ONS BLAD
Tusschen Praag en Vaticaan
z
De Katholieken in Duitschland
J
«er.
1
Li
i
k tos
Het nieuws van heden^J
I
ENG ELAND-A USTRALIE
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Fototoestellen vanaf 3.S0
^TEMPORARY
PRODROME
taxi
«F
jJ
LUCHTTAXI VOOR 6 CENT PER K.M.
Aardschokken in Peru
Een pers op klompen
o o
De heiligverklarings-
processen
Amerika en Rusland
Dementi te Washington
Interview met Hitler
Otto van Habsburg en
het fascisme
Duitschland uit den
Volkenbond
Beroep op de leidende
instanties
Duitscihers 250 jaar in
Amerika
Russische eskadervlucht
naar Parijs?
De nieuwe bisschop van
Munster
Spiritualiëninvoor in
Amerika verbo den
Weer een neger gelyncht
in Maryland
Mgr. von Galen legt den eed af ten
overstaan van premier
Goering
Geen nationalisatie der wapen-
fabricage
VRIJDAG 20 OCTOBER 1933
Betreffende de katholieke organi
saties, liefdadigheid, pers,
jeugd, leekenaposto-
laat enz.
ZORGEN VAN KARD.
BERTRAM
De kanselier ontkent, dat in Neder
land munitie voor Duitschland
wordt vervaardigd
Politie blijkt machteloos tegen da
woedende menigte
HET CONFLICT MET
DEN NUNTIUS
Van Bernadette en Jeanne
T hour et
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Scherp artikel van de „Popolo
d’Italia”
0.
ïN
Financieele debatten in
Frankrijk
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op peg één 55 cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
Charles Ulm verbetert het record
van Kingsford Smith
Herdenking op 29 October cls.;
jondsche tegen-demonstratie
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Kardinaal Bertram
r 3^
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ra
Rudsrhe eskadervluebt n**r Parü»?
zijn
nakomen
10 M
43 Ito
de Opperherder»
|ks>
i
16
om-
o
De motie-Kaper» in de Tweede Kamer ver
worpen.
Kardinaal Bertram aan de katholieken in het
Derde Rijk.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 16
stand op Vrijdag 9 aur vjn-: 753
Vorige stand.- lü
BERLUN. 1» Oct. (V-D.) Naar wij vernemen,
heeft de Rüksregeering de offlcieele kennisge
ving gezonden aan den secretaris-generaal van
den Volkenbond. waarbij Duitschland verklaart
uit den Volkenbond te treden.
in uft-
Id zijn
inder
ad
ene
V
Is
de
Ven’ag omtrent het wetsontwerp tot wUzigtng
der Crisis- invoerweL
Het verbod voor Burgerwachten om lid M
Ilin van den N. 8. B. blijft gehandhaafd.
en op
«ging
arden
«3131
trien
ebt
ond.
om.
>330
republiek
Duitsche
Huldiging van Mgr. Dr. B. J. Eras te sBer-
togenbosch.
n toen
den weg
>ver de
vlnciale
ner af-
>nst ruc-
ite tos-
5-68 ten
:n laste
anaien-
rt Gein
verbend
provin-
og niet
Ooste-
>ver de
«polder,
eemster
igen In
ulk) en
-Ursem
fowaard
inbeste-
te ver-
CHT
•innic
1 een
;&g.
R 6.
a.
IMHIR
IUS
25.
?905.
3078
'ezel*
i. Br.
blad.
1297.
i. waar-
'deeling
en jaar
Tschrfl-
I vingen,
n aan
vijl
Br.
ilad.
A nabtj
tad de
mgelug
«orden,
a. door
;ewend,
n. met
Geest-
Greb-
dere in
in het-
opgeno-
eg. met
en kan
eid. dat
zijn,
ivangtn
ng over
WASHINGTON. 19 Oct. (Reuter). De Ame-
rikaansche regeerlng heeft nadrukkelijk de ge
ruchten. dat in het Witte Huis besprekingen
worden gevoerd over het erkennen van Sovjet-
Rusland. tegengesproken.
De ongemeen snelle ontwikkeling van de luchtvaart wordt het best gedemonstreerd
door dit plaatje, waarop men een bord ziet, dat een vierpersoons vliegtuig voor
*S cent p.r KM. te huur aanbiedt. Deze eerste luchttaxi-onder neming is gevestigd
te Kingston (ingeland)
DONDEN, 19 Oct. (VX>.) Charles Ulm Is
heden te Derby in West-Australlë geland. De
reis van Engeland naar Australië heeft hij vol
bracht in zes dagen, zeventien uur en 45 mi
nuten, waardoor hij het record, dat Kingsford
Smith acht dagen geleden vestigde, met 11 uur
verbeterd heeft. Peze laatste behoudt echter
het record voor solovlucht, daar Ulm drie met
gezellen aan boord had.
1 Sep-
?egeven
de te
ken en
I totaal
ten. le-
Segeven
Washington ontkent, dat het Amerikaanscbe
kabinet heeft beraadslaagd over erkenning van
Sovjet-Rusland.
Z.H. de Paus heeft de katholieke werkloosen,
die per rijwiel naar Rome zjjn getrokken, ia
audiëntie ontvangen.
«maakt
e Mon-
m <bei-
kendam
e Ring
ler bij
n Mid
den in
el. over
en Wal
edorper
oten in
rhom
en Pol-
setand).
toold.
an pri
or be rei-
ilm 123
BERLIJN, 19 Oct. Minister-president Vloe
ring beeft vandaag, in de uitoefening vafn de
hem door den Rükskanseller overgedragagi be
voegdheden van RUksstadhouder, den n^uwen
i graaf
in het
trouw
NEW YORK. 19 Oct. (VB). Te Princess
Anne in den staat Maryland, was een neger
gearresteerd wegen», molestatie van een blanke
vrouw. De man werd Ingesloten in de plaatse-
lljke polltiegevanf.enls, die spoedig omringd
was door een dubendtal personen, die poogden
de gevangenis te bestormen. Met knuppel en
traangasbommen trachtte de politie de menigte
uiteen te drijven, doch deze slaagde er tenslotte
in den neger alt de gevangenis te halen en
dood te slaan. Het HJk werd door de straten
der stad gesleept. BIJ de gevangenis lagen ver
scheidene door de menigte bewusteloos gesla
gen polltie-a03nten.
ders en vrienden met gelijke maat meet en die
geen willekeurige uitzonderingen kent. Ons deel
nemend herderlijk woord heeft betrekking op
die talrijke mannen en vrouwen, die van zuiver
karakter en van besten loyalen wil waren en
zijn. Tot de leidende instanties in Rijk en Staat
richtten Wü het dringende verzoek genomen
harde maatregelen aan i
en bespoedigde herzien!
Verder hebben de berichten over bewapenlngs-
streven in Scandinavië, Zwitserland en andere
landen een zeer deprlmeerenden indruk te
Washington gemaakt. Het Staatsdepartetnent
hoopt dat de Europeesche regeerlngen zich niet
door deze hysterie laten aansteken, opdat spoe
dig weer rustige ontwapenlngsbespreklngen
kunnen plaats vinden.
«tap der Tsjechische regeerlng bü het Vaticaan.
dat door Mgr. Clrlaci reeds volledig over de cam
pagne tegen den H. Stoel en over de daartegen
ingebrachte protesten is Ingelicht. Naar aanlei
ding van een en ander beeft de „Germania" ver
nomen. dat uit het feit, dat Mgr. Clrlaci tijdens
zijn vacantle niet door een zaakgelastigde ver
vangen zal worden, blijkt, dat de betrekkingen
tusschen den H. Stoel en de Tsjechische regee
rlng feitelijk zjjn afgebroken en de offlcieele be
vestiging daarvan eerlang tegemoet zal kunnen
worden gezien. Mgr. Panlco uit München zal
alleen maar als beheerder van het archief der
Praagsche nuntiatuur optreden. Het spreekt van
zelf dat onder deze omstandigheden de elnde-
bisschop van Munster, Clemens August
van Ga'en ontvangen, om dezen den
rjjksconcordaat vastgestelden eed van
voor het Rjjk en het land Pruisen af tq nemen.
Vervolgens bood minister-president Goering
een maaltijd aan. waaraan ook de 'vertegen
woordiger van den nuntius, Mgr. dr. Q olli, deel
nam.
mine
i. vr.
Haan
m.
13284
Na uiteengezet te hebben,
van het Duitsche episcopaat
staatsleven steeds uitsluitend was bepaald door
godsdienstige motieven onder handhaving der
onveranderlijke beginselen van het Goddelijk
recht, wijst kardinaal Bertram, er op. dat de
Duitsche bisschoppen voor een; menigte opga
ven staan, welker gelukkige oplossing van bui
tengewone beteekenis is voor het katholieke
leven in Duitschland.
Zoo de bescherming van de levensmogelijk
heid en ongestoorde actie der Katholieke orga
nisaties. wier geheele arbeid door allen kan
worden gadegeslagen, getuigenis afleggend van
den zegen, welke van haar over het volksleven
is uitgegaan.
.Groot is onze zorg voor de vrijheid van lief
dadigheid van het katho'ieke volk, zonder wei-
ke een der edelste bloesems van het katholieke
leven verdort, een van de heiligste opgaven
der bisschoppen ónmogelijk zou worden ge
maakt: de opgave van alomvattende liefda
digheid, welke uit Christus' Hart afkomstig 's
en door de armenzorg der Apostelen op bet
episcopaat is overgegaan.
Ik herinner verder aan de zorg voor de
katholieke in haar godsdienstige en cul
tureels opvoeding. In haar zedelljken adel, m
haar karakterschollng voor de hoogere opga
ven van liet leven. Haar op te voeden tot de
volle rijpheid van Christus, welke hoogheilige
plicht van het episcopaat!
En verder noem ik de onontbeerlijke bewe-
gingsvrjjneid der katholieke pers. Door alle
landen klinken de begeesterende oproepen van
onzen H. Vader Paus Pius XI, waarin de ka
tholieke pers wordt beschouwd als buitenmat*
waardevolle en onontbeerlijke hulpkracht In de
leeraarstaak der Kerk, in de verdediging van
Christus’ Rijk op aarde, als school in den dienst
der christelijke vorming en volksopvoeding.
Nog vele andere zorgen en vraagstukken uit
den jongsten tijd, met name de opgaven van
het leekenaposto'aat, wachten op een openlijke
uitspraak der bisschoppen, welke te gelegener
tijd zal worden gepubliceerd.
Katholieke Boawvakorgaalsatie aanvaardt
nieuwe C.A.O.
dat de houding
tegenover het
TA' desbetreffende nota werd door de Praag-
J »che regeerlng reeds in September ver
zonden. Vanaf dat oogenbllk begon de
pers der Tsjechische regeerlngspartljen lederen
dag opnieuw berichten te lanceeren. als zou de
Nuntius reeds zijn teruggeroepen en naar Rome
zijn vertrokken, aldus als feit suggereerend,
wat In werkelijkheid alleen maar kon gebeuren,
indien het Vaticaan dit wenschte Het Vaticaan
wenschte echter blijkbaar niet toe te geven aan
den door deze campagne ontstanen druk. Nog al
tijd resideert Mgr. Clrlaci In Praag en heeft
om misverstand te voorkomen laten verklaren,
dat hij nog in October zooals gewoonljjk zijn
gebruikelijke vacantle zal nemen. Door deze
verklaring heeft hij willen voorkomen, dat men
zijn vacantle zou uitspeten als een definitief
vertrek.
De Tsjechische pers evenwel zette haar in
sinuaties voort en berichtte, dat de Nuntius be
slist voor den 28en October, den datum van bet
nationale feest, het land zou verlaten en op
gevolgd zou worden door Mgr. Ritter uit Mün
chen. Bovendien deelde zü mede, dat de Tsje
chische regeerlng baar voorstellen betreffende
den „modus vivendi" met de Katholieke Kerk,
vooral betreffende de vaststelling der grenzen
van de Slowaaksche diocesen tegenover Honga
rije, geformuleerd had en dezer dagen naar
Rome zou zenden. Deze „Hetze” werd door de
Praagsche nuntiatuur beantwoord met de cate
gorische mededeeling, dat Mgr. Clrlaci alleen
maar doodgewoon op vacantle zou gaan en dat
geen sprake van wus, dat hij door Mgr. Rit
ter zou worden vervangen. Wel zal als elk Jaar
Mgr. Panlco uit München overkomen jnaar niet
in de kwaliteit van zaakgelastigde. Dit bezoek
houdt in geen enkel opzicht verband met den
t
LIMA. 19 Oct. (VD.). De Peruaansche pro
vincie Carabaya werd gisteren opgeschrikt door
een reeks krachtige aardschokken, waardoor op
eenlge plaatsen aardverschuivingen ontston
den en een aantal wegen en bruggen vernield
werden. Voor zoover tot nog toe bekend is werd
een persoon gedood en werden vijf personen
gewond. Het verkeer en de telefoonverbindin
gen met de provincie Carabaya zijn grooten-
deels verbroken.
PARIJS. 19 Oct. (VD.) De Fransche Ka
mer is Donderdagmiddag bijeengekomen om te
beraadslagen over een aantal wetsvoorstellen,
die reeds in eerste lezing aangenomen zijn.
Nadat het Daladier gisteren gelukt is, de so
cialisten te overtuigen van de ondoelmatigheid
van de Invoering van een monopolie voor wa-
penfabrlcage. zagen de Ministers van Financiën
en van Begroeting zich heden gedwongen pres-
sleAiit te oefenen op de leden van hun eigen
partij, om het artikel over de bijzondere belas
ting op de pensioenen van oorlogsdeelnemers
te doen aannemen.
De financieele commissie heeft intusschen
het financieele voorstel aangevuld door een ad
ditioneel artikel. Inhoudende, dat het inkomen
van buitenlandsche arbeiders in Frankrijk met
10% wordt belast.
Barones Nostitz-Wallwitz (midden), een
nicht van Rijkspresident Von Hindenburg,
Bield te Londen een rede over den
Generaal-Veldmaarschalk
LONDEN, 19 Oct. (WB.) m «en Interview,
dat de bijzondere correspondent van de „Daily
Mail” met Rljkskanseller Hitler gisteravond
heeft gehad, treffen we de volgende Interessante
passages aan:
De correspondent: Over het algemeen neemt
men aan. dat Duitschlands bewapening veel
verder is voortgeschreden dan officieel wordt
toegegeven. Er woidt oa. beweerd, dat de
Duitsche regeerlng in Zweden, Nederland en an
dere landen munitiefabrieken heeft, waarin
groote voorraden oorlogsmateriaal liggen opge-
siagen om bü ontstaan van oorlogsgevaar dade
lijk over de Duitsche grens te worden gebracht.
Hilter: Deze opvatting Is belachelijk. Ten
eerste, waar zijn dan de fabrieken in Zweden,
Nederland en andere landen waar wij munitie
in voorraad hebben. Onze vijanden in het bui
tenland brengen de nauwkeurigste berichten
NEVZ-YORK. 19 October. (Reuter). De Duit
sche Natlonaal-Sociallsten in de Vereenlgde
Staten zullen Zondag 29 October aa. den dag
herdenken, dat het 250 jaar geleden is, dat de
eerste Duitsche emigranten in Amerika kwamen.
De Joodsche vereenlglngen zullen op dier, dag
eeti groote tegendemonstratie op touw zetten,
na eerst vergeefs te hebben getracht de bijeen
komst van de Duitschers te doen verbieden.
Het Joodsche Telegraaf Agentschap deelt
verder mede, dat de leider van de campagne
voor den boycot van Dultsch suikerwerk in
Amerika, de groothandelaar in suikerwerken
Morris Richman, bij de politie bescherming
heeft verzocht, aangezien men hem gedreigd
heeft te zullen dooden en zijn magazijnen in
brand te steken.
BERLIJN. 19 October De „Germania” pu
bliceert onder het opschrift: „Verklaring van
kardinaal Bertram. Uit de dagen van mijn reis
naar Rome to 1933”Naultvoerlgebeschouwln-
gen over zijn reis, over de verklaringen der
Duitsche bisschoppen in 1933, de ratificatie van
het concordaat e.d. schrijft de kardinaal dan o-a.
het volgende:
Nog vete andere zorgen en problemen uit den
jongsten tijd wachten op "n openhartig nelee-
rend woord der bisschoppen, dat wordt voorbe
reid en dat te zijner tijd gesproken zal worden,
in volslagen uitvoering van de pauselijke ency
clieken. Hieruit moge to het bijzonder genoemd
gorden de volheid van de taken der katholieke
actie, die een kernstuk In het program der glo
rierijke werken van onzen rusteloos arbeiden
den Heiligen Vader vormt.
Nog een andere buitengewoon ernstige en
zware zorg drukt op vele duizenden trouwe ka
tholieke christenen: de bezorgdheid om diege
nen, die In den vroegeren partljstaat de leiders
volgden, die uit religieus plichtsgevoel den gees
telijken strijd tegen marxisme en bolsjewisme in
vormen trachtten te bewerkstelligen, die sich
aanpasten bij den vroegeren staat. Deze man
nen, die het welzijn van volk en staat, van re
ligie en kerk, naar beste kunnen en to plichts
getrouwe gehoorzaamheid Jegens de bestaande
overheid, nastreefden te dienen, staan ook thans
gereed den nieuwen staat om der wille van het
volk oprecht en trouw en in eerlijke harmonie
met de bestaande regeerlng hunne krachtén en
capaciteiten te geven voor het gemeenschappe
lijke reddingswerk. De elsch is verre van ons
menschen te onttrekken aan een onomkoopbare
rechtvaardigheid tegenover werkelijk strafbare
handelingen, een gerechtigheid, die tegenstan-
I lijk afgekomen voorstellen der regeerlng betref-
I fende een .modus vivendi" niet zullen kunnen
worden behandeld. Eerst zal de Tsjechische re-
geering waarborgen moeten geven, dat de ver
tegenwoordigen van den H. Stoel door haar be
handeld en beschermd zullen wotden overeen
komstig hun positie en waardigheid. Weigert zij
deze dan zulten dé betrekkingen tusschen Praag
en het Vaticaan niet worden hersteld.
De schuld van heel dit onverkwikkelijke con
flict moet op de allereerste plaats gezocht wor
den t»U de onbehouwen Tsjechische pers der re-
geeringspartljen, welke nog op klompen in
plaats van in diplomatieke lakschoenen blijkt
te loopen. Maar ook de Tsjechische regeerlng
zelve, die Mgr. Clrlaci geen genoegdoening heeft
willen geven, gaat allerminst vrij uit. Hoe be
lachelijk en onbillijk de verwijten tegen den
Nuntius zijn, als zou deze met de autonomis
tische politiek der Slowaken Instemmen, blijkt
heel duidelijk uit hetgeen de H. Vader eenlge
dagen geleden tegen een gezelschap Kroaten
en Slovenen uit Joego-Slavlë heeft gezegd. Het
Vaticaan en zijn vertegenwoordigers mengen
zich nimmer in zuiver btonenlandsche politieke
aangelegenheden. ZD hebben dat noch In België,
noch in Joego-Slavië ooit gedaan en zullen dat
in Tsjecho-Slowakjje ook niet doen. Zij komen
alleen op voor de rechten en de vrijheid van de
Kerk, van hare bedienaren en geloovigen. Dit
is een taak en een plicht, welke zij zulten blij
ven vervullen allen politieken intriges en machi
naties van hun tegenstanders ten spijt.
gi ernstige, welwillende
ig te onderwerpen.
De kardinaal besluit dit artikel met in het
licht te stellen, dat hij zich in al het hierboven
gezegde eensgezind weet met
aller Duitsche diocesen.
MILAAN. 19 Oct. (VB.) De „Popolo d’Italia"
publiceert een klaarblijkelijk van hoogerhand
geïnspireerd hoofdartikel onder den titel: „Ver
handeling over Ottowaarin op mln of meer
ironischen toon wordt gezegd, dat men wist, dat
Otto van Habsburg aan verschillende gemeen
ten in Tirol, die hem tot eereburger hadden be
noemd, brieven heeft gezonden, waarin hij zich
tegenstander van het fascisme had verklaard en
de teruggave van de provincie Bozen (Bolzano)
aan Oostenrijk had geëischt. Zaterdag jJ. heb
ben de leiders der legitimlstische beweging in
Oostenrijk. Otto Gunther en Gustav Wolff, aan
de buitenlandsche pers te Weenen mededeeling
van hun bedoelingen gedaan. Italië Is niet voor
nemens deze verklaring zwijgend te aanvaar
den. Al wordt het Oostenrijksche legitlmisme,
dat tot nog toe geen kans heeft gezien, een en
kelen afgevaardigde in het jiarlement te krijgen,
niet overschal, toch zou het een verkeerde tac
tiek zijn er in het geheel geen rekening mede
te houden. Dat overste Wolff bü deze gelegen
heid heeft verklaard dat Otto tegen het fascis
me is, laat Italië volkomen koud. HU moest geen
Otto, moest geen Habeburger zijn, om In staat
te zUn het facixne zelfs maar te begrijpen. Het
fascisme is een zoodanige macht, iets zoo
nieuws, dat het beperkt denkvermogen van een
overblüfsel van het verleden het niet kan be
vatten. Maar zelfs met de antipathie van Otto
zal bet fascisme zün weg gaan, ook in Oosten-
rijk. En als overste Wolft heeft beweerd, dat
indien Otto von Habsburg met Maria van 8a-
voye zal huwen, Italië de provincie Bozen aan
OostenrUk zal teruggeven, dan kan slechte ge
antwoord worden, dat men van een dergelUk
huwelüksplan niets weet, doch wel weet, dat
deze ‘hypothese volkomen absurd is. Zuid-Tirol,
dat geografisch en historisch een zuiver Itali-
aansche provincie is binnen de grenzen, die God
Italië heeft geschonken, blijft Italiaansch en
Wolffs beweringen komen uit het nik der be-
lachelüke fantasie. Het fascistische Italië bluft
aan den Brenner, op welks top het motto der
Romeinsche legioenen staat: „Hlc mouebimus
optime”.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Tatóoon Administratie 433, Redactia 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
/Met aeilluitreerd Zondagsblad 10.60 booger
Dagblad uitgegeven door de
H.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
ROME. 19 Oct. (Reuter.) Hedenochtend
een openbaar consistorie gehouden voor
heiligverklaring van de Gelukzaligen Berna
dette Soubrtous en Jeanne Thouret.
NEW YORK, 19 Oct (Reuter). Het heden
ochtend gemelde invoerverbod van spiritualiën
zal van kracht blUven. totdat de drankwetten
definitief zün afgeschaft. Hleedoor krügen de
Amerikaanscbe fabrikanten f'elegenheld hun
groote voorraden van de harrd te doen. Offici
eel is dit de reden van het tavoer-verbod, doch
In sommige kringen is men van oordeel, dat de
regeerlng hoopt, hierdoor et :n gunstig handels-
verdrag te kunnen afsluiten met ’de Europeesche
staten, die extra tovoerrecj iten heffen op Ame-
rikaansche waren.
Poolsche berichten juist is, doch dat het aan
tal vliegtuigen dat aan de vlucht zal deelnemen,
waarschünlük aanzlenlük kleiner dan zeventig
zal zün. Ook is bet onwaarschünlük dat BaMkl
zal worden aangedaan, aangezien er geen di
plomatieke betrekkingen tusschen Sovjet-Rus-
land en Zwitserland worden onderhouden.
WARSCHAU. 19 Oct (VB.). Eenlge Pool
sche bladen weten te n.Jc'.n, dat binnenkort
als antwoord op het bezoek van den Franschen
minister voor de Luchtvaart aan de Sovjet
unie een Russisch eskader een bezoek zal
brengen aan Parüs. Het eskader zou bestaan
uit zeventig vliegtuigen van verschillend type.
De te volgen route zou lelden over Warschau,
Praag en Bazel.
Nader wordt gemeld, dat de hoofdzaak der
De advocaten van het Heilig Consistorie.
Guasco en Sacconl, hielden een pleidooi voor
de heiligverklaring, terwül Z. H. de Paus Het
antwoorden door Mgr. Baccl.
In November vindt een haU-openbaar con
sistorie naar aanleiding van dit helligverkla-
rtogsproces plaats.
over alles, wat In Dültechland. naar hun be
weren. zou zün gebeurd. Het moet toch voor hen
een kleinigheid zün eindelük eens te vertellen,
welke fabrieken wü in Nederland verworven
hebben en welke In Zweden voor zoover ik weet
rtgeeren In Zweden en Nederland geen natio-
naal-socialisten. Het zou toch den vindingrijken
persbureaux niet moeilijk vallen, uit te zoeken
to welke Nederlandsche of Zweedsche fabriek
voor Duitschland munitie wordt vervaardigd, en
in voorraad gehouden, want het moeten dan
toch vrij groote magazijnen zün.
In zake den Poolschen corridor zelde Hitler,
dat niemand er aan denkt over deze kwestie
met Polen een oorlog aan te gaan. Hü hoopt
dat to de toekomst een voor belde partijen
aanvaardbare oplossing gevonden zal worden.
De verslaggever vroeg verder, op welke wijze
DultechlanJ expansie zal zoeken. Is het weer
vertr'Jsen van koloniën een doelstelling der
regeerlng?
Hitler antwoordde: Wü zün er van overtuigd
net zoo Bekwaam te zün om een kolonie te
besturen en te organlseeren als andere volke
ren. Al deze problemen-kwestléb zün echter
geen problemen, die den vrede kunnen ver
storen. daar zü door midden van onderhande-
llngen kunnen worden opgelost.
De verslaggever vroeg verder wat Hitler van
het herstel der monarchie denkt.
Hitler antwoordde, dat de regeerlng, die
thans in Duitschland aan het bewind is, noch
voor de monarchie, noch voor, de
arbeidt, doch uitsluitend voor het
volk.
Verder zelde Hitler, dat hü zich uitsluitend
van wettige middelen zal bedienen.
In zake de verdragen zei de kanselier, dat
Duitschland de verplichtingen zal
die het is aangegaan. Uitvoerig maakte Hitler
daarna ten slotte gewag van de bekende plan
nen om in den winter de werkloosheid te be-
strüden.
ooals men zich wellicht herinneren zal,
deed zich bü de offlcieele Pribina-feesten
te Neutra een voor de Tsjechische regee-
ringsautorlteiten uitermate pünlük incident
voor. De leider der Katholieke Slowaaksche
Volkspartü. pastoor Hltoka, die naar een zekere
mate van autonomie voor de Slowaken binnen lük afgekomen voorstellen der regeerlng betref-
het Tsjecho-Slcwaaksche staatsverband streeft,
was voor dit herdenkingsfeest niet als spreker
ultgenoodlgd. Zün aanhangers droegen hem ech
ter op de schouders de feestvergadering binnen
en vóór de aldus overrompelde staateautoritel-
ten van hun verbazing en ontsteltenis waren
bekomen, hield hü een geestdriftige redevoering
en gaf daarna het woord aan de mlnlsterieele
programma-sprekers. In deze zeker niet geheel
van humor ontbloote gebeurtenis vond de
t Tsjechische pers aanleiding den Pauselüken
Nuntius te Praag. Mgr. Clrlaci. verdacht te ma
ken als zou deze de autonomistische politiek der
Slowaaksche Volkspartü billijken. Het hoofdor
gaan van de leidende Tsjechische regeertogs-
partü „Venkow” ging in zün ergernis zelfs zoo
ver te beweren, dat Mgr. Clrlaci met pastoor
Hltoka de opzienbarende autonomisten-betoo-
ging te Neutra zou hebben af gesproken, en voeg
de daar nog eenlge onaangenaamheden aan het
adres van het Vaticaan aan toe. Zooals vanzelf
spreekt, elschte Mgr. Ciriacl openlijke terug
name van deze valsche beschuldigingen. Eerst
toen hü geen offlcieele genoegdoening kon krü
gen voor de ongemotiveerde beleed igingen hem
aangedaan, zag hü zich genoodzaakt zün waar
digheid als vertegenwoordiger van den H. Va
der en Deken van het „corps diplomatique” zelf
te verdedigen. Hü deed dit door middel van een
misschien niet zeer diplomatiek, maar in teder
geval aan duidelükheid en oprechtheid niets U
wenschen over la tend schryven aan pastoor
Hltoka, waarin hü zich bitter beklaagde over
d« behandeling, welke hü te Praag moest ver
duren..Deze brief werd als nieuwe brandstof ge
bruikt voor de verhitting der Tsjechische ge
moederen. Men verlangde, dat bet Vaticaan
Mgr. Cirtaei terug sou roepen om verslag uit te
krengen. Op deae wüze hoopte men den Nun
tius kwijt te raken zonder de betrekkingen met
het Vaticaan af te breken.
MUIIUI/<
I I