Prikkeldraad
H
Bombardement uit de lucht
4
De bekende weg
□ke.
Werkloosheid
handelspolitiek
en
Het verpleegsters
kapje
ern
I
GEEN PRAEADVIEZEN
WINTERSWIJK ALS GE
VECHTSTERREIN
f,ANTI-CLERICALISMEtf
VRIJDAG 20 OCTOBER
HET FEEST VAN DEN DVITSCHEN HANDARBEID
Verbeelding
Misleidende uniformen
politiek
Een structuurcrisis
KINDEREN VAN ONS VOLK
Prae-adviu prof. Mee»
Het weer op Zondag
Een haard te Nijmegen?
Audiëntie Aartsbisschop
Prae-advies dr. Kortenhorst
Eerste proefneming
Hulp in den nood
KATH. JONGENS-CENTRALE
Luchtalarm
Examen M. O. akte K
Bescherming van burgers door
burgers by gasaanvallen
Benoeming van plaatselyke
directeuren
Beeld der verwoesting
stippen verdwijnen even, komen
Het weer blyft waarschynlyk
mooi. Geringe kans op
storing
Bommen by avond
Prof. Mees bepleit aanpassing der
productiekosten; dr. Korten
horst actieve handels-
i .ij
The public eve
wijkverpleegsters
gaan
thans zoo goed als geen
export
9
Mevrouw J. M. Sterck—Proot schrift ons:
et jongste offlcleele verbod van uni
form dragen brengt als van zelf
naar voren een uniformdragen door
vrouwen, dat In ons land tot heel wat
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht zal
de volgende week alleen Maandag en Donder
dag audiëntie verleenen.
In het Admiraalspaleis te Berlijn werd een voorstelling gegeven onder den titel
„De handarbeid in woord en lied", zulks ter gelegenheid van het feest van den
Duitschen handarbeid
De rest van de wereld verlangt de vrije wer
king van vraag en aanbod, de vrije prijsvorming
en den vrijhandel nu eenmaal niet. Daarnaar
zullen wij ons hebben te richten.
dam (H. Franc.
burg OFM.; te Hello: RD. J.
n loten
en. - la
lisjes ia
I -
Vervolgens wordt de crisispolltlek der regee-
ring besproken, met haar systeem van maat
regelen om. met toelating der vrije prijsvorming,
de markt voor agrarische producten te steunen.
Des politiek, die extensiveering der bodemcul-
tuur medebrengt, zal het aantal der werkloo-
zen op het platteland zeer seker vergrooten.
Daartegenover staat, dat aan de belangen der
industrieele bevolking ternauwernood aandacht
wordt geschonken.
Dr. Kortenhorst beschrijft dan hoe ook in
de buttenlandsche politiek, waarin Nederland
tot het einde toe aan den vrijhandel heeft vast
gehouden zich thans een wijziging voltrekt,
welke om. beheerscht wordt naar bet steeds
sterker wordend streven naar autarkie in
Dultschland ..Wanneer de reciprodteltsgedach-
te In de practjjk zal zijn doorgewerkt, en
ban der meestbegunstlging definitief is gebro
ken, liggen tal van mogelijkheden voor het grij
pen: Rusland. Zuid-Amerika, Spanje en zooveel
andere landen meer." Het zal zaak zijn, de
economische structuur van ons volk te ver
anderen.
Ten aanzien van de rationalisatie als middel
om de productiekosten te verlagen merkt de
Wageningsche hoogleeraar op, dat het beter is
in tijden van depre'sle het geheele personeel
tegen lager loon aan het werk te houden dan
slechts een deel ervan tegen hoog loon ten
koste van een ander deel dat werkloos wordt.
De nationale vereenlglng tegen de Werkloos
heid zal in een Zaterdag as te Amsterdam te
houden vergadering de vraag bespreken ..Welke
le&'en moeten ter voorkoming van werkloos
heid getrokken worden uit de wijzigingen welke
tengevolge van de oeconomlsch-politieke maat
regelen van verschillende staten, in het inter
nationaal ruilverkeer van Nederland ingetre
den zijn?"
De prae-adviezen, voor deze vergadering uit
gebracht zjjn van de hand van prof. dr. W. C
Mees, hoogleeraar te Wageningen en van dr-
L. O. Kortenhorst, secretaris van de Alg. R. K.
Werkgeversvereenlging te 's Gravenhage en ge
publiceerd in het Tijdschrift van den Neder-
landschen Werkloosheldsraad
Er blijft in die omstandigheden, aldus beslist
dr. Kortenhorst zijn prae-advles. niets anders
over dan voorlooplg in de eerste plaats te let
ten op de eigen Nederlandsche markt- Dese
dwangpositie is verre van aangenaam, doch
het is een kwestie van zijn of nlet-zUn. Op de
basis eener nationale economie kunnen later
weer pogingen gedaan worden om te komen tot
een vrijer handelsverkeer met sommige landen.
Doch we kunnen de tegenwoordige overgangs
periode niet doorkomen zonder ons te richten
naar het autarkisch stelsel dat In de ons om
ringende landen wordt nagestreefd
qevierd
- r«a
ir Ha»»
boeek.
De prae-adviseur dringt aan op
een wettelijk voorschrift, krachtens
hetwelk alle geldvorderingen (dus
ook de loonen) steeds zullen moe
ten worden afgedaan met zooveel
geldeenheden als overeenkomen
met de oorspronkelijke koopkracht
van het in de overeenkomst uitge
drukte bedrag. Bij verandering in
de waarde van het geld zullen zjj
dus steeds moeten worden herleid
in dier voege, dat zij een vaste
koopkracht bljjven vertegenwoordi
gen.
De drie
weer terug, recht op het station aan. Een bom
valt, gevuld met mosterdgas, midden op bet
Stationsplein, en maakt twee slachtoffers.
Ja werkelijk, ze lagen daar, languit geveld
straatkeien, bespat met de bruine
(De geur van mosterd werd door
verflucht overheerscht). Een huis stort in (er
ontstaat althans op wreedzame wijze een steen
hoop)! er ontstaan eenlge branden (gelukkig
alleen maar in takkebossen) De straat en eenl
ge huizen zijn door mosterdgas besmet.
Een waterleiding spuit zijn water bruisend
boven het plaveisel uit.
Winterswijk is een beeld der verwoesting.
In verband met den vredestoestand wordt dit
alles belangstellend door de menigte bekeken,
opgeteekend. gefotografeerd en gefiflmd. Voor
al de beide lijken waren favoriet.
over de
vloeistof.
Winterswijk blijft echter op zjjn hoede en
houdt alle lichten gedoofd. Het wordt stikdonker
in het plaatsje. De vfjandelljke vliegers zul
len moeite Rebben zich te orlënteeren. Maar
Intusschen wordt de luchtbeschermingsdienst
mobiel. Maréchaussée rent door de straten.
Iemand zet een gasmasker op. (Een filmope
rateur rent er op af: doet u dat nog eens
opnieuw. Het feit wordt gefilmd). Dan ver
schijnen er een heele massa maskersnulten
de brandweer schroeft slangen aan en spuit de
besmette plaatsen af. Bordjes verschijnen:
Mosterdgas, streng verboden toegang. Een dok
ter, met personeel, allen gemaskerd. bezoekt
zijn patiënten. De ambulance rijdt aan. Overal
komt men in de weer. De Ingestorte hulzen
worden opgeruimd. Chloorkalk verspreidt een
hyglenischen.doch zeer onhebbelljken stand. De
branden worden door de brandweer bespoten,
doch niet gebluscht dan na het bezoek van
den Minister van Defensie. Deze probeert een
gasvrije loopgraaf.
Dan luidt de brandklok. Dat is ditmaal eens
een goed teeken: „luchtalarm geëindigd." En
al spoedig volgt het sein: „luchtgevaar gewe
ken."
Het nut van de oefening Is daarmee niet be
twist. Ongetwijfeld was het een leerzame dag
voor de betrokken diensten.
De oefening was niet direct Instrueerend voor
de toeziende bevolking. Doch dezen doen al
thans de zekerheid op, dat in geval van lucht
aanvallen georganiseerd moet worden opgetre
den. Dit zal er veel toe bijdragen een paniek
te voorkomen Alle verschrikkelijke schilderin
gen van luchtaanvallen stichten minder nut
dan een goede les, hoe men er zich voor moet
bergen. Na de eerste proef te Winterswijk zul
len alle gemeenten tot die les moeten be
sluiten.
Onder de autoriteiten en genoodlgden merk
ten we o. m. op: Zijne Excellentie den Minis
ter van Defensie; een vertegenwoordiger van
het Departement van Binnen! Zaken; den Ter-
ritorialen Bevelhebber in Overijssel en Gelder
land; den Territorialen Bevelhebber in Fries
land; den Commissaris der Koningin in Gel
derland; Divlsie-Kommandanten der Konink
lijke Maréchaussee en der Rijks-Veld wacht
Leden der Commissie voor Interdep. Luchtbe
schermingsdienst: Officieren van het Departe
ment van Defensie en van de Luchtmacht; den
Commissaris van Politie van Breda: Burge
meesters van verschillende Gemeenten: Hoof
den en waamemend-Hoofden van Luchtbe
schermingsdiensten uit de Gemeenten; het Ge
meentebestuur van Winterswijk, vertegenwoor
digd door den Burgemeester. Bosma. en de
belde Wethouders: Bent en Van Dam. en den
Gemeente-Becretaris M. Wierenga. Het Hoofd
van den Luchtbeschermingsdienst te Winters
wijk. J. L. O. de Koster, bijgestaan door den
Inspecteur van Polltie H. Feberwee. den Com
mies le klasse ter Gemeente-Becretaris. G. We
ver, en het waarnemend Hoofd van den dienst
F. Hoogeveen. Boekhouder van Gemeente
werken.
De eerstgenoemde prae-adviseur begint met
er op te wijzen, dat de wijzigingen, waarvan
in de te behandelen vraag gesproken wordt,
steeds belemmeringen zijn, die voor ons land,
walks industrie voor een groot deel op export
is aangewezen een toeneming der werkloosheid
ten gevolge hebben Daar voor een klein land
als het onze, dicht bevolkt en arm aan delf
stoffen. autarkie volslagen ónmogelijk Is, moe
ten wij tegen eiken prijs onzen export handha
ven Ten aanzien van de mogelijkheden hiertoe
behoeft men niet al te pessimistisch te zijn,
want de groote daling welke onze exportcijfers
in de laatste jaren te zien hebben gegeven, zijn
ten deele ook het gevolg van de enorme daling
der prijzen, zoodat de hoeveelheid van het ge
ëxporteerde niet direct uit die cijfers valt af
te lezen.
Dat onze
(Wiskunde.) Geslaagd de heer J. Kalmijn, te
Utrecht.
In beginsel is prof. Mees tegen een stelsel
van Invoerrechten, daar deze geenszins de
strekking hebben de belemmeringen, door het
buitenland aan onzen handel in den weg ge
legd, op te heffen. Tegen al of niet verkapte
exportpremies van het buitenland, zooals bv.
thans door Dultschland worden uitgekeerd, zou
hU echter een compenseerend Invoerrecht ge
steld willen zien.
1 In „de Nederlander”, onder hoofdredactie
van oud-mlnlster de Geer, wordt door dezen
alleszins bevoegden schrijver, tegenover
nazl-deskundlgen die zich beklagen, dat
men hier te lande niet aan conversie van
staatsleeningen denkt, uiteengezet, dat er
in de laatste vier jaren in ons land tal van
converslaleeningen geplaatst zijn. Hieraan
wordt de opmerkig vastgeknoopt, dat he
laas de voorwaarde voor die leeningen niet
zoo gunstig konden zijn als in Engeland,
wat zijn oorzaak vond in verschillende daar
aanwezige omstandigheden.
De Maasbode zou nu die omstandigheden
gaarne door den zoo bekwamen collega van
j)e Ned.” besproken willen zien.
Dat is nu een vragen naar den bekenden
weg, want deze omstandigheden zijn toch
meer dan voldoende bekend, terwijl men in
Rotterdam ook zeer goed weet, dat de oud-
minister van Financiën er het moeiUJkst
van allen over kan spreken, in verband met
de onderhandelingen die hij heeft moeten
voeren met de banken.
In Engeland en Brazilië heeft men de
eonversieleenlngen kunnen uitgeven tegen
een rentetype dat ver beneden het normale
lag
De oorzaak daarvan was in d.e eerste
plaats dat het land het plaatsen van de con-
versieleeningen zag als een nationale daad,
zooals hier te lande de eerste leening in
1914 ter bestrijding van de mobilisatie-uit-
gaven. De banken en daar komt *t voor
namelijk op aan verleenden hun volle
medewerking, ’n medewerking die hier te
lande toen men er aan dacht leeningen te
plaatsen tegen een zeer laag rentetype van
b.v. 25 procent, zooals in Engeland, nog al
wat te wenschen heeft overgelaten, als wij
tenminste goed zijn ingelicht. Iedereen die
er toe in staat was wenschte een obligatie
te koopen. want, dat was een nationale
daad. De eene zweepte den ander op, zoo
dat degene die zich er aan onttrok, als een
onwaardige, als een vijand van het land
beschouwd werd.
Van deze bijzondere omstandigheden
is tot hiertoe niets te bemerken. De banken
en de groote leidende financieele organen
zwegen, in plaats van ons volk tot een der
gelljke mooie en groote nationale daad aan
te sporen. Integendeel als er een procent
meer te halen was, al was dan de belegging
nog zoo riskant, dan werden de beleggers
er door de banken toe aangezet.
Dat alles weet „De Maasbode” even goed
als wij en daarom verwondert het ons, dat
de redactie dat zelf niet wil schrijven maar
een oud-minister er toe uitnoodlgt; - tenzij
het haar duidelijk begint te worden, dat zij
met haar gezaghebbende stem op finantieel
gebied mede schuldig is aan de hier niet
aanwezige omstandigheden.
misleiding en vaak ver van onschade-
Hjke misleiding aanleiding geeft. Ik be
doel het dragen van het verpleegsters
kapje door soms totaal onbevoegden.
Persoonlijk ben ik van zulk een dracht
nooit meer slachtoffer, sinds ik kort voor
den grooten oorlog een keukenmeisje we
gens verregaande onzindelijkheid moest
ontslaan en haar een groot jaar later met
een verpleegstersuniform getooid, zag
rond gaan onder de Belgische patiënten
en sinds ais verpleegster haar leven voort
zetten.
Werkelijk zoo ergens, dan geldt hethier:
het zijn niet allen koks, die lange messen
dragen. Maar uit een kleine enquête bleek
me hoe nog altijd een groot procent van
verpleging-behoevenden onkundig is van
het feit, dat gediplomeerde verpleegsters
voor ieder te herkennen zijn aan de broche
door de wet haar toegestaan, waarop in
duidelijke letters de woorden: Ziekenver
pleging Wet, en bij kraamdiploma een
ooievaar op het zilveren kruis en relief.
Indien die kennis meer ware doorge
drongen, dan zou het bijvoorbeeld niet
voorkomen, dat een „verpleegster” zich bij
advertentie aanbiedt en dan mogelijk wel
een flinke hulp Is In huisgezinnen en In
richtingen met zwakken en ouden; maar
als het op zieken- en ziektenbehandelen
aankomt gevaarlijk onkundig blijkt. Dan
zou het ook niet voorkomen, dat een aan
staande moeder zich door „recomman
datie” van vriendinnen of kennissen van
een „zuster” verzekert, die noch kraam
verpleegster noch kraamverzorgster is,
zoodat van onbevoegde hulp kraamvrouw
en zuigeling vaak dupe worden. Doktoren
hebben van deze misstanden soms echt
ontstellende dossiers.
En met allen verschuldigden eerbied voor
het geestelijk kleed en erkenning van de
groote geestelijke waarde onzer verplegen
de religieusen moest het ook niet mogelijk
zijn dat nog altijd zoovele ongedlplomeer-
den onder haar als wijkzuster soms zelfs
offlcleele aanstellingen krijgen, tenzij dan
jarenlange ondervinding op verschillende
ziekenzalen het diploma compenseert. Ik
weet echter dat de geestelijke'zusters voor
haar Inrichtingen volleerde krachten te
kort komen; maar dit mag nog geen reden
zijn dat bijvoorbeeld zelfs zusters uit de
kloosterhuishouding na een tijdje afkijken
en meehelpen op de zalen en in de wijken
winst meer oplevert, is volgens prof. Mees te
wijten aan het feit, dat de productiekosten niet
gedaald z*n in evenredigheid met de prijzen
op /ie wereldmarkt.
Een van de twee is dus noodzakelijk: herstel
der prijzen of verlaging der productiekosten.
Daar de prae-adviseur tegen inflatie gekant is,
acht hU den laatstgenoemden weg den juisten.
Daar ook de prijzen der grondstoffen sterk ge
daald zjjn. komen voor verlaging nog slechts in
aanmerking de vaste loonen en de renten en
aflossingen welke op geleende kapitalen betaald
moeten worden. Om hiertoe, en daardoor tot
een herstel der welvaart te komen, geeft prof
Mees een middel aan. dat door hem reeds her
haaldelijk bepleit is, n.l. dat men het idee
moet loslaten, dat iedere verbintenis moet
worden gekweten met het aantal guldens dat
destijds werd overeengekomen, omdat dit bjj
veranderingen in de waarde van het geld tot
schadelijke onbillijkheden leidt.
Donderdagmiddag werd ons Winterswijk ook
door zoon vliegeraanval besprengen. Om half
drie kreeg de uitkijkpost er het bericht: .Jucht-
gevaar aanwezig."
Winterswijk kon echter rustig zijn, het was
paraat. Niemand minder dan de Minister van
Defensie met een stal van autoriteiten waakte
over het stadje. Een uur te voren had hij de
organisatie van den luchtbeschermingsdienst
nog gecontroleerd.
Te 14.40 kwam het radio-bericht„vljande-
Hjke vliegtuigen bedreigen den Gelderachen
Achterhoek."
OnmlddelUjk werden de hulpdiensten gewaar
schuwd en brand- en polltle-patroulUes uitge
zonden.
de duisternis maakt het de bescherming ook
moellljker. Want men kan de vliegtuigen nu
alleen maar fiooren. Het is een speciale kunst
met twee reuzenooren het luchtruim af te lui
steren. De waakzaamheid blijkt gemotiveerd:
om 20.35 geeft de luisterpost bericht: „vijan-
derlljk vliegtuig nadert Winterswijk." Terstond
volgt het luchtalarm. Sirenen, uitrukken van
patrouilles. Bommen vallen uit den hemel (de
vijand had zich toch georiënteerd: zat boven
in den toren en schoot prachtig roode vuur
pijlen). Op verschillende plaatsen ontstond
brand (in Bengaalsche potten». Twee hulzen
aan weerszijden van de straat storten in. 2 Doo-
den en 4 gewonden. De electrische geleidingen
worden vernield.
Er herhaald zich dezelfde hulpdienst als des
middags alleen wordt spookachtig gewerkt met
zaklantaarns. De bevolking werkt mee in het
bevorderen der Egyptische duisternis: de etala
ges zijn donker, de hulsksmerlampen zijn aan
het oog onttrokken door gordijnen. Voor het
overige neemt de bevolking het geval niet ern
stig op. „In verband met den verdestuestand”
wordt de vertooning opgevat als volksvermaak.
De droevige mogelijkheden, die tot dergelljke
oefeningen dwingen, nemen bij nadere beschou
wing het humoristische van het geval weer
weg. Het onwerkelijk karakter van al die ge
ïmproviseerde rampen maakt zoo n oefening tot
een komisch openluchttooneel, alleen op het
eerste gezicht. ->
Als de N. 8. B.'era ons
aan dat van de N. 8. B. ontleend
achten, dan moet ons program in hun oogen
nog zoo kwaad niet zijn! Dan rijst de vraag,
waarom er eigenlijk een N. 8. B. bestaat I
De Kerk heeft onfeilbaar gezag over geloof
en zeden. Men erkent het. Goed. Ze bewaart
de schatten der genade in de Sacramenten.
Goed. Maar verder?
Als men de taal van sommigen leest, is het
of de Kerk verder nauwelijks meer zou zijn
dan een poel van verwording. Haar dienaren
zouden de oorzaak zijn van de corruptie van
het Christendom. ZU zouden de Europeesche
jeugd afslachten. Zjj zouden een verzameling
zijn van mediocriteiten, blinden, dwazen. Een
aanzienlijk deel der geestelijkheid zou in ont
binding zijn, het leven dooden van de jeugd.
Het verwijt van hcogmoed en geestelijke steri
liteit hebben zij zich moeten doen welgevallen.
Dit alles en nog veel meer heeft men dur-
ven schrijven namens den .Adel der catholieke
Jeugd”. Als dat adel is. mochten wij hopen, dat
teen studeerende tot dien stand behoort. Na- 1
mens de geheele universitaire gemeenschap zjj
geprotesteerd tegen dit verguizen van onze pries
ters, tegen dit werpen van slijk naar onze beste
mannen. Naar mannen uit het geheele Room-
•ehe volk, die in de jaren. waarin het leven nog
*Ues belooft, afstand hebben gedaan van het
geen met kosmisch geweld dan aantrekt. Naar
mannen, die wat meer is hun beloften
houden, God alleen weet in welk een strijd.
Jaar in Jaar uit, voor dag en dauw het
Offer breken in, hoe dikwijls leege kerken. Die
om wille der gehoorzaamheid het schampere
*°ord, dat ons leeken opluchting geven kan
'"houden moeten. Die schamel en grootendeels
•mgeëerd dcor het leven gaan. Die dagelijks in
Oen biechtstoel als het ware hangen over ra-
vtinen van ellende en gevaar, waaruit beelden
rijten, die ons het leven lang achtervolgen
*ouden. Die aldoor beloften hooren, die niet
“vervulling gaan, en toch telkens weer hun
•®**n spreken I
Mijn God! Past het ons, leeken, zulke men
noen. wier gebreken duizend-voud vergroot de
00t* »ljn, maar wier deugden wij bijna allen
“''••en, na te roepen Indien hun pogingen niet
^•'middellijk slagen? Denkt men zichzelf van
“m-gerlUkheld, benepenheid en mediocriteit te
“myooén door in rollende woorden aan de besten
°»der ons daarvan verwijt te maken? Durft men
vm» anderen heiligheid te vorderen, zoolang men
••u niet den eersten stap in die richting heeft j
Th /f en staat versteld, als men leest of
1^/1 hoort, vU voor enormiteiten propa
gandisten voor de N. 8. B. durven de-
blteeren.
Dezer
Vlekke 1
Alkmaar
Bisschop
Men moet echter niet leder aanbod van bul-
tenlandsch goed beneden kostprijs als dumping
beschouwen. Dumping is slechts aanwezig
wanneer daarenboven in het land van herkomst
zelf de prijzen door protectie hoog worden ge
houden om den export beneden kostprijs te kun
nen financieren of wanneer de exportprijzen
kunstmatig verlaagd zijn door een staatsmono
polie of door depreciatie der munteenheid. In
deze gevallen zijn compenseerende invoerrech
ten gewenscht.
Deze menigte was er „in verband met den
vredestoestand.” Onder dit motto verliezen mi
litaire oefeningen wel .eens hun krijgshaftig
aspect, en wijken gelukkig af van wat de mi
litair „de werkelijkheid” pleegt te noemen. De
ze oefening week af door een overmatige be
langstelling, ook van de zijde der Winterswjj-
kers.
De menigte nu tuurde niet vergeefs naar de
lucht. Want om drie uur verschenen drie stip
jes aan den hemel. Geen halve minuut had
men ze gezien, of een helsch lawaai breekt los
uit alle Winterswljksche sirenen (hoe komen
die dingen eigenlijk aan dien liefeljjken naam?)
De uitkijkpost had dus den hoofdpost gewaar
schuwd en deze had de fabrieken aan het
gillen gezet.
„Het internationaal protectionis
me is minder de oorzaak van de in
ternationale moeilijkheden dan wel
het gevolg van dieper liggende struc
tuurveranderingen. De mislukking
van alle internationale pogingen om
door middel van overleg en rede-
neering tot meer vrijhandel te ge
raken zijn alle gefaaldomdat de
internationale vrijhandel voor een
groot aantal staten in de periode
van wederopbouw met zelfmoord
gelijk zou staan.'*
sprak de burgemeester van
mr.
Sedert de vorige week Is plotseling en on
verwacht een groote verandering in de alge,
meene luchtdrukverdeellng en weersgesteld
heid gekomen, waarvan de gevolgen nog niet
kunnen worden overzien. De vorige week trok
ken zeer diepe stormdepressles in het Westen
en Noordwesten voorbij, die veel invloed ten
ongunste op de weersgesteldheid bij ons uit
oefenden. Daarin is een groote verandering
gekomen Eenerzljds zijn deze depressies plot
seling zeer veel in beteekenis en activiteit
verminderd, anderzijds heeft zich over N.O.-
Europa een nieuw en krachtig gebied van hoo-
gen druk ontwikkeld. De grens tusschen belde
weergebieden liep Donderdag over de Weste-
lljk^Sdeelen van de Noordzee. Over de Britsche
Eilanden lag evenwel een langgerekte secun
daire depressie, uitlooper van de in beteekenis
afnemende en statlonnalr geworden depressie bij
Ijsland. Deze secundaire bewoog zich, ondie
per wordend, in Noordoostelijke richting.
Over het algemeen la de weerztoestand daar
door belangrijk verbeterd en iets minder on
vast geworden.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat de door de
secundaire depressie veroorzaakte lichte storing
tegen het einde der week sterk in beteekenis
zal zijn verminderd. Dit beteekent. dat dan het
gebied van hoogen druk bU ons den weerstoe-
stand zal blijven beheerschen en dat wij dan
nog mooi, rustig herfstweer hebben met
zwakken wind uit Zuid-oostelljke richting,
koude nachten met lichte nachtvorst, overdag
vrij warm en in de avond-, nacht- en mor
genuren mist.
Nieuwe storingen zijn natuurlijk niet uitge
sloten. maar zijn alleen te verwachten bij da
ling van den barometer en bij bet verschijnen
van wolkenbanken in het Westen of Noord
westen.
(Nadruk verboden).
De secretaris der R. K. werkgeversvereenlging
begint zijn prae-advles met aan te toonen. aan
de hand van de urgentle-programs zoowel van
de sociaal-democratische als van de R. K.
partij, dat in de laatste Jaren een kentering
heeft plaats gevonden in de publieke opinie
aangaande de handelspolitiek Tegenover de
bultenlandsche invoerbelemmerlngen wordt
thans algemeen aangedrongen op reciprociteit
en actieve handelspolitiek Zelfs mag men zich
geen illusies vormen omtrent den tydelljken
aard dezer maatregelen.
I als zelfstandige
optreden..
Het is in Nederland wel merkwaardig
dat als iemand zonder onderwljsacte voor
een klasse aan het werk wordt bevonden
de H.H. Inspecteurs van het L.O. daarvan
niet alleen rapport uitbrengen, maar bij
herhaling zelfs de subsidie aan de school
onttrokken dreigt te worden. Maar zeker
zal leder het met mij eens zijn, dat er veel
meer reden was omdat het aan te rich
ten kwaad zelfs bulten verhouding grooter
Is dat de H.H. Inspecteurs van de Volks
gezondheid bij Wet gemachtigd werden
geen onbevoegde wijkzusters» meer toe te
laten.
Dit alles klemt te meer, omdat in alle
ziekenhuizen het opleiden van leerling-
verpleegsters tot gediplomeerden een lang
niet onvoordeellg onderdeel der exploita
tie vormt. Hoogst onbillijk dus, dat de
R.K. gediplomeerden na al haar kosten en
werken zich dan later uitgesloten zien van
de meeste wijken door ongedlplomeerden
uit de kringen, waar zij werden opgeleid,
en waar wel plaats gemaakt wordt voor
Duitsche en Oostenrljksche religieusen, van
wie geen enkele het diploma bezit volgens
de Nederlandsche Wet-elschen. In dit op
zicht komen wij katholieken bij de neu
trale wijken vergeleken bepaald achterlijk
voor den dag. Wat te erger Is nu vele ge
diplomeerde R.K. leekenzusters in bepaald
treurige omstandigheden verkeeren en ver
schillenden van haar bij familieleden om
steun en onderdak moeten gaan aanklop
pen terwijl vele met speciale voorkeur voor
wijkverpleging In een pas opgerichte wijk
van haar inwoning zeker gaarne met een
klein aanvangsalaris zouden, willen be
ginnen.
Zouden voor deze misstanden niet de
volgende Invloedrijke vrouwen ten bate van
haar zusters in de bres kunnen en willen
springen?
1. De bestuursleden van het Wlt-Gele-
Kruls, door alleen gediplomeerde zusters
voor haar wijken aan te stellen.
2. De vrouwelijke Kamerleden door te
Ijveren voor het bij Wet verbieden van het
dragen van het verpleegsterskapje met lan
gen afhangenden sluier door onbevoegden;
voor het verplichtend zichtbaar dragen
van het dlploma-insigne en het bij Wet
weren van ongedlplomeerden als zelfstan
dig optredende wijkzusters?
In het vakblad der R.K. Ziekenverple
ging is op dit alles wel reeds herhaald ge
wezen, maar alleen door onze groote pers
worden alle betrokkenen bij dit sociaal en
volksbelang bereikt.
m^tL.Ma?Jnen Oods naam a*nroepen, terwijl
re*ele,Lvan Z«n dienst met voe-
ven treedt?
dulzendmaal neen! Als de Christe-
ItUULmocht te gTCnde «aan. zal dat niet
te wijten zijn aan hen, die als onze priesters
zwoegen, maar aan die anderen, die met het
hoofd het geloof aan de Voorzienigheid in de
leiding van de Kerk verloren schijnen te hebben.
dagen moesten wij den propagandist
tot de orde roepen, omdat hij te
had durven beweren, dat de
j van Haarlem het nationaal-socia
lisme niet strijdig met het katholicisme zou
hebben genoemd.
Van deze bewering, waarvan men wellicht
hoopt, dat er tóch wel iets van zal blijven
hangen, bleek natuurlijk geen woord
waar.
Maar, wat nood?
Op een of meer enormiteiten, ook als zij
min of meer het karakter van leugens, in leder
geval van onwaarheden, gaan krijgen, komt
het bij de N. 8. B.-propaganda niet aan.
Zoo beeft een ander propagandist der bewe
ging te Alkmaar staan verkondigen, dat het
program van de R.K. Staatspartij ontleend was
aan dat van de.... N. 8. BI
De heeren schijnen ons eenigszins lijdende
aanverbeelding.
Hun beweging is nog piepjong in vergelijking
met de RK. Staatspartij, welke terug kan wij
zen op een staat van dienst, waarvan de N. 8.
B.-propagandisten zich geen idee kunnen vor
men: al die jaren, toen er in heinde en verre
van een N. 8. B. niets, absoluut niets te be
speuren was. heeft de Staatspartij gewerkt vol
gens haar program.
En nu zouden wij ons program, dat in zijn
eigenlijke wezen toch zteeds hetzelfde bleef,
aan dat van de N. 8. B. ontleend hebben!
t Ia te zot om er nog één woord aan te ver
spillen.
Maar k propos:
program
Voor een stampvolle zaal ging Donderdag te
's-Hertogenbosch de zuidelijke première van
het tooneelstuk „Kinderen van ons Volk" en
.X>e Schoone Voleinding" in de bewerking van
Kees Splerings en Cor Hermus.
Na de pauze
's-Hertogenbosch. mr. F. v. Lanschot, den
auteur en de twee bewerkers toe.
Namens de bewoners van de stad overhan
digde hU drie kransen en gaf bovendien den
auteur als herinnering de Jeroen Bosch-me-
daille ten geschenke. Aan mevr. Jetty van Dijk
werd een bloemstuk aangeboden.
Z.H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot directeur der K.J.C. te Heem
stede (OJL.Vr. Hemelv R.D. a. Oeverhaus;
te Loooduinen: RB. H. Westdljk; te Ouder
kerk a/d. A.: RD. J. Langemeyer; te Amsler-
Aas.): RI>. fr. L. Wllden-
Ettlngen;
te Den Haag van de Interparochieele St. Jo-
seph Gezellen-leerlingen: RJ>. fr. A. Dolle,
OFM.
Y n den laatsten tijd hebben verschillende
I hoogleeraren der Nljmeegsche Universi-
telt zich met klem verzet tegen zekere
bedendaagsche strevingen, welke men sa-
menvat onder het vage, negatieve en gedeel
telijk beslist onjuiste woord „antl-clerica-
Usme". Het is de geestesgesteldheid, die
hoofdzakelijk aan het woord kwam In een
brochure, door Mgr. Diepen, bisschop van
’s Hertogenbosch veroordeeld. Men weet, dat
de schrijver zich niet aan de bisschoppelijke
voorwaarden onderwierp. Het schijnt, dat
hU zich nochtans eenigen aanhang verwierf
In kringen van studeerenden, vooral te Nij
megen. Prof. Gerard Brom sprak over dit
„antl-clerlcallsme” In zijn Dles-rede te Am
sterdam. Prof. Tltus Brandsma zei er uit
stekende dingen over bij de jongste recto-
raatsoverdracht. Prof. E. G. J. v. d. Hey-
den, de tegenwoordige rector-magnlficus,
kant er zich tegen in het „Jaarboek der
Sint Radboud-Stlchtlng” en zinspeelt duide
lijk op de titels der bedoelde brochures en
op de schrijfwijze van den veroordeelden
auteur. In zjjn artikel lezen wij:
Wat is luchtbeschermingsdienst?
Misschien denken velen aan luchtafweerge
schut, aan zoeklichten, aan een verwoed ge
vecht tusschen den aanvaller in de lucht en
de verdediger op den grond.
De luchtbeschermingsdienst is veel vreedza
mer en menschlievender van aard. Het is een
bescherming van burgers door burgers tegen
de gevolgen van een bombardement.
Dus brandweer, ambulance, gasbescherming.
Een tijdlang reeds leest men in de kranten
van dergelljke oefeningen in het buitenland.
Dultschland schijnt zijn bevolking tegen het
luchtgevaar te willen oefenen en geeft daarvoor
reeds veel aanschouwelijke voorstellingen.
De meest uitgebreide oefening op dit gebied
was wel de luchtaanval op Italië, die op last
van Mussolini verleden Jaar was op touw ge
zet. Toen Rome daarbij werd aangevallen door
een heele luchtvloot, was de bevolking zoozeer
in de manoeuvre Ingeschakeld, dat er geen le
vende ziel op de straten te zien was, behalve
de zwarthemden die er iets te doen hadden.
De rest bevond zich binnen of in de gasvrije
schuilplaatsen. Het ging daar „net echt."
Op het stationsplein ttiurt een nieuwsgierige
menigte de lucht af. Deze menigte bestaat
grootendeels uit menschen met een blocnote
in den zak of een fototoestel in de hand.
Filmoperateurs beginnen een levendige werk
zaamheid aan den dag te leggen.