Hitler door Amerika gesteund?
Prikkeldraad
O
D
Om den vrede
’fe’
kW
R.K. Staatspartij
DINSDAG 21 NOVEMBER
Een mystificatie
Als Ds. Kersten blij is...
Om den Kindertoeslag
Verkeersongevallen
Conclusies
Een zwaar gewonde
Dr. Sack in Amsterdam
Burgemeester ernstig gewond
TEGEN WARENHUIZEN
Sluiting
p. a
HISTORISCHE GEBEURTENIS
De St. Servatiusbrug geopend
INGENIEURSKUNST
SIGARENFABRIEK GESLOTEN
WILLEKEURIGE HECHTENIS
Gevangen Hollanders in Kleef
TUINBOUWPRODUCTEN
DE WINKELSLUITINGSWET
JONGEREN VREDES-ACT1E
Eerste congres te Hilversum
De Jonge Werkgevers
vergaderen
Een nieuw stadhuis te
Leiden
Grooter uitvoer, minder
ontvangsten
Wielrydster aangereden en kort
daarop overleden
Nadere uitwerking van het plan-
Blaauw
Een experiment van Haagsche
middenstanders
Suppletoire agenda voor de
Partijraadsvergadering
De tweede dag der najaarsvergadt
ring te Amsterdam
Tor giers verdediger op de
Zesdaagsche
„Leiding”
BERLIJN EN DE „WINTERPFENNIG”
Nieuwe bruggen over de Waal bij
Barendrecht
Een rapport ter voorlichting van
de Staatsparty
Pleidooi voor de Zondagsrust
1) By Holkema &- Warendorf, te Amsterdam
1933 - 99 blz.
H
In het kapitale winkelpand Groote Markt
de
Maan-
it
Dr. Polak concludeert met voor een socia
list in deze zaken lofwaardige objectiviteit,
dat men hief blijkbaar te doen heeft met
een mystificatie „en dan met een zeer
gemeene”.
Onze indruk was reeds vóór wij dr.
Polak’s beschouwing lazen weinig gun-
te kennen
ceert.
<l»h
•rds
lood
wcht
Verschenen Is het rapport van de Commissie
ter bestudeering van het vraagstuk van den
Kindertoeslag, ingesteld bij besluit van het be
stuur der R. K. Staatspartij van 24 October
1931
Overal in Duitschland worden de penningen ingezameld, om den nood in den komenden
winter te lenigen. Waar het oog reikt, ziet men opwekkingen tot geven. Hierboven een
artistieke opwekking in de étalage van een modewinkel te Berlijn
Se
van
Dit
weer
de
wil-
een
stichting
Gloellam-
Fransche
Met betrekking tot de kleine zelfstandigen
beveelt de Commissie aan, dat ook voor hen
gelegenheid besta tot toetreding tot een wet-
telijk geregelde gezlnskas, waarin de Staat gel
delijk bedraagt.
Zaterdagmiddag is de echtgenoote van den
landbouwer Tjoonk uit Haaksbergen, op den
Eibergschenweg aangereden door een vrachtauto
die haar passeerde, tengevolge van het ftlt, dat
een personenauto, die op hetzelfde oogenblik
dat de vrachtauto de vrouw voorbijreed, nog
wilde passeeren, een botsing veroorzaakte De
vrouw werd van haar rijwiel geslingerd en In
ernstigen toestand per brancard naar het St.
Antoniusgasthuls vervoerd, waar medische hulp
is verleend. Enkele uren na de aanrijding is de
ongelukkige overleden.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
en W. zjjn van oordeel, dat het plan-
Blaauw instede bouwkundig en architectonisch
opzicht en ook wat de indeellng betreft uit
steekt boven de andere plannen.
Ook aan dit plan zijn echter wel eenige be
zwaren verbonden, welke echter bü nadere uit
werking kunnen worden ondervangen.
Een lid van het college van B. en W. acht
het plan-Kropholler het beste en het meest
in het stadsplan passende en zou dit daarom
ter uitvoering wllien zien voorgesteld. In de
gegeven omstandigheden kan dit lid echter
meegaan met het denkbeeld van de meerder
heid van de commissie van fabrikage om zoo
wel het plan-BIaauw als het plan-Kropholler
nader te doen uitwerken.
In verband met de aangekondigde verhoo-
ging van den tabaksaccijns heeft, naar ..De
Volkskrant" verneemt, de directie der N- v,
K. L. M. Sigarenfabrieken voorheen Oebr. Bos
te Ridderkerk besloten om met Ingang van
Maandag al haar personeel. omvattende onge
veer negen man. te ontslaan
Zondagmiddag is een der deelnemers aan den
Sterrit van de KNAC naar Den Bosch, tusschen
Hedel en Den Bosch onder de gemeente Empel,
met zijn auto tegen een brugleuning gereden,
toen hij door een defect aan het gaspedaal werd
afgeleid. De wagen reed twee passeerende wiel-
rjjdsters aan en kwam vervolgens in het moeras
naast den weg terecht. De Inzittenden ble
ven ongedeerd, maar een der wielrüdsters, de
20-jarlge mej. H. Geraerdts uit Eindhoven,
kreeg een schedelfractuur en een diepe noofd-
wonde. Zij werd naar het ziekenhuis te Den
Bosch overgebracht, waar zij bewusteloos en in
zeer emstigen toestand werd opgenomen.
Verschenen Is het advies van B. en W. van
Leiden Inzake de Ingediende plannen voor den
bouw van een nieuw raadhuis. Met de meer
derheid van de commissie van fabrikage stelt
de grootst mogelijke meerderheid van het col
lege van B. en W. voor aan den architect C. J.
Blaauw te Haarlem opdracht te geven zijn
plan nader uit te werken, zulks in overleg met
B. en W. en de raadhuls-adviescommlssie.
B.
Onder Maasbracht botste een luxe-auto
tegen een passeerende tram op. waarbij burge
meester Gallant uit Stevensweert zeer ernstig
werd gewond. De bestuurder van den wagen,
de heer Stegemans uit Roermond, liep even
eens verwondingen op. Beiden werden naar een
gasthuis te Roermond overgebracht. De auto Is
geheel vernield.
4
Dezer dagen hield de Kath. Jongeren V red es
Actie in Holland haar eerste congres te Hilver
sum.
Na haar eenjarig bestaan heeft zij In Holland
34 afdeelingen en 35 correspondentschappen.
Een definitief hoofdbestuur voor Holland werd
gekozen, bestaande uit de beeren: J. G. Slult-
man, voorzitter. Amsterdam; Bertus Stom, se
cretaris, Hilversum; Piet Scholten, penning
meester. Den Haag; Leo Vlaskamp, raadsheer
Maastricht; Q. v. d. Heyden, Rotterdam; Gerard
Eenige bezoekers van de Amsterdamsche Zes
daagsche. die hedennacht een oogenblik hun
aandacht lieten af dwalen van den spannenden
strijd op het golvend ovaal, ontdekten plotse
ling tot hun niet geringe verwondering onder
de toeschouwers den sprekenden kop van een
der kampioenen in een niet minder spannen
den strjjd, die rich thans voor het forum van
de geheele wereld afspeelt. Dr. Sack op da
Amsterdamsche ZesdaagscheRy ksdagbrand-
proces en een verwoede sportstrjjd les ex
tremes se touchent.
Het ligt voor de hand, dat een zoo onver
wachte toeschouwer onzer wlelerhelden een
oogenblik cl onze aandacht trok en wij ons ge
drongen voelden hem eenige vragen te steHen,
die dr. Sack uiterst welwillend beantwoordde.
„Het doel van mijn bezoek aan Amsterdam"
aldus Torgler’s verdediger ..staat in geen
enkel verband tot het proces. Wel ben ik hier
gekomen in verband met beroepsaangelegen
heden. maar deze gaan volkomen buiten de
verdediging van Torgler om. Ik kan u trouwens
wat Torgler betreft mededeelen. dat ik groote
bewondering voel voor dezen man, wiens idea
lisme ik buiten twijfel acht en wiens geest
kracht mij uiterst sympathiek is. Een man die
wat kan en die een overtuiging heeft, kan al
tijd op mijn waardeering en sympathie reke
nen. ook al ben ik het volslagen met zijn in
zichten oneens. En ik ben dermate van zün
onschuld aan het stichten van den brand u>
het Rijksdaggebouw overtuigd, dat ik mijn plei
dooi zal aanvangen met een verzoek om on-
mlddellijke invrijheidstelling. De getuigenver
klaring van minister-president Goering was
voor de verdediging van Torgler van leder be
lang ontbloot. Torgler’s positie werd er niet in
het minst door getroffen en stond er geheel
buiten.
En hiermede was het korte onderhoud ten
einde. Begrijpelijkerwijze kon dr. Back over
aspecten in het Ryksdagbrandproces. die niet
onmlddellük de verdediging van Torgler raak
ten, geen mededeellngen doen of persoonlijke
opvattingen uiten.
Het rapport geeft eerst een theoretische fun-
deerlng van de kindergeldverzekertng en vervol
gens de organisatie daarvan, zooals de commis
sie die wenschelfjk acht: dit hoofdstuk is ver
deeld In drie aldeellngen, resp. behandelende
de regeling voor particuliere loonarbeiders, die
voor kleine zelfstandigen en die voor personeel
in Overheidsdienst.
Op de tweede bijeenkomst van de najaarsver
gadering der Kath. Jonge Werkgevers, die Zon
dagmorgen in het Vondelpavlljoen 'plaats had
onder voorzitterschap van den heer A. van der
Lugt, werd allereerst namens de verschillende
kringbesturen en vervolgens door den penning
meester, den heer J. A. Duynstee, verslag uit
gebracht over het afgeloopen jaar. Naar aan
leiding van de algemeene begrooting ontstond
een levendige discussie over de financieele ver
houding tusschen bondsbestuur en kringen. De
pennigmeester werd gemachtigd om aan de
meer actieve plaatselijke clubs, voorzoover dat
mogelijk was zonder de rechten der anderen te
schaden, hoogere uitkeeringen te doen dan aan
de minder actieve, waarna de begrooting bij ac
clamatie werd aangenomen.
Voor den op het eind dezer week te Rotterdam
te houden Partijraad der RJC. Staatspartij zijn
nog de volgende voorstellen binnengekomen, die
echter niet dan na een daartoe strekkend be
sluit van den partijraad aan de agenda kunnen
worden toegevoegd.
a. Voorstellen van de R_K. Rjjkskieskringorga-
nisatie Tilburg:
1. Invoering van het lidmaatschap van jeug
dige personen van 2125 jaar.
2. Bestrijding van onredelijke cumulatie.
3. Regeling van den arbeid van vrouwen in
ambten en bedrijven.
4. Bescherming van <Je gemeentelijke autono
mie door asm de gemeenten een grootere finan
cieele bewegingsvrijheid toe te kennen.
5. Bevordering van de Nederlandsche Nijver
heid.
8. Intensiever verzorging van het groote ge
zin.
7. Daadwerkelijke uitvoering van de bedril fs-
radenwet.
Gistermorgen had te Maastricht een histo
rische gebeurtenis plaats: de gerestaureerde
St. Servatiusbrug werd voor het verkeer open
gesteld.
Ofschoon de tijdsomstandigheden aanleiding
waren aan deze gebeurtenis elk feestelijk ver
toon te onthouden, zoodat enkel het stadsbe
stuur en de Rijkswaterstaat als offlcieele ge-
noodlgden het openstellen der brug zouden
bijwonen, hadden toch vele autoriteiten, zoo
mede een groot deel der stadsbevolking, zich
bij den oprit verzameld, toen de brug door den
Stadsmagistraat werd opengesteld.
Naar wij uit goede bron vernemen zitten, be
halve het bestuurslid van de 8. D. A. P.-afdee-
llng Nijmegen, den heer Spansier, mg eenige
andere N-jmegenaars sinds geruimen tijd in
hechtenis te Kleef. De KJeefsche gevangenis is
zoo overvol. dat in sommige cellen bestemd voor
één persoon, twee of drie personen zijn onder
gebracht. Den laatsten tijd zijn er nog twee Njj-
meegsche handelaren aangehouden op verden
king van (teviezensmokkel. Een van hen, een
eierhandelaar, werd toen hjj Kleef binnenkwam,
gearresteerd zonder dat hem de reden daarvan
werd" opgegeven. Een verzoek om zijn vrouw te
telegrafeeren, waar hij bleef, werd wel ingewil
ligd. maar niet uitgevoerd. Deze menschen wach
ten nu al weken hun vonnis af en weten niet
wanneer zij zullen moeten voorkomen. Over het
geval Spansier werd door den heer Vliegen in
de Tweede Kapier de vorige week nog geïnter
pelleerd Bemoeiingen van den Nederlandscben
consul blijken zonder uitwerking te blgven.
In het bijzonder de tomaten hebben een scher
pe waardedaling ondergaan. De geldswaarde per
10.000 KG is nJ. sinds het vorig jaar gedaald
van 1050 tot 703.
Enorm groot is de vermindering van den to
rna ten-export naar Engeland; in 1930 b.v. werd
nog een hoeveelheid van ongeveer 40 mlllioen
K.G naar het land geëxporteerd, en thank nog
slechts ongeveer 14 mlllioen KG.; een vermin
dering dus met bijna 1/3.
De export van druiven blijkt thans naar
Duitschland grooter te zijn geweest dan in het
vorig jaar; vooral van de koude kas-druiven zijn
flinke hoeveelheden geëxporteerd, hetgeen de
groote aanvoeren aan de veilingen heeft ontlast.
Zoo werd in October 1932 een hoeveelheid van
1.135 000 K.G. voor een waarde van ƒ284 000 naar
Duitschland verzonden, tegen 3.158.000 K G. ter
waarde van 712.000 in dit Jaar.
De export van druiven naar Engeland is een
weinig grooter dan in 1932.
Echter is de hoeveelheid welke naar Zweden
werd geëxporteerd belangrijk gestegen n-L van
88.000 K G. in October 1932 tot 105.000 K G. In
dezelfde maand van dit jaar.
De heer Felix Warburg is lid van de firma
Kuhn, Loeb Co., te New-York; hij heeft
drie zonen, die onderscheidenlijk Gerard.
Frederic en Paul heeten. Er is dus geen Sid
ney bij. In de financieele wereld kent men"
geen Sidney Warburg. Het is mogelijk, dat
er iemand van dezen naam in Amerika is,
maar dan is hjj geen bankier en zeker geen
lid van de bankiersfirma, van welke hjj be
weert deel uit te maken.
Bjj info/matle te New-York is gebleken, dat
geen van de vier hier genoemde Warburgs
een boek heeft geschreven.
Aan de conclusies, welke het rapport vooraf
gaan, ontleenen wij het volgende:
Ten aanzien van de loonarbeiders in het par
ticuliere bedrijf beveelt de Commissie aan het
tot stand komen van een wettelijke regeling
betreffende uit het particuliere initiatief voort
gekomen gerinskassen of klndertoeslagfondsen,
waarin de Staat geldelijk bijdraagt. De wette-
HJke regeling opene de mogelijkheid, dat een in
een bedrijfstak uit het particuliere initiatief
voortgekomen gezlnskas verplichtend wordt ge
steld voor alle bedrUfsgenooten.
De gezlnskas strekke ertoe, aan de werkne
mers in de aangesloten ondernemingen een be
paald percentage van en boven het do?r hen te
verdienen loon uit te keeren voor elk kind be
neden den leeftijd van 14 jaar, aanvangende
met het vierde kind. De voor de uitkeering
benoodigde gelden worden, behoudens de in
komsten uit de StaatsbUdrage, verkregen uit
de aangesloten ondernemingen, waarbij het
werkgevers- en het werknemers-element In het
bedrijf onderling zullen vaststellen, op welke
wijze die premie zal werden opgebracht.
De gezlnskas worde zooveel mogelijk bedrljfs-
gewljze opgebouwd. Daarnaast zü echter moge
lijk de oprichting van een gemengde kas. Een
algemeene vereveningskas verblnde de verschil
lende kassen.
Na behandeling van eenige voorstellen van
huishoudeljjken aard hield de heer C. Kahmann
Jr. een inleiding over het onderwerp „Leiding”.
De heer Kahmann, die zich tot eenige los
slaande opmerkingen over zjjn onderwerp wil
de beperken, begon met te wijzen op de groote
verantwoordelijkheid, welke onafscheidelijk met
het leiderschap is verbonden, een verantwoorde
lijkheid. die speciaal drukt op den werkgevers-
stand, die zonder uitzondering en permanent
leiding heeft te geven op commercieel, financieel,
technisch en moreel gebied. Met Christus' ge
boden. aldus spr.. valt nooit te sjacheren, ter
wijl hjj wees op de consequenties voor ons dage-
Hjksch leven, die deze waarheid voor ons mee
brengt. En om die consequenties ten volle door
te voeren, achtte spr. meer en inniger bidden
noodzakelijk.
Vervolgens wees de heer Kahmann op het ge
bod der rechtvaardigheid, dat ook in het zaken
leven nageleefd moet worden, in zaken van prijs
politiek. loonpolitiek, productieregeling, winst-
Vërdeellng. enz. Hjj gispte de zg. „ruimheid"
van geweten, die voor werkgevers des te meer
ontoelaatbaar is. naarmate hun verantwoorde
lijkheid grooter is. Daarnaast moet het gebod
der naastenliefde ons leven beheerschen, terwijl
het leiderschap van den werkgever ook een voor-
beeldigen Ijver vergt in het vervullen van zjjn
dagelljksch werk.
Naast een persoonlijke leiding, welke de werk
gever moet kunnen geven, staan zijn plichten
als sociaal leider. HU moet overtuigend kunnen
spreken en bewust optreden. Dit kan hij slechts,
wanneer hij zelf een gefundeerde overtuiging be
zit. en deze moet hij zich dan ook eigen maken
door zelfstudie, of ten minste door zelf te den
ken. Onbekommerd om wat de menschen zullen
zeggen, moet hjj als katholiek durven spreken en
handelen 'en met offerzin en zelfverloochening
de Katholieke idealen dienen. Spr. wees op de
noodzakelijkheid van de kennis dezer Idealen op
sociaal gebied en drong krachtig aan op een
grondige lezing van de encycliek Quadragesimo
Anno. In het bewustzijn van de groote taak die
ons wacht, aldus de heer Kahmann, moet de
jonge werkgever leeren lezen, praten, meenlngen
vormen, crltlsch worden, bidden en dAn doen.
Tenslotte wees hij op de nederigheid, die bij dit
alles bewaard moet blijven door het bewustzijn:
„Door de genade Gods ben ik die ik ben”.
Na deze inleiding, waarop geen gedachten
wisseling meer volgde, werden nog eenige huise
lijke besprekingen gevoerd. Als plaats van sa
menkomst voor de volgende voorjaarsvergade
ring werd voorloopig vastgesteld Eindhoven, ter
wijl als onderwerp werd aanbevolen de deelname
van den jongen werkgever aan religieuze en
charitatieve vereenigingen.
Over het algemeen is de export van onze
tuinbouwproducten in den laatsten tijd grooter
dan het vorig jaar het geval was.
Opvallend is hierbij evenwel dat de waarde
van de producten lager is. Zoo werd gedurende
de maand October een hoeveelheid van 40 mil-
lioen K G aan groenten en fruit verzonden, te
gen 34 mlllioen K.G. in dezelfde maand van
het vorig jaar.
De waarde van die producten was dit jaar
evenwel f 2.659.000 tegen 2.769 000 van hetgeen
in 1932 werd geëxploiteerd.
v. d. Veen, Dalen; Frits Julien. Utrecht, raaads-
heeren.
Tegelijkertijd werd overgegaan tot oprichting
van een Internationale R K organisatie tegen
oorlog en oorlogsvoorbereiding, genaamd I. R. F.
(Internationaal Roomsch Front tegen oorlog en
oorlogsvoorbereiding» waarvoor reeds uit een
tiental landen adhaesle-betulgingen waren Inge
komen. en in welke landen zoo spoedig mogelijk
afdeelingen zullen worden opgericht.
Tot algemeen secretaris werd gekozen Bertus
Stom te Hilversum.
Onderhandellngen zijn reeds gaande om te
komen tot oprichting van een internationaal or
gaan in bet Fransch. Engelsch, Dultsch, Hol-
landsch en Esperanto.
4
te Den Haag, waarin vroeger de firma C. en
A. Brennlnkmeijer was gevestigd, zal eerst
daags een middenstanderswarenhuis worden
geopend- Het betreft hier een voor ons land
nieuw experiment: het onderbrengen van een
aantal zelfstandige winkeliers in een groot be
drijf, met uitsluiting van onderlinge concur
rentie.
In het vier verdiepingen hooge pand van C
en A. is ruimte voor 108 stands, die voor reke
ning van de deelnemers uniform worden uitge
voerd. De deelnemers, aldus vertelt „Het
Volk” betalen aan de directie een vast maan-
deljjksch bedrag en hebben daarvoor de be
schikking over een verkoop- en etalage-
rulmte, vrjj licht, verwarming, telefoon, be
waking en reiniging. De deelnemers behoeven
geen personeel- en geen straatbelastlng te be
talen en proflteeren van een collectieve reclame
campagne, zoo goed als'van een centralen be
steldienst. Men beoogt met deze onderneming
tegemoet te komen aan het verschijnsel, dat
het groote publiek de voorkeur geeft aan het
koopen in een groot warenhuis, waar van alles
te koop wordt geboden, boven het winkelen in
gespecialiseerde zaken.
stiger dan die waartoe hij kwam. Onzes in
ziens bevat het boekje nl ook inner
lijk e tegenspraken. „Warburg" verklaart,
dat Hitler uitermate verward tot hem sprak
zonder dat er een touw aan vast te knoo-
pen was. Niettemin geeft hjj bladzijden
lang zulke gesprekken weer als vrijwel let
terlijk en authentiek zonder ergens te laten
blijken, dat hij tijdens het gesprek aantee-
keningen maak te. Op zichzeh zou dit reeds 'n
geheugenwonder zijn, zulke lange verwarde
relazen naderhand vrijwel letterlijk weer te
geven. Ook zou er nog geld uit Amerika zijn
gekomen, nadat een min of meer bevredi
gende oplossing in de herstelkwestie reeds
was bereikt.
Het ware Inderdaad dringend gewenscht,
dat de vertaler van het manuscript de
heer J. G. Schoup, die zegt den schrijver
inlichtingen hierover publl-
Indien - hij hiertoe niet in staat
mocht blijken, achten wij ons gerechtigd
zeer geringschattend over deze publicatie
te oordeelen.
heidsfront
vrede!
En welke heerlijke vruchten zouden daarvan
worden geplukt voor de menschheid, voor
burgerlijke Maatschappij, en ook voor de Kerk,
die de jaren 19141918 bewezen het
voldingend niet In de minste, noch in
laatste plaats onder de gevolgen van een oor
log te lijden heeft.
Als laatste onderdeel van de Ned. Spoor
wegen om de lijn van Amsterdam vla Rotter
dam naar het Zuiden te versterken is
dagnacht, opdat ook treinen, getrokken door t
zwaarste type van locomotief, met volle snel
heid dit traject zullen kunnen berijden, een
nieuwe brug over de Waal bü Barendrecht
gelegd.
In enkele uren moesten de belde oude brug
gen worden weggenomen en de nieuwe worden
geplaatst, want omstreefs twaalf uur des
avonds komt er nog een passagierstrein langs
en om goed vijf uur des morgens komt er al
weer een.
Bü het werk waren ojt. tegenwoordig ir. A.
Plomp, chef van weg en werken van de N. 8-;
Ir. H. Mlnderhoud. hoofdingenieur van Werk
spoor en ir. Kersten, montage-leider van Werk
spoor.
Om vüf uur moest de eerste trein kunnen
passeeren. maar om half vier lag de Oostelüke
brughelft al geheel op haar plaats
pe Westelijke brug lag op dat tüdstip büna
op haar plaats.
Wat den personen In Overheidsdienst aan
gaat, beveelt de Commissie aan. dat aan de
openbare lichamen, in wier dienst zü zün, de
verplichting worde opgelegd, voorschriften om
trent kindertoeslag te geven, gelük zoodanige
verplichting reeds bestaat omtrent andere ge
wichtige onderwerpen, de rechtspositie van
ambtenaren betreffende.
Het rapport bevat ten slotte een aantal inte
ressante bülagen, waarvan we noemer, gegevens
omtrent de klndertoeslagregeling en de daaraan
verbonden kosten voor een aantal werkgevers-
vereenlglngen, de statuten van de
Kindertoeslagfonds der N V. Philips
penfabriek en de Belgische en de
toeslagregellng.
gelsch blad te vertellen, dat naar hü
offlcieele Amerikaansche zijde vernam
Vereenlgde Staten in 1937 een sterkere
zullen bezitten, dan eenige andere mogendheid.
O.a. wordt de geheele slagvloot gemoderni
seerd, waarbü voor elk slagschip daar zün
er 15! maar even 12 mlllioen dollar zal noo-
dig zün.
En dat in dezen tüd van malaise!
Natuurlük zullen andere landen nu niet
len achterblüven, en kan men ook daar
uitbreiding der marine tegemoet zien.
Tróuwens, Engeland is reeds bezig zün vloot
te versterken, omdat Amerika en Japan zoo
ijverig aan bet bouwen zün....
Met de strijdkrachten te land en in de lucht
gaat het niet anders.
Het blüft een „edele" wedstrijd.
Aan Turkije wordt zelfs het voornemen toe
geschreven. naar Russisch model vrouwen by
het leger in te lüven.
En over het pas gevormde ministerie in Roe
menië leest men, dat het, behalve een departe
ment van Oorlog als noviteit ook nog een depar
tement voor Oorlogsuitrusting heeft!
Is het wonder, dat het met de ontwapenings
conferentie niet vlotten wil? En dat nu hier, dan
daar spionnage-affaires opduiken?
Het is om te wanhopen aan de toekomst en
aan de verwezenlijking dër vredes-gedachte.
En toch mag dAArvan nooit sprake zün.
Veeleer moeten allen, die de vredes-banier
hoog houden en de ontwapening niet als een
illusie, maar als een Ideaal propageeren. hun
actie met des te grooteren ijver voortzetten.
De wreedheid en niet minder de dwaasheid
van het oorlog-voeren moeten voortdurend den
volken worden ingescherpt.
En laten wü ook telkens weer herinneren aan
de lessen van den H. Stoel, in *t blzonder aan
de verheven Vredes-nota van Paus Benedictus
XV z.g., opdat althans de katholieken de han
den ineenslaan tot wering van het oorlogs-
monster.
Hoeveel zou er reeds zün gewonnen, Indien
zü over de geheele wereld een machtig een-
vormden ter verzekering van den
b. Van de organisatie Utrecht:
1. a. Aangedrongen worde op zoodanige Wette-
lüke maatregelen, dat leden van de vertegen
woordigende lichamen, die de uitgesproken be
doeling hebben het gezag in Nederland omver te
werpen, ult dle colleges worden geweerd, respec-
tievelük verwüderd;
b. Er worde op aangedrongen, dat ook aan an
dere Departementen dan dat van Defensie alle
Personen, die lid zün van een communistische
of zuiver marxistische organisatie, voor dat lid
maatschap moeten bedanken ofwel uit den Over
heidsdienst. worden verwüderd;
c. Aangedrongen worde op alle verdere stren
gere maatregelen, tot handhaving van het wet
tig gezag.
2. De Partüraad spreke uit, dat de kosten van
het levensonderhoud van de groote gezinnen der
mate zün gestegen, dat onverwijld maat
regelen moeten worden getroffen ter verlichting
ran de lasten dier gezinne.i).
3- De Partüraad verzoeke aan het Partijbe
stuur het monetaire vraagstuk in studie te ne-
uaa.
»'*i
„Wanneer het wapen der herstelbetalingen
uit Frankrük's handen werd geslagen, dan
kon door financieele hulp van Amerika en
Engeland Duitschland zich economisch weer
herstellen en de welvaart In de twee grootste
landen der wereld zou weer een mogelükheld
worden.”
e Nobelprijs voor den vrede zal, krach
tens een besluit van de commissie uit
het Noorse he Storting, dit jaar niet
worden uitgereikt.
Kan men er zich over verwonderen?
Wat wordt er tegenwoordig in werkelükheid
voor den vrede gedaan?
Met de ontwapeningsconferentie wil het maar
steeds niet vlotten. En in de pers kan men
telkens, büna dageUjks zelfs, berichten lezen,
welke alles behalve een belofte voor den vrede
inhouden.
Op het punt van den wedloop in bewapening
een der grootste gevaren schijnt men nog
niets te hebben geleerd.
Zoo weet de marlne-medewerker van een En-
van
de
vlooi.
Tenslotte besloot de geestelijke adviseur der
vereeniglng. prof. dr. F. A. Weve O.Pde ver
gadering met een opwekkend woord, waarin hü
aansluitend op het door den heer Kahmann ge
sprokene, nog eens wees op de noodzakelijkheid
van het goede voorbeeld, door den werkgever uit
gedragen over breede kringen. Ons Katholi
cisme is een voorrecht en die uitverkiezing moet
duidelük kenbaar zün voor al degenen met wie
we in aanraking komen.
Spr. toonde groote waardeering voor het en
thousiasme waarmede de jongeren den strijd
voor hun katholieke Idealen willen voeren, en
wees in dat verband op de beweging der kernen,
waarin het goede en groote, zooals dat door den
spreker van hedenmorgen is geschilderd, zich
kan uiten en bevestigd wordt.
Daarnaast drong prof. Weve aan op krachtige
actie, ook naar buiten, zich uitend in het wer
ven van nieuwe leden voor de KJ.W.V.
Het bestuur van de vereeniglng Chr Mid
denstand in Nederland, vernomen hebbende,
dat de minister van Economische Zaken voor
nemens is de Winkelsluitingswet zóó te würi-
gen, dat de verkoopgelegenheid op Zondag
wordt verruimd, heeft zich tot den Voorzitter
van den Ministerraad gewend met een dringend
verzoek, deze wetswüriglng te voorkomen, wül
bet van dozen bewindsman krachtens zün be
ginsel verwacht, dat niet onder zün president
schap een wetswüriglng wordt tot stand ge
bracht, waardoor de Zondagsrust nog meer
wordt verstoord.
Tot dit doel nu leende zich naar het
oordeel der Amerikaansche financiers, zoo
als Carter, presldent-commiss^ris der Gua
rantee-trust, Glean van de Royal Dutch en
Rockefeller niets zoo goed als de duitsch-
nationalistlsche beweging in den meest ex
tremen vorm, waarin Hitler haar met
groeiend succes aan het stuwen was.
Nogmaals; het lijkt alles niet onaan
nemelijk en het zou alles min of meer
compromitteerend zjjn voor het Hitlerbe-
wind, dat Duitsch nationalisme met
bultenlandsch geld gefinancierd zou heb
ben, terwijl het den vakbondlelder corrup
tie verweet doch er is een groote „als!”
De vraag is namelijk of er een Sidney
Warburg bestaat en o f deze heer in staat
is zijn beweringen ook met bewijzen te
staven.
De vertaler J. G. Schoup stelt hem
in zijn inleiding voor als „zoon van een der
grootste bankiers in de Vereenigde Staten,
die medefirmant is in het bankhuis Kuhn,
Loeb ft Co. te New-York”. En inderdaad de
familie Warburg is een Duitsch-Ameri-
kaansch bankiersgeslacht van wereld
bekendheid.
Doch:
Dr. Henri Polak heeft zich, welbewust van
den ernst der beschuldiging, die dit boekje
bevat, in verbinding gesteld met deskundi
gen, waarop hij meende te kunnen ver
trouwen. Ziehier het resultaat van zijn in
formaties, zooals hjj het in zün „Volk-
kroniek" meedeelt:
idney Warburg heeft een boekje
schreven over ,J)e geldbronnen
het Nationaal Socialisme".
boekje, dat noch in het Engelsch noch in
het Duitsch, doch alleen in het Neder-
landsch vertaald naar het manuscript, ver
scheen verhaalt, hoe de Amerikaansche
geldmagnaten drie maal een groot bedrag
aan dollars in totaal een som van 35 mil-
lioen aan Hitler hebben verstrekt om
zijn actie te steunen.
De motiveering, die de schrijver van deze
belangstelling van de züde der Amerikanen
geeft, is niet onaannemelijk.
Het was bekend Knickerbocke wees er
nog op in zün boek JJeutschland” so Oder
so” dat er veel Amerikaansch geld In
Duitschland zat. Warburg noemt een be
drag van 85 milliard dollar.
Duitschlands solvabiliteit werd echter
sterk verzwakt af en toe zelfs tot nul
gereduceerd door de wüzeê waarop Frank
rijk zich aan de herstelbetalingen vast
klampte.
Frankrijk moest „eingeschüchterd" wor
den.
ok Jeremias de Sombere zooals som
mige menschen. die hem alleen uit zün
Kamer-capriolen kennen, ds. Kersten
noemen heeft wel eens zonnige dagen in de
Nederlandsche politiek.
Onlangs heeft züneerw. geglunderd van op
gewektheid en geschaterd van geestelüke vreug
de. toen bekend werd dat de nieuwe vrürin-
nlge burgemeester van Hoorn den mannenmoed
had getoond den dood-onschuldlgen. slil-de-
voten Allerhelllgenrondgang te verbieden
Z. Edelachtbare meende, dat de optocht van
de zwügende Graal-melsjes de godsdienstige
verhoudingen ter plaatse onnoodig zou ver
scherpen
Wü hadden reeds gelegenheid van onze be
wondering voor zóóveel füngevoellgheld te ge
tuigen.
Ds. Kersten vindt dien burgemeester een reus
van een reus; nog nooit heeft hü het zoo ge
troffen met een plaatseUJke autoriteit.
„De Banier” werd ter eere van den Hoorn-
schen held ontplooid en bUjde wapperde het
journalistiek dundoek op het antl-paapsch
windje.
Maar nu is het bepaald vreugde-vergallend,
wat een antl-rev. blad. ,.De Zeeuw”, over de
vreugde-vlaggery van den Staatkundig Gerefor
meerden vendelzwaaier schrijft:
„Het is wel jammer dat het Staatk. Ger or
gaan niet wat dieper op deze zaak Ingaat en
dat het niet vertelt, wat deze burgemeester
nog meer heeft gedaan. Korten tyd geleden
werd te Hoorn de kermis gevierd; ook op Zon
dag. Terwül in de kerken godsdienstoefeningen
werden gehouden, klonk daarbuiten op hinder-
lyke wüze het kermisrumoer. Het spreekt van
zelf, dat het kerkgaand publiek zich daardoor
gegriefd gevoelde. Door den burgemeester werd
echter niets gedaan om het te stillen. Er moest
ruim baan zün voor de kermis.
Maar daarbü bleef het niet!
Tot nu toe was het regel, dat op de kermis
te Hoorn ook het Evangelie gebracht werd.
Naast de kermistenten was een bijbel tent, waar
een evangelist trachtte bijbels te verkoopen en
ook aan het kermispubliek de boodschap des
hells te brengen. Maar de burgemeester, die
vanwege zün moedige daen door ds. Kersten
zoozeer wordt geprezen, heeft daar een einde
aan gemaakt. En op precies denzelfden grond,
waarop de Graaloptocht werd geweigerd, nl
dat daardoor „de godsdienstige verhoudingen
onnoodig zouden worden verscherpt"....
Hieruit blükt, dat het niet ging tegen den
evangelist evenmin als het ging tégen de Graal,
maar dat het ging tegen den godsdienst. En
dan durft de „Banier", zulk een magistraats
persoon nog hulde te brengen voor zün moedig
optreden en spreekt zü met waardeering van
een moedige daad!"
Zóó wordt ds. Kersten hier afgetroefd, met
zjjn vrijzinnigen gunsteling erbü-
De politieke „voorganger” zal voortean wat
kieskeuriger moeten zün in het loven van
vriendjes. en overigens beter de couranten 1
moeten lezen!