ONS BLAD
Mijnramp in Noord-Bohemen
Sir Simon spreekt met Benito Mussolini
I
HET* AMERIKAANSCH CONGRES Het nieuws van heden
Roemenië
Kabinetscrisis in
OPWINDING IN PEKING
NIEUWJAARSBOODSCHAP
VAN ROOSEVELT
Baron von Fritsch
t
EEN ONTMOETING VAN
BETEEKENIS
DE BAROMETER
f
4
o o
vonden medewerking
Zitting tot eind April
Boekarest verras-
DE OPVOLGER VAN MACIA
De Congres-agenda
bondsherzigning
De Fransche opvatting
Sir Simon
Het F ranze he aide-mémoire
De priesters in Spanje
I
Gedeeltelijke uitbetaling der
Staat s-salarissen
140 ARBEIDERS
INGESLOTEN
Duitsch ministerie pleegt overleg
met buitenl. regeeringen
Wat gebeurt met de
drie Bulgaren?
Zwaar Japansch bombardements-
vliegtuig kruiste Woensdag
boven de stad
Zullen de rebellen
Peking bezetten?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Reeds eenige dooden
geborgen
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
CLOSETSTOELEN (reakloes)
3 ----
Omtrent het lot van 132 man
verkeert men in groote
ongerustheid
Chef der Duitzche legerleiding
De Ducè voor bewapenings-conces-
ziez aan Duitzchland. Volken-
Premier Angelezcoe af getreden en
opgevolgd door den Minister
van Handel Taiareseo'-
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
DONDERDAG 4 JANUARI 1934
ADVERTENTIEPRIJZEN
Por lossen regel 20c, ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
De President betuigt zyn hulde aan
Kamer en Senaat vbor onder-
Mussolini
4
t
>.s
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
DuHaehe
legtr-
Nieww-
1
Mader wordt gemeld:
van
van
HU voegde hieraan toe. dat een nauwkeurig
le.
3e.
3e.
I enden.
4
Ml
hel
Simon bü MwolinL
Dace.
Het statuut van den Volkenbond moet los
gemaakt worden van de vredesverdragen.
Een nader bericht meldt, dat de opstandige
Chineesche troepen aan de grenzen van de pro
vinciën Jehol en Hoepel tot den aanvat zün
overgegaan. De toestand is uiterst ernstig. Ge
neraal Jenslnsjang heeft het voornemen, tegen
de opstandelingen op te treden.
Sinds vele jaren Is het de eerste maal ge
weest. dat een president der Vereenigde Staten
zUn boodschap persoonlijk heeft voorgelezen.
voor
de
de
Vastere plannen tot de stichting van een Na
tionaal Luchtvaartfonds
De bemanning van *e „FeUkaan" aal Woens
dag 14 Jansari in het Koloniaal Instil net ia
Amsterdam gehuldigd worden
Ex-advoeaat te Den Haag gearresteerd
De heeren van Geelkerken en Van der Vaart
van ZUp alt den N. 8. B.’
MUnramp te Bohemen. 149 mQnwefken Inge
sloten.
Stand ap Denderde* aar sa.1 Ud
Vorige stand: 1M
De beraadslagingen van bet Congres zullen
vooral de toekomstige financieels politiek ba
treffen, met name wat het vraagstuk van het
Instellen van een ag. goederen-dollar betreft.
die de koopkracht van het land op de basis van
tiet jaar 1936 aal waarborgen.
Ten aanzien van de flnancleele politiek ia
zoowel door de regeering als door de verschil
lende Parlementsleden een groot aantal voor
stellen Ingediend.
Ten aanzien van de buitenlandsche constel
Idtie aelde Roosevelt dat hü geen optimistisch
beeld kon ophangen. Amerika zal evenwel in
de toekomst trachten met zün buren een ge-
bleds-utthreldlng ia voorkomen, evenals een In
terventie van den eenen staat in de binnen
landache aangelegenheden van een anderen.
tot premier
Tatare^coe
De correspondent gelooft, dat de ItaUaanrche
regeering In vervolg op de besprekingen schrlf-
telUke voorstellen zal doen aan net secretariaat
van den Volkenbond en aan de groote mogend
heden.
LONDEN, 1 Jan. (Reuter) De correspondent
van de „Momlng Post" te Rome verneemt om
trent de besprekingen, die heden tusschen Sir
John Simon en Mussolini plaats hebben dat de
Duce het inzake de ontwapenlngakwestle beter
acht, om aan Dultachland eenige concessies te
doen en daardoor overdreven Dultachs eischer.
in de toekomst te verhinderen.
Wat de hervorming van den Volkenbond aan
gaat, heeft Mussolini de volgende punten opge
steld:
niuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuitiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiHiinuiiii
Het Parlement zal zich verder bezighouden
met het vaststellen der prUsen van de land
bouwproducten. en een IngrUpende hervorming
van het beluUng-systeem, verder met het
vraagstuk der aanmunting van zilver ais tweede
metaalvaluta naast het goud, de con'.rAle en
bet belasten van alcohol-productle en alcohol-
handel
Voorts sullen op de agenda waarachünlUk
voorstellen geplaatst worden over het verbod
der speculatie met granen, over de hervorming
van de N. I. R A., over een contrdle van staats
wege op den uitvoerhandel, alsmede voor bet
8T. MORTTZ. 3 Jan. (Reuter) De Roe-
meensebe Minister van Buitenlandsche Zaken
Titoeles-oe vertrok hedenmiddag naar Boeka
rest.
TOKIO, 3 Jan. Volgens een Japansch be
richt verwacht men, dat de opstandige troepen
in den loop van den nacht en in leder geva^
Donderdag Peking zullen bezetten, wanneer de
toestand niet verandert of de Japanners niet
ingrijpen. In Peking heeracht groote opwinding
De buitenlandsche vertegenwoordigers sullen nog
heden bijeenkomen om over de situatiee te be
raadslagen.
Uit Peking wordt nog gemeld, dat heden een
zwaar Japansch bombardementsvliegtuig boven
de stad kruiste eA In de richting van Moekden
verdween. Het verschijnen van dit vliegtuig
wordt In verband gebracht met het oprukken
van de troepen van generaal Linkwaltang ia»r
Peking.
Sprekend over zijn goud-programma ver
klaarde Roosevelt dat zijn tweeledig doel is
de algemeene flnancleele structuur te ver
sterken en eventueel te komen tot een wis
sel gemiddelde (medium of change), dat
minder varieerend la en waarmede de
schulden aan het Amerikaansche volk be
taald kunnen worden.
Roosevelt spaak, volgens Reuter, niet over
wetgeving. HU behandelde In bet
i vraagstukken van het heratel-
Rooeevelt zelde verder, dat de meeste ban
ken. die in het voorjaar weer geopend zijn, ge
zond zijn, terwijl door de banken, die geen
toestemming hebben gekregen om weer te ope
nen. büna zes-honderd mlllloen dollar van de
bevroren deposito's met behulp van de regee
ring zün terugbetaald.
BRUEX, 3 Jan. (V.D.) Naar thans defini
tief vaststaat, bevonden zich op het moment
van de ramp 140 man personeel, onder wie
opzichters, onder den grond. Gelük reeds ge
meld, zijn vier mijnwerkers, naar bekend Is ge
worden, gedood, twee arbeiders werden In het
llftgebouw gedood en konden hedenavond om
8 uur worden geborgen; vier mUnwerkers wis
ten zichzelf In veiligheid te brengen. Verder is
nog een doode geborgen, die onder de puinen
van de liftschacht lag. Er zUn dus nog steeds
Wijziging van de rechtsbevoegdheid der
verschillende leden van den bond naar de
mate hunner verantwoordelUkheid Instel
ling van een leidend orgaan samengeste.d
uit de landen met de grootste verantwoor
delijkheid.
132 man ingesloten, omtrent wier lot men in
groote ongerustheid verkeert.
Wat de oorzaak van de catastrophe betreft,
daarover bestaan nog slechts vermoedens. Het
is mogelUk, dat het dynamletdepöt ontploft Is,
dat ondergebracht is aan den anderen kant van
de mün van de liftschacht. Daar de geheele mijn
na de explosie niet zware rookwolken gevuld
was, zijn de deskundigen zeer pessimistisch ge
stemd ten opzichte van het resultaat van het
reddingswerk. Omstreeks negen uur hedenavond
is men er in geslaagd versche lucht in de mijn
te drijven, daar de rook en dampontwikkellng
omstreeks dien tijd vrijwel geheel tot staan was
gekomen. Omstreeks dien tijd is de eerste red-
dingscolonne de mijn binnengegaan. Het red
dingswerk zelve zal waarachünlUk slechte lang
zaam van stapel loopen, aangezien men de mijn
op ladders moet binnenkllmmen en rekening
moet houden met instortingen e d. onder den
grond. Men verwacht over enkele uren het
eerste bericht over het lot van de ingesiotenen
baron Ven Fritsch chef der
leiding.
Het Amerikaansche congres geopend;
jaarsboodschap van president Roosevelt
Het schandaal van Bayonne
Minteter-preeident Angeleacoe afgetreden; Ta-
tareacoe opvolger
H. M. de Koningin en Prinses Juliana züa naar
Zwitserland vertrokken
Fschafflng van de artikelen, die betrekking
•bben op bet toepasten van sancties.
ROME, 3 Jan. Sir John Simon, dis zün
Intrek heeft genomen In de Brltache ambas
sade, heeft daar den geheelen ochtend door
gebracht Vanmiddag is hü door Musso.lnl ont
vangen tn het Palazzo Venezia.
Morgenochtend zal opnieuw een onderhoud
plaats vinden tusschen Mussolini en den Brlt-
schen minister.
De Italiaanache ambassadeur
Orandl. bevindt zich thans eveneens te Rome.
MADRID, 3 Jan. (Reuter) Door de jongste
regeerlngswlsaellng In Spanje zal vermoedelU»
het staatasalaris. dat de priesters tot nu toe ont
vingen, doch dst door de vorige regeering mei
Ingang van 1 Januari van dit jaar was afge-
echaft. worden doorbetaald.
De nieuwe regeering steunt voor een groot
deel op de Ketholieken en hoewel minister-pre
sident Lerroux verklaard heeft bet budget van
1933 niet meer te kunnen belasten, heeft hü
toch beloofd de pr ester-salarissen althans ge-
deeltelUk uit ta betalen.
terrein in het afgeloopen half jaar te te be
speuren.
Roosevelt verklaarde verder, dat hü voor
nemens is later het Congres te spreken over de
schulden welke andere mogendheden bü de
Amerikaansche regeering en het Amerikaan
sche volk hebben.
het oogenblik door het ministerie overleg wordt
gepleegd met zekere buitenlandsche regeerin
gen van wie men vermoedt, dat zü gastvrU-
heid aan de drie Bulgaren willen verleenen.
Tengevolge van he^ Kerstfeest en de jaar
wisseling Is er eenige vertraging ontstaan in
de behandeling van deze zaak.
'Inmiddels, zoo deelt het ministerie verder
mee, is de gezondheidstoestand van de drie
Bulgaren uitstekend en genieten zü alle voor
rechten. welke de gevangenis toelaat.
BERLIJN, 3 Jan. De Rükspresldent heeft
op voorste' van den Rüksweermlnlster den
bevelhebber van „Wehrkrels III”, lulte-
nant-generaal baron von Fritsch met in
gang van 1 Februari as. benoemd tot chef
van de legerleiding.
BERLIJN. 3 J^n. (Reuter). Het rüksmlnlsle-
rie van Blnnenlandsche Zaken deelt inzake de
positie vah de drie door het rüksgerechtshof
te Leipzig vrUgesproken Bulgaarsche verdach
ten in het Rüksdagbrandprooes mede, dat op
Roosevelt keerde zich fel tegen de bankiers
en anderen, die zich verrüken ten koste vsn
het publiek.
HU oordeelde .verder, dat het lynchen van
misdadigers en andere misdrijven onmiddellük
Ingrijpen behoeven.
Ten aanzien van de werkloosen zal verder
getracht worden, eerst door directe hulp, waar
na zoo spoedig mogelUk zal worden overgegaan
door het uitvoeren van publieke werken en an
derszins de werkgelegenheid te verruimen. den
nood te lenigen
Roosevelt besloot zün rede met hulde te
brengen aan de medewerking van het Congres
tot hell van het Amerikaansche volk.
Het was omstreeks 17 uur, dat men tot ver
ta (jen omtrek een hevige explosie hoorde,
terwijl een reusachtige steekvlam als een zuil
boven de schacht uitkwam. De explosie was
zoo hevig, dat alle ruiten In de omgeving, tot
op 3 KM. afstand, zün gesprongen. Behalve
de schacht zün ook het directiegebouw. als
mede de sorteerlnrichtlngen totaal vernield. Op
het moment van de ontploffing bevond zich
de middagploeg. bestaande uit 120 tot ISO ar
beiders. in de mün. Allen zün van de buiten
wereld afgesloten.
De reddingswerkzaamheden zün onmiddellük
aangevangen en militairen, gendarmerie en
brajidwtyrlieden waren direct ter plaatse om
hulp te bieden. Er zal een hulpschacht moeten
worden gemaakt om bü de Ingesloten mün
werkers te komen.
Tot nu toe zün drie dooden geborgen.
De oorzaak van de ontploffing moet gewe
ten worden aan müngas. dat zich ter plaatse
verzameld had.
PARIJS, 3 Jan (V. D.) In welingelichte Fran-
sohe kringen wijst men er nogmaals op. dat de
Ietwat overülde overhandiging van het Fran-
sche memorandum te Berlün is geschied, aan
gezien de vertegenwoordiger van .een bevriende
mogendheid, die in deze kwestie meermalen ge
aarzeld heeft en die volgens haar tot nog toe
getoonde gewoonte denkt aan een oplossing
door vergelük" Zaterdagmiddag aan de Qual
d'OrMy stappen heeft gedaan om bepaalde fei-
telüke wijzigingen en zoo mogelUk een geringe
verzwakking van Frsnkrüka houding voor te
stellen.
In de radicaal-socialistische ..Rëpubllque
achrüft Bayet. dat het goed Is. dat men zich In
Berlün ervan bewust is. dat alle Fransene repu
blikeinen sen zün In den wil tot ontwaoenlng en
overeenstemming De tegenwoordige toestand la
slechts zelden duldelük De Rükskanaelier beeft
zich bereid verklaard tot op het laatste geweer
te ontwapenen, op voorwaard* dal msn
Dultachland de gelükgerechtigdheld toestaat
Frankrijk Is hieraan tegemoet gekomen en stelt
derhalve voor belde landen twee verminderde
en gelüke legers voor.
Het .Journal des Dé bats' is het niet eens met
het memorandum, daar het van meenlng la, dat
tegenover een Duitzche herbewapening een ont
wapening van Frankrük zou komen te staan
Wanneer men den vrede wil handnaven moet
men anders te werk gaan. Men moet ophouden
de intlmideeringsmanoeuvres van Dultachland
gemakkelük te maken.
De ontploffingen in de brandende mün Nelson
Hl hebben zich voortgeplant over alle drie de
afdeelingen der mün, die onder den grond met
Sikaar verbonden zün. Alle afdeelingen hebben
MaMv twee uitgangen, die door de laatste
0**Mies büna geheel versperd *Un. Het red
dingswerk wordt bovendien bemoeilükt door het
- voortdurende ontwüken van brandende en ver
giftige gassen. Daardoor heeft men na de eerste
drie ook geen andere lüken meer kunnen ber
gen.
Volgens de laatste berichten zün In het ge
heel 160 mUnwerkers Ingesloten.
Luitenant-generaal Werner baron v. Fritsch
is op 4 Augustus 1880 te Ben ra th Rijnland
geboren. Op 21 September 1898 kwam hü bü
het regiment veldartillerie te Darmstadt als
„Fahnenjunker". Op 27 Januari i900 werd bü
bevorderd tot luitenant. Op 22 Maart 1913 werd
hü als kap'teln overgeplaatgt bü den grooten
generalen rtaf. Ook tüdens den wereldoorlog
was hü werkzaam bü den generalen staf en in
1917 werd hü bevorderd tot majoor.
Na den oorlog kwam hü bü de Rüksweer en
In 1922 werd hü overste bü het vüfde regiment
artillerie te Ulm. Later werd v. Fritsch afdee-
llngsohef op het ministerie voor de Rüksweer.
Op 1 Maart 1927 werd hü bevorderd tot kolo
nel en vervolgens tot commandant der artil
lerie in Sebwerin en Stettin. In het jaar 1930
werd hü bevorderd tot generaal-majoor, op 1
October 1£31 benoemd tot commandant der
eerste cavaleriedivisie te Frankfurt a. d. Oder
terwül hü op 1 October 1933 het commando
aanvaardde over de derde divisie in de .Wehr
krels III” te Berlün als luitenant-generaal.
WASHINGTON, 3 Jan. De bladen zien het
als een groot verschil met de redevoeringen der
vroegere presidenten, dat in de rede van Roo
sevelt geen enkel concreet wetsontwerp wordt
aangekondlgd. maar Roosevelt zich beperkt tot
het in groote lünen aangeven van het groote
sociale programma, waarbü hU zeer positieve
verklaringen heeft afgelegd en met nadruk
heeft gewezen op de noodsakelüklteid van bet
voortzetten züner maatregelen.
De meenlng van het Congres Inzake de bulten-
landsche schulden bleek duldelük uit het krach
tige applaus, toen Roosevelt Finland den eeni-
gen trouwen betaler noemde Het parlement is
nog altüd niet van plan, de oorlogsechulden
’.onder tegenprestatie k^üt te schelden.
Het In November 1932 tegelükertüd met
Roosevelt gekozen Huls van Afgevaardigden
telt 313 democraten, 113 republikeinen en
5 vertegenwoordigers der Boerenpartü. In
den Senaat hebben zitting 89 democraten.
35 republikeinen en 1 vertegenwoordiger
der boeren. De partü van den president
heeft dus in beide Hulzen de overgroote
meerderheid.
BRUeX. 3 Jan. Door de münexplosle werd
bet stadje Ossegg als door een aardbeving ge
schokt. Een geweldige steekvlam schoot uit
de münschacht omhoog met het gevolg, dat in
een oogwenk alle omringende gebouwen in
dichte rookwolken gehuld waren. De lift werd
door de kracht der ontploffing omhoog geslin
gerd en bleef boven hangen. Uit de puinen
van het llftgebouw werden een doode en een
gewonde geborgen.
De ingeslotenen bevinden zich op een diepte
Van ruim 300 M. Nog steeds is niets bekend
over hun lot. De telefoonverbindingen van de
mün zün vernield. Het is vier mUnwerkers ge
lukt te vluchten naar een naburig müncom-
plex, vanwaar zü langs ladders naar bulten
konden komen. Zü waren door bet Inademen
van müngas hevig ongesteld en dermate uit
geput, dat zü geen mededeellngen konden ver
strekken. Langs denzelfden weg, waarlangs
deze vier mannen gered zün is een reddlngs-
afdeeling de mün ingegaan. Men weet nog
niets omtrent hetgeen zü hebben kunnen doen
Rondom de mün staan de familieleden der
ingesloten mUnwerkers opeengepakt. Uit geheel
N.W. Bohemen zün reddlngswagens en brand-
weerafdeelingen gealarmeerd.
Omtrent de oorzaak van het gebeurde tast
men voorlooplg nog In bet duister.
onderzoek en diepgaande studie hebben aange
toond. dat inzake de buitenlandsche wissel
markt eenige zuster naties gehandicapt zün
door blnnenlandsche omstandigheden, terwül
andere op het oogenblik zich niet in staat
achten een stabillsatle-bespreklng te openen op
permanente grondslagen gebaseerd.
Washingti
gres
J van i
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Tglgfoon AdmirMrtrsfte 433, Rodadio 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Voor buiton Alkmaar f 2.85
M«t öoïlluïtraard Zondagsblad f 0.60 hoogor
Dagblad uügogaven door da
N.V. Drukkarij Da Spaarnastad - Haarlem
Het Catalaansche parlement heeft den voor
manden advocaat Luiz Company» tot
pretident van de generaliteit gekozen.
BOEKAREST, 3 Jan. De huidige minister
president Angeleecoe heeft vanmiddag hst oot>
dag van het kabinet b«J den Konlng Ingediend.
Deze beeft het ontslag aanvaard en aan
Tatarescoe opgedragen een nieuw ministerie te
vormen. -
Tatarasoas waa in het aünlsterte-Doece
ministar vat> Handel en IHEustrle, welke gfpk,
hü ook onder Angeleeooe besette.
Tatareecoe heeft onmiddellük den eed
legd.
Tatareecoe Is 47 jaar oud en was
onderstaatssecretaris van binnenlan
ken Hü is bekend geworden door k
drukken van den communistischen ophand m
Bessarabië. WaarachünlUk zal Tatarescoe ook
eider der liberale p rtü worden.
Het kabinet heeft overigens geen verandering
>ndergaan.
De benoeming van Tatarescoe
heeft groot verrassing gebaard,
stamt uit een oude officleranfamUle. Zün broer
samenstellen van een parlementaire commissie
van onderzoek voor corruptie-gevallen.
Stefan heeft onlangs een mislukte poging on
dernomen om In Roemenië een nationaal-aocia-
isttoche partü te stichten.
WASHINGTON. 3 Jan. Presi
dent Roosevelt heeft Woensdagmid
dag om 12 uur in het capitool te
:on het 73e federale Con-
geopend met de voorlezing
de groote Nieuwjaarsbood-
De tribunes waren geheel
bezet. Tal van leden van het corps
- diplomatique waren aanwezig. De
president der Vereenigde Staten
heeft voor het eerst sedert jaren
zelf zijn boodschap voorgelezen.
Woensdagmiddag kwam het Ame-
rikaansch Congres op het Capitool
voor het eerst sedert Maart weer
bjjeen
De resultaten van de nieuwe methoden zün
de tewerkstelling vul millloenen werkloo-
rn, de organisatie van de industrieëita
redelüke voordeelen voor de Industrieën en
redelüke salarissen en arbelds-voorwaar
den voor de werklieden.
In de nabije toekomst zullen de loopende
Inkomsten geheel de uitgaven dekken, zoo
voorspelde Roosevelt
PRAAG, 3 Jan. In de mün
„Nelson III”, gelegen in het kolen
gebied wan Brtix in het noordelijk
deel van Bohemen, heeft hedenmid
dag een zeer ernstige ontploffing
plaats gehad.
Roosevelt verklaarde verder, dat
de Vereenigde Staten zich niet kun
nen mengen in de politiek van
Europa, doch zü zün ieder oogen
blik bereid mede te werken als men
op een wereld-basis redelüke
stellen doet tot beperking
bewapening en verlaging
handelsbelemmevingen.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 73
- /V
iM1lllllf/MI
X7
