Prikkeldraad
r
D
'Wi
t Ik -f
Het geld
de politiek in Frankrijk
en
Inbraak in pastorie te Bilthoven
I
i
VRIJDAGNACHT GE
PLEEGD
I. Het Fransche
parlement
MAANDAG 13 NOVEMBER
De doode hand
Novem herstem ming
Organisatie-Jubileum
1
Behendigheidsspelen
De middenstand in nood
NEDERL AND-EXPRESS
ABDIJ VAN EGMOND
r
De stand vdn het bouwfonds
1
Offerblokken gelicht
OP HET STRAND GELOOPEN
Duitsche logger
Decoratie voor dapperheid
N. V. Effectenkantoor Everard
De Rome-reizigers te
Roermond
R.K. Bond van H.-, K.- en W.-
bedienden bestaat 25 jaar
Wettelyk ‘verbod van straperlo en
dergelijke spelen te verwachten
Ruim f 1000 uit het bureau van
den Z. E. H. Pastoor gestolen.
Inbrekers rookten sigaren
Rcgceringshulp en reorganisatie
'r
WW. -
In
stemming
1
a*
Instellingen."
bedragen
‘i
In
Hartelijke ontvangst door
Mgr. Lemmens
ontnuchtering
hoofdbladen.
IS
•t
d.
•9
■I
De inbrekers (want hqt moeten er minstens
twee geweest zijn) hebben zich toegang tot de
pastorie verschaft door opschuiving van een zij
raam. Eenmaal in de pastorie zijnde moeten zij
daar zeer rustig zijn te werk gegaan. In een der
kamers hebben zij een schrijfbureau van den
pastoor opengebroken en daaruit ruim X 1000.
e belasting van goederen in „de doode
hand” is jarenlang door een zeker soort
publiek naarstig gepropageerd. Er werd
Ook is een bezoek gebracht aan de kerk, waar
enkele offerblokken zijn opengebroken en van
haar inhoud ontdaan. Groot kan het hieruit ge
stolen bedrag echter niet zijn.
Omstreeks kwart over vier werd de huishoud
ster van den pastoor wakker en bemerkte dat
er beneden onraad was. ZU heeft zich daarop
onmiddellijk naar beneden gegeven, wat voor
de nachtjelijke bezoekers het sein voor de vlucht
was.
Te half 5 werd de politie gewaarschuwd. Deze
is terstond met een ernstig onderzoek begonnen.
Tot op heden is echter van de daders geen
spoor.
eenigszlns
van
min-
De inbrekers moeten zich in de pastorie
zeer rustig en thuis gevoeld hebben, want zü
hebben tijdens hun nachtelijk werk sigaren
van den pastoor gerookt en bovendien nog
een hoeveelheid rookertjes meegenomen.
In den keuken hebben de brutale heer
schappen zelfs thee gedronken.
Het vinden van vuile kopjes Is hiervoor
aanduiding.
Hoe ook het proefproces inzake het straperlo-
spel zal eindigen, in elk geval is, zoo verneemt
de ,,N. R. Crt.”, eerlang de indiening te ver
wachten van een wetsontwerp, waarbij het be
oefenen van dergelijke spelen onverschillig
of zif berusten op behendigheid of niet zal
worden verboden.
binnen niet al te langen tijd zal het bedrijfsleven
degelijk worden geordend, anders dan het in de
Bedrijfsraden van Minister Verschuur is bedoeld.
Bij al deze dingen komt de beteekenis van
de vakorganisatie eerst goed tot haar recht.
Namens het Werkliedenverbond sprekend wil
de de heer de Bruljn gaarne zijn gelukwenschen
aanbieden bij gelegenheid van dit zilveren Jubi
leum en daarbij in het bijzonder huldigen den
voorzitter van dezen Bond, den heer van Ha
mersveld. die in zijn organisatie ook 25 jaar een
prominente plaats heeft ingenomen, maar eigen
lijk al veertig jaar in de R.K. arbeidersbewe
ging „meeloopt”. Er zal een nieuwe voorzitter
gekozen moeten worden en daarin zal de Bond
wel slagen. Het zal echter moeilijk zijn iemand
te vinden, die meer zin, meer ambitie en meer
sympathie voor de vakbeweging aan den dag legt
dan de heer v. Hamersveld heeft gedaan.
HU was een propagandist en een werker, wel
haast zonder weerga, misschien zelfs, zijn eigen
belangen in aanmerking genomen, te veel.
Naar wij vernemen, heeft de N.V. Effecten
kantoor F. Th. Everard een verzoekschrift in-
gedlend om verlenging van surséance can be
taling. welke 13 November eindigt.
De Amsterdamsche Rechtbank zal dit ver
zoek behandelen 12 Januari aA
getuigde
dat o.m.
VrUdagavond omstreeks acht uur istenge
volge van den mist de Duitsche logger „Hein
rich Brons” uit Embden, een zoogenaamde hulp-
stoomer, op weg naar IJmulden, twee KM be
noorden Egmond aan Zee op het strand ge-
loopen. Leden van de reddingsbrigade te
Egmond aan Zee zUn met een vlot naar boord
vertrokken, om eventueel assistentie te verlee-
nen, doch de schipper wilde op eigen kracht
zien los te komen. Het schip heeft 18 last
haring aan boord.
aan geld ontvreemd. Ook moeten zU nog ge
tracht hebben een kluis in een lokaal tusschen
pastorie en kerk te forceeren, wat hem evenwel
niet gelukt is. De kluisdeur vertoont duidelUk
sporen van beschadiging. Voorts rijn nog twee
deuren beschadigd, welke met geweld geopend
bleken te rijn. VermoedelUk hebben de inbrekers
gedacht dat zU toegang gaven tot een vertrek.
Een der deuren was echter een buitendeur naar
den tuin.
F
Giften voeft- dit doel worden aangenomen bU
de St. Païüus-AbdU te Oosterhout (N.-B.), Giro
nummer 39167 en ten kantore van de firma
Theodoor Gibissen. Nieuwe Doelenstraat 1214,
te Amsterdam, Gironummer 28485.
SOkrabaja, 11 Nov. (Aneta) Gistermorgen
werd in het Marinevliegkamp Morokrembangan
het Ridderkruis in de Orde van Oranje-Nassau
uitgereikt aan den officier-vlieger Van der
Graaff, wegens betoonde dapperheid bU het
loamaken van een lichtparachute van den vleu
gel van een Dornier Wallvliegtuig tijdens een
oefenvlucht.
Na de verschillende inbraken,
welke in den laatsten tyd in R.K.
Kerken zijn gepleegd, is er Vrijdag
nacht weer een geschied, welke
getuigt van een zeldzame brutaliteit.
In de R.K. Pastorie en ook in de
Kerk te Bilthoven, waar de Zeer
een». Heer H. B. M. Dyckhoff
pastoor is, hebben inbrekers hun
slag geslagen en minstens f 1000.-
aan geld ontvreemd.
eigendom zouden zUn, zeer overdreven
stellingen hebben. Uit sommige tot
richte brieven kregen wU wel eens den in
druk, dat de schrijvers de meenlng koester
den. als zouden door van die goederen be
lasting te heffen, vrijwel alle financieels
moeilijkheden, waartegen het RUk te strij
den heeft, kunnen worden overwonnen. Nu
het ontwerp en de raming van de opbrengst
(drie mlUloen gulden) der voorgestelde be
lasting er zUn, zullen, vreezen wij, degenen
die zich van een belasting van de goederen
in de doode hand zooveel voorstelden, wel
eenigszlns teleurgesteld zUn, niettegenstaande
het ontwerp veel verder gaat, dan alleen tot
een belasting van de goederen van kerkelUke
Vrijdagmiddag zUn de jonge werkloozen, die
per flets een bedevaart naar Rome gemaakt
hebban, op hun terugtocht te Roermond aan
gekomen.
Een ontvangst door Z. H. Exc. Mgr. Dr. G-
Lemmens vormde een waardig slot van deze
aan moeilijkheden en offertjes zoo rijke Rome
reis.
Mgr. Lemmens verheugde zich over hun be
houden thuiskomst. De hulp en zegen van boven
was met hen. De pelgrims hebben de reis ge
maakt in een geest, zooals die door Mgr. ge-
wenscht was. De jongens en hun leiders heb
ben getoond een offer op tUd te kunnen bren
gen. Z. H. Exc. hoopte, dat ze in de toekomst
een voorbeeld mochten rijn voor hun kamera
den en de belofte van trouw, te Rome afgelegd,
ook zullen houden. Thans komt weer het alle-
daagsche leven met zUn gevaar voor sleur, ze
moeten nu toonen mannen van karakter te
zUn en stipt hun plicht te doen.
..Katholiek Nederland is trotsch op u” ver
klaarde Mgr. Lemmens. „Weest een voorbeeld
voor anderen, niemand verlate het front”. De
Bisschop beloofde in dezen geest voor de Jon
gens te zullen bidden, waarna hU hun rijn
zegen gaf.
In het Christoffelhuls gebruikten de jongens
het middagmaal, waarna ze op weg gingen voor
de laatste etappe naar Venlo.
Zondag is in het Americaln Hotel te Amster
dam de 25ste Bondsvergadering van den Ned.
R.K. Bond van Handels-, Kantoor- en Win
kelbedienden begonnen.
De vergadering werd geleid door den Bonds
voorzitter, den heer A. A. van Hamersveld. die
in zUn openingsrede zeide, dat de ware jubi-
leumstemming moeilijk is op te wekken onder
de thans heerschende economische omstandig
heden.
Sommigen denken redding te moeten ver
wachten van een nieuwen staatkundigen vorm
met corporatleven grondslag. Maar de R.K.
Vakbeweging zal zich tegen elke fascistische
stroomlng blUven verzetten.
In de positie der -bedienden is nog geenszins
verbetering gekomen. Integendeel, ontslagen en
loonsverlagingen zUn aan de orde van den dag.
Door het afschaffen van overwerk, de regeling
van den arbeldstUd en een verandering van de
personeelformatle zou veel verzachting kunnen
worden gebracht.
Door hooge huren en stUging der levensmid-
ftelenprUzen is de toestand van den bedienden
stand nog kritieker geworden dan hU reeds was.
Spr. uit te den wensch, dat bij de instelling der
bedrijfsraden de bedienden niet zullen worden
uitgeschakeld.
In den persoon van den heer A. C. de BruUn,
voorzitter van het Werkliedenverbond, die de
vergadering als gast bUwoonde, dankte spr. on
der applaus der afgevaardigden de R.K. Vak
centrale voor haar omvangrijk en zegenrijk werk.
Het ledental bedraagt thans ruim 7800 en is
in den loop van 1932 en 1933 met ongeveer 2000
gestegen; de ultkeeringen aan de werklooze le
den zUn in 1932 meer dan verdubbeld.
De heer v. Hamersveld die mededeelde, dat
dit de laatste bondsvergadering is welke hij
leiden zal, vroeg voor zUn opvolger dezelfde
medewerking, welke hu zelf steeds had mogen
ondervinden.
Het beleid van het Bondsbesluur werd, blU-
kans de uitlatingen van afdeelingsafgevaardig-
den, algemeen gewaardeerd en menig woord van
dank werd aan het adres van het Bondsbestuur
gesproken.
Van bestuurszijde werd in uitzicht gesteld dat
een vakgroep voor bankbedienden zal worden
opgericht.
De Jaarverslagen van secretaris en penning
meester werden goedgekeurd, waarna de balans
en de begroeting in bespreking kwamen.
Over belde vereenigingsstukken werd nog wel
iets gezegd, maar uiteindelUk werden zU toch
goedgekeurd en vastgesteld.
Een hoofdbestuursvoorstel tot verhooging der
contributie met 10 cent werd met 665 tegen 210
stemmen aangenomen.
Zonder hoofdelUke stemming werd op voor
stel van het H. B. besloten de bUdrage aan de
Internationale Vakvereenlging met 100 te ver-’
hoogen.
Vermeld dient, dat het alleen de afdeeling
Eindhoven wier afgevaardigde zich den gan-
schen middag deed hooren, was, welke tegen
de begroeting stemde.
Met betrekking tot de uitkeering aan werk
loozen werd een door de afdeeling Eindhoven
geamendeerd Hoofdbestuursvoorstel aangeno
men daartoe strekkend, dat recht op uitkee
ring eerst aanwezig is, nadat een lid gedurende
tenminste 12 achtereenvolgende maanden lid
der werkloozenkas was en gedurende 12 maanden
regelmatig en volledig zUn bijdrage heeft be
taald en na het Ingaan van zUn lidmaatschap
enmlnste 6 maanden als handels-, kantoor, of
winkelbediende is werkzaam geweest.
Dan was het woord aan den voorzitter van
het R K. Werkliedenverbond den heer A. C. de
BruUn, die een even korte als geestdriftige toe
spraak hield, waarin hU het bestaansrecht der
katholieke vakorganisatie aantoonde.
Juist nu, zoo zei hU, hebben de vakorganisa
ties, voor wie de periode der incidenteele actie
voorbU is, groot en belangrijk werk te doen.
Bedrijfsraden staan op het punt te worden in
gevoerd. Plicht der vakorganisatie is zich daarbU
zooveel mogelUk te laten gelden, ook al mag het
dan waar zUn dat de bedrijfsorganisatie zooals
zU thans is voorgesteld slechts zeer kort zal
kunnen gelden, omdat de tUd en daarmee ook
de geest des tUds inmiddels is voortgeschreden.
Deze BedrUfsraad zal niet lang bestaan en
De speciale trein met passagiers en post in
aansluiting op het ms. „Christiaan Huygens”
zal Dinsdagmorgen 14 November om 10 20 uur
van Genua vertrekken. Aankomst Woensdag
morgen 15 November 7 02 uur te Zevenaar. 7.57
te Arnhem, 8.46 te Utrecht-C.S-, 9.45 uur te
Den Haag-C.S, 9 29 uur te Amsterdam W.P,
9-51 uur te Amsterdam CS. en 9 56 uur te Rot-
terdam-Maas.
Totaal vorige opgave 15.27028
Ingekomen giften en toegezegde
van 30 September10 November:
Door bemiddeling van het sub-comité .Am
sterdam"; mr. H. f 100. A. B. f 1000, mr. R.
f 250, mr. J. A. van S. f «5, J. G. M. W. en
F. H. M. W. f 200, mevr. H. J. van O. H. f 25,
P. J. M. V. f 20, E. B. f 100. Totaal f 1720.
Door bemiddeling van 1 sub-comité ,,’s-Gra-
venhage”: not. W. G. P. f 5. Joh. P. v. H. f 100,
H. J. B. f 50, J. A. P. H. f 25, C. H. V. te W.
f 25, R. M. f 300, H. G. van R. f 10, dr. J. H.
K. f 100. Totaal f 615.
Door bemiddeling van het sub-cctnité „Haar
lem": mr. W. J. M. W. te O. f 100, mr. 3. B.
B. te H. f 100, Uit den spaarpot van Emilletje
f 1, L W. f 200. Totaal f 401.
Mej. in ’t V. te A. f 10, V. L. te S. f 0.50,
Ch. L. te B. f 10, heer en mevr. J. L. te B. f 10.
Fr. L. te B. f,JO. heer en mevr, E. v. D. te B.
f 10, heer en mevr. St. v. K. te B. f 10, mej.
A. K. te B. f 10, J. I. B. te B. f 5. wed. C. N.
L. te B. f 2.50, mej. G. en J. M. Z. te ’s-G. f 5,
P. P. L. te N. f 10, mej. H. B. te 's-G. f 50,
Th. A. V. te B. f 10, Desint vires, tarnen lau-
danda voluntas f 5, mevr. D. L. te ’s-H. f 250,
mevr. R. te G. f 10, H. J. M. H. te W. f 1, St.
v. h. if. H. te 's-G. f 250, A. 8. te B. E. f 50,
dr. P. te U. f 25, familie R. te O. f 10, familie
de R. te R. f 11, mevr. v. D. te S. f 100, S. B.
J. te L. f 100, H. B. J. te L. f 100/C. J. B.
te L. f 100, busje St. Paulus AbdU f 14.95. To
taal f 68425. Algemeen totaal t 18.69123.
Deze Union werd In 1910 opgericht als
een beschermingsverbond van de Fransche
Verzekeringsmaatschappijen tegen het
toenmaals geopperde plan tot vorming van
een staats-verzekerlngs-monopolie. Later
traden er nog de zware industrie en ver-
keers-lichamen, ja zelfs ook middenstands-
en landbouw-organlsaties toe. Dat ging dus
uit de verte! eenigermate gelijken
op het „Reichsverband der Deutschen
Industrie”.
Onder leiding van Senator Billiet trad nu
deze „Union” doelbewust in den politieken
strijd op. Bij de eerste verkiezing na den
wereldoorlog, herfst 1919, die "nog in den
■overwinningsroes aan het Bloc National
van de vereenigd-Rechtsche groepen, een
sterke meerderheid bracht, trad de „Union
des Intéréts Economiques” op als finan-
cieele centrale. Er werd beweerd allicht
wat overdreven dat Billiet er toen in ge
slaagd was, om 30 millioen francs bijeen te
brengen en bij de verkiezingspropaganda
te gebruiken. Financieele steun werd
alweer typisch Fransch niet verleend
aande partijen, maar aan de afzonder
lijke kandidaten, wanneer ze toezegden,
bij de belasting-, handels- en sociale poli
tiek rekening te zullen houden met de
groote economische belangen. Ten aanzien
van nlet-economische vraagstukken,
bijv, over de scheiding van Kerk en Staat,
werd geen belofte gevraagd. Hoofdzake-
lijk Rechtsche kandidaten kregen dezen
steun, maar, om in alle groepen vrienden
te verwerven, bleven ook vertrouwde link-
sche kandidaten niet ongesteund.
BU de Mei-verkiezlngen van 1924 be
proefde Billiet het experiment van 1919
te herhalen. Maar de politieke toestand in
Frankrijk had onderwUl een verschuiving
ondergaan. Er was een sterke stroomlng
naar links. En juist de Ondersteuning door
de „Union” aan de Rechtsche kandidaten
het blok van Rechts onder leiding van
Millerand compromitteerde dezen bU
vele kiezers, v De radicaal-socialisCen wei
gerden die ondersteuning en sloten een
kartell met de socialisten. Zoo stonden het
blok van Rechts en het kartell van Links
scherp tegenover elkaar. Maar Billiet stelde
nu dezen tegenzet, dat hij-.kandidaten van
uiterst links, tegenover de kandidaten van
het kartell, financieel steunde. Zoo ontving
In een der ZuidelUke departementen een
communistische kandidaat een chèque van
de „Union”. Maar.... het kartell behaalde
de overwinning.
De overwinnaars vergenoegden zich niet
ermee, den leider van het Rechtsche Blok
als President van de Republiek ten val te
brengen, maar ze rekenden ook af met
Billiet’s organisatie. De Kamer benoemde
een Enquête-commissie, die de leiders van
de groote ondernemingen voor zich daagde,
om getuigenis af te leggen ovef hun poli
tieke propaganda-werkzaamheid en over
hun aandeel in de financiering der ver
kiezing. Het eindresultaat was een beetje
belachelUk: Billiet werd veroordeeld tot het
betalen van een boete, groot.... 300 frs.l
wat toeif zoo ongeveer beteekende 40!
Maar moreel was de „Union” verslagen.
Haar macht en Invloed waren gebroken.
t T °e zonderling het velen ook zal voor-
II komen, dat wy dit durven neer-
A A schrijven, het is toch waar:
Frankrijk heeft het geld, en ruimer geno
men: het economisch leven, veel minder
invloed op de politiek uitgeoefend dan in
Duitschland.
Maar werpt men ons tegen vergeet
gU niet het beruchte parool onder het
burger-koningschap: „VerrUkt u!”, en het
Panama-schandaal, en het omkoopen
van Fransche dagbladen door de Czaristi-
sche Russische Regeering, en de ver
schillende politieke schandaal-affaires.
laatstelijk nog de zaak-Madame Hanau en
de Gazette du Franc?
Néén zeker, wU vergeten dit alles niet,
en wU zullen het hierna ook nader be
spreken. En toch handhaven wU wat wij
in den aanhef schreven: in Frankrijk
heeft het geld, en ruimer genomen: het
economisch leven, veel minder invloed op
de politiek ui'tgeoefend dan in Duitsch
land.
En wU zullen terstond de verklaring van
dit verschUnsel geven, al zal die verklaring
alweer aan velen als een Chestertonsche
paradox in de ooren klinken.
Die verklaring is, dat in Frankrijk eco
nomie en politiek veel verder van elkander
verwUderd zUn dan in alle andere groote,
min of meer democratisch geregeerde
landen. In Frankrijk ligt de eigenlUke
basis van de politiek niet, gelUk in Duitsch
land, in Engeland, in de Vereenlgde Staten,
in het economisch leven. De Fransche poli
tiek is niet allereerst economische, maar
kultuur-politiek, en vergeef de ietwat
zonderlinge uitdrukking staatkundige
politiek. De politieke strUd in FrankrUk
gaat allereerst om grond wet te lijke vraag
stukken, zaken van bestuur en politiek
regeeringsbeleid, de justitie, de oude revo-
lutionnalre beginselen, de algemeene
menschenrechten. Reeds lang voor den
oorlog stonden in Duitschland in het mid
delpunt der politieke debatten de finan
cieele en de handels-politiek, de strijd cus-
schen kapitaal en arbeid, de arbeidswet
geving en de arbeidersverzekering. Jn
Frankrijk kwamen vooral Andersoortige
vraagstukken op den voorgrond: de laici-
seering, het stellen van het militaire onder
het burgerlUk gezag, de scheiding van
Kerk en Staat. Niet de financieele groot
macht, de Loge oefende op de Fransche
politiek in de Derde Republiek den groot-
sten invloed uit. Eerst in de laatste jaren
is er in de Fransche politiek meer belang
stelling voor het economische bemerkbaar.
Het is toch wel opmerkeUjk, dat eerst.in
het tweede Kabinet-Tardieu, in het voor
jaar van 1930, voor T eerst in Frankrijk
in het Ministerie optrad, nog niet eens een
Minister, maar een onder-staatssecretaris
voor „économie sociale”.
Zoo was inderdaad, veel meer dan in
andere landen, in FrankrUk de politiek
buiten-economisch. In het Fransche econo
mische leven vindt men veel minder groe-
peering en organisatie dan in Duitschland.
Er zUn maar weinig standen-organisaties,
die een economischen, en daardoor ook
politieken, machtsfactor vormen. Er ont
breken economische en financieele groepen,
die invloed op de politiek zouden willen
uitoefenen. Hoogstens kan men in Frank
rijk eenigen politieken Invloed bespeuren
bU den landbouw, en vooral bU de wUn-
boeren. Maar deze oefenen dien Invloed niet
uit door middel van geld, maar door hun
stemrecht. Doch juist op het Fransche
platteland is de Invloed van het anticleri-
calisme het grootst. Een Fransche boer
stemt niet om economische beweegredenen
op een practiseerend katholiek ook al
omdat hU in hem een, al of niet verkapten
monarchist ziet maar op eeh socialistl-
schen of radicalen logeman.
In FrankrUk zUn het vrUwel uitsluitend
afzonderlUke personen, die trachten van
de politiek te profiteeren, hier een bankier,
ter wille van eën emissie, daar een paar
industrieelen% om een verhoogd invoer
recht of een 'leverantie aan leger of vloot,
ginds een hotelhouder, die een speelbank
wenscht om zUn onderneming voor een
anders dreigend faillissement te behoeden,
enz. En zoo staat ’t ook bU de député’s. In
Duitschland troffen we groepen afgevaar
digden aan, die in de politiek gingen, om
economische belangen te behartigen.
FrankrUk is dit een individueele „zaak",
geen groote strUd om geld en macht.
FrankrUk en daardoor ook het parle
mentarisme aldaar is bU uitstek indivi
dualistisch. ElgenUjk heeft alleen, naar
Duitsch model, de socialistische partU een
gesloten partU -organisatie. Maar toch heeft
zU, die bU de verkiezingen anderhalf mil
lioen stemmen op haar candidaten veree-
nigt, toch niet meer dan een honderddul-
zend leden, waarvan nog maar de helft
contributie betaalt!
Daarop volgt dan nog de Radicaal-socla-
listische partU die tamelUk radicaal en
by na heelemaal niet socialistisch is
welke groote congressen houdt, echter niet
van georganiseerde leden, maar van ver
trouwensmannen, die over het geheele land
verspreid leven, voornamelijk anti-clericale
onderwUzers. Dan is er nog een kleine
groep met een soort partU-apparaat, de
groep der royalisten, vereenigd in de
„Action Fran?alse". Ze is echter meer een
bulten-parlementaire strUdorganisatie. De
overige kamergroepen, van het midden en
van rechts, hebben geen zichtbare partU-
organisatie achter zich.
Zoo is er bU de burgeriyke partUen ook
geen centraal-bureau, van waaruit kandi
daturen worden gearrangeerd. Kandidaten
worden gesteld door plaatselUke comlté’s,
die pas kort voor de verkiezingen wordèn
gevormd. De kandidaten zUn daarom in
De Konlnkl. Nederl. Middenstandsbond heeft
te Amsterdam een buitengewone algemeene
vergadering gehouden, welke Is te beschouwen
als een vervolg van de in Juli te Vlissingen ge
houden vergadering.
In behandeling kwamen o. a. het tweede en
derde rapport der Reorganisatie-Commissie.
volgens net uitgewerkte reorganisatieplan zal
de Konlnkl. Nederl. Middenstandsbond bestaan
uit twee hoofdgroepen: de standsgroep (han
dels-, winkeliers- en middenstandsvereenigln-
Ken) en de vakgroep vereenlglngen van am-
bachtspatroons. vakpatroonsorganlsaties in den
detailhandel, grossiersvereeniglngen), alsmede
een afzonderlUke Jeugdgroep met eigen bestuur.
Deze groepen worden geleld door een eigen be
stuur. dat gekozen wordt door en uit de ver
tegenwoordiging der tot de groep behoorende
organisaties. Dit vertegenwoordigend lichaam
heet resp. standsraad en vakraad, de besturen
worden genoemd resp. standsbestuur en vakbe-
stuur. De standsraad bestaat uit één vertegen
woordiger van elk der vUftien districten, waarin
het land bU hulshoudelUk reglement verdeeld is,
één vertegenwoordiger van Ned.-Indlë en één
van den Jeugdraad; elk district wordt gevormd
uit plaatselijke handels-, middenstands- en
winkeliersvereeniglngen in het betrokken ge
bied, welke plaatselUke organisaties tevens af
deeling van den K.N.M.B. worden. De vakraad
bestaat uit één afgevaardigde van elke vak
organisatie. alsmede één vertegenwoordiger van
den Jeugdraad en de vertegenwoordigers van
eventueel op te richten vakkringen. De alge
meene bondsvergadering wordt gevormd door
de leden van den standsraad en den vakraad.
Na uitvoerige discussie bleek, dat wel alge
meen de r oodzakelUkheid van reorganisatie
werd erkend, doch dat men zich thans nog
niet wilde vastleggen op de wUze, waarop deze
mqet plaats hebben.
Aan het einde der vergadering werd aange
nomen een door de ’s Gravenhaagsche Wlnke-
Uersvereeniglng Ingediende motie, waarin de
vergadering haar erkentelUkheid en voldoening
uitsprak over de toezeggingen van den Minister
van Economische Zaken In de vergadering van
den Middenstandsraad. doch waarin er met
kracht op werd aangedrongen om. gezien den
grooten nood welke In middenstandskringen
heerscht. bedoelde toezeggingen met den grootst
mogelUken spoed te verwezenlUken, ook wat
betreft die wenschen. waaromtrent de regeering
zich nog niet heeft uitgesproken of de Staten-
Generaal r.og geen beslissing hebben genomen.
,.Er zUn er nu eenmaal velen, die van de
schatten, welke met name bU Roomsch-Ka-
tholieke instellingen, als kloosters, enz. in
voor-
ons ge-
met gespannen verwachting naar uitgezien. Het
scheen wel, of het vaderland niet eerder gered
zou zUn, dan nadat de fiscus zün grUpende
hand In die richting zou hebben uitgestrekt.
Men was namelUk over het algemeen van ge
voelen, dat de goederen In de doode hand uit
sluitend eigendom waren van de „steenriJke”
Katholieke kerken en kloosters.
Een koude douche ontvingen de geëerde en
thousiasten reeds het vorig Jaar, toen de sta
tistiek uitwees, dat de andere kerkgenootschap
pen rUkër met vaste goederen gezegend waren
dan de Katholieke. De animo was al dadelUk
gedoofd en waarschUnlUk zou er van een be
lasting der doode hand nooit iets zUn gekomen,
indien de tUdsomstandigheden den minister
van financiën niet gedwongen hadden, nieuwe
„boortorens” op de bezittingen te bouwen.
Het wetsontwerp Is thans ingediend. *n Ijzige
stilte omgeeft het; geen vreugde-kreet klatert
op. Zelfs geen lach als van den spreekwoorde-
lUken boer, die klespUn heeft.Men heeft
(wU wenschen ons zeer netjes uit te drukken)
de voeten gebrand en moet nu op de blaren
staan.
De belasting treft namelUk niet alleen de
godsdienstige lichamen, maar ook. en zeer te
recht, de wereldlUke. De voorzienlngsfondsen
zullen evenzeer moeten betalen als de gefortu
neerde vakcentrales; de vereenlglngen van be-
drUfsgenooten komen met hun pennlnkske In
de rU staan naast de dulsterdoende vrUmetse-
laarsbroeders; pensioenfondsen, sociëteiten, reis-
vereeniglngen, toeristenbonden, heemschutters,
dierenbeschermers. wetenschappelUke genoot
schappen, al of niet waschecht, enz. enz.; zij
zullen niet aan den ..aanslag” kunnen ontko
men.
Men begrUpt, dat de
neerslachtig is onder hen, die dit paard
Troje hebben helpen binnenhalen met
nobele bedoelingen.
Van de algemeene
ook een der liberale
schreef:
Het is heel voorzichtig uitgedrukt, maar het
verraadt de stemming van ontgoochelden. Met
ongekende energie heeft men een put gegra
ven.... om er zélf in te Vallenl
FrankrUk veel meer dan In Duitschland en
bU ons, aangewezen op populariteit in het
kiesdistrict en ook al daarom kan de invloed
van het geld en van economische organi
saties bU het stellen van kandidaten niet
zoo bUzonder groot zUn. Daardoor is het
ook te verklaren, dat het Fransche Parle
ment tot den huldigen dag gebleven is een
parlement van advocaten. De meest wel
bespraakte, gladste en populaire rechts
geleerden hebben de grootste kans, om
In een verklezingsstrUd den palm der
overwinning weg te halen.
Maar natuurlUk, ook in FrankrUk kosten
de verkiezingen geld, en ook daar is het
spreekwoord, althans practisch, bekend:
voor wat hoort wat. Het gebruik wil, dat
de Kamerkandidaten aan de politiek be
vriende burgemeesters bU het begin van
de verkiezingscampagne een zekere som
gelds ter hand stellen; vroeger was dat
gewoonlUk 5 6 duizend francs. Thans
nu de Fransche franc maar ’n dubbeltje
♦aard is, zal T wel wat meer zijn. Dat geld
is niet voor die brave burgervaders be
stemd, maar dient om ter plaatse voor een
goede propaganda te zorgen. De totale
kosten van een verkiezing worden begroot
voor de socialistische kandidaten op 15
20 duizend goud-francs, en voor de burger-
lUke kandidaten op 40 a 50 duizend. Maar
soms, als de strUd erg scherp is, stijgen
deze kosten nog aanzienlUk. Maar dooreen-
genomen zUn toch deze verkiezlngS-pro-
pagandakosten in FrankrUk heel wat min
der dan die in Duitschland. Ze zUn ook
lager, naarmate een candidaat in zUn dis
trict meer populair is.
Hoe groot "t verschil met Duitschland
is, blUkt ook wel uit een na de Mel-verkie-
zingen in 1928 opgestelde statistiek, opge
nomen o.a. in het dagblad „L’Intransige-
ant” van 21 April 1928, over de beroepen
der gestelde candidaten.
Er waren bU: 385 advocaten, 266 journa
listen, 225 arbeiders, 186 boeren, 128 in-
dustrieelen, 67 kooplieden, 98 spoorweg
beambten, 41 postbeambten, en maar 7
geestelijken en 8 bankiers. De meesten van
deze kandidaten kunnen niet zelf de ver-
kiezingskosten betalen en zUn daarom af-
hankelUk van de geldelUke bU dragen hun
ner politieke vrienden. En nu doet zïfch
ook hier weer een verschil met*Duitschland
voor. GelUk we reeds gezien hebben, worden
in Duitschland de verklezingskosten groo-
endeels door de industrieele ondernemingen
gedragen, en slechts voor een klein deel
door de bankiers. Maar in FrankrUk zUn
het juist de bankiers, die het scheutigst
zUn. om een flinke bUdrage voor de pro
paganda der Kamerkandidaten te schen
ken, al zUn er ook wel fabrikanten, die
zich niet onbetuigd laten.
Zeker is dit, ook in FrankrUk, niet zonder
bedenking, maar de lokale controle in de
betrekkeUjk kleine Fransche kiesdistricten
belet toch, dat bü de verkiezingen het geld
een al te overmatige rol speelt. Men koestert
vanzelf wantrouwen tegen kandidaten, die
al te kwistig met geld omspringen. En ook
na de verkiezing worden ze door de kiezers
streng op de vingers gekeken. Ook de
Kamercommissie, die rapport uitbrengt over
de gefegzen kandidaten, vóór ze toegelaten
worden, vraagt hieromtrent, zoo noodig,
rekenschap. Zoo werd in 1924 de verkiezing
van een lid der familie Rothschild ongeldig
verklaard, omdat deze zUn verkiezing met
een slechts kleine meerderheid te danken
had aan het <ultdeelén van geld onder de
kiezers. Om dezelfde reden werd ook de
verkiezing tot Senator van den bekenden
parfumerie-fabrlkant Coty over wlen
we nog nader zullen te spreken hebben
ongeldig verklaard. Al heeft men dus in
FrankrUk niet, als in Engeland, een wette-
Ujke beperking van de verkiezings-prgpa^
gandakosten, onbeperkt kan toch ook daar
het geld bU de verkiezingen niet werkzaam
zUn.
Eens echter is er ook in FrankrUk een
poging gedaan, om een organisatie te
stichten, om de verkiezingen te financieren.
De man, van wlen deze uitging, was de
Senator Paul-Emest Billiet, en de naam
van deze organisatie was: „Union des In
téréts Économiques”.