ONS BLAD
r
i
f
4
Voetzoeker^ en zevenklappers ”et Weer"”“
I
1
B
heden
Het nieuws
van
De muiterij in Indië
De Heilige Stoel
Berlijn
en
Kabinet-Sarraut in
gevaar?
BRANDGEVAAR OP VELE
PLAATSEN
Henderson dreigt
DE BAROMETER
a-
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Brillen-étui’t, luxe en eenvoudige
VÓÓR DEN SPRONG NAAR AFRIKA
T
De hoofddaders ieder
18 jaar
r
o
9
De Lindberghs in Spanje
Tegen oorlogsgeruchten
Een doode, drie gewonden
VERONTRUSTENDE KLANKEN
I
1
VROUWEN AAN HET BEWIND
De nieuwe Rijksdag
Ramsay MacDonald als
brandweerman
De premier en Paul Boncour niet
ongenegen tot directe onder-
handelingen met
Duitschland
Huis ingestort tijdens
bruiloftsfeest
De ontwapeningscon
ferentie
Sensationeele berichten, op den
voet gevolgd door démenti*a
De overwintering op
Nova-Zembla
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Italië zegt douane
bestand op
Eerste zitting weer in de
Kroll-opera?
Eenige geëischte atraffen tegen de
muiters nog belangrijk
verzwaard
Meeningsverschillen in
het kabinet
DINSDAG )4 NOVEMBER 1933
Spionnen-invasie in
Estland
-
11
7
I
j'
Norman Davis geeft den moed
niet op
WASSCHERIJ S. KROM
Uw waschgoed kraakhelder
Mijngasexplosie in
Rijnland
Een concentratiekamp
te Danzig
Herinneringen aan B ar ent a z
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag. één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
4 Dooden en 32 gewonden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
7—-
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
tï
öiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKn^
Lino-
Voorbereidingen van het Fransche vliegtuigeskader voor de vlucht naar Afrika
I
kwartier-
la
r»
i
korporaal-
matroos-te-
I
760
•I
l
o
I
■jj
is
n
I
BERLIJN. 13 Nov. (VD) Hedenavond is in
het Sportpalast de algemeene ledenvergadering
gehouden van de .geloofsgemeenschap van Duit
sche Christenen".
Gouwleider dr. Krause hield een rede, waarna
een motie werd aangenomen, waarin tot uiting
wordt gebracht, dat een duurzame vrede tus-
GENEVE. 13 Nov. (V. D.) Italië beeft thans
ook het douanebestand opgezegd.
De „Christiaan Huyghens” op de thuisreis van
Indies heeft een etmaal vertraging
Auto te water in Zwollerfcerspeleen dame ver
drenken.
Afstempeling van kapitaal bij de Ned.
keumfabriek te Krommenie
ti
ll*
!Q
de
ee
et
te
n.
or
tu
!n
te
ti-
d.
te
n
tn
et
ft
De officier van administartie der eerste
klasse L. P. van Boven, die optrad als fis
caal bij den Zeekrijgsraad te Soerabaja in
het proces tegen de muiters van „De Zeven
Provinciën”
HELSINGFORS. 14 Nov. (Reuterï Op de
Estlandsche grens iün de laatste twee maan
den niet minder dan 30 spionnen gearresteerd,
die van uit Rusland poogden het land binnen
te dringen.
Naar een telegram uit Leningrad meldt «ijn
op Nova-Zembla resten gevonden van het kamp
dat de Nederlandsche Poolreiziger Willem Ba
reness tijdens zjjn overwintering op dit eiland
in het jaar 1597 had opgeslagen.
Nationaal Verbond K. J. M. V. gesticht.
De eerste vonnissen tegen de muiters van „De
Zeven Provinciën". Straffen van 6 tot IS jaar.
MemoVie van Antwoord aan de Tweede Kamer
over de .Justitie- en de Postbegrooting.
Tal van artikelen gecontingenteerd
Op Nova Zembla zijn resten gevonden van het
winterkamp van Willem Barentsz.
Stand op Dinsdag I uur nm.: 754
Vorige stand: 741
m
n
Ie
id
n
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 36
Benoemingen in het Aartsbisdom.
De voortgezette bondsvergadering van de R.K.
bedienden
Het Vaticaan en Duitschland. Sensationeele be
richten tegengesproken.
Het Rtjksdagbrandproces.
Henderson niet langer voorzitter der ontwape
ningsconferentie.
De wederinvoering van de doodstraf in Oosten
rijk; een galg opgericht.
Alle verdachten hebben hooger be
roep aangeteekend.
O
ft
Ie
r-
i-
ih*
en
hu
h-
bjj
;n.
ik.
te
e-
zich daarover bij den Hoogen Volkenbondscom-
mlssaris beklaagden, gevangen gezet In het fort
„Weichselmünde”. In Tsjecho-SlowakUe heeft
de regeering het noodig geacht de N. 8. D. A. P.
te verbieden, omdat deze het leven der republiek
heette te bedreigen. In het Saarland worat vol
gens de regeerende Volkenbondscommlssle door
de Nazi’s een terreur uitgeoefend om het as.
referendum over het al of niet terugkeeren
van dit gebied naar Duitschland te beïnvloe
den. Uit Oostenrijk, waar het standrecht werd
afgekondigd, wordt een toenemend aantal van
door Nazi's gepleegde gewelddaden gemeld. Zoo
knetteren en sissen op verschillende plaatsen in
Europa de politieke zevenklappers en voetzoe
kers en verwekken een rook, die velen verhin
dert helder te zijn. Zij geven Dultschlands te
genstanders gereede aanleiding om de vrees
voor onmiddellijk brandgevaar te bestendigen
en deze vrees uit te spelen voor hun politieke
doeleinden. Het kin niet in het belang van
Duitschland zijn, dat dit politiek pyrotechnisch
bijwerk blijft voortduren.
ATHENE. 14 Nov. (V. D.) In het dorp
Kepis Pangalos in Macedonië, stortte plotseling
een huls, waarin een groot aantal gasten brui
loft vierden, in. Veertig personen werden on
der de pulnhoopen bedolven. Tot nog toe kon
den vier dooden. zeven zwaar gewonden en 25
lichtgewonden geborgen woren.
N V. TELEF. 1523 (3 lijnen)
PLATTE GOED KEURIG GEMANGELD
20 cent per K.G.
De tusschen haakjes geplaatste cijfers
zijn het aantal jaren gevangenisstraf te
gen hen door den fiscaal, den officier
van administratie le klasse L. P. van
Boven, geëischt.
Heden is vonnis gewezen tegen
de eerste groep muiters van „De
Zeven Provinciën”.
De volgende straffen werden uit
gesproken
3
LONDEN, 13 Nov. (Reuter). In het Lagerhuis
las de La bouraf ge vaardigde Cripps een bericht
voor van den Geneefschen correspondent van
de „Daily Herald". Hierin verzlaard Henderson:
Ik heb niet besloten af te treden als voorzitter
der ontwapenings-oonferentle. De huidige toe
stand is echter in het geheel niet bevredigend
en. wanneer er geen, verandering in wordt ge
bracht. kan ik geen voorzitter blijven.
United Press verneemt nog te Genève, dat
Henderson vooral ontevreden is omdat de re-
geerlngen te weinig belangstelling toonen voor
de ontwapenings-oonferentle. Op de jongste
zitting van het bureau was geen enkele minister
aanwezig, doch waren de regeeringen slechts
vertegenwoordigd door ambtenaren van minde
ren rang.
Onze Romelnsche correspondent telefoneert
ons dd. 13 November:
De internationale persagenturen wedijveren
sedert enkele weken In het verspreiden van
sensationeele berichten over de betrekkingen
tusschen den H. Stoel en Duitschland. Protes
ten, encyclieken en geweigerde audiënties Hjn.
volgens deze berichten aan de orde van den
dag. Aan het VaUcaan. dat gewoon is een rus
tiger politiek te voeren, blijft de eentonige taak
deze berichten In hetzelfde tempo als waarin
ze opduiken, tegen te spreken.
Ook de desbetreffende berichten, de vorige
week door United Press verspreid, moeten naar
wij van de meest betrouwbare zijde vernemen,
volkomen worden tegengesproken. In de ver
houding tusschen het Vaticaan en Duitschland
is sedert de ratificatie van het concordaat geen
verandering gekomen, noch hebben zich op
zienbarende gebeurtenissen voorgedaan.
De H- Stoel heeft, zooals w(j destijds meld
den, aan de Duitsche regeering haar onvoldaan
heid over eenige punten aangaande de uitvoe
ring van het Concordaat te kennen gegeven en
wel voornamelijk over de belemmering van de
vrijheid en de werkzaamheid der katholieke
vereenlglngen. De onderhandellngen daarom
trent zfjn nog loopende.
Deze onderhandellngen geschieden langs de
gewone diplomatieke wegen en van protest en
encycliek is op' dit oogenblik geen sprake.
Omtrent het resultaat dezer besprekingen in
dezen of genen zin staat nog niets vast. De
volksstemming in Duitschland zal waarschijn
lijk oorzaak zjjn. dat dit resultaat nog enkele
dagen op zich laat wachten.
matroos le
HSINKING (Mandsjoekwo) 13 Nov. (Reu
ter). Volgens een proclamatie van den hoofd-
cotnmissaris van politie zullen voortaan per
sonen, schuldig aan het verspreiden van ge
ruchten over een aanstaanden oorlog tusschen
Sovjet-Rusland en Japan, zeer zwaar worden
gestraft.
MOSKOU. 13 Nov. (Reuter). Omtrent de ont
dekking van overblijfselen van de hut, welke
de Hollander Willem Barentsz in 1597 op Nova
Zembla bouwde, wordt nog het volgende gemeld.
De overblijfselen werden gevonden door een
expeditie onder leiding van Mlloradovltsj. Deze
verklaarde aan een vertegenwoordiger van het
Tass-agentschap. dat de fundamenten der hut
gevonden zijn op een 22 M. hooge vlakte; de
hut was 8 M lang bij 5 M. breed. Nabij de hut
vond men de overblijfselen van een groot vat.
dat Barentsz en zijn metgezellen waarschijnlijk
als badkuip gebruikten.
Terzelfder plaatse werden scherven gevonden
van vaatwerk, alsmede schoeisel, bestaande uit
bouten zooien en tamelijk breede leeren riemen.
Bjj de zee ontdekte men enkele overblijfselen
van een boot en een ijzeren harpoen met een
goed bewaard gebleven steel. Alle gevonden
voorwerpen zijn overgebracht naar het Pool-
Instltuut te Leningrad.
De Poolvorscher Plnegulne vermoedt dat het
graf van Barentsz niet ver van de hut ver
wijderd kan liggen. Het Poolinstituut zal zijn
onderzoekingen in dit gebied het volgend jaar
voortzetten.
MADRID 13 Nov. (Reuter.) De gouverneur
van Montevedra berichtte, dat het echtpaar
Lindberg op normale wijze nabij Caldelas dj
Puy is gedaald. In verband met dichten mist
wordt de reis eerugen tijd onderbroken.
Er is geen sprake van een ongevat, zooals
oorspronkelijk bencht werd
n Engeland geeft de premier Ramsay Mac
Donald zich alle moeite om ais brandweer
man op te treden en het mogelijke brand
gevaar te voorkomen. Na zijn dringend beroep
op Dultschlands goeden wil tot internationale
samenwerking, welke zich niet enkel in woor
den. maar ook in daden heeft te manifesteeren,
heeft hij thans in het Lagerhuis uiteengezet,
dat Engeland in leder geval de ontwapenings
conferentie wenscht voort te zetten en dat
Duitschland niet op het einde daarvan, maar
reeds thans weer aan de beraadslagingen moet
deelnemen. HU is bereid elk Duitseh voorstel
objectief en eerlUk in overweging te zullen ne
men. Het wil ons voorkomen, dat de ontroeren
de eensgezindheid tusschen Engeland. Frank
rijk, Italië en de Vereenigde Staten, waarover
Frankrijk steeds zoo hoog heeft opgegeven, den
laatsten tUd een leelijken knauw heeft gekre
gen Indien Hitler verstandig is en zich niet
laat benevelen door de absolute macht, welke
■t Duitsche volk hem thans in handen heeft ge
geven, zal hU moeten toonen, dat t hem diepe
ernst is met zijn bU herhaling gedane verzeke
ringen betreffende Dultschlands vredelievend
heid. HU heeft daartoe nu alle gelegenheid. De
zevenklappers en voetzoekers, die rondom
Duitschland door de natlonaal-socialisten wor
den aangestoken, wekken een sfeer van inter
nationale onrust, welke voor verschillende lan
den het moeilUk maakt voetstoots aan de goe
de trouw van HiUer, Goering en Goebbels te
gelooven. Zoo hebben de Natlonaal-Socialisten
in de VrUe Stad Danzig, die zü aanvankelUk
zoo voorbeeldig in gematigden en verzoenenden
geest bestuurden, een poging gewaagd tot ge
lijkschakeling der pers en de journalisten, die
I
schen gemeenten en geestelUken slechts kan
worden tot stand gebracht door overplaatsing
of ontslag uit hun functie van alle geestelUken.
die niet leidend kunnen of willen medewerken
aan den geest van het nationaal-sociallsme. aan
de religieuze vernieuwing van het Duitsche volk
en de voltooiing van de Duitsche reformatie.
Van de landskerk wordt verwacht, dat zU de
Arierparagraaph ten spoedigste zonder beper
king doorvoert, dat zU bovendien alle Evange
lische Christenen van vreemden bloede in af
zonderlijke gemeenten van eigen soort bijeen
brengt en zorg draagt voor de stichting van
een Joden-Christenkerk. dat de landskerk als
een Duitsche volkskerk zich van al bet on-
Dultsche in dienst en confessie vrU maakt en
dat de Duitsche tolkskerk ernst maakt met het
stellen van een heroïsche Jezusgestalte als basis
van een aangepast Christendom, waarin in
plaats van de gebroken slavenziel de trotache
mensch treedt. De motie besluit met uit te
spreken, dat de eenige werkelUke godsdienst
voor de geloofsgemeenschap de dienst van het
volkswezen is.
KEULEN. 14 Nov. (V. D.) Uit Erkelenz wordt
gemeld, dat in den afgeloopen nacht tegen vier
uur op de 600 Meter verdieping van de mUn
..Sophia Jakoba’’ te Hueckelhoven tengevolge
van een gasontploffing een arbeider werd ge
dood en drie werden gewond. De gewonden
werden naar het ziekenhuis overgebracht.
De schacht, waarin het ongeluk gebeurde, was
vanmorgen weer vrU van schadelUke gassen,
zoodat de ochtendploeg weer aan het werk kon
gaan. De mUnbouwlnspectle heeft een onder
zoek ingesteld.
KAW1LARANG, inlandsch matroos
le klasse, 18 jaar (18)
TUHUMENA, inlandsch
meester, 10 jaar (10)
MANUPUTTY, inlandsch matroos le
klasse, 18 jaar (14)
SOEDUANA, inlandsch matroos le
klasse, 18 jaar (15)
PARINUSSA, inlandsch
klasse, 8 jaar (8)
WAHAP, inlandsch matroos le kL,
6 jaar (6)
MOHAMMED SARIF, inlandsch ma
troos 2e klasse, 9 jaar (9)
JOSUMAH, inhmdsch
monteur, 8 jaar (8)
RAMELAN, inlandsch matroos 3e kl-,
6 jaar (6)
SOEWARSO, inlandsch
legrafist, 7 jaar (6)
ARDANI, ALIAS DIGDODARMA,
inlandsch matroos 2e klasse, 8 jaar (8)
SALEH, inlandsch matroos-schrjjver,
8 jaar (8)
MINT JE, inlandsch stoker-olieman, 18
jaar (16)
HENDRIK, inlandsch stoker-olieman,
18 jaar (16)
SOEHARDJO, inlandsch stoker 2e
klasse, 16 jaar (14)
ABDUL KARIM, inlandsch stoker le
klasse, 8 jaar (7)
ACHMAD, inlandsch stoker le klasse,
9 jaar (9)
ALI ALIAS PARTODIKARDJO, in
landsch stoker le klasse, 8 jaar (7)
TAT1PIKALAWAN, in landsch sto
ker le klasse, 9 jaar (9)
WARSCHAU, 13 Nov. (Reuter). Het op het
gebied van de VrUe Stad Danzig in het fort
Weichselmünde Ingerichte concentratiekamp
heeft als eerste gedetineerden drie journalisten
opgenomen, gearresteerd wegens hun beroep, ge
daan op den Hoogen Commissaris van den Vol
kenbond te Danzig Zij reekenden daarmee pro
test aan tegen het feit, dat de Senaat van Dan
zig het socialistische blad „Denslger Volks-
stimme” en het Centrum-orgaan ..Landeazel-
tung" verboden had.
Het fort Weichselmünde werd vroeger gebruikt
als gevangenis voor officieren van het Duitsche
leger.
De 24-jarige Senorita Klena Azcuv is haar vader, die vermoord werd, als burgemeester
van Consoacion el Norte opgevolgd
e verkiezingsdag in Duitschland Is ge-
I 1 worden tot een grandiose apotheose voor
Hitler en zijn nationaal-sociali-stlsche
politiek in het binnenland en tegenover het
buitenland.
De psychologische pyrotechnlcl Goeb
bels, Goering en tenslotte ook Hitler zeil heb
ben deze apotheose meesterlijk voorbereid en
de harten van millioenen en nog eens millloe-
nen Dultschers laten ontvlammen tot een
machtig vuur van enthousiaste eensgezindheid
en beleedigd eergevoel. De gloed van dit Ger-
maansche vuur is zoo sterk geworden, dat de
moeizaam smeulende of niet ontvlambare ele
menten in Het Duitsche volk nauwelijks nog
zichtbaar zUn geworden. In het buitenland
heeft men op verschillende wUze op de zoo ge
slaagde vuurwerk-verklezing in Duitschland ge
reageerd. In nationalistische kringen In Frank-
rUk en België maakte een panische schrik zich
van de bezorgde harten meester en gaf men
duldelUk te verstaan, dat men het ver over de
Duitsche grenzen laaiende schijnsel beschouw
de als het begin van een nieuwen, moeilUk te
vermUden wereldbrand. De „Etoile Beige” be
gon zelfs schichtig te flikkeren en concludeer
de, dat op het eensgezinde Ja” van Duitsch
land eerlang een „donderend" „neen" van de
overige mogendheden zou moeten volgen. In de
Italiaanse he pers is echter een merkwaardige ge
moedsrust tot uiting gekomen, welke parallel
loopt aan de houding, welke Italië te Genève
thans inneemt. Italië staat op het standpunt;
dat de ontwapeningsconferentie zonder Duitsch
land vrijwel al haar practische beteekenls ver
loren heeft, zoodat het zich evenals Japan, de
Vereenigde Staten en Duitschland verder tot de
rol van „waarnemer” zal bepalen. Dat onder
deze omstandigheden weinig of niets van de
ontwapeningsconferentie is te verwachten, be
hoeft niet te worden betwUfeld. Er gaan zelfs
geruchten, dat de professioneele optimist, voor
zitter Henderson, den lang opgehouden moed
wil laten tinken en den voorzittershamer er bU
neer wil leggen. In hoeverre het bezoek van
Goering aan Rome van invloed is geweest op
de houding van Italië valt moeilUk na te gaan.
Officieus heette het. dat Goering uiterst koel
tjes door den Duce zou zUn ontvangen, maar
de opmerking van Mussolini's .J’opolo d'ItaUa”,
dat Duitschland zich inderdaad eenigermate
heeft herbewapend en dat de andere mogend
heden verstandig zullen doen met daarin maar
te berusten, wekt den schUn. dat de officieuse
koelheid waarmee Goering in -het Palazzo Ve
nezia zou zijn ontvangen, in ieder geval geen
afbreuk heeft gedaan aan de beoogde uitwer
king van zUn bezoek.
Hoewel deze crisisberichten wellicht sterk
overdreven z n. ach nt het wel vast te staan,
dat de verschillende Ministers vrU sterk met
elkaar van meenlng verschillen over eenige
aan te brengen bezuinigingen op de begrooting.
en het uitstel van de Kabinetszittlng zou zUn
geschied om de verschillende Ministers in de
gelegenheid te stellen de financieele kwesties
opnieuw te onderzoeken.
De Jour” verklaart daarentegen, dat de
ware oorzaak van het uitstel moet worden ge
zocht op het gebied der bultenlandsche politiek.
Het blad verklaart uit de beste bron te hebben
vernomen, dat de Ministers zich nogmaals uit
voerig" willen bezighouden met den door de
volksstemming in Duitschland ontstanen toe
stand. alvorens hedenmorgen hun houding in
de Kamer vast te stellen, et blad meent te
weten, dat de Fransche regeering vastbesloten
is het tegenwoordige standpunt van FrankrUk,
zooals het in de regeeringsverklaring van Sar-
raut tot uiting is gekomen, te handhaven.
Niettemin schenen zoowel Sarraut als de
Minister van Bultenlandsche Zaken Paul-
Boncour. niet ongenegen tot directe onderhan-
dellngen met Duitschland Ook in de pers ne
men de stemmen, die voorstander van directe
onderhandeligen zU. toe
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redectia 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmeer f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
PARIJS. 14 Nov Naar aanleiding van be
sprekingen van Minister-President Sarraut
met verschillende Ministers deed gisteren het
gerucht de ronde, dat in de regeering ernstige
meeningsverschillen zUn ontstaan, die gcir.ak-
keUjk tot een kabinetscrisis zouden kunnen
leiden.
NEW-YORK. 14 Nov. (Reuter) Norman
Davis is alhier teruggekeerd en toonde ach
niet ontmoedigd door de positie, waarin de ont
wapeningsconferentie is geraakt.
BU aankomst verklaarde hU voornemens te
zUn naar Genève terug te keeren. zoodra hU 'n
conferentie heeft gehad met president Roose
velt en met het departement van Buitenland-
sche Zaken, over ..zekere belangrUke kwesties”.
Eveneens verklaarde Davis, dat de politieke
toestand in midden-Europa niet zoo critiek
meer is als voorheen.
De werkelUke kwestie waar het om gaat, zoo
voegde hU eraan toe. is niet de ontwapening,
maar de vermindering en beperking der bewa
pening.
In een door hem opgestelde verklaring zegt
Norman Davis nog. dat de onderhandellngen
een phase hebben bereikt. welke beslissingen
noodlg maakt.
Verwachting: Zwakke, later
wellicht toenemende Zuidelijke tot Ooste-
lUken wind, nevelig tot half of zwaar
bewolkt, weinig of geen regen; aanvan-
kelijk iets kouder.
Hoogste stand: 768.6 te Haparanda.
Laagste stand: 742-5 te Reikjavik.
Zon op 720 onder 4.08 - Licht op 4.38
17 November N. M.
BERLIJN, 1 Nov. (V. D. Van welingelichte
zUde wordt medegedeeld, dat de nieuwe Rijks
dag waarschijnlijk weer in de Kroll-Opera bij
een zal komen De zaal biedt voldoende ruimte
voor 661 afgevaardigden.
De geruchten, dat de RUksdag voor de eerste
maal in het gebouw van dan Pruisischen Land
dag bUeen zou komen. schUnen geheel onjuist
te zUn Bovendien kunnen in de zaal van den
Pruisischen Landdag hoogstens 450 afgevaar
digden plaats vinden.
