ONS BLAD
Duitschlands daad verdedigd
Genève
Duitschland
moe
H
D
J
o
1
I
I
18
Het nieuws van heden
I
3
GEHEIM CONSISTORIE
Zware ongelukken
LANG GENOEG IN DEN
HOEK GESTAAN
DE BAROMETER
WN NEURA TH SPREEKT
TOT DE PERS
JOH. LAU WERS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 17 OCTOBER 193B
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG Na 13
INDE
ging
I
I
oss
a man
o o
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Amerika’» houding
Henderson’s antwoord
aan Duitschland
Simon’s plan
Duitschlands opname
Duitschland uit den
V olkenbond
Versterkte actie aangekondigd
f
Studentenprotest
De dood in de Oekraïne
I
La
De staking bij Ford
r
r
8
Wat moet er nu ge
beuren?
Socialistisch succes in
Noorwegen
Kard. Gasparri bisschop
van Velletri
Het roode partijcongres
te Weenen
Z.Em. Kard. Locatelli benoemd
tot Camerlengo der H. Kerk
Was Mussolini reeds Donderdag
ingelicht?
Een vast omlynd plan was
net klaar!
>0
s?
Stakingsreferendums
in België
GROOTHERTOGDOMMEN MECKLENBURG VEREENIGD
PAYGLOP3
ALKMAAR
Warm waterzakken
RIJ
l
ij e
Zestal dooden by een huis-
instorting te Rome
„Het woord is aan de
anderen”
„Duitschland kan het niet ver
dragen, eeuwig als onder
geschikte te worden
behandeld”
'I
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pfeg één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
„Geen vredeverstoorder”
X
^Geen nieuwe eischen”
Zes millioen menschen
verhongerd?
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Von Neurath
N00RD-H0LLANDSCH DAGBLAD
•ren
verplichting
it
de
len
un
is
kt
tl.
Z.
O
De berechting ru de maften.' tenlastelegging
voor de eerste troep thans beteekend.
Stand 9* Dinsdag war VJri.: 7»
Vurige stand: 75»
NEW-YORK, 16 Oct. De Fordfabrieken te
Chester hebben met 600 arbeiders het werk
hervat. 1500 arbeiden staken nog.
(United Press)
Was Mussolini ree* Donderdag ingelicht ever
Doltochtend» plannen?
50
eL
OSLO. 16 Oct. Volgens de totdusver bekende
verkiezingsresultaten heeft de Arbeiderspartij
winst te boeken, terwijl de Boerenpartij achter
uitgang vertoont. De nieuwe nat. soc. beweging
heeft betrekkelijk weinig opgang gemaakt.
(United Press)
Genève heeft gebroken. Had het dit enkele
Jaren later gedaan dan zou een dergelljk besluit
veel bedenkelljker en verontrustender zijn ge
weest en zeker noodlottige gevolgen hebben ge
had. Van Dultsch standpunt bezien Is de met
diepe Innerlijke overtuiging uitgesproken radio
rede van Hitler een meesterstuk, dat veel zal
bijdragen tot een hechtere aaneensluiting van
*t Duitsche volk en dat naar buiten een zuiveren -
de werking zal kunnen hebben. Voor dit laat
ste zal echter de eerlijke en loyale medewerking
der nog in hun wantrouwen jegens Duitschland
verstikte mogendheden onontbeerlijk zijn.
Ernstig geval van fosf orvergtf Ugtng in Den
Haag.
De RiJkasniddelen hebben in September SJS
mlllloen meer opgebracht dan verleden jaar.
Het nieuwe gebouw van den Octrooiraad door
Minister Verschuur geopend.
I
voor ds
eelkunde
aat, d*t
1 te Vin.
isultatie.
ntias In
rden ge-
in di
earner
j Am-
p-
m
iet nieuwe plan direct
hg van de Rjjksweer
iensttjjd plaats vindt.
ROME. 16 Oct. (VD.) Het verluidt, dat
Mussolini reeds Donderdag van het voornemen
van Duitschland in kennis was gesteld. Mussolini
moet Vrijdag nog getracht hebben Duitschland
alhans nog voor den Volkenbond te behouden.
Aangekondigd wordt, dat Italië de leden van
het vier mogendheden pact en Amerika voor een
conferentie zal uitnoodigen.
Van Neurath voor do per» ever Dwitachteads
uittreden uit den Volkenbond
Tegen den voorzitter der 0.8 In hooger be
roep wegens opruiing, deselfde straf geëtecht.
ROME. 16 Oct. (Reuter) In een van de
voorsteden van Rome is een huls Ingestort
Een geheele familie werd onder de puinhoopen
bedolven. Tot nu toe zijn zes lijken en twee ge
wonden geborgen.
brutale
renende,
dieven
en heb.
ren me
de oude
elke hjj
g loopt
proo€
bU
antf.
45
K.
lel
len
•en
ad.
bedrag
is geen
derzoek
i. d.
75^
bevor-
ndacht/
vestlgd
is vele
arm-
s heb-
:t feit,
toetre-
hooren
ig van
id. die
t aan-
heeft
n. dat
idelen
g van
Jen
nen
our.
Voortzetting van het B|jkndacprecca.
BQ’ een brand te Batavia werden negentig hal
ien vernield.
ur-
O
«ge ver.
is alleen
pre ven.
PARIJS, 16 Oct. (Reuter) Tengevolge van
een gas-ontplofflng in de Rue Fer k Moulin
rijn twee winkels Ingestort, 15 personen werden
gewónd. Verscheidene hunnar zijn ernstig ge
wond in het ziekenhuis opgenomen. De brand
weer is ter plaatse.
wordt gesteld van het welslagen van het con
trolesysteem.
-Practlsch strekt de contróle rich echter al
leen over Duitschland uit, daar dit land alleen
In de eerstvolgende jaren aan Ingrijpende be-
wapeningsbeperkingen onderworpen zou zijn. De
andere mogendheden konden zictT ditex te al
len tijde op het niet functlomjeeren dek con
tróle of op z.g. Duitsche verd
beroepen, om aan hun
te ontkomen.
De beide vroegere groothertogdommen Mecklenburg-Schwerin en Mecklenburg-Strelitz
zjn tot één land vereenigd. Dit feit werd plechtig herdacht in het gemeentehuis van
l'.jqtock. Onze foto vertoont Rijksstadhouder Hildebrand tijdens zijn toespraak.
land In staat zou gesteld worden met eere naar
Genève terug te keeren, zooals het reeds een
maal naar Genève is teruggekeerd, toen Duitsch
lands gelijkgerechtigdheid In principe werd er
kend, ófwel In rechtstreeksche onderhaKH^ling
met Duitschland te treden. Hitler die In zijn
radiorede op opvallende wijze Daladler de hand
toesteekt, schijnt aan dit laatste de voorkeur
te geven, waarschijnlijk omdat hij In de andere
methode na de opgedane ervaringen weinig of
geen heil ziet. Eén ding dient echter noodza
kelijk voorkomen te worden nJ. dat Duitschland
zich gaat herbewapenen. Niet alleen zjjn Frank
rijk, Amerika, Engeland en Italië het daarover,
volgens hun zeggen, hartgrondig eens, maar ook
Duitschland verlangt daar niet naar. Hetgeen
Hitler als oud-frontsoldaat over den waanzin en
de verschrikkingen van een oorlog en over de
rampzalige economische gevolgen van een nieu
wen bewapeningswedloop heeft gezegd, klonk te
overtuigend en te eerlijk, om dit redelijkerwijze
in twijfel te mogen trekken.
GENUA. 16 Oct. (Reuter Een auto te In *n
afgrond van 15 M gestort. Drie van de inzit
tenden o.w. het vroegere Kamerlid Ferrari,
waren op slag dood, twee anderen werden ge
wond.
INNSBRUECK. 16 Oct. (V. D.) Ook aan de
universltelt hebben nat.-soc. studenten een
groot aantal rookbommen in het gebouw ge
worpen. waardoor dit geheel in een dichten ne
vel werd gehuld. Het betreft een protest tegen
de pensionneering van nat.-soc. professoren.
Wanneer deze demonstraties rich mochten
herhalen, zal de regeerlng de Oostenrijksche
unlyersltelten voor onbepaalden tijd sluiten.
Neurath te con-
stateeren, dat dit geen nieuwe eischen waren.
GIBRALTAR, 16 Oct. (Reuter) Aan boord van
den Brltschen kruiser ..Resolution" is hedenmid
dag door onbekende oorzaak brand uitgebro
ken, welke na 20 minuten werd gebluscht. De
schade is onbekend.
Onze Romelnsche correspondent telefoneert
ons d.d. gisteren:
Hedenochtend heeft Z. H. de Paus een Ge
heim Consistorie gehouden, waarbij aanwezig
waren de Kardinalen Pignatelli. Bogglani.
Blsletl, Laurl, Pacelli, Serafinl, Laurentl, Sin
cere, Pietro Gaspart! en Enrico Gasparri, Le-
picler, Marchetti Selvaggiani. Dolci. Fuma-
sonl Biondi. Sbarrettl, Verde. Locatelli. Ca-
potostl, Segura y Saenz,’ Rossi en Ehrle.
Na een toespraak van den H. Vader, die niet
ballend werd gemaakt, las Z. Em. Kardinaal
Ldwehti- de acted dar heiligverklaringen van
de Gelukzaligen Bernadette Soubirous en Thou-
ret voor, waarna de kardinalen hun „placet"
uitspraken voor de plechtige Heiligverklaring.
Het ambt van Camerlengo der H. Kerk werd
overgenomen door Z. Em. Kardinaal Locatelli.
terwijl de Bisschopszetel van Velletrl. die door
den dood van Kard. Cerretti vacant was, wordt
ingenomen door Z. Em. Kard. Enrico Gasparri.
BRUSSEL. 16 Oct. (VB.) Het referendum der
Belgische mijnwerkers inzake een algemeene
staking, voor het geval de loonovereenkomst zou
worden opgezegd, heeft tot resultaat gehad dat
in de Industriegebieden van Bergen en Char
leroi een meerderheid van 80 tot 90 pCt. zich
vóór staking heeft uitgesproken.
WEENEN. 16 Oct. (V. D.) Het congres del*
sociaal-democraten heeft vandaag een resolu
tie aangenomen, waarin geëischt wordt de
wederbijeenroeplng van het parlement; bet her
stel van de coalltle-vrijheid en de vrijheid van
vergaderen en drukpers voor alle democratische
partijen, alsmede de ontbinding en ontwapening
der fascistische formaties.
De partij kondigt een versterkte activiteit
aan.
GENèVE. 16 Oct. (V.D.). De hoofdcommissie
der Ontwapeningsconferentie heeft Maandag
met algemeene stemmen besloten de bijeenkomst
te verdagen tot 26 October.
De reeds gemelde tekst van de nota van Hen
derson aan den Dultschen minister van Bul
tenlandsche Zaken werd eveneens zonder wij
ziging door de hoofdcommissie aangenomen,
met algemeene stemmen en zonder verder debat.
Het W B meldt nog, dat Polen. Turkije. Rus
land en Hongarije eerst bezwaren opperden,
omdat zij den tekst niet hadden kunnen be-
studeeren.
WASHINGTON, 16 Oct. (V. D.) Uit regee-
ringskringen verluidt, dat president Roosevelt
vastbesloten Is de Vereenlgde Staten af te hou
den van Europeesche politieke verwikkelingen.
Norman Davis zal opdracht krijgen, de samen
werking met de Europeesche staatslieden tot
ontwapenlngskwesties te beperken en alle po
litieke kwesties te vermijden. Roosevelt staat
op het standpunt, dat de Europeesche regee-
ringen den volgenden stap zullen moeten ne
men en dat de Amerikaansche regeering de rol
van geïnteresseerden en afwachtenden waar
nemer op zich moet nemen.
n l. het feit, dat Frankrijk alleen meer stukken
geschut bezit dan Duitschland machinege
weren. meer machinegeweren dan Duitschland
geweren en dat Duitschland ondanks zijn cen
trale ligging over geen enkel middel beschikt,
om rich te verdedigen tegen de in Frankrijk en
de landen van zUn bondgenooten bij duizenden
gereedstaande tanks en bombardementsvlieg
tuigen. Kan het de bedoeling van een verdrag
Inzake algemeene ontwapening zijn een met de
levensbehoeften van een groot volk In strijd
zijnden toestand te verlengen?
e Duitsche bultenlandsche politiek van de
I Nazi's is, behalve die, welke zij tegenover
Oostenrijk voeren, een consequente en
krachtige voortzetting van die van Brüning. De
elsch van niet alleen prlnclpieele, fnaar ook
practische gelijkgerechtigdheid Is volkomen ge
rechtvaardigd, even gerechtvaardigd als het na
tuurlijke verlangen naar de mogelijkheid van
zelfverdediging. De verblindheid der overwin
naars na den wereldoorlog heeft veertien jaar
lang verhinderd, dat deze elementaire rechten
van Duitschland werden erkend. Zooals wij reeds
bij herhaling schreven, hebben de vroegere ge
allieerden en vooral Frankrijk het uitsluitend
aan zichzelf en aan hun politiek jegens Duitsch
land te wijten, dat het natlonaal-socialisme er
een zoo grooten, allesoverweldlgenden opgang
heeft gemaakt. Door Duitschland bij voortduring
klein te willen houden, Is *t thans groot gewor
den. Deze realiteit kan niet meer worden ontkend
en hoe eerder de mogendheden zich aan den ge-
wljzlgden toestand aanpassen, hoe beter het voor
Europa en voor de heele wereld zal zijn. Op
welke wijze dit zal faioeten gebeuren, is nu nog
niet helder te zien. Voorloopig lijken er slechts
twee dingen mogelijk. Ofwel een begin te maken
l met werkelijke ontwapening, waardoor Duitsch-
GENEVE, 16 October (W.B.) De president
der Ontwapeningsconferentie Henderson neeft
aan den Dultschen minister van Bultenlandsche
Zaken. Von Neurath, het volgende antwoord ge
geven
Ik heb aan de hoofdcommissie mededeeling
gedaan van het telegram Uwer Excellentie, dat
het besluit der Duitsche regeerlng aankondlgt,
zich te zullen onthouden van iedere medewer
king aan de conferentie en de oorzaken voor dit
besluit opsomt.
De DUltsche regeerlng heeft dèzetT maatre
gel precies op het moment genomen, dat het bu
reau juist had besloten, de ho< c n
vast omlijnd program voor te leggen. Dit pro
gram. dat binnen een ban -n i 1 ter u oc-
ring zou komen, stelde, mede In verband met de
besluiten, waaraan ook Duitschland deel had. de
verwerkelijking der vermindering van de bewa
pening vast en wel op een wijze, die overeen
komt met de ontwerpen, die naar de hoofdcom
missie zjjn gestuurd. Dit program beveiligde ook
met geëvenredlgd maatregelen de rechtsgelijk
heid, die de Duitsche Rjjksregeerlng steeds aan
de spitse barer eischen gesteld heeft.
Onder deze omstandigheden doet het mij leed,
dat uwe regeerlng dit beslissend besluit om re
denen heeft getroffen, die Ik niet als steekhou
dend kan beschouwen.
w.g AARTHUR HENDERSON
Tegenover pogingen ons voor te stellen als
vredeverstoorder, moet ik met alle beslistheid
wijzen op bet doel der Cjptwapenlngsconferen-
tle. Het doel Is in de eerete plaats een aoc
ver mogeljjke vermindering van het bewape-
nlngsnlveau der wereld en het bewapenlngs-
evenwicht tusschen de reeds ontwapende sta
ten. Ik behoef de ondraaglijke onvelligheic
waarin Duitschland zich bevindt, niet te noe-
fhen. Het te voldoende een voorbeeld te geven.
mber
1. C M».
iden tot
reen eing
nhsie tot
leeft eea
voigen.
even do*
grimshnW-
lelden te
*sa-No£
31 Octo.
Wannegr de ook volgens
ter hand te nemen wijzig
in een militie met korten i
dan is dat niet een concessie aan Duitschland.
maar een concessie van Duitschland aan de
andere mogendheden. De 100.800 man tellende
Rjjksweer welke zou worden vervangen door het
dubbele aantal manschappen met korten dienst
tijd, Is toch een verdere verzwakking van on
ze minimale legerkracht, te meer daar zelfs de
ons thans toegestane wapens van Versailles
slechts voor de telkens In dienst zijnde 200 000
man, doch niet voor de uit dienst komende
manschappen zouden worden toegestaan.
Duitschland zou dus 200.000 geweren In han
den hebben tegenover de Franschen ongeveer
8 mlllloen Spr. noemt het een smaad. Indien
deze tweede ontwapening van Duitschland zou
worden gemotiveerd met de leuze van .herbe
wapening” van Duitschland.
Heeft men het werkelijk voor mogelijk gehou
den, dat de Duitsche regeering genoegen zou
kunnen nemen met de gedachte aan een proef
tijd. een gedachte, welke op zich zelf reeds een
diffameering beteekent en waarvan de motivee-
ring een beleedigende belastering der Duitsche
regeerlng en een volkomen ongemotiveerde ver
dachtmaking van haar politieke bedoelingen be
teekent? •-
Het motief is de z. g. in gevaar brenging van
den vrede in Europa door het nieuwe Duitsch
land. Wie kan zich verstouten de herhaalde,
door zeer grooten ernst en zeer diep verant
woordelijkheidsgevoel gedragen vredesmamfesta-
tles van onzen kanselier Adolf Hitler In twij
fel te trekken? Alle pogingen, het gebrek aan
eigen wil om te ontwapenen met verwijlen te
gen Duitschland te maskeeren. zjjn vergeefsch.
Wij hebben met onze beslissing gewacht tot
het laatste oogenblik. Onze delegatie te Genève
heeft de rede van Sir John Simon afgewacht.
Deze heeft ons niets anders dan nieuwe teleur
stelling gebracht.
Het antwoord op de vraag, wat moet nu ge
beuren, is niet aan Duitschland, doch aan de
andere mogendheden. Deze hebben thans bet
woord. De anderen hebben het toekomstige lot
van den Volkenbond in handen. De hoogbewa-
pende staten hebben een hunner elementaire
bondsverplichtlngen geschonden. Duitschland
zal natuurlijk op ieder oogenblik ernstige ont
wapeningsvoorstellen bestudeeren en ook verder
bereid blijven op de basis van rechtsgelijkheid
te onderhandelen over zjjn toekomstig wape-
ningsreglem.
Ernstige engetakken; sestal doeden te Rome.
Gisterochtend werd een Geheten Consistorie
gehouden. Kard. Locatelli benoemd tot Camer-
lengo der H. Kerk,
Neurath schetste vervolgens, dat het door
Simon Zaterdag te Genève voorgestelde nieu
we plan beteekent: De overigens niet definitief
vastgestelde ontwapening ón krachtigst bewa
pende staten zal nog vier jaren worden uitge
steld. doch zal ook voor de latere periode geens
zins bindend zijn, aangezien zij afhankelijk
De minister besprak vervolgens de bewering
van Simon, dat Duitschland nieuwe eischen.
die boven de vroegere uitgingen, heeft ge
steld. Dezé bewering heeft de feiten tegen
zich. Het betreft hier den Inhoud van zijn in
structie naar Londen van 6 October. HU heeft
nimmer iets anders gezegd dan wat in de in
structie heeft gestaan.
Ik heb er In deze instructie den nadruk op
gelegd, dat de basis van'ons standpunt is: onze
aanspraak op rechtsgelijkheid. Wij hielden
vast aan het Engelsche plan en aan een duur
van vijf jaren, verwierpen de gedachte van
een proeftijd en persisteerden er bij. dat ne
verwezenlijking van onze rechtsgelijkheid niet
pas na jaren, doch direct zou moeten intreden
Wij waren bereid de wijziging van de Rijksweei
In een leger met korten diensttijd direct ter
hand te nemen. Welke bewapening dit leger
zou moeten hebben, zou evenwel pas kunnen
worden vastgesteld wanneer bekend was. welke
concrete ontwapeningsmaatregelen ten aanzien
van het oorlogsmateriaal door de sterkst be
wapende staten zouden worden genomen. Wf
hebben geen enkel verbod van een wapen als
te Ingrijpend van de hand gewezen, indien bet
slechts in alle staten op dezelfde wijze wero
toegepast. Wij waren zelfs bereid af te zien
van de wapens, welker vernietiging binnen een
bepaalden termijn de sterkst bewapende staten
op zich zouden nemen en waarvan het verdere
gebruik internationaal zou worden verboden
WIJ stelden er prijs op spoedig te vernemen
welke soorten wapens zouden worden verboden
en vernietigd. Uit het principe der rechtsge
lijkheid volgt, dat de wapens, welke allen lan
den zouden worden toegestaan, doch die nume
riek zouden worden gereduceerd, ook voor
Duitschland reeds van het begin der conventie
af moesten worden toegelaten, waarbij wij be
reid waren, met ons te laten praten over de
hoeveelheid dezer wapens.
Met beslistheid wenschte
BERLIJN, 15 Oct. (V. D.) Uit Warschau
wordt gemeld, dat In de Russische Oekraïne
bekend Is geworden, dat In den tijd van Ja
nuari tot Augustus van dit jaar in de Oekraï
ne zes mlllloen menschen d$n hongerdood zou
den zijn gestorven, dat te ongeveer 15 pCt. van
alle Inwoners van Sovjet-Rusland Voorts zou
den In denzelfden tijd ongeveer negen mlllloen
hongerende boeren hun dorpen hebben verla
ten en op zoek naar voedsel naar andere gebie
den in de Sovjet-Unie zijn getrokken. Eenige
districten, zooals Winnica en Tschernigow zou
den hierdoor bijna geheel ontvolkt worden.
De Sovjet-regeering te Moskou heeft een bij
zondere afdeeling voor de kolonisatie in het le
ven geroepen, welke tot taak heeft, deze ont
volkte gebieden in de Oekraïne te kolonteee-
ren.
De met algemeene stemmen goedgekeurde
toelating van .Duitschland tot den Volkenbond
In het najaar van 1926 kon, met het oog op de
daaraan voorafgegane officleele mededeeling
van den Raad in zake de Duitsche rechtsgelijk
heid, politiek niet anders worden beschouwd
dan als de plechtige toezegging van alle In den
Volkenbond vertegenwoordigde regeerïngen, dat
zij van toen af aan in het bizonder hun politiek
in de ontwapenlngskwestle zouden opbouwen
op de basis der Duitsche rechtsgelijkheid. Hoe
sterker zich In den loop der jaren de politieke
tegenstand tegen de ten uitvoerlegging der al
gemeene -ontwapening deed gevoelen, des te
duidelijker werd van Duitsche zijde de waar
schuwing uitgesproken, dat het lot van den
Volkenbond bezegeld zou zijn, wanneer hij bij
zijn taak, de algemeene ontwapening en daar
mede het herstel der rechtsgelijkheid ten uit
voer te leggen, zou falen. Tenslotte trok
Duitschland zich in den zomer van het vorige
jaar van de Ontwapeningsconferentie terug we
gens de toen reeds duidelijk wordende weige
ring om rechtsgelijkheid toe te staan. Natuur
lijk was het toentertijd evenmin als thans het
doel der Duitsche politiek, eenvoudig het talen
der». Ontwapeningsconferentie te constateeren.
De Duitsche regeering heeft derhalve Indertijd
direct getracht door diplomatieke onderhande-
llngen te geraken uit de situatie, welke was
ontstaan. De onderhandelingen leidden tot de
bekende verklaring der v|jf mogendheden van
11 December, welke de Duitsche rechtsgelijkheid
erkende en de verwezenlijking der octwape-
ningsconventie beloofde. Toen de conferentie
enkele maanden later weer geheel vastliep, leg
de de Engelsche minister-president MacDonald
op 16 Maart het bekende Engelsche plan voor,
dat door de conferentie met algemeene stem
men werd aangenomen als basis voor de con
ventie en op 9 October zou worden besproken
Op het beslissende punt der besprekingen
echter trad een keer in. welke leidde tot de
verklaring van den Brltschen minister van Bul
tenlandsche Zaken op Zaterdag jJ. De basis
voor dezen keer te geschapen bij de Parijsche
besprekingen tusschen de Fransche. Engelsche
en Amerikaansche regeering. Toen wij na deze
onderhandelingen weer werden betrokken oü
de diplomatieke besprekingen, moesten wy tot
onze teleurstelling en bevreemding constatee
ren. dat de voorma'lge baste der conferentle-
onderhande’lngen niet meer bestond. Het bleek
dat het Engelsche plan door zijn opstellers zeil
niet meer werd erkend en dat men het gron
dig wilde wijzigen.
Tegenover dit besluit, de met zooveel moeite
opgezette basis voor een bevredigend ontwape-
nlngsverdrag eenzijdig ten nadeele van Duitsch
land weer op te heffen en daarmede de De-
cemberovereenkomst weer teniet te doen, be
stond voor ons nog slechts één antwoord: de
conferentie te verlaten.
Met vo'doening stel Ik vast, dat het bij de
laatste onderhandelingen van de zijde der ver
tegenwoordigers der Vereenlgde Staten en van
Italië niet heeft ontbroken aan het ernstige
streven tot bemiddelen. Ale deze bemoeiingen
mislukten evenwel door het streven van de
andere mogendheden, een gemeenschappelijk
front tegen Duitschland tot stand te brengen
Dit te niet tot stand gekomen, maar het te ooz
niet gelukt de onderhandelingen terug te lel
den tot de vroeger overeengekomen basis.
urldisch Is de toestand tengevolge van
Duitschlands stap ingewikkeld geworden
Formeel wordt nu het Verdrag van Ver
sailles weer ten volle van kracht, terwijl het
Vlermogendhedenverdrag, dat op uitdrukkelijk
verlangen van Frankrijk en zijn kleine bond
genooten werd gevoegd binnen het Volken-
bondskader, eigenlijk te niet Is gedaan. Indien
echter de vroegere geallieerden zich op dit zui
ver juridische standpunt zullen stellen, zal
Duitschland op den duur tegen zijn zin In en
uit bittere noodzaak gedwongen worden toch
den weg naar herbewapening op te gaan. Het
te daarom te hopen, dat eindelijk dè groote
Europeesche mogendheden alle verpolitiekte ju
risterij zullen laten varen en met Duitschland
in' onderhandellng zullen treden als met een
volkomen gelijk gerechtigden en eerlijk willen
den partner en een einde maken aan den on
houdbaar gebleken toestand van een Internatio
naal gedeclasseerd mlllloenenvolk, zonder welks
medewerking het herstel der wereld niet moge
lijk te.
et besluit van Duitschland zoowel
ontwapeningsconferentie als den Volken
bond te verlaten te allerminst gekomen
als een donderslag bij helderen hemel, want de
politieke lucht boven Genève is de laatste maan
den dreigender en dikker geweest dan ooit, allen
geruststellenden praatjes voor de vaak der hee-
ren diplomaten ten spijt. Duitschlands besluit,
dat In November door nieuwe Rijksdagverkie-
zlngen zonder eenigen twijfel door de overgroote
meerderheid des volks bekrachtigd zal worden,
is dan ook veeleer een bliksemschicht, welke den
reeds te lang bedekten en ont veinsden werkelij-
ken toestand bloot legt. Duitschland wist, dat de
over ontwapening slechts oreerende zwaar be
wapende mogendheden niet bereid waren eindelijk
een begin te maken met het inlossen van hun
In het verdrag van Versailles gedane ontwape-
nlngsbeloften, en Duitschland bij wijze van
proef nog eens vier jaar lang als een niet te
vertrouwen kwajongen in den hoek wilden laten
staan. Daar heeft Duitschland by monde van
zijn rijkskanselier eindelijk openlyk en duide
lijk voor bedankt. Hitler te de leugen van Ge
nève moe, zooals hij de lastercampagnes tegen
Duitschland moe te. Er te geen sterker argument
voor Duitschlands oprechten vredeswil aan te
voeren, dan het feit, dat het thans, nu het een
voudig niet In staat te een oorlog te voeren, met 1 met werkelijke ontwapening, waardoor Duitsch-
BERLIJN, 16 Oct. De Rijksminteter van Bul
tenlandsche Zaken, Freiherr v. Neurath, heeft
Maandagavond» tegenover vertegenwoordigers
der bultenlandsche pers het uittreden van
Duitschland uit den Volkenbond en het ver
laten der Ontwapeningsconferentie toegelicht.
Hu herinnerde aan de Zaterdag door Hitler uit
gesproken woorden, dat Duitschland het on
verdraaglijk vindt, eeuwig als ondergeschikt
land te worden behandeld.
Zaterdag te te Genève duidelijk gebleken, dat
men het Duitsche volk In een van zjjn be lang-
rUkste bestaanskwesties, In de kWestie van zijn
nationale veiligheid, de rechtsgeiykheid ontzegt.
Hiermede hebben de mogendheden het funda
ment vernietigd, waarop alleen een eerlijke en
vruchtbare samenwerking der volken denkbaar
is. Zij hebben daarmede Duitschland de moge
lijkheid ontnomen, binnen het kader van het
Geneefsche Instituut deel te nemen aan de be
raadslagingen over de actueele Internationale
problemen. Het Duitsche volk zou zich zelf be-
leedlgen en niet eerlijk handelen, wanneer het
desondanks zUnerzijds samenwerking met den
vUand zou willen handhaven.
De elsch tot rechtsgelijkheid heeft Duitsch
land doen gelden, sinds zijn toetreden tot den
Volkenbond voor het eerst In bespreking kwam.
De eerste officleele mededeeling van den Vol
kenbondsraad aan de Duitsche regeering van
December 1924 bevat reeds de constateerlng
dat Duitschlands toetreden geschiedt op den
voet van rechtsgelijkheid De Raad constateer
de. dat de tien geraadpleegde raadsmogendhe-
den het hierover geheel eens waren.
Ook in het slotprotocol van Locarno werd de
oplossing van het ontwapeningsprobleem de be
langrijkste taak van den Volkenbond genoemd.
Want het te duideiyk. dat zonder rechtvaar
dige oplossing van dit probleem van een wer
kelijke rechtsgelijkheid van het eenzijdig ont
wapende Duitschland geen sprake kan zijn.
Begrafenis slachtoffers van S» vtlegramp in
de Betuwe.
Tgltfoon Administratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f X—
Voor buiten Alkmaar f2 85
M«t Sjeilluftreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem