ONS BLAD
De Du i t sch-Fransche
B
PELS
p
u-
N
C
kl
heden
Spaansche marxisten in het
nauw
De thuisreis van de
Pelikaan”
DIPLOMA TEN BLIJVEN
Het nieuws
van
IN TOUW
Trouw aan Genève
NIEUWE VERKIEZINGEN
OP KOMST?
DE BAROMETER
t
f
5.4^.
DE DIRECTIE
in
I
aar
o
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
vakorganisaties
Morgenthau
Met et er ken tegenwind te kampen
Nieuw decreet van Morgenthau
De Postjager
Uit Bagdad vertrokken
DE SPOORWEGRAMP BIJ LAGNY.
In Baara aangekomen
Gebrek aan artsen in de
Fransche koloniën
Vreeaelijke toestanden
Onrust te Buenos-Aires
Militaire verloven ingetrokken
aai
i
Roosevelt over den
V olken bond
Versterking Engelsche
luchtafweer
Zonder ophouden wordt gewerkt
aan den uitbouw der katholieke
Rechts bereidt geen
staatsgreep voor
Afgifte van goud aan
de schatkist
Het NOORD-HOLLANDSCH
DAGBLAD aal op Nieuwjaars-
dag NIET verschijnen.
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
.ALKMAAR
Babjrweegschalen te huur
De Minister van Arbeid houdt in het Gare de VEst een
lijkrede
VRIJDAG 29 DECEMBER 1933
4
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 69
Hevige koude in Joego
slavië
if.
10.30 (G.M.T.)
van Bagdad ver-
Het Weer
Riiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem gp pag één 55 cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
per nweb ranM jf RMt
De V. S. willen wel samenwerken,
maar geen lid worden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
TaWoon Adminiitratw 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS,
Par kwartaal voor Alkmaar f 2
Voor buiten Alkmaar f 2 85
Met geilluitreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnested - Haarlem
5^
f—
v i ii in n
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Onrast te Buenos Aires.
Madras door een typhoon geteisterd.
Nieuwe salaiiskortlncen te Rotterdam.
De vlucht van de „Pelikaan”.
van
I
i
en
om
uur
weer
opge~
stegen.
f
en
tele-
dank-
Hoofste Barometerstand 7829 Vardd.
Laagste Barometerstand 743.4 Marseilles.
Volgens ontvangen berichten is de
„Postjager" in Basra aangekomen.
DE EERSTE KAMER HEEFT MET 2» TEGEN
9 STEMMEN DE KORTING OF DE INDI
SCHE PENSIOENEN AANGENOMEN.
EEN TUM VAN TSJANG-KAI-SJEK
AAN FOEKIEN.
Herriot acht het Vier-Mogendheden-Pact ver
werpelijk.
Grieksch stoomschip gestrand b(j Hoek
Holland.
Eenige verbetering In den economischen toe
stand.
De „Pelikaan” Is heden 9.10 uur plaatselijke
tijd uit Basra vertrokken. De vliegers hebben
met sterken tegenwind te kampen.
stand op Vrijdag 1 uur aan.: 749
Vorige stand: 739
i is de
let be-
Jecem-
MADRID, 29 Dec. Na de constitutie van
de Kamer heeft de minister van Blnnenland-
sche Zaken, Rlco Avello, medegedeeld, dat hij.
in overeenstemming met de afspraak, zijn por
tefeuille zal neerleggen. Verklaard wordt, dat
hij vervangen zal worden door Martinez Barrios.
Lara zal de portefeuille van oorlog nemen, ter
wijl financiën zal worden bezet door Albista
Chapaprieta.
BUENOS AIRES, 29 Dec. (Reuter). Tenge
volge van allerlei wilde geruchten heerscht hier
een zekere onrust.
Na middernacht heeft de minister van Bln-
nenlandsche Zaken de prefectuur van politie
bezocht, waarna alle verloven zijn ingetrokken
Twee brigades Infanterie worden in de ka
zernes gereed gehouden.
Reeds negen mlllioen menschen weer te werfc-
gesteld in Amerika.
De R. K. Vereenlging van Marine-personeel „8L
Chri.tophoras” moet worden opgeheven.
iden is.
rangen
f rente
van la
■strekte
in den
vember
seld ia
De muiterij op de „De Zeven Provinciën”. Zware
straffen tegen de eerste groep Inlanders geëischL
Dr. F. E. Ponthuma benoemd tot eerelid van
den Alg- Ned. Zuivelbond.
Berlijn
proces
ilgaren
Jgarjje
grens
dat
noemd
island,
In ge-
aaruit
tovjet-
oebel
sken-
I van
O
rident
haar
ipoor-
njsche
ll
ede de
zijn
aiming
twoor-
STEEDS VOORAAN EN BOVENAAN:
dediging van Londen geëischt, o.a. door verdub
beling van de bestaande twee luchtafweerbriga-
des. De nieuwe afweerbatterijen zullen voorzien
worden van het snelste afweergeschut en met
zoek- en lulsterapparaten. die alle tot nog toe
bestaande apparaten op dit gebied overtreffen.
elde partijen staan dus nog heel ver van
elkaar, maar Frankrijk zou in principe
bereid blijven de diplomatieke onder
handelingen voort te zetten. De vraag is nu
of er zich tusschen de diplomatieke makelaars
een koehandel van loven en bieden zal ontwik
kelen. of bjj gebrek aan overeenstemming de
verdere onderhandelingen zullen afspringen.
Niet alleen de invloed van het met opzet zich
nog niet uitsprekende Albion, maar ook die
van Italië zal het antwoord op die vraag mede
bepalen. De uitnoodlglng van Mussolini aan
Sir John Simon om na Nieuwjaar te Rome
te komen is daarom van groot belang, want
eerst als het alle partijen gehoord heeft zal de
..eerlijke makelaar” Engeland kunnen bepalen,
welke houding voor hem het voordeellgst is. In
de Internationale politiek, diplomatie en eco
nomie wordt het algemeen belang der geheele
wereld achtergesteld bjj het vermeendeeigen
belang der staten afzonderlijk, vandaar dat de
unlverseele crisis, ondanks de bittere klachten
en verwijten der geestelijken en Uchamelijken
BOM RjdSBds voUseron, stelselmatig wordt gs-
proAonqtcri*. tot schade van alten r
De macht der socialistische partij in Spanje
berust geheel op de kracht der vakvereenlgln-
gen, die de Algemeene Arbeldersunie vormen.
Kan die kracht worden gebroken dan blijft er
van het socialisme en van zijn vertegenwoor
diging in de Cortes niet veel over. De Volks
huizen zijn het die de socialistische arbeiders
Zon op 8.12 - onder 3.53 - Licht op 4J22
31 December V. M.
De overwinning, die de rechtsche partijen bjj
gelegenheid van de laatste Cortes-verklezingen
bevochten, wordt door de leiders van het anti-
marxistische blok slechts als een eerste schrede
beschouwd op den weg, die naar de volkomen
onschadelijkmaking van het socialisme leidt.
Dat de partij van Largo Caballero, die naar de
Constituante 120 leden afvaardigde, er in de
Cortes nog slechts 58 telt, Is zeker verblijdend,
maar de mogelijkheid blijft bestaan, dat nieu
we verkiezingen waarop de kans niet geheel
uitgeschakeld mag worden den socialisten een
revanche verzekeren De macht van de partij is
in het land niet gebroken, de organisaties zijn
intact en het is dus geen tijd om met de ver
gaarde lauweren tevreden te zijn.
BELGRADO, 29 Dec. (Reuter) Een verblin
dende sneeuwstorm, gepaard gaande met bui
tengewoon hevige koude, heeft het binnenland'
van Joego-Slavië geteisterd
Op sommige plaatsen is een temperatuur van
36 graden beneden het vriespunt geregistreerd.
Buna alle autowegen zijn onbegaanbaar en
talrijke spoorlijnen, waaronder de hoofdlijn
tusschen Zagreb en Split (DalmaUë) zijn ge
blokkeerd.
Op de Adriatlsche Zee hebben hevige stor
men gewoed
Eenige visschersbooten zijn vergaan, waarbij
de bemanning om het leven gekomen is.
LONDEN. 29 Dec. De .Dally Herald” had
een onderhoud met den zoo juist van een on
derzoek ter plaatse teruggekeerden Franschen
afgevaardigde Ralmond Susset. secretaris van de
Fransche parlementaire koloniale commissie,
die eenige mededeel ngen deed over den vreeee-
lijken gezondheidstoestand, die in bepaalde dee-
len van Fransch Equatoriaal Afrika bestaan
tengevolge van het gebrek aan artsen. In de vier
koloniën van Equatoriaal Afrika, die bewoond
worden door 3 15 mlllioen inboorlingen en 5000
Europeanen, zijn slechts 70 medici gevestigd.
Vooral de slaapziekte eischt onder de bevolking
vreeeelijke offers. Er zijn dorpen waar 40 k 90
pet. der bevolking aan slaapziekte sterft.
n den jongsten Franschen ministerraad
heeft Paul-Boncour een uiteenzetting ge
geven van het Fransche standpunt, dat
door middel van den gezant aan Adolf Hitler
aal worden overgebracht. Frankrijk wenscht n-1.
niet op rechtstreeksche onderhandelingen van
regeering tot regeering met Duitschland In te
gaan, omdat het daardoor den schijn zou kun
nen wekken Genève uit te schakelen. Het Is
en blijft van oordeel, dat de ontwapenlngs-
kwestie een vraagstuk Is. dat alle onderteeke-
naars van het Volkenbondsconvenant aangaat
en dus niet bulten enkelen van dezen om de
finitief kan worden geregeld. Bovendien
wenscht Frankrijk zich voorlooplg nög niet in
eenlgerlel opzicht officiéél te binden. Daarom
aal het zich bepalen tot vrijblijvende wisseling
van offerten door middel van de heeren diplo
maten. In een na den ministerraad aan pers
vertegenwoordigers afgelegde verklaring aelde
Chautemps dat vooroopig nog groote terug
houdendheid betracht moet worden omtrent
den Inhoud van het door de Fransche regee
ring opgestelde en goedgekeurde antwoord aan
Hitler. Niettemin meent het officieuze Havas-
bureau met groote waarschijnlijkheid den aard
van dien inhoud te kunnen vaststellen. Hoe
gaarne Frankrijk ook het sluiten van non-
agressiepacten tusschen Duitschland en de
andere mogendheden, mits deze niet de betee-
WASHINGTON. 29 Dec. (Reuter). De tijdelij
ke minister van financiën, Morgenthau. heeft
een decreet uitgevaardigd, op grond, waarvan
alle goud in de Ver. Staten aan de schatkist
moet worden ulgeleverd. He decreet Is bedoeld
als aanvulling van dat van Roosevelt, hetwelk
28 Augustus JJ. werd uitgevaardigd. Er zijn ech
ter uitzonderingen toegeslaan. Zoo b. v. voor
muntenverzamelaars, voor bedragen aan goud
van minder dan 8 100, voor goud dat wordt
gebrullft voor industrleele doeleinden en voor
het vervaardigen van kunstvoorwerpen; verder
voor het goudbezlt (baren zoowel als goudcertl-
flcaten) der Fed. Res. Banken of der Reflco en
tenslotte voor goud dat zich bevindt in de Ame-
rlkaansche bezittingen (Phlllppijnen. Hawaï,
enz.)
De „Postjager** ia om
10.50 (Holl. tüd)
trokken.
T”X geheimzinnigheid rondom de onder-
II handsche besprekingen tusschen staats
lieden en diplomaten Inzake de ont-
wapenings- en de Volkenbondskwestle wordt
angstvallig gehandhaafd. Het bezoek van vriend
i Benesj, den Tsjechischen minister van bulten-
i landsche zaken en hofmeier van de Kleine
Entente, aan Parijs werd geënscèneerd tot een
manifestatie van Fransche trouw aan zijn
I bondgenoten en aan Genève. maar wat Frank
rijk nu eigenlijk precies in concrete wil en
bereid Is te doen, werd niet in duidelijke woor
den kenbaar gemaakt. Dat kon ook moeilijk,
want het bezoek^a£^Q|^A^^^hennilnlster
van bultenlandscheTake^^^p^BBB^^lmon
stond voor de deur en van de houding van En
geland zal die van Frankrijk voor een goed
deel afhangen. Doch ook na het vertrek van
Sir John uit de Fransche hoofdstad bleef de
stilzwijgendheid voortduren. De besprekingen
heetten een zuiver informatief karakter te
hebben gedragen. Simon reisde naar het eiland
Caprl en nam zijn Intrek in hetzelfde hotel,
waarin Röhm. de Duitsche Rjjksmlnlster en
opperste chef der 8. 8. en 8. A logeert.
Belde heeren zullen elkander wei aanklam
pen om een beteekenlsvol woordje te wisselen
over het moeilijke ontwapenlngsvraagstuk.
waarin de seml-milltaire organisaties dar 8.
S A. een belangrijke rol spelen.
Dit vooruitzicht heeft echter de spanning
niet-verminderd Het eenige. wat tot nog toe
in concreten vorm bekend is geworden, zijn de
eischen of voorstellen, welke Hitler aan den
Franschen ambassadeur te Berlijn, Francois
Poncet, heeft medegedeeld, eischen. welke aan
duidelijkheid niets, maar In aanvaardbaarheid
voor Frankrijk vrijwel alles te wenschen over
heten. Zooals men weet, vroeg Adolf Hitler:
le een militie-leger van 300 000 man met al de
daarbij bebossende als „defensief" gsquaUfi-
ceerde wapenen ta> anbÜHikU maU: >e het
instandhouden der semt-mtlltatre organisaties als
8. 8. en 8. A-; 3e teruggave van het Saargebfed
sender volksstemming Indien deze eischen «ou
den worden tngewllligd. zou Duitschland be
reid zijn een voor alle mogendheden gelijkelijk
geldende internationale contröle op de bewape
ningen en ook op de semi-mllltalre or^plsa-
Um te aanvaarden, de mijnen in het Saargebied
tot 1935 in bezit van Frankrijk te laten en non-
agresslepacten met een tijdsduur van tien jaar
af te sluiten met alle staten, die daarop prijs
zouden stellen. Dat dit geen ulimatum was.
sprak vanself. De vraag was alleen, wat
Frankrijk op deze voorstellen zou antwoorden
WASHINGTON. 29 Dec (Reuter). Tijdens
•en tafelrede aelde Roosevelt sprekend over den
Volkenbond, dat deze in de structuur van den
wereldvrede ligt en dat de Vereenlgde Staten
meer dan ooit openlijk met den Bond moeten
samenwerken, zonder evenwel voornemens te
«ün Ud te worden.
Verder aelde hij dat 90 procent van de we
reld-bevolking tevreden is met de grenzen van
aijn land, doch de vrees bestaat, dat de overige
10 procent een politiek volgt, welke gericht is
op gebiedsuitbreiding ten koste van de buren.
Dit deei Is niet bereid de bewapening te ver
minderen of herbewapening te staken, zelfs in
dien anderen non-agressie-pacten sluiten en
hup bewapening verminderen.
Indien deze laatste groep overtuigd kan wor
den. dan «ouden wij een practise be, permanente
wade in do geheele wereld hebben.
Verwachting:
Zwakke tot matigen Oosteljjke wind,
nevelig tot zwaar bewolkt, weinig of geen
sneeow. tomperatnnr om het vrieapnut.
tot lichte vorsL
kenis krijgen van een uitschakeling van het
pact van Locarno en het KeUogg-Briand-pact,
zou zien, kan het de daaraan verbonden voor
waarden niet accepteeren. omdat het aanvaar
den dezer voorwaarden In strijd zou zijn met
de werkzaamheden van de ontwapeningsconfe
rentie te Genève en met de Internationale ver
dragen. Aan Duitschland zou Frankrijk aUeen
een leger van 200.000 man. zooals In het plan-
MacDonald voorzien lst willen toestaan met
uitsluiting der seml-miUtaire organisaties. Dit
leger zou slechts met licht defensief materiaal
bewapend mogen worden. Eerst na een periode
van wederzjjdsche contröle zouden aan Duitsch
land alle defensieve wapens, dus ook geschut
boven 105 m M. kunnen worden toegestaan!
Frankrijk zelf zou al het bestaande eigen oor
logsmateriaal intact willen houden - en aan
spraak maken op een leger van 200 000 man
in het moederland en een gelijke strijdmacht
In de koloniën. De eenige concessie, welke het
bereid heet te doen, is de vermindering tot op
de helft van zijn bombardementsluchtvloot.
onder voorbehoud echter, dat de andere be
langhebbende staten gelijke.- verplichtingen
kouden aanvaarden.
tot zich trekken. Daar worden hun de Marxis
tische stellingen verklaard, daar wordt hun haat
tegen de bezittende klasse aangewakkerd, daar
ook vinden de materieele voordeelen, dm aU
gaarne betalen met het geven van hun stem
aan den rooden candidaat.
wijl dit vaststaat la het duldtUi*. dat de
rechtsche organisaties het ajs haar plicht be
schouwen den strijd tegen de Volkshuizen aan
te binden. Dit Is evenwel slechts dAn met goed
resultaat mogelijk &|s de arbeiders in de Ka
tholieke vakvereenlgfngen dezelfde voordeelen
vinden, die hun tot dusver alléén, dank zij den
steun der regeering, de Marxistische konden
verschaffen.
In de belde laatste Jaren de boom groeit
tegen de verdrukking In hebben de Katho
lieke vakorganisaties zich krachtig weten te
organtseeren. Zij kunnen thans met vertrouwen
den strijd op maatschappelijk terrein aanbin
den en de Katholieke propagandisten vinden
een uitgebreid arbeidsveld voor zien, daar
Spanje vier en een half mlllioen arbeiders telt,
van wie niet meer dan een mlllioen bij de
Marxistische syndicaten als leden Ingeschreven
zijn. Met vertrouwen ziet men bij rechts den
uitslag van de worsteling op sociaal terrein
|jegemoet. Niet alleen wordt zonder oi>houden
aan den uitbouw van de Katholieke vakorga
nisaties gewerkt, maar ook worden er arbeids
beurzen ^gesticht, steunkassen georganiseerd en
coöperaties opgericht. Rijke Katholieken geven
aan dit werk belangrijtoe sommen, intellec-
tueelen hun capaciteiten en de regeering zal
haar steun op den duur niet kunnen ontzeg
gen. Te Madrid worden de propagandisten, dte
zich aan dit werk zullen geven, opgeleid. „Wij
moeten werken” schrijft ..El Debate” o. m.
„aan de geestelijke bevrljding van onze arbei
ders, die slachtoffers van het materialistisch
marxisme zijn, zonder evenwel de voordeelen
te verminderen, die een vroeger regiem hun In
zijn eigen belang heeft doen deelachtig wor
den.”
Het Is duidelijk, dat de socialisten deze werk
zaamheid der Katholieken met ongerustheid en
ergernis aanschouwen. Ieder voorwendsel *ordt
door de socialistische pers dan ook te baat
genomen om de rechtsche partijen in de oogen
van het volk verdacht te maken. Uit het lelt,
dat de „Acclón Popular” aan haar leden een
circulaire heeft doen toekomen, waarin de par
tijleiding vraagt of de leden, in geval van een
algemeene staking, de posten der stakers zou
den kunnen Innemen, trekt „El Socialists" de
slotsom, dat de rechtsche partijen een staats
greep voorbereiden. Dat de Acclón een school
voor aviatiek heeft geopend, is In de oogen van
de redactie van het socialistische blad ook zeer
verdacht. Gil Robles heeft zich de moeite ge
troost de aantijgingen van het blad krachtig te
weerleggen. Hjj heeft voor de hoeveelste maal
al? de verzekering gegeven, dat zijn partij de
republiek loyaal aanvaardt en dat rechts geen
staatsgreep voorbereidt.
KOORSTRAAT 49—81 TELEFOON 291
„Kwaliteit wint altijd”
LONDEN. 29 Dec. Volgens de .Dally He
rald” zal de komende Engelsche begrootlng pos
ten bevatten voor de versterking van En
gelsche luchtafweer. In het bijzonder van de
luchtafweerbatterijen voor Londen. In een rap
port van den opperbevelhebber van het Engel
sche leger wordt versterking van de luchtver-
Bij de K.L.M. is bericht ontvangen,
dat de ..Pelikaan** om 19.30 (A.T.)
te Djask ia aangekomen
20.30 uur (A.T.)
is
X3
1
