H
De winter
het land
l
Nederlands grootste vliegtuig
Auto in het kanaal
V erkeersf onds
is in
leed wut eiken da^
BIJ FOKKER IN AANBOUW
RADIATOR-IJSIS HEEL
DUUR
WOENSDAG 27 DECEMBER
NA DEN SNEEUWSTORM
Onjuiste opzet
Technische bijzonderheden
K.L.M. wereldbedrijf
CRISISMAATREGELEN
Misdienaar in brand
De belangen der groote gezinnen
BENOEMINGEN
In het Aartsbisdom
Spoorwegbouwbedrijf
Op den goeden weg
UITGEWEKEN IN EEN BOCHT
er tegen voortzetten
GEI
Di
De spoorlijn KampenHattem
PATER KRUGERS O.P. f
Weer jjspret
Stijgend passagiersvervoer
KAPITEIN H. LEROUX
STOOMVAARTLIJNEN
Machineschade
De stuw te Grave gesloten
IJzel op de voorruit
PI
Sneeuw en mist
ft K. MIDDENSTANDSBOND
In het bisdom Haarlem
Laat uw motor niet bevriezen!
Onbevriesbaar koelwater
Ook Den Haag eischt betrouwbaar
heid zyner ambtenaren
Byzonder gevaarlijk is een sneeuw
dek, dat eenigen tijd by
vriezend weer ligt
Een ernstig verlies voor de
Dominicaner provincie
Motorfietsongeb'k met doodelijken
afloop
Wielrijder door slippende auto
gegrepen
Moeilijke landing op
Schiphol
De F. 36, geconstrueerd volgens de
hoogste eischen van snelheid
en comfort, brengt onze
luchtvaart weer dich
ter by het ideaal:
Gevaar kon tydig bezworen
worden
-
Twee dames konden zich niet meer
bevrijden en verdronken
Dikke olie en leege accu’s
IJzel op de voorruit
8
"v"
kan
peren
1
Het Alkmaarsche meer la overal betrouwbaar
en heeft goed Ijs.
De pontveren in de Maas te Boxmeer, Vler-
lingsbeek. Cuyck, Katwijk en Mook zyn weder
om in de vaart gebracht. De stuw is weer ge
sloten.
Indlë te Amst.
te Amst.
te Amst.
van den heer Plesman gehouden werd in de
cantlne de' fabriek, werden de journalisten naar
de groote montage-loods geleld, welke met een
gansche „verzameling” constructies van kleiner
formaat legervllegtu'genl het enorme in
aanbouw zijnde vliegwonder, dat waarschijnlijk
In het voorjaar van 1934 gereed zal zijn, her
bergt.
dat
is.
Wanneer de auto
radiator bevat
Water:
9 deelen
BU
brem
bun
5 De
idirt
bet I
Dit
drie
pleg
betal
Alt
T
6
pet
Gev
B. L<
en
Neder
«en-
Paaf,
Md.
Hotel-
-St. J
eerstv
te uw
al-of
Voor
dat
door
belast
dat
hate
lattin
drjjtsl
dat
finan
als e:
dat
aware
berin
berge
den i
dat
ruimt
ting
dat
ten 1
en k
dat
lende
telde
Perse
ben t
Vei
tend
tboeij
Ge<
uur. i
OpM
Bemli
dager
De
mede
Grc
merli'
schild
kers,
kers 1
teekei
1 stra
tn-lcc
Grc
bank'
triciei
car ra
makcj
14 loe
nach.
sche
Khave
teurs,
óen, 6
roorsu
verkli:
I zanc
Grcx
lenma
plakke
bosjes:
bot leb
Grc>
Iers. 1
Grot
meute
beeidh
Grot
boeren
Grot
kelbed
Gra
Kers,
knechl
Ove:
tiers, 1
diende
rietbe,
naar.
der,
Ged
baksir
Je ui
K ber
Gep
Vroi
juffroi
1 cost
O
geef
trac
A
ran
beer
Vtrt
J.
HV
(jent
«tnu
Vtre
J.
Assu
en b
pre
eiger
lil I
vo
ftek:
frun
den
glacl
*inv
bet t
fcuni
Op den hoek van KoninginnewegSumatra-
laan te Hilversum is Zondagavond een auto ge
slipt. waardoor de wielrijder J. de V. werd ge
grepen. V. liep een hersenschudding op en
moest naar het Diaconessenziekenhuls aldaar
worden vervoerd.
Vrijdagmiddag om ongeveer vijf uur wilde het
„De Valk” uit Londen op het
r dring evenwel een
alle hulpmiddelen
In den morgen van de Vigilie van Kerstmis is
de Weleerw. Pater Chrlstophorus Krugers, ka
pelaan der H. Hart-kerk Kraayenhoflaan te Nij
megen, overleden.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
met ingang van 27 December onder de bestaan
de parochie van den H Pancratlus te Haaks
bergen een nieuwe parochie opgericht onder de
bescherming van de H. H. Bonlfaclus en Gezel
len en benoemd tot pastoor aldaar denzeer-
eerw. heer J. Brandsma: heeft voorts benoemd
tot kapelaan te Arnhem (O. L. Vrouw Onbe
vlekt Ontvangen) den weleerw. heer J. H. On
land.
Pater Krugers werd 5 Nov. 1873 te ’s-Herto-
genbosch geboren, maakte zijn humaniora op
hetaSr. Dominicuscollege te Nijmegen, trad 14
Sejx. 1891 te Hulssen in de Orde der Predik-
heeren en werd 20 Maart 1898 te Utrecht pries
ter gewijd. Nadat hij zich in Engeland op zijn
toekomstige taak had voorbereid, werd hij be
noemd tot iceraar aan het 8t. Dominlcus-colle-
ge te Nijmegen, waaraan hij tot 1912 verbonden
blfef. Hij was daarna in verschillende parochies
der Orde werkzaam en werd in 1925 benoemd
tot assistent in de H. Hartparochie te Nij
megen.
Pater C. Krugers is de vijfde priester die In
enkele maanden aan de Hollandsche Domini-
Spiritus: Water:
1 deel 9 deelen
2 deelen8 deelen
3 deelen7 deelen
4 deelen8 deelen
de helft de helft
Wanneer de auto-
radlator bevat
Or.
Celsius
2
5%
-.14
..20
Het blijkt nu inderdaad, dat het den leden
van den Aannemersbond ernst is om uitvoering
te geven aan het genomen besluit, niet meer in
te schrijven op de aanbestedingen door de
Spoorwegen te houden voor de groote werken
om Amsterdam. Toen Vrijdagmiddag de aanbe
steding gehouden^Jgd jn zake het maken van
den onderbouw voor drie overbruggingen voor
dubbel spoor en verdere bijkomende werken na
bij de voormalige Ooeterdokslulzen te Amster
dam, waarvan de kosten geraamd waren op
f 790.000, bleek dat slechts één biljet wgs Inge
leverd en wel door het Spoorwegbouwbedrijf te
Utrecht voor f 719.000.
Hoewel in de zaal ongeveer een zestigtal aan
nemers aanwezig was, had dus geen van allen
ingeschreven.
De strijd in de bouwwereld tegen het Spoor
wegbouwbedrijf duurt dus onverminderd voort.
„Wij zijn bezig een wereldbedrijf op te bou
wen. Wij zullen niet rusten voor wij er in
geslaagd zijn een regelmatigen, comfortabelen,
goedkoopen en snellen vllegdienst te verwezen
lijken. Zonder twijfel zullen dan alle toestellen,
ook op de lange en langste routes volgeboekt
warden."
Het maandblad „De R. K. Staatspartij” ver-
Uaart uit de allerbeste bron de medeellng
te kunnen putten, dat over de gehééle lijn van
de criaissteunmaatregelen door de Regeering een
onderzoek wordt Ingesteld naar de vraag, op
welke wijze aan de groote gezinnen en de cate
gorieën van de minst kspitaal-kracht'gen tege
moetkomende maatregelen worden getroffen.
Dezer dagen vergaderde het hoofdbestuur van
den R. K. Middenstandsbond in het bisdom
Haarlem onder voorzitterschap van den heer
C. J. G- Struycken te 'a-Oravenhage.
Van den Minister van Justitie was bericht
e ontvangen van de verleenlng der Koninklijke
goedkeuring op de nieuwe statuten van den
Bond, per 13 November JJ., zoodat de nieuwe
Bondssta tuten met ingang van dien datum in
'werking zijn getreden.
Waar de Vereenlglng van Nederlandsche Ge
meenten doorgaat de aangesloten gemeentebe
sturen op te wekken tot gecomblneerden inkoop
van diverse artikelen, ten schade van den mid
denstand in de aangesloten gemeenten, zal aan
den N.RKM. worden verzocht hiertegen op
doelmatige wijze stelling te kiezen.
Stappen sullen worden gedaan om te bevor
deren, dat de steun aan den tuinbouw niet
alleen aan bepaalde crediteuren der tuinders
ten goede komt, doch ook aan de jnlndenstan-
den-leveranciers der tuinder*
In de stilte van den morgen verheft zich
het besneeuwde Christusbeeld in de
Beiersche bergen
monlsche ontwikkeling daarvan in den weg.
Wel staat onomstootelljk vast, dat voor post
en passagiersvervoer snelheid een gebiedende
eisch is. Beschouwt men in verband daarmede
het traject AmsterdamBatavia, dan komt net
er niet zoozeer op aan te weten, wat de uur-
snelheid is op dit traject; van belang is de
gemiddelde snelheid per 24 uur, alsook de ge
middelde snelheid, die op dat traject
worden volgehouden.
Op volmaakt ongezochte wijze is dat probleem
de laatste dagen gedemonstreerd door de ..Pe
likaan" met welke machine Bmirnoff en Boer
het bewijs geleverd hebben, dat in den meest
ongunstigen tijd van het Jaar Indië binnen
vijf dagen van Nederland uit kan worden be
reikt.
Men zal in de toekomst op de lange trajecten
eenige officieren aan boord moeten hebben, die
elkaar kunnen aflossen. Een gebiedende eisch
voor een goede functlonneering van den dienst
is daarbij dat zij de beschikking hebben over
een béhoorlijke ruimte; met den bouw van de
F. XXXVI is daarmede dan ook rekening ge
houden. Er is in dit toestel zelfs gelegenheid om
een steward mede te nemen.
canen-provincie wordt ontnomen, van wie de
eerste was zijn broer Pater Bertrandus K'ugers.
missionaris op Curacao, die daar 8 Oct. IJ.
overleed.
De dood van Pater Krugers is een ernstig
verlies voor zijn Orde-provincie en de H. Hart
parochie te Nijmegen. HIJ was een vroom reli
gieus, een priester naar Gods hart, een stich
tend voorbeeld voor zijn medebroeders om zijn
innige godsvrucht, stipte plichtsbetrachting en
vurigen apostollschen ijver. Wat hij in de volk
rijke parochie van del Kraayenhoflaan met haar
vele nooden heeft gewerkt en gezwoegd, is ten
slotte alleen aan God bekend, maar ook zij die
hem van nabij kenden, bijzonder de parochia
nen, staan op om hem te prijzen en diep te
treuren om zijn te vroegen dood.
Apostolische zorgen deden hem zichzelf ver
geten en midden in zijn werk sterven.
R. I. P.
In den ouderdom vap 79 Jaar is te ’sGraven-
hage overleden de heer H. C. T. P. Leroux gep.
kapitein der inf. O.IX. De ter aardebestelhng
van het stoffelijk overschot zal plaats hebben op
Vrijdag as. op de R. K. Begraafplaats aan de
Kerkhoflaan. De uitvaartdiensten zullen gehou
den worden in de R. Kv kerk aan de Eland
straat. waarna de stoet om half twaalf op de
begraafplaats zal aankomen.
De heer J. Trip uit Groningen, die Zaterdag
nacht omstreeks vijf uur met zijn auto op weg
was van Groningen naar Coevorden, is tenge
volge van de gladheid van den weg geslipt
en op slag gedood. Het slachtoffer was 30
jaar oud en gehuwd.
MIJ. OCEAAN
POLYPHEMUS. 23 Dec. van Amst. te Batavia.
ROTTERDAM8CHE LI.OYD
BUITENZORG, 24 Dec. van Java te R'dam.
BUT AR, uitreis, pass 25 Dec. Oueasant.
MIJ. NEDERLAND
POELAU BRAS, uitreis, pass. 3 Dec. Vllsslngen
van Antwerpen.
VER. NEDERL. HCHEEPV. MIJ.
HOLLANDO.-AZIË LIJN
WAAI.KERK, uitreis, pass. 23 Dec. Perlm.
MEERKERK, thuisreis. 24 Dec. van Port Bald
HALCYON LIJN
STAD HAARLEM, arr 23 Dcc te R'dam.
FLENSBURG, arr. 23 Dec. te R'dam.
DIVEg.SE SCHEPEN
ALDEBARAN, 22 Dec. van Ban Lorenzo te Ro
sario.
Het zou in dit bestek te ver voeren, van dit
prachtige toestel, dat in voltooiden staat onge
veer 2% ton kost, een volledige technische be
schrijving te geven; wij volstaan derhalve met
eenige algemeene bijzonderheden.
Leeg weegt de machine bijna 10.000 K.G.;
aan nuttigen last kan 6400 K.G. vervoerd wor
den. De bagageruimen hebben een gezamen-
HJken inhoud van ongeveer 10 M3. Bij gebruik
op de Europeesche lijnen kunnen 32 passagiers
worden vervoerd; op de Indië-lijn kan het toe
stel 16 passagiers, die leder over een slaapplaats
beschikken, meenemen.
De cabine is in vier afdeellngen Ingedeeld, elk
plaats biedend aan acht passagiers. Achter de
cabine bevinden zich de vestiaire en twee toi
letten.
Het landingsgestel, dat uit twee helften be
staat, is niet Intrekbaar zooals bij de „Zilver
meeuw”. Een dergelijke constructie zou bij deze
zware machine, die in haar bouw geheel af
wijkt van de F. XX, op technische moeilijk
heden gestuit zijn.
De F. XXXVI stijgt naar 1000 Meter in 4.3
minuut, naar 2000 Meter in 9.9 minuut en naar
3000 Meter in 18 minuten. De maximum bereik
bare hoogte ligt op ongeveer 5000 Meter. Met het
enorme maximum gewicht van 16.200 K.G.
wordt een maximum-snelheid van ongeveer 225
K.M. per uur verwacht. In geval een der vier
motoren zou stoppen, kan de F. XXXVI met
zijn volle gewicht op drie motoren een hoogte
van 3000 Meter handhaven. De actle-radlus be
draagt 1600 K.M.
Met een bezichtiging van de werkplaatsen,
waar de vleugels gebouwd worden, werd het
bezoek besloten.
Waarschijnlijk tengevolge van de gladheid
van den weg is een auto, bestuurd door den
heer De Jong, komende uit de richting Sluis
kil, tusschen deze plaats en Temeuzen in het
kanaal van Temeuzen gereden.
De bestuurder wist zich uit den auto te wer
ken en kon door voorbijgangers op den wal
worden getrokken. De echtgenoote van den
heer De Jong en een tweede passagier mej. M.
Leunls, wisten zich echter niet meer te bevrij
den en zijn verdronken. Hedenochtend om zes
uur konden de beide lijken worden geborgen.
gaat dikwijls samen met een gevaarlijk glad
den weg. Hoe men slippen voorkomt, c.q her
stelt. hebben wjj onlangs beschreven; een be
ijzelde voorruit is tegenwoordig ook te voor
komen. men kan beginnen met de motorkap
op een kier te zetten (een driedubbel gevouwen
stuk binnenband ertusschen) waardoor de
warme lucht langs het glas strijkt. Deze op
lossing is niet afdoende, evenmin als het in
wrijven van de voorruit met keukenzout of
glycerine Het beste is om een der voorruit-
verwarmers te monteeren. welke tegenwoor
dig in prima uitvoeringen in den handel ge
bracht worden.
tegen vorstschade wil beschermen, kan vol
staan met een hoeveelheid brandspiritus of
glycerine door het water te vermengen. Gly
cerine heeft de onaangename eigenschap van
„door te zweeten". Op allerlei plaatsen, waar
tevoren geen lekkage zichtbaar was. ziet men
de verdunde glycerine doorsiepelen. Kleine ver
borgen lekkages wprden zichtbaar^ (wat men
al naar zijn smaak een voor- of een nadeel
kan noemen). Brandspiritus mist deze eigen
schap. maar verdampt vrij snjJ^ zoodat men
de concentratie geregeld moet controleeren.
wat evenwel met een handigen areometer (die
tegenwoordig niet duur meer zijn) geen moei
lijk werk is. Doch wélk anti-vrlesmiddel men
ook gebruikt, steeds moet men erk absoluut zeker
van zijn, dat het zuiver en zuurvrij is. De on
derstaande tabel geeft aan. in welke hoeveel
heid de glycerine of brandspiritus door het
koelwater gemengd moet worden om voldoen
de zekerheid te bieden.
Tusschen deze twee uitersten moet echter een
weg worden gevonden, die voor het eene middel
van vervoer anders zal moeten zijn, dan voor
het andere en zelfs nog verschillen kan, naar
mate het betreft reizigers of goederenvervoer.
Van dit alles, dus van wat men verstaat onder
een wel omlijnde verkeerspolltiek, is in het ont
werp verkeersfonds niets te vinden.
Een politiek, die rekening houdt met de snelle
ontwikkeling der transportmiddelen, los van
de tijdelijke nadeelen, die het vervoer in het
algemeen ondervindt van de ekonomische krlsis.
In het ontwerp wet openbare vervoermiddelen
werd een schrede in die richting gezet door de
invoering van een vergunningsstelsel voor het
epenbaar goederenvervoer, centraal geregeld.
Dat was onvoldoende en eenzijdig, maar thans
wordt de moeilijkheid van de welbewuste ver-
keerspolltlek geheel vermeden; men zal er later
wel eens mee komen, als er eerst maar een
verkeersfonds is.
Dat is geen opzet, die te aanvaarden is. en
de minister toont wel heel weinig inzicht te
hebben, als hij daarbij uitgaat van de gedachte,
dat de volksvertegenwoordiging dit wel goed
keuren zal. Wij kunnen ook niet inzien, dat er
van het Verkeersfonds, zooals hij schrijft, kracht
zal uitgaan voor de geheele regeling van het
verkeer, daar de richting nog gezocht moet
worden en het daarbij wel eens zou kunnen
blijken, dat het auto- en rijwlelverkeer reeds
veel te zwaar belast is om ekonomisch te run
nen werken. Een verkeerspolltiek kan niet ge
voerd worden door heffing alléén, zooals ge
dacht wordt (want op een andere wijze kunnen
we het niet opvatten, als de Minister schrijft,
dat naar zijn oordeel reeds aan eenige bezwaren
der ongebreidelde concurrentie, welke de be
staande middelen van vervoer te water en over
de rails van het motorvervocr ondervinden, zal
worden tegemoetgekomen door hoogere heffin
gen, welke in het bijzonder het zware verkeer
willen treffen).
Dat is een ondeugdelijke opzet, waarop nooit
een goede verkeerspolltiek is op te bouwen en
daarom zijn we zeer benieuwd naar het lot van
dit onrijpe wetsontwerp tot instelling van een
verkeersfonds.
B. en W. van ’s-Gravenhage hebben voed
stellen bij den raad ingediend tot wijzigingen
van de personeelsreglementen, inhouder.de het
vastleggen van verplichtingen, die geacht moe
ten worden, zoo zeggen B. en W., reeds te be
staan. Een ambtenaar, die op een bepaalde
plaats niet betrouwbaar is, kan door B en W.
niet worden gehandhaafd. Iedere overheid moet
op haar ambtenaren kunnen vertrouwen Om
dat dit niet door alle kringen wordt begrepen,
achten B. en W. het noodzakelijk, dat het dui
delijk in de reglementen wor^t vastgelegd. Als
die betrouwbaarheid by een ambtenaar ont
breekt. dan Is hij ongeschikt voor den gemeen
tedienst en moet hij deswege wordten ontslagen.
Losse sneeuw op den weg is niet direct ge
vaarlijk; wanneer men een beetje voorzichtig
rijdt gebeurt er niets, in het bijzonder omdat
in ons land geen hellingen van beteekenls
voorkomen. Zoodra er heel veel sneeuw ligt,
doet men goed door kettingen <gn de wielen te
slaan. Bijzonder gevaarlijk is echter ’n sneeuw
dek. dat eenigen tijd bij vriezend weer ligt. De
sporen van vorige auto’s leiden dan al heel
gemakkelijk een flinke slippartij in. Overigens
kan sneeuw zeer hinderlijk zUn in den avond;
een goede mistlamp is dan een uitkomst. Te
gen het euvel van mist zijn in de laatste jaren
verschillende bruikbare hulpmiddelen aan de
markt gekomen; behave de speciale mistlan-
taams werken ook gekleurde z (geelachlge)
gloeilampjes redelijk goed: deze worden in de
normale lantaarns gezet. Van overwegend be
lang Is het om nimmer de gewone koplampen
te gebruiken; het felle licht daarvan wordt
door het mistgordijn teruggekaatst en maakt
elk uitzicht ónmogelijk.
Ziedaar nog een tweetal wintersche auto-
kwalen. Vele auto's moeten in den winter met
een dunnere olie gesmeerd worden dan gedu
rende den zomer. In dit bestek kunnen wij
daar niet nader op Ingaan, de A. N. W B -
Toeristenbond voor Nederland is gaarne bereid
over al deze moeilijkheden nadere inlichtingen
te verstrekken (p. a. Parkstraat 1820. Den
Haag>. De accumulator (batterij) Is het stief
kind in de auto, veelal is dit onmisbare onder
deel zoo goed opgeborgen, dat er nimmer naar
omgezien wordt. Maandenlang Ujdt de accu
dorst of krijgt hij te weinig voedsel (lading) en
wanneer deze ondervoeding en verwaarloozlng
tenslotte tot een vroegtijdlgen ouderdom en
dood voeren, krijgt de misdeelde nog allerlei
verwenschingen te hooren Wanneer men af
en toe ((bv. elke 14 dagen) eens een beetje
gedistilleerd water (nimmer leidingwater!bij
vulde en den ladingstoestand liet controleeren.
zou het euvel van niet starten bijna zeker voor
komen kunnen worden. En tenslotte bedenke
men. dat Overvoeding ook voor accu’s heel
slecht is. Het kleine beetje moeltq wordt
ruimschoots beloond door een ijverigen staat
van dienst; accustaktngen zijn daarentegen te
recht berucht: de wagen moet worden aange
sleept, soms probeert een (onhandige) rijder
het eerst met den slinger, wat hem een ge
broken pols kan kosten (bij het slingeren den
duim steeds aan dezelfde zijde van het hand
vat houden als 41e vingen).
Denkt u niet, dat een radlatorhoes hoe
nuttig overigens ook afdoende is. Deze kan
immers alleen maar de aanwezige warmte soo
goed mogelijk vasthouden, maar eenmaal komt
het oogenbllk. dat de temperatuur onder 0
zakt en dan is het gedaan met de dunne ko-
lamellen in uw radiator. Dan zet de
watermassa in het koelsysteem (dus ook om
de kostbare cylinders) uit en zelfs de dikke
gietijzeren wand is daartegen niet bestand.
Daarom moet iedere automobilist, die niet
over een verwarmde garage beschikt en niet
telkens het water wil aftappen, een anti-vrles-
mengsel in zjjn radiator doen. Verschillende
preparaten zijn daarvoor in den handel; wie
afdoend, goedkoop en eenvoudig zijn motor
Zondagmiddag omstreeks drie uur is op de
Logt bij Veldhoven een ernstig motorfietsonge
luk gebeurd, waarbij de ongeveer 25-jarlge on
gehuwde timmerman J. Matthijssen uit Alphen
en Rlel ernstig werd gewond en in het zieken
huis aan de gevolgen zijner verwondingen is
overleden. HU was met zUn zuster, die per
rijwiel naast hem reed, op weg naar familie te
Eindhoven. In een bocht moest hU ultwUken
voor een sinaasappelenkar en door het slinge
ren van het motorrijwiel kwam zijn zuster te
vallen. MatthUssen verloor toen de macht over
het stuur, kwam in een Sloot terecht en vloog
vervolgens tegen een telefoonpaal. Deerlijk ge
wond werd de man opgenomen en nadat een
geneesheer en een priester hulp hadden ver
leend, jwerd hU per ziekenauto van den G GD.
te Eindhoven naar het St. Josephszlekenhuis
vervoerd. Daar is hij in den loop van den mid
dag overleden. Mej. M. kreeg "n ernstige hoofd
wonde en is naar haar woning overgebracht.
KLM.-toestel
vliegveld Schiphol landen. Er
vrij dichte mist. Ondanks t.
was het zicht zeer -
ook in eenigszins schuinen stand op den grond,
waardoor een der vleugels den grond raakte. Ge
lukkig sloeg het vliegtuig niet over den kop en
verliep het verdere gedeelte van de landing vlot.
De inzittende passagiers, een zevental, bekwa
men geen letsel, evenmin de bestuurder, de
KL.M.-plloot Hondong.
Het toestel werd evenwel ernstig beschadigd.
Nóg kan de KXM. het subsidie, dat de re
geering haar verstrekt, niet ontberen, doch het
oogenbllk, dat zU dat niet meer noodig zal
hebben, nadert al hard. Reeds thans boekt z(j,
in passagier-kilometers over de geheele route
berekend. 2% passagier per vlucht. Zóó heeft
de „Oehoe” op haar laatste reis bU gebrek aan
plaatsruimte niet minder dan 60.000 passagier-
kilometer moeten afwUzen. Van de totale capa
citeit van 65000 passagier-kllometer waren 63 500
passagier-kilometer geboekt. De heer Plesman
deelde voorts mede, dat de K.LM. een cursus
voor trajectlnspecteurs heeft ingesteld; reeds in
Juni van het volgend jaar hoopt men over de
geheele route naar Indië een aantal traect-
inspecteurs aan te stellen, die er voor zullen
zorgen dat zU de toestellen als *t ware volduwvn
Ook aan het vraagstuk van het comfort voor de
passagiers in de vliegtuigen en op de landings
plaatsen zal voortdurend aandacht worden ge
schonken; de cabine van de „F. XXXVI”, die
zoo goed als gerulschlooe zal zijn, is daar een
voorbeeld van.
Er wordt hard gewerkt aan de verwezenlijking
van de idee: een 24-uurs dienst voor ix>st- en
passagiersvervoer, net als by de mailschepen,
echter met dat verschil, dat het vliegtuig meer
malen zal „aanleggen” om by te laden. Maar
tusschen die aanlegplaatsen zullen dan afstan
den liggen van 1200 kilometer!
Het was vervolgens Ir. B. Stephan, directeur
van de Fokkerfabriek, die, alvorens het gezel
schap, waartoe ook de heer Smits, chef van
de afdeellng propaganda dezer onderneming
behoorde, naar de F. XXXVI te lelden, de aan
dacht vroeg voor een korte inleiding. HU deed
daarby uitkomen, dat by den bouw van deze
machine getracht is. te voldoen aan twee zeer
ulteenloopende eischen; snelheid en comfort
voor de passagiers.
Men moet dan wel, teneinde den passagiers
een behooriyk comfort te waarborgen, een
grooten romp construeeren. Wil men dan aan de
snelheid niet te kort doen, dan staan er twee
wegen open: weerstandsverminderlng of op
voering van het motorvermogen. Het laatste is
een kostbare geschiedenis; by de F. XXXVI
beeft men dan ook zyn toevlucht genomen fot
de eerste methode door de rompvormlng zoo
gunstig mogeiyk te maken. De oude vierkante
romp beeft by de F. XXXVI plaats gemaakt
voor een ronde constructie, welk type ook is
toegepast bU de F XX en toegepast zal worden
by de F. XXII. Het principe van comfort en
snelheid is dus bereikt door de constructie van
een rompvorm, welke uiterst gunstig is uit een
dynamisch oogpunt.
Na dit „college", dat, evenals de uiteenzetting
BINNENLANDSCHE HAVENS
IJ MUI DEN aangekomen 23 Dec.: Zuid-Bcijer-
land, Londen; Deneb, m^.. idem; Marb. s.
Harnngen. 24 Dec.: Tlieano, s. Fowey; Daisy,
s. LyseKil; Kwiek, m.s., Danzig naar Utrecht; btuy-
vesant. s. W.-Indië; Llngestroom, s. Londen; riore.
s, Bremen; Rijnstroom. 8. Huil. 25 Dec.: Benne-
kom, s. Hamourg; Sheaffleid. 8, Newcastle (voor
Velsen); Deucalion, s, W.-Indië; Brunla. s. Oslo;
Colombia, m.s.. Hamburg; Vllestroom. s, Leith;
Loke. 8, Hernosand; Clonlara. s. Swansea; Polgien.
s. idem; Brltta. m.s.. Constanza; Osrlc. s. Suuds-
wali (voor Zaandam); Nereus, s, Kopenhagen
26 Dec.: Ajax, 8. Spanje; Blri, s. Frederikstad;
Oceaan, ma., Truro; Oberon, s. Hamburg; Thorn-
lea, ma.. W.-Afrika; Gorecht, ma.. Bow Creek;
The Sultan, s, Swansea; Apolllnaris VI, ma.» Ant
werpen (voor Wormerveer).
Vertrokken 23 Dec.: Possehl, 8, Stockholm; Ros
tock. s. Nordenham; Circe, s. Calais; Stella, s.
Mlddl. Zee; Neumark, s. Hamburg; David Living
stone. s. Idem; Pollux (Dultache), s, R'dam: Am
stel 12. ma., Antwerpen; Treat, s. Emden; Mersey.
8, Goole. 24 Dec.: Reggestroom, s. W.-Afrika.
25 Dec.: Zeemeeuw, ma., Faxe; Ganymedes, s.
Hamburg. 26 Dec.: Nleuwendam, ma.. Ham
burg.
AMSTERDAM aangekomen 23 Dec.Deneb. Lon
den. cement, Kattenburgervaart, Salomon's Kust-
vaartbedrtff. 24 Dec.: Mars. Harlingen, aard
appelen, Levantkade, Verg. Cargadoorekantoor;
Teanho, Fowey, stukgoed en klei. J. P. Coenhaven.
idem; Daisy. Lysekil. kelen. Houthaven, idem;
Zuid-Beijerland. Londen, ledig. Zoutkeetsgracht,
A be ca; Stuyvesant, W.-Indië. stukgoed. Surin^me-
kade, Vrachtmail; Lingestroom, Londen, stukgoed.
Handelskade. Holl. Stoomb. Mij.; Flora. Antwerpen,
stukgoed. De Ruyterkade, Van Es van Om
meren; Rijnstroom. Huil, stukgoed. Handelskade.
Holl. Stoomb. Mij. 25 Dec.: Bennekom. Ham
burg. stukgoed. Surinamekade. Vrachtmail; Deu
calion, W.-Indië. stukgoed. Surinamekade. idem;
Brunla. Oslo, stukgoed. Handelskade. Verg. Car-
gadoorskantoor; Colombia. Hamburg, stukgoed,
surinamekade. Vrachtmail; Vlièstroom. Leith,,
stukgoed en steenkolen. Handelskade, Holl. Stoom
boot MM Loke. Hernosand. stukgoed. Zeeburger-
kade. Verg. Cargadoorekantoor; Clonlara, Swansea,
steenkolen. Ertskade, Furness; Polgien. Swansea,
steenkolen. Hoofdkanaal Oost. Ned. Bevr.kantoor;
Brltta, Constanza, petroleum en benzine. Petro
leumhaven. Van Es van Ommeren. 26 Dec.:
Nereus, Kopenhagen, stukgoed. Levantkade, Verg.
Cargadoorekantoor: Aiax, Spanje, stukgoed, Le
vantkade, idem; Blri, Frederikstad, stukgoed. Han
delskade. idem; Oberon, Hamburg, stukgoed. Su-
matrakade. Idem; Thornlea, W -Afrika, stukgoed.
Javakade. Wambereie Zn.; Gorecht. Bow Creek,
gasaarde. Rietlanden. Ketjen;. The Sultan, Swan
sea. steenkolen. Rietlanden. Ruys Co.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
MARS. 24 Dec. van Harlingen te Amst.
STUYVESANT. 24 Dec. van W -7
BENNEKOM, 25 Dec. van Hamburg
DEUCALION, 25 Dec. van W -Indië
COLOMBIA, 25 Dec. van Hamburg te Amst.
NEREUS. 26 Dec van Kopenhagen te Amst.
AJAX. 26 Dec. van Spanje te Amst.
OBERON. 26 Dec. van Hamburg te Amst.
GANYMEDES. 25 Dec. van Amst. n. Hamburg.
CLIO, R’dam •n. Mlddl. Zee, pass. 25 Dec. Oues-
sant.
KON. HOLL. LLOYD
AMSTELLAND, Amst. n. Curasao, pass. 25 Dec.
Ouessant
JpRANIA. uitreis. 25 Dec. van Lissabon.
FLANDRIA, thuisreis, 28 Dec. te Southampton
verwacht.
ZEELANDIA, 24 Dec. van Amst. te B.-Aires.
HOLLANDWF.8T>AFRIKA LIJN
REGGESTROOM, uitreis, pass. 25 Dec. Dunge
ness.
HOLLANDAMERIKA LIJN
BOSCHDIJK,«R’dam n. New-York, pass. 25 Dec.
Lizard.
STATENDAM, 23 Dec. van New-York n. Zuld-
Amerlka.
MAKASSAR, 26 Dec. (Aneta). Het Fransche
patrouillevaartuig „Aldebaran” is met ma
chinepech de haven van Makassar binnenge
vallen. Het verblijf te Makassar zal circa 14
dagen duren.
Tydens de jongste vorstperiode hebt u mis
schien reeds gedacht dat het winter was,
maar u hebt u vergist, nu pas is die winter
begonnen! wy zyn ervan overtuigd, dat u
niet tot heden gewacht hebt met het koopen
van een kachel, een wollen shawl of een paar
schaatsen, maar misschien hebt u wél ver
geten de noodige maatregelen voor uw auto te
nemen- Als dat zoo is. dan komen wy nu net
op den goeden tyd, aldus schryft ons de
A. N. W. B.-Toeristenbond voor Nederland
Ofschoon allerlei noteeringen in de laatste
jaren geweldig gezakt zyn, schommelt de prijs
van ..radiator-Us” nog altyd tusschen de 50
en 500 gulden. Lis heeft allerlei kwaliteiten
(de keuringsdienst kan erover meepraten!) het
is.... nu ja. dat weet u allemaal wel. IJs in
een waterleiding is altyd onaangenaam en dik-,
wyis duur maar ijs in de automobiql-water-
leidingen is meestal onbetaalbaar-
ALDERAMIN, 33 Dec. van Bahia Blanca naar
R'dam
□ELFSHAVKN. n. Bremen, was 33 Dec. 400 mil*
len W. van Lizard.
FRIESLAND. 33 Dec. van de Tyne n. Kopea-
h*a®n «x
JONGE JACOBUS. R'dam n. Bpezla. pass. 24
Dec. Dungmess.
BATAVIER II. 34 Dec. van R'dam te Graves-
•nd.
LEEGHWATER, R'dam n. B.-Aires, pass. 34 Dec.
Dungeness.
NIEUWLAND, 35 Dec. van R'dam te Grange
mouth.
ZEELAND. 23 Dec. van Blyth n. Antwerpen-
AUGUSTA L., 23 Dec. van Otterbacken n Velsen.
ROC8TON, 30 Dec. van Huelva n. Amst.
BELGIEN. 23 Dec van Gdynia n Amat.
DUISBURG. R’dam n Japan. 23 Dec. van St>«-
HAMLET, 38 Dec. van Batoum te Amst. ïer
wacht.
Met ingang van 1 Januari as. wordt de ex
ploitatie van de spoorlijn KampenHattem
gestaakt.
Dan' Is de motor vei
lig tot een vorst van:
Gr. Gr.
Celsius Fahrenh-
4* 8
1«%
..13 24%
..18 33
..23 41
Dan is de motor vei
lig tot een vorst van:
Gr.
Fahrenh
4
10
17
35
36
VrUdagmorgen, tydens de H. Mis in de ka
pel der Eerw. Broeders, aan de Vughtstraat te
Roosendaal, ontstond een begin van brand, dat
dank zU het kordaat op-reden van broeder La
dislaus. onmlddeliyk kon worden gestuit. Door
dat een der misdienaars gebogen stond over
een brandende kaars, geraakte zyn superplie in
brand, waarby de vlammen zoo snel zich
voortplantte, dat de knaap een brandende fak
kel dreigde te worden en zyn haren reeds
schroeiden.
Gelukkig wist genoemde broeder spoedig de
vlammen te dooven en aldus erger te voorko
men, zoodat de knaap er nu met den schrik
en geschroeide haren af kwam.
r -r an het door minister Reymer op 25 April 33
ingediende wetsontwerp tot wyzlging van
de Wet Openbare Vervoermiddelen kon
niet gezegd worden, dat het de meest gewenschte
en logische oplossing bracht van het in het
middelpunt der belangstelling staande verkeers-
vraagstuk. In dat wetsontwerp werd echter
tenminste een poging zU het naar onze mee-
ning een onvoldoende poging gedaan om
eenige ordening te brengen in het verkeer over
den weg en de rails, dus voor auto’s en spoor-'
wegen.
Een groote fout was het. dat men meende,
daarmee kant en klaar te zyn; over het verkeer
over het water en door de lucht, dat voor wat
de vervoerd wordende hoeveelheden aangaat
zeker zoo groot is, werd immers niet gesproken.
Een regeling werd zelfs niet in uitzicht gesteld.
Men had hier dus te maken met dat deel van
het verkeer, dat het grootste aandeel had in
het relzigersvervoer, want nog altyd is het
goederenvervoer over het water het grootste
en ofschoon men dat vervoer toch ook regelen
moet, werd ongeveer 70 procent daarvan onge
moeid gelaten.
Indien men het verkeer als een geheel wil zien,
was dat dus een kardinale fout in dien opzet.
Deze kon hersteld zyn, door het wetsontwerp
dat er voor in de plaats kwam, maar nu is het
een feit, dat Minister Kalff met zyn verkeers
fonds wel schryft over dat geheel, maar niets
doet. HU komt met een belastingwet, waarby
de auto's en de rUwielen een groot aantal milll-
oenen meer moeten opbrengen en zal later, als
het geld er is. wel eens naar dat verkeer gaan
zien, om het te regelen.
Deze opzet deugt heelemaal niet en is nog
méér mis dan de vorige. We begrijpen volkomen
de moellUkheden, verbondan aan een goede
ordening van het vervoer, want juiste gegevens
sïecËÊTÏet toestel kwam dan|van a* vei scliinendé vervoeren. stAUstlscH vö-
werkt, zUn er niet in ons land. Men spreekt
over en ziet wej het vervoer over den weg.
maar Juiste gegevens van den omgang, zoowel
van goederen als reizigers, heeft men niet.
Men zal dus moeten beginnen met een stelsel
uit te denken, dat niet steunt op vervoercUfers,
maar dat toch logisch is opgebouwd. Er zyn
verschillende stelsels denkbaar, gelegen tussches
twee uitersten.
et eene uiterste is. dat er zou komen
volkomen vryheid van verkeer binnen
perken door de Overheid gesteld in het
algemeen belang. HierbU denken we aan be
paalde eischen aan de voertuigen te stellen, aan
bepalingen waaraan de ondernemingen moeten
voldoen en ten slotte regeling ten behoeve van
het personeel, voor zoover het betreft physieke
geschiktheid, kennis en arbeldstüd.
Daartegenover staat als ander uiterste, alle
vervoermiddelen in één hand, zooals we dat
reeds aantreffen bU de spoorwegen, dus een
staatsautobedrUL naast de Nederlandsche
spoorwegen en naast een staatsbinnenschippery
en staatsluchtdienst. We geven toe, dat het
practisch niet goed uitvoerbaar zou zyn, stroef
zou werken en zeker niet zou mogen worden
aangemerkt als het ekonomisch meest voor-
deelige vervoer. Het is hier ook slechts aan
gegeven als een uiterste.
Glycerine:
1 deel
2 deelen8 deelen
3 deelen..7 deelen
4 deelen8 deelen
de helft de helft
Aldus de beer A. Plesman, directeur der
Konlnkiyke Luchtvaart Maatschappij, tydens
een bezoek, dat een aantal journalisten ge
bracht heeft aan de N.V. Nederlandsche VI: eg-
tuigenfabriek Fokker te Amsterdam, ter be
zichtiging onder leiding van directeur Ir. B.
Stephan van de daar In aanbouw zUnde
Fokker F. XXXVI, die de grootste machine
wordt, welke ooit in Nederland is gebouwd en
bestemd is voor den dienst op Indië van j)e
KX.M.
De heer Plesman vestigde In de eerste plaats
de aandacht op de verscheidenheid van meenin-
gen en ideeën, welke door deskundigen en
ook door leeken! ten, beste is gegeven met
betrekking tot de ontwikkeling van de lucht
vaart in het algemeen. Tegenover dit alles stelde
hy zUn eigen door de ervaring gerypte meenlng;
x nJ. dat men moet probeeren het luchtverkeer in
zyn geheel „op te werken”, in den vorm dus
van een gemengd verkeer. In. dit verband wees
hy er op, dat het vrachtvervoer door de lucht
nog van weinig beteekenls is. Vrachtvervoer over
kleine afstanden kan reeds vruchtdragend zyn.
- j-Aj.
