ONS BLAD Twee brandstichters gezien? I I op 6.19, onder 5.14. Licht op 5.44. Laatste Kwartier 5.66 n.m. Japan waarschuwt Het nieuws van heden WAT GETUIGE THALER VERKLAARDE DE JÖODSCHE KWESTIE DE BAROMETER I JOH. LAUWERS PAYGLOP 3 DE RECHTSZAAL TE BERLIJN BY VD Toenemende spanning RT he Dimitrof weer de zaal uit persoon aanzag Van der Lubbe weer vóór Hoe Duitschland er over denkt d I Verklaring van Sneevliet Zeven menschen gedood BIJ ONTPLOFFING GEDOOD VIADUCT TE MILAAN INGESTORT Fototasschen xeer goedkoop Uitvoer met staatssubsidie Passagiersvliegtuig verongelukt Gaat Kroonprins Otto zich verloven? De sterrenregen ook te Leningrad Debatten te Genève besloten met de aanvaarding der Fransche resolutie DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN De tarweoverschotten in Amerika VEREEN !G DE KATHOLIEKE PERS BV het afbreken van het oude Cer&raalstation te Milaan stortte een oud viaduct in elkander. Met donderend geraas kwam het gevaarte naar beneden. Tot dusver De vraag wordt gesteld of hy een schaduw voor een tweeden Als de Russische journalisten nog langer'critiek uitoefenen, zul len ze Japan moeten verlaten ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c p. regel; idem op pag één 55cp. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek - Telefoonnummer 433 KATH. ILLUSTRATIE-JAARG. INBINDEN VANAF 1.75 (Handwerk) Fa. Jan Kuhne, St. Jacobstraat hoek Fnidsen Telefoon 184 ZIE DEN REDUCTIE-BON IN DIT BLAD Ex-keizerin Zita naar Italië Dimitrof: Zoo te het. Dr. Sack: Ik houd het voor mijn plicht, den ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 8 en en 6. IS, tte KS sakenliedeA te ir. Inkrimping van den rundveestapel. De Sociale Studiedagen te Bergen. 15 De Merapi werkt hevig. Zwendel met aandeelen ontdekt .e l J t 7 Bloedbad in een café tijdens de kermis te Nij megen. Martinez Barrios, premier van het nieuwe Spaansche Kabinet Te Osnabrück Is de bekende raketten-onder- zoeker Tiling bij een ontploffing In zijn labora torium ernstig gewond en later overleden. Twee mijnwerkers verongelukt in de Oranje Nasaaumjjn III. im id. id. CHESTERTON (Indiana) 11 Oct. (Reuter) Aan boord van een passagiersvliegtuig van de lijn New York-Chicago heeft even buiten de stad een ontploffing plaats gehad, waardoor het toestel brandend omlaag stortte. Vier passagiers en drie leden van de beman ning werden op slag gedood. De Russisch-Japansche spanning. De Sovjet- pers krijgt een waarschuwing van Japan. De demonstratie te Kootwijk. De 1875 M. om- roepsender, werkende met een zjjband. De Vestiging van buitenlandsche in ons land. W4. r Ba- ■etee- ver- hem root- Dimitrof stelt weer vragen en poneert ver dachtmakingen. President: Wanneer u zoo doorgaat, zal ik geen aandacht meer aan u schenken. Dimitrof: In dit proces, mijnheer de presi dent, ben Ik niet schuldenaar, maar schuld- elscher. dat zou President: Ik ontneem u het woord. Dimitrof: Ik protesteer. N00RD-H0LL ANDSCB DAGBLAD kans op onweer, kouder. »r. ‘g. tt. ts, it’ 08 men and «v- rers. aan de tide, L 3. De Franache resolutie inzake de minderheden en de Joodsche kwestie door de politieke com missie der Voikenbondsvergadering goedgekeurd. Ne- r aa. 1 8e- dho- l te hou- Het Rijksdaggebouw, binnen welks muren thans het brandstichtings- proces wordt voortgezet. TOKIO. 10 October. (V. D.) Dinsdagochtend heeft een zitting van het Japansche kabinet plaats gevonden, waarin de minister van Bui- tenlandsehe Zaken, Sjirota, rapport uitbracht over den buitenlandsch poUtleken toestand. In het bijzonder werden besproken de betrekkin gen van Japan tot Mandsjoekwo en Rusland en een standpunt bepaald nopens de recente Rus sische publicaties Inzake de „geheime" Japan sche documenten” In het conflict betreffende den Mandsjoerljschen spoorweg. In het tweede deel wordt verklaard: De Vol kenbondsvergadering Is van meenlng. dat de in het eerste gedeelte naar voren gebrachte principes zonder uitzondering betrekkingen moeten hebben op alle categorieën staatsonder- danen, welke zich van de meerderheid der be volking onderscheiden door ras, taal of religie. Het eerste deel der resolutie houdt in: De plenaire vergadering van den Volkenbond neemt de In de resolutie van 31 September 1922 uitgesproken princlpieele aanbevelingen In zake de minderhedenbescherming aan en spreekt de hoop uit, dat de tegenover den Volkenbond door geenerlei aanvullende ver plichtingen op het gebied der minderheden ge bonden staten nochtans tegenover hun minder heden naar ras, religie en taal de gelijke graad van gerechtigheid en tolerantie zullen toe passen. welke wordt geëlscht bU de verdragen Inzake de minderhedenbescherming en krach tens de geheele houding van den Volkenbond. GENÈVE, 10 Oct. De politieke commissie der Volkenbondsvergadering heeft vandaag het groote debat Inzake de Minderheden- en de Joodsche kwestie beëindigd. Overeenkomstig het voorstel der sub-commissle werd de Fran- sche resolutie aangenomen. De Dultsche delegatie keurde het eerste en derde deel goed. De resolutie zal thans de Volkenbondsver gadering ter fine van definitieve goedkeuring worden voorgelegd. Van der Lubbe en de andere verdachten in het Rijksdagbrandproces staan thans op de plaats des onheils zelf. Hierboven de zaal der voormalige begroetingscom- missie van den RVksdag, waarin thans het RVksgerechtshof zetelt LENINGRAD, 10 Oct. (V.D.) In den nacht op 10 October Is alhier een sterrenregen waar genomen over het geheele uitspansel, doch voornamelijk tuseachen de sterrenbeelden de Lier, de Zwaan en Pegasus. De sterren vielen in reeks gedurende vijf of a.3 seconden. De aarde waa letterlijk omringd defcr een zwerm Gasontploffing in mijnschacht in Ned.-Indië; twee dooden geborgen, vermoedeljjk nog drie onder de puinhoopen. Bovendien heeft de Mandsjoerljsche regee ring Dinsdag van de Sovjet-Russische leiding der spoorwegmaatschappij geëlscht, dat alle nieuwbenoemde Mandsjoerljsche ambtenaren in functie zullen treden en de mogelijkheid moeten hebben de werkzaamheden op de spoor lijn te controleeren. Verwachting:- stormachtigen, later BERLIJN, 11 Oct. De contróle en bewaking voor het Rjjksdaggebouw was vandaag nog scherper dan gisteren. Bjj het begin van de zitting valt het op, dat v. d. Lubbe s haar ge friseerd te. Beklaagde Dimitrof staat op en wü een vraag stellen. De voorzitter weigert, doch Dimitrof spreekt door. De voorzitter ontneemt hem het woord. Dimitrof: Ik ben hier niet alleen beklaagde, doch ook verdediger voor Dimitrof. Na deze woorden trekt de Senaat zich In de Raadskamer terug om te beraadslagen wat met Dimitrof gedaan zal worden. Na een korte be raadslaging keert de Senaat terug en de voor zitter deelt mede, dat Dimitrof wegens her haalde ongehoorzaamheid tegen de bevelen van den voorzitter tot nader orde uit de zaal wordt verwijderd. Dimitrof Protesteert opgewonden en reikt zijn verdediger een briefje over met de woorden: Deze vraag had ik willen stellen. Doet-u het alstublieft voor my. Dr. Telchert roept den beklaagde toe: Had u my dit liever vroeger gezegd. De beklaagde wordt dan weggevoerd. WASHINGTON, 11 Oct. (Reuter.) De minis ter van landbouw, Wallace, heeft de overeen komt tot steunverleenlng aan de tarwemarkt onderteekend. Bij deze overeenkomst zal de ex port van het tarwesurplus In het Noordwesten der V. s„ ten bedrage van ongeveer 35 mllUoen bushels, worden gesubsidieerd. De export zal onmlddellUk een aanvang nemen. Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiitig I i Ik liep naar den hoek terug en riep den po litieagent toe, welke ik kort tevoren aan den hoek van den Rijksdag had ingehaald, dat hij naar mjj toe zou komen, omdat Iemand naar binnen klom. Toen ik terugkeerde, was er reeds een Schupo •n een andere heer. Toen brandde het boven leeds. President: Van waaruit zag u de mannen dan haar binnen klimmen? Getuige: Toen ik het rinkelen hoorde, Uep ik den oprit naar het hoofdportaal op, ornaat Ik van beneden niets kon zien. Ik klom ook nog op den rand van den oprit. President: Welk venster was dan ingeslagen? Getuige: Het eerste venster naast het hoofd portaal. President: De student Ploeter was er niet ze ker van, of het het eerste of het tweede ven ster was. U zoudt dus twee personen hebben gezien? Getuige: Ik meende twee personen te zien. Een was In gebukte houding achter de balustra de van het baleon by het naar binnen klimmen, terwyi de eerste persoon reeds binnen was. Ik zag nog even bet gezicht var. den tweede. Wel licht heeft hy zich omgekeerd, omdat hy gezien of gehoord had, dat Ik den oprit opliep. Op de vraag of de naar binnen klimmende man lets in de hand had. verklaarde getuige, dat het op dat oogenbllk nog volkomen donker was. Het gezicht van den tweeden persoon had hy als helle witte vlek gezien. Een schaduw kon Het verluidt, dat de Japansche regeering heeft besloten in verband met de berichtgeving van het Sovjet-Russische telegraafagentschap in Japan een strenge waarschuwing uit te spreken. Ingeval het telegraafagentschap der Sovjet Unie en de vertegenwoordigers der Sovjetpers in Japan verder critiek oefenen op de Japan sche politiek, op een wyze, welke geen reke ning houdt met het nationale prestige der Ja pansche regeering, dan zou Japan er by deze persvertegenwoordigers op moeten aandringen „vrijwillig" uit Japan te vertrekken. Senaat hier op te wyzen en denk, dat de Ober- reichsanwalt van zjjn kant hier zal ingrijpen. Het getuigenverhoor wordt daarop voortge- Als eerste getuige wordt heden dee polltle- luitenant Lateit gehoord, die het „ueberfall- kommando" commandeerde, dat kwam aange rukt toen alarm geslagen was. Hy verklaarde, dat by zyn aankomst in de benedenverdieping van het Ryksdaggbouw alles donker was. in de zittingszaal laaiden evenwel de vlammen rond de plaats van den voorzitter. Getuige riep toen onmiddellyk: .Brandstichting, pistolen trek ken!" Toen hy naar portaal V terugkeerde, kwam hem reeds een brandweerman tegemoet. Getuige denkt, dat hy om ongeveer 9 20 uur lh de groote zittingszaal geweest moet zyn. De rook ontwikkeling was zeer sterk: hier brandde een looper, daar een papiermand. Ge tuige liet de Zuldeiyke vleugel afsluiten, ten einde een stelselmatig onderzoek in te stel len. In een van de wandelgangen vond hy een sportpet, een zelfblnder en een stuk zeep. Van der Lubbe zit by deze verklaringen apa- tlsch op zyn plaats. Zjjn verdediger moet hem twee of drie keer de neus snuiten. Als men hem zelf een zakdoek in de hand geeft, rea geert beklaagde hier niet op. Getuige Lateit verklaart verder, dat andere politiemannen hem in het Rljksdaggebouw me dedeelden, dat Van der Lubbe was gearresteerd en naar de Brandenburgertor was overgebracht. „Ik begaf mij toen daarheen en vroeg van der Lubbe of de door ml) gevonden zaken van ham hoordën, hetgeen hy bevestigde Ook be vestigde hy. dat hy den Ryksdag in brand ge stoken had. Vervolgens vroeg ik hem of hy het Slot en den Dom in brand wilde steken. Hierop antwoordde hy ook: Ja. Eerste proceszitting In het Ryksdaggebouw. Getuigenverhoor geopend. Geseind te De Bilt 11 October te 94)5 uur aan alle posten: .Wordt verwacht storm uit het Zuid-Westen.’ 5illllllllllimillinilllllllNIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII|ll||||l|IIHIIIIHHHI^ het niet geweest zyn, daar de andere reeds aan den binnenkant van het venster was. Ook had hy geenerlei vuur gezien, dat een schaduw af had kunnen werttn. Op verdere vragen verklaarde getuige, dat door drie vensters van de restaurantszaal een vuurschynae] te zien was: het had In lichte mate gebrand. Volgens de meenlng van ge tuige moet het aan de andere zyde van de zaal gebrand hebben, terwijl kort daarop ook aan de vensters een vuurschijnse) was opgevlamd. De president wjjst er hier op, da', deze voor stelling met die van beklaagde v. d. Lubbe overeenkwam, die verklaarde eerst de portiêres aan de deur en dan die aan de vensters te heb ben aangestoken. Wat den tyd betreft, verklaart getuige, dat het op zyn armbandhorloge 9.10 was, toen hy den Schupo-wachtmeester ont moette. Het rinkelen van de ruit hoorde hy on geveer twee minuten eerder. Op verdere vragen verklaart getuige, beslist den Indruk te hebben gehad, alsof twee men schen met fakkels door de vertrekken liepen. Getuige gelooft niet, dat het brandende doeken waren geweest, want dan zou het vuurverschyn- sel niet zoo gelykmatig en steeds op dezelfde hoogte zyn geweest. Toen het „ueberfallkom- tnando" arriveerde, hoorde Ik den poUtle-offl- cier tot zyn mannen zeggen: Het is 9.17 uur. Meteen daarop arriveerde ook de brandweer. De mannen gingen het gebouw binnen en bluschten den brapd. Daarna reden zy weer weg en alle omstanders gingen eveneens uit een. Ikzelf aldus getuige verder keerde me by de zegezuil nog eens om en zag toen, dat er tn den koepel vuur flakkerde. Terstond Uep ik terug en riep de brandweer toe, dat het binnen nog brandde. Opperwachtmeester Buivert kent getuige Thaler niet terug. Hy verklaart zich de per soonsverwisseling als volgt: Ploeter is mij ach terna geloopen, waarop Ik het venster Inkeek. Toen Ik weer naast me keek, stond daar deze heer (getuige Thaler). Ik meende toen, dat het dezelfde was. Nog eenmaal wordt dan de vraag behandeld, of Thaler misschien toch den schaduw van den naar binnen kUmmenden voor een tweeden man heeft aangezien. De president stelt ten slotte voor, vanavond een onderzoek ter plaatse in te stellen. Dr. Telchert verzocht, om dan ook Iemand met een brandenden fakkel beneden door de lokaliteiten te laten loopen. om te zien of misschien door een spiegelbeeld op de mat glasvensters den indruk ontstaat, dat er twee personen loopen. Procureur-generaal: Vroeger heeft Thaler ge zegd. dat er 2 i 3 meter tusschenruimte was tusschen de twee fakkels. Vandaag zegt hy, dat het slechts 1 meter geweest is. Thaler: Het nauwkeurig in meters aan te geven is natuuriyk moeilijk. Het was echter een duldelyke afstand. BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS Per kwartaal voor Alkmaar f 2. Voor buiten Alkmaar f 2.85 Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger Dagblad uitgegeven door de N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem BERLIJN, 10 Oct. Na de pauze in het Rijksdagbrandproces dat thans te Ber- lyn wordt gevoerd wordt de 21-jarlge zetter Thaler als getuige gehoord. Ik kwam, zoo verhaalde hy, van den Brandenburger Tor af en passeerde den Ryksdag om naar het Lehrterstatlon te gaan. Op den hoek van het gebouw, voor ik by het hoofdportaal kwam, hoorde ik luid rinkelen. Toen Ik in de ricrtlng van het la waai keek, had ik den Indruk, als of twee menschen naast het hoofdportaal een ven ster inklommen. De eene was Juist het Ip- geslagen venster binnengekropen, op het gezicht van den ander viel juist nog de schyn van den lantaren vanaf den hoek van den Ryksdag. Ik was wel op tameiyk verren afstand, en toen klom ook hy naar binnen. Thans wordt v. d. Lubbe voor de rechtertafel geleld. Deze is weer In de gebogen houding; nu eens antwoordt hy met Ja, dan weer n et neen. Dikwyis zwygt hy en geeft dan weer verwarde antwoorden. zyn verdediger, dr. Seuffert, vermaant den beklaagde: U staat, zooals wy uit de brieven van uw familieleden weten, op het standpunt: Ik zal myn medeplichtigen nooit verraden en zal er steeds voor zorgen, dat zy nooit verraden worden. Wanneer u werkelijk gelooft, dat uw mede-beklaagden onrecht geschiedt, dan heeft u toch nu Juist aanleiding, duidelijk uw mee nlng te geven. Voorzitter: Bent u dien avond alleen door het venster geklommen? Van der Lubbe: Ja. Voorzitter: Heeft u den Ryksdag alleen In brand gestoken? Hoogste stand: 763.0 te Weenen. Laagste stand: 731Z te Andennes Ingik on De Rotterdamsche Recherche heeft zich tele fonisch in verbinding gesteld met het Kamerlid Sneevliet om op verzoek van een uit Duitsch land overgekomen politiecommissaris vast te stellen, wat er waar was van een by de Dult sche autoriteiten schrifteiyk uit Holland Inge komen bericht, dat de hoofdbeklaagde uit het Leipziger proces. M. v. d. Lubbe, eens of meer malen met sneevliet reizen naar Duitschland zou hebben gemaakt. De heer Sneevliet deelt echter mee. dat hy nimmer persoonlijk In aanraking met v. d. Lubbe Is geweest. Naar te Tokio verluidt heeft de Russische directeur-generaal van den Oost-Chineeschen spoorweg precies tegenovergestelde bevelen ge geven als de Mandsjoerljsche onder-directeur, tengevolge waarvan het spoorwegverkeer groote moeliykheden ondervond. De autoriteiten van Mandsjoekwo overwegen maatregelen hier tegen. Volgens een mededeellng uit Charbin heeft de Mandsjoerljsche politie Dinsdag alle locall- telten van het administratiegebouw der Chl- neesche Oosterspoorwegmaatschappy openge broken, welke vroeger door de Russische amb tenaren waren bezet. De opengebroken kamers werden doorzocht en zullen thans t^r beschik king worden gesteld van de Mandsjoerljsche ambtenaren, wier positie intusschen niet wordt erkend door de Sovjetregeering. Duitschland heeft het tweede gedeelte der resolutie verworpen. Alle andere mogendheden hebben de geheele motie goedgekeurd. Dimitrof interrumpeert: Dat Is onmogeiyk, bestaat niet, Idioot l Voorzitter: Houdt uw mond, ik ontneem u het woord. Ik vraag u, van der Lubbe, nogmaals: heeft u het alleen gedaan? Van der Lubbe: Ja. De Oberreichsanwalt: We hebben dat al een keer allemaal doorgepraat. Maar ik zou toch nog willen vragen: Hebben anderen het voor bereid. Hebben anderen u geholpen? Van der Lubbe: Dat kan ik niet aeggen (be weging). Dimitrof: Hy wil niet toegeven, dat hy maar een werktuig Is geweest. Advocaat Dr. Back: Dimitrof meent, dat v. d. Lubbe een door anderen misbruikt werktuig is geweestl WEENEN, 11 Oct. (V. D.) De reis van ex-kelzerln Zita naar Italië, die vergezeld wordt door haar broer, den Prins van Bourtjon, zou In verband staan met een aanstaande verloving van Kroonprins Otto met Prinses Maria, de jongste dochter van het Italiaansche Koningspaar. Ondanks het verzet van Engeteche zijde tegen het herstel der Habsburgers, sou Mussolini laesloten hebben te Ijveren voor bet huwelijk van Kroonprins Otto met Prinses Maria. Krachtens het derde gedeelte verzoekt de Volkenbondsvergadering den Secretaris-Gene raal van den Volkenbond de protocollen be treffende de onderhandellngen van de poli tieke commissie inzake de minderhedenkwestie toe te zenden aan den Volken bondsraad. By de slotbeschouwing verklaarde de Dult sche gedelegeerde, H. Keiler, dat de Dultsche delegatie van meenlng Is, dat de resolutie slechts van toepassing moet zyn op de eigen- Wke minderheden. Uit de onderhandellngen in de politieke commissie en de sub-commissle hiervan Is gebleken, dat de resolutie In hoofd zaak beoogt de behandeling der Joden In Duitschland binnen het bereik der resolutie te doen zyn. Dit is, volgens Von Keiler, In tegen spraak met de princlpieele opvatting’ der Dult sche delegatie. Volgens de delegatie behoort de betreffende kwestie tot de competentie der Dultsche bln.ienlandsche wetgeving. BERLIJN. 10 Oct. Na den eersten getuige, den student Ploeter verklaart opperwacnt- meester Buwert, dat een burger hem ongeveer vyf minuten over negenen gewaarschuwd had. zy liepen naar por taal I en zagen door het tweede raam ten Zuiden van het portaal, dat Ingeslagen was, een vlam. Ik nam aan dat een jalouzie brandde. Hy had den man, jdle hem gewaar schuwd had. gezegd even naar den post aan den Brandenburger Tor te loopen en te melden, dat er brand was. De man was toen ook on middellijk weggegaan. Getuige Ploeter: ,Jjy is dat niet gezegd.” Getuige Buwert; „Het kan ook de andere burger. Thaler, zyn geweest. Ongeveer twee minuten later zag ik In den kelder achter het matglas voor het raam een zich voortbewegende lichtschyn, alsof iemand met een fakkel In de hand liep. Het Ucht bewoog zich snel in de richting van de Bimonstraase. Ik rende mee en trek myn revolver, omdat ik inzag, dat er tets niet in den baak was.” Presidents ..Dat had u toch’al eerder moeten inzien.” Getuige: „Ik kon niet weten, dat Ik met brandstichting te doen had.” President: V. d. Lubbe beweerde, dat het een zakdoek was, wat achter hem aansleepte. U spreekt van een fakkel. Getuige: Ja, wat Ik zag, was hooger. Daarom hield Ik het voor een fakkel. Een man heb Ik beelemaal niet gezien. Verder verklaart getuige dat. nadat hy geschoten had, hy van de ba lustrade sprong. Hy liep,vervolgens naar het venster waarin hy geschoten had. Het Ucht was echter verdwenen. Getuige Uep nu weer de bordestrap op. waar hy wachtmeester Poeschel zag. Hy stuurde deze naar portaal V, om den brand te melden. Ongeveer om 9.17 uur arri veerde de poUtie-officier Lateit met zyn beambten voor den Ryksdag. De brandweer kwam naar schatting 3 4 5 minuten later. Dimitrof: Waar bemerkte getuige, dat er van brandstichting sprake was? Getuige: Dat bemerkte ik eerst, toen Ik naar het venster Uep. Dr. Sack: Heeft getuige meteen geschoten? Getuige: Neen. Zoolang het schijnsel niet bewoog, had het schieten geen zin. Aan het voorlaatste venster stond de fakkel echter een oogenbUk stil. Toen schoot ik naar binnen. Hierop werd een half uur gepauzeerd. Krachtige tot aJnemende Zuid- Westeiyke tot Westelyken wind. Aanvan kelijk zwaar bewolkt, met regenbuien en later opklarend AII1II11I/4/J//J

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 11