I De „Postjager” tl gst w Het geld f de politiek in Frankrijk en De landbouwsteun fi Kr RADIO-PR OGRA MM A F Nog enkele geruchtmakende gevallen DINSDAG 28 NOVEMBER Nederland en België Wpensdag 29 Nov. 1933 7 Stijgende kosten voor levensonderhoud Bijzondere leerstoel MGR. PACIF1CUS BOS Museum Scheurleer MGR. G. BRANDSMA Pater Lucien Steger KATHOLIEKENDAG 1934 Gemiddelde snelheid van 300 K-M. EM.-PASTOOR J. d. BOER t Kerstmis in Bethlehem Uitzending vgn den K.R.O. gedu rende een kwartier De Ex-Kroonprins op Wieringen Raming en opbrengst P.T.T. PASTOOR A A OOMEN BEDIEND Bezwaren van de Nederlandsche nijverheid tegen de crisis maatregelen Een uitstekend geslaagde proef vlucht van zeven uren boven ons land Bediend, doch weer herstellende Staatsminister Van Cauwelaert over beider verhouding LEERSTOEL IN HET FRIESCH Geen, tijd Als onderwerp gekozen: Het gezag GEEF H E M CBN 10.30 ï'Oi gepubliceerde ROME. 441 7.20 Omroepeym- BEROMVNSTEB. 360 M. 7.10 Opera. B Cl Telefonie Ure Postchêque- worden Tenslotte heeft de Minister doen uitkomen. Zondagmiddag Is na voorzien te zjjn van de 1 1 1 ook Poincaré van de Rus- VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAK DEN KATHOLIEKEN RAD1OG1DS minder de Onderwya in de algemeene plant kunde te Leiden jaren van Alkir Acht Op 24 December tusschen 8.15 en 8.30 heeft de KRO. directe aansluiting met de geboorte-grot in Bethlehem, waar de Kerstviering wordt ge houden. Deae viering zal gedurende een kwartier woe den uitgezonden. Per auto van Doorn gekomen, begaf men zich naar burgemeester Kolff, waar de lunch werd gebruikt Vandaar werd gereden naar den hoefsmid van Wieringen, den heer J. Luyt, terwijl ook een bezoek werd gebracht aan de voormalige pasto rie te Oosterland, destijds de woning van den Duitschen ex-kroonprins. Tenslotte werden de Zuiderzeewerken op den Oever bezocht, waar Ir. Ringelingh de gasten rondleidde, terwijl ook de Wleringermeerpol- der een beurt kreeg, ojn. de dorpen Slootdorp en de Terp. Om ongeveer vijf uur werd van Wieringen vertrokken naar Amsterdam, vanwaar de ex- kroonprins met den trein van half acht naar Duitschland terugkeerde. del Valle, keet olv 1 Vara 920 Vocaal concert. 10.50 Orkestcon- cert. Door de gemeente Den Haag aangekocht heer J. A. van den Boer em. pastoor van Gas teren. M da in wi K< Ec 1 Vel 37 Mc f 5 502 905 meer 1 die de SU val Va, VM Ecl In <J Ben Vom lx N B nis. doel en de Ket Ech an i To overt voon ment 5uda geile: Groo J De Minister van Economische Zaken beeft een delegatie uit den lAjverheidsraad in de te leenheid gesteld, de bezwaren die de Neder landsche nijverheid tegen de landbouwcris!» steunmaatregelen heeft, naar voren te brengen He< kalm, gedul te zijl ten d liefde Behw M In da: my n 3 jaai Ten aanzien van het principieele punt, de industrie minder dan tot nu toe het geval was bij landbouwcrisissteunmaatregelen te betrekken, heeft de delegatie doen uitko men. dat alleen die industrieele producten ouder den landbouwcrisissteun moesten worden gebracht, die het oorspronkelijk tot crisisproduct verklaarde landbouwartlkel kunnen vervangen. Over dit punt meende de Minister zich nog niet uitdrukkelijk te kunnen uitlaten, doch hjj verklaarde het aan een ernstig onderzoek te zullen onder werpen. Maandagmiddag heeft de ex-kroonprins van Duitschland Wilhelm, per auto een bezoek ge bracht aan Wieringen. De ex-kroonprins was vergezeld van de heeren Wölck en Ooumou; de laatste Is opzichter van den Rijkswaterstaat te Amsterdam. In de eerste tien maanden ruim vier ton minder dan verleden jaar De Haagsche gemeenteraad heeft Maandag zonder discussie en zonder stemming goedge keurd het voorstel tot aankoop van het muziek historische museum Scheurleer voor 75.000. M. 4.35 Orkestmuziek.- Omroeporkest. Naar wij vernemen ia de zeereerw. heer A. A. Oomen, pastoor der Bt. Petrus-parochle te Eindhoven (Woenael), voorzien van de H.H. Sacramenten der Stervenden. WEENEN -517 M. 620 9.45 Dansmuziek. WAZSCHAU. 1411 M. <rkest olv J. Ozmlnski. 9.35 Dansmuziek. D« «f te 1 tenli aids De zal g dag de p Laur< BRUSSEL 50 M. 12.20 Oramofmuz. 120 Max Alexys-orkest. 625 Oramoloon- muziek. 720 Gramofoonm uzlek. 9.05 Guljbert zingt. besluiten onder bepaling, ü-t hit .rj’- voor de oprichting van dezen leerstoel en mo- geljjke veranderingen daarin aan de bekrach tiging van B. en W., Curatoren gehoord, on derworpen zullen zijn. Het was in Frankrijk niet, gelijk in Duitschland, noodlg de bladen zelf te koo- pen, men kon volstaan denk aan Ma dame Hanau! met de handels-qXdeeling van een blad te pachten. Het kwaad bleef niet bepaald tot de groote pers, ook de klei nere bladen werden er door aangetast. Men vergelijkt ze wel vergoelijkend met advo caten, die tegen betaling een cliënt verdedi gen. Maar ‘t groote verschil Is dit: leder weet, dat een advocaat daarvoor zijn ho norarium toucheert, maar bij de kranten is het noodlg om de ontvangen betalingen geheim te houden, anders missen hun ad- Pander-Postjager,* vlezen de noodige uitwerking. Over t algemeen is de betamelijkheldsop- vatting bü de Fransche pers een andere aan bij de onze. Fransche bladen zien er De Minister erkende, dat de landbouwcrisis steunmaatregelen Indien uitsluitend vanuit een economische oogpunt geregeerd werd, anders zouden uitvallen, doch hij wees er op, dat in verband met andere factoren, waarmede hij rekening had te houden, die maatregelen thans niet konden worden gemist. Verder Is de principieele vraag behandeld, of het wel juist is. dat, zooals thans gebeurt, aller lei industrieele bedrijven bij de landbouwcrias- steunmaatregelen worden betrokken en of er integendeel niet naar moet worden gestreefd, dit zoo mln mogelijk te doen. Hierbij werd te vens onder de oogen gezien, of de wijze, waar op de landhouwcrisissteiinma at regelen warden voorbereid, niet in zooverre was te wijzigen, dat die voorbereiding, voor zoover betreft de daarbij betrokken industrieele belangen, meer In overleg met de georganiseerde Industrie zou kunnen plaats vinden, omdat die belangen in het hoofdzakelijk agrarisch milieu, waarin zij worden besproken, onvoldoende tot hun recht kunnen komen. De Minister kon zich in principe met dit voorstel vereenlgen en heeft toegezegd, dat hij den voorzitter van de Centrale Commissie van Advies en Bijstand ex-artlkel 25 van de Land- bouwmachtigingswei zou opdragen na te gaan, of het mogelijk en wenschelijk is, om voor maatregelen, waarvoor de vertegenwoordiger van de Industrie in genoemde Commissie het noo dlg oordeelt, op korten termijn bet advies van den Njjverheldsraad of de daarvoor door den Raad aangewezen commissie in te winnen. die zich om tal van redenen mag verheugen in een buitengewone belangstelling, grooter dan wij in ons land ge- wend zijn, waar de verschillende nieuwe vlieg- tulgtypen met regelmatige tusschenpoozen wor den uitgebracht en zonder veel sensatie te ver- wekken, hun taakbeginnen met een regel matigheid, die de bewondering der geheele wereld wekt, maar door elk Nederlander lang- 1 zamerhand als „gewoon” en „vanzelfsprekend” wordt beschouwd wij doelen natuurlijk in de eerste plaats op de verschillende vliegtuig typen, die elkaar in den loop der laatste Jaren op de Europeesche en vooral op de Indië-route hebben opgevolgd heeft, zooals reeds gemeld werd. Maandag voor de eerste maal een proef vlucht van langen duur boven ons land gemaakt. De PH.-OB.T. had tot nog toe slechts proef vluchten in de omgeving der vliegvelden en van korten duur gemaakt Bestuurd door Asjes en Geyssendorffer en verder met den mecanlclen- marconlst Van Straten en dr. Ir. H. J. van der Maas, van den RUksatudiedlenst voor de Lucht- Serene kan dank Pastoor Groaniiar «e buren, betoond 1 «en van By K. B. is de stichting „Rijks Unlversitelts- fonds” gevestigd te Lelden, aangewezen als b-e voegd om bV de facu'telt der wis- en natuur kunde aan de Rijksuniversiteit te Leiden een bijzonderen leerstoel te vestigen, opdat door den daarvoor te benoemen hoogleeraar onder wijs wordt gegeven in de algemeene plant kunde. Op 75-Jarigen leeftijd is Zondag te ’s-Ora- venhage overleden pater Luclen Steger, die In verschillende plaatsen des lands laatstelijk te 's-Oravenhage tot 1925 zijn herderlijk ambt vervulde en ook bekend was als schrijver en als componist van verschillende gezangen en lie deren. HILVERSt M. 296 M. VARA. 8 uur Gram muz. 920 Onze keuken door P. J. Kers Jr. 10 uur VPRO Morgenwijding. 10.15 "VARA Ultz voor de arbeiders in de con tinu bedrijven. L. Laguna, vlooi: H. Laguna rt.i v.n- piano. 12 uur Vara Klein Or- H. de Groot, 2 uur Rustpooe. 2.15 Vara Knipcursus olv. Mevr. A. van flankenVan Kuyk. 3 uur Voor de kin deren. 5.55 Zenderwlssellng. - 6 uur Vara Orkest olv. H. de Groot. 820 RVU. H. Cb. G. J. v. d Mandere: „Volkenbond, veiligheid, ontwapening" 7 uur VARA Kapltallsme.-soclalisme en socialisatie. Dra. 6. Kleerekooper„De arbeidersbeweging op politiek gebied en vakvereenlglngsgebled tegenover de werkloosheid, crisissen enz. 720 De Flierefluiters olv J. v d. Horst. 7 40 Slsyphusarbeid van Ilja Ehrenburg, dooor Adolf Bouwmeester. 8 uur Herh. 8OSri>er 8 02 Vara Orkest olv. H. de Groot 8.50 Vaz Dlas en varia. 9 uur Resldentle-orkest olv Leo Ruvgrok. 9 45 Socialistische liederen door Kasper Nelles. Daaf Wins a. d. vleugel 10 uur Resi dentie orkest. 10.30 Kasper Nelles. 10.40 Orkest. 11 uur Orgelspel door joh. Jong. 11.30 Gram.muz. 12 udr Slui ting. LUXEMBURG, 1191 M. 7.50 Luxemburg- sche avond; klnderconcert. 8 40 Concert. Bezoek ad limina De onlangs gewijde mlssie-bisschop, Z. H. Exc. Mgr. Oorgonlus Brandsma. zal Donderdag as. naar Rome vertrekken voor zijn bezoek ad limina, waarbi, Z. H. Exc. verslag zal uitbren gen aan Z. H. den Paus over den toestand in zijn missiegebied. Tevens hoopt Z. H. Exc. tegenwoordig te zijn by de heiligverklaring van de Z. Bernadette* Soublrous. Op 18 December zal Z. H. Exc. In ons land terug zijn, en op 23 December te Wycben In het klooster ^Alverna” de H. Wijdingen toe dienen aan de fraters Franciscanen, Eerst is de invloed besproken, dien de landbouwsteun in het algemeen op de an dere groepen der bevolking, met name op de industrie uitoefent Daarbij heeft de dele gatie betoogd, dat door dien steun de daling van de kasten voor levensonderhoud in Ne derland wordt tegengehouden, zelfs weer door een stijging is vervangen, met gevolg, dat de productiekosten van het Nederland- ache bedrijfsleven zich niet snel genoeg aan die van de buitenlandsche concurrentie kunnen aanpaasen. De industrie maakt zich hierover In hooge mate bezorgd, gezien het door den Voorzitter van den Ministerraad in de Tweede Kamer der Staten-Oeneraal genoemde bedrag van 183 mililoen gulden voor landbouwsteun en de in onrustbarende mate toenemende bedrijfsverliezen in de Industrie. Maar vooral de radlcaal.sociallstlsche bladen voerden oppositie tegen de Russlsch- gezlnde politiek van Poincaré. Om deze bla den gunstiger te stemmen was, naar de gezant Iswolskl aan den Minister van Bui tenlandsche Zaken Sasonow 12 Juli 1913 schreef, minstens 3 mililoen francs noodlg. Is veel, maar de Turksche Regeerlng be steedde, om de Fransche pers te beïnvloe den, niet minder dan 5 mililoen frs! Zoo ontvingen Lanterne”, het blad ▼an Millerand, „L’Aurore”, het blad van Clemenceau, en een half dozijn andere bla den van de radlcaal-soclalistische richting hun chèques. Maar ook rechtsche bladen als .Figaro” en „Oaulois”, ontvingen regel matig hun cadeautje, sommetjes van 25 en 50 duizend francs. De Minister van Blnnen- landsjhe Zaken, Klotz, die vijftien jaar la ter In de gevangenis terecht kwam wist hiervan, en zorgde ervoor, dat deze gelden eerlijk verdeeld werden. Al kan men nu niet zeggen, dat deze vele millloenen de Fransch-Russische verbonds- polltiek bewerkt hebben, wel hebben ze er toe bijgedragen, dat het Fransch-Russlsch verbond met een slordige 11 milliard francs leenschuld bezegeld werd. Ware er een onafhankelijke pers geweest, die tijdig gewaarschuwd had, dan zou zeker de Fransche spaarder niet zoovele miljar den aan deze Russische beleggingen verlo ren hebben. Later werd dit voorbeeld van pers-omkoo- ping, zij het op kleinere schaal, gevolgd door andere landen, zooals Polen, Griekenland en andere Balkan-Staten. Ook machtige concerns, zooals bijv, de Standard.Oil groep, trachtten langs dezen weg Invloed op en door de pers uit te oefe nen. enthousiast aanhanger per ‘ot een zijner vrienden-. Naar schatting beeft het toestel in de zeven uur dat het in de lucht was, een kleine 3000 K.M. afgelegd. Om beurten hebben de piloten Asjes en Geyssendorffer en Ir. van der Maas gestuurd. Ook Geyssendorffer toonde zich uiterst tevreden over het vliegen van den Post- Jager. Ir. van der Maas verklaarde, dat naar lijn meening het toestel aan alle eischen, die er aan gesteld konden worden, voldeed. Natuur- laatste H.H. Sacramenten overleden de weleerw. dat hij het steeds op prijs zou stellen, over principieele aangelegenheden van industrieele® aard, den landbouwcrisissteun betreffende, sd- viezen van den Raad te mogen ontvangen- Voa aangelegenheden van minder belang zou o» Raad zich kunnen wenden tot den ter audiëntie aanwezigen hoofdambtenaar, den heer G. Teppema. referendaris aan de afdeeling Handel en Nijverheid, dien de Minister had aangewe zen. om namens hem voor de belangen van i®” dustrle, handel en verkeer, welke bij de land- bouwcrislssteunmaatregelen worden betrokk**’ te waken. De Hoogeerw. Pater Provinciaal der Capu- cijnen heeft bericht ontvangen, dat zijn Hoog eerw. Excellentie. Mgr. Paclficus Bos, Oud- Apostolisch Vicaris en Apostolisch Admini strator van Nederlandsch Borneo, 5 Nov. JL voor zien is van de laatste H.H. Sacramenten. Mgr. was, in gezelschap van den Provicaris, den Hoogeerw. Pater Tarcislus, op reis in het binnenland te Sedjiram, waar hi) sulk een hevigen aanval kreeg van de suikerziekte, waaraan Mgr. reeds langen tijd lijdende is. dat toediening van het H. Oliesel wenschelijk werd geoordeeld. Den 7 November is Mgr. overgebracht naar het ziekenhuis ta Pontianak. De toend is thans zooveel verbeterd, dat Mgr. dezer dagen het ziekenhuis zal binnen verlaten. In de Belgische Commissie voor Buitenland sche Zaken schetste de beer Van Cauwelaert de verhouding tusschen België- en Nederland als volgt: Onze Commissie is eenparig bezield met het verlangen, zoodra moge'ijk, de meest hartelijke en vriendschappelijke betrekkingen te zien tot stand komen niet alleen tusschen de Belgische en de Nederlandsche regeertngen, maar ook tusschen beide volken. Wij hebben er alle belang bij in beste ver standhouding te leven en elkander te steunen en in de huidige omstandigheden is het meer dan ooit geboden. Het -dijft onze wensch dat de herziening van het Verdrag van 1839 zou geschieden in' den geest en op de grondslagen van wederzijdsche vriendschap. Onze Commissie heeft des te meer gewicht gehecht aan de opmerkingen welke in haar schoot gemaakt werden, naar aanleiding van verklaringen afgelegd tegenover de Nederland sche Tweede Kamer in verband met de Belgi sche onzijdigheid. De opheffing van deze on zijdigheid werd niet ernstig betwist door de Nederlandsche Regeerlng en deze zou er geen stof voor compensatie in kunnen vinden. De Belgische onzijdigheid wauvan al de verplich tingen welke zij ons oplegde met nauwgezet heid nage xomen werden is te niet gedaan door de brutale schending vanwege een van hare garanten? Be'gië heeft zich bij de vredesonderhande lingen kunnen beroepen op de bijzondere titels die zijn vroegere ènzijdigheid en de heldhaftige trouw waarmede ze het eerbiedigde hem gaven in zake vergoeding, doch de afschaffing van deze onzijdigheid voor de toekomst scheen aan als de mede-onderteekenaars der verdragen van 1530 een natuurlijk gevolg van den oorlog. Ne derland zelf, bfj monde van zijn Minister van Buitenlandsche Zaken en van zijn onderhan delaars. heeft de Juistheid erkend van deae zienswijze en heeft geen enkele opmerking ge maakt noch geene enkele aanspraak laten gel den. in verband met den wensch van België om. voor de toekomst, bevrijd te worden van een statuut dat zoo weinig vereenlgbaar was met de tragische ervaring die het zoo Juist onder staan had. Nooit ook heeft Nederland eenlg voorbehoud gemaakt betreffende de voorwaar den waarin België lid werd van den Volkenbond en deel nam aan verschillende internationale verdragen die onvereenlgbaar zijn met een ge dwongen onzijdigheid zooals wjj die gekend hebben. In elk van deze gevallen heeft Neder land Impliciet erkend, dat het Verdrag van 1839 nog niet gewijzigd werd in zijn tekst, om bekende redenen, de quaestle van onze onzij digheid nochtans reeds opgelost was. in rechte zoowel als in feite, in de oogen van hen die ze geteekend of gewaarborgd hadden. Trouwens, wij kunnen niet gelooven dat deae niet ter zake dienende quaestle aanleiding zou kunnen ge ven tot eenlg ernstig misverstand tusschen België en Nederland. Het geschreven woord moet slechts in overeenstemming gebracht wor den met de werkelijkheid, zooa’s minister Hy mans zich uitdruste en België vraagt enxel daartoe gelegenheid te geven. HUIZEN 1875 M. N.CJt.V. 8 uur Schrift lezing en meditatie. 8.15 Morgenconcerl. 10.30 Morgendienst door Ds. F. N. Knlys- wljK. 11 uur Myra MeyerVerhoeven, viool. 12 uur Polltleber. 12.15 Gram - mus. 1220 Trio v. d. Horst. Mevr. C. v. RavenzwaayMöllenkamp, sang. 2 uur A de Greet, plano, speelt met het Royal Albert Hall orkest o.l.v. Sir Landon Ro nald. 220 Huishoudelijke raadgevingen door mej. T. Hagenbeek. 3 uur Chr. lectuur. Jan Krum van K. Lantermans. 320 Gram.muz. 3.45 Rustpoos. 4 uur Orgelspel door Fred. Kloek. 5 uur Kln- deruurtje. 6 uur Landbouwbaltuurtje door H. Heerlnk„De winteravonden en onze jongens. 820 Onderwysfonds voor de binnenvaart 7 uur Polltleber. 7.15 Ned. Chr Persbureau, 7.30 Dr F J Krop: „Welke toestanden het 5 Jaren plan In Rusland schiep. 8 uur Evangelisatie- samenkomst In de Baptisten kerk te Hen gelo (O.j. 920 Vaz Dlas 9.40 Orgel concert door J. Zwart? 10.40 Gramjnuz. 11.30 Sluiting. vaart, steeg het toestel Maandagmorgen te 8.25 uur van Schiphol op, om te 15.28 uur op het militaire gedeelte van het vliegveld te dalen. Het toestel was toen precies 7 uur en 3 minuten in de lucht geweest. Het taxiede rechtstreeks de hangar, waarvan de deuren wijd openge schoven waren, binnen, en de eerste die uitsteeg was luitenant Asjes. Lachend zocht hjj onder de aanwezigen naar den heer Slot, constructeur van de Postjager, sprong voorzichtig van den vleugel af en drukte hem de hand. „Wat een kistje,” zei hij, „en wat een snelheid.” Wjj hadden gelegenheid even met luitenant Asjes te spreken. Hij bleek zeer enthousiast over het toestel te zijn. „Het geeft je een idee van snelheid." zei hij, „ais Je, zooals wij, in enkele uren zoo over heele stukken van het land vliegt. Vlak na ons ver trek zaten wy boven Den Helder. Over de eilan den naar Borkum en dan naar Groningen en Eelde. Enschede, Deventer, Arnhem, Nijmegen, het schiet alles onder je weg. Boven Roermond kwamen we In een sneeuwbui te zitten. En be trekkelijk kort na boven Borkum te hebben gezweefd, zaten we laag boven Maastricht. Over Bergen op Zoom en Vllsslngen naar Rotterdam, Den Haag, Lelden, Soesterberg, boven Schiphol, weer naar boven toe langs de Zuiderzeekust, nog eens boven Soesterberg, alsof het geen afstanden zijn.” HAMBI RA». 372 M. 11.40 Symph.-orkest olv Weber. 12.40 populaire muziek. 1.40 Gramotoonmuzlek. 320 Kleine No- ragorkest olv Adolf Becker. 4 50 Gramo- foonmuzlelu 720 Luisterspel. Populaire muziek. LANGENBERG. 472 M. 1120 Gramofoon- muzlek. 12.55 Populair concert. 320 Dansmuziek door den Westdultscbén om roep olv KUhn. DAVENTRV. 1554 M. 12.20 Orgelconcert. 1.05 Western Studio orkest olv Thomas. I. 50 Gramotoonmuzlek. 3.35 Concert olv Kahn. 825 Sympbonle-concert door het BJB.C. Sy^mphonle-orkest o.l.v. Boult. II. 10 Roy Fox en zyn Band. PARUS (EIFFEL) 44S M. 8 35 Concert >lv E. Flament. Het toestel was geladen met het maximum- gewicht van 5500 K.G. Het had den maxlmum- brandstoffenvoorraad van 2050 liter benzine aan boord, waarvan nog een groote hoeveelheid hoeveel precies kon niet onmlddeliyk worden nagegaan na de landing over was. Men heeft op verschillende hoogten proeven genomen ten aanzien van snelheid en brandstofverbruik. geen been in, betaalde artikelen en berich ten op te nemen, die de lezer dan niet als een advertentie, maar als de meeningsult- drukking der redactie beschouwt. Iets bijzonders hebben in Frankrijk ook de berjehten-bureaux. Zoo bijv, het offl- cieuse bureau „Havas”, en de Agence Na tionale de Publlcité,” die vooral het adver- tentie-gedeelte beheerscht, en welker lei der, Léon Rémler, tevens commissaris was van de „Agence Havas”. Tenslotte de firma Hachette, die de meeste Parijsche kranten kiosken bezit, ook op de perrons der stations, en de bladen buiten Parijs verkoopt. Vaste abonné’s hebben de Fransche bladen maar weinig. Een Franschman koopt zijn krant OjT straat. Vandaar de groote macht van Hachette. Weigert deze een blad te verkoo- pen, dan.is het ten doode opgeschreven. Slechts eenmaal werd het monopolie van Hachette gebroken. Dit geschiedde door den schatrijken parfumerie-fabrikant Coty. Deze kreeg politieke eerzucht. Daar politie ke invloed niet met parfums te verkrijgen valt, moest hij het door middel van zijn vele millioenen probeeren. ZUn poging, om in Corsika tot lid van den Franschen Senaat gekozen te worden, mislukte, doordat, ge lijk we bereids zagen, zijn verkiezing ongel dig werd verklaard, omdat daarbij het geld een al te groote rol gespeeld had. Toen wendde -hjj zich tot de pers. Hij kocht het belangrijke rechtsche dagblad, de .Figaro”, waarvan hjj de politieke leiding op zich nam. Daarna de conservatief-Katholleke „Gaulois”. Maar met ^eze bladen kon hij het groote publiek nietjbéreiken. Daarom stichtte hij in 1928 een nieuw blad: „L'Aml du Peuple”, een volksblad, dat naar den smaak van deq kleinen man geredigeerd werd, maar bovendien een extreem reactlon- naire, half-fasclstlsche politiek dreef. Het 'blad kostte maar 10 centimes, terwijl alle andere bladen steeds 25 centimes gekost hadden. Inde irae bij alle kranten.uitge- vers, gesteund door Hachette, die weigerde dezen „Volksvriend” aan den man te bren gen. Coty nam een leger van krantenven- ters In dienst, en binnen weinige maanden bereikte hij een oplage van over het half millioen. Tegen Hachette en de andere krantenuitgevers ging hij een proces aan. Ze werden veroordeeld, hem twee mililoen francs schadevergoeding te betalen. Toch Is het onjuist, Coty een Franschen Hugen- berg te noemen. Tusschen beiden Is wel deze overeenstemming, dat hun politieke neigingen overeenkomen: beiden zijn voor de fascistische dictatuur, beiden zijn be wonderaars van Mussolini, tegen sociale wetgeving, tegen het Bolsjewisme. Maar Is Hugenberg een eerste klas politieke organi sator, en tevens een goed zakenman, voor Coty was zijn krant wat een renstal is voor een rUk man: een politiek succes was voor hem als een overwinning bij de Derby-ren- nen. Toch heeft hü in Frankrijk, trots zijn vele geld, geen grooten politieken Invloed kunnen krijgen. Met geld alleen is deze in Frankrijk niét te koop. Naast den parfumerie-fabrikant Coty met zijn .Figaro” en „Ami du Peuple”, en den cognacfabrlkant Hennesy met zijn „Quotidlon”, treffen we in Frankrijk nog aan den electriciteits-ondernemer Lou. cheur, met zijn „Petit Journal” te Parijs, en .Frogrès au Nord” te Rljssel. Hij had grooter politiek succes, en trad meermalen als minister op, al bleef hij als politicus toch steeds een autodidact. Overigens treft men in het Fransche poli tieke leven weinig industrieelen aan. Een groot-industrieel als Franyois de Wendel, een wapenfabrikant als Eugène Schneider, zijn als parlementsleden groote uitzonde ringen. In het Fransche economisch leven treft men maar geringen wil tot politieke macht aan. Vandaar dat in Frankrijk niet, gelijk in Duitschland, de grootindustrie ernaar streeft met geld invloed op de pers uit te oefenen. Alleen de economische pu blicaties worden door banken en industrie- groepen geleid. Zoo heeft het Comité des Forges grooten invloed op de „Journée In- dustrielle”; de „Information” behoort aan het bankiershuis Lazare Frères. De „agen ce Economlque et Financlère” behort aan Henry Bérenger, voorheen gezant te Wash ington, maar in vele finantieele zaken be trokken. De „Agence Coloniale” behoort aan den bankier Octave Homberg. Maar geen van alle zijn dit politieke bladen. B. en W. van Amsterdam leggen den Raad over een brief van Curatoren der Uunlverslteit, waarby zy voorstellen den Provincialen Onder wijsraad van Friesland'toe te laten tot het ves tigen van een byzonderen leerstoel in de Frie- sche taal en letterkunde. B. en W. geven den Raad in overweging, overeenkomstig het voorstel van Curatoren te dat het reglement De door de NB.F. geleverde radio-installatle heeft uitstekend voldaan. Van den grond af heeft men met verschlBende buitenlandsche stations kunnen werken. Gedurende de geheele vlucht heeft men het toestel op Schiphol zeer duidelijk gehoord, terwyi de marconist Van Straten niet alleen met alle Nederlandsche grondstations, maar ook met Croydon, Malmö, Hamburg en andere buitenlandsche stations heeft kunnen werken. Algemeen neemt men aan, dat aan een vertrek van den Postjager naar Indlë In het midden van de maand December, geen bezwaren meer in den weg sullen staan. De president der Fransche Acade mie der Wetenschappen, de beroem de physioloog Richet, is trots ztfnH een enthousiast aanhanger reizen per vliegtuig. Onlangs zeide hij tol een zijner vrienden- .Jiet vliegtuig is oneindig aangenA mer dan de trein, omdat het too goed als geen tusschenstations en geen railsstooten kent. Buitendien gaat het veel sneller. Het kent haast n het voorjaar van 192^ publiceerde het communistische dagblad „L'Huma- nité” een aantal in de Russische archie ven gevonden documenten, waaruit duide lijk bleek, dat de Czaristische Regeerlng in de laatste tien jaren vóór het uitbreken van den wereldoorlog aan de Fransche pers aanzienlijke geldsommen had doen toeko- men, om daardoor in Frankrijk een gun stige stemming voor de Russische staats- leeningen te wekken. Op de lijst der afge geven chèques stonden de namen van bijna alle groote Parijsche dagbladep. De „Ma tin” deed de „Humanité” een proces we gens beleediging aan. Maar toen bevestig de de vroegere Russische minister-president Kokowzow de echtheid der documenten. In zijn Mémoires gewaagt van „deae treurige intriges” sen, waaraan zich echter ook de Oosten rijkers en Italianen schuldig maakten. Hij had er echter machteloos tegenover ge staan. Deze omkoopcampagne van de Russen was reeds in het jaar' 1904 begonnen. De Fransche renteniers, die milliarden in Rus sische Staatspapieren hadden belegd, wa ren onrustig geworden, toen zich het Rus- sisch-Japansche conflict toespitste, en be gonnen deze papieren te verkoopen. Het Russische ministerie van Finantiën droeg toen zjjn agent te Parijs, Raffalowitsch op, in de Fransche pers artikelen te lanceeren. Hij kreeg daarvoor 200.000 frs. te zijner be schikking. Zoo verschenen vriendelijke ar tikelen in een heele reeks groote Parijsche dagbladen. De schrijvers ervan ontvingen 1 a 2 duizend francs honorarium, en de bla den, die deze artikelen opnamen, nog veel meer. Maar de Russisch-Japanscb» oorlog brak uit. De voorzitter van de Parijsche Make laarskamer, de Verneuil, deelde Raffalo- witech schriftelijk mee, dat beursnoteerin- gen voor de nieuwe Russische leeningen ón mogelijk waren, wanneer niet tijdens den duur van den oorlog maandelijks 200.000 frs. ter beschikking van de pers stonden. Zoo werden in 1905 meer dan IK mililoen frans in Frankrijk voor propaganda-doeleinden uitgegeven, ten deele als honoraria voor artikelen, grootendeels echter voor de bla den zelf. Deze uitgaven werden ook in de volgende jaren voortgezet, omdat Rusland steeds weer met nieuwe leeningen op de markt moest komen. Krantenuitgevers, die tevens lid van Kamer of Senaat waren, wérden bijzonder rijk bedacht. Zoo de Senator Per- chot, directeur van ,X<e Radical”. Het. Fransche grootkapitaal vergenoegt zich ermee invloed te koopen, wanneer dit bijzonder noodzakelijk is. Het wil zaken doen, geen politiek en zeker niet de Regeerlng beheerschen. Men streeft er niet naar, geld om te zetten in politieke macht. Omgekeerd treft men juist in Frankrijk veel aan, dat arme drommels, journalisten en advocaten, in de politiek gaan, en dan zich een vermogen verwerven. De weg der aardsche goederen in Frankrijk loopt met van geld tot macht, maar wel van macht tot geld. Leven we eigenlijk niet in een gelukkig land, waar we van al deze dingen, noch in le politiek, noch in de pers, ooit maar iets bemerken, omdat dit kwaad er bij ons ook uiet PARIJS R. 1725 M. 8.05 Gramofoonmuz. 12.35 Gramofoonmurlek. 12 50 Onrel- ooncert. 125 Gramofooamiqrtek7 40 Populair concert.9.05 Lamoureux-con- cert olv Albert Wolff. MILAAN. S31 M. 420 Vocaal concert. 6 uur Oramofoonmuzlek. 7.50 Gramo- 'oonmuzlek. By schrijven van 4' November 1933 gaf het Hoogw. Episcopaat van Nederland aan het hoofdbestuur van den Nederlandschen Katho liekendag opdracht, een vergadering te houden te ’s-Hertogenbosch op 23 en 24 Juni 1934. Daar zal behandeld worden het zoo actueele onder werp: „Hét gezag”. Bevoegde sprekers zullen daar over oorsprong en uitoefening van het gezag In Kerk en Staat, in gezin en onderne ming, uiteenzettingen geven. Het hoofdbestuur heeft de voorbereiding krachtig ter hand genomen. Binnenkort zullen nadere bijzonderheden worden bekend gemaakt. KALUNDBORG. 1153 M. 12.05 Btrykor- kezt ol.v. Leqpard Oyldmark. 220 Btryk- orkezt olv Teddy Petersèn. 4.20 Gramo- foonmuzlek. 722 Fall-concert. 925 Omroeporkest olv Emile Reesen. 1020 Dansmuziek. BERLIJN: 419 M. 725 Omroeporkest olv Kahler. 8.40 Vioolconcert. Omroeporkest olv Hans Banda. 8.40 Vioolconcert. 9 50 Operettefragmenten. 1020 Gevari eerd programma. De snelheden waarmee gevlogen werd, varl- eeren van 250 tot 360 KM. per uur. De ge middelde kruissnelheid kan gerekend op 300 KM. per uur. De start had een vlot verloop. Het volbeladen toestel was in 22 secon den los van den grond. De startbaan zal ruim 300 Meter zijn geweest. dan de trein, omdat het- als geen tusschenstations railsstooten kent. Buitendien geen afstanden. Op mijn 'lèëtttjd heeft men trouwens geen tijd meer te verliezen’\ Toen iemand opmerk te, dat hij, Richet, reisde als iemand van twintig, antwoordde hij: in derdaad, alleen maar 4 X 20”' De beroemde oude man heeft vól. komen gelijk, wanneer hij verklaart dat hij geen tijd meer heeft te ver- liezen. Als men 80 jaar telt, pleegt men te voeten, dat de minuten kostbaar zijn. De minuten zijn ech ter altijd kostbaar, helaas ziet de jeugd dit meestal niet in. lijk vond men tijdens het vliegen altijd wel eenige dingen, die verbeterd kunnen worden. De genomen proeven hebben alle bevredigende resultaten gehad, hoewel de verzamelde ge gevens natuurlijk nader uitgewérkt moeten warden. De diensten der P. T. en T. hebben over Oc tober 1933 opgebracht: Posterijen: f 3.149 934 (f 45.118 minder dan vorig jaar en f 98.506 minder dan de begroe ting). Telegrafie: f 373.189 (f690 minder dan vorig Jaar en f 29.829 meer dan de begroeting). Telefonie: f 2.091.662 (f 28 804 meer dan vorig jaar en f 71.462 meer dan de begroeting). Postchèque- en Girodienst: f 731.963 f 43.386 minder dan vorig Jaar en f 5.563 meer dan de begroeting). Totaal: f6 346.748 (f60.390 minder dan vorig jaar en f 10 288 meer dan de beeropting). Voor de eerste tien maanden van 1 Jaar te zamen bedroeg de opbrengst: Posterijen: f 30.122.049 (f 1.016.140 dan vorig Jaar en f 1309.151 minder dan begrooting Telegrafie: f 3.693.443 (f 157.694 minder dan vorig Jaar en f 144203 meer dan de begrooting). f 20214.794 (f 433.419 meer dan vorig Jaar en f 364.694 meer dan de begrooting Postchèque- en Girodienst- (f303 869 meer dan vorig Jaar en f418.005 dan de begrooting). Totaal: f 59.533 191 (f 436346 minder dan vorig Jaar en f 382.249 minder dan de begroo ting).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 16