Prikkeldraad
r
Artisten geweerd
Diplomatie
Handelspolitieke her-oriënteering
Ds. Kersten en de koe
DE RIJN ZIT DICHT
Een foto van de ijsmassa voor de stad
niet in
er
PLECHTIGE KERSTVIERING
Op de Heilig-Land-Stichting
ROTTERDAMS GRENZEN
KERSTVLUCHT DER K. L.M.
De „Pelikaan” Djask geporteerd
PRINSES JULIANA
MGR. MATHIAS BRANS O. C.
Dertig jaren priester
„Amigoe di Curasao”
export stond
millioen
f
Een religieus socialist
het woord
Merkwaardige handels-
posities
Behuizing Pensioen
raad
Het verkeer WillemsdorpMoer
dijk geheel ontwricht
Organisatie
gekend
PONT OP EEN ZANDBANK
GELOOPEN
De uitsluiting uit het bioscoop
bedrijf heeft begrijpelijke
rust in deze kringen
gewekt
De uitgave van f 600.000 berust op
een misverstand
Het Wilhelmus mis
bruikt
EEN KERSTBOOM OP DE
STATIONS
De havenwerken moeten in de
uitbreiding vallen
Attentie van de Spoorwegen
reizend publiek zal zich dezer dagen kun-
aan een schouwspel, dat in Ne-
nieuw is. Ten minste buitenshuis.
Waar nog surplus te vinden is
voor compensatie elders
WOENSDAG 20 DECEMBER
3
het
op
Wy lezen In de „Vee en Vleeschhandel”:
liet
aan
on-
dezer
N.
Deze
deze
hoofdbestuur
en
deze
nog
f»
uit, dat
er
waartegenover stond een export
en
ook
I
Wij hebben ons, vooral gedurende den
laatsten tijd, bijna blind gestaard op de
handelsverhoudlng Nederland-Duitschland
en daarbij oi. te eenzijdig het oog gesloten
gehouden voor zekere handelsposlties ten
opzichte van andere landen, met name een
aantal Amerikaansche en Aziatische sta
ten, w.o. de Vereenigde Staten, Argentinië,
Brazilië, Canada, Chili, Mexico, China,
Britsch-Indië, Japan.
Het wil ons voorkomen, dat hier nog wel
enkele miljoentjes import-surplus te vinden
zijn, welke tot verbetering van de Neder
landsen-Duitsche handelsverhoudlng uitste
kend benut kunnen worden.
En voor de Nedarlandsch-Duitsche han-
delsverhouding niet alleen!
Mogen wij hier eens enkele cijfers doen
spreken?
In het krlslsjaar 1931 importeerden wij:
Verschenen ia de Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer inzake het wetsontwerp wij
ziging van de begrootlng van het algemeen bur
gerlijk pensioenfonds voor 1933.
f
f
t
f
t
115.70
16.19
18.03
5.34
4.67
f 12.47 millioen; voor 16.91 millloen en
voor 8.88 millioen; waartegenover
staten van ons importeerden voor respect
3.53, 10.01 en 2.26 millioen.
2.90
8.41
1.41
nu
nu
Hieraan wordt ontleend, dat de opvatting, dat
de stichting van een kantoorgebouw voor den
Pensioenraad voor 's Ryksachatklst een uitgave
van f 600.000 zou vorderen, op een misverstand
berust. Het ligt In de bedoeling, het bestaande
kantoorgebouw van den Pensioenraad te verhu
ren. Zoo wordt het Pensioenfonds voor een be
langrijk deel der te maken kosten ontlast en
zou het Rijk, door dat gebouw te huren, van
de noodzakelijkheid worden ontheven, zelf een
gebouw te stichten.
Argentinië
Brazilië
Canada
Chili
Mexico
China,
teerden
2.16
7.64
0 62
1.33
China
Britsch-Indië
Japan
Ver. Staten
Argentinië
Brazilië
Canada
Chili
Ned. import
56.03
58.88
954
11 68
1.02
7.84
13 48
6.76
Ned. export
26.02
6.23
103
3.89
w 0.24
ge-
het
dit
en
De Hellig-Land-Stlchtlng
voor iedereen vrij open.
De deelnemers aan den tocht worden ver
zocht zich te verzamelen in de Cenakel-kerk
om half vjjf uur. Hier wordt een korte inlei
ding gehouden door Pater Dra. J. Ejjckeler. die
ook bij elk der monumenten een korte toelich
ting geven zal.
Aan de kerkdeur worden de lampjes uitge
reikt, aan leder die daarnaar verlangt.
Voor het geval dat het gezelschap echter te
groot mocht wezen, wordt aan wie self lam
pions in zjjn bezit heeft, aangeraden die mee te
brengen.
De tocht heeft als bedoeling om op een zeer
populaire maar devote manier de gebeurtenis
sen van Kerstmis voor den geest te halen en
op die wijze de stemming van den Kerstnacht
voor te bereiden. Deze plechtigheid duurt van
half vijf tot zes uur
een kerstboom verschijnen zal.
J een verrassing mje-
Naar wij vernemen heeft de Prinses wegens
een lichte ongesteldheid van haar voorgeno
men verblijf op Het Loo afgezien.
Het Kerstvllegtulg van de K L. M de „Pe
likaan" is Dinsdagavond te 23.15 uur (G.M.T.)
te Bagdad aangekomen. Te 0 30 uur O. M. T.
hedenochtend is het toestel weer van Bagdad
vertrokken met bestemming naar Bushlr, waar
het hedenmorgen te 4.05 uur O. M. T. is aan
gekomen. Te 4.40 uur O. M. T. is de „Peli
kaan" weer van Bushlr vertrokken.
De ..Pelikaan” is kort na de "aankomst in
Djask om 1250 alweder vertrokken In de rich
ting Karachi.
Naar Vereen. Staten voor
Argentinië
Brazilië
Canada
Chili
Mexico
Reeds jaren geleden heeft de Pensioenraad
dc aandacht van den toenmallgen minister van
financiën gevestigd op het fett, dat de bestaan
de kantoorruimte onvoldoende was voor den
dienst en dat de bezwaren geleidelijk toenamen.
De versobering in den Rljksdlenst heeft aan
zienlijke blijvende arbeidsvermeerdering bij den
IVnsioenraad ten gevolge, hetgeen vrijwel de
geheele administratie aangaat. Mede hierdoor
Is een aantal afdeellngen veel te eng behuisd,
wat stagnatie in den dienst geeft.
Het huren van een kantoorgebouw voor een
personeel van ruim 200 personen met archief,
kaartstelsels en machines is niet mogelijk. De
mogelijkheid, den dienst van den pensioenraad
In de leegstaande gebouwen van de technische
hoogeschooi te Delft onder te brengen, is onder
zocht met negatief resultaat.
Britsch-Indië en Japan expor-
naar Nederland respect, voor
7.90
f 18.52
Nederlandsche Import van respect.:
f 6.37 millioen; f 17.16 millioen en
t 4.35 millioen.
Het geval met de Duitsche rogge heeft
ons doen zien, dat er voor ietwat grooteren
import uit Dultschland elders en hoe
gemakkelijk! compensatie te vinden is,
dank zij het zeer ruime surplus aan invoer,
waaraan ons land b.v. ten aanzien van
Argentinië laboreert.
Onze Aziatische mede-handelsstaten Chi
na, Britsch-Indië en Japan, paradeeren
over 1932 in de handelsstatistieken met ex
port en import als volgt:
oen Nederlandsche onderhandelaars
onlangs te Berlijn en later te Den
Haag van Duitsche regeeringsafge-
vaardigden een zoo gunstig mogelijke rege
ling voor de uitbetaling van renten in
contanten en in scrips moesten zien te ver
krijgen, hebben zij de Duitsche schuldenaars
eenlgszins „genadig” weten te stemmen
door hun in ruil voor 50 pet. in contanten
en 50 pet. in scrips o.a- een extra import
van een zeker quantum Duitsche rogge toe
te zeggen.
Sindsdien is de financieel-politieke ver
houding tusschen Nederland en Dultschland
er niet prettiger op geworden en vooral de
nieuwste manoeuvre van den president der
Duitsche Rijksbank, dr. Schacht 30 pet.
contanten en 70 pet. scrips zal er veel
toe bijdragen, dat hier te lande gewanhoopt
zal gaan worden aan een behoorlijke be
handeling van Nederlandsche schuldeischers
door Duitsche schuldenaars.
Zulks vermindert echter in geenen deele
de belangrijkheid van het feit, dat de on
langs met Dultschland getroffen regeling
gunstiger betalingscondities in ruil van
iets méér Import de aandacht heeft doen
vallen op nog zeer weidsche mogelijkheden
voor Nederland in internationale handel
en de vraag heeft doen rijzen, of in het
thans gebeurde geen tip te zien is voor
een wenschelijke. Ja noodzakelijke her-
orienteering van onzen handel, zoowel In
als uitvoer.
Lang niet alle mlllloenen-bedragen zijn
in dit lijstje van lm- en export even belang
rijk, maar de verhoudingen tusschen de
lm- en export-bedragen schijnen ons toch
wel teekenend.
Wat nu de drie Aziatische staten China,
Britsch-Indië en Japan betreft:
de uitvoer van die staten naar Neder
land bedroeg in 1931 respect.:
millioen; 29.55 millioen en
millioen, waartegenover stond een
ooorn komt te staan op bet tweede perron,
de tunneitrappen.
et lijdzame Nederland wordt opnieuw
Lj gedupeerd. De stoutmoedige schaak-
J A speler Dr. Schacht heeft een zoo bru-
talen zet gedaan, dat het voor ons een ver
loren spel wordt, Indien thans geen verzet
zonder berusting volgt. Hij heeft het trans
fer-quotum verlaagd van vijftig op dertig
procent. Van deze drastische verlaging wor-,
den de Nederlandsche crediteuren slacht-
rffers een paar dagen, nadat de Nederland-
,che Regeering tamelijk tevreden In een
jjsndeisverdrag berustte zonder dat eenlge
zekerheid verkregen was der transfer-be
lling van tenminste de in uitzicht ge
stelde 50 pet.
De Duitsche politiek der chicanes en des
illusies wordt tegen de buitenlanders voort
gezet. Nog onlangs protesteerden hun des
kundigen te Berlijn en motiveerden zij, dat
er voor het tweede semester van 1933 geen
enkele reden bestond, om de door Dultsch
land aangenomen algemeene regeling van
gO pet- baar en 50 pet. in scrip niet te
houden. De bankroetlers-tactlek, die al eer
der de buitenlandsche bezitters van Duit-
eche schuldbrieven verontrustte en met
allerlei looze middelen wilde dwingen om
In minderingen te berusten of afstand te
doen, tracht ook thans weer de markt te
drukken en de eigen financieele verplich
tingen voor een appel en een ei op te
koopen. Pond en dollar hebben al de Dult-
tebe leenlngen doen dalen, maar terwijl Dr.
Schacht klaagt, dat de export-saldi niet
geheel in deviezen binnenkomen, worden
galen Duitsche obligaties door die arme,
berooide Duitschers in het buitenland op
gekocht voor een prijsje en contant be
taald. Voor dergelijke manipulaties is er
altijd geld, maar voor een redelijke rente
betaling en aflossing ho maar!
De uitbetaling van een half jaar geleden
b niet eens begonnen, en nu reeds hangen
deze misleidende schuldenaren zich een
toetlmonlum paupertatis op de borst, kla
gende dat zij zelfs hun verminderde ver
plichtingen niet kunnen nakomen en daar
om maar dertig in stee van vijftig pet.
■uilen betalen.
Moge onze Regeering ruggegraat toonen
en zich niet door een brutalen mond laten
totlmldeeren, ter bevordering van een
klaarblijkelijk
29.25 millioen
aimenng nebben van
op het Centraalstation te Utrecht e»i n i
een kerstboom worden opgericht.
negen meter en voorzien zijn van electrisch licht
en de gewone kerstboomversiering. Of er ook
geschenken voor het publiek aan zuilen han
gen? Wy vreezen van niet, maar toch is het
een aardig denkbeeld van de Spoorwegen, dat
er zeker toe zal bijdragen de kerststemming on
der het reizend publiek te verhoogen.
Het is niet ónmogelijk, dat ook op andere
groote stations c:_.
Welke.... dat voorloopig
ten blijven.
Bij nadere overweging heeft de minister
meend, in dit geval zijn bezwaren tegen
achterwege laten van verkiezingen, in verband
met de grensregeling, te moeten laten vallen.
Naast hetgeen terzake in het voorloopig verslag
wordt opgemerkt, heeft hiertoe geleld de om
standigheid. dat de bevolking van de betrok
ken gemeenten heeft verklaard op het houden
van verkiezingen geen prijs te stellen. Een daar
toe strekkende nota van wijzigingen vergezelt
de memorie.
t n het jaar 1932, toen de krisis nog steeds
I heviger werd, is het handelsverkeer na-
tuurlijk sterk afgenomen; doch naar
verhouding blijft onze handelsbalans nog
steeds zeer passief; wij importeerden in ge
noemd jaar:
ter
mala-fide-spel. De Neder
landsche beleggers moeten in hun eigen land
een krachtlgen steun voelen en tegelijk
trachten internationaal front te vormen
tegen een machinatie als thans wordt on
dernomen En voor clearing mag niet wor
den teruggeschrokken.
Blijkens de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot wij
ziging van de grenzen der gemeenten Rotter
dam, Rhoon en Poortugaal en opheffing van
de gemeenten Pernls en Hoogvliet, Is de mi
nister van Binnenlandsche Zaken van oordeel,
dat de voorgestelde omvang dezer grensregeling
moet worden beoordeeld In het licht van het
doel, dat daaraan ten grondslag ligt. De verwe
zenlijking van dit deel maakt het noodig. dat
aan de gemeente Rotterdam wordt toegevoegd
een gebied van zoodanigen omvang, dat daar
in komen te liggen de aan te leggen haven
werken met de geheele invloedssfeer, waarmede
zU zjjn of naar verwachting binnen af zien ba
ren tyd zullen worden omgeven.
Een annexatie mede van de gemeenten Hil-
legersberg. Schiedam en IJsselmonde zou ge
heel bulten de strekking van dit wetsontwerp
vallen ZU wordt door het doel, dat met
wetsontwerp wordt beoogd, niet vereischt
zou slechts zeer ten deele tot een oplossing kun
nen lelden van een vraagstuk, waarbij nog
meer en belangrUker gemeenten dan de hier ge
noemde zijn betrokken.
Tengevolge van den zwaren mist is Dinsdag
avond de pont MordUkWillemsdorp over het
Hollandsch Diep uit de koers geraakt en dicht
bU den walkant van Moerdijk op een zandbank
vastgeloopen.
Pogingen van den Usbreker ..Christiaan Bru
ning" hadden geen direct resultaat.
Het geheele pontverkeer moest worden stop
gezet, zoodat aan beide zijden een lange ry
auto's uren moest wachten alvorens te worden
overgezet.
het religieua-aoclallstische weekblad
.Tijd en Taak” schrijft Ds. J. A Bruins
volgend merkwaardig artikel:
Men is op het oogenbllk druk bezig met de
voorbereiding der plechtige Kerstviering op de
Heillg-Land-Sichtlng te Nymegen.
Dit jaar zal bijzondere zorg besteed worden
aan den vooravond van Kerstmis, die. zooals
men weet, dit jaar een Zondagavond is.
Er wordt op dien avond steeds een tocht ge
organiseerd naar de verschillende monumenten,
die in verband staan met Jezus' geboorte: n.l.
het stadsplein van Jerusalem, waar de Wijzen
uit het Oosten inlichtingen kwamen vragen
over den pas geboren koning der Joden: de
herberg van Bethlehem, waar Maria en Josef
geen plaats vonden; het kamp der herders,
waar de Engelen verschenen; en de grot waar
het Kind werd geboren.
Dit jaar zal men er aelfs toe overgaan om
by eenlge monumenten het bijbelverhaal niet
alleen voor te lezen, maar op bescheiden wijze
te doen dramatiseeren.
Men weet hoe fantastisch schoon het décor
In zoo'n avond is onder belichting der oud-
Oostersche lampen of de kampvuren der her
ders. Het decoratieve gedeelte staat als altijd
onder de leiding van den heer Piet Gerrits.
staat dien avond
Uit Vereenigde Staten voor 85.72 millioen
Argentinië 98.71
Brazilië f 10.42
Canada 23.45
Chili 2.60
Mexico 2.71
Uit Vereenigde Staten voor 148.12 millioen
Argentinië
Brazilië
Canada
Chili
Mexico
Z. H. Exc. Mgr. Mathias Brans O. C. Apos
tolisch Vicaris van Padang. met verlof verblij
vend In het Nederlandsche hoofdklooster der
Paters CapucUnen te Den Bosch, herdacht Dins
dag zooals gemeld zjjn 30-jarige priesterwijding.
De dag ging voor het ulterlijke onopgemerkt
voorbij, zonder eenlg feestbetoon, 's Morgens
om half acht las Mgr. Brans een stille H. MIs
aan het altaar van O. L. Vrouwe van Lourdes
in de kerk van het H. Hart.
Europeesche diplomatie tintelt van
bedrijvigheid.” schreef dezer dagen een onzer
bladen. En het Het daarop bij wijze van douche
volgen: .Men zou zich kunnen verheugen over
■ooveel ijver, als niet bittere ervaring had
teken!, dat diplomatieke drukte niet altijd
•aa constructief werk gewijd is. ZU Is Integen
deel vaak het voorspel geweest tot heel on
prettige gebeurtenissen. Gevaariyk ziet het er
nog wel niet uit wat thans gebeurt, maar dat
de Europeesche porcelelnkast heelemsal veilig
k te midden van zooveel bewegelykheid. zouden
vjj niet gaarne beweren.”
Bet blad doelde met dit beeldspraklge en
khteiyk ironische stukje dat intusschen maar
een al te ernstigen ondergrond heeft op de
veelvuldige bezoeken, welke in den laatsten
Wd vooral tusschen de ministers van verschil
lende groote en kleinere mogendheden worden
gewisseld.
Want het zjjn tegenwoordig veelal de be
windslieden. de regeert ngspersonen zelven, die
erop uitgaan, om met hun collega’s en de
staatshoofden in het buitenland rechtstreeks
van gedachten te wisselen, en daarnaast aan
politieke en economische conferenties deel te
kernen.
De diplomaten-taak wordt thans groeten-
deels door hen vervuld. En men vraagt zich af,
01 de gezantschappen onder deze omstandig
heden nog dezelfde beteekenis hebben en daar-
**n nog in dezelfde mate behoefte bestaat, als
in vroeger tUd.
Trouwens, reeds vele jaren geleden werd deze
Vraag gesteld door een Franschen publicist, die
daarby wees op de groote uitbreiding, welke de
moderne verkeersmiddelen hadden verkregen,
•tardoor het voor de regeeringen steeds ge-
mskkeiyker werd gemaakt onmiddellUk en
pvrsoonlyk met elkander in contact te treden.
Waartoe zoo vroeg die schrbver nog
kittfd zooveel gezantschappen onderhouden?
Zou niet in menig geval met consulaten, of
“n vermeerdering van consulaten kunnen wor
den volstaan?
De vraag heeft In onzen tUd wellicht
Wooter actualiteit, dan toen.
Berstens, omdat sinds het bovenstaande ge-
►hreven werd, het Internationaal verkeer nog
veel sneller en gemakkelUker is geworden.
Bn vervolgens, wUl in onzen berooiden tUd
^emmender dan ooit de eisch van bezuiniging
•fch loet gelden.
Meer dan één gezantschapspost werd om die
leden dan ook opgeheven.
Bn al ware een al te doortastend radicalisme
hier ongeraden, er valt nauweHjks aan te
"titelen, of er zou op dit terrein nog vrU wat
Meer kunnen worden gedaan ten bate van de
.^MMlnanclen en zonder dat de Internationale
teekklngen en de zaak van den vrede er
maar in 't minst onder behoefden te lUden.
P. 8.
n nu de jongste phase in onze han-
delsverhouding tusschen de voornaam
ste Amerikaansche en Aziatische sta
ten. de periode van Januari/September
1933:
alwéér blijkt de handelsbeweging vermin
derd, doch nog steeds behoudt ons land
een belangrijk import-surplus.
■z WU geven de cijfers van lm- en export
hieronder nAAst elkaar in mlllloenen gul
dens:
Met het verschijnen van het laatste nummer
in dit Jaar, maakt de „Amigoe di Curacao”, het
Katholieke weekblad voor de Curacaosche eilan
den. vijftig Jaren van zijn bestaan vol.
De tegenwoordige redactie meende, dat dit
feest niet onopgemerkt mocht voorbij gaan en
geeft daarom in een feestnummer een over
zicht over de geschiedenis van het blad.
Ook heeft zij aan de thans nog levende re
dacteuren in dit feestnummer een plaats aan
geboden voor een persoonlijk woord, alsmede
aan eenlge persoonlijkheden met wie de Amigoe
in bijzondere relatie staat.
Z. H. Exc Mgr. I. Verriet O.P., Afwetolisch
Vicaris van Curacao, opent dit JubUeum-num-
mer met een uitvoering artikel, waarin hjj o m.
schrUft:
Katholieke mannen van Curacao. begrUpt en
beseft ten volle uw onafwjjsbaren gewetens
plicht. weest propagandisten voor onze Katho
lieke pers! Ook van haar geldt het woord des
Heeren: „Wie niet met mU is, is tegen mij”.
Niet zonder reden heeft onze roemrijk regee-
rende Paus Plus XI gezegd: „Te vergeefs zult
gU kerken bouwen, missies houden, scholen
stichten. Al uwe goede werken zullen vernie
tigd worden, al uwe inspanning zal vergeefsch
zijn, als gij niet tegelijk het defensief en offen
sief wapen der Katholieke pers zult weten te
hanteeren".
Moge dit voor allen een waarschuwing.
tevens een aanmoediging zijn, om onze Katho
lieke pers naar vermogen te steunen.
En dan met mannenmoed, hoog in onze
handen dragend het Kruis, onder den zegen
van God, den Heer der Heerscharen, vooruit,
ter verdediging van Koning Christus,tot wel
zijn van Land en Volk.
Volgaarne geven wij aan allen, die zich wijden
aan het verheven werk der Katholieke pers, aan
allen die haar steunen, onsen Vaderlijken
zegen."
Voorts bevat het nummer bijdragen van gou
verneur van Slobbe, Ir. Peber en Prof. Groe
nen. Vervolgens 'n overzicht over de geschiedenis
der totstandkoming, een artikel over de ver
schillende redacteuren, die aan het blad werk
ten en over, zijn drukkerij. Een portret van
H. M. de Koningin voltooit het geheel.
„Dlnsdagmorgkn is op de veemarkt te
Rotterdam een koe van den landbouwer J. 8.
uit BeUerland op hol geslagen. Door een in-
nerljjken drang gedreven rende het dier in
niet te stuiten vaart door de Boezemstraat
en daarna over den Boezemsingel. toen rende
het den pastorietuln van Ds. Kersten binnen;
verder gingen zjjn ambities niet. Geheel be
vredigd Het het zich terugvoeren naar de
markt."
Indien het bestuur van de N. A. O. eerder
van deze zaak op de hoogte was gesteld, hadden
de organisaties wellicht kunnen samenwerken
en gezamenlijk het risico van deze procedure op
zich kunnen nemen.
Temeer treft deze zaak de artisten. waar de
wet op de tewerkstelling van bultenlandscne
arbeidskrachten in loondienst, leder oogenbllk
van kracht kan worden, zoodat de artisten op
het moment, dat zij de vruchten van hun
jarenlange actie zouden plukken, door dezen
maatregel dubbel worden getroffen.
In hoeverre de elschen van het bureau
B.U.MA. billijk en aanvaardbaar zijn, zal de
N.A.O. eerst dan kunnen beoordeelen. wan
neer de N B B de bedrijfsuitkomsten van den
laatsten tUd toont. De N.AO. gelooft evenwel,
dat in dezen crisistijd een verzwaring van lasten,
gelijk B.U.M.A. eischt. voor het geheele amu
sementsbedrijf fnuikend is.
Het bestuur van de N.A.O. heeft zoowel den
Minister van Economische Zaken als den
Minister van Justitie telegrafisch om bemidde
ling en Ingrijpende maatregelen verzocht.
Nadere stappen zullen In samenwerking met
andere organisaties in het amusementsbedrijf
worden gedaan.
stukken bekogelen, om het recht
„Wilhelmus".
Terecht wordt daarbij aan de nat.-socia
listen verweten, dat zU het lied tegen de
tyrannle gebruiken voor hun tyrannie. Men
verwyt hun evenzeer terecht, dat zij de toch
al niet groote macht van het koningschap
nog kleiner willen maken. De ware koning in
den nieuwen staat zal Immers de Leider zijn,
de minister-president, die ministers benoemt
en ontslaat naar zijn inzicht en die dan?ook
in het program der N. 8. B. „de werkelijke
leider van den Staat” heet. Atheïsten zou
den wel Ps. 42 tot hun 1Ufiled kunnen gaan
maken en de anU-revolutlonnalren voortaan
hun vergaderingen met de Internationale
kunnen besluiten, als men bU voorkeur de
meest ontoepasselUke liederen wil zingen.
’n Merkwaardige beschouwing voorzeker!
Temeer nu zij komt van Iemand, die zich
socialist noemt en beschouwt; zooveel
waardeering voor het Wilhelmus te zeld
zaam van die zijde.
En het doet goed, door een socialist te
hooren protesteeren tegen misbruik van
ons nationale lied door „Pijn”-vereerders
en door belagers van de vrijheid, waarom in
dit heerlijke lied juist zoo smachtend ge
smeekt wordt.
Waar Ds. Bruins echter klaagt over mis
bruik van het Wilhelmus tegen socialisten,
daar vergeet hij, dat niet de zingende
Oranjeklanten maar de socialisten zelf oor
zaak van het „misbruik” waren: zij toch
waren het, die zich van stonde af aan bul
ten de door Oranje geregeerde nationale
gemeenschap stelden en zich strijk en zet
(de gewoonte was hun tot een tweede na
tuur geworden) tegen het nationale lied
misdragen hebben.
Eerst in den tateren tijd te daarin
dank zij enkelen dapperen als Polak, Scha
per en Duys eenlge verandering, eenl
ge verbetering gekomen, maar.... te In
tusschen ook het „weg met de socialen”-
lled niet vrijwel onbekend geworden?
Waar de oorzaak wegvalt verdwijnt
klaarblijkelijk ook het gevolg, In dit geval
o. 1. verrassend snel.
„Van liederen kan men zeggen als van
woorden, dat zij door het gebruik waarde en
zin verkrUgen. Hoe weinige menschen heb
ben alle coupletten van hét „Wilhelmus”
aandachtig gelezen I t Is een prachtig stryd-
lled, waardoor een volk In nood en druk, ge
steund door zUn Godsvertrouwen, zyn vasten
wil tot vrUheid uitspreekt. Want 't Wilhel
mus is hier de tolk van hetgeen er leefde in
de volksziel. Het is vry van allen nationalls-
tischen bombast, van dom-drieste snoeverU
op eigen onoverwinnelijkheid. Er kUnkt de
edele toon van deemoed in menlgen regel.
Het is een lied, dat ons bindt aan ons ver
leden, den bodem, waarin onze volksaard, ook
ons staatswezen, met diepe, sterke wortels
gegroeid zjjn. Het is een volkslied, waarop wij
trotsch mogen zijn; er zjjn er ook, waarom
wij ons moeten schamen. Het is een lied, dat
wij, soclaUsten. ook met geestdrift kunnen
zingen» want wy erkennen evenzeer de
waarde van vaderland als van familie en van
nationaal gevoel als van famllie-gevoel. Maar
wy zjjn evenmin nationalistisch, als wy fa
milieziek of -zwak zyn.
Door het gebruik heeft het „Wilhelmus"
den zin gekregen: „Oranje boven! Weg met
de socialen!" By allerlei gelegenheden is het
gezongen en dacht het pubUek niet aan de
oorspronkeiyke strekking van het lied, maar
aan de later Ingelegde beteekenis. Het lied
werd het shibboleth, om de voorstanders der
bestaande orde van de socialisten te on
derscheiden. Het werd verder gebruikt by al
lerlei gelegenheden met het fier gebrul van
den Nederlandschen leeuw, die om groolsche
overwinningen biy met zyn staart kwispel
de. als trlumphlled van Neerlands groot
heid en kracht. Zoo daverde het „Wilhelmus"
door het R.A I.-gebouw toen pyn in de zes.
daagsche dfaalery triumpheerde. Het lied
uit den zwaren strijd tegen Spanje besloot
het feest van wentelende wielen en ryks-
daalders
Maar nu heeft het „Wilhelmus" weer nieu
wen zin gekregen: I Mussert! Leve het
fascisme! Elke vergadering der nat.-socia
listen wordt ermee besloten en zy, die het
niet willen meezingen, hebben de zaal te
verlaten of loopen gevaar een handeling te
ondergaan, die eerder lust tot schreeuwen
dan tot zingen opwekt. Het „Wilhelmus” be-
teekende aanvankelyk: Weg met de tyran
nle! Thans heeft het met behoud van de
oude woorden den tegengestelden zin gekre
gen: Plaats voor den Leider 1 Volk en Staat
hebben hem te aanvaarden en te gehoorza
men! Werd het eens gezongen met de be
doeling: Weg met de socialen!, thans is het
als een niet bepaald vriendelyk afscheids
woord tot alle politieke partyen, behalve de
eene, de party van den Leider, den komen
den tyran. Er is een krantenoorlog ontstaan,
waarin schryvers elkaar met ingezonden
Nadere berekeningen wijzen
voor Nederland over het jaar 1931 ten op
zichte van de gezamenlijke Amerikaansche
en de drie genoemde Aziatische staten een
import-surplus bestond van rond 290
millioen; over het jaar 1932 een surplus
van f 214 millioen, en over de periode
JanuariSeptember 1933 alsnog een sur
plus van f 115.5 millloen.
Het spreekt vanzelf, dat men wil men
het Nederlandsch handelsverkeer en
het consumentenbelang niet ernstig schaden
in de mercantiele verhouding tusschen
Nederland en de hierboven genoemde staten
niet met ruwe hand zal mogen Ingrijpen.
Waar onze Europeesche positie echter
eene her-oriënteering van onzen import en
export eischt, daar mogen wij onzen import
surplus uit Amerika en Azië niet uit het
oog verliezen.
En welke Nederlandsche
daartegenover?
Naar Vereen. Staten voor 34.19
922
2.21
11.94
1345
1.64
O. heeft Dinsdag den geheelen dag
vergaderd naar aanleiding van het besluit, ge
nomen door den Ned. Bioscoop Bond, hetwelk
tot gevolg zal hebben dat alle artisten en
musici vanaf 1 Januari 1934 uit de bioscoop
theaters zullen worden geweerd.
uitsluiting van alle werkers In het
amusementsbedrijf heeft begrypeiyke onrust in
kringen gewekt. Na ampele Informaties
zoowel by mr. H Wiesslng van het bureau
B. U. M. A. en het hoofdbestuur van den Ned.
Bioscoop Bond is het bestuur van de N. A. O
tot de conclusie gekomen, dat van dit conflict
de artisten en musici de dupe worden, zonder
dat de organisatie van deze groepen eenigen
Invloed ter voorkoming van deze catastrophe
heeft kunnen uitoefenen.
Op de conferentie die Dinsdagavond met het
van den N. B. B. is gehouden,
heeft de N. A. O. daarover ernstige afkeuring
uitgesproken.
Doch ook de regeering treft een ver
wyt. daar zy niets heeft gedaan ter voorkoming
van dit massa-ontalag. Immers, noch de advies
commissie. noch de B. U. M. A. of de N. B. B
hebben het noodig geoordeeld hen. op wier rug
deze zaak wordt uitgevochten, daarin te ken
nen. Wel heeft de N. B. B. een proefproces uit
gelokt met betrekking tot de te betalen auteurs
rechten voor film», doch yren heeft het niet
noodlg geacht dit ook te doen voor de artisten
en musici waarvoor dan slechts een klein per
centage van de totaalrecette meer zou moeten
worden betaald.
Men kan er zeker van zyn, dat Ds. Kersten
de koe. die hem hier zoo spontaan in de armen
kwam vallen, getracteerd heeft op een ernstig
sermoen over de boosheden dezer wereld, over
de hedendaagache wuftheid, over de opstandig
heid. over de sociale verzekering en over de
groeiende macht van Rome.
Nu de koe het abattoir zoo naby was, nu
moest het beest toch wel diep overtuigd zyn
van de Ijdelheden op dit ondermaansche,
moest het berusten in zyn bestemming,
moest het de idioterie, om niet te zeggen het
zondige -der sociale verzekering wel inzien.
De hoop is natuuriyk uitgesproken, dat het
koebeest ontkomen zou aan een Roomsche maag,
opdat het dier na zyn dood toch niet zou be
hoeven mede te werken aan versterking van de
groeiende macht van Rome.
Ds. Kersten's woorden achynen diepen indruk
gemaakt te hebben op de koe: „geheel bevredigd
liet zy klch terugvoeren naar de markt’*.
Wat *n verschil in de levenshouding
koe vóór en nA haar bekeerlngl
Jammer voor Ds. Kersten, dat de Kamerleden
niet allemaal zulke gedweeë koetjes zyn.
