersenen is. Maar dat werd niet kwaad
bedoeld.
Een van de raadsleden vond dat van deze
raads-drulveneeteru wel een goede propaganda
uit kan gaan voor het druivengebruik in ons
land; na den Waterlngschen gemeenteraad kon
den wellicht anderen volgen. We geven hier
het advies door; het kan zijn nut hebben.
In pastorie te Noordwijkerhout
w
Inbrekers hebben Dinsdagnacht getracht hun
slag te slaan in de pastorie der St Josephkerk
te Noordwijkerhout. Reeds hadden de heeren
een ruit ingedrukt, doch blijkbaar heeft een
ijzeren staaf achter het raam verdere pogingen
verijdeld. De politie stelt een onderzoek in.
De fotowedstrijd Schiphol 1933, dezen zomer
uitgeschrgven door de K X. M. in samenwerking
met de Gemeente Handelsinrichtingen, is een
groot succes geworden.
Er is te Schiphol lustig gefotografeerd en de
jury had een zware taak bij de toekenning der
prijzen.
De wedstrijd was in 3 klassen verdeeld, t. w.:
Klasse AAmateurs; Klasse BBeroepsfoto
grafen; Klasse CBeginners.
Hieronder volgt de uitslag:
Klasse A: le prijs J. W. Stleneker. Insulinde-
weg 99, Amsterdam; 2e pr. H. Groenendijk,
Borneostraat 2, Oegstgeest, 3e prijs D. C. van
Reysendam, Mient 23. Alkmaar; 4e prijs P. Mun-
nik. Insulindeweg 100, Amsterdam; 5e prijs N.
J. L. Wilmes Schut, Lekstraat 144, Amsterdam;
In verband met de dagbladberichten over het
ongeval tijdens de ontgroening van toekomstige
nieuwe leden van het Utrechtsch studenten
corps. stelt de Senatus Veteranorum er prijs op
het volgende mede te deelen:
De Senatus Veteranorum. belast met het toe
zicht over de novlcl, is dadelijk nadat het on
geluk had plaats gevonden, overgegaan tot het
instellen van een uitgebreid onderzoek naar de
juiste toedracht van het voorgevallene.
Zoodra uit het onderzoek zal blijken, dat het
ongeval het gevolg was van schuld of gebrek
aan verantwoordelijkheidsbesef van de daarbij
aanwezige corpsleden, zal de Senatus Vetera
norum er niet voor terugdeinzen zoodanige
strenge maatregelen te nemen, dat soortgelijke
herhalingen uitgesloten zullen zijn.
Namens het curatorum en hoogleeraren, ver
bonden aan het Indologlsch Fonds aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht, is Dinsdagavond
aan den nleuwbenoetnden gouverneur van Su
riname, prof. mr. Kielstra, in restaurant Anje-
ma, te ’s Gravenhage, een intieme afscheids
maaltijd aangeboden. Zooals men weet was
prof. Kielstra buitengewoon hoogleeraar aan
de Indologische Faculteit te Utrecht.
Prof. Kielstra zal zich 6 October aan boord
van de „Crijnssen" inschepen en de reis naar
Suriname aanvaarden.
6e prijs M. L. C. van ReyendamGerm, Mient
23, Alkmaar; 7e prijs Th. Volmer, Hoofdweg 297,
Amsterdam.
Prijs voor bijzonder aardige foto uit serie A:
M Donker. IJselstraat 63, Amsterdam.
Prijs voor de meest artistieke foto: H. Groe
nendijk, Borneostraat 23. Ooegstgeest.
Klasse B: le prijs C. B. Oorthuys, Van Boe-
sestraat 82, Amsterdam; 2e prijs T. Teunlssen,
Warmondstraat 144, Amsterdam.
Klase C: le prijs Chr. Altena, C. Kruseman-
straat 25, Amsterdam; 2e prijs D. C. Robeer,
Papaverweg 19, Hilverum.
De foto’s worden as. week tentoongesteld in
het passagekantoor der K. L. M. aan het Leid-
schepleln.
van
voor
verdere Duitsche havens werd
werden
uitgestippeld om tot verdere uitbreiding te ge
raken.
Na een geanimeerde discussie werd met al-
gemeene stemmen besloten aan het invoeren
van Zondags- en nachtrust vast te houden, met
dien, verstande, dat bij de betrokken regee-
ringen zal worden aangedrongen op een spoe
dige wettelijke regeling te dien opzichte, ter
wijl in afwachting daarvan het eigener bewe
ging Invoeren door de particulieren met alle
oirbare middelen zal worden bevorderd, in de
verwachting, dat ook door de reederijen ten
slotte het rechtmatige der Zondags- en nacht
rust zal worden ingezien en den particulier
hierin zal worden tegemoet gekomen.
In de Dinsdag te Den Haag gehouden verga
dering zijn in de Commissie voor Advies be
noemd voor den kleinhandel:
voor den Ned. RK Bond van kleinhandelaren
de bondsvoorzitter J. G. van Kessel te Haar
lem; voor den Neutralen Bond de bondssecre-
taris Tj Reitsma te Rotterdam; voor de Auto-
rjjdersvereeniging de voorzitter O. Verhoeven te
Barendrecht en voor de Amsterdamsche Aard-
appelfederatle en den Middenstand de secretaris
D. Blom.
Voor den groothandel is het land verdeeld in
zes dictricten. -
Voor Overjjsel, Utrecht en Gelderland nemen
zitting de heeren De Jager en Groene boer; voor
Brabant en Limburg de heer v. Dimmelen; voor
Zeeland de heer Vermue; voor Friesland, Gro
ningen en Drente de heer Schultemaker; voor
Noord- en Z.-Holland de heer v. Zaaien, terwijl
voor de beurtschippers zitting zal nemen de heer
Mast.
Vrijdag as. zal deze commissie in haar nieuwe
samenstelling voor het eerst vergaderen.
De Senaat stelt een uitgebreid
Gemeenteraadsvergaderingen zijn niet altijd
even prettig om bij te wonen. Zooals men die
echter dezer dagen in Wateringen heeft ge
houden, worden zij echter „aantrekkelijk”.
De gemeenteraad had nJ. besloten tot aan
koop van een tuin, ten behoeve van weg
aanleg. Op dien tuin bevinden zich kassen, en
in die kassen natuurlijk druiven.
Anders zou men niet In t Westland zjjn.
Nadat de raad tot aankop had besloten,
deelde de Burgemeester mede dat den leden
een proefje zou worden verstrekt van de nieu
we gemeentelijke aanwinst. De gemeentebode
De land- en tuinbouw-
ongevallenwet
Aan gemeenten leverde het bedrijf de vol
gende hoeveelheden cokesovengas (de tusschen
taakjes geplaatste cijfers geven de hoeveelheid
van het voorgaande boekjaar aan):
Velsen; 5.910.570 M3. (5.890.451)
Beverwijk: 2.865.307 M3. (2.762.946)
Krommenie: 1.730.100 M3. (1583.400)
Wormerveer: 3078 600 M3. (1.928.520)
Totaal 12.484577 M3. (12.165.317)
Daar de directie herhaaldelijk heeft kunnen
constateeren, dat aan de gaslevering een over
dreven beteekenls wordt toegekend, acht zij
het goed aan het verslag vast te leggen, dat
slechts een achtste gedeelte van t cokesoven-
gas aan gemeenten wordt geleverd.
Daar vooral in Zeeland de iepenziekte danig
heeft huisgehouden, heeft het Comité ter bestu-
deerlng en bestrijding van de lepenzlekte een
tentoonstelling georganiseerd te Goes.
Deze tentoonstelling is Dinsdag geopend door
den Commissaris der Koningin In de provincie
Zeeland, jhr. mr. Quarles van Ufford, die er op
wees, welk een voorname plaats de iep in Zee
land Inneemt, vooral voor de Industrie. Dezen
zomer heeft de ziekte zich weer snel uitgebreid
De wt?gen zijn kaal en doodsch.
Na de officieele opening heeft prof dr. J. Wes-
"terdljk een uiteenzetting gegeven over de iepen
ziekte en het tentoongestelde nader toegelicht.
Een „aantrekkelijke”
vergadering
et is een weinig bekende geschiedenis,
welke aan deze pelgrimsplaats den oor
sprong geeft.
Honderden gaan leder jaar naar het kleine
plaatsje aan het Zwarte Water, waar nu een
nieuw heiligdom Is in gebruik genomen, zooals
we vermeld hebben. Zij bidden er, doch weten
van het ontstaan weinig of niets.
Hoe is de H. Stede van Hasselt ontstaan?
Het is een plaats, zooals de geschleienis ver
telt, waar vele eeuwen terug God zich in het
H. Sacrament verheerlijkte door vele wonderen.
Geheiligde grond, ontheiligde grond!
Geheiligde grond.
geving vol berouw.
Doch in hetzelfde jaar, dat de heiligschenner
stierf, had in Nederland de Marceiim-vloed
plaats en de H. Maagd zou hebben gezegd dat
de Fries verdoemd was Zijn berouw was
dus slechts schijn geweest, aldus de legende.
Onder den bisschopsstaf van Theodorlcus van
Munster hadden deze verschijningen van de H.
Maagd plaats. Zoo spoedig de Blsschop den
wensch der H. Maagd had gehoord, schreef hij
een openbare plechtige akte van eereboete uit.
Evenwel bleef de bouw der kerk achterwege.
Weer werd het land geteisterd door stormen
en natuurrampen. Thans echter liet een ver
mogende vrouw op de plek der heiligschennis
een kapel bouwen, welke In den loop der Jaren
duizenden pelgrims tot zich trok.
De Kerkelijke Overheid onthield de goed
keuring niet en tot ver over de grenzen werd
dit genade-oord bekend.
De Reformatie kwam. Tijd van nietsoutzi"nd
vandalisme in blinden papenhaat. Ook dit Hei
ligdom werd niet gespaard, doch na beroofd te
zijn van al zijn kunstschatten, grondig vernield
en verwoest.
De devotie bleef levendig en ook hier ween
den de pelgrims in stilte op de pulnhoopen van
bun geliefd heiligdom.
In 1615, nog later in 1632. 1638 klaagde de
Overjjsselsche synode over de geheime bede
vaarten, telkenjare gehouden op den 2en Zon
dag na Plnksteren. Zoo diep was het geloof in
dit oord geworteld en overge'.cverd. dat reMs
ruim 100 Jaar na de verwoesting de bedevaart
nog werd gehouden, ofschoon men van de ge
heiligde plaats met vertrapping van alle gehei
ligde en eeuwenoude rechten, een vuilnisbelt en
zelfs een galgenberg had gemaakt.
Die stille pelgrims, waarvan de Synodes mel
den, waren volgens sommigen de z.g. „Han-
nekemaaiers", Duitschers en Hooglanders, die
leder jaar naar hier kwamen en nog komen om
te maaien.
Deze hannekemaaiers verdwenen langzamer
hand uit de omstreken van Hasselt, doch eenl-
gen vestigden zich ter plaatse, aldus een leven
dige schakel vormend tusschen oude en nieuwe
devotie.
Eerst in 1891 komt de Parochie van Hasselt
door aankoop weer in het bezit van den ge-
helllgden-onthelligden grond. Nauwelijks is dit
geschied, of van alle zijden komen de pelgrims
weer toegestroomd. In de vroege stilte als de
koude nevel op de landen staat, komen de i.on-
derden. in stilte biddend onder urenlangen tocht
om in de H. Stede te gaan ontvangen hun God.
Hem later volgend in processie, aldus eerherstel
gevend aan Zijn veelgesmade Majesteit.
Na aankoop van den grond werd de daar
staande boerderij ingericht als kapel
Innig devoot, stemmig half-dulster, was deze
kleine kapel, waar in de oude balken nog hing
een geest van bet oude geloofsvuur.
Met weemoed zagen de pelgrims echter elk
jaar de steeds voortschrijdende verwoesting des
tijds. Dit was toch niet de geëigende plaats
voor een Goddelijke woonstede.
En nu is de nieuwe kerk Zondag in gebruik
genomen op de plaats der oude H. Stede, die
In de 15e eeuw werd verwoest.
Bovendien verrees een nieuwe open bede-
vaartkapel, die dienst doel bjj een toevloed
van beevaartgangers, zooals Zondag jx
Uitslag van den wedstrijd
Centrale Haagsche Kiesvereeniglng der Chr.- HASSELTS HEILIGE STEDE
Hist. Unie werd tot afgevaardigde van Den
Haag In het hoofdbestuur der C.-H. Unie ge-
kozen de minister van Staat, jhr. mr. D. J. de
Geer, waardoor de weg geopend wordt jhr. de
Geer, die reeds voorzitter der C.-H. Tweede-
Kamer-fractie en hoofdredacteur van .De Ne
derlander” is, te benoemen als voorzitter der
partij.
In de plaats van den Haagschen wethouder,
den heer J. R. Snoek Henckemans. die den
wensch kenbaar had gemaakt als voorzitter van
Centraal Den Haag af te treden, werd gekozen
het lid van de Tweede Kamer, de heer H. W.
Tilanus.
Verschenen is het verslag van de N V. Kon.
Ned. Hoogovens- en Staalfabrieken over bet
boekjaar 1932-1933.
De financieel# resultaten van het geheele be
drijf vertoonen weliswaar een belangrijk kleiner
verlies dan in het vorige boekjaar, maar van de
afschrijvingen kon toch niets verminderd wor
den. Ofschoon de directie overtuigd is, dat de
door hen gecalculeerde afschrijvingen zeer ruim
zijn, hebben zjj gemeend in hun systeem van
afschrijvingen geen verandering te moeten
aanbrengen, zoodat het boekjaar moet worden
afgesloten met een verlies van 1336 893.69.
waarvan 1327.60627 door de afschrijvingen
op fabrieken, installaties en woningen werd
veroorzaakt.
Dit resultaat, hoe weinig bevredigend ook.
kon slechts bereikt worden door de grootst
mogelijke zuinigheid in acht te nemen. Het
verlies over het afgeloopen boekjaar zal moe
ten worden overgebracht naar de nieuwe reke
ning. waardoor het saldo-verlies van de balans
tot 3.667.476.51 stijgt.
Wat het bedrijf betreft wordt In het verslag
medegedeeld, dat de beide hoogovens 1 en 3
het geheele jaar onafgebroken in bedrijf 'va
ren.
De totale ruw-ijzerproductle gedurende het
verslagjaar bedroeg 232.932 ton (gemiddeld 638
ton per dagi of circa 85 pCt. van de normale
productle-capacitelt. De cokes-productie be
droeg 256344 ton.
Een aflaatbrief van den Utrechtechen bis
schop Jan v. Diest, in 1328 te Vollenhove ge
geven, verwijst In algemeene bewoordingen naar
Hasselt, waar ter plaatse der H. Stede telken
male wonderen gebeuren en dst een stroom
volks deze plaats bezoekt teneinde door gebed
en goede werken aan God nun offers aan te
bieden.
Vanwaar deze plaatselijke Goddelijke bevoor
rechting?
Weer geven we t woord aan de geschiede
nis. welke ons terugvoert naar 1219 met den
Marcellus-vloed Een der verschrikkelijkste ram
pen was deze vloed, die ooit ons land heeft be
zocht.
De stormen volgden elkaar op, sneller dan
bliksemflitsen, verwoestend land en stad met
mensch en dier. Het opgezweepte water steeg*
tot ongekende hoogte en spoelde tot om de to
rens der kerken. Aardbevingen -•che"-fen "’en
grond en een groot deel van de om de Zuider
zee gelegen landen verzonk in de diepte. Dui
zenden kwamen hierbij om het leven.
Het volk vroeg zich af, wat de reden kon zijn
van deze zware straf des hemels en ziet, de H.
Maagd Zelve gaf antwoord op hun vraag.
ZJj verscheen aan een godvruchtige vrouw en
openbaarde haar de oorzaak dezer rampen, ge
legen In het feit, dat vele heiligschennissen
Haar Goddeljjken Zoon In Zijn H. Sacrament
waren aangedaan.
Een bepaald geval gaf Maria aan.
Zij sprak tot de vrouw: Zie naar den kant der
zee!
De vrouw voldeed aan dit bevel en zag een
ciborie op de golven landwaarts drijven.
Dan sprak de H, Maagd: ..Zie daar het Li
chaam van Mijn Zoon!" Vervolgens gaf Maria
den wensch te kennen, dat op de plek der hei
ligschennis een kerk gebouwd zou worden, welke
men eeren zal als ..het graf des Heeren".
Deze heiligschennis had zich als volgt toege
dragen:
Een Fries, kampvechter van beroep, wonend
te Hasselt, mishandelde zijn vrouw, telkens als
hjj dronken was. Om zich daaraan zooveel mo
gelijk te onttrekken, hield de vrouw zich ziek
en om haar bedrog niet te laten merken ver
zocht zij om de H. Teerspijze.
De priester bracht de zieke de H. Communie
doch bij het huis aangekomen, verlangde de
dronken Fries, dat de geestelijke met hem een
kan bier zou drinken.
De priester weigerde en deelde den dronkaard
mede, dat hij Ons Heer bij zich had. De woes
teling ontstak daarop zoo in woede, dat hij de
bierkan tegen de ciborie sloeg, waardoor de
H.H. Hosties op den grond vielen
Buren, die waren gekomen om de vermeende
zieke te troosten, zagen boven iedere H. Hostie
een sterretje flikkeren.
De Fries werd door de Kerkel Overheid ge
dagvaard, in den ban gedaan, doch trok zich
nergens wat van aan.
Op herhaald aandringen gaf hij eindelijk toe
en om boete te doen vertrok hij ter kruisvaart.
'Hjj sneuvelde bjj een veldslag, volgens zjjn om-
nze minister-president Is een levens
krachtig man van internationaal postuur.
Iemand, die wel voor wereld-regent in
de wieg gelegd kon zjjn, evenals de schrijver
dezer bescheiden regelen wel eens in de kool
terecht kon zjjn gekomen om mllllonnalr te
worden, wat hem tot op heden nog steeds
niet lukte.
Na een afmattende, maar eervolle loopbaan
in Nederlandsch-Indlë kwam hij over golven
van olie naar Nederland gevaren en werd hjj
hier de groote. later in den tijd, dat ons volkj
zich zwak en hulpbehoevend was gaan voelen)
zelfs de sterke man.
De hem toegeschreven kracht wrocht een
wondertje bij de Jongste verkiezingen: de anti-
revolutlonnaire party won er twee zetels bij.
Velen in den lande zullen er over verheugd
geweest zijn, dat de van den Hemel afgebeden
sterke man nu zijn kracht eens zou kunnen
toonen en ons in onze zwakheid en hulpbe
hoevendheid te hulp komen.
Met een klein tikje teleurstelling moeten wij
echter erkennen, dat onze minister-presi
dent tot op heden nog geen gelegenheid te
baat nam om het arme Nederland zjjn wel
doende kracht te doen gevoelen.
Hoe dat zoo gekomen is?
Wij vreezen. dat de heer Oolijn te groot *s
voor Nederland, of Nederland te klein voor
hem: in de hoogste internationale politieke re
gionen voelt hij zich in z"n element; nauwe
lijks was hjj benoemd tot minister-president of
hij verdween voor zes weken naar Londen om
daar ter Ekonomlsche Conferentie een heel
belangrijke functie te vervullen en wjj hebben
ons wel eens bezorgd afgevraagd, of hij nog
wel tijd zou kunnen vinden, óók de directe
regeering van het in nood geraakte vaderland
waar te nemen, zjjn aandeel te leveren in de
troonrede, in de mlllioenennota
Afijn, 't is in orde gekomen.
Of niet, zooals men maar bekijkt.
Maar nu lezen wij, dat de heer Colijn ons
wéér gaat verlaten, hij had te Londen reeds
een bespreking met Mac Donald en zal met
bekwamen spoed weer naar Genève vertrekken
om daar de mislukte Ekonomlsche Conferen
tie te helpen voortzetten.
Om daar natuurlijk met de beste bedoe
lingen, of liever; tegen zjjn bedoelingen in de
conferentie óók te helpen mislukken?
Wij waren zoo bij], dat wij in Nederland nu
eindelijk ook eens een sterken man kregen,
maar wat baat het ons, als de lang verbeide
held meer wereld-regent dan minister-president
van Nederland schijnt te zijn?
1 Haagsche Gerechtshof wees gisteren arrest
in de zaak tegen den hulsknecht-chauffeur P.
J. W.. die door de rechtbank tot drie Jaar ge
vangenisstraf is veroordeeld terzakte, dat hjj in
Fel
vei
hjj vroeger verkeering had, met een mes in de
borst heeft gestoken, waardoor deze zwaar
lichamelijk letsel heeft bekomen.
Het gof bevestigde dit vonnis.
In een Woensdagmiddag in Twee Steden
Palace te Den Haag gehouden algemeene
vergadering van de Boeren en Tuinders Onder
linge, onder voorzitterschap van mr. W. P. M.
van der Loo. heeft mr. R. W. Groeneveld,
hoofd van de afd. Arbeidersverzekering aan het
Ministerie van Sociale Zaken gesproken over de
Land- en Tulnbouwongevallenverzekering, zulks
in verband met het tienjarig bestaan dier ver
zekering.
Spreker gaf een schets van de ontwikkeling
onzer sociale verzekeringswetgevlng sedert de
Invoering der Land- en Tulnbouwongevallen-
wet 1922. De eerste sociale verzekeringswet,
welke In ons vaderland haar intrede deed, was
de Ongevallenwet 1901, - regelende de onge
vallenverzekering van de arbeiders in industrie
en handel. In 1913 kwam de Invallditeits-,
Ziekte- en Ouderdomswet tot stand, doch de
uitbreking in 1914 van den wereldoorlog bracht
in de uitvoering van de verzekeringswetten van
1913 stagnatie.
Bij het optreden in 1918 van het Mlnlsterie-
Ruys de Beerenbrouck nam Minister Aalberse.
onze eerste Minister van Arbeid, den. draad
weder op en zette zich aan den arbeid voor
de invoering der in 1913 tot stand gekomen
wetten. Bij de behandeling in den Hoogen Raad
van Arbeid van een wetsontwerp dat strekte
om in de Ziektewet van 1913 eenige wijzigingen
te brengen, bleek echter, dat sinds den oorlog
zoowel bij de werkgevers als bjj de arbeiders
de gedachte tot ontwikkeling was gekomen van
uitvoering der sociale verzekering zooveel moge
lijk door organen, voortgekomen uit samenwer
king tusschen werkgevers en arbeiders. Spr.
bedoelde hier het bekende plan-Posthuma-
Kupers. Al kon dit plan het niet brengen
tot wet. zoo bleken nochtans de denkbeelden,
waarop dat plan berustte, vruchtdragend. De
eerste openbaring daarvan was het ontwerp tot
regeling van de Land- en Tulnbouwongevallen-
verzekering. Tot de uitvoering der verzekering
werden in de eerste plaats geroepen vereeni-
glngen van werkgevers In land- en tuinbouw
(Bedrijfsvereenigingen). Als aanvullend ver-
zekeringsorgaan werd de Rjjksverzekeringsbank
aangewezen.
Aldus kwam de Land- en Tunbouwongeval
lenwet-1922 tot stand. Minister Aalberse diende
aan het einde van zjjn ministerschap een
wetsontwerp betreffende ziekte- en ongeval
lenverzekering in. waarin de gedachte aan
uitvoering der verzekering zooveel mogelijk door
de werkgevers en arbeiders zelf, nader werd
vervolmaakt. Onder het bewind van Minister
Slotemaker de Bruine kwam de „nieuwe rege.-
ling van de wettelijke ziekteverzekering in het
Staatsblad.
Spreker stelde nu de volgende vragen: le.
zijn de verwachtingen van de ministers Aalberse
en Slotemaker de Bruine omtrent de levens
kracht van de nieuw geschapen organisaties
vervuld? en 2e. welke sociale voordeelen bezit
de nieuwe organisatle-vorm boven dat van uit
voering der verzekering door zuiver ambteljjke
organen of door Raden van Arbeid?
Met betrekking tot de eerste vraag consta
teerde spr. dat de overgroote meerderheid der
werkgevers in de land- en tuinbouwbedrijven
voor de ongevallenverzekering zich bij een be-
drijfsvereeniglng hebben aangesloten. Ongeveer
9/10 van het totaal-loon is verzekerd voor reke
ning van de B. V. en 1/10 voor rekening van
het aanvullende orgaan, de R. V. B. Tot zijn
voldoening kon spr. verklaren, dat zonder uit
zondering de toegelaten B. V.en haar taak
tot volle tevredenheid verrichten. Hetzelfde mag
worden gezegd met betrekking tot de Bedrijfs
vereenigingen. welke de wettelijke ziekteverzeke
ring uit voeren.
Ook de tweede vraag beantwoordde spr. be
vestigend, in dien zin dat de leiding van de
B. V. grootere bekendheid met den aard van
het bedrijf bezit en dat zij de eischen, die het
bedrijf aan den arbeider stelt, beter kent dan
een wettelijk orgaan. Aangezien voorts de B. V.
in den regel ondernemingen bevat, waarin een
zelfde of een aanverwant bedrijf wordt uitge
oefend, is het mogelijk geworden voor den ar
beider meer te doen dan het wettelijk mini
mum. Dit komt speciaal uit bij de Ziekteverzeke
ring.
Hoe de ontwikkeling onzer sociale verzekering
verder zal zijn, waagde spr. niet te voorspel
len, doch er zijn teekenen, die er op wijzen,
dat in den geest van het tot nu toe gevolgde
systeem zal worden voortgegaan.
Van het oogenblik af, dat partijwezen
en parlementarisme een feit werden en
zich ontwikkelden In ons land, waardoor
de katholieken na eeuwen van achteruit
zetting en onderdrukking zich den weg za
gen geopend weder de hun rechtmatig toe
komende positie te veroveren, heeft het
niet aan pogingen ontbroken, om hen In
dienst te stellen van een partij, welke niet
de hunne was, noch kon zijn.
Te betreuren Is, dat niet alle katholieken
dit terstond hebben ingezien.
En dus kon het geschieden, dat een aan
tal van hen zich te nauw verbonden aan
de liberalen, of zelfs in de liberale partij
opgingen, en anderen geen beter politiek
gezelschap meenden te kunnen vinden, dan
dat der conservatieven.
Zoo sprak men dan soms ook in an
deren, dan politieken zin van liberaal-
katholieken en pleitte nog in 1883, toen
Qchaepman zijn „Proeve van een Program”
de wereld Inzond, een katholiek schrijver
voor hét optreden der katholieken als
Jcem der conservatieve partij.”
Gelukkig vond dit woord weinig of geen
gehoor. Maar dat het van conservatieve en
liberale zijde niet aan pogingen ontbroken
beeft, om de eigen gelederen met de hulp
van katholieken te versterken, mag bekend
beeten.
En dit spel herhaalde zich mutatie mu
tandis toen later de sociaal-democratie
tot een georganiseerde en parlementaire
partij uitgroeide.
Vooral naar de katholieke arbeiders ging
de hevig geprikkelde belangstelling der so-
ciaal-democratische propagandisten uit.
Die arbeiders behoorden eigenlijk in
S. D. A. P. thuis zoo heette het en
er ging geen verkiezing voorbij, of de so
cialistische vogelaar liet zijn zoetste ge.
fluit hooren.
Het gros onzer arbeiders toonde zich ech
ter even verstandig en even principieel, als
de overgroote meerderheid onzer geestver
wanten in de overige maatschappelijke
groepen.
Zij bleven on veranderlijk trouw aan de
eigen banier en de eigen partij.
En daardoor werd het mogelijk, dat de
katholieke staatspartij tot haar invloed
rijke positie kwam in het Parlement en in
de Regeering, en dat geheel katholiek Ne
derland daarvan de vruchten plukte.
Het is wellicht niet overbodig aan een en
ander eens te herinneren. Eerstens, omdat
van socialistische zijde nog altijd ultnoodl-
gend de hand naar onze arbeiders wordt
uitgestoken. En vervolgens, wijl het geens
zins uitgesloten lijkt, dat van den kant der
jongste politieke organisaties in ons land
dit gebaar, zij *t dan niet enkel, of speciaal
ten aanzien der arbeiders, navolging vindt.
De katholieken zullen echter ook thans
zlch-zelf weten te zijn.
In bun zelfstandigheid ligt hun kracht.
Zij hebben geen namen en leuzen, ook
geen kleuren en insignes van anderen noo-
dlg.
Laten die anderen hun eigen weg gaan
Wij zullen den onzen volgen.
Ingevolge het Crisis-aardappelenbeslult is het
vervoeren van consumptieaardappelen slechts
toegestaan tot een hoeveelheid van tien K.G
Voor grootere hoeveelheden is een schriftelijke
vergunning noodlg.
Tengevolge van dezen maatregel Is de toe
stand In en om Zwolle veel gaan gelijken op
dien van den oorlogstijd.
BU honderdtallen trekken de Zwollenaren er
op uit, naar de aardappelverbouwers In de
buurt, om telkenmale met tien K.G. aardappe
len terug te keeren. Het is voorgekomen, dat
een familie van zes personen leder tien K.G.
aardappelen bij zich had. dus bijna een mud.
Dit levert een besparing op van enkele guldens.
Het Is begrijpelijk, dat de aardappelhande
laars in Zwolle onder deze omstandigheden
eerder verlies lijden dan winst maken. Er Is
echter niet veel tegen te doen.
De politie te Zwolle heeft Maandag verschei
dene wegen om Zwolle af gezet en leder aange
houden, waarvan vermoed werd, dat zij In het
bezit jwaren van aardappelen. Er waren tien
tallen van hamsteraars. maar slechts een enkele
had meer bij zich dan de toegestane tien K.G.
Wel een heel ongewild gevolg van het Crisis
aardappel besluit.
Dezer dagen vergaderden de besturen der
Nederlandsche en Duitsche vereenigingen van
sleepbootelgenaren in Gebouw „Suisse” te
Rotterdam, ter bespreking van den toestand
in de Rijnsleepvaart en de gezamenlijk te
treffen maatregelen ter verbetering daarvan.
De besprekingen hadden een vlot verloop
en
De
Ruhrort
grondig besproken en nieuwe lijnen
K. W. P. meldt uit Rome:
Te Rome wordt op het oogenblik een groot
propaganda-congres gehouden. De deelnemers
werden door den Paus in een bijzondere au
diëntie ontvangen, waaraan vertegenwoordigers
van 14 naties deelnamen. De Paus hield een
zeer belangrijke toespraak over het zedelijke
element, dat elke propaganda moet beheer-
schen. De propaganda moet in contact blijven
met de moraal, haar zelfs zoover mogelijk ver
breiden. De H. Vader wees dan vooral op de
propaganda door boeken en tijdschriften. Hier,
zoo verklaarde de Paus, onder verwijzing naar
Zijn langdurige ondervinding als bibliotheca
ris, wordt de zedelijkheid niet In acht genomen,
doch veeleer totaal vergeten en verwaarloosd.
Hjj wilde de aandacht der congressisten vesti
gen op de tweevoudige wijze, waarop de zedelijk
heid bjj de propaganda wordt verwaarloosd of
gekwetst: op het voorwerp der propaganda zeM
en op de wijze, waarop de propaganda ook voor
een onschuldig voorwerp wordt gevoerd. Wat
het voorwerp der propaganda zeM betreft, zoo
zjj bekend, dat er voorwerpen bestaan, welker
verspreiding een kwaad voor de Individuen,
voor het gezin en voor de maatschappij be-
teekent. Er zijn b.v. boeken, welke men scherp
zou moeten afkeuren en waarvoor toch een
bijna fantastische en buitengewoon kostbare
reclame wordt gemaakt, welke het voorwerp
zelfs nooit rechtvaardigt, maar welke het een
enorme verspreiding bezorgt. In dit geval Is de
propaganda mede schuldig aan het kwaad, dat
aan het niet goede voorwerp verbonden Is. De
H. Vader stelde er prijs op in dit verband spe
ciaal te wijzen op een bepaald boek, dat in de
Nederlandsche taal Is verschenen. Als het, zoo
zeide Z. H., in de oorspronkelijke taal was ge
bleven de taal van een weliswaar groot,
maar wat oppervlakte betreft toch klein land
dan was het kwaad begrensd gebleven.
Men vertaalde het boek evenwel in andere
talen, waarbij met de vertaling In het Duitsch
werd begonnen. Er werden fabelachtige oplage
cijfers bereikt, welke de buitengewoon bekla-
genswaardlge Inhoud van het boek nooit had
verdiend. De Paus citeerde vervolgens de uit
spraak van een Duitsche persoonlijkheid, die
noch priester, noch katholiek Is, en die zeer
treffend heeft verklaard, dat de titel van het
boek ..Het volkomen Huwelijk” beter veranderd
zou kunnen warden in het „Verloopen Huwe
lijk".
Tot besluit van Zijn toespraak citeerde de
Paus Dante en vooral Alessandro ManzonL
Van den laatste haalde HU als bijzonder
treffend het woord aan: ..Nooit een woord zeg
gen dat den laster bUval betuigt en de deugd
bespot.” Men kan niet beter met eenvoudiger
en juister woorden de plichten der propaganda
omschrU ven.
