Wijziging van de Spoorwegwet r -
I
L
roi
«te
Samenwerking in de drankbestrijding
CONCURRENTIESTRIJD
ONTHOUDING EN JEUGD
BEWEGING
Al
RADIO-PROGRAMMA
MAANDAG 18 DECEMBER
e
Dinsdag 19 Dec. 1933
IJttocht
Jongen mishandeld
Naasting
Beroofd en in een huis opgesloten
WIJZIGING DER WONINGWET
N
Nieuwe missie-bisschop
Natuurlijke voordeelen
Mr. dr. G. ter Pelkwijk
KRACHTIGER AARDBEVING
TE BENKOELEN
Met voltallig personeel
Examen Wiskunde L. O.
Schadelijke contracten
Een vierde boven het steunbedrag
Belanghebbende vereenigingen
tegen het wetsvoorstel
Katoenen manufac
turen naar Indië
Rede Prof. Slotemaker
de Bruine
Vermoedelük brandstichting
in het spel
EEN KERSTGAVE AAN DE
WERKLOOZEN
K.V.W.-FABRIEKEN WEER JN
BEDRIJF
TIMMERFABRIEK
UITGEBRAND
rAN-WJCEHBURG'S
:’iLEVERTRA<<
Officieels benoeming tot burge
meester van Utrecht
Besprekingen tusschen Japansche
en Nederlandsche belang
hebbenden
„DE NED. DAGBLADPERS”
Toekomst der onthoud ers-
beweging
Gesprongen handen-Ruwe huid
30 en 60ct. PUROL
Bij Apothekers en Drogisten
Wetsontwerp ingediend
g
Dr noodzakelijkheid om van den
Spoorweg bijzondere waar
borgen te eitchen,
i* vervallen
Viering van het zilveren jubileum
Pater W. Cobben, missionaria te
Abo, benoemd tot Aposto
lisch Vicaris van
Finland
-1
I 7^ 1 -M P /7 Z7
T LEEUWARDEN
<1
r
F
Sluiting.
on-
By K.B is met Ingang van U Januari 1924
nar. dr. G. A. W. ter F elk wijk.
Bit
Bic
burgemeester
E
E
1
er
KE
BENKOELEN, 16 Dec. (Aneta). Na de lichte
vrij korte aardbeving van gisterochtend, werden
des avonds te 8 uur 45 eenige krachtiger aard
schokken waargenomen.
DEN HAAG. Geslaagd de heeren J. C. van
Dijk, Rotterdam en H. Samson te Utrecht.
De K. V. W.-cigarillosfabrieken te Roosendaal,
Wernhout en Nispen, welke de vorige maand
werden stopgezet, zijn Donderdag alle drie weer
met voltallig personeel in bedrijf gesteld.
VOO
ïee
VM
der
lett
19
on
Betl
rin
Brc
1
is
W<
vei
eei
sic
la
Wl
ee
in
n
fe
de
to
ee
m;
zo
Var
kei
ha*
tro
alk
lett
hl
et
n
bt
ft
IC
voc
ah
ue
bui
De Nationale Commissie tot be
strijding van het Alcoholisme
bestaat 25 jaar
voc
atol
wir
der
voc
Br
ROME. 441 M. 4.30 Orkeetconcert
6.50 Gramofoonmuziek 8.00 Concert
9 20 Gramofoonmuziek 9.50 Gevarieerd
programma.
De Vereeniging van Directeur en Uitgever»
van Dagbladen. ,J> Nederlandsche Dagblad
pers” aal den Sisten December 35 jaren bestaan.
Naar wij vernemen, aal dit jubileum dien dag
te Amsterdam worden gevierd. Des morgens sal
de Vereeniging door het Gemeentebestuur ten
stadhuiae worden ontvangen, waarna een feerf-
vergadering gehouden aal worden in Hotel ds
1-Europe. 's Middags aal het bestuur tusachse
drie en vtfX uur in dat hotel rwipteeren.
DA VENTRY, 1554 M. 1250 Orgelcon
cert 12 60 Commodore Grand-orkest o.
1. v Joseph Muscsnt 1.50 Oramofooa-
muzlek 3 30 Midland Studlo-orkest o. 1.
v. Frank Cantell 3.30 Orkest o. 1. v. Er-
neet 4.50 Concert 6.50 Internationaal
strijkkwartet 8 40 Concert 11.00 Lew
Stone en zijn Band.
PARUS (Eifel), 1448 M. 6.05 Radlo-
courant.
mens den Algem. Ned. Geheelonth. Bond, dr.
H. Oort namen» de Artsenonthoudersvereen.,
van der Spek namens de N.C.G.O.V. en T. Vle-
ming namens de I.O.G.T. en P. van der Meulen
namens de Ned. Ver. tot afschaffing van alco
holhoudende dranken.
De heer Th. W.
Minister
Slotemaker de Bruine
De delegaties van de Japansche en van de
Nederlandsche katoenindustrie hebben een ver
gadering gehad waar zü de moeilijkheden heb
ben besproken, welke zij ondervonden by den
Invoer van katoenen manufacturen in Neder-
landsch-Oost-Indië.
De Nederlandsche delegatie gaf een uiteen-
zetting van de richtlijnen, waarop verdere be
sprekingen behoorden te worden gebaseerd.
De Japansche delegatie zegde toe dese grond
gedachten ter kennis te brengen van bevoegde
kringen In Japon.
Nadat hieromtrent een antwoord uit Japan
zal zijn ontvangen, zal de Japansche delegatie
de Nederlandsche delegatie nader berichten
omtrent de mogelijkheden van verdere onder-
handellngen.
d. Woude uit Blaricum
hield na de lunch een inleiding over de ont
wikkeling van de zorg voor alcoholisten In
Nederland. Het alcoholisme is een gevaarlijke
volksziekte, die niet in het minst het moreele
peil der bevolking aantast. Ook vroeger waren
er menschen die aandacht besteedden aan het
lot der alcoholisten. Indlvidueele gevallen wer
den behandeld maar de wortel van het kwaad
werd niet aangetast. Later kwam men tot het
Inzicht dat alleen kennis van den aard der ziek
te een goede grondslag zou zijn voor de be
strijding van het alcoholisme. Het drankmis
bruik In allerlei vorm en bü allerlei gelegen
heden is bet verschijnsel dat in de eerste plaats
bestreden moet worden. De zoog, reddingsarbeid
moet gescheiden blijven van de drankbestrijding
in het algemeen. De alcoholisten moeten onder
deskundige leiding tot een beter leven gebracht
worden.
8pr. gaf een overzicht van de Inrichtingen
die zich belasten met de verpleging van alco
holisten en van de ondervindingen die in die
Inrichtingen zijn opgedaan. Ook aan het ont
staan en bet werk der consultatiebureaus wer
den eenige beschouwingen gewijd.
De Invoering van de curateele wegens drank
misbruik achtte spr. van groot belang voor de
redding van alcoholisten. Redding van dronk
aards Is noodlg voor henzelf, voor hun kinderen
en voor de maatschappij.
I.ANGENBERG. 472 M. 11.30 Omroep
koor door het omroeporkest van Frankfort
13.55 Gramofoonmuziek 3.40 Gramo
foonmuziek 7 30 Orkest van den West-
Dultachen ornroen o. 1. v Buschkötter
7.50 Vocaal kwartet 8.10 Gramofoon
muziek.
Bü gelegenheid van het 25-jarig bestaan van
de nationale commissie tot bestrijding van het
alcoholisme werd Zaterdag In het Jaarbeursge
bouw te Utrecht een NC A.-dag gehouden,
welke door vele vooraanstaande drankbestrijder»
uit de verschillende organisatie», die In de N.OA.
vertegenwoordigd zijn, werd bijgewoond.
Naar wy vernemen heeft de Mln. van Sociale
Zaken goedgevonden, dat aan ondersteunde
werkloosen als Kerstgave aan het einde der
week van 1733 December boven het steunbe
drag wordt uitgekeerd een bedrag, overeenko-
mede met een vierde van hetgeen de onder
steunden over genoemde week aan steun ont
vangen. Deae regeling geldt ook voor hen, die
tengevolge van de vorst niet bü de werkver
schaffing kunnen werken en daarom In de zg-
vorststeunregellng zün opgenomen.
De weleerw. heer O. J. J. Terwlsscha van
Scheltlnga, directeur van Sobrlëtas, hield een
Inleiding over de toekomst der onthouders-
beweglng. Spr. zou het onderwerp behandelen
In verband met de jeugdbeweging, op verzoek
van het bestuur der N.CA. Van belang 1» de
omwenteling die bezig Is zich In de organisatie
der jeugd te voltrekken1. In de plaats van het
jeugdwerk komt meer en meer de jeugdbe
weging. De jeugd van tegenwoordig wil zelf
handelen en niet meer behandeld worden. De
arbeid aan eigen karakter wordt ter hand ge
nomen in kernen en groepen. Wie de ziel der
jeugdbeweging begrüpt zal zich kunnen ver
heugen over het Idealisme der jongeren De
pessimisten die klagen over dezen tüd. vergeten
de medaille ook eens om te draaien en al het
heerlijke te «len dat er ook nu nog ia De mede
werking der ouderen wordt gaarne aanvaard
als de ouderen toonen de mentaliteit der jon
geren te begrijpen en te waardeeren.
Voor de onthoudersbe weging heeft de nieuwe
oriëntatie der jeugd diepe beteekenis. Spora-
FARIJS (Radio). 1725 M. 8 05 Gramo
foonmuziek 13.30 Gramofoonmuziek
1.50 Gramofoonmuziek 7.40 Gramofoon
muziek 850 ..Les saltlmbanqüe»".
Is dus het motief, dat in 1859, toen verhuur
de spoorwegen nog niet bestonden, de mini
mumgrens van twintig jaren exploitatie deed
stellen. In deae gevallen niet aanwezig, dan
behoeven redenen van billijkheid er niet van te
weerhouden, dat de termijn wordt verkort tot
de helft. Bü de aanhoudende daling van op
brengsten zal trouwens de kans op eerdere
naasting voor de eigenaren zelfs minder
vooxdeelig kunnen blijken.
Toen dr. Ledeboer had gesproken werd een
korte en waardeerende toespraak gehouden door
tnr. L. Lletaert Peerbolte, dlrecteur-generaal
voor de Volksgezondheid.
Aan de afgevaardigden van verschillende or
ganisaties werd de gelegenheid geboden hun
gelukwenschen aan te bieden. Namens den ker-
keraad der Hervormde gemeente bood ds. P
Veen zijn gelukwenschen aan, ds. Barger na
mens de Predlkanten-geheelonthoudersvereenl-
glng. P. Bon namens Sobrlëtas. F A Brand
namen» de 8.O.V. en de V A.8. Honnef namens
regeering van groot belang, omdat daardoor de interacad. Stud, geheelonth., Martlnu» na-
LUXEMQURG, 1191 M. 7.50 Belgische
avond. concert 8.40 Orkestconcert
dlach waren vroeger In Nederland de jeugdont-
houdersbewegingen waar de jeugd zelf "n aandeel
In de leiding had. De klacht wordt veelvoudig
gehoord dat de jongeren niet meer te vinden
zün voor de onthouders be weging De jongeren
voelen niet meer voor het onthoudingsloeaal
zonder meer. De Jeugd wil niet gieer een oriën
tatie die eenzüdig is. Zü toont een open oog te
hebben voor al de problemen die de maat-
schappü beroeren. Het alcoholisme is niet de
eenigste kwaal waaraan de wereld lijdt en het
alcoholisme is niet de bron van alle kwaad. De
bewüzen in het openbaar van drankmisbruik
zün minder talrük geworden, bet kwaad van
misbruik Is verfynder geworden. Maak het ont-
houdlngsldeaal aannemelük voor de jeugd door
hen er op te wyzen dat het een onderdeel van
hun eigen streven Is. Toon aan dat de cultuur
van het drankglas ln strüd is met alle waar-
achtlge vormen van cultuur.
Er wordt nog onnoembare schade toegebracht
aan de volkskracht door den alcohol Daar moe
ten we de jeugd op wijzen, want voor dat ar
gument zal de jeugd ontvankelük «ün. Ook de
vraag van het waarom dient behandeld te wor
den als tevoren de belangstelling van de jeugd
Is gaande gemaakt. We hebben ons af te vragen
of de ouderen ln onze beweging geen fouten
hebben gemaakt. De vraag moeten de ouueren
zich stellen of hun werk nog aannemelijk is
voor de jongeren. In Sobrlëtas zün er sinds
kort pogingen ln het werk gesteld om nieuwe
vormen in de beweging te brengen en zoo de
Jeugd te winnen. Sobrlëtas wordt aangepast
aan het achoone geheel der Katholieke jeugd
beweging. In de jeugdclub» van Sobrlëtas kernen
de ouderen niet om gezag uit te oefenen maar
om het contact met de jeugd te bewaren. De»e
clube werken in op hun eigen omgeving en door
dringen de geheele Jeugdbeweging met de ont-
houdlngsgedachte. Het la niet altüd door de
oudere leiders begrepen dat we ten opzichte
van de jeugd de directe leiding moeten ver
vangen door een Indirecte leiding. We sullen
zelf tot de jeugd gaan als de jeugd niet tot
ons komt. Ons ideaal is een stuk van het al-
gemeene jeugdideaal. Het inzicht moet komen
dat de nieuwe oriëntatie van de jeugd een aegen
kan worden voor de onthoudingsbeweglng.
Een hartelük en langdurig applaus beloonde
den spreker voor sün gloedvol betoog, waarna
de voorzitter het woord tot hem richtte en o.a.
zeide dat de rede van den laatsten spreker
voor hem een openbaring was geweest. Spreker
hoopte dat alle aanwezigen de woorden door
den weleerw. beer Terwlsscha gesproken ter
harte zouden nemen.
Na een korte toespraak van den voorzitter
werd de büeenkomst gesloten. De vergadering
werd druk bezocht. Onder de aanwezigen merk
ten wü nog op den heer B. J. J. Wükamp. lid
van Gedep. Staten ln -de provincie Utrecht en
den heer J. G. Suring, lid van de Tweede Kamer
der Staten-GeneraaL
Voorgesteld wordt derhalve voor den
spoorweg de gebondenheid aan tarieven,
zoowel wat de reizigers als de aangeboden,
niet door wettelüke bepalingen uitgesloten
goederen betreft, aldus te verzachten, dat
niet mag worden vervoerd tegen hoogere
vrachtprüzen dan in de openlük aangekon-
dlgde tarieven zijn aangegeven.
Vrüdagavond Is een zestienjarige loopjongen
van den comestibleshandel J.. A Mulder te
Apeldoorn, in de Jachtlaan aldaar In een
onbewoond huis binnengelokt, mishandeld en
beroofd van ongeveer 90. waarna hü in een
kleerenkast werd opgesloten.
De onbekende dader, van wten slechts een
vaag signalement kon worden opgegeven, heeft
zich daarna op de flets van den jongen ver
wijderd. Het rüwlel is naderhand teruggevonden.
Het signalement van den dader is: niet oud.
lang ongeveer 1.75 meter, gekleed ln lange jas
en vermoedelük donkere alplnomuts. Aange
zien hü onhoorbaar liep, droeg hü vermoedelük
schoenen met rubberzolen en hakken.
Aldus zal de gelegenheid om tegen overeen
gekomen lagere vracht te vervoeren, die m de
bestaande derde, vierde en vüfde leden van ar
tikel 31 was beperkt tot goederenvervoer, ook
worden geopend voor relzlgersvervoer En voor
het goederenvervoer wordt deae gelegenheid
verruimd door wegneming van de tot dusver
opgelegde beperkingen.
Van belang voor het spoorwegbedrüf is voor
al, dat het vüfde lid, omtrent automatische uit
breiding van overeengekomen verladlngen tot
smdere belanghebbenden en verplichting tot
openbaarmaking, komt te vervallen. Het alge
meen gebillükt streven haar minder ongelük-
held van concurrentle-voorwaarden tegenover
het vervoer per auto wordt aldus op redelijken
voet bevredigd.
De redactie van het overblüvende eerste lid
is eenlgszins gewüzlgd en vereenvoudigd.
Tegenover den plicht van de spoorwegdirectie
om van Iedere overeengekomen vrachtveilaging
openlyke aankondiging te doen en deze dade-
UJk in denzelfden omvang toe te passen voor
alle goederen van geiyken aard, die op het
zelfde baanvak en onder dezelfde voorwaarden
ten vervoer worden aangeboden, staat vrüheid
van den ondernemer van een autodlenst, die
bovendien van den plicht tot openbaarmaking
van verlaging gebruik kan maken om deze te
onderbieden.
Hierbü komt, dat vervoer per auto door den
aard van het bedrijf tegenover spoorwegvervoer
in verschillende opzichten natuurlüke Voordee
len biedt en een voorsprong heeft wegens ont
breken van vervoerpllcht, die den spoorweg
noopt tot aanvaarding ook van minder voor-
deellg vervoer, waarnaar de auto geen gading
maakt.
Een en ander heeft tengevolge, dat meer en
meer vervoer van den spoorweg naar den weg
afvloeit, ook voor zoover dit bü minder verzchil
in concurrentle-voorwaarden den weg niet zou
kleien. Het moet dan ook een elsch niet alleen
van blllükheld, maar vooral ook van vervoer-
economie worden geacht de In dit opzicht be
staande ongelükheid te temperen.
Weliswaar zouden aan autodiensten over
eenkomstige verplichtingen kunnen worden op
gelegd als voor de spoorwegen gelden, doch be-
twüfeld moet worden, of naleving van zoodanige
voorschriften met betrekking tot honderdtallen
diensten ln de praktyk zou kunnen worden ver
zekerd.
MILAAN, 331 M. 4.30 Dansmuziek
6.50 Gramofoonmuziek 8.00 Operette.
BEROMVNSTER. 460 M. 5J0 Gramo
foonmuziek 8.30 Luisterspel.
VOOR NADERS BIJZON DE RH EDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RAD1OGIDS
Een ijstocht is in deze dagen voor
duizenden een heerlijk vermaak ge
weest en laat ons voor de ijsliejheb-
bers hopen, dat ze ook nog dezen
Zondag hun hart kunnen ophalen.
We gaan vol moed op weg en als
*t met ons schaatsen niet opschiet dan
ligt het natuurlijk aan de schaatsen of
aan ’t ijs. Onderweg leggen we hier
en daar eens aan en we komen ook wel
aan een tweesprong, waarbij we ons
moeten bezinnen welken weg te kie
zen.
Als in ons leven. Sommigen wanhopen
in de eerste uren het vol te kunnen
houden, maar niets dat Hollandsche
beenen zoo standvastig maakt als t
hard gestolde water. We worden zoo
gauw optimist temidden van f schil
der achtige winterlandschap. Als de
baan goed berijdbaar is, noemen we
haar al spoedig prachtig en wanneer
we aan brokstukken komen die hob-
bel-de-bobbel zij i en waarin de mest
schuiten of ijsbrekers huis hebben
gehouden dan troosten we ons: straks
wordt het wel weer beter. Vooruit.
We spannen ons in om "t eindpunt te
halen Als in het leven.
Aan de Memorie van Toelichting wordt ont
leend:
De thans uiterst moeilüke omstandigheden
Van het spoorwegbedrüf nopen tot een drietal
Wetswüzlglngen. waarvan twee de Sjooorwegwet
betreffen en een de Locaalspoor- en Tramweg-
wet.
Het schijnt amper noodlg ln herinnering te
brengen, dat de thans ongunstige uitkomsten
van het spoorwegbedrüf mede zün te wijten aan
de verplichting tot exploitatie van aan anderen
behoorende locaalspoorwegen. Ondanks onvol
doende opbrengstvermogen moeten krachtens
in geheel anderen tüd gesloten contracten aan
de eigenaren dier lünen ultkeeringen worden
gedaan, die door de schrale opbrengsten aller
minst worden gerechtvaardigd. Veelal is zelfs
Bonder ultkeeringen de opbrengst niet voldoen
de om de kosten te dekken. Het bedrüf is ech
ter. zooals biykens artikel 1374 B W. vanzelf
spreekt, niet bü machte eenzüdig zich van der-
gelüke schadelüke contracten te ontdoen.
Onderhandeling met de eigenaren leidt
blükens de ervaring zelden of nooit tot wegne
ming van bet euvel. Ook bü de meest welwil
lende gezindheid van hun kant is dit begrüpe-
lük. want hoe zouden zü zich kunnen belasten
met schadeposten, die voor het spoorwegbe
drüf te drukkend blüken?
Een oplossing laat zich denken, als gebruik
kan worden gemaakt van bet recht van naas
ting volgens artikel 49 der Spoorwegwet. De
concessies plegen tweeërlei wijze van naasting
te kennen. De een bevat terugbetaling van de
aanlegkosten, en zou thans voor de eigenaren
even voordeellg als voor den Staat nadeellg
«ün. Daartegenover is echter de bevoegdheid
om artikel 49 der Spoorwegwet toe te passen
onverminderd voorbehouden. Dan wordt de
naastingsprüs afgeleid uit de zuivere inkomsten
van den spoorweg over de laatste jaren en kan
dus een uitkomst worden verkregen, die niet
ïngedlend is een wetsontwerp tot wüzigtng
Van de Spoorwegwet en van de Locaalspoor- en
Tram wegwet.
Drs. A J. Montün uit Utrecht, voorzitter
der N.CA, sprak een kort openingswoord en
heette ln het büzonder welkom prof. dr. J R.
Slotemaker de Bruine, minister van Sociale
Zaken en droeg het presidiaal der vergadering
aan zyne excellentie over.
Prof. Slotemaker de Bruine hield
een rede waarin o.a. het volgende werd gezegd.
Spr. was dankbaar de
büeenkomst te kunnen
bewonen en wel als par
ticulier en als minister.
Spr. wees op de gioote
beteekenis van de N.C.A.
die vüf-en-twintig jaar
heeft gewerkt in het be
lang van de volksge
zondheid. Toen de com
missie nog niet bestond
ontving de regeering uit
de verschillende kringen
van drankbestrijders
vaak tegenstrüdlge ad
viezen en tegenstrydlge
wenschen te hooren.
Toen de concentratie in de N. C. A. was
tot stand gekomen was dit dan ook voor de
Zaterdagnacht heeft een groote brand gewoed
ln de timmerfabriek van de fa. Boons aan de
Laandersstraat te Heerlen.
Te omstreeks half 3 werd de brandweer ge
waarschuwd, dat brand was uitgebroken en
spoedig was zü met twee motorspuiten ter
plaatse en tastte het vuur met acht stralen van
drie zijden aan. Het duurde ongeveer een uur
voor de brand zoo ver was bedwongen, dat geen
gevaar meer voor de belendend» perceelen wa» te
I i reezen. De fabriek zelf was echter geheel uit
gebrand.
Door de politie werd gearresteerd de 30-jarige
W, die een inbraak pleegde ln een sigarenwin
kel gelegen tegenover de timmerfabriek, even
na het uitbreken van den brand. Toen W. naar
het politiebureau werd overgebracht, bleek, dat
hü dezelfde persoon was, die tevoren tegen eeni
ge survellleerende agenten gezegd had. dat, wan
neer zü hem geen onderdak zouden verleenen.
hü den boel In brand zou steken. Men vermoedt
thans dat hü meer van den brand in de tim
merfabriek afweet.
Tengevolge van den brand komen 60 personen
zonder werk. De schade wordt op ruim 100.000
gulden geschat. De fabriek was op beurspolls
verzekerd.
De Nationale Woningraad (Alg. Bond van
Woningbouwvereeniglngen) heeft ln een adre»
aan de Tweede Kamer ernstig bezwaar ge
maakt tegen het aanhangige wetsvoorstel tot
wüzigtng van de Woningwet.
Onze Romeinsche correspondent
seint ons. dat de hoogeerwaarde
pater Willem Cobben, van de
Priesters van het H. Hart, missio
naris van Abo, is benoemd tot
apostolisch-vicaris van Finland al»
opvolger van Z. H. Exc. Mgr. Dr.
J. M. Buckx. die, zooals reeds ge
meld, voor gezondheidsredenen ont
slag had gevraagd.
echter volledig vast aan vroeger bedongen rech-
ien op voortduren van tramexploltatle en be
let de aangeboden modemlseerlng, die aan-
merkelüke bezuiniging zou brengen. Mogelyk-
held van naasting te scheppen schünt het
aangewezen geneesmiddel.
Ook voor de hlerbedoelde tramwegen spreekt
heV vanzelf, dat op eenig concreet voorstel tot
naasting niet wordt vooruitgeloopen.
m een wanverhouding behoeft te staan tot bet
te geringe opbrengstvermogen.
Voorstellen In dezen zin zün omtrent eenige
locaalspoorwegen ln voorbereiding.
Ten aanzien van enkele ln latere jaren tot
stand gekomen lünen stuit men echter op de
moellükheld, dat zü nog niet gedurende het
coor artikel 49 genoemde tüdvak van twintig
jaren ln exploitatie zün. Uit de gedachtenwts-
yllng omtrent deze van 1859 dateerende be
paling mag de bedoeling worden afgeleid, dat
men door het stellen van dezen termün. waar
binnen naasting niet mogelük zou zün. den
ondernemers de kans wilde geven eenige vrucht
te verwerven van het door ben aanvaard ri
sico.
In de hlerbedoelde gevallen kan deze over
weging echter kwalük gelden, want van eigen
exploitatie en dragen van daaraan verbdhden
risico is geen sprake. Integendeel Is het rl-
rico voor de exploitatie komen te drukken op
N. S. en mlddellük op den Staat.
WeENEN. 517 M. 6.50 Adventsavond
7.50 Joegoslavische muziek 9.40 Om
roeporkest.
De sterk toenemende concurrentie, die het
spoorwegvervoer ondervindt van het motorver-
voer langs den weg, heeft meer en meer aan het
licht gebracht, dat de thans ln artikel 31 der
Spoorwegwet voorkomende verplichtingen om
trent volstrekte gelükheid van behandeling, wat
de tarieven betreft, en openbaarmaking van
'Overeengekomen vrachtverlagingen voor het
vervoer van goederen verouderd zün De ln vele
opzichten ongelüke conaurrentlestrüd schünt
het scherpst van de züde van den vrachtauto,
doch laat zich ook wat de autobus betreft, aller
minst wegcüferen.
De bestaande regelingen stammen uit een
tüd, toen de ondernemers van spoorwegdiensten,
al bestond hier te lande voor bet goederenver
voer steeds de zware concurrentie van den
waterweg, toch geacht konden worden voor snel-
vervoer aeker feltelük monopolie te bezitten.
Thans is door de groote ontwikkeling van het
motorvervoer van dit zelfs vroeger slechts be-
trekkelük monopolie praktisch uiterst weinig
overgebleven. Daarmede Is de noodzakelü kheld
vervallen om ln dit opzicht van den spoorweg
büsondere waarborgen te elschen. te meer, om
dat autodiensten aan dergeiyke wettelüke voor
schriften niet onderworpen zijn en ook moel-
lük onderworpen kunnen worden.
HII.VERSCM. 296 M. AVRO 8.00
Gramofoonmuziek 10 01 Morgenwydlng
10 16 Gramofoonmuziek 10 30 Kamer-
muzlek-door het Realdentlekwartet „11 00
Kook- en bakpraatje door mevr R Lotge
ringHlllebrand..Echte wlnteracbotela"
11.30 Het Realdentlekwartet 12 00
Tijdsein Avro-klok 13.01 Lunchconcert
door het Omroeporkest o. 1. v. Nico Treep
12 40 Gramofoonmuziek. daarna om
roeporkest 1.30 Gramofoonmuziek
I 45 Omroeporkest 3.15 Verzorging zen
der 3.30 Omroeporkest 3 00 Knipcur
sus door mevr Ida de Leeuwvan Rees,
0e les 4 00 Pianorecital door Rle Baten
burg 4.30 Radlo-kinderkoorzang o 1. V.
Jacob Hamel 5 00 Verhaaltje», en versjes
voor kleinere kinderen door mevr. Antoi
nette van Dijk VPRO 5 3” BlJbelvertel-
llngen V -Jr jonge menschen. Xle voor
dracht door ds. B. J Arts voor jonge men
schen: .Jozua” AVPO 6.00 Orgelconcert
door Plerre Palis Solist: Boris Lenskv.
viool 7.00 Causerie overt"..De Kunst In
nood”. Luc. Willink spreekt Over de uit
gave van het Standaardwerk 7.15 Gra
mofoonmuziek 7 30 Engelscha les voor
gevorderden door Fred Fry. 9e les 8.00
Tijdsein Avro-klok 8 01 Vaz Dlas 8.05
Internationale Cabaretavond m m. v. Bar
nabas von Geczy en zijb orkest: Tbe Har
mony Kings; Lial Loftier, harp: Helnrleh
Trelber von der Trelb. 7-snarlge viool: Jo
sephine Baker met haar gezelschap
II 00 Vaz Dlas 11.10 Aansluiting met
..The House of Lords" te Den Haag. Dans
muziek door het ensemble Lennartz
13.00 Tüdseln en sluiting.
(1929) zün
der dan twintig jaar ln exploitatie. Op
vraag, of deze lünen na tien jaar exploitatie
behooren te worden genaast, loopt het voor
stel niet vooruit. Het beoogt enkel de moge-
lükheid daartoe te openen.
Blükens art. 5. eerste lid. der Locaalspoor-
en Tramwegwet is artikel 40 der Spoorwegwet
op tramwegen tot dusverre niet van toepas
sing, zoodat naasting alleen door vergoeding
van de aanlegkosten volgens de concessies
trogelük zou zün. Meestal is door geringheid
van .opbrengsten de werkelüke waarde aan
zienlijk lager. Het kan vooral onder de tegen
woordige omstandigheden niet onbiUük wor
den geacht. Indien ook voor tramwegen de
mogeiykheid wordt geopend van naasting te
gen vergoeding van niet meer dan de werkelij
kt waarde. Omtrent aanvaarding van latere
wetsbepalingen luiden de concessies sooala bo
ven voor locaalspoorwegen werd medegedeeld.
De aan andere behoorende tramwegen waar
omtrent het spoorwegbedrijf bezwarende ex-
ploltatle-overeenkomsten heeft na te leven,
zyn de lünen Denekamp-Oldenzaal-Gronau.
Hoom-Bovenkarspel-Grootebroek. Alkmaar
Behagen en de tramwegen op Zuld-Beveland.
Alleen de laatste zün (1927) minder dan tien
jaar ln exploitatie. Voor Alkmaar-Schagen
wordt behoefte aan de voorgestelde mogelijk
heid van naasting minder groot, nu het bü
uitzondering gelukt Is met de eigenaresse tot
overeenstemming te komen omtrent opbreken
van het schadelükste baanvak Warmenhulzen-
8c hagen.
Afzonderlüke vermelding elscht de stoomtram
Ede-Wagenlngen, die blükens artikel 1 der bü
de wet van 13 December 1892 bekrachtigde
overeenkomst door 8. 8. is gekocht van de ge
meente Wagenlngen. 8. 8. begeert bü dit thans
schadelük geworden vervoermiddel den perso
nendienst te vervangen door een autobusdienst
van A.T.O. De gemeente Wagenlngen houdt
Op den voorgrond wordt gesteld, dat dit be
zwaar zich in bet büzonder richt tot die voor
gestelde bepalingen, welke niet geacht kunnen
worden onontbeeriyk te zün voor een doeltref
fende regeling der huidige huurmoellükheden-
Betoogd wordt, dat voor een goede uitvoering
van de Woningwet en een doeltreffende wp-
nlngvoorzlening decentralisatie een eerste voor
waarde is. Dit is trouwens de grondgedachte
van deze wet.
Het wetsvoorstel gaat echter ln tegenover
gestelde richting.
Verschillende aangelegenheden, waarvan de
regeling, zoo zü dan centraal moet zün. toch
ln elk geval behoorde 'te geschieden bü de wet.
worden eenvoudig overgelaten aan een regeling
bü algemeenen maatregel van bestuur.
Gewezen wordt op de noodzakelijkheid van
bevordering van den woningbouw door gemeen
ten en vereenigingen. omdat alleen deze ln ds'
practük arbeiderswoningen bouwen.
Ernstig wbrdt gewaarschuwd tegen de blijk
baar bü de regeering bestaande neiging om den
aanbouw van goedkoopere woningen te bevor
deren door verlaging van het wor.lngpeil.
Ook tegen het voornemen van de regeertng
om het annulteitenstelsel zoodanig te veran
deren. dat gedurende de eerste 15 30 jaar
de huren voor nieuwe woningen belangrük
hooger zullen moeten zün. dan bü het huidige
stelsel het geval is, wordt ernstig bezwaar ge
maakt.
Het voorstel om aan de verleening van bü*
dragen den elsch tot terugbetaling te verbinden
wordt eveneens bestreden. Dit zal belemmerend
werken op den bouw van woningen ter vervan
ging van krotten.
Tegen het beslag leggen op de exploltatie-
overschotten van in een goedkoopere periode
gebouwde Woningwetwoningen behoeft geen
beswaar te bestaan, mits de regeering over
neemt de regeling, welke de commissie-Vliegen
hiervoor heeft voorgesteld. Deze regeling houdt
ln. .dat het Rük dan ook zün volle aandeel «al
dragen ln de werkelüke exploitetie-verlieien.
dat 20 pet. der overschotten ln het bezit blyft
van de betrokken bouwverveniging en dat een
commissie van onpartijdige deskundigen wordt
ingesteld, die wordt gehoord telkens, wanneer
tusschen Rük. gemeente en bouwvereeniglng
geen overeenstemming bestaat omtrent de be
rekening vaa huren, exploitatieverliezen of
-overschotten.
Tenslotte dringt de Nationale Woningraad
aan op het opnemen van een wetsbepaling,
welke waarborgt, dat van regeeringswege geen
ingrypende maatregelen worden getroffen,
welke het werk der bouwvereeniglngen raken,
zonder dat tevoren de organisaties dezer ver
eenigingen daarover worden gehoord.
HAMBERG. 372 M. 11.05 Kleine om-
roepkapel o. I. v. Willy Steiner 11.40
Vervolg concert 13.40 Populaire muziek
1.5e Gramofoonmuziek 4.50 Kleine
Noragorkest o 1 v. Gerhard Maasz 5 20
Gramofoonmuziek 7.35 Cyclus van Ham
Lelp en kapitein Herbert 8 35 Kleine
Noragorkest o. 1. V. Gerhard Maasz 10.00
Noragorkeat.
9 20 Kamermuziek 9.40 Orkeetoonoert
1050 Dansmuziek.
BRV8SEL, 509 M. 13.30 Gramofoon
muziek 12.55 Gramofoonmuziek 150
Pianorecital 1.45 Gramofoonmuziek
5 30 Radlo-orkest o. 1. V. Franz André
6.35 Gramofoonmuziek 6.50 Gramofoon-
muziek 8.20 Radio-orkest o. 1. v. Franz
André 9 30 Omroepeymphonle-orkeet o.
1. V. Jean Kumpe.
KALVN'nRORG. 1153 M. 11.30 Stryk-
orkeet van Wlvez o. 1. v, Arnold Nielsen
3.30 Orkest o. 1. V. Teddy Petemm
7.20 Folmer Jensen, piano 9.10 Gramo-
fóonmuziek 9.35 Mandoline-orkeetcon-
cert 10.30 Dansmuziek.
BERLIJN. 419 M. 5 20 Concert 7.35
Programma van Hamburg.
HVIZEN, 1875 M. KRO 8 00 Mor-
genconcert 10.00 Gramofoonmuziek
11.30 Godsdienstig halfuurtje door pastoor
L. H. Perquln 13.00 Politieberichten
13.15 De Kro-Boys o. 1. V. Plet Lustenhou-
wer 3.00 Vrouwenuurtje 3.00 Mode-
cursus door mevr. H. CuppensGeura
HIRO 4.00 Uitzending voor de Theosofische
vereeniging: grsmofoonmuzlek 4.10 Mr.
dr. D. Albers: ..Het pas van evolutie"
4.35 Gramofoonmuziek 4.45 mevr G. J.
HeromaEnnen: ..De vrouw en het Vre
deswerk" KRO 5.10 Gramofoonmuziek
6.30 Pianorecital door Kathe Hoffenreich
6.45 Gramofoonmuziek 6.00 Max
K. Gerlach: „Kerstmis en nieuwjaar in
Duitschland” 6 15 Vervolg pianorecital
6.30 Gramofoonmuziek 6.40 Esperan-
tocursua door P Hellker 7.00 Politiebe
richten 7.15 Dr. L. Veeger: ..Natuurba
den" 7.35 Gramofoonmuziek 7.45
Verbondskwartleztje 8.00 Kro-bovs o. 1.
v. Plet Lustenhouwer 8.30 Vaz Dlas
8 35 ..De Vampier”, spel uit Holli^eood ln
een bedryl door Mlnny Heyermans 9 00
Vloolsoll door Iso)df Manges 9.15 So-
Ustenconcert door bet Kro-orkest o. 1. V.
Johan Gerritsen <10 00 ,.Oud-hlstorlsche
figuren” door H van der Heerenbeeint
10 15 Het Kro-orkest o. 1. v. Johan Gerrit
sen H.00 Gramofoonmuziek 13.00
betere samenwerking mogelük werd. Er zün er
veten die aan de oprichting der N.CA. hebben
medegewerkt en spr. zal geen namen noemen,
ofschoon hij een uitzondering wilde maken en
wel voor den heer P. van «ter Meulen. een der
oprichters en eerste voorzitter der N.CA. en
oud-voorzitter van de Nederl. Vereen, tot af
schaffing van alcoholh. dranken. De regeering
had de behoefte gevoeld om haar waardeermg
uit te drukken voor het werk der N.CA. en
daarom verheugde spr. zich erover dat hu kon
mededeelen dat de beer P. van der Meulen.
.thans Ridder, in de Orde van Oranje-Nassau,
bevorderd is tot Officier in de Orde van Oranje-
Nassau. Verder heette spr. nog alle aanwezigen
van harte welkom, in het büzonder wethouder
Smulders, waarnemend burgemeester van
Utrecht en den heer B. de Brey, inspecteur van
de Volksgezondheid.
Het woord werd daarna gegeven aan den
secretaris, dr. R. E. Wierenga, die eenige be
richten van verhindering voorlas en de felld-
tatietelegrammen welke waren ontvangen.
Na een korte pauze werd een Inleiding ge
houden door dr. J. Henrl Ledeboer uit Amster
dam over het onderwerp: ,X> jaar gezaxnenlüke
drankbestrüding.” Als vruchten van de samen
werking ln de N.C.A. noemde spr. oa. ln zün
inleiding het groote volkspetltlonnement van
plaatselüke keuze waardoor het gelukte meer
dan 670 000 handteekenlngen te verkrijgen; de
actie in de oorlogsjaren om te voorkomen dat
het graan verstookt werd tot jenever belde ein
digend met een audiëntie ten palelze. Ook
memoreerde spr. feiten van minder groote be-
teekenls, zooals: borden met spreuken op sta
tions, drankbestrüding ln veenstreken, actie
tüdens de Olympiade, bestrijding van drank-
advertentles.
Tüdens zün rede herdacht spr. het overiyden
van leden der N.C.A., die zich op buitengewone
wüse verdlenstelük hebben gemaakt voor de
drankbestrüding en noemde os. de namen van
mgr. Ariens en Pater Ildefonsus.
Blükens de in art. 58 der wet van 1859 (thans
art. 66) vervatte overgangsbepaling konden op
eerder bestaande spoorwegdiensten verschillen
ende artikelen, waaronder de naastlngsregel
van artikel 41 (thans 49), van toepassing wor
den verklaard, en zou vergoeding van hieruit
ontstane schade alleen mogelük zün, voor zoo
ver deze schade niet voortvloeide uit bü con
cessie aanvaarde verplichtingen. In de conces-
cies komt thans slechts een bepaling voor,
waarbü de concessionnaris zich onderwerpt
niet alleen aan bestaande, maar ook aan toe
komstige wettelüke bepalingen omtrent zün
spoorweg. Daar dus de eigenaren wüziging ook
van de wettelüke naastingsbevoegdheid bü
voorbaat hebben aanvaard- bevat bet voorstel
jegens hen geen onblllükheid.
De locaalspoorwegen WinsumZoutkamp
(1922), Stadskanaal Ter Apel (1924) en Gro-
nlngen-Slochteren-Welwerd (1929) zün min
de
WARSCHAU. 1411 M. 5.55 Mevr. Ma
rie Ronska zingt 7 20 „Le jeune rol”,
operette ln drie bedryyen van Kalman
9.50 Dansmuziek.
