Spoorhout en Houtbond Prikkeldraad I O l De geschiedenis der werkloosheid VRIJDAG 5 JANUARI SPOORWEGONGELUK TE DID AM Om de Demokratie PRIESTERJUBILEA Missionarissen v. d. H. Familie Missionarissen Oblaten I Missionarissen van Steyl R.K. STAATSPARTIJ Voorlichting over het geheele land Redemptoristen ENGELSCH SCHIP GESTRAND De stervende Oekraïne Later weer vlotgebracht Oproep aan Katholiek Nederland (CE ft ten n. C. te e Een laatste poging bjj minister Colijn? DE N. S. B.-LEIDER VAN LIMBURG 4 T 10. taen Onjuiste verhoudingen Middelen tot opheffing of verzachting JO Si F HIER is Uw waarborgJ^ t* Kloosterherdenkingen Aan onre uitvoerige Hjst van prlester- en Benedictijnen Missionarissen van Scheut Passionisten Cisterciënsers gekleed Klooster te Diepenveen MAX VAN POLL tydeiyk Amsterdam, te te Een actueele brochure C isterciënsers Carmelieten deel der be- KD O. J. VAN EUNDTHOVEN. i I Uitsluitend vwe- krijgtaar la Sa 1 oranjeband- rinejee tabl. 70 i ▼olgehouden, „Spoorhout” Het doel der vennootschap is het drijven van handel in dwarsliggers, wisselhout, stam en gezaagd hout en verdere houtwaren, be- noodlgd voor spoor, en tramwegen en aan verwante bedrijven. 50 jaar: 15 October P. Innocentlus Stumpel, geboren te Boxmeer, te Zenderen. 15 October k 131 134 ;«4 ill IM ws M8 IM 17 Tissot. geboren Rome. te Orave. Z. E. Pater J. Kneepkens Oen. assist. viert 1 Juni zijn 25-jarig priesterjubileum. In den nacht van Woensdag op Donderdag had een spoorwegongeluk plaats te Didam. Door een verkeerden wisselstand reden twee goederentreinen tegen elkaar op. 17 wagons werden meer of minder beschadigd Een der beschadigde wagens. Z. E. Pater H. Okhulsen O. M. L. procurator a. h Missiehuis St. Oerlach 'te Houthem viert 25 Augustus zijn 40 J. kloosterjublleum. br. Marianus Visser, geboren te Schiedam, te Zenderen. 40 jaar: 11 October P. Arnoldus Wy tenburg, geboren te Amsterdam, te Boxmeer. P. Vitalis Felix, geboren te Almelo, te Heerlen. P. Atha nasius van Rljswljck. geboren te Well, provin ciaal, te Boxmeer. 25 jaar: 19 Augustus br- Calixtus Tops, ge boren te Groenlo. te Oss. Het dageiyksch bestuur van het Apostolaat der Hereenlging. H. VAN KEULEN, CssJt., voorzitter J. SCHOLTENS pr., secretaris. van dit i Chris- W.f. at 4 worden gesteld bijeenkomsten te organlseeren, waarvoor sprekers zullen optreden, die zich in grooten getale daartoe ter beschikking hebben gesteld. De Centrale Propagandadienst der Partij, Mauritskade 25, Den Haag. Is met de uit voering van deze campagne belast. 12% jaar priester: 11 Maart: Gér. Oengler 8.VD., geboren te 2e Exloërmond. leeraar. Soesterberg; Hub. Hubers S.V.D., geboren te Roermond, pastoor, Nieuw Ouinea. Australië: Herm. Jungblut 8 V.D.. geboren te Vaals, leeraar, Uden; Frans Klulters S.V D, geboren Den Haag, pastoor te Adonare (N.O.I.); Jan Smit 8.V.D., geboren te Volendam, pastoor te Timor (N-OI.). Donderdagavond Is het Engelache stoomschip „Waterland” van de Shipping and Coal Com pany met een lading steenkolen, op weg van Newcastle naar Amsterdam, ten gevolge van den mist uit den koers geraakt en op ongeveer anderhalven Kilometer ten Zuiden van de Zuldpier te Umuiden op het strand geloopen. In verband met het ongunstige weer ver zocht de kapitein sleepboot-asslstentie. Ook de motorreddlngboot „Neeltje Jacoba” voer daar op voor eventueele hulpverleening uit. 1 Gedurende den nacht Is de mist opgetrok ken en is de positie van het schip zooveel gun stiger geworden, dat de sleepbooten .Nestor”, „Stentor” en „Drente” er hedenmorgen vroeg bU hoog water in slaagden het schip, dat 1200 ton groot was, vlot te brengen. Het Is te Umul- den binnengesleept. 1) Men heeft het mij van zekere zijde half kwalijk genomen, dat Ik deze familie - bijzonderheid ook in het Kamerdebat niet heb verzwegen; de eenige maar dan ook afdoende reden, waarom ik dit niet deed, is, dat zij vermeld moest worden, ter ken schetsing van het milieu, waarin de Ne derlandsche Spoorwegen vla „Spoorhout” en de drie vennootschappen, waarvan de directeur van „Spoorhout” de leiding had, betrokken werden. Ik wil er bij zeggen, dat. Indien deze zaak niet had gekregen den omvang, dien ze heeft gekregen, en niet was opgezet in den vorm, zooals zjj is opgezet, vermoedeiyk „Spoorhout” reeds niet meer zou bestaan, maar dat het voor de directie der Nederl. Spoorwegen ón mogelijk is. waar zjj zelf de overtuiging heeft haar plichtte doen, die zaak te doen be ëindigen. nadat er geschapen Is een atmos feer, als waarvan hier gebleken is. ontoelaatbare, rijn geroepen? Op de eerste plaats toch blijkt uit de Memorie van Antwoord van den Minister ▼an Wa*rstaat op het Voorloopig Verslag «Ier Tweede Kamer over zijne begroeting, det de Minister zelf van oordeel is, dat de directeur van „Spoorhout” zich behoort te Te Diepenveen. 25 jaar priester: 28 Novem ber: Eerw. Pater Franclscus Rondholz, geboren te Elberfeld. Dultschland, Boekhouder, te kloos ter Slon, Diepenveen (O Abdij te Tegelen: 3 October 25 jaar geprofest. Pater Henrlcus Hesseling geboren te Amster dam. Intentlonarlus: 12 Mei 25 jaar Pater Augustinus Faervers geboren te Hins- beck (Rhelnl.), Secretarius Abbatis. meest geschikte plaats. Deze verwachtingen zijn evenwel niet geheel vervuld. Want het probleem van de werkloos heid, zooals wy dat heden kennen, vindt haar ontstaan in het laatst van de 19e eeuw. In den Jongsten tijd is de vrije organisatie in twee richtingen door fundamenteele afwijkingen van het beginsel der bedrijfsvrijheld beperkt ge worden: door speciale voorschriften betreffende de organisatie van het handwerk en door de arbeidsbescherming. Verder gaande beperkin gen werden tijdens den wereldoorlog in alle staten doorgevoerd. Op twee punten verschilt de tegenwoordige arbeidsverhouding van de vroegere: de arbei ders in den gtldentUd leefden in een patriar chale verhouding tot de meesters, ze woonden bij hen in huis en hun loon bestond dus in hoofdzaak uit kost en Inwoning. En ten tweede was de arbeidsverhouding toen publlekrechte- Hjk geregeld, stond onder den geregelden in vloed van den staat, die de rechten en plichten van arbeiders en werkgevers vaststelde, arbeids loon en arbeidstijd bepaalde en aan de ar beiden werk verschafte, waar dit voorhanden was terwijl zij ondersteuning genoten in den tjjd dat zij werk zochten. Deze toestand blijft zoo, totdat met de for- meele verklaring van de bedrljfsvrljheid alge meen in de plaats van de patriarchale verhou ding het vrije arbeidscontract treedt. De opheffing van de verschillende regelingen en privileges heeft de vorming van een groote arbeidersklasse vergemakkelijkt, waarbij komt dat nu niet meer als vroeger de arbeidsverhou ding een doorgangsstadium is maar voor de geheele massa der arbeiders is geworden een duurzame beroepsver houding: de noodzakelljk- altyd van handel en het ontstaan van nieuwe bedrijfs vormen en technische methodes de productie voor den afzet bulten de locale markt, voor de onbekende, steeds veranderende markt begon, werden hun regelingen als knellende banden en belemmeringen gevoeld. Een belangrijke nieuwigheid was het opko men der fabrieken. De ongeschiktheid van het gildewezen om aan zijn leden arbeid en brood te verschaffen was volgens enkele schrijvers hoofdzakelijk het gevolg van de glldereglementen, welke aan lederen meester een bepaald aantal werklieden Ter perse is een brochure, welke vanwege de R. K. Staatspartij zal worden verspreid onder den titel: „Hou Zee of Hou Vast”, handelende over het standpunt van de Katholieke Partij tegenover fascisme en nationaal-soclalisme. Deze brochure is bestemd voor massa-versprei- ding. De prijs, voor deze brochure van aanzien lijken omvang, is daarom laag gehouden en be draagt 2 cents. Bestellingen kunnen worden ge daan rechtstreeks aan den Centralen Propa gandadienst, Mauritskade 25, Den Haag. Abdij St. Benedictusberg Vaals: Hun 25 J. priesterjubileum vieren 22 Augustus P. Beda Arens en P Wendelinus Henberg O. 8. B. Voorts: 12% jaar priester: 10 Dec.: Dom Augustinus Caron geboren te Eindhoven (Stra tum), Monnik te Oosterhout; 22 December: Dom Alberdtus Ruys. geboren te Utrecht, ze- lator novitlorum. Farnborough Engeland- Neder- mede te --om de te herstellen onder alle Christenen ngetwljfeld hebben de gilden als organen ter regeling van productie, afzet en be hoeftenbevrediging binnen een lokaal Wel Bij de Jubilea der E.E. PJ?. Redemptoristen dienen nog vermeld: 25 jaar priester: 12 April Hubert Raderma- cher. geboren te Vaals, missionaris, Campos (Bras.); 29 September: Gerard Braam, gebo ren te Tieh Rector. Bello-Horlzonte (Braz); Leonard Dusch geboren te Zutfen. Rector en Directeur van het Retraitenhuis te Zenderen: Everard Pasdeloup, geboren te Den Haag. Rector te Congonnas do Campo (Braz.); Petrus In verband met geruchten omtrent het a* aftreden van den plaatsvervangend kringletder van Limburg van de NBJS.. Oraaf de Mar chant et d’Ansembourg als burgemeester van Amstenrade, deelt de „Llmb. Koerier** mede, dat de burgemeester op zijn verzoek heden in audiëntie sou worden ontvangen door den Mi nister-President. Dr. H. Ooljjn. Vóór dit onderhoud beeft plaats gehad aal de burgemeester geen besluit nemen. Hier zijn de drie waarborgen Voor de echte Aspirin het Bayer-kruis op elk tablet, de oranje band om de verpak king, het oranje zakje van de 2-stuks verpakking. Het zijn de drie waarborgen om zeker van pijn bevrijd te wor den, zonder schade aan hart, maag en nieren. De Partijleiding der R. K. Staatsparty is voornemens in den loop der eerste drie maan den van dit jaar een voorllchtlngsactie op twee de schaal te organlseeren, over de taak der Ka tholieke Partij in dezen tjjd en haar plaats te midden der hedendaagsche extremistische stioo- 25 jaar priester: 18 December: Hoogeer» Pater Epiphanius (Martinus Seelen) geboren te Sevenum. Provinciaal Raadslid, klooster „Maria Hoop". Echt (L.)Weleerw. Pater Dionysius (Theodoor van de Riet), geboren te Sevenum. Kortrijk (België). 40 jaar klooster-jubilea. 8 November: W. E. P. Alexis (F. Schoenmakers), geb. te Beesel. missionaris, Ali-Anlfe (Roemenië); W. E. P. Flavianus (L. van Heugten). geboren te Neder- weert, directeur der Fraters. Mook (L.). 25 jaar klooster-jublle II Mel Z. E. Pater Albertus (G- Pex), geboren te Ohé-en Laak. Magister der Novicen. Maria-Hoop bij Echt (Limburg). I 40 Jaar geprofest. 26 April: E. P. Aloysius Nljsren. geboren te Gemmenlch. Subprior, klooster „Skm”. 11 November. E. P. Gtlbertua van Kessel, geboren te Kerkdriel. klooster ..Sion”. E. Frater Hugo Dicker, geboren te den Bosch, klooster .JSion”. doorstaan. Maar dit is dan ook, als ik goed zie, het eenige, dat reeds thans vóór het onderzoek op grond van de feiten kan worden vastgesteld. Of vóór de oprichting van „Spoorhout” de uitschakeling van den Nederlandschen houthandel tot nadeel voor dit overheids bedrijf heeft geleid, dan wel of dit nadeel alléén werd vermeden met onbehoorlijke middelen; of het contract, dat met „Spoor hout” werd gesloten, aan dit lichaam on gemotiveerde voordeelen teekendeóf, en zoo Ja, welke redenen kunnen hebben bestaan voor het haastige verleenen van een zeer groote hypotheek op een niet goed exploi tabel bosch; of ook „Spoorhout” niet steeds leverde op de gunstigste voorwaarden, welke konden worden bedongen; deze en tal van andere duistere punten kunnen slechts door een diepgaand onderzoek van de nu ingestelde Kamercommissie worden opge- helderd. Het is van harte te hopen, dat deze com missie datgene zal kunnen orengen wat de Kamer heeft verlangd, en waarop het Ne derlandsche volk recht heeft: meer licht in deze niet heldere zaak. qr'v e naamlooze vennootschap „Spoor- |I1 hout” werd opgericht den 20en Fe bruari 1931. In hare statuten wordt haar doel aldus omschreven: Het kapitaal der vennootschap bedraagt 100 000, waarvan 55.000 In bezit zijn van de Nederlandsche Spoorwegen en 45 000 van den heer Daniël Wolf, die bij de op richting tot directeur der nieuwe vennoot schap werd benoemd. De statuten bepalen verder, dat door de Algemeene Vergadering van Aandeelhouders twee commissarissen worden benoemd, een uit een voordracht van de Nederlandsche Spoorwegen en een uit een voordracht van den directeur. Bij de wlnstverdeeling wordt, na uitkeering van 5 pet. op de aandeelen, 20 pet. toegéwezen aan den directeur en dezen uit zijn voor dracht benoemden Commissaris, thans den heer Westerman, lid van de Tweede Ka mer fier Staten Generaal. Vermeld dient nog, dat op het nominale kapitaal slechte 50 pet. is gestort, zoodat het werkelijke Jjedrijfskapitaal slechte 50-000 bedraagt. Dit toch is een van de grieven, wélke door den Nederlandschen houthandel tegen „Spoorhout” worden in gébracht: dat deze Vennootschap met zulk een klein kapitaal zulke mlllioenenzaken kan drijven, als zij inderdaad drijft, wat alléén mogelijk zou zijn, doordat zij groote credieten kan krijgen, omdat zij het cre- diet van een lichaam als de Nederlandsche Spoorwegen achter zich heeft. Andere on dernemers moeten met een veel grooter aandeelenkapitaal werken, ‘om dezelfde omvangrijke zaken te kunnen drijven, loo- pen daardoor een veel grooter risico en heb ben minder gelegenheid tot zeer groote aan- koopen bij lage marktprijzen. De Nederlandsche houthandel heeft nog andere grieven, welke reeds herhaaldelijk in tal van bladen behandeld zijn. Natuur lijk zijn dit grieven van concurrenten; het is dus begrijpelijk, dat ze met de noodlge voorzichtigheid worden behandeld. Maar men gaat te ver als men redeneert: het zijn concurrenten-grleven; dus zijn ze on gemotiveerd. Wanneer de Nederlandsche houthandel beweert, dat hij, niet pas na de 'oprichting van „Spoorhout”, doch ook reeds lang tevoren, stelselmatig van alle concurrentie werd uitgeschakeld; dat wel iswaar telefonische aanvragen tot bepaalde houthandelaren weiden gericht, maar dat nimmer openbare of onderhandsche in schrijvingen plaats, hadden of alleen bij hooge uitzondering; wanneer niet' alleen de Nederlandsche houthandel maar ook on partijdige instanties als de heer Jager Ger lings en anderen mededeelen, dat deze han del bij meer dan een gelegenheid gaan» geleverd zou hebben voor de prijzen, welke „Spoorhout” aan de Nederlandsche Spoor wegen in berekening brachtwanneer wordt dat door het optreden van onze eigen Nederlandsche boechbouw, die toch al zoo moeilijke om standigheden doormaakt, ernstig werd be nadeeld; wanneer in allen ernst wordt vol gehouden, dat „Spoorhout” en hare aanver wante vennootschappen, waarover straks meer, bij hare offertes en zakelijke onder- handelingen d^n persoonlijken steun geno ten van hooge spoorwegambtenaren, die reizen naar Frankrijk, Joego-Slavië en an dere landen zouden hebben medegemaakt op kosten van deze ondernemingen; dan zijn dit geen beweringen, die maar zonder meer als staaltjes van concurrentienijd kunnen worden afgewezen, doch moet een ernstig en onpartijdig onderzoek noodzake- Hjk worden geacht. A fortiori geldt dit na tuurlijk ten aanzien van hardnekkige ge ruchten van nog veel ernstiger aard, die ons echter te onzeker zijn, om er openlijk nu reeds melding van te mazen. Wij weten maar al te goed, hoe gemakkelijk dergelijke praatjes in de wereld worden geschopt, dan dat wü ons verantwoord zouden achten met een openlijke vermelding er van, zoo lang «niet een ernstig onderzoek heeft uit gewezen, dat er gegronde aanleiding voor bestaat. Ook deze geruchten zijn echter, zooals gezegd, van dien aard, dat ze een onderzoek noodlg maakten. Nu dit onder zoek reeds in gang is gezet, bestaat er evenwel 'minder reden dan ooit, om op de' resultaten ervan vooruit te loopen. Geheel afgezien echter van het resultaat van dit onderzoek, kan nu reeds worden vastgesteld, dat er bij de oprichting der N. V. „Spoorhout” ernstige fouten zijn ge maakt, waardoor alleen reeds aanleiding zou kunnen worden gegeven tot allerlei geruch ten en vermoedens, die nóch den Nederland schen Spoorwegen, nóch het prestige der Staateautorlteiten, die dan toch op de geste der N. 8. toezicht hebben te houden, ten goede kunnen komen; wij bedoelen het veel te nauwe verband dat, van de oprich ting van „Spoorhout” af, werd gelegd tus- schen dit neven bedrijf der Nederlandsche Spoorwegen en eenige andere naamlooze vennootschappen, welke onder het directe of indirecte beheer stonden van den heer Daniël Wolf, die tot directeur van „Spoor hout” werd benoemd. De vraag is gewettigd: nebben de Mi nister en „Spoorhout” zou dus door de Nederland sche Spoorwegen vermoedelijk reeds opge heven zijn, indien de bespreking in de Ka mer niet had plaats gehad. Maar: men heft toch geen nevenbedrijf op, als men daarbij, zooals uitdrukkelijk, ook door den Minister, werd verzekerd, voordeelen heeft; en als er op dit bedrijf ook in ander opzicht geen gegronde aan merkingen zijn te maken! Uit deze mede- deeling van den Minister kan men dan ook niets anders afleiden dan dat hij zelf en de directie der Ned- Spoorwegen iets met „Spoorhout” niet in den haak vonden en op grond daarvan tot opheffing van deze Ven nootschap hadden besloten. De conclusie ligt voor de hand, dat het de' verhouding was tusschen de directie van .Spoorhout” en een drietal andere vennootschappen, welke ook zij niet correct zullen hebben ge acht, daar immers de Minister deze verhou ding in zijne Memorie van Antwoord on toelaatbaar achtte, hoewel zij in feite wel degelijk bestond. In het kort gezegd, was de toestand bij de oprichting van .Spoorhout" in Februari 1931 aldus: De heer Daniël Wolf, die tot directeur van .Spoorhout” werd benoemd, was toen reeds ófwel directeur, ófwel zeer nauw betrokken bij de leiding van: lo. de firma S. Gokkes Jr., die sedert 1924 geregeld hout aan de Nederlandsche Spoor wegen leverde en al spoedig vrijwel het monopolie van die leveringen verkreeg; 2o. de Gokkes Gesellschaft mit be- schrankter Haftung te Hamburg, waarvan hij tot 4 Januari 1933, dus bijna twee jaren lang, nadat hij tot directeur van .Spoor hout” was benoemd, Geschafteführer bleef; 3o. de Graf zu Rantzau Gokkes Gesell schaft mit beschrankter Haftung te Ber lijn, waarvan hij tot nu toe steeds Ge schafteführer is gebleven. Alle drie deze ondernemingen zijn in den houthandel betrokken; de eerste levert sinds eenigen tijd ook rails aan de Neder landsche Spoorwegen. De derde der genoemde ondernemingen, die den 29en October 1929 werd opgericht, kreeg nog in datzelfde jaar van de Neder landsche Spoorwegen dus méér dan een Jaar, voordat .Spoorhout” werd opgericht een hypotheek van 700.000 op een bosch, dat een zekere gravin zu Rantzau, in twee de huwelijk getrouwd met een pberkellner Humbert genaamd 1) op 27 September 1929 in eigendom had gekregen, en dat, zeer kort nadat de hypotheek werd verleend, niet met voordeel geëxploiteerd bleek te kunnen worden! O.m. bleek het beukenhout, dat er in stond, voor 60 pet. zgn. .joodkem” te zijn, dat de Nederlandsche Spoorwegen voor hun ne dwarsliggers niet wenschen. Deze geheele loop van zaken, die men slechte behoeft op te sommen, om voor een de directie der Nederlandsche Spoorwegen zelf niet gevoeld, dat hier in derdaad ongewenschte, om niet te zeggen: verhoudingen in het leven onthouden van deelneming in handelsza- ken in dwarsliggers, wisselhout, enz. waarin ook .Spoorhout” handelt. Dit ligt natuurlijk ook voor de hand: geen enkele onderne ming pleegt toe te staan, dat haar eigen directeur, die hare zakelijke belangen heeft te behartigen, tegelijkertijd de leiding heeft van of betrokken is in handelszaken, die dezelfde belangen hebben. Maar als dit zoo is, en ook hoor den Minister wordt erkend, dan vraagt men zich toch met eenige ver bazing af hoe het mogelijk is, dat tot di recteur van .Spoorhout” werd benoemd ie mand, die reeds ten nauwste betrokken was bij, Ja zelfs de leiding had in drie andere vennootschappen, welke zich wel degeiyk óók bezighielden met denzelfden handel, die door „Spoorhout” wordt gedreven. Op de tweede plaats heeft de Minister in de korte redevoering, waarin hy de Kamer verzocht een êommissie van Onderzoek te willen instellen ook het volgende gezegd: te halen. Maar ziet, daar bereiken ons ontstellende berichten van hongersnood en hongerdood uit de landen onzer toewijding. Hartverscheurend was het schrijven van Mgr. Szeptyckl en zijne medebisschoppen. Onweerstaanbaar klinkt de noodkreet van kardinaal Innltzer. De bladen berichten ons dat binnen een half Jaar 10 mlllloen Oekralners van honger zijn gestorven; en ze voegen er by, dat het einde der rampen nog niet te voorzien Is. Kan het milddadige Nederland ongevoelig biyven? Het Apostolaat der Hereenlging meende de aangewezen organisatie te rijn, om een oproep te richten tot de Nederlandsche katholieken, om geldelyken steun voor de arme Oekralners, die van honger sterven. Ons Hoogwaardig Episcopaat heeft in rijn jongste vergadering onze meenlng onderschre ven. en zijn toestemming verleend, om door middel der katholieke bladen onzen oproep tot allen te richten. Opdat al de bijdragen goed terecht komen, zal onze penningmeester de bemiddeling inroe pen van kardinaal Innltzer, van Mgr. Szeptykl en andere katholieke Bisschoppen. gebied eeuwenlang goed gefunctlonneerd. waren zy niet een middel tegen alle economi sche nooden en konden ze de vermogensver- schlllen tusschen de geiyke handwerkers niet opheffen, maar toch hebben zy door hun uit gebreid ondersteunlngswezen ook de zwakken geholpen. Toen echter met het vormen groote staten de ontwikkeling van den ieder voelbaar te maken, dat de Neder landsche Spoorwegen er niet in betrokken behoorden te worden, had ol. de direc tie er van moeten weerhouden dengene, die in het middelpunt stond van deze drie han- delsondememingen, te benoemen tot direc teur van „Spoorhout”, biykbaar zonder dat hem de verplichting werd opgelegd de lei ding der bedoelde andere ondernemingen neer te leggen. Het door den Minister medegedeelde plan, om „Spoorhout’* op te heffen, óók of zelfs juist indien de zaak, niet openbaar zou geworden zyn, wyst er, als gezegd, op, dat ook de directie der Nederlandsche Spoorwegen moet hebben gevoeld, dat de hier in het leven geroepen verhoudingen -j--^ e heer Albarda heeft het in zUn Kerst- I 1 rede durven bestaan de 8.D.A.P. als de hoedster van de demokratie te betitelen; met vele feiten kan aangetoond worden, dat die stelling valsch is. Voor vandaag vragen wy even de aandacht voor dit eene feitje uit velen: Een zekere heer Mol, tot voor kort soc. dem. raadslid te Rotterdam, heeft eens enkele ont hullingen gedaan over de „democratie” in zyn party. De heer Mol verklaarde om.: „Men mag in de 8.DAJP. wel denken zoo men wil, maar dit niet uitspreken; als het stemmen is, dan legt het partijprogram dwang op. Toen ik oü het aan-de-orde-komen van het voorstel van het college van B. en W. Inzake de uitsluiting van de gehuwde vrouw uit den dienst der ge meente te kennen gaf my van stemming te wil len onthouden, werd my gezegd, dat ik in dit geval de consequenties van die houding dan maar moest aanvaarden en uit den raad gaan. Want dit was een principleele kwestie voor de party I Toen ik opmerkte, dat ik hetgeen ik in het „Dagblad van Rotterdam" over deze kwestie had geschreven, niet kon inslikken en ik stond voor mijn meenlng, dat de gehuwde vrouw niet in overheidsdienst moet worden gehouden, werd rny tegemoet gevoerd, dat ik kon schrijven wat ik wilde, maar te stemmen had volgens de op vattingen der party! De party had met myn particuliere meenlng niets te maken! Men kan deze uitschakeling van eigen principe, ook wel cadaver-disclpllne genoemd, meermalen waarnemen by raadsleden der 8D A.P. Men moet dlkwyis vóór stemmen waar men tegen en tegen stemmen waar men vóór is. Om de pil te vergulden wordt dan wel eens gezegd tegen iemand, die bezwaar heeft: „Stem maar, het wordt toch verworpen!” Het is zelfs voorgekomen, dat een der socialistische wethou ders. tegen eigen opvattingen in omtrent het belang van de gemeente, zyn stem uitbracht voor het Invoeren van een maatregel, welke de toch al zoo berooide gemeente-kas etteiyke ton nen zou hebben gekost, als het voorstel was aangenomen. Tevens zou het een ongemotiveerde bevoorrechting van een groep hebben tot stand gebracht. Maar de vakvereenlglng mocht niet voor het hoofd worden gestooten! Alles terwille van de eenheid en propaganda, ook al lag binnenskamers de boel uiteen. Een meenlng, welke ingaat tegen die van het bestuur van een of andere vakvereenlglng, wordt als nlet-soclalistlsch beschouwd. De raadsleden der S.DAJ*. worden door de vakverenigingen, vooral die van het overheidspersoneel, be schouwd als hun mandatarissen. Eén der raads leden, bestuurder van een organisatie van over heidspersoneel, voegde eens een der roode wet houders In een fractievergadering toe: „Jy zit daar voor de ambtenaren!” Er wordt gehengeld naar schynsuccessen, het eerst wat men zich afvraagt is: wat zal de vakvereenlglng er wel van zeggen? Het gemeentebelang komt achter aan! Zóó worden de belangen van de gemeenten en der burgerij opgeofferd a. een eenzijdige belangenpolitlek, die men dan socially,tvh noemt! Het naar de oogen zien van bepaalde groepen en groepjes!” Het is fraai! En nog fraaier is het dat een party, welke zoo tyrannlek en demagogisch optreedt, zich nog durft op te werpen als beschermster der demo kratie! Gelukkig, dat er nóg andere en betere partyen zyn.... Het Apostolaat der Hereenlging In land heeft rich tot taak gesteld werken met Paus en Bisschoppen éénheid t r der geheele wereld, door al de afgescheidenen terug te roepen tot de ééne, heilige, Roomsche. Katholieke Kerk. Tot nu toe hadden de pogingen 1 Apostolaat vooral de andersdenkende tenen van den Oosterschen Ritus op het oog. Veel is reeds bereikt, en op verschillende plaatsen staan de velden blank, wachtend op geesteiyke maaiers, om den ryken oogst binnen held van kapitaalbezit voor het leiden van een onderneming maakt het voor den arbeider onmogeiyk ooit zelfstandig te worden. Alleen van 19191929 moet het totale bedrag aan werklooaenondersteuning over de geheele wereld over de 25 milliard goudfrancs hebben bedragen. De over hetzelfde tydvak verminder de opbrengst aan producten wordt op 100 mil liard goudfrancs geraamd, dit beteekent, dat meer dan het dubbele van de annuïteiten der Youngleenlng-baar werd verloren! Veel belangrijker evenwel zyn de politieke en moreele schaden door de werkloosheid te weeg gebracht! De ellende waarin de werklooss leeft en de psychische druk, welke deze omstandigheden op den mensch uitoefenen doen by hem een ge voel van verzet ontstaan ten aanzien van de bestaande economische staatsorde. Naast de ellende van de werkloosheid staat de alles overheerschende vrees voor werkloos worden. De verplichtingen door familie en kin deren op den vader van het gezin levenslang gelegd, eischen een levenslange aanspraak op een bestaansmogeiykljeld, welke door een myienverre fusie of het hoofdfronsen van een afdeellngschef op leder moment kan worden te niet gedaan. Deze onzekerheid van economische bestaansmogelykheld zou onschadelyk zyn. zoo er een zekerheid bestond spoedig een andere plaats te vinden. Het absolute gebrek aan werkgelegenheid verhindert dat ten eenen male! Op deze wyze is de werkloosheid ook de die pere oorzaak van een groot deel van de poli tieke. sociale en cultureele onrust, welke het huidige leven kenmerkt. 40 Jaar: 8 September: Z. H. Exc. Mgr. Frans Joosten, geboren te Grubbenvorst (Llmb Vlc. Apost. van Tatoengfoe N. Shansi (China). 25 jaar: 27 Juni: E Broeder Jos. Smeets. geboren te Wessem (Limburg), missionaris. Belg. Congo; 8 September: Z. R P. Adr. v. d. Leemputten, geboren te Beek en Donk (N.- Br). missionaris, Belg. Congo; 25 December: E. Broeder Jac. Baltussen. geboren te Oploo (N-Br.). missionaris. Belg. Congo. toewees, zoodat het volklng ook als consument uitviel, omdat er geen andere werkgelegenheid bestond dan uit sluitend in en door het gilde. Als andere oorzaken noemt men tevens de prijszettingen en de beperking van de grootte van het bedrijf «n den omzet. Hierdoor was het niet 'loonend meer arbeiders dan het voor geschreven maximum aan te stellen. De op het gildewezen volgende Mercantilis- tlsche periode met hare armen-wetgeving werd gevolgd door het economisch liberalisme, dat de interventie deed vervangen door vrije con currentie en bedryfsvrijheki. Dat de armenzorg in dien tyd abnormale verhoudingen had aan genomen biykt ten duldeiykste uit de volgen de cyfers. De opbrengst van de armenbelasting in Engeland steeg van 17851813 van 2.004238 pd. st. tot 8.640.842 pd. st. Daar de geheele be volking van Kigeland toen slechts 9 mlllloen bedroeg, van welke een groot deel tot de ar men gerekend kan worden was de belasting Ingevolge de armenwetten buitengewoon hoog. Het economisch gevolg van de armenwetten was, wyi niets geproduceerd werd, minimaal en de demorallseerende Invloed bleef bestaan. Het liberalisme verwachtte van het vrye heerschen der concurrentie niet alleen een op- bloel van het economische leven, maar ook de opheffing der werkloosheid. Wanneer de be perkingen van het gilde- en concessie-systeem geheel waren opgeheven sou iedere burger werkzaam kunnen zyn op de daartoe voor hem den toets eener ernstige kritiek niet konden klooster Jubilea voegen we nog enkele data toe:

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1934 | | pagina 17