De Christen Staatsburg er Financiën Begrooting van J Medische kroniek 1 BELASTINGONTDUIKING ZATERDAG 18 NOVEMBER LEEKEPREEKEN DE OVERWINTERING OP NOVA ZEMBLA Kerstfeest der armen Aardappelcentrale BOUW ENGELSCHE SCHEPEN Op Nederlandsche werven? Audiëntie De strijd aan de grens G renscommiezen De prijsval der granen Kind er af trek De Crisis-Zuivel-Centrale stelt onbelaait: margarine en vet ten beschikbaar Voorloopig Verslag der Tweede Kamer Uit voering Omzetbelasting Aangewezen als crisis-organisatie Slapeloosheid s HOMO SAPIENS oordeelde van te den datum, waarop deze artikelen geleverd Voor rogge, waarvoor TH. H. SCHICHTLNG- 1 Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de volgende week alléén Zaterdag audiëntie ver- leenen. De Russen ontdekten op Nowaja Semlja de resten van de hut waarin Willem Barends 336 jaren geleden overwinterde. Hierboven de befaamde hut naar de teekening van een tijdgenoot t 1.50 per 100 K G. f 1.50 per 100 KG. t ISO per 100 K G. i M srifl» Vaniofficieele zijde vernemen wij, dat de Ko ninklijke Shell-groep een'order van drie mo- tortankschepen van 12000 ton elk in Nederland heeft geplaatst. Nader vernemen wjj, dat zeer waarschijnlijk een dezer schepen gebouwd zal worden door de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam en dat. eveneens zeer waarschijnlijk. „Werkspoor" de motoiinstallatie zal leveren. De beide andere orders zijn of worden buiten de hoofdstad geplaatst. kracht; of de christelijke zedewetten ook in het publiek verkeer worden onderhouden of verwaar loosd. Zeker in een land als het onze, waar de katholieke bevolking wel niet een meerderheid, maar toch een groot deel n.m. een derde van het geheel uitmaakt en waar ten opzichte van de algemeen christelijke beginselen eenstemmigheid bij een groote meerderheid heerscht, in zulk een land is het ernstige plicht van een katholiek staatsburger om zijn politieke rechten goed te gebruiken, n.m. zóó, dat de Invloed der chris tenen een zoo groot mogelijk nuttig effect in heel het staatsbesuur en openbare leven heeft. Deze plicht en de vraag op welke wijze hij het best vervuld wordt is den laatsten tijd voor den gewetensvollen katholiek weer sterk gaan spre ken nu veel feilen van de tot nog toe gehul digde staatkundige opvattingen aan het licht treden en nieuwe politieke leuzen lokken. Daar om over dezen gewetensplicht den volgenden keer nog ’een enkel woord. Bij verschillende weldadigheidsinstellingen en -vereenigingen bestaat de gewoonte omstreeks Kerstmis pakketten met levensmiddelen uit te reiken als Kerstgave. Van meerdere zijden bereikten de Crlsis- Zuivel-Centrale aanvragen om ook dit jaar voor dat doel onbelaste margarine en vetten beschik baar te stellen. De Crlsis-Zuivel-Centrale verklaart zich be reid dergeljjke verzoeken in welwillende over weging te nemen en noodigt de vereenigingen en instellingen, die daarvoor in aanmerking wenschen té komen, derhalve uit haar daarbij op te geven resp. over te leggen: Verschenen is het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over het wetsontwerp tot vast stelling van Hoofdstuk VIIB ^Financiën) der Rijksbegrocting 1934. Hieraan wordt het volgende ontleend: Verscheidene leden wenschten te vernemen, gezien den noodtoestand van ’s Rijks financiën, of de Regeering van oordeel is, voldoende mid delen ter beschikking te hebben tegen belas tingontduiking. Sommige leden stelden de vraag, of de strijd tegen de belastingontduiking kan worden ge voerd zonder het opleggen van de verplichting, dat personen en instellingen kennis geven van de onder hen berustende deposito’s. Slechts op deze wijze zou een behoorlijke contröle zich dan ook moeten uitstrekken tot de effectenportefeuille, de transacties met net buitenland, het bezit in goud en den contaflten- handel. Deze leden waren er van overtuigd, dat de toepassing van deze middelen tegen belas tingontduiking zal kunnen leiden tot verlaging der heffingen. Eenige leden achtten het nemen Van maat regelen tegen kapitaalvlucht eveneens noodza- keljjk. Voorts zouden zij het oordeel van de Regeering wenschen te vernemen over de mo gelijkheid tot het nemen van maatregelen tegen de vertering in het buitenland van in Neder land verkregen Inkomsten. Eenige leden betoogden de wenschelijkheld om tegenover de naamlooze vennootschappen zoodanige maatregelen te nemen, dat een cri sisheffing op reserveering en afschrijving mo- geljjk wordt, ten einde de onttrekking van oe- 'astinggelden aan de schatkist te voorkomen. Andere leden, die in beginsel de opheffing van het bankgeheim ten behoeve van den Ne- derlandschen fiscus wenschelijk achtten, wezen er echter op dat van zoodanigen maatregel, ln- dlen deze althans in ons land zou worden ge nomen en niet tevens in andere landen, het gevolg zou kunnen zijn, dat tal van bankzaken naar ’t buitenland zouden worden overgebracht. Ernstige uedenkingen opperden deze leden tegen de verplichting tot het opgeven van deposito’s Verscheidene leden betoogden de wenschelük- heid van eer. rege'ing van den kinderaftrek voor de personeele belasting, welke meer in over eenstemming is met de werkelijke draagkracnt van den belastingplichtige. Een wettelijke voor ziening werd door deze leden In het bijzonder noodig geacht met het oog op de vele gevallen, dat door werkloosheid getroffen personen oü hun ouders zfjn gaan Inwonen. Ten einde te voorkomen, dat de gemeenten hierdoor in de opbrengst dezer belasting noemenswaard zou den worden getroffen, zou de aftrek anderzijds voorzooveel het personen beneden den leeftijd van 19 jaar betreft, kunnen worden beperkt tot dezulken, die niet zijn aangeslagen in de Inkomsten- of Gemeentefondsbelasting. Sommige leden bepleitten met aandrang een reductie op de wegenbelasting welke moet worden opgebracht door houders van autobus sen, die ten behoeve van kerkbezoek een dienst onderhouden en welke bussen nog geen 60 dagen in het jaar rijden. Enkele 1< den spraken er hun teleurstelling over uit, dat de Minister den visschers, te Ura gestationneerd, nog geen vergunning heeft ver leend om de palingvisscherjj op de voormalige Zuiderzee te beoefenen. Door verscheidene leden werd gewezen op de moeilijke jxisitie. waarin vele houders van plaatsjes, toegewezen volgens de Landarbeiders- wet, verkeeren. Tengevolge van de groote werk loosheid ten plattelande zijn velen hunner met in staat aan hun verplichtingen te voldoen. Deze leden vroegen of de Minister niet bereid is hieromtrent voorzieningen te treffen. Ook dit jaar meenden verscheidene leden de klacht niet achterwege te kunnen laten, dat het georganiseerd overleg niet altijd genoeg zaam wordt geraadpleegd door het bestuur van het dienstvak der belastingen. der of concurrent, bij een compégnon. „De geest niét/ill van Slm< Terecht geweten Deze deme. ge we ter ondei Zijn, lastig het licl wordt voor de bureau-ambtenaren een promo tiekans gecreëerd met voorbijgaan van het eigenlijke korps controleerende ambtenarm En om de kosten én om de hierin schuilende be voorrechting werd hiertegen door verscheidene leden bezwaar gemaakt. Eenige leden zouden in dit verband ook gaar ne worden ingelicht omtrent het voornemen van den Minister om de uitvoering der omzet belasting op te dragen Aan een speciale in spectie der Invoerrechten en accijnzen en om in verband daarmede de verschillende inspec ties der directe belastingen te combineeren. De vraag werd gesteld of de Minister niet van oordeel is. dat de billijkheid medebrengt, dat, nu het commiezenkorps wordt uitgebreid de in 1928 geslaagde kommiezen den voorrang genieten. De prijsval der granen, die zich heeft voor gedaan sedert de Invoering van het Graan- monopoUe n.l. 15 Augustus jj. en welke voor enkele granen zelfs zoover was doorgeschre den, dat daardoor de monopoliewlnst van f 1. bjjna of geheel weer werd te niet gedaan, noodzaakte de Regeering de monopoliewin- sten bü invoer van gerst, maïs en tarwe met f 0.50 per 100 K. G. te verhoogen. de monopoliewlnst -vroeger reeds was verhoogd, is die winst onge wijzigd gebleven. meestal beginselen bevatten, die met de prin ciepen der kerk over de christelijke inrichting van den staat in strijd zijn. Wij hopen hierop in een slotbeschouwing over de zoogenaamde fascis tische staatsidee van onzen tijd terug te komen. Een andere vraag, welke de katholiek zich zelf als staatsburger stelt is deze: hoe kan ik in een staat met gemengde godsdienstige bevol king van de overheid elschen, dat zjj het door den Paus veroordeelde religieuse indifferentisme laat varen en den katholieken godsdienst als den eenlg waren zal erkennen? Ook hierop behoeven wjj niet in onzekerheid te zijn. „Indien de kerk meent heeft Paus Leo geleeraard dat de andere godsdiensten niet op één lijn mogen gesteld worden met den wa ren godsdienst, dan veroordeelt zij daarom niet de staatsbestuurders, die ter bereiking van een of ander belangrijk goed of ter voorkoming van een kwaad practisch toelaten, aat die verschil lende godsdiensten in den staat bestaan. Ook is de kerk gewoon vooral dit te beletten, dat ie mand tegen zijn wil gedwongen zou worden om het katholieke geloof te omhelzen, zooals Au gustinus wijselijk leert: „niemand kan gelooven, tenzij hjj het wil.” Hier is dus duidelijk verklaard, dat vrijheid van godsdienst in den modernen staat dus van zelf sprekend aanvaard moet worden en dat in landen met overwegend katholieke bevolking en waar de katholieke godsdienst staatsreligie is niemand mag gedwongen worden tot den ka tholieken godsdienst over te gaan. Hieruit volgt echter geenszins, dat een ieder in het openbare leven een godsdienstig onverschillige houding mag aannemen. Ieder individu is tn geweten verplicht te zoeken naar de waarheid. Zoolang hjj het geloof niet heeft of te goeder trouw dwalend een verkeerden godsdienst aan hangt, treft hem geen verwijt. Een leder echter zal naar de mate van zijn geloof verplicht zijn de waarheid en de goede beginselen of wat hjj daarvoor houdt in het openbare leven uit te dragen en de doorwerking daarvan te bevorde ren. Dat *v>teekent voor den katholiek, dat het hem niet onverschillig mag zjjn, hoe zijn land bestuurd wordt, welke personen het bestuur van staat in handen hebben, welke wetten worden gemaakt en hoe zjj worden nageleefd. Het mag hem niet onverschillig zjjn, of de geboden Gods ook in het openbaar worden nageleefd of ver- Op het betreffende hoofdstuk van de Rjjks- begrooting worden gelden aangevraagd voor de uitbreiding van het aantal commiezen. Uit de toelichting blijkt, dat het in het voornemen ligt om de hierbedoelde commiezen te belasten met contróle op de naleving van de wettelijke bepalingen betreffende de omzetbelasting. De recruteering van deze commiezen zal plaats hebben uit het bureaupersoneel. De belasting administratie beschikt echter over een uitge breid en over het geheele land verspreid korps controleerende ambtenaren, die uit den aard hunner functie in staat geacht kunnen worden, om zonder extra personeels-uitgaven ook de contróle op de naleving van de bepalingen van de omzetbelasting te verrichten. In dit verband schijnt het bevreemdend, dat gelden worden aangevraagd vopr net aanstel len van speciale ambtenaren voor de hier- bovenbedoelde contróle. Zal. zoo vroeg men. het eigenlijke korps controleerende ambtenaren niet uiterst onaangenaam getroffen worden door het feit, dat men de voor deze speciale contróle bestemde ambtenaren recruteert uit het personeel van den bureaudienst en hen een beduidend hooger salaris waardig keurt dan eerstgenoemde groep geniet? Op deze wijze Ir. C. G. P. Stevens te Goes treedt voor de eerste maal ais voorzitter op. De Centrale is rekenplichtig aan den Minis ter. Blijkens het Huishoudelijk Reglement van de Stichting wordt als handelaar e< kend iedere natuurlijke of rechtspersoon, die daartoe een schrlfteljjke aanvraag indient, waarin hü ver klaart zich te onderwerpen aan de Staten en Reglementen van de Centrale en de door haar organen genomen of te nemen besluiten. Overtreding van de verplichtingen door han delaren wordt gestraft met een boete van ten hoogste 10.000.— of schrapping als georgani seerde, met ontzegging van het recht om op nieuw als zoodanig te worden toegelaten voqr ten hoogste tien jaren. De Ge westelijke is rekenplichtig aan den Minister; zjj geeft aan de door haar ontvangen gelden een door den Minister goed te keuren bestemming. In het Huishoudelijk Reglement van de Ge west eljjke Aardappel-Organisatie voor Noord- Brabant, Land van Maas en Waal en Rijk van Nijmegen is bepaald, dat het bestuur benoemt en ontslaat den directeur. De voorzitter vormt met twee door het be stuur uit zjjn midden te verkiezen leden het dageljjksch bestuur, dat belast is met toezicht op den dageljjkschen gang van zaken en het beleid van den directeur. Een der leden van het dagelltksch bestuur wordt gekozen uit de bestuursleden-handela- reri. De aangeslotenen kunnen door het bestuur in districten worden ingedeeld. De ligging van het bedrjjf, inzonderheid van de bedrijfsgebou wen, is bjj deze indeeling maatstaf. Als districtcommissies kunnen, behoudens door het bestuur vast te stellen uitzonderin gen, de districtcommissies worden aanvaard der G.T.O. Aan iedere commissie wordt minstens een aardappelhandelaar als lid toegevoegd, voorgedragen door den daarvoor in aanmerking komende organisaties van aardappelhandelaren en door het bestuur benoemd. Alleen zjj kunnen aangesloten dit Is er kend zjjn. die aardappelen verbouwen en dit kennelijk als hun beroep uitoefenen, of op eigen of gehuurden grond geheel of hoofd zakelijk voor eigen behoefte aardappelen telen. Ten behoeve eener nadere omschrijving kun nen door het bestuur voorschriften worden ge geven. waarbjj steeds voor een en hetzelfde perceel slechts een aangeslotene kan bestaan. Overtreding van de verplichtingen der telers wordt gestraft met een boete van ten hoogste f 10.000.of schrapping als aangeslotene, met ontzegging van het recht om opnieuw aks zoo danig te worden toegelaten voor ten minste één en ten hoogste tien jaren. De navolgende Stichtingen zjjn door den Mi nister van Economische Zaken aangewezen als crlsls-organisaties onder goedkeuring van haar Statuten en Huishoudelijk Reglement, conform die van de stichting: „Gewestelljke Aardappel-Organisatie voor Noord-Brabant. Land van Maas en Waal en Rijk van Nijmegen, zooals die t>U deze beschik king zjjn gevoegd: 1. De Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Noord-Brabant. Land van Maas en Waal en Rjjk van Nijmegen”. 2. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-or- ganisatie voor Gelderland”. 3. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Zuid-Holland”. 4. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Noord-Holland”. 5. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Zeeland". 6. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Friesland”. 7. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Overjjsel”. 8. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Groningen". 9. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Drente en Veenkoloniën". 10. de Stichting „Gewestelljke Aardappel-Or ganisatie voor Limburg”. Voor den teler van aardappelen Is de in de provincie waar hij zjjn bedrijf geheel of groo- tendeels uitoefent, gevestigde stichting aange wezen als gewestelljke aardappel-organlsatle. Door bovenbedoelde verhoogingen wordt de 1 voor granen, met ingang van 18 November 1933, mitsdien als volgt: tarwe gerst maïs Verscheidene leden zouden gaarne zien, dat de Minister, in overleg met zjjn ambtgenoot van Sociale Zaken, een zoodanige uitvoering en toepassing der Stuwadoorswet zou bevorderen dat zoo weinig mogelijk arbeid ot> Zondag wordt verricht. Enkele minder belangrijke graansoorten, die met deze granen in concurrentie kunnen tre den. als darle, zijn overeenkomstig verhoogd. Natuurlijk zijn tevens de derivaten dezer gra nen met deze nieuwe monopoliewlnst overeen komstig belast. Daarbij is wegens het overgaan der werkzaamheden van de vroegere Meelcen trale op de tegenwoordige, onder de monopo liewlnst opgenomen het geheele bedrag, dat op de buitenlandsche tarwebloem reeds vol gens de bepalingen der Tarwewet was gelegd. Ten einde het doel van het Graanmonopo- lie te verwezenlijken. Is de verhooging. die op zich zelf in het algemeen door den prijsval der granen veelal geen werkelijke verzwaring der lasten met zich mede brengt, sinds het tijd stip van het invoeren van het Graanmonopo- Ue. onvermijdelijk. - monopoliewlnst Na deze vooropstelling van de christelijke leer omtrent het gezag, de rechten en de plichten van kerk en staat en van wat den christen als lid der burgerlijke samenleving niet geöorloofd is, komt deze belangrijke vraag: welke moet dan de houding van den christen als burger zjjn tegenover de vele wisselende politieke problemen welke zich geregeld voordoen? Op de eerste plaats komt dan deze voorname vraag: is het den christen geoorloofd een re- geeringsvorm aan te hangen, welken hjj verkiest en den besten acht? Langen tijd is deze vraag voor Nederlandsche katholieken practisch van geen of weinig beteekenis geweest. ZU was dit wel in andere landen, b.v. in Frankrijk, waar in verschillende perioden der geschiedenis de bur gers in konlngsgezinden en republikeinen ver deeld waren. De achtereenvolgende Pausen heb- be> zich verscheiden malen over dit vraagstuk 'uitgesproken, ojb. Leo XIII in deze woorden, welke hem door de Fransche royalisten zeer kwalijk genomen werden: „op zichzelf wordt geen enkele der verschillende staatsvormen afge keurd. omdat zij niets bevatten, wat met de ka tholieke leer In strijd is en omdat zij alle, mits met wijsheid en rechtvaardigheid toegepast, den staat tot bloei kunnen brengen. Ook Is geens zins verwerpelijk, dat het volk in meerdere of mindere mate deelneemt aan het bestuur: dit kan zelfs in sommige tijden en in bepaalde om standigheden niet alleen nuttig.zün, maar zelfs plicht van de burgers. Bovendien bestaat er geen enkele reden om de kerk aan te wrijven, dat zij te weinig buigzaam of toegevend is of dat zü vijandig staat tegenover een ware en wettige vrijheid.” Zulk een uitspraak is niet voor meerdere uit leggingen vatbaar. Zij zegt ondubbelzinnig, dat het iedereen vrij staat den regeeringsvorm aan te hangen, welken hij den besten acht. Hier mede is echter niet gezegd, dat het geoorloofd is om b.v. in een staat, waar een Constitutioneel koningschap bestaat te streven naar een omwen teling, teneinde tot een republiek te geraken. Immers, het maken van of het meehelpen aan revolutie is al in strijd met de rede en door de kerk veroordeeld. Wel zal het geoorloofd zijn om met rustige middelen, b.v. door, zakelijke rede- neeringen in de pers of op een spreekgestoelte zjjn meening te zeggen over de voortreffelijk heid van den eenen staatsvorm boven den an deren, b.v. van den republikelnschen boven het constltutioneele koningschap, of van de dicta tuur boven beide eerstgenoemde. Wanneer ech ter het bevoegde burgerlijke gezag om redenen van openbare orde zulke uitingen zou verbie den, zou men verplicht zijn zich’ daarnaar te gedragen. Immers de overheid heeft de bevoegd heid de rechten der burgers ten dezen te om schrijven. Ook verwarre men hier regeerings vorm niet met staatkundige beginselen in het algemeen. De vrijheid, welke wij Doven bedoelden, slaat slechts op de voorkeur voor een bepaalden staatsv o r m, d w z. op de wijze waarop het staatsbestuur wordt samengesteld. Dus of er een honing met absolute macht is of een. regee- rend naar een grondwet; of er een periodiek optredende president aan hyt hoofd van den staat is; of er een dictator is; of er een parle ment is en of dit door algemeen of beperkt, door individueel of organisch kiesrecht tot stand komt: over dit alles kan volgens de kerk een leder een vrije meening hebben. Maar deze staatsv o r m e n mogen dan ook niet meer dan vormen zijn. Wie bijv, een voorstander van een republiek is, omdat hjj valschelijk de meening is toegegaan, dat de republlkeinsche regeerings vorm steunt op de theorie van het regeeren naar den volkswil, zoö iemand dwaalt. Wanneer dus in een bepaalden staat en onder bepaalde om standigheden een beweging ontstaat om het con- stitutioneele koningschap door de republiek of door een dictatuur te vervangen en die propa ganda zou door socialisten, communisten of an dere dwaalleeraars gevoerd worden teneinde met verandering van den staatsvorm tevens andere ideeën omtrent het gezag of de beteekenis van den Staat te doen zegevieren, dan zal een chris ten zeker geen vrijheid hebben om aan zulk een Propaganda mee te doen. De geschiedenis im mers heeft herhaalde malen aangetoond, dat hieuw opkomende staatkundige theorieën y atten wy onze voorafgaande beschou- wingen, welke wjj naar aanleiding van den feilen staatkundigen meeningsstrljd in onze dagen begonnen, te zamen. dan moet voor den christen vaststaan, dat alle gezag, dus ook het burgerlijk gezag, van God komt; dat dus „regeeren naar den volkswil” een valsch beginsel is, evenals het recht om revolutie te maken; dat kerk en staat twee zelfstandige machten zijn, die in samenwerking op volmaakte wijze Be geestelijke en tijdelijke belangen van den mensch kunnen behartigen. Ook zagen wij dat het beginsel valsch is, hetwelk leert, dat zoowel de burger als de staat tegenover den godsdienst geen plichten heeft en dat zij te genover de verschillende godsdiensten een ge lijke gezindheid aan den dag kunnen leggen. Dit laatste heeft Paus Leo indertijd aldus scherp geformuleerd: „De theorie, dat er tusqchen de verschillende en tegenstrijdige vormen van den godsdienst geen verschil bestaat, heeft tot ge volg. dat men er geen enkelen meer aanneemt, noch met zijn verstand, noch met zijn levens gedrag. Welnu, al verschilt deze opvatting in naam van godloosheid, inderdaad is er geen verschil. Immers degenen, die overtuigd zijn, dat er een God bestaat, begrijpen vanzelf (ten minste als zij zichzelf willen gelijk blijven en niet in ongezondheden willen vervallen) dat de gebruikelijke vormen van godsdienst, welke zoo zeer van elkaar verschillen en in zeer voorname punten onderling afwijken en elkander zelfs bestrijden, niet even waardig, even goéd en even aangenaam aan God kunnen zijn." Tenslotte zagen wjj als een door de kerk ver- moderne dwaling, dat ieder burger onbeperkte meenings vrij heid zou hebben en het recht om te laten drukken, wat hij wil en dat dit recht door den staat zou beschermd en be veiligd moeten worden. Het is de bedoeling, dat zooveel mogeljjk de margarine en andere vetten zullen worder^ aan gekocht bü dezelfde leveranciers, van wie zij de vorige jaren betrokken zijn. Aangezien het vervoer der onbelaste artikelen slgphts mag plaats hebben onder dekking van een door de C.Z.C. afgegeven geleidebiljet. die nen aanvragen, als bovenbedoeld, zoo spoedig mogeujx en in elk geval vóór 30 November 1933 te worden Ingezonden a'hn het adres der Crlsis- Zuivel-Centrale te 's-Gravenhage, Laan van Meerdervoort 84. Verscheidene leden zouden gaarne zien dat het tarief der inkomstenbelasting gewijzigd werd in dien zin, dat de'aftrek voor noodzake- lUk levensonderhoud en de kinderaftrek, in het bijzonder waar het groote gezinnen betreft, zouden worden verhoogd. De minister van Economische Zaken heeft de Stichting „Nederlandsche Aardappelcen trale” aangewezen als crisisorganisatie, rechts persoonlijkheid bezittend lichaam en vertegen woordigster van het Landbouwcrisisfonds. De statuten, het huishoudelijk reglement en het pootaardappelreglement dezer Stichting zijn goedgekeurd. Voorts zjjn de gewestelljke aardappelorgani- saties aangewezen als crisisorganisaties voor den teler van aardappelen, die zijn bedrijf ge heel of grootendeels uitoefent in de provincie, waarin de gewestelljke aardappelorganlsatie gevestigd is. In de Statuten van De Nederlandsche Aard- appel-Centrale is als doel van de Centrale be paald: lo. medewerking te verleenen aan de uitvoe ring van de Landbouw-Crtsiswet 1933 en van de door de Nederlandsche Regeering tot ult- veemg van deze wet genomen of te nemen maatregelen, In het bijzonder ten aanzien van aardappelen; 2o. bevordering van de doeleinden welke de Regeering met de onder lo bedoelde maatregelen beoogt. De Minister Is bevoegd: lo, deze Statuten te wijzigen, 2o. de besluiten der Stichtingsorganen schorsen, te vernietigen of door andere te ver vangen; 3o. het Huishoudelijk Reglement en de an- dere reglementen der Centrale, zoo die er zijn, te wijzigen of door andere te vervangen; 4o. de Centrale op -te heffen, te likwideeren en aan het llkwidatiesaldo een bestemming te geven. Als deelnemers aan de Centrale zjjn aange sloten rechtspersoonlijkheid bezittende, gewes- teljjke aardappelorganisatles, welke zich ten doel stellen, binnen haar werkgebied medewer king te verleenen aan de uitvoering van de door de Nederlandsche Regeering getroffen en te treffen maatregelen ten behoeve van den aardappelverbouw en aardappeltelers. Het bestuur bestaat uit minstens vijf leden. Zjj worden door den Minister benoemd en ont slagen. Voor de eerste maal treden als bestuurslid op de heeren: J. Bekius te Leeuwarden; P. van den Heuvel te OoltgensplaatE. Luttener te Stads kanaal; H. Ruljter te Arnhem; M. van Steen bergen te 's Gravenhage; Ir. C. G. P. Stevens te Goes; ir. P. van der Weele te Coljjnsplaat. r zHn vele ziekten, die slapeloosheid kun- H nen veroorzaken, zooals typhus of long- ontsteking: er zjjn toestanden waar door men slapeloos kan worden, zooals kort ademigheid bü hartziekten: en dan is er vooral de pijn, die den mensch uit den slaap houd In het laatste geval is de wijze van behandeling voor de hand liggend; zoolang men nl. ae oorzaak van de pijn niet kan .wegnemen is het vaak noodig, om door verdoovende middelen de pijn tot bedaren te brengen en den patién- het genot en de verkwikking van den slaap te geven. Wanneer de dokter voorziet, dat de Pün zeer langdurig zal zijn, zooals b.v. bij trige minus neuralgie (een bepaald soort aange- Zichtspljn) zal hij zeer op zijn hoede moeten wezen, om den patiënt niet aan het verdoo- vlngsmlddel verslaafd te maken. Bü slapeloos heid door kortademigheid probeert men in den regel morphine; en wanneer een lüder aan typhus of een andere infectle-ziekte niet kan slapen, geeft men in den regel een eenvoudig slaapmiddel. Hevige slapeloosheid komt vooral voor bij psychosen, geestesziekten, bjj melancholie, bij manie: en wanneer men door de behandeling zoo ver kan komen, dat de patiënt rustig slaapt, is reeds de ziekte half overwonnen. Maar in al deze gevallen, bij infectieziekten, kortademigheid, pün. bü geestesziekten is de beslissing, hoe men de slapeloosheid behandelen moet, nog betrekkelük gemakkelük. Er is geen probleem, er is geen zoeken naar de oorzaak; men weet wat er aan de hand is. en het eenige wat men te doen heeft is het middel zoo zorg vuldig mogelük uit te zoeken. Moeilük wordt de behandeling eerst, wanneer men met een gezond persoon te doen heeft. Het beginsel, waarvan de moderne psychia ters uitgaan bü de studie van deze slapeloos heid. klinkt in den beginne heel vreemd. Zü beschouwen n.l- het geheele geval op een zoo danige wüze. alsof iedereen er volkomen heer en meester over ware, of hü wil slapen of niet. Nu zóó is het natuurlük niet, en zóó is het ook niet bedoeld. Maar in den grond van de zaak is toch die willekeurigheid eigenlük datgene, waar alles om draait. Men zal natuur lük zeggen: „als ik in slaap val. dan doe ik toch niets, en als ik niets doe, kan ik ook niets willen; ik kan mü zelf niet door mün vrüen wil in slaap laten vallen." Zeker, maar laten we de zaak iets dieper bezien. De slaap komt vanzelf, onwillekeurig, na de vermoeienissen van den dag; dat is normaal. Maar bovendien moet de mensch nog willen slapen. Maar, zult ge zeggen, iedereen wil slapen, als het tüd is. Het antwoord is: neen, sommige menschen wenschen wel te slapen, maar zü willen niet slajien. Waarom willen zü dat niet? Ziedaar de kwestie! Om daarop een goed antwoord te ge ven. moet men eerst even nagaan, wat een mensch eigenlük doet, als hü gaat slapen. Hü zet zün zorgen op zü, hü zegt: voor vandaag is het genoeg. Millioenen menschen behoeven dat niet eens te zeggen, omdat het vanzelf sprekend is. Maar inderdaad en in werkelükheid legt toch Iedereen mln of meer zün zorgen af en zegt: Morgen is er weer een dag. De zaak is, dat een mensch die slaapt, zich zelf en zün omgeving en de gebeurtenissen om hem heen, niet meer kan controleeren. ’(Van neer iemand nu vreest, dat er iets zal gebeu ren. wanneer hü slaapt en dus geen contróle meer heeft over zichzelf en zün omgeving, dan wil hjj eigenlük niet slapen. Hü zou wel willen slapen, hü zou het heerlük vinden, om ,tg sla pen. maar hü heeft een vermoeden, een vreest dat er iets zal gebeuren, en daarom wil hü toch eigenlük niet slapen. Wat kan er dan gebeuren? Er kan iets in de omgeving gebeu ren: er kan een inbreker komen, en er kan een kind uit het bed vallen. Dat is allang be kend. Maar er kan ook iets in ons zelf ge beuren. Wanneer wü langzamerhand in slaap vallen, zün wü geen meester meer over onze eigen gedachten en opwellingen; en nu gebeurt het dat sommigen bang zün voor hun gedach ten, opwellingen en strevingen. Een voorbeeld. Een jonge man heeft een groote aanhankelük- heid aan zün vader; heeft het grootste respect voor diens persoonlükheld. voor zün talenten en voor zün prestige; maar tegelük voelt hü. dat hü door zün vader niet als "n volwassen mensch wordt behandeld: de zwakheden van den jon gen man worden niet bedekt, maar zoo nu en dan spottend aan het licht gebracht; kort en goed, de zoon voelt zün persoonUjkheld en zün individualiteit niet gerespecteerd. Dit is na tuurlük uitermate grievend voor hem. en er ontluikt in zün zjd een begin van haat tegen zün vader. Dat i^t hü in t begin zelf niet maar langzamerhand komen er op oogenblik- ken. dat hü droomerig is. gedachten van op stand van wraak. Hü strüdt met moed en ten laatste met vertwüfeling tegen deze gedachten; ten slotte wordt hü bang voor zün eigen ge dachten. Van nu af aan is hü gedwongen, om elk oogenbllk van den dag zün gedachten in bedwang te houden, omdat anders de boosaar dige opwellingen de overhand krügen. Deze jonge man wordt slapeloos; hü vreest, dat als hü zich laat gaan, zün booze gedachten het zullen binnen, en hü moet daatom zün posi tieven goed bü elkaar houden- Wat moet zoo iemand doen, om van de slapeloosheid af te komen? Hü moet leeren. op eigen beenen te staan; hü moet gaan beseffen, dat hü oud genoeg is, om zelfstandig te kunnen zün. niet meer op zün vader te moeten steunen. Dan kan hü de Situatie als een vrü man beschouwen. Dan zal hü zün vader naar recht en verdienste kunnen waardeeren. maar, daar de jonge man nu op zich zelf staat, d wz. weet en begrüpt. dat hü door eigen energie door de wereld moet, zal het gemis aan sympathie hem niet meer kwetsen. Wanneer een dergelük geval een jong meisje betreft, schünt het vaak, alsof zü Juist buiten gewoon veel van haar moeder houdt; maar aan de soort liefde bemerkt men dan. dat de zaak niet geheel in orde is: die genegenheid is dan onrustig, sentimenteel, vol opwellingen. Ze ver beelden zich dan enorm veel van hun moeder (of een ander persoon) te houden, maar dan is het niet zoo zeer liefde, als wel bedelen om waardeering. En dat is gevaarlük voor de rust van het gemoed, en op zün hoogst geoorloofd bü een minnend paartje, maar ook daar niet al té veel. Zoo zit er achter de slapeloosheid, heel vaak een soort vrees voor eigen gedachten; bü den één neiging tot afkeer van zün vrouw, bü den ander neiging tot wraak op een politieken lei- orfeurrent, bü een derde jalouzie op -iltógnon. „De wraakzucht laat dien st/in den afgrond slapen”, zegt Vondel ioh den Toovenaar. it zegt het spreekwoord, dat een goed het beste kussen is. éeroude waarheid wordt door de mo- odk ongeloovige psychiatrie bevestigd- Het •tenjonderzoek is echter ook. voor alles, een iraoék; en dat moet duidelük en helder Mpn moet de kwade gedachten, als zü g gorden, aan het licht brengen, en in licht den vüand. die in ons is..terugdnnge<n Niet e^n angstig ontwyken. maar een klSk en helder/ afstand doen van de -booze* wensrjwwröT en de zelfzucht, die er achter schuilt Dan wordt de mensch tegelükertüd krachtig en zelfstandig. Zoo zit er ook iets goeds in de slapeloosheid bü een gezond mensch. Zü toont ons. dat wü nog niet zün, waar wü moeten zün. en is j op die wüze een ongewild en pünlük gewetens- I onderzoek. Verscheidene leden meenden de aandacht te moeten vestigen op de positie der grenscom- miezen in den strüd tegen de smokkelarü. Spe ciaal den laatsten tüd wordt door de smokke laars gebruik gemaakt van auto’s, waarmede zü in wilde vaart over de grens rüden. Zü ont zien zich niet de kommiezen, die hen willen tegenhouden, desnoods te overrüden, iets, wat helaas reeds is voorgekomen. Daarbü komt nog, dat de smokkelaars met de modernste wa pens zün uitgerust, terwül de kommiezen sleqjits beschikken over oude revolvers, die ook vaak nog ondeugdelük gebleken zün. Deze leden stel den de vraag of de Minister niet moet toestem men, dat deze toestanden onhoudbaar zün. Zü zouden er dan ook op willen aanarlngen, dat de kommiezen beter worden bewapend en dat zü de beschikking krügen over motorrüwielen en auto’s Tevens meenden zü zich te moeten beklagen over de slappe houding van de justitie in de zen. Indien deze houding voorkomt uit gebrek kige strafbepalingen, dan moeten deze' worden herzien. Dat smokkelaars, die, zooals gebeurd is, het leven van ambtenaren niet ontzien, er met een boete van 25afkomen, is, naar het oordeel dezer leden, ergerlük. Opgemerkt werd, dat de kommiezen In te genstelling met vroeger jaren, vele jaren be last blüven met den dienst aan de grenzen. Kon voorheen een ambtenaar na enkele jaren grensdienst als regel rekenen op een plaatsing in den binnendienst, thans blüven zü niet 'zel den 8 4 9 jaren aan de linie, vaak belast met uiterst onregelmatige en niet van gevaar ont- bloote diensten. Eenige leden stelden de vraag, of hierin geen aanleiding kon worden gevonden om dezen ambtenaren in eenigerlei vorm een, zü het dan bescheiden, extra-vergoeding toe te kennen. Verder drongen zü er op aan, dat bü de op schuiving van den blnnendMftst zooveel moge lük met anciënniteit wordt rekening gehouden en dat niet oudere assistenten op de Unie ge plaatst blüven en de jonge kommiezen en as sistenten de posten van den binnendienst be zetten. De aandacht van de Regeering werd door sommige leden gevestigd op het ontbreken van contróle op de ingeschreven hypotheken. a. een verklaring van het bestuur, waaruit blükt, hoeveel onvermengde margarine en/of vet in andere jaren voor dat doel werd uitge reikt; b. de hoeveelheid van deze artikelen, welke thans benoodigd zal zün, onder büvoeglng een door het bestuur" geteekend afschrift van den orderbrief aan den leverancier; c. een verklaring van den leverancier, van welke margarinefabriek en/of smelterü de ar tikelen worden betrokken; d. moeten worden; e. den datum waarop en de plaats waar de uitreiking der Kerstgave zal plaats hebben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 5