ONS BLAD
Japans hoofdstad?
O
1
1
Een wereldvredesconferentie
I
Mutaties te Rome
„Lucky Lindy” op Schellingwoude
Het nieuws van heden
in
HET AFTREDEN VAN
Conflict op Malta
MINISTER SOENG
EVEN SCHEEN DE ZON
DE BAROMETER
VERNIELENDE STORMEN
V'
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Moderne wit doablé brillen
ib£~
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 27
MASSAMOORDENAAR VEROORDEELD
L'
De
Minister Soeng
Katholieken en Hitler
De onrust in Palestina
Door stakende boeren
PROF. CALMETTE BEGRAVEN
EEN FASCISTISCH LEGERKAMP
1
Meeningsverschillen
met Tsjang Kai Sjek
Demonstraties van Arabieren
verhinderd
Het ministerie af gezet door den
gouverneur, die het bewind
zelf in handen neemt
Uitzonderingstoestand
afgekondigd
Zes dood en op de Philippynen;
tien op Jamaica
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Onderhoud van twee uur met
Paul Boncour
Melkvermorsing op
groote schaal
Vyf ministers treden af. Mussolini
vormt één defensiedepartement
Koerswijziging der
N.R.A.?
HL
De jonge fascisten moeten ook lecrenhoezc met een machine-geweer moeten omgaan.
ij
i
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1933
Norman Davis te Parijs
Controle op de nijverheid zou weer
in handen der groote zaken-
belangen komen
Madoglio chef van alle
strijdkrachten
Grondwet buiten werking
MM
Zwijgend bewoog zich de slanke
blonde man tusschen de men
schen, had slechts be
langstelling voor den
waakhond
ADVERTENTIEPRIJZEN .-
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag. één 55op. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
Doorgereisd naar
Den Haag
Uit een rede van Von Papen
rechtbank van Air-en-Province heeft den advocaat Sarret, die een groot aantal
moorden op zijn geweten -heeft, ter dood veroordeeld. Op onze foto ziet men den
moordenaar rechts in de beklaagdenbank. Links zitten de gezusters Schmidt, die Sar
ret dikwijls hebben geholpen bij het bedrijven der moorden. Beiden werden tot
tien jaar tuchthuisstraf veroordeeld.
*1
RIM
Alle
een
l.
twee
O O
naar
auto
naar
(United Press)
gedood
r i11
PSR33B. 3 Nov. (Reuter). De begrafenis van
prof. Calmette heeft heden in allen eenvoud
plaats gehad, overeenkomstig den wensch van
den overledene. Er waren bloemen noch kran
sen. noch militaire eerbewijzen ot toespraken.
Wel was er groote belangstelling. Kardinaal
Verdler verrichtte de ahsoute.
Het was al donker geworden toen tenslotte de
belde Lindberghs in gezelschap van den heer
en mevr. Hoover en den heer Plesman naar Am
sterdam vertrokken. Hier stonden reeds gerulmen
t()d tegenover het Centraal-Statlon twee auto's
te wachten om het gezelschap naar Den Haag
te brengen, waar zij hun intrek namen in hotel
„De Witte Brug”. Van hun plannen is niets
bekend. Het is hun wensch om even stil en
bescheiden, als zij In ons land aankwamen, zoo
veel mogeljjk vrij van den drukkenden last van
populariteit en roem, in ons land te verblijven.
WASHINGTON. 3 Nov. Terwijl Roosevelt
confereerde met de gouverneurs van vijf land-
bouwstaten, lieten stakende boeren ruim 300.000
liter melk wegstroomen.
Vannacht worden de stakingsposten in Iowa
weer betrokken. Te Wastu (Wisconsin) zijn 33
stakingsposten gearresteerd. Elders hebben sta
kers tot driemaal toe ren aanval gedaan op een
zulvelinrichting.
Dr. Ringer's eeuwige lucifer; vinding zal voor
het eerst m Nederland op de markt komen.
Politie op het spoor van den eersten briefschrij
ver in de zaak Jan Hoek.
Stand op Vrijdag uw Tja.; 7»1
Vorige stand; 747
In „De Witte Brug" te Den Haag hebben de
heer en mevrouw Lindbergh het avondmaal ge
bruikt met eenlge bekende personen uit de vlieg
wereld. onder wie de directeur der K.LM.. de
heer Plesman.
Het vliegtuig wordt op het Buiten-U door een
polltieboot bewaakt.
De meening der Tweede Kamer over het voor-
stel-K. ter Laan tot uitbreiding van de Staats
loterij.
De werkloosheid is in de eerste helft van Oc
tober iets toegenomen.
Eenlge doodeljjke verkeersongelukken.
Nederlandscbe orders in Zwitserland.
>45
A
1 li
'f
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Tusschen Tilburg en GUae-RQen zijn
menschen door een vrachtauto gedood.
Weer zien wU Lindbergh zelf de handen uit
de mouwen steken. HU hangt de lantaarn boven
de cockpit, maakt de takels los tot eindelijk rijn
machine, naar de boei voor de loods verhaald,
aan twee dreggen veilig en wel op de golven
rust.
ZwUgend gaat de lange blonde man zün gang.
Voor niemand heeft hU bijzondere aandacht
Met karige woorden antwoordt hü op'vragen.
Slechts één is er. die zjjn belangstelling krijgt.
De nieuwsgierige bruine straatterrier, die in de 1
loods thuis behoort, komt kwispelstaartend langs 1
hem geloopen en.... Lindbergh buigt zich en 1
stoelt met den hond, die al deze vriendelijkheid 1
met geestdrift aanvaardt.
Zoo minzaam ais Lindy was voor den hofid. 1
zoo weinig had hjj op met de koningin der aarde,
de pers.
Voor zoover kolonel van Reede of directeur
Plesman niet over hem waakten, bleef elke jour-
nallstieke vraag zonder positief antwoord en
toen eindelijk een haantje-de-voorste op een
paar woorden aandrong: ..Mr. Lindbergh, v few
words!" was het een vriéndelijk, maar overduide
lijk ..How do you do", dat aan de conversatie
onmlddellUk een einde maakte.
MALTA'. 3 Nov. (Reuter). De Gouverneur,
die het bewind alleen in handen heeft ge
nomen. heeft een proclamatie uitgevaar
digd. waarmee hjj den uitzonderingstoe
stand afkondigt. Dit beteekent dat de
grondwet buiten werking wordt gesteld en
het parlement wordt ontbonden.
Mutaties In het Italiaansche kabinet,
strijdkrachten onder één commandant.
Vernielende stormen op de Philippfjnen en op
Jamaicaverscheidene dooden.
Het Malteeache ministerie door den Britschen
gouverneur ontslagen.
Het gewoon en uitgebreid lager onderwijs in
1932.
MALTA, 3 Nov. (V. D.) Het onder leiding van
Sir Ugo Mlfsud staande nationale ministerie
van Malta is Donderdag door den Engelschen
gouverneur-generaal Sir David Campbell we
gens meeningsverschillen over de taalkwestie
tf gezet. De afzetting geschiedde, nadat het ka
binet had verklaard, dat het de in het Jaar
1932 ingevoerde bepaling volgens welke in de
Maltezer volksscholen slechts Engelsch en Mal-
téesch zal worden onderwezen, niet kan nako
men.
Het kabinet streefde in overeenstemming met
een groot gedeelte der bevolking naar de we
derinvoering van de thans slechts in de scho
len voor middelbaar onderwijs onderwezen Ita-
liaansche taal op de volksscholen.
In een otticleele verklaring van het ministerie
van Koloniën te Londen wordt gezegd dat de
afzetting der Maltezer regeerlng ook verband
houdt met de wijze, waarop de financiën van
het eiland zUn beheerd. Deze financiën, die in
1933 in orde waren, zUn thans ernstig In de
war.
De gouverneur heeft den ministers een ge
detailleerde lijst voorgelegd van maatregelen,
welke zU sinds hun ambtsaanvaarding hebben
genomen en door hem als bezwaarlijk worden
aangemerkt De ministers zouden niet geneigd
zijn geweest te werken in overeenstemming met
de politiek der Britscbe regeerlng.
De gouverneur van het eiland heeft de re-
geeringszaken thans overgenomen.
Zonder veel woorden gaat hU rond. Is nu eens
bjj de takels, dan geheel vóór aan de vleugels.
HU heeft geen rust en geen zorg voor andere
dingen, zoolang niet zün machine veing is. Als
elndelUk de pogingen, om het toestel langs den
betonnen oprit in de loods te bergen vergeetsch
bluken de waterstand was te laag moet
een beslissing genomen worden. De marine-
autoritelten raden aan het toestel aan 1U
van den steiger te meren, maar Lindbergh wil
voor anker of aan een boel en zoo gebeurt het
tenslotte.
Naar wU nader
Lindbergh voornemens
Den Haag te blUven.
■w—«w zeer machtige Japansche minister van
I 1 oorlog Araki heeft een limineuzen inval
gehad tUdens de geweldige manoeuvres.
Welke weer eens in Japan in tegenwoordigheid
van den Mikado Hlro-Hlto zün gehouden. Toen
hU ongeveer honderdtwlntlg vliegtuigen in ge
vechtsformatie zag vliegen kwam hU op de ge
dachte een wereldvredesconferentie te Tokio
bijeen te roepen, waarvoor alle landen, die be
langen in de Pacific hebben, dus ook Neder
land, zouden worden uitgenoodlgd. Alleen
China, dat het allergrootste belang heeft bü
de evoluties der Japansche agressieve en im
perialistische expansie-polltiek zou niet van de
J^dBbMjgM^ziiirTYouwens China heeft onmld
dellUk na hetlance^Wi van Araki’s conferen-
tle-plan te verstaan gegeven, dat het daarvoor
hoegenaamd niets gevoelt. En dit is zeer be
grijpelijk, want de punten, welke Japan op deze
conferentie besproken en vastgesteld wenscht
te zien, komen kort en goed gezegd neer op
een officleele internationale bevestiging van
Japans hegemonie in Oost-Azië en van den In
strUd met de verdragen geforceerden huldigen
toestand. Wel zouden Afghanistan en Britsch-
Indlë eventueel voor de conferentie worden uit
genoodlgd, en daaruit blUkt, dat Araki’s oogen
verder rijken dan zUn Japansche neus lang Is
en zün blikken zich verlustigen in het aanlok-
kelUk fata morgana van een uitsluite nd voor de
Aziaten gereserveerd Azië onder de opperlelding
van Japan. Het mag Ietwat wonderlUk aan
doen, dat een „draufgéngerische” minister van
oorlog een voorstel doet tot het houden van
een vredesconferentie, maar eigenlijk toont
Araki zich daardoor verbluffend, zoo niet ver
bijsterend consequent. Japans niet verklaarde,
maar wel gevoerde oorlog tegen China, de be
getting van Mandsjoerjje en het creëeren van
de republiek Mansjoekwo, welke eerlang wel
licht zal worden omgezet in een monarchie
onder Poe-Yi, waren Immers alleen maar ui
tingen van een beginselvaste „vredes”-politiek?
Tenminste als zoodanig heeft Japan, dat uit
sluitend „bandieten” bestreed en de belangen en
het leven van zün onderdanen In Mandsjoerüe
„verdedigde". zUn militie operatie op t Chl
neesche grondgebied steeds voorgesteld. Het
bijeenroepen van een vredesconferentie te To
kio ligt dus geheel in de generaienlinle der Ja
pansche politiek.
JERUZALEM, 3 Nov. (V. D.) Heden, den
zestienden verjaardag van de afkondiging der
Balfourdeclaratie, hadden de Engelsche autori
teiten vérgaande voorzorgsmaatregelen getrof
fen ten einde eventueele protestdemonstraties
der Arabieren te verhinderen. Een groote me
nigte Arabieren, die van Wadi Hawareth naar
Toelkarem trokken om deel te nemen aan een
aldaar te houden betooglng. werden door een
op geringe hoogte vliegende Engelsche machine
verspreid.
Op het Engelsche politiebureau bü den Sco-
poesberg nabü Jeruzalem zün eenlge schoten
gelost.
Te Amman, de hoofdstad van Transjordanlë.
heeft de menigte een vijandige houding tegen
de Engelschen aangenomen en getracht Engel
sche automobielen aan te houden. Verscheidene
auto's werden met steenen bekogeld.
JERUSALEM. 3 Nor. (Reuter.) Een aantal
en Soeng is de tegenstelling belichaamd, welke
niet enkel In den boezem der Chlneesche regee-
ring, maar ook in heel China leeft, een tegen
stelling. welke Japan bU zün politieke spel zeer
te stade komt.
communisten zün gearresteerd onder beschul
diging Onlusten te hebben veroorzaakt. Uit
Jaffa worde gemeld, dat de Arabische staking
wordt voortgezet, doch met weinig enthousias
me. De haven ligt geheel stil, zeven schepen
wachten om gelost te worden. De toestand
minder gespannen.
Dinsdag aau houdt Minister Verschuur
radio-rede over de economische zorgen.
KINGSTON (Jamaica). 3 Nov (Reuter). BU
een wervelstorm, die het Noord-Westen van
Jamaica jj. Zondag geteisterd heeft, zün tien
personen om het leven gekomen.
Negentig procent van den bananen-oogst in
het geteisterde gebied is verwoest.
WASHINGTON, 3 Nov. De electricitelU-
magnaat, Gerard Swope, heeft met steun van
generaal Johnson, den leider der N. R. A. on
van Harriman, den voorzitter der Kamer van
Koophandel, aanbevolen, dat het beheer van en
de contróle op de zaken en de nUverheid weer
In handen zal komen van de groote zakenbe-
langen.
De regeerlng zou slechte de bevoegdheid be
houden, haar veto uit te spreken en voor het
openbaar belang zou Roosevelt de beslissende
arbiter blUven. indien Roosevelt en het Con
gres deze verrassende wUzlging goedkeuren, zou
den alle zaken en industrieën „van de sfeer
der codes” samengevoegd worden tot ten na
tionale kamer van handel en nUverheid, die
haar eigen reglementen zou hebben.
PARIJS. 2 Nov. Norman Davis, die Donder
dagochtend te Parijs is aangekomen, heeft ge
durende twee uren geconfereerd met Paul Bon
cour. OngetwUfeld is gesproken over den toe
stand. zooais die geworden is door Dultschlands
uittreden uit ontwapeningsconferentie en Vol
kenbond.
In Fransche politieke kringen verluidt, dat
de Amerikaansche vertegenwoordiger er zün
leedwezen over heeft uitgesproken, dat hü naar
Amerika moet terugkeeren zonder een basis te
hebben gevonden voor latere overeenstemming.
en vandaar per
Den Haag doorgereisd.
MANILA. 3 Nov. (Reuter) Een typhoon heeft
het ZuldelUk gedeelte der PhUippUnen geteis
terd. Naar tot dusver bekend. zün er op het
eiland Visayas zes inheemachen gedood en
negen gewond.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR r
Ttbfoon 'Adminitfratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
fbr kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar .f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
HV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
vernemen, zou kolonel
zUn tot Maandag in
f de groote en kleine mogendheden, wel
ke bU den gang van zaken in de Paci
fic hevig geïnteresseerd zUn. veel lust
zullen gevoelen op Araki’s voorstel in te gaan,
mag terecht betwUfeld worden. ZU zouden os.
ook Mandsjoekwo, dat zU overeenkomstig de
Volkenbondsresolutle en de het Kelloggpact
aanvullende en uitbreidende Stimson-doctrine
niet kunnen erkennen, als een „ebenbürtlge”
partU aan de conferentie-tafel vinden. Boven
dien zal wel geen van hen geneigd zUn, Japan
in het Verre Oosten ook juridisch de gewa
pende handen vrU te geven. Minister Araki is
niet zoo kortzichtig om zich daaromtrent eenlge
illusie te maken.
Het lUkt ons dan ook zeer waarschUnlUk.
dat heel zUn conferentleplan moet worden op
gevat als een manoeuvre, een politieke truc.
Wanneer de genood Igden niet wenschen te
komen, zal Japan zich weer in den bekenden
martialen toonaard gaan beroepen op zUn uitge
sproken ..Vredeswil” en met ,Jn onschuld ge-
wasschen" handen het consolldeeringswerk in
de veroverde gebieden voortzetten. Op dezelfde
wUze moet het aanbod van Japan aan de Ver-
eenlgde Staten tot het sluiten van een non-
agrefsle-pact ol. worden opgevat. Japan wist
Van te voren natuurhjk heel goed dat onder
de huidige omstandigheden Amerika er niet
aan zou denken om daarop In te gaan. Toen
echter de Vereenlgde Staten dit voorstel af
wezen, wond men zich In Tokio daarover
kunstmatig op, Amerika beschuldigend van
vUandige bedoelingen tegen Japan. Ernstiger
evenwel zUn de pogingen welke Japan aan
wendt om met het onrechtmatig behandelde,
maar JaetrekkelUk machtelooze China, tot een
„modus vivendi" te komen. Maarschalk Tsjang
Kal Sjek. heeft in tegenstelling met zUn zwa
ger Soeng, die thans als minister van finan
ciën uit de regeerlng van Nanking getreden Is,
daar wel ooren naar- Soeng. die onlangs een
reis door Europa gemaakt heeft en een der
knapste ministers van financiën is geweest,
die China in langen tUd gehad heeft, is een
besliste voorstander van een politieke oriëntatie
naar het Westen. Met veel moeite had hü de
Chlneesche begrooting kloppend weten te ma
ken, maar op aandringen van Tsjang Kal Sjek
Werd door de uitgifte van schatkistbiljetten tot
een bedrag van 700 mlllloen dit resultaat weer
te niet gedaan. Soeng wenschte toen niet lan
ger de verantwoordelUkheld voor bet Xlnan-
rieele beleid te dragen en trad af. Maar, zoo
als gezegd, is het niet enkel de financieels
politiek van Tsjang Kal Sjek, maar ook diens
houding tegenover Japan geweest welke Soeng
tot aftreden deden besluiten. In Tsjang Kal Sjek
ROME, 2 Nov Het Itallaansche kabinet zal
een ingrijpende wUzlging ondergaan. De
ministers Balbo en Sirianni, alsmede de
minister van Landbouw. Acerbo. van Open
bare Werken, dl Crollalanza. en van On- -
derwUs. Ereole. zullen aftreden. Mussolini
aal de ministeries van Luchtvaart, Marine
en Leger vereenlgén tot een ministerie van
Nationale Defensie onder zUn persoonlUke
leiding. Verder zal hU ook de ministeries
van Buitenlandsche Zaken en van Cor
poraties in handen houden.
Balbo «al aftreden met den titel van lucht-
maarachalk, doch geen chef van den gene-
ralen staf worden.
De bevoegdheden van den tegenwoordlgen
chef van den generalen staf, maarschalk
Madoglio. worden in dier vgege uitgebreld.
dat hU commandant wordt van de lucht-,
zee- en landstrijdkrachten. De opvolgers
van de ministers Acerbo. dl Crollalanza en
Ereole zullen vermoedelUk gekozen worden
uit de jongere krachten In de fascistische
partU- (United Press)
Gistermiddag om drie uur is het
watervliegtuig, waarin het echtpaar
Lindbergh gezeten was, in het
Buiten-IJ bü Schellingwoude geland.
Nadat het toestel der Lindberghs
aan een boei voor de hangar van
Schellingwoude verankerd was, is
het gezelschap naar Amsterdam!
vertrokken
PARUS, 2 November. (Eigen
Bericht).
Het echtpaar Lindbergh heeft
hedenmorgen het hotel Crillon ver
laten en zich nauur Les Mureaux be
geven. Om kwart over twaalf uur is
„^Lindbergh met een watervliegtuig
naar Amsterdam vertrokken.
(United Press)
ESSEN, 3 Nov. (W.B.). Alhier sprak heden
Adolf Hitler een verkiezingsrede uit. Vóór hem
hield vlce-kanseller von Papen een toespraak.
Uit zUn rede ontleenen wU het volgende: .Het
Katholieke deel des volks heeft op de slagvelden
met dezelfde trouw zUn bloed gestort als leder
ander volksgenoot. Het Katholieke deel des volks,
waar het ook op politiek terrein mag hebben
gestaan, zal ook op 13 November niet acnter-
wege blUven. als het geldt, belUdenls te doen
voor de nationale eer en vertrouwen uit te
spreken voor den leider. Adolf Hitler.”
Von Papen verklaarde nog dat het bü de
verkiezingen op 13 November niet gaat om
partijen of systemen, om personen of wetten,
doch slechts om Dultschland. Den Duitschers
die hun levenlang den dwaalweg van een
socialistische wereldbeschodgvlng hebben ge
volgd, wU Ik. aldus von Papen, er aan herin
neren. dat het de wensch en de wil van den
■Jelder” is, de geheele Dultsche natie, alle
klassen en standen met zün beweging te om
vatten en deze samen te smelten tot een een
heid naar volk en politiek. Het beste bewUs
daarvoor noemt spr. dat Hitler de kerken de
volledige vrijheid van hun hooge geestelUke
functie garandeert, dat hü bereid was hun meer
te geven voor de uitoefening van hun hooge
missie dan ooit eenlge liberale regeerlng In de
afgeloopen honderd jaren. maar dat hu tege-
lUkertUd een scheiding van kerk en politiek
elscht.
Weer heeft het onaanzienlük Schellingwoude
een triomfator der lucht, een modernen held,
gekend en gevierd door heel een wereld, in den
greep van zün landelüke oevers zien neerda
len, met hoog spattend schuim op de wlnd-be-
wogen driftige golven van het Bulten-IJ.
Donderdagmiddag om tien minuten over drie
raakten de drijvers van Lucky Lindy’s „Tlng-
mlssartoq" het blauwgrüze watervlak en na en
kele snelle manoeuvres rustte de kleine zwarte
vogel met de slanke roode vleugels en de onge
woon groote glanzende aluminium drüvers bü
den landlngsteiger van de vliegloods.
Juist op dat oogenbllk veegde de krachtige
wind, die met stormachtige vlagen joeg over het
lage land, de grauwe wolkenmassa's uiteen; voor
enkele minuten gleed het zwakke zonlicht over
wal en water en hoog boven de Noordelüke ho
rizon teekende zich een wüd getrokken regen
boog af tegen den septa-kleurigen hemel Het
was de korte blümoedige groet van de Hol-
landsche atmospheer aan Lucky Lindy. Want
even later gierde weer de wind en hing de re
genlucht grauw en troosteloos van kim tot
kim.
Aller oogen richtten zich op de belde figu
ren. de lange slanke man. de tengere kwieke
vrouw, met wier lot, de vreugd en glorie van
het succes, de smart en het zware verlies, heel
de wereld heeft meegeleefd. Daar waren zU,
niet anders dan men zich had voorgesteld:
eenvoudig, ongedwongen, zwUgzaam. HU, met
zün lederen kap, grüswollen eskimo-jekker, en
gestreepte colbertbroek. zü eveneens met kap
en jekker, roode handschoenen, bruine slob
kousen. En terwül zü zich met haar gastvrouwe
terugtrekt, blUft hü bü zün machine.
1—11»