Prikkeldraad
Een fabriek ligt stil.
Na de vlucht
van
VICKS
N .S.B.-propaganda
Dr. Colijn spreekt
ons
JECOVITOL
den „Postjager”
GRIEP
in
Meer selectie
Blijft dat zoo
DE PARTIJEN GEHOORD
Oordeel van ir. Damme
-
Jubileum L.M. Weterings
Huldiging Zaterdag 20 Januari
Voor de deputaten der A.-R. Party
ARBEIDSCONFLICT
Het nieuwe kabinet
Draad
De vooruitzichten
Sectie op het lyk?.
99
Op 30 Mei 1930 had daarop een
bespreking plaats mat den Rüka-
Het perspectief voor een tweede
manier van exploitatie nog
niet geopend
Na den dood van
Van der Lubbe
I.
en
Het partywezen
Nieuwe onderhandelingen
i
„Welk een nut zou publiek-rechte-
lyke bedryfgardening hier
gehad hebben”
en draadnagels
Beproefd
middel
bij
Het „arbeidsgeschil” in 1930
By de N.V. Go mar es Sigaren
fabriek
De crisis in het
staatswezen
Nationale eenheid
VRIJDAG 12 JANUARI
I
V VapoRub
P T T,
deren'
blx. 51.
i
i
WKKADU-HHCCMAN 6 PHAIMACM
(I
Schandelijke circulaires
-)hyl (- 12J
examen: een
Bestrijd
verkoudheid
zonder „innemen”!
tigen. Bet gaat er thans om, voor de groote
fabriek een voldoende afzetmogelijkheid binnen
de landsgrenzen in te ruimen.
ierQ
Isch
oor
irlin-
aan
14 vee!
Is. IOO-
Sprekend over de verbrokkeling waaraan ons
politiek leven ten onder dreigt te gaan, seide
spr.:
Gezonde partijen moeten voortdurend bouw
stoffen aandragen voor dan bouw van hrt
„Van hoeveel nut sou hier oen be-
drjjfscorporatie geweest zijn, een
publiekrechtelijk orgaan van aan
eengesloten samenwerking tusschen
alle belangengroepen in de bedrijfs
tak of zelfs maar oen bedrijf s-
raadr
he verleden behooren en waar
van de schuldvraag geen enkel
reeds op een dusdanig peil gekomen, dat men
een nieuw experiment volkomen gelijk moet
kunnen stellen met een regelmatige vlucht.”
Aan de vlucht van den Postjager hecht ir.
Damme voorlooplg nog dezelfde beteekenls,
welke aan een tocht over den Oceaan moet
worden toegekend.
In onze beide vorige artikelen hebben wfj
getracht onzen lezers zoo objectief mogelfjk een
Inzicht te geven in de redenen welke geleid
hebben tot de stillegging van Nederlands groot
ste draadnagelfabrlek, die van gebr. van Thiel
te Helmond. Belde partijen de openbare mea
ning en de fabrleksdtrectie, tegen welke zware
beschuldigingen geult zijn hebben gelegen
heid gehad hun standpunt uiteen te zetten.
Naast deze dubbele belichting van de feiten
zouden we met onze commentaar kort kunnen
zijn. Slechts willen we op een enkel punt nog
een nadere aanteekening geven.
Is deae voorstelling van zaken juist, dan is
dit wel is waar van geenerlet Invloed op bet
verantwoord zfjn der sluiting na den uitkoop
door het syndicaat, maar wel op den moreelen
kant van de geheele affaire. In dit geval eerst
krijgen de woorden van den heer Max van Poll,
die wij in ons eerste artikel afdrukten, hun voile
beteekenls: „De directie had tenminste van de
meer dan anderhalven ton, die zij jaarlijks kreeg
uitgekeerd een deel moeten afstaan aan do ge
dupeerde werklooee arbeiders van hear fabriek.”
volksleven en vervullen dezelfde functie als de
verscheidenheid van voedingsmiddelen in bet
menschelijk lichaam. Er is geen gezond men- T
achelijk leven mogelijk als het lichaam eenzij
dig gevoed wordt met eiwit. Eiwit, vetten, kool
hydraten enz. moeten elkaar afwisselen. En zoo
kan een volk niet bloeien en groeien als het van
boven af geestelijk gelijkgeschakeld wordt. Dat
meent men wel, maar de practijk zal bet an
ders leeren.
Dan is het ook duidelijk, dat de partijen niet
haar kracht beboeren te zoeken in bet elkaar
verscheuren, maar dat zU hebben samen te
werken tot hell van het volk.
Dat Um, mits wordt voldaan aan de voor
waarde, dat een partij leeft uit een diepgewor
telde eigen levensovertuiging.
De leiding bjj de handhaving van ons zelf
standig volksbestaan, behoort uit te gaan van
de Regeering. Maar die is machteloos, als zij
zich niet weet gedragen door geestelijke krach
ten in het volksleven.
De kwestie is opnieuw in het stadium van
onderhandelingen gekofen. Door de weigering
van het Swéco-syndicaat, na de tot stand komlng
der contlngenteerlng den uitkoopsom te blijven
uitbetalen, zijn de belangen van fabrieksleiding
en arbeiders, die te voren In een betreuiens-
waardlge tegenstelling stonden, weder samen
komen te vallen. En blijkens de Memorie van
Antwoord, waarvan wê in ons vorig artikel reeds
gewag maakten, is de regeering bereid, het
bare bjj te dragen om die belangen te bebar-
een groot aantal van deze (zittenblijvendel
leerlingen, die de slachtoffers zijn van bet
klassikale stelsel op onze scholen voor Dager
Onderwijs, de recruten vormen van het
steeds groeiende leger van onvolwaardigen,
waartoe een groot gedeelte van hen stellig
niet zou hebben behoord, zoo de school hun
onderwijs geboden had, dat was aangepast
aan hun beperkte vermogens en dat hen had
voorbereid op een eenvoudige levenstaak.”
Omtrent de reden van de stillegging der fa-
brelk in 1030, dus anderhalf jaar vóór de tot
stand komlng van den ultkoopovereenkomst,
hebben wjj van de afd. Helmond van den Ned.
R.K. Metaalbewerkersbond nog een andere
lezing vernomen. Volgens de directie was deze
geschied door de arbediers uit vrije verkiezing,
nadat een door den vakbond aangeboden CA.O.
door de fabrieksleiding wegens den slechten
toestand van het bedrijf niet was aanvaard.
Wel is waar aldus vertelde ons de heer
Beekmans, hoofdbestuurder van den bond
is in Mei 1930 door den neutralen en den R.K.
bond een C A O, aan de werkgevers .aangeboden,
doch het weigeren daarvan door de gebr. van
Thlel is niet de reden van het sluiten der fabriek
geweest. Deze zou eenzijdig geschied zijn door
de directie zelf, die beweerde dat door de Dult
sche import de prijzen dermate omlaag gedrukt
werden, dat productie slechts met groot verlies
mogelijk was.
leen bete» middel om aan te sterken dan
ECOVITOLf Geijkt op vitaminen-gehalte
oor eón Nederlandsch Professor. Deze ze»-
<ere natuurlijke levertraan bevat minstens 50
eenheden Vitamine A en 250 propt?'
internat) eenheden Vitamine D. Tezamen: een
segen voor Uw gezondheid!
Met deze eene opmerking willen wij volstaan
voor wat betreft de moreele zijde van de stil
legging. Het staat niet aan ons een zedelijk
oordeel uit te spreken, te meer waar het betreft
zaken, die tot
het opwerpéw
nut meer heMt.
Bij de N.V. Oomares sigarenfabriek te Eind
hoven heerscht momenteel een arbeidsconflict,
dat, naar mededeellngen van werknemerszijde,
zijn oorzaak vindt in het feit, dat de directie
de arbeiders de tabak laat koopen en later de
sigaren terugkoopt. Hierdoor komen de bepa
lingen van het contract in het gedrang. Men
hoopt evenwel door overleg het conflict te doen
eindigen.
1933 was in meer dan één opzicht ‘n merk
waardig jaar. Verkiezingen worden er elke vier
jaar gehouden. Maar In de verkiezingen van
1933 was een element, dat we gemeenlijk niet
aantreffen. Ze hadden meer van een geest
van samenwerking en nationaal reveil in zich
dan we gewoonlijk waarnemen. Daarop was de
Kabinetsformatie van 1933 een terugslag. Spr.
kan zich begrijpen, dat velen zich hebben afge
vraagd ot deze nu wel in overeenstemming was,
met de gedragslijn, die jarenlang was ultge-
stlppeld. Als we er nu op terugzien en als we
zien op de, ontwikkeling van de omstandigheden
sindsdien, dan gelooft spr., dat slechts weinigen
voor zichzelven zullen getuigen wat Mr. de
Wilde zoo juist zei, dat de wijze waarop het
Kabinet in 1933 is gevormd bij de omstandig
heden van dezen tijd past.
In een te Overschle gehouden redevoering sou
ir. Mussert, volgens een verslag in „Het Volk”
over de executie van Van der Lubbe gezegd
hebben, dat hU over dooden niet zal spreken.
Hij wilde slechts de omstandigheden van zijn
dood beschouwen. Stel u Voor, aldus ir. Mus
sert, volgens voornoemd verslag, dat een Dult-
scher X de regeeringsgebouwen op het Binnen
hof in brand gestoken had. De Dultsche regee
ring zou dan stellig onmlddeUijk haar leedwezen
aan de Nederlandsche betuigd hebben. Wanneer
de Dultscher dan voor een Nederlandsche recht
bank was verschenen en men er na een schier
eindeloos proces een einde aan gemaakt had.
zou men in Dultschland hebben gezegd: „God
dank, dat het afgeloopen is.”
Het Dultsche volk zou zeker niet can verzach
ting van straf hebben gevraagd en zich daarbij
hebben beroepen op Romeinach recht. En wan
neer de Dultsche regeering dit toch gedaan had.
toch verzachting van straf had gevraagd, sno
der dat zij tevoren haar spijt over het gebeurde
had betuigd, en ik was in Holland aan het be
wind geweest, weet Je wat ik dan gedaan aou
hebben?
Ik zou den Dultscher X netjes in een salon-
wagen hebben verpakt, hem verzegeld hebben,
opdat hem asjeblieft geen leed sou geschieden,
met de boodschap erbij: „Hier heb je hem te
rug, doe er mee naar welbehagen. Ik dank u
voor het gebruik.”
Daarmede sou Nederland Dultschland bela
chelijk gemaakt hebben.
Ik ben dankbaar dat de Dultsche regeering
in Berlijn ons land op deae wijze niet bela
chelijk heeft gemaakt.
GEIJKTE LEVERTRAAN
Apofheken en Drogntcn af fip Tl
Voor de Vrijzinnig Democratische Jongeren
Organisatie te 's-Gravenhage heeft mevrouw
mr. B. BakkerNort een nabeschouwing gehou
den over den rijksdagbrand.
Op daarna gestelde vragen, of het niet mo
gelijk was, dat er hier te lande een sectie op
bet lijk van Van der Lubbe wordt verricht,
om op deze wijze vast te stellen, of men hem
In de gevangenis vergiftigd had, waardoor zijn
zonderlinge en apathische houding verklaard
zou kunnen worden, antwoordde mevr. Bakker,
dat dit op vele bezwaren aou stuiten. Een sectie
is slechts mogelijk met toestemming van de
naaste familieleden en spreekster achtte het
zeer de vraag of deaen hun medewerking willen
verbenen. ZU heeft den Indruk, dat deae men-
schen tengevolge van al hetgeen geschied is.
jegens een ieder zeer wantrouwend zijn gewor
den en daarom wellicht geen prijs op adviezen
stellen. Wellicht kan de medische faculteit te
Leiden in dit opslcht iets bereiken, doch nun
moet zich hiervan niet te vwal vmnwteWm.
y oord en daad ten opzichte van den
\A/ wereldvrede;.... is er wel grooter en
schrijnender tegenstelling denkbaar?
Met veel gewichtigheid wordt er in luxe-
oorden over geconfereerd; diplomaten houden
redevoeringen, die overvloeien van vredelie
vendheid en op gepaste tijden zoo b. v.
omstreeks Kerstmis wordt t werkelijk aan-^
doenlijk met de vredestichter!).
Maar daarnaast vat men de spretik: „si vis
pacem, para be Hum (indien gU den vrede wilt,
bereidt u dan ten oorlog) zoo afschuwelijk-let-
terlük op, dat de vervaardiging van allerlei
moordtuig de allerbeste (en bijna nog de
eenlgste) winstmakerij is geworden.
„De VrUzinnlg-Demokraat” heeft er dezer
dagen nog eens een boekje over open gedaan.
Het beruchtste voorbeeld van deze wind
makerij is wel Hotchkiss Parijs, die van 1910
tot 1924 driemaal het aandeelenkapitaa) te
rugbetaalde en van 1923 tot 1930 het dividend
deed oploopen van 50 op 90 pCt.
En het gaat weer aardig dezelfde richting
uit. Schneider-Creuzot betaalde nog in 1932
25 pet., terwijl de met deze firma nauw ver
bonden Skodawerke het zelfs brachten tot bU-
na 28 pCt.
Het blad zegt van deze bedrijven, die feite-
Ujk een schande der menschheld zijn, O. a.:
zij hebben doorgeloopen, ovennaken. Dit
systeem valt te verwezenlijken, doordat in
alle klassen zooveel mogeljjk eenzelfde les
rooster wordt ingevoerd dus in de heele
school op hetzelfde uur rekenen wordt ge
geven op een ander uur, eveneens in
alle klassen tegelijk, Nederlandsche taal enz.
Daarmee bereikt men, dat de hoogere
klassen over de heele linie op een hoog er
peil staan, omdat, voor elk vak afzonder
lijk, de zwakkeren naar een lagere klas
gaan.
De resultaten van dit systeem, hoewel
natuurlijk van geringe kwantitatieve be
teekenls, schijnen gunstig uit te vallen.
Ziedaar nu In al zijn simpelheid een op
lossing van een Inderdaad moeilijk pro
bleem.
Zouden, wanneer men langs dezen weg
het gebrek aan selectie-vermogen in de
school meer algemeen corrigeerde, de
cijfers niet spoedig een hoopvoller beeld
geven van de wijze, waarop onze kinderen
bij machte zijn de stof van ons onderwijs
te verwerken?
En zoo leven we maar verder, ons geld ver
kwistend aan het ook voor ons zelf bestemde
.oordmateriaal zoo leven we maar voort,
de zakken spekkend van degenen, die wel zoo
vriéndelijk zijn ons een afschuweljjken dood
voor te bereiden.
Zoo koopen we voor duur geld ons eigen
ongeluk, ons eigen verderf
Blijft dat zoo?
Er wordt nu wat over gepraat en geschre
ven; er wordt verontwaardiging geult. maar
wat g e b e u rt er verder?
Zal het wereldgeweten niet in staat blijken
een einde te maken aan deze wereldschande?
De beschuldiging, dat de school „zich
niet aanpast aan de natuurlijke divergentie
der verstandelijke gaven bij kinderen” en „te
veel uitgaat van het imaginaire eenheids-
kind”, en dat daaraan het achterblijven is
te wijten deze beschuldiging sou
gezien vooral het ook in de offlcieele sta
tistiek erkende niet onaanzienlijke getal
der eventueele „slachtoffertjes” de moeite
van een nader onderzoek ten volle waard
zijn.
Wij krijgen echter sterk den indruk, dat
men het wel wat ver beeft gezocht. Wjj
vermoeden, dat een eenvoudig achool-
practlcus het vraagstuk van het zittenblij
ven en achterreken voor het grootste deel
niet met een tekort aan algemeene intel
ligentie, doch met een zwak voor bepaalde
vakken in verband zal brengen. Een kind,
dat bijvoorbeeld een erg onvoldoende cijfer
voor rekenen heeft kan In andere vakken
zeer goed zijn, en over een bevredigende
algemeene begaafdheid beschikken hij
zal in vele gevallen niet worden bevorderd
en voor één vak een heele klas moeten
doubleeren.
In tusschen:
Ook deze oorzaak voert in laatste in
stantie tot een beschuldiging aan het adres
der school, identiek aan de beschuldigin
gen, hierboven geciteerd: jje school
selecteert niet, maakt geen onderscheid in
haar leerstof, stelt zich te veel in op
standaard-leerlingen, die het midden hou
den tusschen mee-kunnenden en nlet-
meekunnenden. Alleen: dr. Luning Prak en
dr. Koenen meenen dat de fout zit in het
gebrek aan selectie naar den graad
terwijl wij voorlooplg meer voelen voor een
selectie naar den aard van den aanleg der
kinderen.
Wij meenen ons standpunt met te meer
recht te mogen verdedigen nu het een
steunpunt heeft gevonden in de practijk.
Het hoofd der Christelijke school te Zetten
heeft nJ. bet volgende systeem uitgedacht:
leerlingen, die in een bepaald vak niet
bU kunnen blijven, worden wél bevorderd
Baar de volgende klasse, doch moeten voor
dat ééne vak, waarin zij niet mee konden,
Bog een jaar de lessen van de klas, die
bemiddelaar, prof. Aalbene, en
daarna met Z. Exc. Minister Ver
schuur, waarbü de Directie van de
N.V. by monde van den heer Mar-
tinus van Thiel verklaarde, dat er
van doorwerken zonder hulp van
de Regeering geen sprake kon zijn,
daar de verliezen vanwege de dum
ping door Duitschland te groot
waren. Een loonsverlaging van 25
pCt zou daartegen zelfs niet baten.
Loop geen risico, wanneer griep heerscht.
Beweeg U zooveel mogelijk in de buitenlucht,
eet gezond voedsel, drink melk en sinaasappel
sap, om Uw levenskracht op peil te houden
Hebt U een kou gevat, behandel haar dan direct.
Neem zoo noodlg een laxeermiddel, ee heet bad
en ga naar bed. Vlcks VapoRub flink op keel
en borst wrijven en met warm flanel bedekken.
Als een voorbehoedmiddel eenlge malen per dag
Vlcks in de neusgaten aanbrengen en goed
opsnuiven.
Spanje, aan Cuba!! Ook hier is men bezig
zich te wapenen en bommen te vervaardi
gen.
Beschermt uw vaderland, uzelf en uw na
geslacht. Sluit u aan bij de N. 8. B.
Leider: Ir. A. A. Mussert.
Maar een enkele uitlating, een korte opmer
king slechts, moet ons van het hart na dit
relaas van conflicten tusschen binnen- en bui
tenland, tusschen bmnenlandsche fabrieken
onderling en tusschen werkgevers en arbeiders
aan éénzelfde fabriek:
„De opeenhooplng van wapens In alle lan
den van de wereld, die van deze productivi
teit het gevolg is, moet vandaag of morgen
tot een uitbarsting leiden, die wederom mll-
lioenen het leven zal kosten.
Er zal verder een golf van ellende over
de wereld worden uitgestort, doch de heeren
aandeelhouders van de wapenindustrie zul
len in de handen wrUven.
Er zal weder geschreeuw van verontwaar
diging zijn over den massalen moord, maar
de ware daders zullen veilig bulten schot
blijven In de schaduw van hun toenemenden
geldbuidel.
Moeten'wü <ht nu maar kalm af wachten
of moet op een of andere wijze het parti
culier belang aan de wapenindustrie worden
onttrokken?
Men bergt een kdankzinnige toch ook op
voor het te laat is.”
De offlcieele huldiging des heeren Louis M.
Weterings, directeur-hoofdredacteur van de N.V.
DrukkerU de Spaarnestad tfr gelegenheid van
zijn zilveren jubileum als journalist zal plaats
vinden Zaterdagmiddag 20 Januari in het Am-
stelhotel te Amsterdam.
Het Huldlgingscomité verzoekt allen die on
verhoopt geen circulaire hebben ontvangen voor
het aan te bieden huldeblijk, maar toch van
hun waardeering willen blijk geven, ten spoe
digste hun bijdrage over te maken aan den
penningmeester van het comité den heer L.
Stolwijk, Jacob Obrechtstraat 47b. te Amster
dam, gironummer 138251 en hun handteekenlng
voor het herinneringsalbum te zenden aan den
secretaris den heer L. A. P. M. van den Broeke,
Jacob Marisstraat 14 te Amsterdam, bU wien
nog circulaires te bekomen zijn.
Het uitvoerend comité der huldiging bestaat
uit de heeren Prof. Dr. A. Steger, voorzitter,
lid der Eerste Kamer der Staten-Generftal, F.
Primo, voorzitter der Haarlemsche Joumallsten-
vereeniglng M. S. Vaz Dias, J. V. L. M. Ver-,
biest, Herman Moerkerk, L. J. Stolwijk, pen
ningmeester, giro 138251 en L. A. P. M. van den
Broeke, secretaris, Jacob Marisstraat 14. Am
sterdam.
houd dat wU met de heeren van Thlel haoden. proces was al heel lang aan den gang. In 1933
De mogelijkheden om een contlngenteerlng ver
der door te voeren, zijn hier ook grooter dan
bij draadnagels, niet alleen omdat het toege-
stane contingent hier nog 80 pCt. van den „nor
malen” Invoer bedraagt, doch ook omdat deze
Invoer op zich zelf reeds veel grooter was dan
die van draadnagels.
In het Jaar 1932 werd n.l. 32 000 ton getrokken
ijzerdraad en 12 000 ton walsdraad ingevoerd,
terwijl de invoer van draadnagels en spijkers
slechts tot ruim 7.000 ton kwam.
Intusschen is dit een zaak van handelspoli
tiek, waarop men slechts dieper in kan gaan
wanneer men over vele gegevens beschikt, met
name omtrent de meerdere kosten, waarmede de
productie van de verschillende draadsoorten hier
te lande gepaard zou gaan. Wjj willen op de
onderhandelingen. die thans gevoerd worden,
niet vooruit loopen. Niet alleen de belangen
van de draad (nagel) producenten spelen hierbij
een rol, doch In hooge mate ook die van de
Industrieën, die het product in het binnenland
hebben af te nemen en die in feite den steun
aan de draadlndustrie te betalen zullen krijgen.
WU hopen dat de nieuwe koers, die de regee
ring thans volgt bU haar steunverleenlng aan
de industrie, hier tot een bevredigende oplos
sing zal kunnen voeren.
is echter de vlam uitgeslagen. Dr. Kuyper
heeft deze crisis In 1809 reeds voorzien en toen
hU schreef:
„Het eertijds zoo vast geloof, dat het par
lementaire stelsel tot den meest gewenschten
regeerlngsvorm leidt, wordt gaandeweg al meer
verzwakt."
Reeds toen waren dus de eerste teekenen
zichtbaar. Sindsdien Is het voortdurend in snel
ler tempo bergaf gegaan. Communisten en ver
wante socialistische groepen hebben het kwaad
vergexd.
Zoo is gekomen de beweging tegen het parle
mentaire stelsel, die nu, vooral ook door de
ontwikkeling in Dultschland, In ons land zijn
terugslag heeft.
De inspiratie voor de fascistische en natlo-
naal-socialistlsche groepen Is gekomen uit het
buitenland. Maar voor den voedingsbodem heeft
het Nederlandsche volk self gezorgd, door de
versplintering, die bet In de laatste Jaren te
zien gaf en die leidt tot een volkomen onmacht
om te regeeren, tot ondermijning van den
volksgeest. Daartegen rees de roep om na
tionale eenheid en om gezag van de nieuwe
richting.
Maar als men roept om eenheid en bereid
is daaraan 't oor te leenen dan moeten wlf leg
gen, dat we niet willen een onnatuurlUke een
heid door dwang van boven opgelegd maar dat
wU door zelfherzlening willen komen tot een
gezonde verhouding van een Regeering, volk
en partU.
De Regeering beeft daarbU de belangrUke
taak, om de ontbindende krachten tegen te
gaan en haar autoriteit daartegenover te laten
gelden. Het zoeken van de juiste lUnen In deaen
is een vraag van de eeratê orde.
In een rede. Donderdag uitgesproken op de
buitengewone deputatenvergadering van de
A.-R. partu te Utrecht, heeft dr. Colijn een
terugblik geworpen op het Jaar 1933, waaraan
we het volgende ontleenen
„Statistiek van het gewoon en uitgebreid
Lager Onderwijs 1930, 1931 en 1932” Ultg Cen
traal Bureau voor de Statistiek December
1933 blz. 45—48 en 110—112.
Dr. J. Luning Prak: „De School in cUfers”
blz. 15 en 16.
Dr. J. Koenen: „Zwakzinnigheid bU Hn-
KI» ei
Gelijk wij reeds berichtten, heeft de on-
derteekenaar In een vraaggesprek aan „De
Telegr.” toegegeven, dat hU dit door een
Amsterdamsche afdeellng der N. S. B. ge
propageerde pamflet bevestigde, en voor zijn
rekening nam.
In het Concertgebouw beweerde de heer
Mussert, het cultureel en geestelijk leven In
Nederland te zullen vernieuwen. De hemel
beware ons tegen zulke vernieuwers, die zich
van onbewezen beschuldigingen en laster
bedienen en de vrUheid van drukpers mis
bruiken, om een door hen gebate politieke
partij te schaden.
In Duitschland volgen de geestverwanten
van den heer Mussert hetzelfde onfatsoen
tegen de Katholieken. ZU belasteren de
geestelijken, kleineeren den katholieken
invloed en storen zich niet aan het Con
cordaat.
Zou het hier beter gaan, Indien zij baas
werden? In elk geval is er reden om hun
beloften en christelijke sympathieën te
wantrouwen. Wij waarschuwen met name
tegen de houding der nation«al-soclalis-
ten jegens de jeugd-beweglng, waarmee zij
reeds In Duitschland de Katholieken du
peerden.
Op blz. 5 van de Nationaal-Socialistische
Staatsleer leest men:
„Voor de handhaving van den Nat.-Socia-
listischen Staat zal degelUk ethische op
voeding der jeugd een eerste vereischte
zijn; deze opvoeding dient te berusten op
een weldoordachte wereld- en levensbe
schouwing, in haar dlepsten grond op zui
ver doordachte philosofie. Wat houdt die
weldoordachte philosofie In? Dit: „De eisch
van godsdienst- en gewetensvrijheid
moet wijken voor den eisch, dat de een
heid van de natie onaangetast moet blij
ven”. (Toelichting op punt 17 van het pro
gram der N. S. B.)
Hoe rUmt dit met Mussert’s verzekering:
„Eer Is geen reden te veronderstellen, dat
een fascistisch regiem A la Mussert eens
van oordeel zal zijn, dat de vrije Katho
lieke en Christelijke School, de vrije Ka
tholieke en Christelijke jeugdorganisatie
de „eenheid der natie” aantast.” (Ir. Mus
sert In zijn vraaggesprek met „De Tijd”
van 10 Nov. ”33). Dit verzekerde de heer
Mussert, maar: „In den totalen Staat zul
len de Katholieke jeugdvereenlglngen als
de Oraal, die een tegenhanger is der A.
J. C., ophouden te bestaan,” aldus de heer
Vlekke op de N. S. B.-vergadering te Hil
versum 20 Dec. ’SS.
Houden we ons niet aan deze elkaar te
gensprekende leiders, houden we ons aan
wat de Paus zegt in zijn encycliek Arcano
Del: „Tot het zoo noodlge herstel van
Christus’ Rijk dragen onder meer bij: de
vereenlgtngen voor de jeugd. De taak moge
aan de herders en geloovigen zwaar schij
nen, zonder twijfel dringt ze zich op en
behoort ze tot de voornaamste verplich
tingen én van het herdersambt èn van het
christelijke leven.”
Verwarring, onbevoegdheid en politiek
dilettantisme, uw naam Is N. 8. B
w •e oor bet eerst prijken thans in de zoo
juist verschenen statistiek van het
gewoon en uitgebreid lager onder
wijs, de offlcieele cijfers over het aantal
zlttenblljvende en achter geraakte leei
gen van onze scholen. En het blijkt, cut
het einde van het schooljaar 1929/1930 bijna
140.000 kinderen, dat is 12.3 pct. van *t totaal
niet naar een hoogere klasse kon worden
bevorderd. Het percentage achterblijvers
bedroeg In het vijfde leerjaar 21.3 pet.
In de lagere en hoogere klassen Iets minder.
Voor enkele groote gemeenten vallen deze
eUfers wel Iets ongunstiger uit, doch over
de heele linie blijven zij beneden de over
eenkomstige berekeningen van bijvoorbeeld
dr. Luning Prak, die voor meer dan
300.000 leerlingen één en daarboven nog
eens voor meer dan 100.000 leerlingen twee
jaar achterstand noteerde.Ook wanneer
men er rekening mee houdt, dat het Cen
traal Bureau voor de Statistiek tot te
gunstige resultaten kon komen door den
normalen leeftijd van een leerling in een
bepaalde klasse een speelruimte van twee
jaren te laten door dus 6 en f jarigen
voor de eerste, 7 en 8 jarigen voor de tweede
klasse als normaal te beschouwen enz., dan
nog moet men dr. Luning Prak’s raming:
dat In het vijfde leerjaar bijna 60 pet. der
leerlingen één of meer jaren Achterop is
geraakt, als al te somber van de' hand
wUzen.
Doch er is meer.
Dr. Luning Prak heeft zich ook begeven
op het terrein der verklaring van het zit
tenblijven. En daarbij meende hij 80 pet.
van het aantal zulker gevallen te mogen
toeschrijven aan een aangeboren tekort
aan algemeene Intelligentie bij de betref
fende kinderen; een tekort, waarbij de
school zich in haar leerstof niet voldoende
heeft aangepast. Voor deze verklaring
vindt hij steun bij dr. Koenen, die In zijn
voortreffelUk proefschrift’) meende te
mogen constateeren, dat:
nmlddellijk na het verspreiden in de
I 1 hoofdstad van de lasterlijke circulaire.
waarin de N. S. B. de communisten
beschuldigde van brandstichtingen op groo
te schaal, hebben wij die onbewezen, open
bare aanklacht gewraakt. Ook de commu
nisten, al zijn hun alle middelen goed voor
hun wereldrevolutionnair doel, hebben recht
op een fatsoenlijke bestrijding door fat
soenlijke menschen.
In den beginne betwijfelden wij, of de
door Ir. A. A. Mussert onderteekende cir
culaire wel met zijn voorkennis werd uit
gegeven. Wellicht dachten wij heeft
een of ander jongmaatje op de propagan-
da-secretarie het vliegend blaadje geschre
ven en het ongecontroleerd laten versprei
den. Want men leze eens deze openbare
acte:
Oeztea^de vrU scherpe contlngenteerlng die
reeds op rftt artikel draadnagels Is toegepast,
zal waarschijnlijk wel getracht worden om de
quote die de fabriek te kort komt om rendabel
te zijn, aan te vullen in draad. Dat ook deze
geproduceerd kan worden In de draadnagel
fabrlek, werd ons reeds verklaard In het onder-
„Wanneer men zich ten doel stelt op den
Indlë-dlenst een postvervoer te bereiken, dat
zich zelf bedruipt, opent de K. L. M. volstrekt
geen ongunstiger perspectief dan de verwach
tingen en de berekeningen van het cornité-
„Snelpost”, aldus luidde bet oordeel van ir.
Damme, den dlrecteur-generaal der
toen het „Hbld.” hem, naar aanleiding van de
terugkomst van den Postjager. om zijn conclu
sie vroeg, in verband ook met de vlucht van de
„Pelikaan”.
„Uit deze enkele vlucht van den Postjager
vallen overigens weinig conclusies te trekken.
Beschouwt men dezen tocht dan ook alleen uit
een oogpunt van experiment, dan moet men
bewondering hebben voor den durf en voor de
toewUdlng om een dergelUke openbare zaak op
deze wijze te behandelen. Dat dwingt respect
af en de snellevlucht van de Pander verdient
appreciatie, ook afgescheiden van de vraag, hoe
een dergelUke Ujn geëxploiteerd behoort te wor
den. Voor de daad van de bemanning van den
Postjager kan men, ook bij vtrschll van mee-
nlng over deze vraag, waardeering hebben.”
„Treedt men in de beoordeellng van het stre
ven van het comlté-Snelpost, dan mag niet ver
heeld worden”, zoo ongeveer vervolgde de heer
Damme, „dat de gegevens, zooals ze er waren,
niet de zekerheid gaven, dat men in staat is,
zonder zich meer te veroorloven dan een klein
land zich veroorloven kan, inderdaad de be-
noodlgde practlsche gegevens te verkrUgen."
„Zoudt U”, zoo vroeg het blad den dlrecteur-
generaal, „dit niet nader kunnen toelichten?”
„Met de K. L. M is een groote practische er
varing opgedaan en onder de tegenwoordige
omstandigheden doet zich ge^n andere weg
voor om nog eens hetzelfde groöte bedrag op
te brengen om op een andere wijze te onder
zoeken of een tweede manier van exploitatie
mogelijk is, tenzU men aantoont, dat dit inder
daad mogeUJk is. Het perspectief is evenwel
daartoe nog niet geopend, ook niet na deze
geslaagde heen- en weervlucht van den Post-
jager.”
„Het comlté-Snelpost baseert zijn meenlng
op de economische verdiensten van den Post-
jager. Schuilt hierin niet een groote factor van
beteekenls?”
„Men meent”, aldus ir. Damme, „dat men
op de luchtroute uitsluitend met postverkeer Zal
kunnen volstaan, m. a. w., dat men een Fluitende
exploitatle-rekenlng zou kunnen verkrUgen bU
vervoer, van enkel post, zonder passagiers. Dat
is echter nog de vraag, hoe economisch het type
van dep Postjager ook moge zUn. Immers niet
uit het oog mag worden verloren, dat het ge
wicht van de post, welke op de route Neder
landIndlë v.v. wordt vervoerd, gering is tegen
bUv. het aanzienlUk grootere gewicht aan poet,
dat dagelijks naar en van Engeland gaat. Voor
alsnog acht ik de exploitatie van de K L M.
veiliger, meer perspectieven openend.”
„Dit is Intusschen een k prioristische rede-
neerlng. Omtrent de resultaten van den tocht
van den Postjager Is thans Immers nc« niets
bekend. En niet alleen hierbij gelden het sup
posities. al mag niet verheeld worden, dat de
K. L. M.-verbinding met Indié zeer behöorlUke
vooruitzichten voor de naaste toekomst opent.”
,J*n erg zuivere vergelijking tusschen de
vlucht van de „Pelikaan" en die van den ..Posl-
Jager” krijgen we helaas niet. Immers rte laat
ste maakte te veel gebruik van de bestaande
organisatie van de ander. Deze eerste vlucht
is dan ook niet voldoende om een definitief oor
deel over de economische waarde van de Pan
der utt te spreken.”
Deze uitlating van Ir. Damme gaf he». blad
aanleiding, zU T ietwat schuchter, te vragen
naar zUn oordeel over hetgeen It. Asjes In Indié
heeft gezegd, en waarover zooveel stof is op
gewaaid.
De heer Damme schuwde het niet op deze
vraag te antwoorden: „Dat de K. L. M. een
verkeersmaatachappU Is, is een factor van bij
komende beteekenls. De K L. M. had echter
bU de organisatie van de Kerstvlucht, welke
evenals die van den Postjager een experimen
teel karakter droeg, achter de „Zilvermeeuw”
nog een tweede toestel staan De K. L. M kon
dus. toen de storing optrad, den tocht ondanks
die storing, volbrentwrf. Bet luchtvervoer" is
De Indrapoera brandt! De telefoon
brandt! Wat brandt er morgen?
Nederlanders, In uw hoofdstad Amster
dam zijn de communistische misdadigers,
die uit Duitschland verdreven zijn, neerge
streken. Geen enkel behoorlijk land ter
wereld wil deze schurken herbergen, maar
bU ons vinden ze goede verzorging. Samen
met de Communistische PartU Holland en
andere revolutlonnalre partijen zijn zij
thans bezig den grond onder uw voeten te
ondermijnen.
Voor Zaterdag 23 December 1933 waren zij
van plan In Amsterdam oproer en plunde
ringen te verwekken. Ter voorbereiding
hebben zij Vrijdagmiddag de telefooncen
trale in brand gestoken.
Politie en Brandweer moesten op deze
wijze lamgeslagen worden! Er zijn to<n
echter uitgebreide maatregelen genomen en
daarom zijn toen de relletjes afgelast, voor
Zaterdag 23 December. Thans bereidt de
bende den volgenden slag voor! De slag
die u, uw vrouw en kinderen zal treffen!
Nederlanders, deze kerels kennen geen
genade! Nederlanders, de overheid In dezen
Staat is bang voor dit bandietengespuis.
Daarom hoort gij er zoo weinig van. Daar
om leest gij er niet over In uw krant! Ne-
Dte crisis is niet begonnen in 1933. Dat
