Crisis ontketende een orkaan
Verwoesting; ellende
nood
en
5
Veranderde gedragslijn der S.D.A.P
MINISTER VERSCHUUR
VOOR DE RADIO
DE VERDEDIGING VAN
ONS LAND
HERZIENINGSCOMMISSIE
RAPPORTEERT
WOENSDAG 8 NOVEMBER
JACHTSEIZOEN IN ENGELAND
E
De margarine-industrie
L<
Wat de regeering deed
De scrips”
Minister Verschuur
Ontwapening
ziekenhui*
Hoe ver.
voor
CRISISHEFFING 1NDIË
DOOR DE TRAM GEGREPEN
Ja
Bej aarde man overleden
de
DIERENMISHANDELING?
Het vervoer van regeeringskoeien
De deelneming aan een
regeering
Bussenvleesch
werkloozen
LEVERING VAN DRACHTIG
RUNDVEE
Belangenvereenlgingen
voor militairen
Vleeschvergiftiging te
Haelen
Nieuwe afzetgebieden moeten
worden gezocht, oude met
hand en tand vast
gehouden
Memorie van Antwoord aan
Tweede Kamer inzake de
Defensiebegrooting
voor 1934
Haar meening omtrent de vraag
stukken van ontwapening,
luchtbescherming en
oorlogsgevaar
Op uitstel aangedrongen
^uchtbeschern^ing
Gezagsverhoudingen
Oorlogsgevaar
in het verslag wordt
ingenomen door de beschouwingen der com
missie over de houding der partij bij oorlogs
gevaar.
Bescherming tegen
luchtaanvallen
Veertien slachtoffers naar het
Te veel aan agrarische
producten
CS
Dt
eveneens
kan
u
I
a
wat technisch en fl-
Een belangrijke plaats
geen
aat lee-
nen
op de
Alleen
Vrijdag 10 Not. 1033 v.m.
Een opname van de beroemde „Eridge Hunt” in Sussex, welke de eerste groots
Par force-)ach.t in Engeland is
Drie leden der commissie hebben ver
klaard, dat In de tegenwoordige omstan
digheden naar hun meening de program-
each der nationale ontwapening niet kan
worden gehandhaafd.
Intusschen heeft hij met voldoening kun
nen vaststellen, dat de eerst aan het woord
zijnde leden thans, nu naar hun meening
door de politieke ontwikkeling In Europa
blijkbaar de mogelijkheid op een conflict
is vergroot, zijn genaderd tot zijn stand
punt, dat bij de huidige internationale ver-
lets wor-
:'!W ver,
ongeveer
'<v
Met betrekking tot de gemaakte opmerkingen
Inzake bet Reglement betreffende de militaire
belangenvereenlgingen wordt het volgende me
degedeeld. De gebeurtenissen op de vloot In
Ned. Indlë hebben doen uitkomen, dat bet ver-
eenlgingswezen van beroepsmilitairen geleide
lijk meer en meer In verkeerde banen was ge
raakt, niet wat alle militaire belangenvereenl
gingen betreft, maar ten aanzien van een deel
van deze vereenlgingen. Begeerig de met de
militaire positie van haar leden verband hou
dende materieele belangen te behartigen, heb
ben deze vereenlgingen steun gezocht bij die
politieke partijen, welke op den grondslag van
den klassenstrijd de belangen van de werkne
mers voorstaan. Zij zijn er aldus toe gekomen
de strydmanieren en de vakvereenlgingsdisci-
püne van deze partijen over te nemen en in
woord en daad te propageeren. Steeds meer ia
daardoor de krijgstucht in het gedrang ge
taakt. Het was noodig daaraan paal en perk
te stellen door een regeling het Reglement
betreffende de militaire belangenvereenlgingen
welke beoogt aan de geschetste uitwaaeen,
welke de krijgstucht dreigden te ondermanen,
een einde te maken.
vast, i
heden.
De Ja
eerste
Egypt lac
zelfde p
De sti
ter dan
de zeer
getreden
In de
kopjes
vcrkochi
Seld.
te
ge-
ge-
expertmenten op monotalr gebied
miet zullen worden genomen.
r
waaj
chae
gelsc
eenv
den
He
gebri
roep!
door
derw
Loi
hu n
iets t
kenni
mind
mora
dus e
bare
moest
De
Spell!
Sir C
zware
is. uil
ZU
den o
ernstl
nale I
Er i
den. i
die in
„borot
plaats:
.Wyn<
Jdaud
,.Mobr
den ki
Maa
vindt,
het er
getarU
paliste
moe ter
ling v<
De
vatlsmi
ontwas
der wo
schrevc
schen
heeft 1
een ex
Van
gezien
makke]
•envout
?enmaa
werk o
Schilt
de ..sto
vergelel
zjjn geslacht, is de toekomstige veestapel nu
met ongeveer 40.000 stuks verminderd.
houdingen allereerst aandacht moet worden
geschonken aan de internationale ontwape
ning en dat dientengevolge het bezit van
een behoorlijk toegeruste weermacht ter
bescherming van onze onafhankelijkheid
onmisbaar Is. Het onwezenljjke van de
theorie der nationale ontwapening is naar
zjjn meening door de kennelijke verande
ring van zienswijze dezer leden afdoende
aangetoond.
BATAVIA, 7 Nov. Aneta) Het kollege van
Gedelegeerden bij den Volksraad heeft de vraag
behandeld of aangedrongen zal worden op ver
lenging van den termijn gesteld ten aanzien
van de bespreking der ontwerp-ordonnanties
nopens invoering van een crisisheffing 1934 en
een heffing van 50 opcenten op de aanslagen
in de inkomstenbelasting voor uitwonenden.
Voorts heeft het College met 11 tegen 5 stem
men een voorstel van het lid van Mook aan
genomen om by het Gouvernement aan te
dringen op uitstel tot uiterlijk 30 Jan. 1934.
Aan gesteunde werkloozen zal, voor 35 ets.
het K.G. per week 1 K.G. (voor gezinnen 2
K.G. per week) van dit voortreffelijke pro
duct, dat ook door behoud van het meeste
vet tegemoet komt in de vet-behoefte, wor
den beschikbaar gesteld. Vee, dat niet aan
a'le eischen voldoet, gaat naar den destruc
tor. Daarom Is het bussenvleesch van een
gegarandeerde kwaliteit en kan het de be
langen der werkloozen uitnemend dienen.
Ook In de Industrie worden de ongewenschte
werkingen van sommige maatregelen gevoeld.
Ik noem slechts als voorbeelden: de verhooging
van den sulker-accijns beïnvloedt de suiker
verwerkende industrie; de heffing ep graan
maakt het anderen industrieën weer moeiiyker.
De commissie heeft aan haar behandeling
van het ontwapeningsvraagstuk een onderzoek
verbonden van de vraag, wat het standpunt
der 8D.AT. moet zijn ten aanzien van
de bescherming der burgerbevol
king tegen het gassengevaar. De
grootst mogelijke meerderheid der commissie is
tot de slotsom gekomen, dat dit niet een prin
cipieel afwijzend standpunt zijn mag. Ook een
ontwapend land kan aan het gassengevaar
blootstaan en het is geenszins voorbereiden tot
oorlogvoeren, wanneer men maatregelen be
raamt om dat gevaar te beperken. Dit moet
echter worden gezien als de taak van de bur
gerlijke overheid en niet als die van Defensie.
De kosten der maatregelen dienen door het
rijk en niet door de gemeenten te warden ge
dragen. De commissie Is overtuigd, dat, zoo
wel om technische als om flnancieele redenen,
afdoende bescherming van de burgerbevolking
onmogelijk is. Zij acht dit echter geen reden
om achterwege te laten
nancieel mogelyk is.
opzicht zich eenige gedragingen mogen ver
oorloven. welke hun, uit hoofde van de vrij
willig op zich genomen militaire verplichtingen
en de daarmede gepaard gaande eischen -van
de krijgstucht, niet kan vrijstaan. Indachtig
zullen zij voortaan moeten zjjn, dat by het op
treden In vereenlglngsverband de militaire ge
zagsverhoudingen in alle opzichten gehand
haafd moeten blijven en hun geen grootere
vrijheden toekomen dan bulten dat verband.
Den militairen ambtenaren onder wie o m.
de beroeps- en verlofsofflcleren zijn begrepen
is het deel uitmaken van, of op eenlgerlei
wijze steun verleenen aan groepen of vereenl
gingen van personen op fasclstischen grondslag
verboden. De Nationaal-Soclalistlsche Bewe
ging wordt als een organisatie op fasclstischen
grondslag aangemerkt
Uitgangspunt is daarbij geweest, dat die ver
eenlgingen, welke b|j haar gedragingen en han
delingen de eischen van de krijgstucht steeds
nauwgezet in het oog hebben gehouden, zullen
kunnen voortgaan op dezen weg. tonder van
de gestelde regelingen ernstige belemmeringen
te ondervinden. Maar den in andere vereenl
gingen Reorganiseerden beroepsmilitairen zal
door deze regelen moeten worden geleerd, dat
zy, als lid van een vereenlging, In geen enkel
Nu komen daar echter twee dingen by, welke
deze crisis tot een ernstiger verschijnsel stem
pelen dan een gewone economische crisis. Voor
eerst dan is de bedrijvigheid der geheele wereld
na den oorlog opgetrokken op een bodem, wel
ke vol zat van verborgen gebreken. In de tweede
plaats heeft het Oosten de productie van goe
deren ter hand genomen, welke bet vroeger uit
het Westen betrok. Jdet groote regelmatigheid
heeft b.v. het Japansche textlelgoed ons Twent-
sche goed uit Indlë verdrongen. Eerst de goed
koopste soorten, dan ook de betere. En dit
ernstige verschijnsel dreigt In allerlei Indu
strieën, dus niet alleen In de textiel. En het
dreigt niet alleen van wege Japan maar van
honderden mlllioenen Chineezen en Britsch-
Indlërs mede, al is het nog niet in zóó hevige
mate. Europa beeft meegeholpen Japan en an
dere landen te industriallseeren en deze landen
gaan nu in hun eigen behoeften voorzien, heb
ben onze goederen niet meer noodig en zij ko
men ons zelfs beconcurreeren.
Noemden wy alreeds een Industrieel belang
waarvoor de regeering moest opkomen, ook
overal elders geeft de regeering blijk het alge
meen belang niet te vereenzelvigen met dat
der boeren. Het is juist geweest door de mo
gelijkheden, welke één der agrarische maat
regelen bood (ik bedoel de graan-regeling) dat
wy zeer onlangs een bevredigende regeling
voor de betaling der zoogenaamde .scrips”
konden bevorderen. Wel is waar speelde bij
deze regeling onze bevoegdheid tot ..clearing”
van Duitsche vorderingen op ons land een
groote rol. doch de voornaamste praestatle
onzerzijds bestond hierin, dat de Nederland-
sche Graan Centrale een flinke partij Duit
sche rogge kon overnemen.
Hoezeer wij voor onzer, export alle krachten
zullen inzetten er is niemand die betwijfelt,
dat er na de crisis een blijvende vermindering
zal moeten geconstateerd worden.
Het Tweede Kamerlid, mevrouw Bakker
Nort heeft aan den Minister van Waterstaat
de volgende vragen gesteld:
Is het *‘icn Minister bekend, dat het spoor
wegvervoer van drachtige koeien, die den laat-
sten tijd in groeten getale ter slachtplaats
worden gezonden, vaak plaats vindt op een
wijze, dat van mlshande'lng dezer dieren kan
worden gesproken en zoo den Minister zulks
niet bekena mocht zijn, wil hy dan naar de
wyze. waarop bedoeld vervoer plaats heeft een
onderzoek doen Instellen?
Indien den Minister van dierenmishandeling
mocht gebleken zjjn of blijken, wil Zijn Excel
lentie dan maatregelen nemen, waardoor deze
voor het vervolg worde voorkomen?
Te Haelen zijn veertien personen het slachtof
fer van vergiftiging geworden. Vermoedelijk
hebben de patiënten allen zijn naar het Lau-
rentlus-zlekenhuls te Roermond overgebracht
bedorven vleesch gegeten. Zekerheid heeft
men hieromtrent echter nog niet. De toestand
van alle veertien de leden van het gezin P.
Morren en enkele woonwagenbewoners, die
Maandag den maaltijd hadden meegebruikt
is bevredigend, doch de stoornissen zijn nog
niet geheel geweken.
Er wordt een nauwkeurig onderzoek naar de
oorzaak van deze vergiftiging Ingesteld.
Aan de rede, welke Minister
Verschuur gisteravond v»n 8 uur tot
8.45 uur over de beide zenders
(K. R. O. en A. V. R. O.) heeft
uitgesproken ontleenen wjj het vol
gende:
De meerderheid der commissie acht herzie
ning der congresuitspraken van 1928 en 1931
noodig.
De strijd tegen het oorlogsgevaar moet inter
nationaal zijn. Aansluiting by de resolutie der
Parysche 8AJ.-conferentie wordt daarom
noodzakelijk geacht.
De meerderheid der commissie (drie leden
wenschen de besluiten van 1938 en 1931 onver
anderd te laten) adviseert dus, dat de Party
zich zal aansluiten bij de resoluties van I.V.V.
en 8A-I. Handhaving van de oude besluiten
der Partij acht zij onmogelijk, nu de veronder
stelling, dat uitvoering daarvan gepaard zou
gaan met een actie der Duitsche arbeidersbe
weging, vervallen Is.
Het laatste punt, door de commissie behan
deld, is de koloniale politiek. zy
verklaart eenstemmig dat het koloniaal pro
gram der SD.AP vastgesteld In Januari 1930.
geen herziening behoeft. Ten einde nog eens
nauwkeurig vast te stellen, hoe de Party de
erkenning van het recht op nationale onaf-
hankeiykheld voor Indonesië opvat, maakt zy
dit duldeiyk met groote aanhalingen uit rede
voeringen van Stokvis en Albarda, uitgespro
ken in 1930.
Het rapport eindigt met een hoofdstuk ge
titeld .Slotbeschouwingen”, die nog zullen
worden gepubliceerd.
Men schat dat noodig is eenvermindering
van één koe op zeven. In het geheel zullen dus
van de 1.400.000 stuks melkvee er 200.000 extra
moeten worden opgeruimd. De resultaten dezer
opruiming moeten gehandhaafd worden, als zij
eenmaal Is uitgevoerd, paarom zal een tceltre-
geling onvermydeiyk zUn, waarby elk gewest,
elk district. Ja elke onderneming zich heeft te
houden aan een bepaald maximum rundvee.
Zoo mogelyk zal vee naar elders worden ver
kocht; veel uitzicht daartoe bestaat niet Wel
kon door conserveering het vleescij^der af
slachten runderen aan de belaffèen der i
steunde werkloozen worden dienstbaar i
maakt.
nomlsche
crisis.
Wat de crisis elgeniyk Is kan men het best
begry pen wanneer men er van uit gaat, dat
alle productie van goederen plaats vindt om te
Worden geruild met andere goederen.
Productie duurt tyd en wordt begonnen uit
een berekening uit een verwachting, dat n.l. als
de goederen klaar zullen zyn, ze van de hand
kunnen worden gedaan. Zoolang nu de ver
schillende berekeningen of speculaties aan
elkander beantwoorden, schragen zy elkander
tot één groot bouwsel. Valt een belangryke tak
van productie uit de gis, zooals het graan heeft
gedaan, dat op de wereldmarkt kwam met een
niet te plaatsen, dat wil zeggen niet tegen goe
deren te rullen, overproductie, dan wordt uit
het kaartenhuis der verwachtingen, der spe
culaties er één kaart weggenomen en het we-
reldbouwsel stort ineen. Regelmatig komen deze
misrekeningen voor. Deze crisissen zyn perio
diek. Telkens opnieuw gaan de productle-vor-
men weer onverdroten hun nieuwe evenwicht
als het ware tastenderwUs zoeken.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake de Defensiebegrooting
voor 1934 ontleenen wy het volgende:
De Minister sluit zich aan by het In het
voorlooplg verslag by herhaling uitgesproken
oordeel, dat, hangende het onderzoek door de
cotnmissle-Idenburg, het thans nog niet het
Juiste tijdstip is, om een uitvoerige gedachten
wisseling van algemeenen aard over de Defen-
slebegrooting te houden. De vraag, of deze
commissie bedoeld zou zyn als kapstok om de
noodige bezuiniging op de militaire uitgaven
aan op te hangen, beantwoordt de regeering
ontkennend.
De Minister sluit zich gaarne aan by de
meening der leden, die betoogen, dat. daar aan
het onderwerp der nationale ontwapening meer
malen uitvoerige beschouwingen zyn gewyd, het
geen reden heeft de wederzydsche standpunten
opnieuw In den breede uiteen te zetten.
Over de talryke andere maatregelen, welke
op het gebied van den land- en tuinbouw ge
nomen zyn, kan ik niet uitweiden. Ik neem
slechts de regelingen voor de groenten, voor de
bloembollen, voor het aardappelmeel, voor de
suikerbieten, voor het pluimvee en zoo voorts.
Gy zult gevoelen voor welke moeiiykheden der-
geiyke regelingen ons plaatsen. Al deze rege
lingen zyn In den tyd van anderhalf jaar uit
den grond gestampt. Vóór een half jaar nog
nam ik mU voor, in geen geval de consumptie
aardappelen te steunen. Ziedaar echter de oogst
komt en valt zeer overvloedig utt. Naar alge
meen inzicht zouden de aardappelen wegens den
overvloed, ook door afsnyding van den export,
de waarde van ongeveer nul cent het mud
hebben gehad. Toen heb ik Ingegrepen. De con-
sumptle-aardappelen zyn gebonden aan een
mlnlmum-prijs en aan een heffing. Deze hef
fing komt straks aan de nlet-consumptie-aard-
appelen ten goede.
Gisternacht Is op den weg Nymegen—Kra
nenburg de 70-jarige D. door de tram gegrepen
en zoo zwaar gewond, dat hy eenige uren later
overleed.
flatie of plannen tot inflatie worden stukge
slagen. In de Troonrede is duidelijk gezegd, dat
gevaarlijke experimenten op monotalr gebied
Afgezien van de omstandigheid dat perso
nen. die revolutlonnaire beginselen zyn toege
daan, uit dien hoofde ongeschikt moeten wor
den geacht om een vrywilllg aangegane be
trekking in de weermacht te bekieeden en op
dien grond uit dat orgaan worden geweerd,
meent de Minister, dat de geesteiyke vryheid
In het leger en op de vloot volledig is gewaar
borgd.
Het ligt uit den aard der zaak op den weg
van de militaire leiders om hun ondergeschik
ten by voorkomende gelegenheden te wyzen op
de gevaren, welke de weermacht, en niet in de
laatste plaats hen, die daarvan deel uitmaken,
bedreigen van de zyde van hen, wier actie er
op is gericht de tucht te ondermUnen, bet ge
zag der meerderen aan te tasten en In het
algemeen de weermacht te ontredderen. Het
spreekt vanzelf, dat de dienstplichtigen van
tyd tot tyd door hun officieren worden onder
richt over de beteekenls van de weermacht.
Het standpunt, door de 8. D. A. P. ten opzichte
van de weermacht ingenomen, maakt het on-
mogelyk, dat by dit ondei licht steeds over die
party wordt gezwegen.
Vervolgens zet de Minister de noodzakeiyk-
held uiteen van de vermindering der bedragen
van de geldeiyke ultkeertngen aan de z.g. mo-
biltsatle-slachtoffers.
Het veelomvattende onderzoek inzake de mul-
tery op de „De Zeven Provinciën" verelschte
uiteraard veel tyd. Van amnestie kan geen
sprake zyn; de ernst der gepleegde feiten
elscht vervolging volgens de wet. Het voor
arrest op Onrust was ter isoleerlng van de ver
dachten noodzakelijk in verband met het on
derzoek.
Geiyktydig met het besluit tot het laten
afvloeien van een aantal officieren is besloten,
voor het wapen, waarby afvloeiing plaatsvindt,
geen nieuwe cadetten tot de Koninklyke mili
taire academie toe te laten. Zoo is dit jaar
geen enkele leerling voor de Infanterie hier te
lande In opleiding genomen.
Het is Inderdaad juist, dat verscheidene of
ficieren, op 28 October 1930 benoemd, op 1 April
1933 wegens overcompleet op nonactlviteit zyn
gesteld, als gevolg van het feit, dat zy onge
huwd waren. Er werd n.l. o. m. rekening ge
houden met de economische omstandigheden
van de officieren.
De Minister heeft het voorstel der belang
hebbenden inzake den bevorderlngsgang onder
de onderofficieren In handen der commlssie-
Idenburg gesteld.
Als wy dit goed vatten, dan begrijpen wy,
dat vroegere crisissen een storm hebben ont
ketend, maar deze crisis een orkaan moet hee
ten. AHerwege verwoesting, overal ellende en
nood. Ziedaar het beeld waarvoor de Regeering
zich ziet geplaatst.
Allereerst acht ik het noodzakeiyk, dat niet
één bepaalde groep denkt,vdat zy alleen de ge
troffene s. Alle groepen der bevolking lyden
evenzeer, wy zouden zooveel meer geduld tot
dragen voelen ais wy het goed beseften en on
ze volkseenheid sou door het gemeenschappelijk
lijden hecht worden gesmeed.
Hoe staat nu de Regeering tegenover dit beeld
van 'algemeene ontreddering? zy mag zich niet
aan één groep alleen wyden. maar zy moet het
groote geheel overzien. Zy mag wel gevolgen
lenigen, maar zy moet toch haar aandacht het
meest aan de oorzaken schenken. Ook mag zy
in deze ure van beproeving niet ontrouw wor
den aan de economische toekomst van ons
volk. Zy gevoelt zich by dat al geplaatst voor
een taak, die zy alleen, als zy door het vertrou
wen des volks gedragen wordt, vervullen kdn.
Zy Vernedert zich voor Gods Hand, die de ge
schiedenis maakt. En by het lezen der geschie
denis van ons vaderland wordt het vertrouwen
fa de Voorzienigheid, die ons ook bulten den
oorlog hield, onwrikbaar.
Het recept voor ons zieke bedryfsleven kan
niet eenvoudig in flnancieele hulp van Staats-
wege bestaan. Af gezien van de vraag of bet de
toekomst van ons bedryfsleven zou redden, als
wy de tekorten uit de staatskas bypasten. Is het
geld in de staatskas voor toepassing van dit
recept op groote schaal niet aanwezig.. De
Btaat heeft het geld niet voor het grypen. maar
moet al het geld, dat hy uitgeeft, eerst halen
uit de zakken der belastingbetalers. En hoe Is
onze samenleving verarmd!
Men zegt ook wel eens, laat dan de
wieriegpnnvar moet in herinnering ge
bracht wordeQ, dat de Staat reeds voor veler
lei doeleinden een beroep moet doen op de
geldmarkt HU, die niet voorzichtig leent, ver
liest zyn credlet en krijgt niets meer. Aheen
nu vaststaat, dat de Nederlandsche Regeering
niet lichtvaardig leent, clvs haar verplichtingen
zal kunnen nakomen, biyft de mogeiykheld tot
leenen bestaan. Slechts één advies weten som
migen nog: den sprong in het duister, de inflatie,
d.wx. het verlagen van de waarde van den
gulden. Het is echter voldoende, bekend, dat de
Regeering dezen sprong niet wil, niet mag en
niet zal maken. Wat er nog voor vertrouwen in
htl bedrijfsleven over is, vertrouwen, dat noodig
is, wil men zaken kunnen doen, aou door ta-
Uit de gemaakte schattingen is op te
maken, dat wy over 1934 geen plaatsing
zullen hebben voor alle ^melkproducten,
als de hoeveelheid geiyk biyft.
3- By 1
schrik ni
3. Zy
heel zek<
4 zy i
«tudeerk.
Als Ik
weer In
teen te v<
«e nlchte
mynheer
0 duidely
Hik leeiyi
het licht
worth ee
een gehe
tutscl
noemde 2
heer de
Worth s n
•eet verd
v»n den r
kwam oi
Beonore
htepelyk i
<Ut al die
yooek. i
door ande
hare in k
■tteer bela
•enworth
•y» van
heelel
tad gek
•nar de
"h-dcar
Omtrent de uit de maatregelen ter bescher
ming van de bevolking tegen luchtaanvallen
voortvloeiende kosten kan de regeering geen
gegevens verstrekken, omdat eerst na de tot
standkoming van de thans In voorbereiding
zynde wetteiyke voorzieningen een overzicht
kan worden verkregen van wat in dit opzicht
zal moeten 'geschieden. Binnen korten tyd zal
het verslag van de interdepartementale com
missie. aan welke is opgedragen, van advies te
dienen Inzake de wetteiyke voorzieningen, de
regeering hebben bereikt.
Aan een vruchteloos en bedrlegiyk streven,
om de bewapening zooveel mogelyk op te voe
ren, mag de party niet meedoen. Tot deelne
ming aan een nieuwen ruïneuzen bewapeningz-
wedstryd mag zü haar medewerking niet ver
leenen.
De commissie legt voorts uit. dat de party
ook niet kan terugkeeren tot haar vroegeren
programelsch van het volksleger. Die elsch is
voor de tegenwoordige omstandigheden om
verschillende redenen onbruikbaar.
De elsch der party biyve dus, dat Neder
land, In plaats van over een oorlogsleger. zal
beschikken over een veiligheidswacht. „In staat
om de verplichtingen der neutraliteit en die,
welke uit het Volkenbondsverdrag voort
vloeien, behooriyk te vervullen; geschikt, om
zoo noodig de grensbewoners te beschermen;
geschikt ook. om zoo noodig de democratische
staatsinstellingen te verdedigen”.
Als voornaamste bezwaar wil Ik bespreken
den aanslag, dien de Regeering zeer tot haar
leedwezen moet plegen, op de beurs van denJ
consument. Geen consument zal er bezwaar te
gen maken, dat de pryzen van een al te onzin
nig laag niveau worden afgehaald en
den hersteld. Het gaat er slechte om:
Bij al onze maatregelen houden wy
een niveau, als gold In 1913. voor oogen. Al onze
maatregelen tezamen, ook de ernstigste. nJ. die
in den laatsten tyd genomen zyn ten aanzien
van suiker, vleest® en aardappelen hebben, ver
geleken by Maart 1932 samen een verhoging
veroorzaakt van ruim 3 fïPöéent. Hadden wy de
agrarische maatregelen niet genomen, dan zou
de het leven, vergeleken by 1929, goedkooper
zyn geworden met 19 procent; thans is dat ge
schied met: 16 procent. Als men zich goed voor
stelt. welke vernietiging in landbouw, veeteelt,
tuinbouw, in heel het agrarische leven is voor
komen. dan is de afwending van zeer groote
rampen toch waarlijk niet te duur gekocïit.
Elke crisis-maatregel heeft zUn nadeelen.
Telkens weer heeft de Regeering getoond, dat
zy de bezwaren tot hun kleinste afmetingen wil
terugbrengen en dat daarvoor offers niet wor
den geschroomd. Zoozeer hangt het geheele be-
drUfsleven aaneen, dat men nooit kan ingrij
pen zonder ongewenschte en soms verrassende
gevolgen.
Zooals te verwachten was, heeft de com
missie groote aandacht gewijd aan het vraag
stuk van de onlwapening.
ZU is tot de slotsom gekomen, dat de pro-
gramelsch der party, .ontwapening, nationaal
en Internationaal”, onveranderd moet warden
gehandhaafd.
Maar deze waarheid geldt niet alleen voor
agrarische producten. Er Is onder de boeren
een hevige campagne gevoerd om de marga
rine te verbannen of althans nog verder te
beknotten dan reeds geschiedt. Wy kunnen
met de cyfers aantoonen, dat het voor de boter
niet voordeelig zou zfjn de margarine te ver
bannen. Want die laatste brengt reeds nu
vele mlllioenen voor de boter op. Doch al ware
het eens anders, dan nog heb ik zooveel ver
trouwen in de belangstelling van den boer
voor de welvaart van het geheele volk (welke
trouwens zyn eigen belang weer is) dat hU
niet In egoïstische groepseenzydlgheid de ver
nietiging zal verlangen eener geheele Industrie.
By de margarlne-lndustrle hebben niet alleen
duizenden arbeiders een bestaan, doch onze
scheepvaart, oas Indië en onze export zyn er
met zoo groote bedragen by betrokken, dat op
heffing van die Industrie een economische ramp
ware. Den boeren tot eere vermeld ik dan
ook, dat de organisaties der boeren zich ten
deze achter de regeering scharen.
De Crisis Rundveecentrale biedt gelegenheid
aan haar te leveren: drachtig rundvee in alle
soorten en kwaliteiten (uitgezonderd zullen
worden dieren, van welke moet worden aange
nomen, dat zy langer dan zeven maanden
drachtig zyn) te:
Eist: Donderdag 9 Nov. 1933 vjn. 7—10
uur veemarkt.
Leeuwarden: Donderdag 9 Nov. 1933 vjn.
810 uur veemarkt.
Roermond: Donderdag 9 Nov. 1933 vjn.
810 uur veemarkt.
Eindhoven:
810 uur by abattoir.
Emmen: Vrydag 10 Nov. 1933 vjn. 810
uur naast eierenmerkt.
Hengelo (O.): Vrydag 10 Nov. 1933 VJn-
810 uur veemarkt.
Utrecht: Vrydag 10 Nov. 1933 v.m. 8—10
uur veemarkt.
Prijzen en voorwaarden al* vorige week.
gen. Bezwaren moeten worden afgemeten aan
het groote algemeen belang, waarop de maat
regel Is Ingesteld.
Minister Verschuur eindigde met te zeggen,
dat hy pet deze toespraak beoogde, tusschen
ons volk, dat zwaa: onder zyn zorgen gebukt
gaat en de Regeering. in wie al die zorgen als
in een middelpunt samenvallen, te bevorderen
die sfeer van vertrouwen, welke ooveel
bydragen tot het heil der gemeenschap.
hui
voor ons economisch bestel dat nu eenmaal
op export is Ingericht het allerbelangrijkste
heeten moet.
Voor de toekomst acht de overgroote meer
derheid der commissie de handhaving der prin
cipieels bereidverklaring eveneens noodzake
iyk.
den invoer uit Nederland 4te breidelen. Er ont
stond in landen als het onze en Denemarken
een angstwekkend teveel aan agrarische pro
ducten. BU een productie van 85 millioen K.G.
boter om een vobrbeeld te noemen, behielden
wy in 1928 42 millioen K.G. zelf, doch de rest
was over. Deze rest had zich in de crisisjaren
te richten naar den wereldmarktprijs, die wel
gedaald is tot beneden de 60 ct. de K.G. Mis
schien ware ons overschot aan boter nog te
plaatsen geweest; zeker is dat niet. Doch in elk
geval tegen pryzen. die de helft der kosten nog
niet goed maakten. Wat hier te lande gebruikt
werd z evengoed niets weer dan den wereld
marktprijs opbrengen. TenzU regeeringsmaat-
regelen wrden genomen. Wat van den inter
nationalen ruilhandel overeind kan blUven, ver
dient allereerst onze zorgen. Want <UAr vooral
liggen onze toekomst belangen.
Nieuwe afzetgebieden moeten worden gezocht,
oude afzetgebieden moeten met hand en tand
worden vastgehouden. Daarom is het. dat wij
ons b.v. in Engeland niet van de markt moch
ten laten dringen en met onze boter en met
onze bacon present moestene blyven. Ook In
tyden, dat het ons groote óffers kostte. Dan
zUn er wel critici, die zeggenziet eens. wy
zelf eten de boter voor ƒ1.60 (groothandels-
prijs) en In het buitenland geeft men ze byna
cadeau, voor 60 ct. het K.G. of nog minder
Afgezien nog van de vraag, wat er met het
overschot aan boter gebeuren moest, was het
voor onze agrarische toekomst geboden onze
plaats op de buitenlandsche markt te blyven
Innemen.
Datzelfde gold ook voor de bacon-varkens.
Had de Regeering zich onzUdig gehouden, dan
ware daarvan het gevolg geweest, dat weldra
geen varkens meer zouden worden gekweekt en
na zekeren tyd zelfs een schaarschte ware in
getreden. Voordat die schaarschte en de loo-
nende prijs zouden zyn verkregen, zouden wij
in Engeland een tyd lang, b.v. een Jaar, niet
meer hebben geleverd. En dit. terwyi in En
geland een contingenteerlng op komst was Om
voor de toekomst ons een behooriyk contingent
in Engeland te verzekeren, moest de export van
bacon in stand gehouden worden, tydelyk zelfs
hoog opgevoerd worden. Zelfs: koste wat het
kost. Terwyi maatregelen werden getroffen, dat
de varkensstapel zich ongeveer by de behoefte
zou aanpassen, is met groote cyfers de bacon-
export naar Engeland in stand gehouden. En
het doel is bereikt. Het contingent werd ver
kregen. Slechts door de organisatie en den ar
beid van de Crisis-Varkens-Centrale kon dit
succes worden verkregen. Ook is men „er in ge
slaagd een meer regelmatige levering te waar
borgen, hetgeen van nut kwam by de onder-
handelingen met Duitachland over de levering
van spek. Ware het niet, dat Engeland nog nu
en dan het contingent, dat reeds voor goed ver
kregen scheen, in gevaar brengt (dezer dagen
juist moeten wij In een vermindering berusten)
dan zou de regeerlngsbemoeling in zake de var
kensteen volkomen geslaagd mogen heeten. Dit
welslagen is allermeest aan de talenten en aan
de toewyding van den heer van Zwanenberg te
danken.
Export handhaven, waar deze voor de toe
komst reden van bestaan heeft, ziedaar wat
Na een blik geworpen te hebben op het
Jaar^ 1939, het laatste jaar vóór de groote eco-
crisis, behandelde spr. het begrip
Terugkeerend naar het bedryfsleven kunnen
wy constateeren, dat zoodr* de crisis dóór
werkte, onze export in het gedrang kwam. El
ders was de koopkracht afgenomen; aan alle
kenten nemen de regeeringen maatregelen om
By de uitvoering dezer extra-afslachting (er
zyn tot op heden ruim 30 000 runderen ge
slacht) hebben zich enkele byzonderheden
voorgedaan, welke door fouten in de organisa
tie moeten worden verklaard. Het vee heeft
hier en daar te lang en onder te slechte con
dities moeten wachten en ook heeft men zich
niet voldoende gehouden aan het voorschrift,
van den beginne af gegeven, dat geen hoog-
drachtig vee zou worden aangeboden. Wel is
bet aangewezen en principieel toelaatbaar zoo
veel mogelyk het twee-voor-een systeem te vol
gen. Doordat reeds 20.000 drachtige runderen
In „Het Volk" vervolgt ir. J. W. Albarda zyn
mededeellngen over het thans by het party-
bestuur der SD.A.P. Ingediend rapport van de
commissie, die is Ingesteld om van advies te
dienen omtrent de vraag of en zoo Ja, welke
veranderingen In program, besluiten en tac
tiek der party aanbeveling verdienen, zulks in
verband met de gewyzlgde oeconomische en
politieke omstandigheden in binnen- en bui
tenland. Aan de orde is de kwestie: Deelneming
aan de regeering.
ZU gaat daarby uit van de principieele be
reidverklaring der party, om deelneming te
overwegen, welke bereidverklaring van 1918
dagteekent en In 1921. 1925. 1929 en 1933 is
bevestigd. Zy stelt de waarde van dat besluit
ook voor de tegenwoordige omstandlg-
Ook kan een contingenteerlng niet de eéne
Industrie helpen, zonder eenlgszins een andere
te schaden. WU moeten als één volk, met één
gemeenschappeiyk belang deze crisis door.
Elke groep, die lydt, heeft de aandacht der
Regeering. Doch onvermydeiyke euvels, welke
elke regeling aankleven, mogen door de groep,
die getroffen wordt, niet oj de overdrevenste
wyze tot de publieke opinie worden uitgedra-.