ONS BLAD Dimitrof stelt weer vragen en I „Rust koelbloedigheid” Rede van Simon heden nieuws van I KOHLS’ ONDERHOUD MET GOERING i AMERIKA’S INTERESSE VOOR GENEVE DALADIER SPREEKT IN DE KAMER DE BAROMETER 1 1 JOH. LAUWERS PAÏCLOP 3 ALKMAAR Scheerspiegels en Scheerdoozen VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS AL TIEN BLADZIJDEN Een verklaring van dr. Noë Drie personen gearresteerd Weer op vrije voeten Oproep van Goering INDISCHE POSTVLUCHTEN Daladier het vol- De opstand in Siam In den Senaat NUMMER BESTAAT UIT i Groot aantal getuigen gehoord De bom in het portaal van Sint Pieter Vandervelde mag niet spreken te Weenen Verklaring van Norman Davis HET TWEEDE LUSTRUM DER R.K. UNIVERSITEIT WOENSDAG 18 OCTOBER 1933 „Wy zyn voor geen enkel woord doof, doch evenmin blind voor daden” /- Begrooting voorgelegd De Passiespelen te Oberammergau „Geen enkele vriend in Rolverdeeling voor gend jaar Konden Ryksdagleden in de por tiersloge sleutels bemachtigen? de wereld” Tweede „Zesdaagsche”, 17-23 Nov., Amsterdam ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c. p. regel; idem op pag één 55c.p. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek - Telefoonnummer 433 Interessante verklaring van Kohls „Duitschland eischte onverwachts een belangrijke her bewapening” Zoolang er nog kans op succes is, zal Amerika de ontwapenings- pogingen steunen h ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 14 1/ O geen wereldvrede in zoo groote mate is die Frankrijk zal trouw blijven aan de politiek der samenwerking en in dezen geest den toestand i daders van den bomaanslag In Sint Heter RUksdagproces. aantal werklooaen In Indle stijgt. boter in de margarine? Stand op Woensdag 1 uw njn.: 751 Vorige stand: 7» Professoren in den stoet. Van rechts naar links: Prof. dr. Titus Brandsma, prof. dr. J. Hoogveld, prof. dr. Ferd. Sassen, yrof. dr. Gerard Brom, prof. dr. Jac. v. Ginneken uit Tutting te laten komen. De procureur-generaal heeft geen bezwaar. Ook het Hof niet. De getuigen zullen worden geciteerd. (De zitting wordt verdaagd tot Woensdag) (Voor de zitting van heden zie men boven de „Omroepers BERLIJN, 17 Oct De Nederlandsche jour nalist jhr. C. de Marees van Swinderen. wien op grond van een serie artikelen In de Indische pers op het hoofdbureau van politie een ver hoor is afgenomen, heeft het bureau weer ver laten. de laatste week van September is de werk meid nagenoeg niet veranderd. van Daladier in de Fransche Kamer over chlands stap. k na. 'an ber I.U ran omdat maar dit Zon op 6.31 onder 4.59 Licht op 5JO 19 October N M. op- van van Ka- verd en NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD den, Ie. ▼an sne- te- :ara. I In kxi- ken. en- »t- ■N. ?en. ord de de ler- iver- werd Soe- itka- hoe- ilder neur te«, wan ting der- «e- pre- dat hen Aan rist den ere- »nl- met osei Dr. C. O. N. Noë schrijft ons, dat hy zeer onaangenaam Is getroffen door het feit, dat in de laatste dagen In verschillende groote bladen mijn naam genoemd wordt in verband met de zaak van der Lubbe. Na de pauze wordt de portier Wockoeck nog maals door den voorzitter ondervraagd hoe hy avonds laat een man uit portaal” II heeft* zien lustrum viering der R. K. üniversiteit; rede in Z. H. Exc. den Aartsbisschop. OBERAMMERGAU, 17 Oct. (V.D.) Met groote spanning werd beden te Oberammergau het resultaat afgewacht van de keuze der spe lers voor de jubileum-Passlespelen, die het Na een uitvoerige gedachtenwisseling en nadat tal van vragen gesteld zijn, bljjkt get. Kohls met Minister-President Goering per auto van den Rijksdag naar het Pruisische Ministerie van Binnenlandsche Zaken Unter den Linden was ge reden om daar nog op den avond van den brand te 11.20 door den secretaris van den chef der Pruisische Staatspolitie Daluege te worden verhoord. In dit protocol spreekt get. slechts In het algemeen over telefoongesprekken met de communistische fractiekamer. L WIJ zijn zoo riep Daladier uit voor geen enkel woord doof, doch wij zijn even min blind voor handelingen. (Langdurig applaus). Waarom begint de Dultsche re. geering met een breuk, wanneer zjj een ac coord wenscht’ Waarom verzet zy zich tegen contröle, wanneer het bereid is, ook de laat ste mitrailleur en bet laatste geweer te ver nietigen? WEENEN. 17 Oct. (Reuter.) De voorzitter van het I. V. V.. Vandervelde. heeft van de poli tie bericht gekregen, dat het hem verboden is op de socialistische bijeenkomst, die hier ge houden wordt, te spreken. Ook de Engelsche gedelegeerden mevrouw Joe Compton en Smith mochten niet spreken. De politie heeft bovendien een bevel uitge vaardigd. waarbij alle socialistische bijeenkom sten verboden zijn. n voor de stichting van een waardig ent op bet graf van Z. Em. W. M. Kar- van Rossum. t. u mededeelen. (tor Irtiert- kunnen behèltetn met andere mogendheden, naar ‘urd istoen ik te Beriya het bjjwonen van het gynae- werd mij den iaatsten dag door het gerechtshof) of bovendien Zit. BIJZONDERHEDEN OP PAGINA PUBLIEKE VERMAKELIJKHEDEN M LONDEN, 17 Oct. (Reuter). De Engelsche mi nister van Buitenlandsche Zaken, Sir John Simon, zeide hedenavond in een radiorede, dat de geheele wereld zich rekenschap geeft van den ernst van Dultschlands stap, de ontwape ningsconferentie te verlaten. Namens Groot- Brittannlë zal geen enkel woord overijld wor den uitgesproken, dat den toestand kan verer geren. Groot Brittannië’s toekomstige gedrags lijn zal een zeer grondige bestudeering en een zeer nauwkeurige overweging elschen van het geheele kabinet. Deze lijn zou overlegpleging j Dimitrof wenscht wederom verschillende din gen te weten, o.a. wie de onmiddelljjke chef van dezen getuige was. De president vindt hier een aanleiding, Dimitrof met nadruk er voor te waarschuwen, geen verdere naar dr. Bünger’s meenlng volkomen overbodige vragen te stellen Dimitrof wilde verder graag weten, tot welke party get. behoort. Get. Kohls verklaart, nadat de president nieuw zijn twijfel over de noodzakelijkheid deze vraag heeft uitgesproken, nog nooit lid een partij te zijn geweest. Hierna wordt gepauzeerd. volgend jaar zullen worden opgevoerd. De ge bruikelijke godsdlen;'vIechtlgheld. die aan ie keuze vocrafgaat. werd gehouden in het bijzijn van ongeveer de geheele bevolking. Na afloop kwam de gemeenteraad in een geheime zitting op het raadhuis bijeen Nadat geruitnen tijd vergaderd was. werden de voornaamste resul taten der bespreking voor het stadhuis aan geslagen. De hoofdrollen zijn als volgt verdeeld: Chris tus wordt uitgebeeld door Alois Lang, de pro loog wordt geleld door Anton Lang en t koor door Guido Diemer. Verder is Petnre: Peter Rendl, Judas: Hans Zwlnk, Johannes: Willy Sterling, Maria: Anny Rutz. Magdalena: Klara Mayer, Caiphas: Hugo Rutz, Annas: Anton Lechner. Pllatus: Melchior Breitsamter en He- rodes: Hans Mayr. Behalve voor de Judas-, Johannes- en Mag- dalenarol zijn voor alle overige hoofdrollen de zelfde speler., gekozen als La 1930. BERLIJN. 17 Oct. (V. D.) De Pruisische Mi nister van Binnenlandsche Zaken heeft per radio een oproep gericht tot de bevoegde auto riteiten, waarin het wordt voorgesteld alsof de molestatie, waaraan buitenlanders somtijds blootstaan, het werk Is van Marxistische of communistische provocateurs, die Dultschland in diplomatieke moeilijkheden willen wikkelen De betrokken autoriteiten moeten alles doen voor de bescherming van buitenlandsche staats burgers. Indien politioneel Ingrijpen noodzake- Hjk 13, moeten zij met voorzichtigheid en hof felijkheid. optreden. De plaatselijke autoriteiten moeten zich met S. A., S. S. en Stahlhelm in verbinding stellen om met alle middelen derge lijke molestaties te bestrijden in de gemeen schappelijke overtuiging, dat het de vanzelf sprekende plicht van elk natlonaal-soclallst is. de gastvrijheid te beschermen en te eerbiedigen. Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiii^ Verwachting: Zwakke tot matigen. Zuidelijke tot Oosteiyken wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen re gen. mogelijk nachtvorst, weinig veran dering in temperatuur. Hoogste stand: 767.0 te München. Laagste stand: 736.8 te Reykjavik. De regeering was In de openlngszlttlng van den senaat vertegenwoordigd door minister Paul-Boncour. Het eenlge woord aldus Paul-Boncour dat ik heden hier uit kan spreken zonder de bestaande zorgen te vergrooten, is dat Frank rijks vriendschapsbanden sterker zijn dan ooit. De Senaat werd verdaagd tot 24 October. Naar aanleiding van het verzoek een aantal personen te dagvaarden, die verklaringen kun nen afleggen inzake Popof’s verblijf te Moskou, verklaart de procureur-generaal dr. Werner, dat de Justitie moeilijk deze getuigen, die voor een deel te Moskou vertoeven, kan dagvaarden. Indien beklaagde of zijn verdediger kans zien deze getuigen naar Berlijn te krijgen, gaat hjj volkomen accoord ermee, dat zij als getuigen gehoord zullen warden, wat hjj zelfs van groot belang vindt. Dr. Teichert heeft voorts het verhoor van den juridischen adviseur der Communistische Rijks- dagfractie, Felix Halle, gewenscht. Halle's ver blijf Is op het oogenblik echter onbekend. Eenl- gen tijd geleden schijnt hjj Dultschland te heb ben verlaten. Ook de procureur-generaal blijkt accoord te gaan met het verhoor van een aantal andere getuigen, os. van een aantal personen die bij de Internationale Roode Hulp te Berlijn werk zaam waren en kunnen verklaren, dat Popof daar nooit kwam. Als getuige wordt de postbod^ Willy Otto genoorSr oie op den avond zijn gêbrulke- lljken gang door het Rjjksdaggebouw had ge maakt, om de brievenbussen te leegen. Deze ge tuige deelt mede: „Tegen kwart voor negen kwam ik in portaal V en vroeg den portier of nog iemand van de afgevaardigden aanwezig was. Mij werd gezegd, dat Torgler juist was weg gegaan. Ik heb toen mijn lantaarn opgestoken en ben naar boven gegaan. Het was geheel don ker in het gebouw. Er brandde geen enkele lamp. Ik heb niets verdachts gemerkt, geen geluiden gehoord en geen brandlucht waargenomen. Een van de beide groote glazen deuren in de wandel- hal stond open. Ik heb den Rijksdag ongeveer of 6 minuten voor negen verlaten.” Daarna wordt de timmerman Lippert gehoord, die een nauwkeurig verslag geeft van de meu- bileering en stoffeering van de groote zaal. Vervolgens verklaart de beambte, die sedert elf jaar portier van portaal II is, dat hij op den avond van den brand de deur eenlge mi nuten over achten heeft gesloten ZUn collega Kohls riep hem toe. dat Torgler nog in het gebouw was en onmiddellijk daar na werd hem telefonisch verzocht de garderobe van Torgler naar boven te brengen. Getuige heeft de deur van portaal n op de gebruikelijke wijze gesloten en den grendel er voor geschoven. Hjj acht het niet mogelijk, dat iemand den sleutel bemachtigd heeft. Ook ge looft hij niet, dat iemand een was-afdruk van het slot heeft kunnen nemen. Het O. M. vraagt dan of het mogeljjk was, dat Ryksdagleden als zij in de portlers-loge telefoneerden, den sleutel konden bemachtigen. Getuige: Dat zou mogelyk zijn, doch dat mag ik van de heeren. die daar telefoneerden, niet denken. Als vertrouwenswaardige Rljksdagleden in de loge telefoneerden werd natuurlijk niet verder op hen gelet. Dr. Teichert: Hebt u op den dag van den 'brand een man met een pet op door portaal II zien komen? Getuige: Neen. Dr. Sack: De secretaris van de soc. dem. partij dr. Hartz heeft te Londen verklaard, dat op den dag van den brand In de fractie kamer van de SPD een bijeenkomst met bui tenlands che journalisten heeft plaats gehad Getuige is hier evenwel niets van bekend, door portaal II is niemand van deze bijeen komst naar binnen gekomen. De Rljksdagemployé Kohls, die nu gehoord wordt, heeft ruim twintig Jaar dienst gedaan by de garderobe van portaal II. Tien minuten voor achten had hl) dien avond gezien, dat de garde robe van afgevaardigde Torgler er nog hing. Hi’ belde kamer 9a op, doch er kwam niemand aan de telefoon, evenmin als bij een tweede gesprek. Ook hoorde hij geen in-gesprek-slgnaal. Toen hjj den hoorn nog in de hand had, werd er in de garderobe gebeld, waar geantwoord werd door den liftbediende. Hjj kreeg het verzoek, Torg- ler's garderobe boven te brengen, wat ook ge beurde. Om 8 uur was de bediende van de lift weer beneden. Drie minuten later werd het por taal gesloten. De president verklaart in de pauze zich zelf er van te willen overtuigen, welk signaal men door de telefoon hoort indien de opgeroepene niet antwoordt. De verdediging verzoekt dan een tegenspraak te mogen vaststellen tusschen vroegere getui genverklaringen en de thans' afgelegde verkla ringen. Volgens vroegere verklaringen heeft get. slechts In het algemeen van één oproep naar de communistische fractiekamer gesproken. Volgens de verklaringen van nu heeft get. echter vier maal opgebeld en wel tweemaal op toestel 321 en tweemaal op toestel 322. Geen dezer vier maal bad hl) antwoord gekregen, doch onmiddellijk «ia de vierde poging belde Torgler door het andere toestel op. r van Nederlandsche koten in Zwiteer- be perkt. BERLIJN, 17 Oct. Vandaag wordt het getuigenverhoor voortgezet en zal volgens me- dedeeüng van den President ook de kwestie der zg. onderaardsche gangen onder het Ryks- daggebouw worden behandeld. Er staan weer elf personen op de getuigenlijst. Behalve de vier getuigen, die gisteren niet meer aan de beurt konden komen, zijn nog verschillende an dere RUksdagemployé'a gedaagd, onder hen o. a. de werktuigkundige ir. Heinrich Rlese, de chef- machlnlst Eugen Mutzka en ingenieur Paul Bogun. By den aanvang der zitting houdt de presi dent dr. Biinger een korte toespiaak, waarin hij mededeelt, dat de Nederlandsche consul - generaal te Leipzig, de heer Knobel, die het proces bijwoonde en er bijzondere belangstelling voor heeft getoond, gisteravond is overleden. ROME, 17 Oct. De politie is er in geslaagd de daders te arresteeren van den aanslag, in het voorjaar gepleegd in het voorportaal van de St. Pieterskerk, waar bjj de garderobe een bom was gedeponeerd, welke was voorzien van een tijdlont. Het zijn de gebroeders Renato en Aldo Cianca en een zekere Bucciglionus. De drie gearresteerden zullen zich te verant woorden hebben wegens antl-fasclstlsche en terroristische activiteit. Nog meer arrestaties worden verwacht. De arrestanten pleegden hun terreurdaden in opdracht van den te Parijs levenden anti- fascistischen emigrant Alberto Cianca. die hun ook het noodlge materiaal en geld leverde. onderzoeken, welke niet alleen Dultschland en Frankrijk interesseert, doch alle volken, die zich voor een edele taak vereenlgden (levendig ap plaus van links) De zware offers, welke wij in het verleden brachten, machtigen ons te volhar. den in een matigingsvolle houding, welke geen marchandeeren toelaat. In dezen geest zal Frankrijk deelnemen aan de op 26 October in de Volkenbondsstad te houden zitting. Franrjjk is allerminst geïsoleerd. Sedert het einde van den oorlog, heeft het nimmer meer vriendschappen gehad dan thans. Van alle zij den ontvangt het bewijzen van vertrouwen. De regeering is vastbesloten een voorbeeld te ge ven van rust en koelbloedigheid. Zij is zich er van bewust, dat de verdediging van het grond gebied en van de vrijheid van Frankrijk is ge waarborgd. De kamerdebatten over de buitenlandsche politiek worden op 27 October gehouden. bekend. Hij weet ook niet of Minister-President Goering toen ter tijd in het paleis verbleef. Dr. Werner zet uitvoerig uiteen hoe in het brulnboek zonder een schijn van bewijs beweerd wordt, dat onder de aanvoering van Heines, Schulz en Graaf Helldorf 8. A.-afdeellngen door de onderaardsche gang in den Rijksdag doorgedrongen zijn en daar brand gesticht hebben. Voor eiken 8. A. en 8. 8.-leider afzon derlijk zou nauwkeurig vastgesteld geweest zijn waar hy brand moest stichten. Een avond te voren werd er( generale repetitie gehouden. Van der Lubbe was als vijfde of zesde meegegaan. Zoodra degene die in den Rijksdag op den ult- kyk storjd meldde, dat de lucht zuiver was, to gen de brandstichters aan den arbeid. De brandstichting was in een paar minuten beëindigd en zij gingen langs denzelfden weg heen, dien zjj waren gekomen. Van der Lubbe bleef alleen in het Rjjksdaggebouw achjer. Als getuigen stelde de procureur voor te hoe ren: Heines, politie-presldent te Breslau, Ober leutnant Schulz en graaf Helldorf. poütle-pre- sident te Potsdam. Ook stelde hy voor Goering en Goebbels te hooren. In het Brulnboek wor den telkens de ongehoordste beweringen ge daan. zonder maar een schijn van bewijs te probeeren. Los wordt beweerd, dat minister Goebbels de vader is van het plan, en dat premier1 Goering het verder heeft uitgevoerd Het is een plicht, om. wanneer zulke dingen worden beweerd zonder zAeem van bewijs, den aangevallen heeren de mogelijkheid te geven, zich uit te laten over al deze dingen en vooral beschouwingen te houden over den toenmallgen politieleen toestand en over de maatregelen, die toen noodzakelijk waren. Het verhoor der getuigen Helnls Schulz en graaf Helldorf zal Vrijdag plaats hebben. De ministers Goering en Goebbels zullen verhoord worden, wanneer het gerecht begint met de politieke beschouwingen. Dimitrof vraagt, of hy het Brulnboek niet mag bëstudeeren. De Senaat zal er morgen over beslissen. Dr. Sack wijst er op, dat Heines heeft getele grafeerd uit Breslau, dat hjj van 26 Febr. tot begin Maart in Gleiwitz was. Hjj stelt voor ge tuigen te hooren. of dit 4aar is. Niet, hy politie-presldent Heines wantrouwt. omdat de mentaliteit van het buitenland verlangt. Ook Oberluitenant Schulz heeft per brief me degedeeld. dat hy in den tyd van den brand luitenant leugenaar BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS, Per kwartaal voor Alkmaar f 2. Voor buiten Alkmaar f 2 85 floïlluitreerd Zondagsblad f 0.60 hooger Dagblad uitgegeven door de NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem dent een zoogenaamde lyfwacht van dertig man had gelegen, had u die dan kunnen zien? De getuige antwoordt, dat hy dat niet zeker acht, maar misschien kan de machinist Mutzka daarover uitsluitsel geven. Op de vraag van den procureur-generaal of de getuige onder zyn personeJ onbetrouwbare menschen, had. antwoordt Risse beslist ont kennend. Op de vraag van Dimitrof of er sinds einde Januari nieuwe arbeiders zyn aangesteld, ant woordt getuige, dat er niet meer dan twee man nen zyn aangesteld met wie de beste ervarin gen zyn opgedaan. Als volgende getuige wordt de machinist Mutzka gehoord. Hy verklaart, dat de onder aardsche gang niet van den Rykadag naar het paleis van den president leidt, maar naar het ketelhuis. Deze gang heeft later een vertakking gekregen naar het paleis van den president om ook daarvan de verwarming te verzorgen. Wan neer het ketelhuis gebruikt wordt, zyn de belde toegangen tot de gang geojpend. De president verklaart dan, dat een onder zoek ter plaatse zal worden ingesteld. Op een vraag van den president of hy den 27en Februari in de onderaardsche gang iets byzonders heeft opgemerkt, antwoordt getuige ontkennend. Mutzka vertelt dan dat er eens een sleutel Is zoek geraakt, die nooit meer te ruggevonden werd. Het is echter al lang gele den, dat dit voorval plaats had. Van een wacht, die uit 8. A. of 8. 8. -mannen zou bestaan, in het paleis van den president, is getuige niets degedeeld, dat hy in den tyd ziek lag te Tutzing. Juist omdat Schulz in de emigrantenpers als wordt voorgesteld, is het noodig, om getuigen PARIJS. 17 Oct. De Fransche Kamer is van middag om drie uur voor het eerst na het zo merreces weer byeengekomen. Het Huls was ge heel bezet. Nadat de voorzitter de tydens het reces overleden afgevaardigden had herdacht, nam minister-president Daladiei* het woord Hy legde er den nadruk op, dat het aanblyven van de regeering afhankeiyk is van de goed keuring der begrooting. Daladier eischte directe behandeling van het voorstel, waarmede de Ka mer met 470 tegen 120 stemmen instemde. Daladier verklaarde, dat Dultschlands uittre den uit den Volkenbond het nog noodzakelijker maakte, de financiën op regel te brengen, om dat anders een vaste politiek op langen termyn onmogeiyk zou zyn. Daladier wil voorts de sta biliteit van den franc handhaven. Elk specula- tiegevaar kan slechts met een stevig sluitende begrooting worden bestreden. Het uittreden van Duitschland uit den VoL kenbond heeft een nieuwe situatie geschajjen, waarvan de regeeringen de consequenties moe ten bestudeeren. De regeering is zich er van be wust. dat zy steeds opnieuw de politiek der sa menwerking heeft bevorderd, welke de veiligheid en de waardigheid van alle volken In geHjke mate heeft gewaarborgd. BANGKOK. 17 Dec. (Reuter). De rebellen zouden naar het Noorden zyn teruggetrokken, na 500 dooden en duizend gewonden te heoben verloren. Om de zaak tot de juiste proporties terug te brengen, kan het volgende gei vertoefde voor cologencongres gevraagd «niet ik als arts en bovendien als van van der Lubbe dezen wilde ken. Toen ik antwoordde dat ik als arts daarvoor niet de aangewezen gerechtshof) landgenoot onderzoe- vrouwen- medlcus was, verklaarde men my. dat het niet ging om een psychiatrisch onderzoek, maar dat net gold een onderzoek op hchameiyk letsel (het toedienen van injecties en dergeiyke) waar toe ik my principieel niet ongenegen verklaar de, doch ik voegde er aan toe, dat Ik my er liever buiten hield. Ik heb verder van de zaak niets meer gehoord. Ryksdaggebouw moet gehad hebben, die later weer de deur moet hebben gesloten. De bedryfsingenleur van den Ryksdag Risse geeft een uiteenzetting van de technische in richting van den Ryksdag. Dr. Sack vraagt hem, of er in den kelder een aantal kisten stonden, die al brandmateriaal dienst konden doen, zooals in het brulnboek be weerd wordt. i Getuige antwoordt ontkennend. 4 Op de vraag van Dr. Sack of het personeel van het paleis van den president, wanneer het in den Ryksdag wilde komen, van de onder aardsche gang gebruik moest maken, antwoordt getuige bevestigend. Dr. Sack: Als in het paleis van den presl- zoogenaamde lyfwacht van dertig De „Ijsvogel” vloog Dinsdag van Bagdad naar Cairo ende „Snip" van Jodhpur naar Calcutta. wy hopen ook met de Dultsche regeering Na een overzicht van de geschiedenis der ont wapeningsconferentie vervolgde de minister: Iedereen weet, dat Duitschland een groote ge meenschap is. welke krachtens het Verdrag van Versailles is ontwapend Wy begrepen heel goed de Dultsche gevoelens en Groot Britiannië heeft dan ook veel gedaan, om Duitschland in staat te stellen, zelf te beschikken over zyn in stellingen en waardigheid. Groot-Briltannlë vervulde een leidende rol by de opstelling van de door Frankryk, Italië, Amerika en Groot- Brittannlë onderteekende verklaring, dat Duitschland geiykheld van rechten op het stuk van veiligheid moest verkrygen. Ook thans houden wy aan deze verklaring vast. De jongste gebeurtenissen hebben ontegen- zegiyk de onrust oen toenemen, welke In En geland en meer nog op het Europeesche conti nent heerscht en welke de ware reden is, waar om de sterk bewapende staten aarzelen hun strydkrachten te verzwakken. Iedereen kent de oorzaak van die onrust en nervositeit. Daarom hebben wy getracht, ons plan te wy- zigen. De kwestie, die naar alle waarschyniykheld de meeste moeite zou geven, was de vraag of Dultschland van meet af zou krygen, wat „monsters" genoemd werden, d.w.z. types van wapens, die dit land thans verboden zyn. Ik had verzocht er door de Dultsche regeering over te worden ingelicht, wat het nauwkeurig verstond onder monsters. Wat gebeurde? Toen ten slotte de Dultsche elsch formeel gesteld was. bleek deze, inplaats van te deflnleeren wat verstaan werd onder monsters, een belangryke herbewapening te eischen van den eersten aanvang af. Ik betreur het ten zeer ste dat minister Von Neurath in zyn toespraak tot de buitenlandsche pers my in dezen heeft beschuldigd van het verkeerd voorstellen van feiten. Ik ben volkomen bereid documenten te publiceeren om de juistheid myner verkla ringen aan te toonen. Zonder eenigen twyfel is de verrichte zware arbeid door de Dultsche houding in gevaar ge bracht, zoo niet vernietigd. Zeer dwaas is de bewering, dat de Dultsche regeering besloot, om de ontwapeningsconfe rentie te verlaten, alleen wegens mijn verkla ringen te Genève op Zaterdag jJ. Deze werden volledig gesteund door Norman Davis. Baldwin zeide het onlangs juist, dat elke netie, welke door haar optreden de ontwapening onmogeiyk maakt, geen enkelen vriend in de wereld zou hebben. Het doel der Engelsche politiek Is niet het verwekken van gevoelens van wrevel. Wy blyven trachten, om van een sa menwerking tusschen alle staten van goeden wil te begunstigen. Ik vertolk de gedachte der geheele Britsche regeering, wanneer ik zeg, dat niets ongedaan is gebleven in deze recente onderhandelingen, om te zoeken naar een basis voor een eeriyke en eervolle overeenkomst, waarop de hoop der menschheid op een toe- komstigen gevestigd. GENEVE, 17 Oct. (Reuter) Op grond van de gisteren uit Washington orttvangen Instruc ties, heeft de Amerikaansche vertegenwoordiger Norman Davis de volgende verklaring gepubli ceerd: Wy zyn te Genève enkel en alleen voor ont- wapenlngsdoelelnden Zoolang er een mogeiyk- heid bestaat de onderhandelingen over ontwa pening met succes voort te zetten, zullen wy daartoe bydragen. Wy zyn evenwel niet aan het politieke ele ment of een zuiver Europeesche zyde van het vraagstuk geïnteresseerd. wy stellen nogmaals vast, dat wy op geen enkele wyze in polltleken zin met een Euro peesche mogendheid verbonden zyn. Onze medewerking betreft alleen de ontwa pening. Of de omstandigheden voor het vervolgen van de huidige ontwapenlngs-poglngen gunstig zyn of niet, is een vraag, welke door de Europee sche mogendheden en niet door de Vereenlgde Staten moet worden opgelost. In den loop van deze week zullen besprekin gen tusschen de Europeesche hoofdsteden plaats hebben. Wy wenschen aan deze besprekingen niet deel te nemen, aangezien zy van zuiver polltleken aard zyn. De in Mei van dit Jaar door president Roo sevelt in zyn boodschap aan de staatshoofden opgestelde grondbeginselen blyven voor de po litiek van de Vereenlgde Staten maatgevend. nog- het jnogeiyk acht, dat de getuige Bogern komen. Wockoeck verklaart, dat deze man dan niet alleen een sleutel, maar ook een helper in het

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 11