ONS BLAD
een
„Dat kon
man niet doen”
POLITIEK IN NOORWEGEN
Op de fiets naar
Rome
Er broeit wat in
Oostenrijk
RADIO
vereenigde katholieke pers
Het nieuws van heden
VERDEELDHEID VAN DE
POLITIE-INSPECTEUR
GETUIGT
ONRUST IN JERUZALEM
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Donltere-kamer-Lampea
„BURGERLIJKEN”
te A
ZATERDAG 14 OCTOBËR 1933
d. Lubbe met hoofd in
de knieën
o o
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
N.Y. Gloeilampenfabriek „RaViie
GEHEIM CONSISTORIE
EEN GEVAARIJK PROJECTIEL
DE CHINEESCHE OOSTER SPOORWEG
Naar restauratie der
Habsburgers
Het vooruitzicht der
verkiezingen
Met veel sympathie
ontvangen
£en afgevaardigde ging uit
en in
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Dr. Hirtsiefer uit het
concentratiekamp
-
Hy beschrijft uitvoerig, wat den
brand avond zag in de
plenaire zaal
N.V. Ned. Verse k.-Maatschappij
St. Willibrordus
Utrecht, Catharijnesingel 48
Hoofd inspect ie Amsterdam
Adm. de Ruijterw. 242. Tel. 82797
Kapitaal- ea Valkavtrzakariag
Vrijdagmiddag arriveerden de
kranige Holland tche jongens
in Vaticaanstad
Dertig personen gedood
nabij Madras
Algemeene staking ge
proclameerd
»«KriminalpolizeiratM
gearresteerd
Het land zou aan den vooravond
van een belangrijke monar
chistische actie staan
Arabieren willen een protest bet oo-
ging houden tegen de joodsche
immigratie in Palestina
Het WeernnimiiuiiiiiiiHiiniiniiHiiiniHmimiiig
f Verwachting: Matige tot zwakken. Zri- a
H delijke tot Westelijken wind, half let
zwaar bewolkt, weinig ot geen regen,
eelfde tesnperatawr.
Te Tokio vond op uitnoodiging van minister Hirota een bespreking plaats
vertegenwoordiger» van Rutland en van ,Mandsjoekwo over den aankoop
den Chineeschen Dotter Spoorweg
I
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
reran-
Hoe leeft de Indische bevolking?
ra
laatste
Zü
officier aanwezig.
i
vrU-af
Onrast In Jerusalem Actie der Arabieren leges
de Joodsche Immigratie.
Naar een terugkeer der Habsburgache m«mr-
eMe?
dat
las
ROME, 13 Oct. (Reuter). Maandag ajs. ml in
verband met de Heiligverklaringen van de Ge
lukzaligen Bernadette Soubirous en Thouret een
Geheim Consistorie worden gehouden.
tustchen
van
Dezer dagen maakte Marinu» van der Lubbe
sensatie door in de rechtszaal te verschijnen
met geknipte haren
De ertaishefting op suiker gaat Maandag as.
In en bedraagt 40 opcenten van den beotaan-
den accijns.
Het Tweede Kamerlid Kapers aal interpellee-
ren over de verlaging van den werkloosensteun.
Hoogste stand op Zaterdag uur vjs. 7S1
Vorige stand 783
Dertig personen gedood bij een explosie in de
omgeving van Madras.
De honderd Nederlandsche pelgrims, die per
flets naar Rome reisden, hebben Bonder eenig
ongeval Vrijdagmiddag hun doel bereikt-
Jhr. mr. A. W. L- Tjarda van Starkenborch
Steehouwer benoemd tot gezant te Brussel.
Crisis-rundvleesch-aarUns begint Maandag aa.
De Tweede Kamer aanvaardde s. h s- het wets
ontwerp tot regeling Aer huisindustrie.
Mei 38 tegen 18 stemmen verwierp de Tweeds
Kamer het voorsiel-De Visser iet wijziging der
Kieswet.
Onze Romeinse be correspondent
seint ons:
ESSEN, 13 Oct. Do vroegere Pruisische
Minister voor Sociale Voorzorg, Hirtsiefer. die
op 26 September j.l. naar het concentratie
kamp Wuppertal—Beyentrurg was overgebracht,
is gisteren uit het concentratiekamp ontsla
gen.
verklaart getuige
Om 8 uur kwam ik in dienst. Ongeveer 30
minuten later werd mjj vanuit de communis
tische fractiekamer verzocht om, wanneer er
werd opgebeld, afgev. Torgler op de hoogte te
stellen. Na eenlgen tijd werd er Inderdaad op
tie in mijn te-
trvan Ik mU al-
De regeering beeft geen vergunning verleend
voor een betooglng op optocht en per aan
plakbiljet heeft zjj de bevolking gewaarschuwd
legen deelneming aan een verboden actie.
venals de andere landen Hjdt ook Noor
wegen onder de gevolgen van de wereld
crisis, doch in vergelijking met elders,
in mindere mate. Het aantal werkloozen te er
betrekkelük laag Niettemin vertoonen de pro.
gramma's der politieke partijen den Invloed
van de algemeene conjunctuur. De Arbeiders
partij te voor den dJtg gekomen met een uit
gebreid herstel-programma, terwijl de Conser
vatieven willen ijveren voor een verlichting van
den belastingdruk en het effenen van den weg
voor particuliere ondernemingen.
Het onbehaaglijke gevoel van onzekerheid, dat
zelfs in de groote politieke partijen te binnen
gedrongen. heeft geleid tot het vormen van nieu
we groepen met nieuwe denkbeelden Zoo zullen
de aanhangers van niet minder dan achttien
partijen zich straks aan de stembus verdringen
om haar candldaten op het kussen te helpen De
voornaamste deser nieuwe groepen zijn de Na
tionale Unie, geleld door den oud-officier en
oud-mlnlster. majoor Quisling, die fel anti.
Marxist te en door zijn partijgenooten beschouwd
Wordt als de sterke, fascistisch geönenteerde
man, van wien men nieuwe welvaart mag ver
wachten. en de Boeren-Bleun-organtealle Deze
laatste organisatie te opgericht om de belangen
te behartigen van de in nood verkeerende land
bouwers. Zij werkt samen met de partij van
Quisling en in verschillende kiesdistricten heb
ben de Nationale Unie en de Boeren-Bteun-orga-
hteatle zelfs hun lijsten verbonden De vroeger
streng conservatieve Liberate Volkspartij welke
niet verward dient te worden met de waschechte
Liberalen, heeft thans onder druk van de crisis
een program van krachtige hulpverleenlng en
sociale hervormingen opgesteld, waarmee zU haar
geluk «11 beproeven.
JERUZALEM. 13 Oct Tb Jeruzalem
heerschte vandaag groote spanning. naar aan
leiding van een besluit der Arabische bewe
ging om een betooglng te houden tegen de
toegenomen Joodsche Immigratie «n Palestina.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 11
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Adminittrabs 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS i
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voer buiten Alkmaar 2 85
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Dagblad uitgegeven door do
'NV. Drukkerij De Spaarnestod Haarlem
Onze lange golf In gevaar communiqué van
het Radlobedryr der P.T-T.
Sinds gisteren patrouilleeren In de Joodsche
wijk van Jerusalem versterkte politiepatrouilles,
die opdracht hebben gekregen, zoo noodlg van
de wapenen gebruik te maken. Alle strategische
punten zijn door de militairen beset.
Dat de regeering krachtige maatregelen tegen
de actie rru nemen, hadden de Arabische lei
ders klaarblijkelijk niet verwacht en haar ener
gieke houding heeft reeds terstond effect ge-
voor fen betooglng of optocht en per aan
hangers van den burgemeester hebben afgezan.
ten naar de omringende dorpen gezonden met
den raad aan de inwoners om niet naar Jeru
zalem te komen.
gebeld Beklaagde Torgler
genwoordigheid een gesprek.
leen herinner, dat hij zêl: we zullen elkaar aan
de tegenovergestelde zijde ontmoeten. Torgler
ging dan «eer naar boven en kort daarop k«am
hU met Koenen en de secretaresse. Frau Heh-
me, naar beneden, om den Rijksdag te verla-
De Arabieren hebben vandaag een algemeene
staking geproclameerd. Alle Arabische zaken
rUn gesloten.
y oor wegen, het achoone. schaars bevolk-
te bergland, «aar jaarlijks tal van kud-
J- den zomer-toeristen zich gaan verlusti
gen in de imposante grootschheid der natuur, te
geen belangrijke factor in het Internationale
politieke leven. Zijn literatuur en zijn zeelui
genieten een wereldvermaardheid, maar de tij.
den der gevreesde, alle bekende kusten brand
schattende Noormannen en fiere Vikings zUn
voorbij. De sierlUke drakenschepen zijn er in
den loop der eeuwen gedegenereerd tot tenge
volge van de wereldcrisis opgelegde koopvaar
ders, het roemrijke helfdhaftige verleden leeft
er slechts voort In sagen en legenden. Noor
wegen. het iand der glimlachende fjorden te
midden van de sombere bergen, voelt slechts
de zwakke natrillingen van de politieke aard
bevingen. welke in Centraal-Europa het aan.
schijn der volkeren hebben veranderd Om de
drie jaar maakt het Noorsche volk zich op om
door middel van algemeene verkiezingen een
nieuw Storting te vormen, dat den politleken
koers moet aangeven voor de komende periode.
BU de laatste parlementsverkiezingen, welke in
1930 werden gehouden, vormde de Arbeiders
partij de grootste partU In den lande. Zij ver
wierf 374.000 stemmen en 47 zetels in de volks
vertegenwoordiging. Op haar volgden onmlddel-
lUk de Conservatieven met 336.000 stemmen en
41 aetels Van de twee overige groote partijen
behaalden de Liberalen en de Agrariërs respec-
tievelijk 341.000 stemmen en 33 zetels, en
190.000 stemmen en 36 aetels. Behalve dëze vier
groote politieke partijen rijn er nog verschil
lende kleinere, die het al of niet tot een lut.
tel aantal zetels wisten te brengen. Het com
munisme wil op den rotsbodem niet tieren
Het vond 30.000 aanhangers, hetgeen niet vol
doende was om een plaatsje In bet Storting
te veroveren. Of de nieuwe verkiezingen, die
op Maandag 16 October as. zullen plaats vin
den, een belangrUke wijziging in desa verhou
dingen zullen brengen, dient te warden afge
wacht Erg waarschUnlUk te dit echter niet.
CHICAGO, 13 Oct. (Reuter). Vanmiddag
werd een bom geworpen op de trappen van de
beurs, die gelukkig niet ontplofte. Het pro
jectiel sou in staat geweest zijn, zegt men. bet
geheele gebouw in de lucht te doen vliegen
trict gaan de Agrariërs samen met de Natio
nale Unie. De Liberale VolkspartU te in rich
verdeeld. In sommige districten werkt zU samen
met Quisling. In andere daarentegen met de
Conservatieven.
De politieke „insiders" van Noorwegen ver
wachten, dat bu de komende verkiezingen de Ar-
belderzparti) eenlgermate zal proflteeren van de
verdeeldheid der „burgerlUken", dat de Con
servatieven achteruit zullen gaan, en de Natio
nale Unie in het voor haar gunstigste geval
hoogstens één zetel In’ het Storting zal krUgen.
Of deze verwachting bewaarheid zal worden, zal
de stembusuitslag van de op 16 October volgens
•ri stelsel der evenredige vertegenwoordiging te
houden verkiezingen moeten uitmaken.
BERLIJN, 13 Oct. Hedenochtend te het
proces Inzake den brand in den Rijksdag her
vat. Dtmitrof mag ook heden de zitting niet
bUwonen.
Van der Lubbe rit op zUn plaats zoo Ineen
gedoken, dat zijn hoofd tusschen zijn knieën
nut.
Na de pauze, welke spoedig na de pauze van
de zitting wordt gehouden, zit beklaagde Van
der Lubbe weer rechtop, alleen het hoofd laat
hij nog hangen. De tolk geeft hem een zakdoek,
doch Van der Lubbe neemt hiervan geen no
titie. Als de tolk hem dan zelf den neus wil
snuiten, verzet van der Lubbe zich en klemt
zjjn hoofd weer tusschen de knieën.
■w yerdeeldheld en samenwerking maken de
politieke verhoudingen vooral der „burger-
lijke” partijen ingewikkeld en Ietwat ver
ward Ofschoon Quisling, de leider der Nationale
Unie, beweert op zuiver constitutioneel stand
punt te staan, vinden de Conservatieven zijn
strevingen toch te verdacht om met hem aamen
te werken.
De Liberale VolkspartU heeft echter meer
vertrouwen In Quisling’s legaliteit en treedt in
Bergen dan ook als bondgenoot van de Natio
nale Unie op. In 1930 voerden de „burgerlijke"
partijen, leder afzonderlUk en op eigen wijze,
een felle campagne tegen de machtige Arbei
derspartij. die radicaler is dan de gelUknamlge
in andere landen en dan ook niet is aangesloten
bu de Tweede of bü de Derde Internationale
Het gevolg was, dat de Arbeiderspartij twaalf
aetels verloor en de communisten uit de volks
vertegenwoordiging werden gewipt. Thans ech
ter strijden de Conservatieven en de Agrariërs
tegen de Liberalen, die rij van heulen met de
Arbelderspartü beschuldigen. De Liberale partU
en de Liberale regeering onder leiding van Mo-
wlnckel beweren echter een volkomen onafhan-
keluk standpunt In te nemen en zoowel tegen
uiterst links als uiterst rechts te strUden voor
democratie en sociale hervormingen. De eens-
perindheld tusschen Conservatieven en Agra
riërs la vrij stevig gefundeerd. alleen in één dis
te ADRAS. 13 October (VD.) Ten gevolge
van een hevige ontploffing in een pyrotechni-
sche fabriek te Vizagapatam bU Madras wer
den 30 personen gedood en acht ernstig ge
wond. Van de fabriek is nog slechts een
puinhoop over.
BERLIJN. 13 Oct. (W. B.) De ..Krlmlnal-
pollzeirat” Schlosser is In zijn dienstvertrekken
gearresteerd en op staanden voet ontslagen.
HU wordt beschuldigd speelclubs begunstigd en
de gasten gewaarschuwd te hebben voor het
optreden der politie Schlosser en zjjn vrien
din waren hiervoor betaald, evenals mevrouw
Oreszinski en de broer van den vroegeren
vice-president der polltie. Weiss.
d e r s het gebouw hadden verlaten. Oetulge
verklaart verder, dat hU evenals zUn collega’s
op den avond van den brand rijn gewonen
dienst heeft gehad. Verder verklaart hU. des
tijds met de nationaal-socialisten te hebben
gesympathiseerd, maar niet tot hun partij be
hoort. zooals hU ook vroeger nooit in een partU
georganiseerd was.
Vervolgens wordt de hulsinspecteur van den
RUksdag. secretaris Scranowltz. gehoord. HU
verklaart volkomen van de Inrichting van net
RUksdaggebouw op de hoogte te zUn HU kon
steeds weten, wie van.de afgevaardigden in het
gebouw waren, daar de namen nauwkeurig op
een daarvoor bestemde plaats waren aangege
ven. Op 37 Februari had hU het gebouw om
streeks 3.46 uur verlaten, na zUn gebrulkelU’ten
rondgang te hebben gemaakt ’sOchtends tus
schen 10 en 13 uur was hU door de plenaire
zaal gegaan, zonder iets verdachts op te mer
ken. Tegen 9.15 uur, toen hU zijn avondmaal
gebruikte, hoorde hU de sirenes van de brand
weer. Uit het feit, dat deze de straat in de ver
boden richting inreed, concludeerde hU. dat de
wagen naar den RUksdag reed. Terstond vroeg
hU den nachtportier telefonisch, wet er te
doen was. waarop deze antwoordde: Brand in
het restaurant. HU was toen snel naar het ge
bouw gegaan.
Deswege ondervraagd. verklaart getuige,
self niemand van den brand in kennis te heb
ben gesteld. Voor hem was het hoofdzaak ge
weest, de brandweer in het gebouw te laten en
zoo snel mogelUk alle portalen te openen. Te
voren had hU zUn hulsgenooten opgedragen, de
politie te verwittigen.
BU het betreden van het RUksdaggebouw had
getuige de deur der plenaire zaal opengetrok
ken en in een oogopslag gezien, dat de drie gor-
dUnen achter den voorzitterstetel volop brand
den. De houtbekleeding had nog geen vlam «e-
vat. Rechte en links van de stenografenplaats
brandden de gordUnen in lichte mate. Rechts
en links In de eerste drie rijen der afgevaar-
dlgdenzetels brandden 30 25 kleine vuurtjes
van ongeveer 50 c.M. breedte, allemaal cr.ge-
veer van gelUken vorm en van elkaar afge
scheiden. Ook op den voorzittersaeteL de rede
naarstribune en op den tafel flakkerden de
vlammen. In de stenografenruimte knetterden
de vlammen zelfs aan beide zUden. Toen hU
later met de brandweer terugkeerde brandde
de heele zaal reeds. Verder blUkt dat getuige
ongeveer een minuut na den politie- milder de
zaal In beeft gekeken. Rondloopende In de
wandelgang zag Scranowltz In een clubfauteuil
een brandende fakkel, die hU met den voet
wegschopte. Ongeveer onder de lichtkroon
stiet hu op v. d. Lubbe, die bijna tegelijkertijd
door den politiebeambte werd gearresteerd. HU
had v. d. Lubbe toegeechreeuwd. waarom hU
het gedaan had. Deze had toen slechts gezegd:
Protest, protest.
Procureur-generaal: U zoudt gezegd hebben,
dat er beneden nog meer daders waren.
Oetulge: Ik heb gezegd: dat kan toch niet
één man hebben gedaan, het moeten er min
stens zes acht geweest zjjn. Dit vermoedde Ik
echter slechts, gezien heb ik niets. Volgens mUn
overtuiging kon in den korten tUd geen mensch
dat tot stand brengen.
Wat er gebeurd was, met bet door hem als
fakkel aangeziene voorwerp, kon getuige niet
zeggen. Een fakkel van de brandweer kon het
niet geweest zUn, daar deze er toer nog niet
was. Tocht heeft getuige niet bemerkt.
Vervolgens wordt getuige geconfronteerd met
getuige Poeachel. wiens beschrUving van de
plenaire zaal verschilde van die van Scranowltz.
ofschoon hU tegelUk met hem in de zaai had
gekeken.
De beide getuigen blijven bU hun verklarin
gen Een der rechters merkt oo dat Poeschel,
toen hU voor den tweeden keer een blik in de
zaal wierp, de gebeurtenissen niet zoo goed
heeft waargenomen als Scranowltz en dat daar
door het verschil verklaard moet worden. Toen
Poeschel voor het eerst In de zaal keek, zag hU
nog geen zetels branden Toen hU nog eens ging
kUken met Scranowltz, brandden de aetels wel,
doch hU zag dat niet zoo goed als Scranowltz.
Aan getuige wordt gevraagd of hU de beamb
ten naar huis liet gaan voor de werktUd ver
streken was In de pers heeft gestaan, dat dit,
tegen alle gewoonten In. gebeurd is en dat de
beambten er zelfs tegen geprotesteerc hebben.
Oetulge: Ik mis zelfs elke bevoegdheid om
beambten verlof te geven. Er Is mU ook niets
van bekend, dat iemand anders den beambten
of den werklieden dien dag vrU-af gegeven
heeft.
Een vraag van dr. Back of er na den 30en
Januari 1933 in den RUksdag een personeels-
verwisseling heeft plaats gehad, beantwoordt
getuige ontkennend.
Officier van Justitie: En is beweerd, dat het
absoluut onmogelUk was brandbare stoffen in
den RUksdag binnen te smoakelen omdat u
altUd scherp lette op de communistische frac
tie en aanhoudend de kasten onderzocht.
Oetulge: Daartoe ben Ik niet bevoegd. Wan-
breken, deed ik dat nooit alleen Onderzoekln-
neer ik soms gedwongen was een kast open te
gen als waarvan hier sprake is. kan alleen de
politie doen.
.Vervolgens wordt de zitting verdaagd.
Torgler’s verdediger, dr. Back, leest het vol
gende door hem ontvangen telegram voor:
„Dagbladen publlceeren telegram uit Parijs,
volgens welk joumi.jt Martin Castello op aan
sporen van Back wegens tendentieuze berich
ten over Leipzig uit Dultschland uitgewezen.
Indien onjuist verzoeke dementi.”
Ik verklaar hlerbU. aldus dr. Back, dat ik
eén BrazUlaansch journalist van dien naam
niet ken, zoodat ik niet heb kunnen aansporen,
een journalist van dezen naam uit Dultschland
uit te wijzen Indien dit telegram uit ParUs be
staat. is het, zoover het mUn persoon betreft
een leugen.
Ook het O. M deelt mede, ntote van dit ge
val te weten.
De zitting wordt dan vervolgd met het ver
hoor van den nachtportier vaa portaal V.
Wendt.
Deze beschrüft nauwkeurig hoe de nsteht-
dlenst 'in den Rijksdag geregeld la De voor
zitter merkt vervolgens op. dat tUMhen 9 en
ié uur geen enkele beambte een roadgang
houdt door den RUksdag. Betreffende de ge-
beurtenissen op den avond <tor brandstichting
BERLIJN, 13 Oct. BU de verdere behan
deling stelde dr. Back nog een aantal vragen
aan den nachtportier van portaal V, Wendt,
waarop getuige o.a. antwoordt, dat Torgler,
Koenen en de eecretareeee precies *18 *n-
Vomxitter: Is nu omstreeks dezen tüd een
burger het gebouw binnen- of uitgeslopen?
Getuige: Neen. Eerst later kwam uit het ge
bouw een burger, die een afgevaardigde bleek
te zUn en dien ik daarom liet passeeren.
HU werd echter door den politie officier ge
controleerd. Daarop kon hU doorgaan. Na een
kwartier kwam deze afgevaardigde terug om
dat hij iets vergeten had. Ik liet hem echter niet
binnen, doch verwees hem naar den poUtie-of-
ficier. Het was toen ongeveer tegen 10 uur.
Voorzitter: Anders is er niemand naar bul
ten gekomen? Kunt u dat onvoorwaardelUk
verzekeren, had u het beslist moeten zien, wan
neer Iemand nog uit bet gebouw verdwenen
waaT
Getuige: Jawel.
Procurear-generaal: U naamt aan, dat afgev
Torgler nog alleen in huls was. FeltelUk waren
Koenen en de secretaresse er echter ook nog.
Maar is het eigenlijk wel te cnntroleeren, wie
nog in huis laf
Getuige: In het portaal bestond een nauw
keurige contrOle Overigens zegt de portier van
portaal II eensluidende verklaringen Getuige
bevestigt, dat de hoofdbewaker bU zjjn rond
gang alle deuren controleert.
Procureur-generaal: Kan er niemand In de
plenaire zaal zijn geweest?
Oetulge: De plenaire zaal Is nooit gesloten.
Voorzitter: Wanneer de bewakers 's avonds
zUn rondgang doet en hU vindt In een der ka
mers nog een afgevaardigde, doet hU u daar
dan tnededeellng van?
Getuige: GewoonlUk belt rr.Vu collega mij
dan op. dat er in die en die kamer nog iemand
Verdere voornitsichten: Weinig
dertng.
Vrijdagmiddag omstreeks twee
uur fietsten ftonderd Nederlandsche
pelgrims in fraaie orde over het Sint
Pietersplein te Rome. De moedige
jongens, wien men de vermoeienis
van het dagenlange ingespannen
trappen niet kon aanzien, hadden
onder leiding ran rector Boonekamp
zonder eenig ongeval hun doel
bereikt.
De laatste etappe ran Civita
Vecchia werd in een af gelegd.
In bet gezebehap vertoefde ook
rector Van den Bosch van het Mgr.
Mutsaersoord, die den tocht der
kranige werkloozen van Genua of
meemaakte.
De pelgrims werden met bijzon
dere sympathie opgenomen in bet
Hospitium Martha.
ten.
Ik onderhield me op dit oogenbltk met den
electriclen Scholz, aan wien zU den sleutel van
hun frectlekamer afgaven, waarop Scholz de
sleutel aan mü gaf. Ik heb dien avond niets
opvallends bemerkt. Het komt vaak voor, dat
afgevaardigden eerst na 8 uur het gebouw ver
laten, ook als er geen sitting Is Of Torvler een
actentasch bu zich had. kon getuige niet zeg
gen, omdat hu daar niet op gelet bad.
Ongeveer om 9 10 uur aoo vervolgde ge
tuige zei een Schupo-beambte me. dat de
RUksdag brandde. Ik nam mUn sleutel, sloot
het portaal af en liep daarop tot aan de ba
lustrade met hem mee. Daar zag Ik. dat de
restauratlezaal brandde. De politiebeambte sel.
dat de brandweer reeda gealarmeerd was Toen
ik terugkwam, wilde ik den machinist en den
hulsbewaker Scranowicz opbellen, doch ik
kreeg geen gehoor Tenslotte belde Ik den ma.
chlnlst Prodroebl op. die terstond aan het toe
stel kwam. Intusscbsn arriveerde de brandweer.
Vervolgens belde ik den portier van het pre-
sldentahuis op. om hem te seggen. dat hU het
huls en geheimrat OaUe moest alarmeereti.
Inmiddels was ook Scranowltz met den polltle-
WEENEN. 13 October. (V. D) De Oosten-
rUksche monarchisten hebben vandaag een
persconferentie bijeengeroepen, waarin him lei
der kolonel Wolff verklaarde, dat Oostenrijk
aan den vooravond van een belangrUke monar
chistische actie staat Men zal de republiek
llquldeeren.
Wplff heeft aan bondskanselier dr. Dolffuss
een schrijven gericht, waarin hü elscht. dat de
wetten, die den Habsburgers het verbluf In
Oostenrijk verbieden, zullen worden ingetrok
ken en dat den Habsburgers vergunning zal wor
den verleend zich weer In OostenrUk te vesti
gen.
Kolonel Wolft beweerde verder, dat Zuld-
Ttrol door de Itallagnsehe regeering aan prin
ses Maria, de toekomstige bruid van kroonprins
worden ge-
Otto. als huwelUksgeschenk zal
geven.
In verband hiermede wordt uit Rome gemeld,
dat alle geruchten betreffende een verloving
van Otto met Maria, de oudste dochter van den
Italiaanschen konlng onjuist zUn en dat voor
Italië de kwestie der restauratie -an de Habs
burgers In Oostenrijk thans niet actueel Is.
Al deze berichten hebben hun oorsprong ge
vonden In het bezoek van de vroegere keizerin
van Oostenrijk, Zlta. aan Rome, wam zU met
het Vatlcaan en het Quirinaal onderhandelin-
gen heeft gevoerd.
Ook eenlge vooraanstaande OostenrUksche
aristocraten waren dezer dagen te Rome,
hebben Zlta ontmoet.
Men verwacht In verband hiermede een nieuwe
en krachtige monarchistische propaganda in
Hongarije en OostenrUk.