telefooncentrale-Noord té Amsterdam
Brand
m
to
Intercommunale verbindingen verbroken
10.000 nummers niet bereikbaar
SPLITSINGSKAMER DOOR
HET VUUR VERNIELD
RADIOPROGRAMMA
HET WEER OP ZONDAG
ZATERDAG 23 DECEMBER
Zaalchef van schrik
doodgebleven
justitie
Maandag 25 Dec. 1933
Woensdag 27 Dec. 1933
Onderzoek door de
Zondag 24 Dec. 1933
Dinsdag 26 Dec. 1933
Gevolgen niet te overzien
een
aan
een
naar
i
Ver-
920
loopt
Centraal-Europa
mofoonmuzlek
1.30 Schotachs
8.30 Concert
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
8
e
B
h
1
de zekeringen aldaar de
blijkbaar geraakt was.
avond. Concert voor
8.40 Orkestconcert
1
I
1
1
1
1
1
1
Van
alarm
Al het personeel van den telefoondienst ia
met taxi's van huls gehaald om bil het heratel-
werk te asslsteeren, terwijl alle Kerstverloven
zijn Ingetrokken.
9 40 BBC dansorkaet 10.40 Lew Stone
en zijn Band.
PARUS. EIFFEL. IMS M. 8.50 Hon-
gaarscbe muziek.
PARUS. RADIO. 1785 M 13.30 Gramo
foonmuzlek 1 uur Qramofoonmuziek
7.40 Gramofoonmuzlek 830 Luisterspel.
k<
st
di
di
hi
Cl
8
1
0
8
d
D
I
I
i
I
i
1
1
I
I
1
1
Op I
het pul
b
ta
oi
te
al
m
ni
d<
Een electrische klok, die op de splitslngs-
kamer liep, was bij het uitbreken van den
brand stil blijven staan. Zij wees tien vóór half
zes. Om vijf uur had het personeel het lokaal
verlaten. Er was toen niets verdachts bespeurd.
LUXEMBURG, 1191 M. 7.50 Itallaan-
eche avond: symphonle-concert 8.40 Ita-
Uaansch orkeetconcCrt 9.30 Italiaansch
vocaal concert met orkest 10.30 Orkeet-
ooaoert.
Aan de conferentie namen deel burgemeester
De Vlugt, wethouder Rustige, directeur Snijders,
hoofdingenieur van der Kamp, hoofdcommissaris
Versteeg, dr. Lulofs, directeur Electriclteltswer-
ken, commandant Gordijn, Ir.’van Tlilel en ver
schillende commissarissen.
LANGENBERG. 478 M. 1030 Gramo
foonmuzlek 13.20 Omroeporkest 8.30
Vesperconoert 10 05 Qramofoonmuziek
10 20 Dansmuzlpk.
KALUNDBORG. 1153 M. 2.20 Radlo-
kamerorkest o.l.v. Frit* Mahler 5.40
Klokgelui 6.60 Kerstliederen 7.20
.Aladdin", spel In vijf bedrijven.
HAMBURG. 87t M. 12.25 Concert
2 20 Pianorecital 8 40 Symphonleorkest
van werklooze muslcte.
Met groot materiaal wiet de brand
weer den brand te ieoleeren
en in een uur tijd» te
blusschen
Het alarmsignaal bracht het In bet gebouw
aanwezige personeel onmiddelliJk in actie. De
portier waarschuwde een agent, die zich voor
het gebouw bevond. Deze reed per fiets naar
het bureau Singel, waar men met de eigen te
lefoonlijn het hoofdbureau kan bereiken, dat
weer communicatie heeft met de brandweer. De
dienstdoende inspecteur begaf zich inderhaast
met enkele monteurs naar de bedreigde split-
singskamer. Hier bleek echter geen redden meer
mogelijk. Wild grepen de vlammen er reeds
om zich heen, terwijl een dichte vette smoor
elke poging tot naderen van den brandhaard
onmogelijk maakte. Weinige minuten later
waren de drie vensters van de brandende kamer
aan de Spulstraatzijde reeds gesprongen en
schoot een felle steekvlam naar bulten. Ook
de ramen, waarmee de kamer aan de achter
zijde op de binnenplaats uitziet, bezweken en
de krachtige luchtstroom, welke nu door de
brandende kamer joeg, zoog den vuurgloed tot
steeds grooter heftigheid aan.
Toen het eerste brandweereotnmando ter
plaatse verscheen, was de situatie ernstig
genoeg- De zoogenaamde kruipruimten,
welke zich tusschen alle verdiepingen be
vinden en dienen tot het eontroleeren en
herstellen van de leidingen een reeds
verouderd systeem, dat in dit ruim 30 Jaar
oude gebouw nog werd toegepast schoot
het vuur op den adem van een krachtigen
tochtstroom naar alle zijden het gebouw
in. Zoo drang in de klachtenkamer overal
langs de leidingen rook uit de kruipruim
ten naar buiten De telefonisten verlieten
daarop hun toestellen, die op dit oogenblik
toch reeds onbruikbaar waren. Alle ver
bindingen met de overige centrales en de
onder Noord ressorteerende abonné’s. als
mede het interlokale verkeer waren ver-,
broken en dood-
LUXEMBURG, 1191 M. 7.50 Luxem-
burgsche avond: klnderconcert; 8.40 con
cert; 9.30 vocaal concert; 1.50 orkestcon-
cert.
De directeur Ir. Snijders was zeer onder den
Indruk door den zwaren slag, welke zijn be
drijf heeft getroffen Het betreft hier niet een
voudig een storing, maar ook de belangen der
stad worden ernstig geschaad. Kort na het
bekend worden van de ramp had hij echter
reeds uit der. Haag en Rotterdam blijken van
medeleven ondervonden, daar de directeuren
van de gemeentelijke telefoondiensten in die
steden hem materiaal hadden toegezegd. Hete
zelfde gebeurde ook door den Rljkstelefoon-
dlenst te Den Haag, die bovendien zijn direc
teur en enkele ingenieurs naar Amsterdam
deed gaan om hu’p te verleenen. De heer Snij
ders had zich dadelijk in verbinding gesteld
met de firma Siemens en Halske, die ook nog
materiaal in voorraad heeft. Het gemeente-
magazjjn vsn de telefoon beschikte natuurlijk
andere lokaliteiten werden aangetast en het
geheele gebouw in vlammen op zou gaan.
Een groot aantal stralen werd uitgelegd. Eén
ging omhoog langs de uitgebrachte magyrus-
ladder en deze wist al spoedig de uitslaande
vlammen terug te drijven. Binnen woedde het
vuur echter met onverminderde hevigheid door.
Langs het trappenhuis zeulden nu de spuitgasten
de grijze slangen naar boven. Het personeel had
reeds een drietal brandslangen van de eigen
blusch-installatle ingeschakeld en deze deden
de eerste aanvallen op rook en gloed. Van twee
kanten opende de brandweer het offensief. Een
drietal stralen werd gericht door de deur van
de splitsingskamer, waar de vlammen eveneens
heftig hadden uttgeslagen. maar nu spoedig
terugweken achter een scherm van rook. In de
gang van de binnenplaats sloeg men vervolgens
de ruiten stuk en richtte twee stralen naar de
overzij, op den gloed, die achter de vensters van
de splltslngskamer zichtbaar was. Ondanks de
groote hoeveelheden water, die op deze wijze
in de brandende ruimte geworpen werden, bleef
het vuur er hardnekkig stand houden.
In de gangen en het trappenhuis, waar de
slangen kronkelden over de plavuizen, de echo’s
der commando’s weerklonken groepten steeds
meer offlcieele personen bijeen. Ir. G. C. Snij
ders directeur van den Telefoondienst, die aan
de Singelzjjde van hetzelfde gebouw woont, was
ontniddellljk gewaarschuwd. Bij hem voegde
zich spoedig Ir. J. v. d. Kamp, hoofdlnger.leur
en chef van alg. dienst. „Wat hier gebeurt is
een ramp." zeide ons directeur Snijders, „de
gevolgen zijn nog niet te overzien I”
Men vond den man
wustzljn en blauw in
HILVERSUM. 2M M. 8.00 VARA gramo
foonmuzlek. 10 00 VPRO Morgenwijding.
10.15 VARA 10.15 Voordracht door Frans
Nlenhuya 1030 de Notekrakera. 11.01 Voor
dracht Frans Nlenhuya. 11.15 De Notekra
kera. 12.00 Vara-Kleln-Orkeet. 3.00 Verzor
ging zender. 3 15 populaire gramofoonpla-
ten. 3 00 Voor de kinderen. Qramofoonmu-
zlek. 530 Orgelspel. 6.00 De Flierefluiters.
6.45 orgelspel. 7 00 Joodsche zang en mu
ziek. 8.01 BOS-berlchten en Ves Dist. 8.15
Vara-orkeet. Volksliederen van verschillen
de landen. 9.20 Vara-orkest. 10.00 Beroemde
opars-srla’a gramofoonmuzlek i 10.0 Vara-
orkest. 11.20 Qramofoonmuziek.
wel over eenige duizenden meters draad, doch
het gaat hier om kabels ter lengte van een
40.000 meter, benevens alle onderdeelen. Ge
lukkig kon Ir. Snijders mededeelen. dat de
automatische centrale en ook de machinekamer
geheel Intact zijn gebleven en ook geen water
schade leden. De splltslngskamer zelf is ech
ter geheel uitgebrand. De brandweer stond o’J
het blusschen voor een uiterst zware, taak,
daar water geven hier ook beteekende groote
schade toebrengen aan de toestellen, die niet
door het water waren aangetast. Ir. Snijders
meende echter, dat om uitbreiding van het
vuur te voorkomen, zooveel mogelijk water
moest worden gegeven.
Voor zoover dit op het oogenblik kon
worden vastgesteld, is kortsluiting practisch
uitgesloten. De brandweer heeft geconsta
teerd, dat de gaspit, die zich ook in de
lokaliteit bevindt, was afgesloten. Tijdens
de brand brandde bet electrische licht en
op het contrölebord in de controlekamer la
geen kortsluiting geconstateerd. De justitie
stelt een onderzoek In. Tot Vrijdagavond
laat waren In het Telefoongebouw aanwezig
de substituut-offideren de Bléeourt en
Overbosch, de poUtie-schelkundige van
Ledden Hnlsebooch en ambtenaren van de
centrale recherche.
10.30 Vaz Dias.
10.40 Epiloog door
van H. Flck-
Intusschen duurde de strijd van de brandweer
met het vuur ononderbroken voort. Het bran
dend lokaal lag tamelijk geïsol^rd en het
voortdurend naar binnen werpen van massa's
water had weinig succes, terwijl bovendien de
waterschade voor de beneden liggende lokali
teiten, 03. de radlokamer, bedenkelijk werd ge-
Het was bij half zes, toen de monteur Hof
man in het gebouw van de Centrale Noord
zich met de lift naar boven begaf. Ter hoogte
van de tweede verdieping nam hjj een sterke
brandlucht waar, blijkbaar afkomstig van
smeulend rubber. HU liet de lift op de tweede
verdieping stoppen en ging op onderzoek lilt.
De brandlucht bleek afkomstig uit de split
singskamer en toen de monteur hier de deur
opende, sloeg hem een dichte rook tegemoet,
waarachter hij den gloed van vuur waarnam.
De monteur trok haastig de deur achter zich
dicht en begaf zich naar een der hulsbrand
melders, die zich op alle verdiepingen van het
gebouw bevinden en haalde dezen over. Onmid-
dellijk weerklonk nu het brandalarm, een
krachtig sirenegeluld. door het gebouw, terwijl
overal de roode waarschuwlngslampjes begon
nen te branden- Juist op dit oogenblik kwam
een telefoniste van de derde verdieping naar
beneden. Ook op de klachtenkamer, waar zij
met enkele collega’s werkzaam was, had men
de bitter-scherpe lucht van brandend rubber
waargenomen.
acht. Men moest dus trachten op een andere
wijze den vuurhaard te benaderen. Naast de bin
nenplaats op het eind van de gang bevindt
zich een waschlokaal, door een muur gescheiden
van de splltslngskamer. Op dezen muur werd
de electrische steenboor geplaatst, om door een
gat een straal te kunnen uitbrengen en zoo
doende op radicale wijze ook den meest cnbe-
relkbaren hoek van de brandende ruimte te be
strijken. Toen men met de boor den muur ge
passeerd was, belandde men echter in een WC.
en bleek er nog een muur in den weg te staan.
straat had de politie de handen vol om
.uollek op dit drukke punt van net ge
bouw te verwijderen en bovendien het inten
sieve verkeer ter plaatse op te houden en te
doen omleiden.
Lijn 13, 14 en 17 keerden naar de remise te
rug, terwijl de Sloterdljkdienst en de Haarlem-
sche tram over linkerspoor vanaf de Wester-
markt terug reden.
DAVBNTRY. 1554 M. 1330 Orgelcon
cert 13 50 Concert Commodore Grand
orkest 130 Qramofoonmuziek 330
Midland Studio Orkest 830 Gerehom
Pnrklngton kwintet 4.30 Dansmuziek
7.40 Radio Militair orkest 830 Concert
BRUSSEL. 509 M. 1330 Paul Moreau
en zijn orkest; 130 radlo-orkest: 330 gra-
mofoonmuzlek: 530 cello en aplno: 635
gramofoonmuzlek; 7.20 gramofoonmunek;
8.20 radlo-orkest; 9.30 voncert.
KALUNDBORG. 1153 M. 7.30 vocaal
kwartet; 7.40 hobo; 8 35 pianosonates; 8.50
gramofoonmuzlek; 930 omroep-or keet;
1030 dansmuziek.
BERLIJN, 419 M. 1335 Kleine om
roeporkest 330 Omroeporkest 8 40
Populaire muziek door het kleine omroep
orkest.
HUIZEN, 1875 M. 730 NCRV Kerstwjj-
dings-zaugdienst 830 KRO Morgenwij
ding dook Pater Lector J. Dito O.P. „Vrede
op aarde" 930 NCRV Gramofoonmuzlek
9.50 Kerkdienst te Rotterdam 1130
Kerstliederen 1230 Halfuur koorzang
1 uur Orgelconcert 2 uur Cariiloucon-
cet Koninklijk Paleis te Amsterdam 3
uur ..Instrumentaal ensemble 4.45 Apel-
doornach Christelijk Mannenkoor o3~
Orgelbespeling 6 uur Kerkdienst
Apeldoorn 730 Musikallecbe
De splitsingskamer vervult namelijk een
zeer belangrijke functie in het bedrijf. Hier
worden de grondkabels verbonden met de
abonné’s, alsmede de verschillende Cen
trales onderling. Het kan geruimen tijd in
beslag nemen voordat de schade, die nog
onmogelijk te schatten is, hersteld* Ttsl zijn.
Wel zal men de gedupeerde abonné’s van
Noord, dat zijn zij, wier nummers met een
3 en een deel van hen, wier nummers met
een 4 beginnen, kunnen doorverbinden met
andere Centrales. Ook daar was het ge
beurde merkbaar geweest door het stuk
slaan der zekeringen, een euvel, dat echter
spoedig kon worden hersteld, waardoor het
telefoonverkeer tusschen de abonné’s van
deze Centrales onderling verder ongestoord
voortgang had.
trade Noord
Raadhuisstraat en
poot deel
LUXEMBURG. 1191 M.r 730 Engelscho
avond, symphonle-concert. 8.40 orkestcon-
cert. 10.20 Operettemuziek.
BRUSSEL. 809 M. 10.30 Klein orkest
13.30 Gramofoonmuzlek 13.40 Piano
recital 13.45 Qramofoonmuziek 145
Gramofoonmuzlek 530 Omr.-symphonle-
ork. 635 Gram muz. 6 50 Orgelcone. -
Gramofoonmuzlek 6.50 Orgelconcert
8.20 Radlo-dTkeet 930 Omroepsym-
phonle-orkest 1030 Paul Moreau en zijn
orkest.
KALUNDBORG, 1158 M. 1130 Oerl
Rydahl's Instrumentaal ensemble 13.50
Gramofoonmuzlek 3 20 Orkest 6.5D
Kamermuziek 8 80 Moderne dansmus.
935 Valencia-orkeet 11.20 orkest
restaurant Lltz.
Onze weerkundige medewerker schrijft:
Sedert eenige dagen hebben zeer belsngrUte
veranderingen plaats gehad In de algems*!*
luchtdruk-verdeellng.
Zoolang over de Noordelijke helft vsn Eu
ropa een krachtig gebied van hoogen druk l*g
en over de Zuidelijke staten een diepe de
pressie trok kon een sterke Oostelljke lucht
stroom zeer koude lucht uit het Oost-Euro-
peesche gebied van 'strenge vorst sanvöeren.
Deze luchtdruk-verdeeiing is langzamerhand
geheel gewijzigd. In het hooge Noorden liep *1
sedert verscheidene dagen een warme Weste
lijke luchtstroom, waarin zeer diepe depressies
(720 m.M.) zich over Ijsland en de Noorde
lijke Ijszee Westwaarts bewegen.
Thans trekken zeer diepe depressies uit den
Atlantlschen Oceaan in Noordoostelijke rich
ting over IJsland naar de Noordelijke IJszee en
een zeer warme Zuidwestelljke luchtstroom
over het
Hoe het publiek reageerde
Toen de brand In het splltslngslokaai een
aanvang nam. liepen de kantoren uit en wm
de drukte op Dam, Nieuwe Z(jds Voorburgwal,
Bingel en grachten op zijn hoogst Het gerucht,
dat dra tot een mare aangroeide, verspreidde
zich over het centrum, over de grachten en
belendende straten. ,J> telefooncentrale staat
In brand", ging het van mond tot mond en'!
terwijl de vlammen op de tweede verdieping
van het gebouw in de Spuistraat hun linlstere
taak volbrachten, drong een groote menigte in
de Spuistraat en Raadhuisstraat samen en stel
de zich op voor het gebouw. Slechts één politie
agent was aanwezig om de orde te handha
ven, die natuurlijk onmachtig stond tegenover
de opstuwende massa’s, onmachtig in den meest
letterlijken zin. onmachtig vooral om het hoofd
bureau telefonisch om assistentie te vragen.
Toen kwam uit het publiek zelf de zucht om de
orde te herstellen. Het publiek nam de leiding.
Uit de massa's traden toen zij. die instinctief
voelden, dat voor alles de orde moest worden
gehandhaafd, zij waren de eersten, die den
vollen om vang van de ramp beseften; zij deden
hun plicht totdat de politiemacht deze taak
kon overnemen.
Om dezen tijd belden uiteraard tallooze men-
schen vanuit de binnenstad hun huls op en
andersom werden de kantoren opgebeld.
In de cafés in de omgeving van het LeU-
schepleln. in Americain enz. verdrongen zich
booze en niet bööze dames en heeren, die maar
niet konden en wilden begrijpen, dat de ..tele-
foon kapot” was. Men wist daar nog niet van
den brand. Maar reeds om half zes en om kwart -
voor zes vloog ook door de buitenwijken eerst
aarzelend en bijna niet geloofd, het ontstellen
de nieuws Menschen verdrongen zich voor de
kloeken om te vragen: of het waar was. Po-
lltle-agenten wisten nog geen inlichtingen te
verstrekken. Enkelen haastten zich naar de
bekende Centrale op de Heerengracht en meen
den toen zeker te weten, dat het maar uit de
lucht gegrepen was. Inmiddels brandde bet ge
bouw aan de Spuistraat; hoewel de brandweer
den brand, die tenslotte, hoe funest ook, klein in
omvang was, bedwong. Vele autoriteiten en
vooraanstaande burgers hadden zich naar de
plaats des onheus begeven De brandwachten
werden, toen zl) hun taak bijna beëindigd had
den. van alle kanten ondervraagd. De direc
teuren van het telefoonbedrijf werden aange
houden. door leder aangeklampt. Niemand wist
nog, hoe groot de omvang van de ramp was
Niemand besefte nog tenvolle de zware betee-
kenis van dezen brand. Ook niet toen om zeven
uur de brandwagens met slrenegeloel wegtrok
ken. Pas later in den avond werd men gewaar
hoe diep de brand in het leven van Amster
dam had Ingegrepen. Pas later besefte men
tenvolle, dat met deze centrale vier, met deze
.splitsingskamer" een van de edelste deelen van
Amsterdams verkeer geraakt en vernietigd was.
Het centrum van de stad, tienduizend abonnéX
zonder telefonische aansluitingl Amsterdam tn-
terlocaal onbereikbaar!
Alleen op het hoofdpostkantoor was het “ö-
gelljk verbinding met bulten de stad tot stand
te brengen Daar hoopte het publiek zich op
bij de enkele telefooncellen, waar men zich
verdrong om gesprekken te voeren met Antwer
pen, Parijs,.Brussel, Berlijn, Weenen, Boedapest,
Marseille en Londen.
De gevolgen van üen brand zQn haast
niet te overzien. Door het vernielen van
de kabels door het vuur Is de Centrale-
Vier geheel gestoord en ook gedeeltelijk
Centrale-Drte en bovendien de Centrale-
Zes. Hierdoor zijn niet lüleen 10.900 tele
foontoestellen uitgeschakeld, maar ook alle
Intercommunale verbindingen verbroken,
omdat ze loopen over de Centrale-Vier.
Terwijl men met krachtig watergeven en het
moedig voorwaarts dringen van met rookmaskers
gewapende brandwachts de situatie geleidelijk
meester werd verscheen plotseling een monteur
van de IJ-Centrale aan den overkant van het
IJ met de jobstijding, dat bij het doorslaan van
zaalchef J. van Ejjle
..HUIZEN, 1875 M. 8.00 NCRV Schrift
lezing 8.15 Gramofoonmuzlek 1030 Mor-
gend.ensc. 11.00 Trio van der Horst. 13.00
Politieberichten. 13.15 Gramofoonmuzlek.
13.30 Vervolg concert. 130 ..Van alles watl’.
gramofoonmuzlek. 3.00 Cello-recltal Marga-
retha J. Straatman. 3 50 Lezen van Chr.
Lectuur 330 gramofoonmuzlek. 8.45 ver
zorging zender. 4.00 Bespeling studlo-orgel.
6.00 Klnderuurtje 6.00 Landbouwhalfuur-
tje. 630 Onderwijsfonds Binnenvaart. 7.00
Politieberichten. 7.15 Ned. Chr. Persbureau.
730 Envoy. A. van Vlaardlngen over bet Le
ger des Heilswerk in Holland en Indlë. 8.00
Het NCRV-örkest. 9.00 A. Brombachër: Een
populaire uiteenzetting van eenige eenvou
dige begrippen op het gebied der electrlcl-
teft. 9.80 vCTvolg concert 10.46 Gramofoon
muzlek.
LUXEMBURG. 1191 M. 730 Belgische
-- or plano en orkest
- -9.30 Kamermuziek
0 40 Orkest concert 10.50 Dansmuziek
BRUSSEL. °O9 M.: 1030 Concert. 11.30
Gramofoonmuzlek. 1330 Populair concert,
1.30 Concert, 3.00 Concert.» 6 20 Omroep-
svmnhonleorkest. 6.20 viool en nlano. 7 00
Gramofoonmuzlek. 8.30 „GrAfln Marltza" v.
Kalman (eerste en tweede bedrijf). 1130
Cabaretprocramma.
KALUNDBORG. 1153 M.: 730 Kerstcon
cert. 8.85 Kerstconcert.
BRUSSEL. 509 M. 1330 The Mickey's
Cub Jazz Attraction 1.30 Vervolg con
cert 5 20 Grwmotoonmusiek 635
kleine orkest van het 8X11. 9 05 Gra-
9.30 Dansmuziek.
althans buiten be-
het gelaat bij het
schakelbord liggen. Het duurde geruimen
tijd voor men, door de onbruikbaarheid
der telefoonlijnen, er In slaagde een dokter
en den O.G.D. te bereiken. Deze achtte
den toestand van het slachtoffer zeer
ernstig.
Daar de Y-centrale over het T Intact 18
gebleven, evenals de brandmelders over het T,
heeft commandant Gordijn een motorspult ge-
plaatet bij de Y-centrale. Wanneer nu een
brandmelder aan de overzijde in werking wordt
gesteld, komt deze melding binnen bij de Y-
centrale, die dan het adres doorgeeft aan den
bevelvoerder van de motorspult. Wat de bin
nenstad aangaat, kon de heer Gordijn ons nog
geen mededeellngen doen, daar in den afgeloo-
pen nacht nog maatregelen zouden worden
overwogen. Ook voor den G.G-D. gelden de
zelfde bezwaren en vermoedelijk zuilen op
eenige punten in de stad ziekenauto’s worden
geplaatst. De politie ondervindt eveneens zeer
veel hinder van het gebeurde.
I
Onderling kunnen op het oogenblik spre
ken de nummers, beginnende met de
cijfers 3, 9. 8, 5 en gedeeltelijk 3. Het andere
gedeelte van 8, en zjjn onbereikbaar.
De rtjksteiefoonnummers vijf maal 8 en
vijf maal 7 kunnen niet aangevraagd wer
den, uit welk deel der stad dan ook, daar
dese nummers liepen over de splitsings
kamer, welke thans verbrand is. In samen
werking met den Rtfkstelefoondienst zal
worden getracht zoo spoedig mogelijk ver
binding tot stand a brengen van het
R tjkstelefoonkantoor met de wel bereik
bare nummers. Hoe lang dit nè* zal duren
is nog niet te zeggen. Ook zal men trachten
het gedeelte der Centrum-verbindingen, dat
nog Intact is gebleven, over te schakelen
naar de Y-centrale.
Op een conferentie, later op den
avond, is van officieele zijde mede
gedeeld, dat in de eerste dagen geen
kans is den normalen toestand te
bereiken. De gedupeerde nummers
blijven dus van het telefoonverkeer,
ook intercommunaal, verstoken.
Wel zal men trachten de niet-uitge-
schakelde nummers, beginnende dus
met de cijfers 2, 9, 8 en 5 en ge
deeltelijk 3 zoo spoedig mogelijk
aansluiting met de rjjkstelefoon te
geven.
Ook is thans gebleken, dpt de
zaalchef J. van Eyle aan hartver
lamming als gevolg van hevigen
schrik is overleden. Hij zag plotse
ling de isolatoren in de^f centrale
roodgloeiend staan en vermoedde
een ernstig ongeval. Hij viel neer en
bleef dood liggen.
BERLIJN. 410 M. 10 50 Bachcsntste
1.30 Gramofoonmuzlek 3 25 Gramo-
foonmuzlek.
HAMBURG, 373 M. 1130 Kleine No-
nagorkest 7.36 Phllharmonieorkeet
9.50 Dansmuziek.
LANGENbERG. 478 M. 8.50 Omroep
orkest en omroepkoor 1130 Omroep
orkest.
HILVERSUM. 896 M. 8 uur AVRO
8.01 Gramofoonmuzlek 830 Gramofoon-
muziek 9.01 Morgenwijding 9.15 Gra
mofoonmuzlek 10 uur VPRO Recital
door A B. Cornelia 10.30 Kerkdienst uit
Amsterdam 13 uur AVRO 13.01 Lunch
concert 2 uur Kerstvertellng 2 30
Concertgebouw-kamerorkest 3 15 Gra
mofoonmuzlek 3 45 Concertgebouw-ka-
merorkest 4 uur Gramofoonmuzlek
430 Radlo-klnderkoorzang 5 uur Ver
halen voor kleinere kinderen 5.30 AVRO
Halfuur voor d^ juegd 6 uur AVRO.
Omroeporkest 630 RVU dr J. Fransen
..Moderne Fransche letterkunde" 7 uur
AVRO Omroeporkest Strause-programma
7 30 Pianorecital. Imre Ungar 8 01 Vaz
Dlas 8 15 Concert door Alma Moodle.
viool, begeleid door Omroeporkest 9 uur
Prijsvraag „Wie spreekt daar". AVRO-mede-
werkers spreken door elkanders mond
930 Comedian Hamonlsta 10 uur Gra
mofoonmuzlek 1015 Kovacs Lajoa en
zijn orkest 11 uur Vaz Dlas 11.15
Kovacs Lajoa en zijn orkest 13 uur Slui
ting
HiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil|il||||ll|il|l||ll|l|||llllllll|l|l||l|ll|lll||ll||lllllllllllllllllllll|lllll|Hllinl||lllllll imnmiiiiiiniiuiiHiHiiiiHiiiiHiiiiiin
opge-
knnnen dus
DA VENTRY, 1654 M.
Btudlo-orkest 3.20 Callender’s Band
3 20 Idem 435 Gramofoonmuzlek 8.06
.Blndbad” 1055 B.B.C. dansorkeet.
FARIJS. EIFFEL. 1446 M. 8.30 ,Xe
miracle de Theophlle” mysteriespel.
FARIJS. RADIO. 1785 M. 1220 Gra-
mofoonmualek 3.30 Concert 5.50 Jas-
muzlek 8.20 Operette van Lecocq
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
De romantische verbeelding vraagt
om een witte Kerstmis. Of het na-/
tuyrgetrouw zou zijn het tn Palestina
te laten sneeuwen vragen we ons niet
r of. We leggen witheid op de Kerst-
boomtakken en 'we omgeven den
Kerststal met kunstmatige sneeuw.
Het groen en de bloemen van Ooster-
sche pracht laten we opbloeien uit
een sneeuwbelegden grond en ome
liederen gewagen van de wintersche
witheid.
Is het groen van den Kerstboom
het symbool der hope, de witte blank
heid rond den Kerststal zij het sym
bool der reinheid die Kerstmis ons
brengt.
Ons verlangen naar een „witte
Kerstmis” zij méér dan een zucht
naar besneeuwde landschappen of
straten. Ons verlangen naar een „wit
te Kers" zij de innerlijke drang om
in en door Kerstmis ons te hernieu
wen tn de blankheid der onschuld en
de smetteloosheid van een zuivere
ziel.
Amsterdam is dus per Intercommunale
telefoon niet te bereiken. Door de telefoon-
directle is aan de Omroepvereenigingen
gevraagd dese mededeeling uit te zenden.
Ook het brandalarmsteisel, de politietele-
foonlUnen en de lichtseinen zjjn gedeeltelijk
telefoon, noch
HILVERSUM, 296 M. VARA 9 Uur
Gramofoonmuzlek 10 uur VPRO Kerk
dienst 11.15 Qramofoonmuziek 13 u.
VARA Rotterdamsch Phllbarmonlsch or
kest 3 uur AVRO Kerkconcert 3 45
dr. J. Gunning JHzn. leest een fragment
voor uit .Midwinter Sproken” van Jeanne
Oterdahl 3 15 Vloolrecltal Adries Roo-
denburg 3.45 Concertgebouw Amster
dam. Uitzending Radlo-Klnderkoorzang
4 15 Qramofoonmuziek 4.45 ..De Kerst
boom aansteken en meezingen" (gramo-
foonmuzlek) 5 uur VARA Vara-orkeat
5 45 ,J2e Stroobloem”. Kerstvertelling
6 uür Vara-orkest 6.30 Kerstmis In de
Nederlandache folklore. Causerie D. J. van
der Ven 6.50 Gramofoonmuzlek 7 uur
Gemengd vocaal-sollstenensemble 730
Bollstenconcert 730 Gemengd vocaal
sollstenensemble 7.45 Vaz Dlas 8 uur
Vara-orkest 8.45 Zonnewendefeert. Op
te voeren door het Varatooneel en gramo
foonmuzlek 9.15 Vara-orkest 10 uur
Verplichting tot reizen (Arnold Ulltz).
Voordracht Carel Rijken 10.15 Muzikaal
allerlei 11 uur Gramofoonplaten 12
uur Sluiting.
j30
uit
Feler-
stunde door het LÖIfer-kwartet 8 15 Ver
sterkt NCRV-kleln-orkest 10.45 Vaz Dlas
11 uur Gramofoonmuzlek 12 uur
Sluiting.
HUIZEN. 1875 M.: 8.30 NCRV: Morgen
wijding, 9.30 KRO: Morgen concert, 10.30
Hoogmis O. L. Vrouwekerk der Paters Re
demptoristen té Amsterdam. 11.45 Gramo
foonmuzlek. 12.00 Kro-orkest onder leiding
van Marlnus van t Woud. 12 45 Gramo
foonmuzlek. 1.00 Jhr. Dr. J. C. Mollerua:
..De Japansche concurrentie In Ooet-Indlè",
120 Orkest. 2.00 Gramofoonmuzlek. 2.10
Plet Visser: Het herstel van de Benedic
tijner Abdij ..Egmond”. 230 Kro-program-
ma op den Phohl-zender, 3.30 Liederen bil
oude Instrumenten door Olga Scbwlnd en
Corry de Rijk. 8.50 Gramofoonmuzlek. 4.00
Cauaerle namens de Federatie van
Vrouwenbonden In Nederland. 4.15
volg liederen bij oude Instrumenten, 430
-• Ziekenhalfuurtje. 5.00 NCRV: Kerkdienst
uit de Geref. Kerk te Deventer. 630 Duet
ten door Annie Geest, sopraan en Rle
Schaafsma. alt. Orgel: Ferd Kloek. 730
Gewilde gramofoonmuzlek, 7.45 KRO: Voet
baluitslagen <R. K. F.). 7.60 Spreker. 8.16
Vaz Dlas. 8.20 Uitzending uit de kerk van
de Geboorte te Bethlehem. 8 35 Kerstavond-
programma m. m. v. b. Kro-orkest en het
Kro-koor onder leiding v. Gerard Vermeu
len. Solisten: Jo Immlnk. alt. Gerard van
den Berg, tenor en Albert Bode, bariton.
Vervolg KRO-programma. 835 De Ko
ninklijke Harmonie te Den Bosch onder
leiding van Joh. Wlerta.
10.35 Gramofoonmuzlek. K
Klein koor onder leiding
kers. 1130 Sluiting.
HILVERSUM. 896 M.: VARA: 8.30 Voet-
balmededeellngen 8 32 Tulnbouwhalfuur-
tje. 9.00 Orgelspel. 9 20 Gramofoonmuzlek.
9 40 Orgelspel. 10.00 VPRO: Kerkdienst.
12 00 AVRO: FHmpraatje. 1230 Kovacs La-
jos en zim orkest. 2.00 VARA: Uitzending
Kerstvergaderlng van de SDAP te Amster
dam. 3 00 Gramofoonmuzlek, 3.15 Vervolg
uitzending Kerstvergaderlng. 4.30 Vara-or
kest. 5 15 Uitzending voor de kinderen. 5.45
De Flierefluiters. 6.10 Uitzending voor den
Alg. Ned Bond van Handels- en Kantoor
bedienden. 6 80 Vara-ork. operetteprogram-
ma. 7.00 VPRO: Kinderfeest. 8.00 AVRO:
Vas Dlas. 8.05 Ds. A. C. Dlederlks spreekt
een inleidend woord tot de uitzending uit
Bethlehem. 8.20 Kerstklokken uit Bethle
hem. 8 35 Radlotooneel. Studlo-oovoerlng
van Kerstspel door G. J. Slrks, 9.50 Piano
recital door Harold Samuel. 10 10 Omroep
orkest. Solist: Jules Bledsoe, bariton. 11.00
Vaz Dlas. 1105 Hoe Europa Kerstfeest
viert. (Int. uitwisseling van Kerstliederen
en -muziek on gramofoonplaten 11.80
VPRO: Voorbereiding voor Kerstmis. Spre
ker De W. Mackenzie Jo Vincent, sopraan.
Anthon v. d. HOrst. plano.
Vrijdagavond om tien voor half zea
is brand uitgebroken in de split
singskamer v«n de Telefoon-Cen-
op den hoek Singel,
Spuistraat, welke
van het Centrum
vin Amsterdam bedient. Het es-
sentieele knooppunt werd geheel
vernietigd, waardoor alle telefoon
verbindingen in dit stadsdeel op
slag zjjn verbroken. De brandweer
rukte op het alsu-tn „groote brand”
met talrijk materiaal uit en slaagde
er in den brand tot de splitsings
kamer te beperken, welke echter
geheel een prooi der vlammen
werd.
BERLIJN. 419 M. 3 20 Populair con
cert; 735 gramofoonmuzlek; 735 omroep
orkest; 9.50 dansmuziek.
HAMBURG, 373 M. 1030 gramofoon
muzlek; 10.00 kleine omroepkapel; 12.40
populaire muziek; 1.56 gramofoonmunek:
5 30 Norag mannenkwartet; 9 50 program
ma Berlijn.
LANGENBERG. 478 M. 1130 gramo
foonmuzlek; 13.55 omroeporkest; 830 vee-
perconcert; 330 aollstenconcert; 4.35 dans
muziek.
geateorf Noch per telefoon, noch per
brandmelder, gelegen binnen het gebied
van de telefooncentrales drie, vier en zes,
kan brandweer ot politie worden
scheld. Brandaanzeggingen
alleen geschieden door het gaan
politieposten of brandweerposten.
Zuidwestelljke luchtstroom
loopt over het gebied tusschen IJsland «n
Schotland Hiervan takt zich een gedeelte al,
dat over de Noordzee als een Noordwesten vlca
naar Centraal-Europa vloeit. Deze wanne
luchtstroom, die ook tot ons land is dóórge
drongen, veroorzaakte dooiweer tot diep in Oen"
traal-Europa.
Onder deze omstandigheden is het bovenge
noemde gebied van hoogen druk in Zuidelijk»
richting verdrongen hoewel het nog in
sitelt toenam. Het blijft waarschijnlijk voor
weersgesteldheid bfl ons nog van beteekwu»
maar de depresale-lnvloeden zullen gaandeweg
zich meer naar het vasteland doen gelden-
Onder deze omstandigheden kunnen
wachten, dat de aanvoer van warme lucht ove
het hierboven genoemde gebied voorlooplg
aanhouden, zoodat In de eerstvolgende das'
de vorst niet meer In Centraal- en w**~*
Europa zal terugkeeren, afgezien van de
eigens geringe kans dat plaatsellJk lichte nacnv-
vorst zal optreden in heldere nachten. De
koelende werking van den nog niet overal
dooiden bodem is daarbij van eenigen invl
Het is niet te verwachten, dat opnieuw 1«~
lucht uit het géöled van hoogen druk
Finland naar West-Europa zal alvloeien.
Voor het einde der week en Zondag kunas»
wU dus dooiweer met een temperatut^
hoogstens enkele graden boven het vrlesp™"
Westelijken wind, afwisselende bewolking^
vochtig, mistig weer verwachten. Een 5P? m0.
overgang op zacht regenweer is reer W"
gelijk.
(Nadruk verboden).
De Burgemeester opende de bijeenkomst
Het betreft hier een ramp, zoo zeide dr. de
Vlugt. die zeker In de komende dagen diep
zal Ingrijpen ta het zakenleven onzer stad,
waarbij ook tal van offlcieele Instellingen moei
lijkheden zullen ondervinden. Met kracht zal
men er echter naar streven, om ta den kortst
mogeljjken tijd, hoe lang is nog niet bij be
nadering te zeggen, het euvel te herstellen.
BERLIJN. 419 M.: 1130 Kleine Omroep
orkest. 2.05 Gramofoonmuzlek. 4.46 Om
roepkoor 5.30 Kinderkoor. 730 Omroepor
kest. 8.36 Omroeporkest en koor.
LANGENBERG. 478 M.S 10.06 Gramofoon
muzlek. 10.50 Bachcantate. 11.20 Keratlle-
deren 12.35 Kamerkwlntet. 2.60 Solisten
concert 8.50 Klnderopera. 730 Kamer
kwlntet, 11.20 Kerst-godadlenstoefenlng.
DAVBNTRY. 15»4 M 1.60 Cellorecital
2 20 Gramofoonmuzlek 3.06 Gerahom Par-
kington Kwintet. 5.35 Orgelrecltal. 6.05
Izmdensch Strijkkwartet 7 50 Vloolrecltal.
8 35 Kerstdlenat. 9.40 Kerstliederen. 10.06
stedeltjk orkest. 11.05 Epiloog.
alle zijden waren inmiddels op het
.groote brand", dat naar de verschil
lende poelen was doorgegeven, de roode brand
weerwagens uitgerukt en onbettepeUend klonk
het slrenegeloel boven het stadsrumoer uit. Ook
de drijvende motorspult, de .Jan van der Heij
den" spoedde zich door het drtffUa van Achter
gracht. Amstel en Singel naar de plaats van
den brand. Commandant Gordijn nam per
soonlijk de leiding van het blusschingswerk
op zich-
Het was voor de brandweer zaak het vuur te
Isoleeren ot den haard, welke zich, zooals ge-
zegd, in de spiltringa**™»»-, ’n L-vonnlge ruim
te op de tweede verdieping, welke met drie ven
sters aan de Spuistraat grenst en doorloopt
langs den muur van de Kasvereeniging. Hoe
eerder het vuur hier was neer geslagen hoe ge
ringer de kans, dat vla de kruipruimten ook
DAVBNTRY, 1554 M. 1330 orgelcon
cert; 1.06 Westerm. Studio orkest; 3.30 clne-
maorgel; 3.20 pianosoel; 3.35 stedeUjc or
kest van Bournemouth: 5.05 gramofoonmu
zlek: 6-50 de grondslagen der muziek: 74W
studentenliederen; 11.15 Roy Fox en zijn
band.
PABIJ8, Blffel 1446 M. 846 omroep-
symphonieorkest
PARIJS R., 1735 M. 8.05 gramofoonmu
zlek: 1240 orgelconcert; 1.25 gramofoon
muzlek: 7.40 gramofoonmuzlek: 9.05 sym-
phonleconcert
HUIZRN. 1875 M. 840 NCRV Morgen
wijding KRO 9.30 Gramofoonmuzlek
9 45 MorgenconceTt 11.15 Gramofoon
muzlek 12 uur Politieberichten 12.15
Kerstklokken. Bespeling Carillon Kathe
drale BaalUek van 8t. Jan te Den Boech
door Toon van Balkom 12.45 KRO-or-
kest 1.30 Gramofoonmuzlek 2 uur
KRO-orkest 2.30 Kerstprogrmama Scho-
la Cantorum ol‘v. Hubert Cuypers 440
Gramofoonmuzlek 5 uur KRO-Boys
5.45 Gramofoonmuzlek 6.15 KRO-Boya
7 uur Politieberichten 7.15 Dr. R. N
M. Eykel ,»De Voorzorg bij besmet te lijke
ziekten.” 735 Gramofoonmuzlek b
uur KRO-orkest. Medewerking van Jo Vin
cent 840 Vaz Dias 8.35 Zang door
Jo Vincent, a. d. vleugel Fred. Boahart
9 uur Vervolg Bollstenconcert 9.45 Kerst
spel door Karl Röttger Vertlalng Felix
Bekkers. Regie Plerre Balledux 1040 Vaz
Dias 1035 KRO-orkest 1112 uur
Gramofoonmuzlek.
