Requisitoir van Dr. Werner Moeilijke zege van de Spurs n Orde in de Tweede Kamer COMMUNIST” 1 I Sunderland slaat Arsenal R VAN DER LUBBE IS DONDERDAG 14 DECEMBER De competitiestand BRAND IN EEN FABRIEK Tot eenige lokalen beperkt Het contra-proces' te Londen Zal Grimsby Town slagen? Het programma luidt Arme kleine Chelsea’s gevaarlijke* positie Dr. Parisius schetst de brandstichting Geen beperking van de bewegingsvrijheid De leugen van het Bruinboek De enorme ijzeren hangbruggen in Amerika demonstreeren in hun forschheid de schoonheid der techniek De politieke ontwikkelings gang van v. d. Lubbe RESERVE-MILITAIREN VOOR DE VARA n 80 40 35 De eerste overwinning van Stoke City in dertien weken Ru moerige cup-match in Carlisle Piloot Par men tier mag ook niet spreken Voorloopig Verslag over het voorstel-Aalberse c.s. ,^De brand was het signaal voor de vyanden van den Staat, om het Duit sc he Ryk te vernietigen** Het Bruinboek een smerig pamflet j I 18* 45 58 d. 4> match U L L L k k. L L L k i. Het belangrijkste in divisie n is het volgende: b 30 30 30 30 35 40 45 40 Aan bet Voorlöopig Verslag der Tweede Kamei over het voorstel van den heer Aalberse ca- tot wijziging van het Reglement van Orde der Kamer, wordt het volgende ontleend: l lacheljjke aanmatiging der commissie, toen zij het nochtans noodig achtte aan de hand van onvolledig en vervalscht materiaal een verkla ring over de zaak te publlceeren. Thans bieden wij U den kop van de tweede divisie, die ook buitengewoon interessant is: BlackpoolGrimsby Town Port ValeWest Ham United Wllwall—Botton Wanderers 18 18 17 18 18 18 18 18 18 18 17 18 17 18 18 17 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 10 10 9 9 8 9 8 9 7 7 7 7 5 4 7 8 5 4 6 4 5 3 0 5 1 3 5 4 6 8 25 24 23 23 22 21 20 20 19 18 17 17 16 18 26 23 23 22 44—19 30—18 34—27 28—21 Sommige leden zouden het op prijs stellen. Indien de voorstellers bereid zouden zijn hun voorstel aan te vullen met bepalingen, welke er toe houden kunnen bijdragen, dat de duur der openbare beraadslagingen aanzienlijk wordt tageperkt. I i doch met de resultaten van een centraal uit gevaardigde opdracht. Men wachtte nog slechts op het oevel van boven om overal er op los te slaan. Hiermedo beëindigt de Procureur-GeneraaJ zijp rede, die 3H uur geduurd heeft. 13 9 11 10 5 4 5 5 8 3 4 2 5 4 3 3 6 8 2 0 5 7 2 8 3 2 3 4 3 4 4 6 8 7 6 7 7 8 4 8 9 9 8 7 10 8 10 13 16 15 15 14 14 13 8 laving van de vergaderingen Arsenal Tottenham Hotspur Derby County Huddersfield Town Manchester City Sunderland West Bromwich Alb. Blackbum Rovers Portsmouth Wolverhampt. Wand. Leeds United Liverpool Everton Birmingham Aston Villa Middlesbrough Leicester City New-Castle United Sheffield Wednesday Stoke City Sheffield United Chelsea 38 40 40 35 30 25 15 Dr. Werner herinnerde voorts aan de uit lating van Bij dezen stand van zaken kan slechts met bevreemding worden opgemerkt, dat de Zweed- «che advocaat dr. Branting bij de Zweedsche uitgave van het Bruinboek een voorwoord heeft geschreven.” binnenholde en zich terwijl ook de gaste kregen. De scheids^ de grootste inspapi binnen loodsen, ders niet slechts/ de lijnen bewaal Warburton wedr 1 vervolgen. Om 1 een der Carlisle- waardoor Cpelte_ Zoo kwant het Cup-evolut/es. En nu terug naar de competitie. Want het verloop van de verschillende wed strijden/is weer hoogst dramatisch geweest, of ilang uwer sympathieën buitengewoon vol. Arsenal verliest, de Spurs winnen. Derby County en Huddersfield Town, lertal nu is in een heet gevecht gewikkeld bovenste plaats. Het oude Derby Coun- wier geschiedenis we u al eens eerder vertelden en nog nimmer kampioen is ge ls den laatsten tijd in een buitengewoon 'constanten vorm. Dit kreeg Aston Villa te er varen en de 20 zege van Derby was ruim schoots verdiend. Zij speelden uitstekend, met tijden zelfs briljant voetbal, waarbij haar belde internationaals. Crooks en Duncan, het meest op den voorgrond traden. Met een wedstrjjo in handen kan de County thans reeds met Ar senal tn punten gelijk komen, wat de spanning vanzelfsprekend in de hand werkt Temeer, om dat de Spurs zich na hun beide nederlagen merkbaar geneerden. Overigens is het een enerveerende kamp ge weest op White Lane Stel U een Londensch elftal voor, dat in de eerste helft vrij regelmatig de Birminghamsche veste belaagt waarbij kee per Hibbs eenvoudig wonderen verricht. Een Bij de beteekenis van dit optreden voor het lot van het Dultsche volk is het vanzelfspre kend. dat de daders, de achtergrond' van de daad en degenen, die achter de daders stonden, in Dultschland de grootste belangstelling heb ben gewekt. Doch ook in het buitenland, in geheel Europa, ja. in de geheele wereld heeft men zich niet kunnen onttrekken aan het be lang van deze zaak. Dat Is ook volkomen begrij pelijk. Ook het buitenland wist, dat wanneer het juist is. dat deze gebeurtenissen de inlei ding moesten zijn voor een burgeroorlog in Dultschland. met het doel het bolsjewisme naar de overwinning te leiden, dit niet slechte een Dultsche zaak was die zich hier zou afspelen. doch ook de andere landen er bij betrokken ■ouden zijn. Het is in zekere mate ook begrij pelijk. dat men in het buitenland geprobeerd heeft, zelf eenlgszlns deel te nemen aan het opsporen van de waarheid, de oorzaken van den brand te ontdekken en den achtergrond uit te vinden. Dan doet zich de vraag voor, waarom Lubbe nog op den dag voor de brandstichting in den Rijksdag nog naar Spandau en Hen nigsdorf is gegaan. Wij hebben daarvoor geen steekhoudende reden gehoord. Hier gaapt een klove, welke hij slechts zelf zou kunnen aan vullen. Hij heeft evenwel gezwegen. Kenmerkend is het, dat hij Zaterdag en Zondag juist weer die plaatsen heeft opgezocht, welke uitgesproken burchten der communisten konden worden ge noemd en dat hij daar, evenals te Neukölln, met communisten is tezAam gekomen, al heb ben we daaromtrent ook niets zekers. Dr. Parisius heeft hiermede nog niet den elsch gesteld. Deze zal worden uitgesproken door den Oberreichsanwalt. die Donderdag het woord zal voeren. Oberreichsanwalt Dr. Werner is voornemens Donderdagmorgen een speciaal requisitoir te houden tegen de beklaagden Torgler. Dimltrof, Popot en Tanef. de werd Ie ronde mer uit de bus kwam, waarop stond: Cheltenham Town. Nooit van gehoord, doch na onderzoek bleek. dat het een clubje was uit den plaatseljjken dèn Amerikaanschen advocaat Hayes, bond In Birmingham, alzoo een tegenstander. Berlijn reeds op 25 Februari In groote opwin ding hebben verkeerd. 33— 18 32—17 32—19 44—31 26—19 44—24 29—23 38—37 22—18 29— 39 30— 30 35—37 28—25 20—18 16 32 -31 34— 40 28-29 26—35 18— 3tf 22— 45 23— 44 De Procureur-Generaal wijst ook nog op het door de KJ>B. verrichtte ondermijningswerk in de Ryksweer en bij de politie. Tenslotte behandelt dr. Werner de gebeurte nissen van den laatsten tijd om te bewijzen dat de gewenschte revohitionnalre situatie aan wezig was. Met bet slechter worden van den economischen toestand probeerde men in ver sterkte mate stakingen te ontketenen, die zich tenslotte zeuden kunnen uitbreiden tot de al- gemeene staking. De getuigenverklaringen van het politieke ge deelte van het proces in groote lijnen resu- meerend. constateert de procureur-generaal dat voldoende bewezen is dat In het voorjaar van 1933 in alle deelen van het Rijk voorbereidin gen waren getroffen voor een gewapenden op stand met daden van terreur van den meest verschillenden en vreeseiyksten aard, dat be vel was gegeven in alarmtoestand gereed te zjjn, enz Ook is gebleken, dat men hier met met plaatselijke gebeurtenissen te doen heeft Voor »s Zaterdag vinden wjj het volgende programma geannonceerd: ArsenalChelsea BirminghamLeicester City Blackburn RoversHuddersfield Town Derby CountySheffield United EvertonSunderland Leeds UnitedWolverhampton Wanderers Manchester CityLiverpool Middlesbrough—Portsmouth New-Castle UnitedStoke City Sheffield WednesdayTottenham Hotspur West Bromwich AlbionAston Villa Grimsby Town Blackpool Bolton Wanderers Port Vale litje xrt twee fen over Xanders. Tot ineens bij een begsing het publiek het veld -op rechtspreker wierp, 1 enkele vegen uit de pan :hter kon men slechts met ing beschermen en naar waarop ijlings opgeroepen dien ders niet slechts, het veld schoon veegden, doch ikten. Daarop verscheen Mr ten tooneele om den strijd te het drama te voltooien trapte ile-spelers den bal In eigen doel, iltenham Town met 21 won. het roemloos einde van Carlile's Een aandachtige beschouwing van onder steunden competitie-stand kunnen wij wel sterk aanbevelen: zijn leugen Is. De rechter-commissaris Heissig heeft een omvangrijk onderzoek In Nederland Ingesteld en daarbij geconstateerd, dat V. d. Lubbe zich bij de communistische groep Van den student Van Albada had aangesloten. De Nederlandsche communist Vink zag in het uit treden van V. d. Lubbe een truc, doch voegde er aan toe, dat V. d. Lubbe daarna In nauw contact met de lelden der Communistische Partij Holland is gebleven. Van der Lubbe werd ook overal, waar hij opdook, als communist beschouwd en bij het voor-onderzoek heeft hij zich, zooals wy gehoord hebben, reeds op een vlammende communistische rede bij de open bare behandeling verheugd. Zijn Ideeën komen naar zijn eigen verklaring overeen met die, welke algemeen bij de arbeiders heerschen. Zijn communistische vrienden te Berlyn-Neukoelln hadden den indruk, dat aan de party-discipline van Van der Lubbe we! wat ontbrak. Het kan aan geen twijfel onderhevig zijn, dat V. d. Lubbe volgens zijn gezindheid en zijn optreden communist is. want hjj heeft zelf verklaard, dat hij de brandstichting heeft gepleegd als een vlammenteeken voor den opstand van het proletariaat. Dr. Werner behandelt dan het contra-proces der zg.n. Londensche commissie en herinnert er aan. hoe hij indertijd getracht heeft het daar beschikbare materiaal te krijgen en hoe dit uit doorzichtige overwegingen werd afge- •lagen. De commissie heeft zelf erkend dat de getuigenverklaring niet op geloofwaardigheid Verscheidene leden achtten de bepaling, welke den voorzitter het recht geeft een lid het woord te ontnemen, zonder dat daaraan een waar schuwing of een tot de orde roepen is vooraf gegaan, moeilijk aanvaardbaar. Vele andere leden merkten hiertegenover op, dat het verplicht stellen van een voorafgaande waarschuwing het bezwaar met zich brengt, dat niet bij onverwachte uitbarstingen aanstonds af doende kan worden opgetreden. hetgeen in be paalde omstandigheden juist zeer gewenscht kan zijn. Dat bet ontnemen van het woord mede zal kunnen geschieden ten aanzien van hem, die ,Jn eenigerlei vorm blijk geeft van instemming met onwettige handelingen”, oordeelden ver scheidene leden hoogst bedenkelijk. Deze leden drongen aan op zoodanige wijziging, dat niet het betuigen van instemming met onwet tige handelingen, doch het aansporen tot zoo danige handelingen tot toepassing van bijzon dere ordemaatregelen kan leiden. De bepaling inzake het schrappen uit de Handelingen van eep door den voorzitter aan te wjjzen gedeelte der rede van een lid, wien het woord is ontnomen, noemden verscheidene leden onaannemelijk. Zeer ernstig achtten zy het. dat een lid ook zonder meer door den voorzitter van de verdere bijwoning van de vergadering kan worden uit gesloten. Dat over een voorstel tot uitsluiting voor lan- geren duur niet zal kunnen worden beraad slaagd, achtten sommige leden onjuist. Vele andere leden noemden zoodanige gedachten- wisseling te eenen male ongewenscht. Eenige leden gaven als hun meening te ken nen, dat vertegenwoordigers, die zich niet wenschen te stellen op de basis van de bestaande Grondwet en langs onordelijken weg tot wijzi ging van het staatsbestel zouden willen komen, uit de Staten-Generaal behooren te worden geweerd. Zij zagen echter in, dat een wijziging van het Reglement van Orde niet de gelegen heid biedt, een voorziening in dezen geest te treffen. Ongetwijfeld is het Grimsby-team momenteel het meest constante elftal van de tweede divi sie, en zoo onverwachtsche instortingen ach terwege blijven, de beste promotle-candldaai In prachtlgen s tyi won men met 31 van Southampton. Over de bezetting van de tweede plaats valt momenteel nog niets, maar dan ook letterlijks niets te voorspellen. Op zijn minst zijn er vijf gegadigden, terwijl we met Preston North End. Plymouth Argyle en West Ham evenzoo nog rekening hebben te houden. Die vorm-wisselingen zijn de pikante saus, die over de competitie gegoten wórdt. Dat U de prikkel die spelers en publiek noodig hebben en die soms meer toeschouwers tot de tweede divisie-wedstrijden lokt, dan bij de ontmoetingen van de hoogste afdeeling. Over veertien dagen hebben we Kerstmis, dagen met een overladen programma, in welke periode echter volgens traditie de grootste sensaties van het seizoen plegen te gebeuren. Daarna spreken we elkaar nader. De in dienst van de KLM. zijnde vlieger K. E. Parmentier. die Woensdagavond voor de mi crofoon van de VARA, een lezing zou houden over ..Het vliegwezen in Amerika”, blijkt naar de omroeper dezer vereeniging Woensdag avond mededeelde evenals de heer Vlruly heeft ondervonden, van den Commandant der Militaire Luchtvaart Afdeeling te Soesterberg een waarschuwing te hebben ontvangen, met het oog op zijn reserve-verband net deze af deeling. De heer Parmentier heeft de V A R A. medegedeeld, zijn lezing niet te kunnen houden. ZU is den luisteraars echter niet onthouden, aangezien de tekst door een functionaris van genoemde omroepvereenlglng is voorgelezen. stuk of wat uitvallen van de gasten, et vollA. 02 wees het scoringsbord met half-time ten nadeele van de Spurs. Doch het schoonste ge deelte moest nog komen. Na 5 minuten 13, na 9 minuten 22, zoodat het publiek eenvoudig wild werd van enthousiasme. En het kreeg zijn zijn, toen Hunt tenslotte het winnende doelpunt voor de Londenaars scoorde, waardoor de Spurs stellig een der moeilijks te en sucoesvolste over winningen van dit seizoen hadden bevochten Arsenal is er uit! Hebben de heeren te veel hooi op hun vork genomen, want wat in Sunderland werd ver toond leek eenvoudig nergens naar, waarbij we natuurlijk den Arsenal-maatstaf aanleggen, t Ia 30 geworden, en ware keeper Moss niet in zulk 'n uitstekenden vorm geweest, dan had een 5 of 60 ook geen bevreemding gewekt, zoo uitstekend speelde de Sunderland-side. dat een buitengewoon geestdriftige ovatie van de 35.000 bezoekers in ontvangst kreeg te nemen. Huddersfield bleek met 2—1 bp Middlesbrough een prachtige „runner-up”. Daar onder aan de ranglijst spelen zich ook merkwaardige tooneelen af. Chelsea komt maar geen stap verder, doch Sheffield United ziet het gevaar naderen en herstelt zich. Het won met 21 van Leeds United, doch zoowel haar stadgenooten. de Wednesday, als Stoke City beten even vinnig van zich af, wonnen belden, waardoor de spanning in die onderste con treien wel zeer is toegenomen. Als merkwaardigheid kunnen we hieraan toe voegen, dat t Stoke’s eerste zege was in 13 weken! Woensdagmiddag tegen half vijf is de 7-jarige Johanna A. wonende in de Troostastraat, bij het Hollandsche Spoorstation te Den Haag door een tram overreden. Met beide voetjes verbrijzeld werd het meisje onder den wagen vandaan gehaald en door den Geneesk. Dienst naar het Roomsch-Katholleke Ziekenhui» Ge bracht. Carlisle is een oud nest in het graafschap Cumberland. 1 Mogelijk hoorde u haar naam nooit eerder noemen, ofschoon als u even teruggaat naar de vriendelijke schooljaren en even praskezeert, u het Jaartal 1568 zal te binnen schieten, toen Maria Stuart uit Schotland gevlucht op de citadel van Carlisle werd gevangen gezet. Tal van stormen zijn over het oude stedeze ge gaan, doch alle geslachten zijn de gemoedelijk heid zelve gebleven. Tenminste tot jongstleden Zaterdag. Want plots hebben zich daar gebeurtenissen afgespeeld, waarover geheel Engeland spreekt en een leelijke blamage zijn voor het oude, Carlisle. Natuurlijk heeft Carlisle ook een voet-/ balclub, want welk vlekje heeft er geen; die club is als Carlisle United ten doop gehoudeh Deze United, die in de derde Divisie speelt en ongeveer in het midden staat, had vanzelfspre- xend ook voor den Cüp Ingeschreven en op onderzocht kon worden. Daaruit zag men de be- prachtige wijze van Wrexham met 21 ge- wonnen, en zoodoende de eerste ronde overleefd. Dat was me eventjes wat, en die vreui des te grooter, toen men voor de twee die van Zaterdag met een nut LEIPZIG, 13 Dec. Nadat de procureur-generaal zijn requisitoir had beëindigd, verzocht hij den tweeden vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie, Landgerlchtsdlrektor Parisius, ver klaringen af te leggen over de afzonderlijk ge pleegde daden. Alvorens dr. Parisius echter het woord krijgt, wordt gepauzeerd tot vier uur. Ook de beklaagden moeten de zaal verlaten. V. d. Lubbe blijkt eerst gewekt te moeten wor den, want tijdens het laatste gedeelte van dr< Werner's requisitoir Is hij ongemerkt in de be klaagdenbank ingeslapen. In de mlddagzitting, welke dr. Sack in verband met zijn gezondheidstoestand niet kon bywo- nen, nam dr. Parisius het woord. Hij spreekt daarbij over het bewogen verleden van beklaagde v. d. Lubbe, schetst diens reizen en omzwervin gen, welke hem naar België. Frankrijk, Oosten rijk, Hongarije en Zuid-Slavië tot in den Balkan doen komen en hij herinnert aan de steeds mislukte pogingen van v. d. Lubbe om in de Sovjet-Unle door te dringen. Te Berlijn is v. d. Lubbe voor de eerste maal in April 1931 aan gekomen. Ongetwijfeld heeft v. d. Lubbe, op deze omzwervingen de politieke toestanden in den vreemde willen bestudeeren. Toen hij begin Februari 1933 In Holland uit het ziekenhuis werd ontslagen, begaf hij zich opnieuw op weg naar Berlijn. HU had met groote belangstelling gelezen, dat zich In Dultschland een prlnclpleele wijziging had voltrokken en dat door de be noeming van Adolf Hitler tot Rijkskanaelier de Derde Internationale, welke gehoopt had, dat van Dultschland uit de wereldrevolutie zou be ginnen, een vernietigende slag was toegebracht. Het schUnt, dat hy In Berlijn heeft rondge zwalkt, om In die dagen van hoogen polltlexen druk de stemming der bevolking te leeren ken nen. Op 22 Februari was hy bij het stempel lokaal te Neukölln.. wy weten niet of hem wel licht toen reeds een Instructie daartoe noopte. Misschien beeft hij den weg naar Neukölln ook uitgekozen omdat deze voorstad steeds nog als een burcht der communisten gold. In Neu kölln is waarschijnlijk de brug te zoeken tus- schen v. d. Lubbe en de centrale der KP.D, V. d. Lubbe neeft zich herhaaldelijk uitgelaten in bewoordingen als: Er moet wat gebeuren. Men moet met acties beginnen. De arbeiders klasse moet door een signaal worden opgeroepen. De volgende etappen op zijn weg zUn dan de brandstichtingen in het stempellokaal, het Raadhuis en het Berlljnsche slot. Bij de laatste twee brandstichtingen is sprake van par. 306, lid 2, van het wetboek voor straf recht, aangezien er brandhaarden zijn ontstaan en de gebouwen ook bestemd zijn voor woon- doeleinden. V. d. Lubbe bekent in alle drie de gevallen. Naar alle waarschijnlijkheid heeft hy deze daden alleen bedreven. Indien zij het gewenschte resultaat zouden hebben opgeleverd, dan zou De Procureur-Generaal schetst dan den po- litleken ontwikkelingsgang van V. d. Lubbe en zegt o_a.: -Van der Lubbe zelf heeft tijdens het pro ces op de vraag, of hij communist is, ontken nend geantwoord. Ik hecht daaraan geen al te groote waarde. Men kan van meening zjjn, dat juist het feit, dat V. d. Lubbe een prominent lid is, oorzaak voor die opdracht had gekregen van de Londensche commissie, de rechtzittingen bij te wonen. De Amerikaan had openlijk tegen den Zweedschen criminaloog-psycholoog dr. Soederman ver klaard. dat hij Van der Lubbe schuldig achtte en dat de nat.-sociallstlsche regeering niets met de zaak te maken had. Deze meening had hij echter niet openlijk wtllen verkondigen, om dat hij dan in moeilijkheden zou komen. Derge- Hjke uitingen werpen een fel licht op den geest, waarin de commissie had gewerkt. Na nog enkele andere voorbeelden van ophitsing en gruwelpropaganda tegen Dultschland te hebben gegeven, verklaarde dr. Werner over de zaak zelf: Aan het slot van zyn requisitoir verklaart Dr. Parisius, dat als de plannen van Van der Lubbe gelukt zouden zijn en de door de commu- nistische psudü voorbereide revolutie was uitgebroken, over Dultschland een chaos zou zijn losgebarsten. Dat dit niet zoover gekomen is, is alleen te danken aan het krachtige en energieke ingrijpen der nationaal- socialistische regeering. Thans heeft, mijne heeren rech ters, het uur der afrekening geslagen en het zal U niet moeilijk vallen Van der Lubbe schuldig te ver klaren en die straf tegen hem te eischen, welke de wet voorschrijft, waarbij rekening moet worden ge houden met den ongehoorden ernst van zijn misdaad. Sommige leden, die overigens de gedachte volkomen deelden, dat een goede gang van zaken In het Parlement zooveel mogelük moet worden bevorderd, gaven als hun meening te kennen, dat op dit oogenbllk geen reden aanwezig is voor het opnemen in het Reglement van Orde van zóó vergaande bepalingen als in dit voorstel zjjn verval- Sinds het tot stand komen in 1919 van het artikel, dat verwijdering van leden uit de vergadering mogelijk maakt, is het slechts twee keer voorgekomen, dat een lid beide keeren voor één bijeenkomst van de verdere bijwoning van de vergadering der Kamer werd uitgesloten. Vele andere leden waren van oordeel, dat juist de genoemde omstandigheden dit oogen- blik zeer geschikt doen zijn om te voorzien in eenige leemten, welke het Reglement van Orde op het gebied der ordehandhaving te zien geeft. Immers, die omstandigheden doen te duide lijker uitkomen, dat de voorgestelde bepalingen zich niet richten tegen bepaalde personen of een bepaalde groep van leden, doch slechts In het algemeen dienen ter verzekering van de mogelijkheid eener goede handhi orde en van den julsten toon In de der Kamer. Dat de voorgestelde bepalingen een beperking van de bewegingsvrijheid der leden met zich zouden brengen, konden deze leden niet toe geven. De nieuwe voorschriften zullen vooral een heilzame preventieve werking hebben. De mee ning, dat hier een min of meer gevaarlijke macht aan den voorzitter zal worden gegeven, dbelden deze leden evenmin. De drie branddeskundlgen zijn op verschil lende overwegingen tot de conclusie gekomen dat de brand In de plenaire zittingszaal ónmoge lijk door Van der Lubbe alleen kan zijn ge sticht; althans moeten de brandhaarden vooral gereed gemaakt zijn. Van der Lubbe heeft er reeds tevoren op ge rekend dat hij zou gearresteerd worden ook al omdat hjj zijn kleedingstukken bij het brand stichten heeft opgeofferd, zoodat hy bij zijn arrestatie nog maar een broek aan had. Zoo gekleed had hij niet kunnen ontsnappen. ..Toen in de late avonduren van 27 Fe bruari 1933 de bevolking door extra-edlties en radio kennis kreeg van den reusachti- <en brand in den Rijksdag, hadden slechts zeer weinigen eenig vermoeden van wat achter dezen brand stond. Uit de verklarin gen van Rljksmlnister dr. Goebbels heb ben wij vernomen, dat toen hy het bericht kreeg om het aan den Rljkskanseller mee te deelen, dat hij de telefoon weer ophing omdat hjj de mededeeling als een grap beschouwde. Eerst toen hij de tweede maal werd opgebeld, hechtte hij geloof aan het bericht. De meesten geloofden, dat men met een misdadige daad van een enkeling te doen had en hadden ,geen vermoeden, dat deze daad bestemd was om een aan val op het bestaan van het Rijk te ontke tenen. Het begrip voor de doeleinden en methoden van de machten, die den staat ten val wilden brengen, was nog niet ver genoeg doorgedrongen. Ik acht het raad zaam In het kort den achtergrond te schet sen. waarvoor de gebeurtenissen die het onderwerp van het proces vormden, zich hebben afgespeeld. Op de beklaagdenbank zitten louter communisten. Dat Torgler een vooraanstaand communist In Dultschland ia, wordt niet ontkend. Ook de Bulgaar- sche beklaagden zijn vooraanstaande com munisten in hun land. Doch ook Van der Lubbe is communist. Men zal mij ant woorden dat hy dat hier ontkend heeft. Niettemin herhaal Ik: „Van der Lubbe is communist!” Heden begon de Procureur-Generaal Werner zijn requisitoir in het Rijksdagbrandproces Tot deze objectieve zoekers naar de waarheid mag ik echter niet de lieden rekenen, die ach ter het z^ji. Bruinboek staan. Wjj kennen deze lieden. Het zijn degenen, die in het bewustzijn van hun hoogverraderlijke houding jegens het Dultsche volk het na het ontstaan van t nieu we Rijk dienstig achtten, de stof van Dultsch land van hun voeten te schudden en die thans hun machtelooze woede over het^mislukken hun ner misdadige plannen, hun ergernis en hun teleurstelling door bevuiling trachten af te rea- geeren. Het Is onherroepelijk gebleken, dat het Bruinboek slechts als een smerig tendentieus pamflet kan worden beschouwd. Niettemin is de Senaat In eenige gevallen op het Bruinboek ingegaan en heeft de voornaamste leugens van dit Bruinboek weerlegd. Als een schaamtelooze leugen kon de bewering worden weerlegd, dat Van der Lubbe te Soernewitz betrekkingen met de nationaal-socialisten heeft onderhouden en zich voor nationaal-socialist heeft uitgegeven. „Met den dag van heden komen wij In het laatste stadium van een proces, dat wel het omvangrljkste is dat sedert het bestaan van het Rljksgerecht voor zijn tafel is behandeld. De lengte van het proces is veroorzaakt door de buitengewoon groote nauwkeurigheid en de pijnlijke aorgvuldlgheid. waarmee alles is na gegaan dat eenlgszlns van belang kon zijn voor de opheldering van dingen, die voor het be wijzen van de schuld of de onschuld der be klaagden in aanmerking kwamen. De Dultsche Rijksdag is het offer geworden van een mlsdadlgen aanslag De aanslag op het gebouw, dat aan de frontzijdë de opdracht ..Dem Deuschen Volke" draagt, gold niet slechts het gebouw, doch gold symbolisch het Dultsche volk. V Na heropening van de zitting heeft de pre sident het woord gegeven aan den Procureur- Generaal dr. Werner voor het houden van s0n requisitoir. Dr. Werner zegt het volgende: Het is bewezen, dat slechts door vervalschlngen de indruk gewekt kon worden, als zou v. d. Lubbe homo-sexueel zjjn. Een leugen is geble ken, dat v. d. Lubbe met behulp van vooraan staande nationaal-socialisten door de z.gn. on- deraardsche gang in den Rijksdag is gekomen om den brand te stichten. Na het verhoor van alle betrokken Rjjksdag-beambten Is gebleken, dat de bewering, dat zij op den dag van den brand vroeger uit hun dienst naar huis zijn ge zonden. opdat zij geen getuigen van de dan volgende gebeurtenissen konden zijn, een leugen is. De brandweercommandant Gempp heeft met verontwaardig ng de bewering afgewezen, dat de brandweer te laat gealarmeerd is en dat men haar optreden bemoeilijkt zou hebben. Gruwel- berlchten zijn gebleken de geruchten, die ten aanzien van den dood van Hanussen en Ober- fohren zijn ontstaan. Het z.g. document van Oberfohren is, naar met zekerheid kon worden vastgesteld, nooit door Oberfohren geschreven of beïnvloed. Woensdagavond te negen uur is brand uit gebroken In de touwfabrleken der N.V. van der Lelie, a. d. Langeboonenstakenrasluis te Naald wijk De brand ontstond door het warm Inn pen der machine, waarbij materiaal vlam vatte. In de fabriek waren nog ongeveer twintig ar beiders aan het werk, die dadelijk met eigen middelen het blusschingswerk begonnen Hier door kon men uitbreiding voorkomen. Toen de brandweer arriveerde kon men het vuut be perken tot de machinekamer en een gedeelte der spinnerijen. De schade, die in de duizenden loopt, wordt door verzekering gedekt. Hij heeft den politieken toestand aldus be oordeeld. dat er slechts een krachtige stoot noo dig was om den steen aan het rollen te bren gen. Hij kon slechte een communistische revolu tie wenschen. Het was hem bekend dat in de communistische literatuur steeds over de nood zakelijkheid van deze revolutie gesproken werd. Het was de eenige revolutie waarvan voor hem sprake kon zijn. IJe propaganda der communis tische party had den bodem gevormd voor den opstand, waartoe zyn daad den stoot zou geven. En zelfs wanneer deze communistische revolutie wat haar einddoel betreft niet geheel overeen kwam met dat wat zijn Ideaal was, dan heeft hy zich althans van deze communistische revo lutie willen bedienen voor zyn eigen einddoel. Zelfs, wanneer men zou willen aannemen dat v. d. Lubbe geen communist maar lete anders was, dan had hy door zyn daad toch de com munistische revolutie tot uitbarsting kunnen brengen. Niemand zal de K. P. D. van ae mo- reele verantwoordelykheid voor deze daad kun nen vrypleiten.” Dr. Werner beschrijft dan de omstandigheden, die rondom de daad zijn gegroeid. De K P. D heeft sedert haar ontstaan ononderbroken het doel nagestreefd het Dultsche Ryk en zyn grondwet omver te werpen en in de plaats daar van de dictatuur van het proletariaat en een Sovjetstaat naar Russisch voorbeeld in te stel len. De revolutie van 1918. de Radenrepubliek te Muenchen. de opstand In het Ruhrgebled, de brandende en moordende Max Hoelz, de opstand in Midden-Duitechland. de onlusten te Ham burg, in Saksen, in Thilringen. beschouwt dr. Werner als stappen op ,den weg naar het ge stelde doel. Toen de K. P. D. de mislukking van deze acties moest vaststellen, begon zy de be volking te bewerken met Illegale drukwerken, zoogenaamde neutrale organisaties als de Roode Hulp, de Internationale Arbeiders Hulp enz.. die alle onder communistische leiding stonden. De Revolutionnaire Vakvereenigings Opposi tie, de Bond van Vrienden van de Sovjet Unie, de Proletarische Vrydenkers Organisatie, sport verenigingen en Roode Frontstrydersbond zou den het hunne doen om de bevolking voor de communistische doeleinden ryp te maken. Tenslotte sprak dr. Werner nog over de Tsje- ka en de guerlllaorganisatie der z.gn. Partlsa- nen. Uit de in den loop van het proces voorge lezen vonnissen kon worden vastgesteld, dat de Tsjeka personen die niet gewenscht werden en verdachte spionnen uit den weg heeft ge ruimd De financiering der terreur-groepen ge schiedde met dollars, die uit Rusland afkomstig waren Ten aanzien van de Partisanen-groepen kon worden vastgesteld, dat deze werden opge richt op bet platteland en ten doel hadden, door brandstichting, bomaanslagen enz. angst en schrik onder de bevolking te zaaien. Het Openbaar Ministerie staat derhalve op het standpunt, dat deze misdadige aanslag het vuurteeken, het signaal zou zyn voor de vijan den van den staat, die daarmee hun groot offensief wilden openen om het Duitsche Rijk te vernietigen en in de plaats daarvan de dictatuur van het proletariaat en een Sovjetstaat by de gratie der Derde Internatio nale te stellen. dien men in figuurjyken zin tusschen duim en wijsvinger den hals omdraalt. Voor half-time ging t in die match van een leien dakje, want men had een 10 voor sprong. Toen echter die boys uit Birmlnghany zoo vermetel waren om gelyk te maken, I was plots de boot aan. Mr. Warburton, de feree, had de grootste moeite om het sepi recht te houden; Carlisle appelleerde vi strafschoppen, de Birminghamlul klaagi de gemeene speelwyze hunner tegen:

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 19