c
Alkmaars financieele toestand
I
iuiiui
Mr. Wendelaar
Op het oorlogspad
BEURS VAN AMSTERDAM
VOL LOF
WERKLOOSHEIDSZORG
De vroegbeurs
Fascistische wind?
Wisselkoersen
De Handelsschool
in gevaar
WOENSDAG 15 NOVEMBER
STADSNIEUWS
DE ST. NICOLAASMARKT
De komenden
LAATSTE NIEUWS
Chauffeur overleden
Beurs-thermometer
Aanryding
Diefstal
mui
De gaande en komende man
De gaanden
’n Fox-hondje
BURGERLIJKE STAND
e
Wat zal de toekomst
ons brengen?
Regeeringssubsidie dreigt te
worden ingetrokken
GEM. RADIODISTRIBUTIE-
BEDRIJF
OP CONCENTRATIE
AANGEDRONGEN
DE ONTPLOFFING TE
ROTTERDAM
Van de H.B.S. te Alkmaar, Enk-
huizen en Den Helder
Een adres van den Middenstand
aan den Raad
De redacteur van het Alcmaria-
nieuwe neemt stelling tege^i
*t „sectarisme” der Katho
lieke Sportbeweging
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1933
DE SUPERHETERODYNE
330 W.L.
Firma P. Th. YPMA
Het gevraagde eervol ontslag
DE BERGER KUNSTKRING
sX
ARR. RECHTBANK ALKMAAR
IL
nog *n
met 1932-1933, wat een daling beteekent
stUging.
verhoog-
4663 64 an-
ve-
an-
7669.97 an-
84 400
Henk
5.000.—
40QpO
f 311.000.—
Jt
prijshoudend
verdeeld
zwak
17.600.—
76.000.—
14.000
Bü J. de Vet, Polderstraat 15, is een fox-
hondje. wit met zwart, treug te bekomen, het
welk aldaar gisteren is komen aanloopen.
prüahowdend
lamel, prijshoudend
lamel, prijshoudend
prijshoudend
swah
122H
113
175
12%
93%
174*/*
13
94
4
Continental OU
Shell Union OU
Tabak
Dell Batavia
Oude Dell
Oostkust
Senembob
35.45
40.85
39 90
1^4%
13.05
7.35
20.60
7 93M
59 16
9 70H
34.59
48.03
met wat meer respect voor het principe
anderen en.... zonder poliUeken wind.
betoog ónmogelijk versterken.
Maar er Is meer. In het slot van zijn artikel
kon de heer Elte zich niet nalaten zün politieke
overtuiging te demonstreeren. Ziehier een citaat
uit dat slot.
N. Mln. pakhuisknecht, N. H., van Oudegracht
19 naar Amsterdam; J. Bjjl, opzichter, geen, van
Stationsweg 48 naar Amsterdam; H. KoelPes-
aer, ib., NH, van Fnldsen 121 naar Helloo
d. Woudestraat 22 naar Stomp-
U Spee en kinderen, tb, R.K..
35%
45
45
8
121%
112
36
44H
45
91H
96
16M
113
ISO*/*
70
56
17
9.50
92
93
16H
113
24
1*4
IX
6%
40
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Oslo
New York (cable)
Rome
Praag
Madrid
Rubber
A'dam Rubber
Bandar
Dell Batavia Rubber
Berbadjadi
Silau
V L G. O.
Allied
Intercontln "Rubber
Spoorwegen
Union Pacific
Wabaah
Erie
Kansas City South
South Ral.'w
Chic MUw
Maxwell L. Or.
Scheepvaart
Java Ch. Japan
HoU. Amerika Lijn
Dito Oem. ragend.
Kon. Ned. Stoornb.
Scheepvaart-Unie
92*4
VIM
38»/*
27
25
46
48
1%
67%
2*4
9H
®V*
14
3
13
24*/*
1*4
’X
6*4
39%
9H
19*4
13%
26H
6*/s
12%
16
143
69
55
16*4
10.-
10*4
5*/«
O!
deae
hooi
verb
were
deld
Bur|
en a
supp
gest<
ware
„Ver
resp
onto
volgt
M
De
de e
De
hlert
h« i
doelt
Vo
koop
terw
st roe
117 1
van
Mast
een i
per 1
Aa
en V
2ane
de d
bedri
ten
leidli
de b
Suiker
H. V. A.
Jav. Cultuur
N. L 8. U.
Vorstenlanden
Actions Idem
92%
71
38
27%
25
45%
48
1X
85»/*
56%
26%
15*/*
229%
132%
10174
102»/*
101M
100%
83%
83%
49%
nen
lijksc
sank
abon
bran
De
word
het 1
de oj
dat
M
De
welki
word
Co
Aa
haar
gegei
jaarll
de I
maali
De
oorza
behot
wed.
deze
De
geven
van t
is.
De
lijken
Aar
stelllr
gevoll
a. ter
ÜL.O
hoeve
vereei
tin
eeeret
behar
ters'.a
sturer
behal
donal<
was o
die n
Na
waarc
t
sehoo
De
groot!
worde
Na
schut'
den E
.Heen
king
typlsc
weg e
gemai
dit pl
let je
voor
Mei
.Jleer
werk
De
komt
De
den I
nadle
ZOO j
De
De
Vet
moch
st bn
die n
hebbt
m'nei
da nl
■eevei
al de
recht
Zul
dat e
kouw
«ierlg
aoudt
Ma
«H n
verwt
as
er in
Plak»
ten v
baar
101%
100%
83%
83%
48%
Staatsleningen
5 Nederland 1932
4% Nederland 1916 102’
4% Nederland 1917
4 Nederland 1933
4% N Ind 1926 AB
4% N Ind. 1931
5% Youngleen 1930
Brinken
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handel-MU. -.
Industrieën
Unilever
Calvé Delft
Alg. Kunstzijde
Van Berkel's Pat.
Nieuwe Philips
Küch. Accoustlek
Ned. Ford
Industr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
Kennecot
U 8 Steel
U. 8 Leather
Intern. Nickel
Stand Brands
Mjjnbauw
Boeton Mijnbouw
Alg. Exploratie
Redjang Lebong
Petroleum
Kon Olie
Gatooea
Perlak
Peudawa
Vorige
slotkoeraen. Haden
Nederl. Staatsleen prijshoudend
Oemeenteleen.prijshoudend
Youngleentnf vast
Philips
Unilever
ARu
Koninklijke
H V A
Rubber
Tabak
Amerik. waarden
86
56
*26
15%
230%
132
van TELEFUNKEN
Een prachtig toestel met ingebouw-
den electro dynamischen Luid
spreker. Modem en aan de spits.
In ALLE OPZICHTEN.
Prijs slechts 145.
Demonstratie door de
pelijk Hulpbetoon met f 50.000.moest worden
verhoogd.
Er zijn dit jaar zelfs meevallers’
Op den post „Onvoorzien" is een bedrag van
f 15.000.beschikbaar voor aanvulling van an
dere posten; de rest is voor werkverschaffing
bestemd. De hoofden van takken van dienst
hebben strenge instructie, de uitgetrokken cre-
dleten niet te overschrijden, ook niet wanneer
een uitgave door af- en overschrijving zou kun
nen worden gedekt. Verwacht mag worden, dat
daardoor een belangrijk deel van het uitgetrok
ken bedrag niet behoeft te worden aangespro
ken.
Aan dit Jaar komen ten goede de boven ra
ming binnengekomen gelden van de gemeente
fondsbelasting ten bedrage van f 60.000.1933
zal dus vrj) zeker een voordeelig saldo hebben,
al moet men trachten daarvan een zoo groot
mogelijk gedeelte te reserveeren voor 1935' (zie
aanbiedingsbrief begroeting 1934).
Indien het boschplan niet zou worden uitge
voerd, zou de instelling voor Maatschappelijk
Hulpbetoon f 100.000.meer noodlg hebben
voor 1934.
Wanneer dit Jaar nog het in September j.l.
vastgestelde werkverschafflngsplan tot uitvoe
ring kan komen, zal de instelling voor Maat
schappelijk Hulpbetoon geen nieuwe verhooging
behoeven te vragen. Indien het program niet tot
uitvoering komt, dan is een nieuwe aanvrage
van f 30.000.te verwachten.
Maar ook in da: onverhoopte geval, zal de
rekening 1933 uiteindelijk geen nadeelig saldo
opleveren.
Gelijk we reeds meldden, heeft de burge
meester met Ingang van 15 Januari aa. ontslag
verzocht uit deze functie.
Met Ingang van genoemden datum is hem dit
op eervolle wijze verleend.
„Dat deze feiten zich konden voordoen is'
op zichzelf diep treurig. Heeft men dan
evenals de bekende struisvogel, die zijn kop
in het zand steekt niets bemerkt van den
stormwind die over Europa giert en de hoo
rnen bij ons niet onbewogen heeft gelaten,
of kan men door die boomen het bosch niet
meer zien? Is men dan zoo naïef.' dat men
niet weet, dat met den sloop van de schot
jes en hokjes een aanvang is gemaakt om
deze nooit meer op te richten? Weet men
dan niet, dat ons volk In al zijn geledingen
door den geesel van malaise, werkloosheid
en honger wordt getroffen en dat het één
moet zijn wil het althans trachten deze de
monen af te wenden en te vernietigen?
En als men het wel weet, waaraan wü
niet twijfelen, hoe heeft men dan toch den
euvelen moed om kinderen van één Vader
en van één volk te trachten van elkaar af
te scheuren en van elkaar te vervreemden?
Wee hem, die wind zaait en eens den
storm zal oogsten!”
Gisterenmiddag vond op den hoek Nieuw-
landersingel—Emmastraat een aanrijding
plaats. Een juffrouw kwam per rijwiel over den
Nieuwlandersingel vanuit de richting Bleekers-
kade en wilde de Emmastraat inrijden. Zij kon
de bocht echter met halen, aangezien volgens
haar een uit de Emmastraat komende bestuur
der van een driewielige bakfiets den doorgang
niet voldoende vrijliet. Het gevolg hiervan was
dat zij tegen het trottoir aalnreed. viel en haar
rechterbeen bezeerde. De politie stelt een nader
onderzoek in.
In den afgeloopen nacht is de 38-Jarlge
chauffeur L. Nijman. die gistermorgen bj) de
ketelonploffing In de N.V. Goudsche Kleeder-
makerij aan den Groenen Hilledljk ernstig werd
gewond, in het ziekenhuis aan den Coolstngel
overleden. De man was gehuwd en vader van
drie kinderen.
De achade door de ontploffing veroorzaakt,
wordt op ongeveer f 50.000 geschat.
9H
18»/.
12»/.
12%
15M
In ons nummer van Zaterdag plaatsen wfl
een communiqué en een advertentiae, betref
fende het tooneelstuk „Mallemolen”, dat deze
week voor den Berger Kunstkring wordt opge
voerd wij dleden zulks, in de meéning verkee-
rende, d^ he^stuk voor volwassen toelaatbaar
was
Nader is ons echter gebleken, dat de inhoud
van dit tooneelstuk van dien aard is. dat Wij
de bijwoning ervan beslist moeien ontraden.
Het spijt ons dat het ^>estuur van den Ber
ger Kunstkring bij de keuze van haar stukken
zoo weinig rekening houdt met de gevoelens
van de Katholieken ten opzichte van de huw»-
lijksmoraal. welke gevoelens zeker door vela
andere leden van den Kunstkring zuilen wor
den gedeeld.
35.50
41.-
04.-
,1.49
’3.05
7.35
2& S
In het telefonisch effectenverkeer volgde men
hedenochtend de oude sleur. Het wachten Is
op een of andere belangrijke gebeurtenis en m
betrekking hiertoe houdt men het oog ge
richt op Amerika, waar de vaart naar den af
grond onverzwakt voortduurt met de bekende
experimenten, welke geen wending ten goede
in het lever kunnen roepen. Van Wallstreet
ging geen stimulans gisteren uit ondanks de
verdere dépréciatle validen dollar, omgerekend
in guldens tot 150 tegen 153 eergisteren. De
markt verurerde onder den Invloed van vêrSera
kapt taalvlucht en aanbod van Amerikaanache
staatsfondsen, wel een bewijs, dat men In
Wallstreetkringen aan Roosevelts politiek geen
vertrouwen schenkt. De handel bleef vanoch
tend weder overal tot een minimum beperkt
en bepaalde zich als gewoonlijk tot enkele
toonaangevende waarden. Phlllpslampen lagen
niet onvast, blijkbaar in verband met de as.
Introductie der aandeelen op de beun te Pa
rijs. Het fonds bewoog zich op 228 S229 H—
23014 slot 229 Korrlngnjke olie bewoog
zleh om en nabij het vorig slot op 175 H174h.
H.V.A. w-u weer zwak, maar de koen trok
later weer aan van 145 tot 146 H. Unilever iets
luier op 85 h.
Voor de Youngleenlng was de stemming srear'
vast op 49H50 49ï.). Steels waren ruim 1
pet. lager op 25%. Anaconda en Bethl. Steel
onveranderd op respect 9H en 19%. De Dollar
was weer zwak 147—149 (153%), terwijl ook
ditmaal het Pond Sterling niet vast was op
792—796 7S8).
63H
2X
9*»*
8*/.
13
2*4,
13*4
1928 nog maar
.Z.: t 66626.—;
in 1933.
f 41500.— (geraamd); in 1934: f 35500— (ge
raamd).
De daling, welke hier te constateeren valt, is
te danken aan allerlei maatregelen van het col
lege, o.a aan deze, dat lieden, die soms op kos
ten der gemeenten jarenlang In het ziekenhuis
lagen, daar weggaan en naar een (goedkooper)
gesticht worden overgebracht.
Dat desondanks de post .gestichten" daalde,
komt doordat deze veelal hun tarieven verlaag
den. v
Door de recherche is gisteravond een mans
persoon aangehouden, die zich even te voren
had schuldig gemaakt aan diefstal van een
paar motorhandschoenen, welke op de toon
bank van een winkel in de Magdalenerutraat
lagen. Hij Is overgebracht naar het bureau van
politie en is nadat tegen hem proces-verbaal is
opgemaakt, op vrije voeten gesteld.
M. P. C. Nelld. z. b R. K„ van Akersloot naar
Oudegracht 33; wed. F. Kuljs en dochter, R. K„
van Wspnenhulzen naar Oosterburgstraat 7;
L, SlnnebrinkLlcher, z. b., N H„ van Zand-
voort naar Nieuwpoortslaan 72; G. E. NooU-
l.L verpleegster, R. K., van Deventer naar van
Everdingenstraat 18; F. Bakker, l.L verpleeg
ster, geen, van Rheden naar Wllhelmtnalaan
11; A. E den Adel, dienstbode, N. H„ van Zaan
dam naar Verdronkenoord 13; K. W. de Groot,
typograaf. N. H., van Amsterdam naar Wes-
terweg 89; Chr. Brouwer, dienstbode, N. H., van
Wijdenes naar Zocherstraat 20; wed. d L. Ver
mei), z- b.. R., van Helloo naar Kruislaan 14;
A. Eriks en gezin, red. Alkm. Post, geen, van
ZUpe naar Westerweg 338; I. Oelrlch. dienst
bode. D. E., van Schoor! naar Wilhelmlnalaan
23; A. P. van Overmeeren. bakker, R. K.. van
Schoor! naar Rltsevoort 24; N. de VriesEro,
z b.. geen, van Zaandam naar Hellooërdijk 5;
J. J. Ru Ijs, godsdlenstonderwijzeres, V. E.. van
Bergen naar Westerweg 91; wed. W v. d. Ho
ven, z. b.. N. H„ van Helloo naar Nleuwstraat
13 (boven); J. A. Zonderhuis, winkelbediende.
R. K., van Den Helder naar Jullanastraat 3;
C. B. Jtenneker en echtgenoote, boekbinder,
R. K.. van Llmmen naar Vondelstraat 6; H. Ho-
vlus. z. b„ G. K., van Amsterdam naar Elkelen-
bergstraat 4; A. v Dam en gezin, boekhouder,
geen. R. K. en geen, van Noord-Scharwoude
naar Krelagestraat 4; W. Grent, 1J. verpleeg
ster. R. K„ van Wervershoof naar van Ever
dingenstraat 18; K. RenooU, chauffeur, N. H„
van Graft naar Zevenhuizen 4; Y. van Wete
ring, dienstbode, geen, wan Helloo naar Emma
straat 29; A. J. Roos, z b., N. H._ van Egmond
naar Laat 107.
Aan den Raad dezer Gemeente 1s het volgen
de adres gezonden:
Geven met verschuldigden eerbied te kennen
J. F. M. Endel en G. J. W. Goes, resp. Voor
zitter en Secretaris van de R.K. Mlddenstands-
vereeniglrig.>,,De Hanze” te Alkmaar; H. de Raat
en A. Burger, resp. Voorzitter en Secretaris van
de Alkmaarsche Vereenlglng voor den Handel-
drijvenden en Industrieelen Middenstand;
dat. blijkens punt 9 der agenda voor den Ge
meenteraad. te houden op Donderdag 16 Nov.
as. plan bestaat de St'. Nlcolaasmarkt te doen
verplaatsen van het Hof naar de Laat;
dat zij met gepaste bescheidenheid onder uw
aandacht brengen dat deze verplaatsing een uit
breiding vifti de markt zal geven omdat door
de meerdere ruimte een grooter aantal markt
kooplieden, vooral van buiten de Gemeente, naar
Alkmaar zullen komen;
dat de St. Nicolaasartikelen zijn, speciale ar
tikelen, geëigend aan het St. Nlcolaasfeest
dat het oorspronkelijke doel van deze markt,
(n.l. om aan eenlge kleine Alkmaarsche kooplui
gedurende die dagen gelegenheid te geven iets
te verdienen) thans wordt voorbfigegaan, en men
nu een groote markt, gedurende eenlge dagen
lang, gaat in het leven roepen, waardoor koop
lui uit alle andere plaatsen een felle concurrentie
zullen gaan voeren tegen de hooge belasting be
talende winkeliers hier ter stede, die reeds ernstig
door de crisis, en telken jare erger, worden ge
troffen;
dat de gevestigde winkelstand in het alge
meen geen overwegende bezwaren heeft tegen
een regelmatig, elke week, gehouden wordende
markt;
dat echter het karakter van deze zoogenaam
de St. Nlcolaasmarkt evenals jde bakende Kerst-
boomenmarkt een geheel andere is en meer over
eenkomt met de alom volkomen terecht ver
foeide vliegende winkels;
dat toch èn winkeliers én marktkooplieden een
bepaalde dlstribueerende plaats vervullen en
zoowel bij drukke als slappe tijden aan die
maatschappelijke functie voldoen;
dat echter de door ons gewraakte markten ten
aanzien van den gewonen distribuant een pari-
sitalr karakter dragen daar zij zich in slappe
tUden aan die functie onttrekken, en de gewone
onkosten bestrijden, doch daarentegen jn tilden
waarin vele Inkoopen gedaan worden het hoofd
opsteken
dat de in Alkmaar gevestigde handelaren en
winkeliers speciaal voor de St. Nlcolaas artikelen
hebben ingekocht om deze in den Bt. Nicolaas-
tijd te kunnen verkoopen;
dat de ongunstige positie waarin Alkmaarsch
Winkelstand zich op het oogenbllk, door de eco
nomische crisis, bevindt nog zal verergeren wan
neer hem in den St. Nicolaastijd nog zwaardere
concurrentie wordt aangedaan door marktkoop
lieden van bulten de Gemeente;
dat juist op den St. Nicolaastijd de hoop van
zeer vete winkeliers, banketbakkers enz. enz. is
gevestigd omdat die tijd eenlge compensatie kan
geven voor hetgeen zij In den loop van het jaar
aan verdiensten hebben moeten missen;
dat vermeerdering van concurrentie voor
len noodlottige gevolgen kan hebben;
dat daaruit kan voortvloeien het feit dat zij
hun financleele verplichtingen Jegens hun mede
burgers. het stadsbestuur enz. niet zullen kuff-
nen nakomen;
dat het dientengevolge een Alkmaarsch be
lang Is dat de in Alkmaar gevestigde zaken een
z.g. goede Bt. Nlcolaas maken;
Redenen waarom zij U Edelachtbaar College
verzoeken geen maatregelen te nemen die de van
buiten de stad komende concurrentie zullen ver-
grooten en de Bt. Nlcolaasmarkt te laten blijven
op de plaats waar zij reeds zoovele Jaren is ge
weest, met dien verstande dat uitdrukkelijk
wordt bepaald dat slechts zij die regelmatig In
die artikelen handelen en daarenboven minstens
een jaar Alkmaarder zijn op de markt een plaats
mogen innemen.
’t Welk doende.
R.K. Middenstandsver. „De Hanze”.
Alkm. Ver. v. d. Handeldr. en Industr.
Middenstand.
Naschrift Wü meenen te weten, dat
het juist de bedoeling van B. en W. is alleen
Alkmaarsche kooplieden en geen personen van
bulten op de St. Nlcolaasmarkt toe te laten.
Redactie.
Donderdag 16 November
Lijn 1 Hilversum, lijn 2 Huizen, lijn 3 Lond.
Reg. van 10.35 tot 10.50, Daventry van 10.50 tot
11.20, Lond. Reg. van 12.20 tot 13.40, Midi. Reg.
van 13.40 tot 15.20, Daventry van 15.20 tot 24.00,
lijn 4 Langenberg van 1035 tot 19.50, Parijs
van 19.50 tot 24.00.
uit Is overal schotjes te zetten.
Den heer Elte heeft een en ander leed ge
daan. maar het doet ons leed, dat hij zoo wei
nig zich zelf wist te beheerschen, dat hem het.
woord „politieke achérpslüiiers" ontviel. Ee"
dergelijke onverantwoorde uitlating kan zijn
1933: f 530.000— --
de JJ. Donderdag vastgestelde
■rooting).
Hierin zit een
angstwekkend is. Hoe is die te
Opgemerkt zij. dat niet
Indien de heer Elte zelf een man was geweest
met „breede opvattingen", dan zou hij nooit
een artikel geschreven hebben, zooals hij nu
gedaan heeft. HU zou begrepen hebben, dat niet
sectarteme of schotjespolltlek diegenen drong,
die zich beUverden voor de Katholieke sport,
doch de eerlUke overtuiging, dat het vodf de
oefenen in een geestverwante omgeving, waarin
in het bUzonder aandacht wordt besteed aan
de katholieke overtuiging der Jongelui en waar
in die overtuiging wordt behoed en aange
kweekt.
Gaarne erkennen wU. dat er In Alcmaria
zooals de heer Elte het zegt nog nooit Iemand
een haar Is gekrenkt geworden om diens gods
dienstige overtuiging, maar dat sluit toch nog
niet in. dat Alcmaria zorg draagt voor net gees-
telUk heil van hare leden, een zorg, die toch
ook in de sjyort zjjn toepassing behoort te vin
den.
Het zit hem heusch niet In een feestavondje,
dat misschien per ongeluk In de Vasten
viel, maar het groote verschil tusschen belde
bewegingen is dit, dat t>U ons de bedoeling en
het streven voorop staat, om de sport dienst
baar te maken aan de opvoeding en de eind
bestemming van den mensch. terwUl de neutrale
sportbeweging, de sport beoefent om de sport
zelf, hoogstens om de meerdre UchameÜjke
vervolmaking van hare beoefenaren(sters).
Als de heer Elte dit wil erkennen als hU
dit doet, geeft hU bU)k van een „breed Inzicht”
dan zal hU nooit meer beweren, dat t stre
ven der Katholieke sportbeweging een secta-
risch streven is, dat er enkel en alleen maar op
-.SA 1— -- -A - X*
Vorig»
slotkoeraen. Heden
KJ»/*
van Spoorstraat 52 naar Maastricht; P. Peere-
boom en gezin, schipper, N. H. en geen, van
Noorderkade 49 naar Zaandam; F. Feldman,
buffetjuffrouw, D E., van Prins Hendrikstiaat
13 naar Purmerend; C. A. Kruiswerk, dienst
bode. R. K.. van Kennemerstraatweg 3 naar De
RUp; B. Wawrosch. dienstbode, R. K„ van Ju
liana van Stolberglqpn 1 naar Amsterdam.
Ons betoog van gisteren over het belastbaar
Inkomen van Alkmaar behoeft nog 'n kleine
aanvulling.
WU gaven het topjaar 1930-1931 vergeleken
- -- van
WOENSDAG, 15 Nov.
Vorig*
•lotkoersen. Beden
7.94
59 15
9.70H
3460
48 02%
Voor 1933 echter moesten bijzondere maatre
gelen worden getroffen om de begroeting slui
tende te-krUgen.
Het voor-ontwerp der gemeentebegrooting 1933
Bloot nJ. met een tekort van f 311.600.waarbU
rekening is gehouden met f 148.000.bUdrage
rUk en provincie in steunverleenlng en werk
verschaffing.
Dit tekort is als volgt gedekt:
Bezuiniging op subsidiën
Andere bezuinigingen
Verhooging winst electrlsch be
drijf en gasbedr. 1933
Verlaging kosten straatverlich
ting
Verhooging winst vorig jaar
Tonnenbelastlng (verhooging)
Verhooging opcenten Vermo
gensbelasting (van 35 op 50)
Verhooging opcenten gebouw
de eigendommen (v. 4% op 7)
A. Hartoog van Ark, z. b., geen, van Egmon-
derstraat 4 naar Utrecht; A. Bruna, graniet-
werker, R. K., van Lindenlaan 44 naar Den
Helder; J. van Mondfrans en gezin, ploegbaas
N. Sjyoorw., G. K van Kinheimstraat 11 naar
Amersfoort; C. Brink en gezin, chauffeur, R.K.,
yan Sandersbuurt 3 naar Helloo; J. Korver en
'gezin, typograaf, R. K.. van Geest 40 naar Rot
terdam 8. K. Neitzert, huishoudster, E. I, van
Oudegracht 185 naar Bergen N. H C. J. de
Boer, schilder, R. K.. van Achterdam 15 naar
Zuilen; Tj. A. H. Adema, lb., D., van Sta
tionsstraat 44 naar Amersfoort; wed. K. Stof
fels, z. b„ N. H., van Kruislaan 14 naar Velsen
(Santpoort); H. v. d. Pol, dienstbode, N H„ van
Emmastraat 75 naar Amsterdam; A. M. BUman,
bakker, R. K„ van Costerstraat 23 naar Haar
lem; W. C. Dullaart, wegwerker N. Spoorw.,
N. H van
wUk; wed.
In 1933 is voor het eerst de winst van het
O. E. B. voor het loopende jaar verhoogd,
n l. met f 80.000.—.
Tengevolge hiervan kon voor 1934 de winst
over 1933 niet opnieuw ten volle worden
geraamd, doch f 80.000.lager.
In verband hiermede Is de winst 1934, voor het
G E. B. en de Gasfabriek met nog f 42.000.
verhoogd. Voor 1935 zal de winst weer normaal
«Un en verkregen worden uit dat jaar alleen.
Deze gedragslVn beschikking over de winst,
die In den loop van het jaar wordt gemaakt
wordt thans in vrijwel alle gemeenten gevolgd.
Voor 1933 zUn geen bUsondere tegenvallers be
kend. behalve dat het subsidie voor Maatechap-
I5.000z—
60.000.—
WU vernemen, dat bU het gemeentebestuur
van Alkmaar een schrUven Is ontvangen van den
Minister van OnderwUs, Kunsten en Weten
schappen. mr. H. P. M. Marchant, waarin Z.
Exc. te kennen geeft, met Ingang van den nieu
wen cursus in 1934 geen subsidie meer te zullen
geven aan Handelsscholen met meer dan vier
leerjaren.
Waar de Alkmaarsche Handelsschool vUf leer
jaren telt zal deze dus ook onder deze voor
schriften vallen.
De bedoeling zal zUn bezuiniging te verkrij
gen door de leerlingen van Handelsscholen met
5-jarigen cursus over te-hevelen naar de eco-
nomische“afdeellng van de H.B.8.
B. en W. Alkmaar hebben hun stand
punt ten deze Kg niet bepaald.
van schotjes en hokjes”.
Uit dit citaat, en ook uit hetgeen wU hier
boven aanhaalden, laat de heer E. maar al te
zeer zUn politieke gezindheid blUken. Weliswaar
weigert hU in den aanvang van zUn artikel „ge
lijkschakeling" te aanvaarden, doch het ver
dere verloop van zUn betoog is hiermede in di
recte tegenspraak
Voorloopig zullen wU het hierbU laten.
Alleen willen we de hoop uiten, iets dergelUks
niet meer in een zich neutraal noemend orgaan
aan te treffen, en dat de redacteur, voor wiens
redactioneelen arbeid wU steeds waardeering
hebben gehad, zich voortaan verre houdt van
het schrUven van artikelen, zooals hU nu ge
daan heeft. Voelt hu zich genoopt de neutrali
teit van Alcmaria te verdedigen, goed, maar dan
van
In het voorloopig verslag dend'Tweede Kamer
op de OnderwUsbegrootlnga'werd o.m. aange
drongen op de concentratie van middelbare
scholen.
Gewezen werd daarbu op Enkhuizen. Alkmaar
en Den Helder, die elk een Hoogereburgerschool
bezitten.
Men wil In de Kamer deze drie scholen bhjk-
baar samenvoegen. i
Alkmaar, let op uw saeckl
Getrouwd: Jacob Smit en Hillegonda Beeld-
man.
Geboren: Zwaantje Cornelia dochter van Cor
nells Homma en Cornelisje Leusink, Nells, zoon
van Heinrich Slnnebrink en LUpke Llcher.
Maria Anna Theodora, dochter van Hermamis
Smoren berg en Barbars van Diepen. Agatha
dochter vn Nlcolaas Klarenbeek en Aagje
Schong. v
Overleden: Anna Maria Yprna. wed. van An-
tonlus Matthias Hazes, 73 JaarU Cornells Vis
ser 55 Jaar. Elisabeth Bakker 1 dag. Adrianus
Hoekmeyer 60 jaar.
WU kennen dit geluld. Het heeft geklonken
in den schoolstrUd. later weer in het radio-con
flict en ligt in den laatsten tijd voor in deu
mond bU allerlei heel- of half-fascistische voor
mannen.
Maar het is tdch wel sterk, dat Iemand, die
tracht de neutraliteit te verdedigen, zich zoo
laat gaan, dat hU anderen er voor wil waar
schuwen, dat ze niet al te zeer den fascisti-
schen wind want die bedoelt hu moeten
weerstaan; dat men zich moet aanpassen aan
„den nieuwen geest" van dezen tijd, een geest,
die een aanvang heeft gemaakt „met den sloop
Nu de toekomst. „Is het wel gewenscht”, vroe
gen wU. voor zooveel factoren, welke de be
groeting "34 zullen beïnvloeden (korting ge
meentefonds, omzetbelasting, korting werkloo-
censteun* nog niet vaststaan, toch deze begroe
ting reeds nu Xe behandelen?”
Het antwoord van den wethouder, was vol
mondig „ja”.
Eerstens, was hU. met weth. Abrahams van
Amsterdam, zoo optimistisch, om aan te nemen
dat de Kamer het ontwerp korting, na het
krachtig gedocumenteerde adres van de Vereen,
van Ned. Gemeenten, zóó niet zal aanvaarden.
In zUn begroeting is rekening gehouden met
alle bekende factoren; wat daarna komt zal
het misschien noodzakelUk maken in Januari
of Februari een suppletolre begroeting in te
dienen, maar daarop kan men nu niet wachten.
De begrootlng sluit zonder belastlngverhoo-
ging. zonder loonsverlaging, en zelfs kunnen de
etettriciteitstarieven met 1 cent per K.W.U.
omlaag.
En zelfs voor het ongunstigste geval heeft
de wethouder mét het boschplan en andere
werkverschaffingsobjecten een berekening klaar,
om alle ongunstige factoren op te vangen.
Hierover echter schrUven we nog maar niet,
dat wordt een gerecht voor financleele fUnproe-
vers bU de as. begrootlngsdebatten en we mo
gen den smaak niet reeds vooraf bederven.
We hebben nu verschillende factoren ge
noemd, die het enorm groote subsidiebedrag aan
M. H. voor 1932 beïnvloed hebben (aanv. was
de raming f 256.000.terwijl uitgegeven Is-
gat in de
ruim 9 pet.
Voor het geheele rUk zUn de overeenkomstige
cijfers 4367 millioen en 3657 mlllloen, wat een
daling is van ruim 16 pet
BU vergelUklng van de cUfers over 1931-1932
en 1932-1933 blUkt de vermindering te bedragen:
voor het rijk ruim 13 pet., voor de gemeente
ruim 6 pet.
Heel sterk korrtt hier wel uit, dat tot vorig
jaar Alkmaar nog niet zóó zwaar door de crisis
is getroffen dan de meeste kndere plaatsen in
ons land.
1 491.790SL
Heeft dit nu geen onherstelbaar
begroeting 1932 geslagen?
Neen, want geluklg kon dit alles door mee
vallers, vermindering van salaris en loonen en
door de gelUkmaklng der opcenten op de ge-
meentefondsbelasting tot 80, opgevangen worden.
Tot aan deze dagen konden we steeds met
waardeering gewagen over het officieel orgaan
van onze stedelUke voetbalclub „Alcmaria Vlc-
trixwelke waardeering niet in het minst
gold voor de vaak behartenswaardlge woorden,
die de heer Bram Elte, de redacteur van dat
orgaan, in zUn artikeltjes neerschreef.
Eilaas^ al wat van deze waarde is, ondergaat
verandering; zoo ook de algemeene geest, waar
in deze artikelen van den heer Elte waren ge
steld.
ZUn redacteursgemoed kwam in opstand te
gen de pogingen, welke van de Katholieke zUde
werden gedaan voor de oprichting van een Ka
tholieke Sportbeweging hier ter stede. HU zag
hierin een gevaarlUke uitwas van het in ons
land zoo beruchte sectarlsme. welke uitwas vol
zou zitten met gevaarlUke bacillen, die het al
oude Alcmaria dreigden ten gronde te richten^
Deze gemoedsopstand drong hem naar de pen
te grUpen en In krachtige bewoordingen te ful-
mineeren tegen dit sectarische uitwas en daar
aan den oorlog te vecklaren.
Zoo kon het gebeuren, dat in het, dezer dagen
verschenen, nummer 2 van den twaalfden jaar
gang van het Alcmaria-Nieuws, op de eerste
pagina, men een artikel kon aantreffen over
het hierboven beschreven onderwerp.
De inhoud van dat artikel bleek van dien
aard te zUn, dat we ons verplicht, gevoelen,
daartegen in het openbaar stelling te nemen,
omdat daarin meeningen verkondigd worden,
die wU teA eenenmale niet kunnen aanvaarden.
Eerst komt een lange Inleiding, waarin het
heet, dat de schrUver de „Gleichschaltung",
zooals die in Duitschland ^ordt bedreven, wel
iswaar niet aanvaardt, doch dat hU ten sterkste
stelling neemt tegen de „hokjes-en-schotjes-
polltlek”, welke het Nederlandsche voll^ op een
zoo betreurenswaardige wUze kenmerkt.
Tot deze politiek behooren volgens hem ook
onder andere de bUzondere scholen, waarmede
reeds de kinderen in allerlei groepjes worden
verdeeld, terwUl de vakbonden ooi tot deze ge
wraakte politiek zUn te rekenen. Zelfs de be
ruchte, aitandsche R. K. geit komt te voor-
schUny Dan staat, plotseling hieraan'Vastge
knoopt. de O VB. als een rots temidden van
deze „schotjes-branding”, een rots, waaraan
reeds zoovele malen nog steeds volgens den
schrUver tevergeefs geknaagd en geknabbeld
is. In verband hiermede wordt nog even in het
kort gememoreerd, hoe de „pogingen van den
I.V.C.B., om de zuldelUke eerste klassers tot
overloopen te verleiden, waren mislukt”.
Dan komt het elgenlUke naadje van de kous
voor den dag: de moeiten, die hier in Alkmaar
gedaan zUn, om een Katholieke sportbeweging
te stichten, welke beweging een dreigement zou
zUn voor het bestaan van Alcmaria.
Nadat met „onnoemelUk leed" geconstateerd
is, dat de oud-vlce-voorzitter van Alcmaria,
„een man, weleer geacht om zUn breede opvat
tingen zich op het oorlogspad heeft begeven
en in het „sectarische” kamp beschouwingen
heeft gehouden, welke tegen Alcmaria waren
gericht en die volgens B. E. van alle waarheid
ontbloot zUn wordt te velde getrokken tegen
de .struisvogelpolitiek" van de sectarische ver
dedigers der schotjes-beweging, die tenslotte
zonder vrees of blaam betiteld worden als poli
tieke scherpslUpers.
Dit is zoo ongeveer de strekking van Bram
Site's artikel, tegen welke strekking wü mee
nen de pen te .moeten opnemen.
We beschouwen dan allereerst de kwestie Alc
maria—Katholieke sportbeweging, een kwestie,
die eigenlUk heelemaal geen kwestie is.
De heer Elte betreurt het. dat ook hier In
Alkmaar het sectarlsme is doorgedrongen en
thans hard bezig is aan Alcmarla's veste te
knabbelen.
Wanneer men den man van de straat vraagt
naar de oorzaak van den nood der stedelUke
schatkist, dan komt in negen van de tien ge
vallen prompt het antwoord: „MaatschappelUk
Hulpbetoon”.
Ook de wethouder was het Hiermee eens. al
leen in anderen zin, dan de criticaster hieraan
wil hechten.
Allereerst weer enkele cüfers:
Subsidie Burgerlük Armbestuur en Maatschap-
pelük Hulpbetoon over 1924 f 134189.—; 1925:
f 142003—, 1926: f 156204,—, 1927: f 163030—,
1928: f 154910.—, 1929: f 195755.—, 1930:
f 218610 1931: f 278119 1932: f 491790.—;
ZZZ.ZZZ. (geraamd met inbegrip van
suppletolre be-
die buitengewoon
verklaren?
zooals zoo vaak
beweerd wordt aanstelling van veel nieuw
personeel bü Maatschappelük Hulpbetoon deze
stUging veroorzaakt heeft. Destijds nad het
B. A. drie man personeel (tenminste wat het
loon betreft). M. H. heeft 4% man. Men ver
wart hier dikwUls met het Bureau voor Sociale
Zaken, waar 12 man personeel is.
W a a r Is, dat kort na het optreden van M.H.
de normen der ondersteuning ietwat veranderd
zün; de in 1932 aanvaarde rükssteunrejj^ing
verhoogde en wUzigde de normen opnletW; deze
bleven gelden tot 4 November j.l.
Wil men het zoo buitengewoon sterk
de bedrag goed begrüpen. dan Is het noodlg
onderscheid te maken tusschen de
pen, welk» bü M H. aankloppen.
Uit de volgende cüfers.
1930 3569.64 zlekenhuisverpleging:
der verhaal.
1931: 6063.79 zlekenhuisverpleging; 4055.52
der verhaal.
1932 8338.36 zlekenhuisverpleging;
der verhaal.
Het mag als bekend verondersteld, dat sinds
de „bevrediging" op ziekenhuisgebied tot stand
kwam, de post zlekenhuisverpleging belangrük
steeg. Deze kosten bedroegen in 132T
f 7420. In 1929: f 39871.—; in 1930:
In 1931: 61242.—; in 1932 50951.—: in
- (geraamd); In 1934: f 35500
twee groe-
Eerstens zün daar de valide werkloozen Deze
vorderden van het totaal bedrag aan subsidie
in 1930: f. 17466, ta 1931 f 50833, 1932: f 258.183,
1933: f 297.000 (geraamd), 1934 250.000 (ge
raamd).
Deze stUging Is enkel te begrijpen, wanneer
men daarnaast plaatst het aantal werkloozen fh
die jaren.
Dat was In 1930 le week 301. 13e week 154,
26e week 46, 39e week 168, 52e week 457. i
1931: le week 506; I3e week 228, 28e week 217. f
39e week 413. 52e week 732.
1932: le week 753, 13e week 785, 26e week 880.
39e week 994, 52e week 1247.
1933: le week 1245, 13e week 1076, 26e week
873, 39e week 1033, op 28 Oct. 1933: 1102.
Maar behalve voor ondersteuning van valide
werkloozen gaf het fi. A. resp. M. H. uit voor
ondersteuning aan behoeftigen (invaliden, we
duwen, ouden van dagen, enz.): in 1930:
f 103.290, In 1931 f 129.940. in 1932 f 143393..
Neemt men In aanmerking, dat het getal van
deze ondersteunden Is opgeloopen van 600 tot
1100. dan Is hier een te geringe stUging.
Hiervoor zün meerdere oorzaken aan te wü-
>en. maar een der voornaamste Is, dat het ver-
haalrecht strenger werd toegepast, wat wel blUkt
uit
Zitting van Dinsdag 14 Nov. Uitspraken
vorige zitting
Cornells Sr., arbeider. Bergen (gedetineerd)
oplichting, 1 Jaar gevangenisstraf en ten uit
voerlegging voorw. straf 6 maanden.
Corn. Hendr. V„ Alkmaar, poging tot
d o o d s 1 ag daarvan vrügesproken.
Pieter. N.. chauffeur. Alkmaar. Hooger be
roep vonnis overtreding Motor- en RUwielwet,
vonnls-K. G. Behagen vernietigd, f 7 boete of
7 dagen.
Jan H-, machinist. Haarlem, als boven, von
nis K. G. Behagen. Vernietigd, f 50 boete of
50 degen ontzegging. 1 jaar.
Anne Jacob D., chauffeur. Amsterdam, als
boven, vonnis K. G. bevestigd.
Evert K.. bootkapltein, Terschelling, (in voor
arrest) misdrijf art. 249 strafr., 1 jaar en 6
maanden 'gevangenisstraf.
Jan W., arbeider. Zaandam, mlsdr. art. 247.
strafrecht. 5 maanden gev. voorwaardelük met
drie proefjaren.
Joh. Pieter D., schoenmaker. Alkmaar (ge
detineerd) mlsdr art. 247 wetb. van strafrecht:
1 dag gev. en ter beschikking der regeering
gesteld wegens ontoerekeningsvatbaarheid.
