HA
STRUCTUUR-VERANDERINGEN
Fruitoogst 1933
Muiterij in Indië
I
Op agrarisch en industrieel
gebied
<u. K«.n
WOENSDAG 17 JANUARI
DE SUIKERBIETENTEELT
Du
n
DIEFSTAL MET INKLIMMING
1
d
TEGEN RADIO-STORING
Een nieuwe antenneleiding
ST. PETRUSKERK TE LEIDEN
Nieuwbouw tegenover Leliestraat
DOOR AUTO GEGREPEN
Salarieering in Zuid-Holland
Plotseling overgestoken
JUBILEUM VAN DEN
HEER WETERINGS
Uit voor ond Comité
De Staatszaken worden zelfs daar
niet vergeten
Samenstelling van het
Eere-comité
RECENT M. WIJT EN BURG
HERSTELD
NIEUWE BEZUINIGING BIJ DE
SPOORWEGEN
DE KONINKLIJKE FAMILIE
IN ZWITSERLAND
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN
Niet vrijgesteld van
belasting
TYPHUSL1JDERS AAN BOORD
VAN „WILLEMSPLEIN”
Haar toekomst in ons land
bedreigd?
w«nn..r u hem
buu*u»-wons meJancv
'n9»wont
STANDAARDKWAUTEIT VOOR NEDERLAND
4e
Metselaar veroordeeld
Dr. 3. A. M. VAN 8TAAY
rzn Otnneken 8J., Hoogleer -
Dr.
JDt
van
A Westerwoudt. Directeur der
van
H.
van
I
ter
R.
Het Nederlandache stoomschip ..Wlllemspleln**
1" te Dakar ultgeloopen en Met 10 man van da
bemanning waaronder de kapitein, «lek In het
hospitaal achter. MVn vermoedt, dat «U lilden
aan typhus De tweede stuurman treedt thans
«P »1» kapleln de derde stuurman als eerste en
de bootsman als tweede stuurman.
ductle van cosmopolltisch standpunt be
schouwd als oneconomisch af te wijzen, na-
Uonaal-economlsch gezien Is deze uitbrei
ding niets anders dan een logische door
werking van fundamenteele oorzaken.
Het ..Economisch-Statistisch Kwartaalbe
richt’' maakt onzes inziens deze fout; dat
zij de Jaren 1929 tot 1932 teveel incidenteel
bekijkt. Dan Is de redeneerlng Inderdaad In
vele opzichten te onderschrijven.
Beziet men deze jaren echter als een ke
ten in een schakel, waarvan het beginpunt
belangrijk vroeger ligt, dan blijkt dat de
oorzaken der verschuiving veel diéper lig
gen dan de schrijver in genoemd periodiek
meent Onzes inziens zelfs zoo diep, dat het
onbegonnen werk is, de gevolgen te willen
corrigeeren.
In de correspondentie tusschen de Regeerlng
en Ged. Staten van Zuid-Holland over de pro
vinciale salarissen heeft de regeerlng thans ge
antwoord. daf zy het rapport-Schouten in het
algemeen als noren aanvaardt, maar de lagere
openbare lichamen vrü laat self de aanpassing
te zoeken.
m d«n
n» dank
▼an de
onderhandellngen loopen over meerdere ter-
reinen.
Waarschijnlijk la. dat bij het stegen der onder
handellngen de kerk zal komen te staan onge
veer tegenover de Leliestraat. Kr moeten dan
overwegen worden gemaakt over de trambaan,
waarlangs voorloopig zoolang het uitbrei
dingsplan der gemeente nog niet verder u uit
gewerkt alleen de kerk te bereiken zal zijn.
Wat betreft het gerucht, als zou het gerrrcen-
tebestuur met het kerkbestuur onderhandelln
gen voeren met de bedoeling het vrijkomende
terrein aan de Langebrug aan te koopen. om
daar een brandweerkazerne te bouwen, kan het
blad nog mededeelen. dat van deze onderhan
dellngen b(j het kerkbestuur officieel of offi
cieus n 1 e t a bekend la
De Hoogeerw heer M W A. kanunnik W(j-
tenberg. regent van het Klein Seminarie „Hage-
veld* te Heemstede, Is gistermiddag uit de
Mariastlchtlng te Haarlem, waar hy, In verband
met een blindendarm operatie verpleegd werd
als hersteld naar het Klein Seminarie terugge
keerd.
Er loopen sedert eenlgen tijd geruchten over
den herbouw der Bt Petruskerk te Lelden al
dus „De Leldsche Crt.", die voorbarig wa
ren ten nog zyn) en ook onvolledig en ten deele
onjuist
Het blad kan thans het volgende mededeelen
I n d 1 e n de onderhandellngen. welks nog
gevoerd worden en nog niet ten einde zijn, ste
gen. zal de 8t Petruskerk niet op de oude plaats
worden herbouwd, doch verrijzen op een terrein
achter het St Lldwlnahuls. aan de overzijde
van den Lammenacharuweg Waar precies
kan nog niet worden medegedeeld, omdat de
Kuropa
verkreeg
8OERABAJA 1# Jan. Aneta Heden heeft
de ZeekrUgsraad vonnis gewezen in de zaken
van 83 schepelingen van de ..De Zeven Pro
vinciën’, die als medeloopers betrokken zijn
geweest bij de muiterij.
Ken beklaagde werd veroordeeld tot 12 jaar
gevangenisstraf; een andere tot tien jaar ge
vangenisstraf. Vier beklaagden kregen gevange
nisstraffen van zeven jaar. zes beklaagden
ieder acht jaar, Uen beklaagden vijf jaar. vijf
tien beklaagden vier Jaar. een beklaagde vier
jaar en zes maanden. 34 'beklaagden ieder drie
jaar, twee beklaagden twee Jaar en zes maan
den, vier beklaagden twee jaar, een beklaagde
een jaar, een beklaagde elf maanden, een be
klaagde zes maanden en 20 dagen en een be
klaagde één dag gevangenisstraf.
Voorts werden de vonnissen van 78 dezer be
klaagden gewezep met veroordeeling tot ont
slag uit ’s Lands dienst
Onvermoeid schrijdt de radio techniek voort
op den steeds moeilyker wordenden weg naar
verdere vervolmaking Van de „Nederlandache
Siemens Mijontvingen wij een brochure,
waarin een nieuw kabelmatertaal voor de an
tenneleiding wordt aangekondlgd. n 1. de „Te
lefunken ZUverzntenne". Met haar zilver-meta-
len oppervlak beveiligt deze kabel de antenne
zoowel tegen radio storingen sis tegen weers
invloeden Door het, lichte gewicht tea. 50 gr
per M brengt de bevestiging geen bijzondere
moeiten mee
Deae vinding maakt aldus de brochure
ook de antenneleiding immuun voor storingen,
die uitgaan van electrlache apparaten In de
omgeving Alleen langs de antenne, die uiter
aard niet af te schermen is. kunnen dear nu
nog binnendringen Het beste wat daartegen te
doen ia. Is haar loo hoog mogelyk te monteeren
verhouding tusschen de agrarische en de
Industrieele productie in en bulten Europa
van 1929 tot midden 1933, waaruit duidelijk
moet naar voren komen, dat de toenemen
de agrarische productie In de industrielan
den van Europa voor een deel de oorzaak
is geweest van de afnemende bedrijvigheid
In de Industrielanden.
De conclusie, waartoe de schrijver ten
slotte komt is, dat het van groot belang is,
dat men zich ook In Nederland van dit feit
ernstig rekenschap geeft.
JJe Nederi. Werkgever" van 28 December
onderschrijft deze woorden ten volle. Al
leen wijst genoemd orgaan er op, niet stil
te blijven staan bij het kartel verschijnsel,
maar ook zijn aandacht te wijden aan de
vele andere factoren, die den prijs van In
dustrieele producten in ongunstige richting
beïnvloeden. Speciaal In ons land toch
speelt het kartelvraagstuk een veel minder
groote rol dan In Duitschland en Oosten
rijk.
De schrijver verbindt daaraan de volgen
de waarschuwing:
„Laat men toch voorzichtig zijn en de
blnnenlandsche landbouwproductie niet
verder kunstmatig stlmuleeren, ten koste
van den Import van overzee en laat men
alles In het werk stellen om het aan de
Industrie mogelijk te maken tegen concur-
reerende prijzen te exporteeren; anders
gaat onze Industrie steeds verder achteruit
en zal de crisis zich hoe langer hoe meer
verscherpen."
Het Verbond van Nederlandache Werkgevers
deelt ons mede:
„Naar aanleiding van het bericht In de „N.
Rott Crt." van 10 Januari 1.1. hebben wij ons
tot het Departement van Financiën gestend met
de vraag, of bet inderdaad Juist was dat de
fruitoogst 1933. voor aoover nog in handen van
de telers, van omzetbelasting was vrijgesteld.
Op het Departement van Financiën had men
met verwondering van het bedoelde bericht
kennis genomen, aangezien geenerlel beslissing
of toezegging in dien geest was gegeven.
Er is dus niets veranderd, zoodat ook
voorraden, die bU deze „fabrikanten fruittelers'
bij de inwerkingtreding der omzetbelasting op
1 Januari 1934 aanwezig waren, evengoed in de
belasting vallen als de voorraden fabrikaten bij
de Industrie."
Nu onze Koninklijke familie een wlnterva-
cantie doorbrengt in het Uefeljjke Zwltseracbe
wintersportplaatsje Unterwaaser. lijkt het niet
ondienstig van deze plaats even het volgende
mede te deelen: t
Unterwaaser ligt op 950 M. hoogte, beschut
"oor twee Indrukwekkende berggroepen, naar het
oo.rden door het Sintis massief, naar het
Zuiden de schoon gevormde Interessante
Churfirsten-keten. Unterwaaser Is niet mondain;
het ia er rustig en gewoon, maar het te een
lieflijk oord met een onvergelijkelijk mooie om
geving En omdat er altijd veel en goede sneeuw
Is. heeft het wtnteraportbedrljf zich daar «éér
ontwikkeld Zooeeer dat men de behoefte beeft
gevoeld aan een bergspoortje om den 450 M-
booger gelegen Alp Iltlos te bereiken, waar een
ultgéatrekt en zeer afwisselend ski gebied de
sportmenseben aantrekt. Dit bergbaantje is In
aanbouw, de opening zal In den zomer van dit
jaar plaats vinden.
De Koningin besteedt eenige uren van den
dag aan de afwikkeling der staatsstukken, die
haar worden toegezonden Voorts onderneemt
zij kleine wandelingen en doet ook wel mee aan
sledevaarten In de omgeving De Prinses en het
gevolg amuaeeren zich met talllns-partyen en
skl-kjörtng. Bovendien krijgt de Prinses er aki-
onderricht.
De Koningin heeft alles harten gewonnen door
haar rustig en volkomen onbevangen optreden-
BU de afdeeling Exploitatie der Ned. Spoor
wegen zijn nieuwe bezuinigingen Ingevoerd. Tok
dusverre werden de diensten van het 2800 man
sterke treinpersoneel. by verlof en stekte of
afwezigheid om andere reden, geregeld van uit
een centraal punt nl het boofdkantoor te
Utrecht.
Voortaan sullen de stations. waar het treta-
pereoneel sUn standplaats heeft, deae aangele
genheid zelf moeten behandelen
Door deae reorganisatie worden acht ambte
naren uitgewonnen.
ll9t J* WRMg.
loop
do
■“Poriour-
De voorloopige regeling der loonsverlaging
voor het spoorwegpersoneel. waaromtrent tus
schen directie en pemoneelraad overeenstem
ming was verkregen leen verlaging van alle Ico
nen. toeslagen, presenten ena. met 4 pet en ver
hoogt ng van de kindertoelage van 2H tot 8 pet
der bezoldiging onder handhaving van het be
staande minimum van 50 per kind en per
jaari la thans ook aanvaard door de ledenver
gaderingen van de Nederi. Vereenlging van
Spoor- en Tramwegpersoneel en van den Prot-
ChristellJken Bond van Spoor- en Tramwegper
soneel. In de bijeenkomst van laatstgenoemden
bond werd vooral geprotesteerd tegen dese
verlaging voor wat de laagste loonen aangaat,
doeh na de verzekering van het hoofdbestuur,
dat onder de bestaande omstandigheden geen
gunstiger regeling was te verkrijgen, werd
de regeling by meerderheid van stemmen aan
vaard.
Het Uitvoerend Comité bestaat uit de herren
Brof Dr. A M. A. A Steger, lid der Eerste
Kamer der Staten-Generaal, Voorzitter
F Primo, Voorzitter der Haarlemachs Jour-
naliatenvereenigtng waarvan ds jubilaris Kers
Voorzitter is.
M 8 Vas Dtas-
J. V. L M. VerMeeL
Herman Moerkerk
L. J. Stolwijk, penning», Giro 138351.
L. A. P. M. van den Broeke, secretaris, Jacob
Meriestreat 14, Amsterdam.
Z. D H Mgr M P J MÖIlmann. Prat Apost
a l p. Vicarto-Generaal van het Bisdom Haar-
em
Zijne Excellentie Mr T J. Verschuur. Mlnts-
Economiache Zaken, «erelid der Ned
K Joumalistenvereenlglng en oud-oollega
van den jubilaris te ’s-Oravenhage.
Zijne Excellentie Mr. dr L. N. Deckers, Mi
nister van defensie te 's-Gravenhage.
Zijne Excellentie Jhr Mr Ch J M Ruys de
Beerenbrouck, Minister van Staat en Voorzit
ter der Tweede Kamer der Staten Generaal te
's-Oravenhage.
C Maarschalk. Burgemeester van Haarlem.
Mr P J M Aalberse. Oud-MInlster van Ar
beid. Handel en Nijverheid. Voorzitter van den
Partijraad der R K Staatspartij en IJd der
Tweede Kamer der Staten-Oeneraal te 's-Ora
venhage.
Prof Dr. J. A J. Barge. Hoogleeraar te Lei
den.
Ir. M. C E. Bongaerts. Oud-MInlster van Wa
terstaat, Lid der Tweede Kamer der Staten
Generaal te 'z-Oravenhage.
Oh. L. van de Bilt, Lid der Tweede Kamer
der Staten Generaal te Haarlem.
J. Blomjous Lid der Eerste Kamer der
Staten Generaal te Tilburg.
Mr. J. B Bomans, Lid van Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland te Blo-mendaal.
Prof. Dr T. Brandsma, O. Carm., Hooglee
raar te Nijmegen
A C de BruUn, Lid der Eerste Kamer der
Staten Generaal, voorzitter van het R K
Werkliedenverbond te Utrecht.
S. Bruysten, Directeur-Hoofdredaeteur
JJe Residentiebode" Ie ’sQravenhage
Het eere-comité dat zich gevormd heeft ter
huldiging vzn den heer Louis M Weterings ter
gelegenheid van zijn zilveren Jublleu-n op Za
terdagmiddag 20 Januari te half drie in het
Amstelhotel te Amsterdam Is als volgt saam-
gesteld.
De Katholieke Nederlandache Boeren- en
Tulndersbond. heeft, met het oog op de heer
sehende ongerustheid ten aanzien van de hand
having der suikerbietenteelt In Nederland in de
toekomst, besloten een buitengewone vergade
ring te houden uitsluitend gewijd aan deae aan
gelegenheid.
De vergadering zal plaats hebben op Maandag
22 Januari as te Roosendaal
Het vraagstuk wordt ingeleid door den heer
R. W Janssen, directeur van de R.K. Land-
bouwwinterschool te'^oosendaal
Tot deze vergadering hebben alleen toegang
afgevaardigden van de by den Katholieken Ne-
derlandschen Boeren en Tulndersbond aange
sloten organisaties en derzelver plaateelljke
afdeelingen.
Mr Dr F A. Bijvoet te Haarlem.
A H. J. Coppes, Med Doet. Arts te Enschede
H A Th van Dam. Kanunnik. Deken van
's-Oravenhage.
A H J Engels. Lid der Tweede Kamer der
Staten Generaal.
E. H. Everard. voorzitter der „Katholieke
Actie" te Haarlem.
Ir. L. J. M Peber. Lid der Tweede Kamer
der Staten Oeneraal, wethouder van ■z-Graven-
hage.
Prof Dr Jac
raar te Nijmegen
Mr C. M. J.
Het Aijjaterdamsche Gerechtshof veroordeelde
een metselaar uit Alkmaar, wegens diefstal met
Inklimmlng tot een gevangenisstraf van twee
Jaar
De rechtbank te Alkmaar had den man even
eens tot twee Jaar veroordeeld; het Hof ver
nietigde het vonnis op formeele gronden, doch
veroordeelde tot dezelfde straf.
De man nad het doen voorkomen, dat hy
werk In een huls te doen had. Hy plaatste een
ladder tegen het huls en wist door een raam
binnen te komen. Even later was hij met een
pakje onder den arm weer teruggekomen
Toen de bewoner thuiskwam, miste hy zy zijn
spaarpenningen, ruim 2000„— waarbij een
biljet van 1000.en een groot aantal rUks-
daalders met den beeldenaar van Willem III.
BU den metselaar werd by huiszoeking even
eens 2000.gevonden, waaronder ook een
biljet van 1000en ryksdaalders met den
beeldenaar van Willem III. Ook hadden ver
schillende getuigen den man het huls zien bin
nenklimaten. maar toen nog geen achterdocht
gehad, omdat zy dachten, dat hU werkzaamhe
den moest verrichten.
Zoowel voor de rechtbank als voor bet Hof
ontkende verdachte.
Het Hof gelastte in zUn arrest de teruggave
van het bU verdachte gevooden geld aan den
eigenaar.
H C. J. Sondaal, Eere-Kanunnlk. Deken van
Haarlem.
W Steinmetz. Lid der Tweede Kamer der
Staten Oeneraal te Amsterdam
Dr J. F M Sterck te Aerdenhout
Jan Stuyt architect te Aerdenhout.
J. O. Suring. Lid der Tweede Kamer der Sta
ten Oeneraal te Utrecht.
Mr A. Tepe. Voorzitter Katholieke Filmcen
trale te Lelden.
Mr F O C J. M Teullngs. Lid der Tweede
Kamer der Staten Oeneraal te "z-Oravenhage.
J M v d. Tuin. Pastoor te Heemstede.
Prof. Dr. J P. Verhaar, Hoogleeraar te War
mond.
Mgr. Dr. Th. Verhoeven, Directeur van het
R K Centraal Bureau voor Onderwya en Op
voeding te 's-Oravenhage
P. J. M Verzchure. Ud van Gedeputeerde
Staten van Noord - Holland te Amsterdam.
J B Vreters VOgrïittér der Nederlandsche
R K. JoumaHatenvereeniging te Vught
Prof Mag R. R. Welachen OF, Hoogleeraar
te Amsterdam.
Mr W C Wendelaar. I.ld der Tweede Kamer
der Staten Generaal, afgetreden burgemeester
van Alkmaar te 's-Oravenhage
H C. M Weyffela. Directeur-Hoofdredacteur
van „Het Hulageain” te Z Hertoeenboech.
L Weaterwoudt, Kanunnik. Plebaan te Haar
lem.
Mr. Th. J
N V. „de Spaamebank” te Haarlem.
O H Weuatlnk te Haarlem.
Th. B. J. Wilmer. Hoofdredacteur
Leldsche Courant' te Lelden.
Mr. X. I M J baron van wynbergen Voor
zitter van den Oentralen Raad van Beroep voor
de Ongevallenverzekering Voorzitter der Neder
landache Katholieken Dagen, te Utrecht.
J. J. W IJ«aelmulde& léd der Tweede Ka
mer Oer Staten Oeneraal te Arnhem.
-j—xe bovengegeven redeneerlng klopt als
1 ee*i>us. maar dit beteekent niet, dat
zij luist Is. Om tot een juiste con
clusie te komen, moet niet alleen de rede-
neering juist zijn, maar ook de premisse,
waarvan men uitgaat. Met deze laatste nu
is het niet in den haak. Zoowel het „Eco
nomisch-Statistisch Kwartaalbericht" als
„De Nederlandache Werkgever" doen het
voorkomen, alsof de boven door ons ge
schetste uitwisseling van Industrieele pro
ducten uit Europa tegen agrarische produc
ten van overzee, waarop de welvaart van
ons werelddeel gerulmentijd voor een
belangrijk deel berustte, duurzaam dg eco
nomische betrekkingen tusschen Europa en
de landen daarbuiten zou blijven beheer-
schen. Het is echter volkomen duideljjk.dat
dit niet het geval kan zijn. Het zou neer
komen op een duurzame economische su
prematie met de daaraan steeds verbon
den politieke overheersching van Europa
over de rest van de wereld. De ongeremd
heid daarvan springt duidelijk in het oog
en de feite lijke ontwikkeling bevestigt dit
volkomen. Ieder land streeft er naar zoo
spoedig mogelUk te komen tot economische
emancipatie. De vergaande Industrialisatie
van een land als Japan, om van de Ver-
eenlgde Staten niet te spreken, bewijst de
ze uitspraak ten volle. Maar dan volgt
daaruit ook direct, dat op een terugkeer
van de vroegere verhoudingen geenszins
mag worden gerekend.
Onzes inziens ligt hier ook de diepste
oorzaak van het feit, dat de tegenwoordige
crisis niet op de eerste plaats een conjunc
tureel. maar primair een structureel karak
ter draagt.
De uitwisseling op groote schaal van in
dustrieele producten uit Europa tegen
agrarische producten van overzee zal nooit
meer terugkomen. Maar dan volgt daar ook
uit, dat Europa In de toekomst voor een
grooter deel zal aangewezen zijn op voor
ziening In eigen agrarische behoeften Nu
de export van Industrieel^ producten Is af
genomen, is ook de Importmogelijkheid ver
kleind, omdat in het internationale verkeer
in laatste instantie steeds goederen tegen
goederen worden geruild.
Al Is de toename van de agrarische pro-
Goeellng. LM van Tweede
Kamer der Staten Generaal, voorzitter van de
R K Staataparty te Amsterdam.
Henrl de Greeve 8 J. te Z-Gravenhage
Mgr P. G Groenen. Directeur van het Kath
Koloniaal Bureau te ’z-Oravenhage.
Mr. J. N. J. E. Heerkena Thyaeen, Lid der
Eerste Kamer der Staten Oeneraal te Haarlem
Mr J. A. O M van Hellenberg Hubar. Direc
teur van het Nationaal Hanaebureau van den
Nederlardschen R. K. Middenstandsbond te
Voorburg
f Hendrichs 8 J.. te 'a-Oravenhaje.
Mr A. J M. Hendrix. Voorzitter van „Katho
liek Amsterdam" te Amsterdam.
H. O M. Hermans. Lid der Tweede Kamer
der Staten Oeneraal te 's-Oravenhage.
C. van den Heuvel. Lid der Tweede Kamer
der Staten Generaal, directeur van „de Nieuwe
Meerbode" te Heemstede.
Prof Mr E van der Heyden Rector Magni
ficus der R K Unlverzlteit te Nymegen
Mgr. Prof. Dr. J. H. E. J. Hoogveld. Hoog
leeraar te Nijmegen.
J. Hulsman, Hoofdredacteur van „Ons Noor
den” te Groningen.
P W de Jong. Lid der Eerste Kamer der Sta
ten Generaal te Tilburg
Th M Ketelaar, Lid der Tweede Kamer der
Staten Generaal ta Amsterdam.
Th. Th Koot chirurg te Haarlem.
Prof. Dr. J. Kors O*. Hoogleeraar te NUme
gen
Dr. L O Kortenhorst. Lid der Tweede Ka
mer der Staten Oeneraal. secretaris van de
Algem RK. Werkgeversvereeniging te VOra-
venhage
Mr G. O. J. D. Kropman, Wethouder van
Amsterdam
O. J. Kuiper, Lid der Tweede Kamer der
ten Generaal te Utrecht.
H Kuypera, Voorzitter der R K. Vereenlging
van dlrzcMuran van R, K. DaghiAfkn jSs Ka-
en buitengemeen belangwekkende be
schouwing over bovenstaand onder
werp troffen wij aan In het als bijlage
van het weekblad „Economisch-statistische
Berichten” verschijnende „Economlsch-8ta-
tlstisch Kwartaalbericht" van 25 October
JL Op voetspoor van het Berljjnsche .Jnstl-
tut für Konjunkturforschung” wordt daar
in gewezen op het verschijnsel, dat de
agrarische productie buiten KuroPa van
1930 tot 1932 onafgebroken is gedaald, ter
wijl daarentegen de Industrieele productie
zich tot in 1932 buiten Europa op een be
trekkelijk hooger niveau heeft gehand
haafd dan In Europa en de sedertdien tnge-
treden stijging in de productie grooter is
geweest In de landen buiten Europa dan In
ons werelddeel.
Op deze wijze wordt de landbouwproduc
tie van de landen met den laagsten kost
prijs verplaatst naar landen, waar de
natuurlijke omstandigheden niet zoo gun
stig zijn, voor een belangrijk deel naar
Europa (graan en suiker); dit gaat gepaard
met een verdere verplaatsing van de
Industrie naar landen, die overwegend
grondstoffen en voedingsmiddelen produ-
ceeren.
Berustte de welvaart mét name van
West-Europa gedurende decennia voor een
groot deel op de uitwisseling van Indu
strieele tegen agrarische producten, door
oorzaken, die wij nader zullen bezien, Is de
ontwikkeling der economische verhoudin
gen allengs een geheel andere richting in
geslagen.
Dat bovengenoemde uitwisseling voor
Europa zoo voordeelig was, berustte voor
een groot deel op het feit, dat In de jonge
overzeesche gebieden de wet der afnemen
de meeropbrengst, die zegt, dat vanaf een
bepaald punt onder overigens gelijkblijven
de omstandigheden waarbij vooral moet
worden gedacht aan veranderingen In de
landbouwtechniek vermeerderde aan
wending van arbeid en kapitaal op een be
paald stuk grond geen evenredige vermeer
dering van de opbrengst tengevolge heeft,
niet of slechts In geringe mate haar uit
werking deed voelen. In het oude Europa
daarentegen kon de agrarische productie
slechts tegen belangrijk stijgende produc
tiekosten worden vermeerderd.
Door voedingsmiddelen en grondstoffen
te Importeeren verkreeg men deze dus met
geringere productiekosten dan zelf-voort-
brengen noodzakelijk zou hebben gemaakt.
Men zegt, dat Kuropa zijn industrieele
producten verkreeg op een gunstig en
ruilvoet.
tholleke Nederlandsche Dagbladpers" te Rotter
dam.
Alph Laudy Hoofdredacteur van „De Tyd”.
Father Lefeber. Hoofd van het Bt. Bonlfa-
tius-Miulehuls te Hoorn.
W. J. B van Liemt. Wethouder van Haarlem
A J. Ixierakker. Lid der Tweede Kamer der
Staten Oeneraal. voorzitter van den Ned RK.
Bond van Bloemist-, Tuin-, Ixuid- en Veenar
beiders te Haarlem.
J. W Lucas. Gedelegeerd Commlaaaria N. V
Drukkerij „De Spaarnestad" te Haarlem
J. M J. A. Meijer. I.ld der Tweede Kamer
der Staten Generaal te Rotterdam.
Prof B. H. Molkenboer OP, Hoogleeraar te
Nymegen.
Dr H W E Moller. I.ld der Tweede Kamer
der Staten Generaal te Tilburg.
Prof. Dr. W. Mulder 8J, Hoogleeraar te
Nymegen.
Mur Dr G C. van Noort, Kanunnik. Deken
van Amsterdam.
C Nolet. Notaris te Arnhem.
O. D. Oom». Directeur N. V. Drukkerij
Spaarnestad" te Haarlem.
Dr. Rudolf van Oppenraay 8J. te Rome.
P A M Peetera. Eere-Preaidente R K. Vrou
wenbond afd Haarlem te Overveen.
M J. M van Poll. Lid der Tweede Kamer der
Staten Oeneraal. hoofdredacteur van ..De Mor
gen”, te 's-Oravenhage.
Prof. Dr. A. Poni>en O.FM, Hoogleeraar te
Nymegen.
Mr. Aug. E M Pavel te Overveen.
Prof Mr. Dr. Oh. Raaymakerz SJ., Hoogleer-
raar te Nijmegen.
Ed P Rengs. Deken van Alkmaar.
Prof. Dr. P. M. J. A. Roala. Hoogleeraar te
Utrecht. a
Mr O. P. M Roenme. Voorzitter der R. K
Raadzfractle te Amaterdam.
Th. F. M Schaapman. Lid der Tweede Ka
mer der Staten Generaal. Hoofdredacteur van
„Het Centrum te 'a-Oravenhage.
J. O van Schalk, Proost van hot Kathedraaé
Kapittel van Utrecht.
Prof Dr. J Schmutaer. Hoogleeraar te Utrecht
Mgr. Prof Dr. J. K. P. H. Schrijnen, Hoog
leeraar to Nijmegen.
J. H A. Bchuura. Hoofdredaeteur van JJe
Zeeuwache Koerier” te Saa van Gent.
P. J. 8. Serrarena. léd der Eerate Kamer der
Staten Generaal, aecretaria Internationaal
Christelijk Vakverbond.
Mr. M Slingenber*. Ud der Eerete Kamer
der Staten Generaal, wethouder van Haarlem
Prof Dr. AL Siypen 8J„ Hoogleeraar to NU-
megen.
Maandagavond, omstreeks half acht. Ie de 85-
jarlge C Braaaen. wonende Hogendorperwbg te
Heemskerk, aldaar, bil het plotseling oversteken
van den weg gegrepen door een peroonen-euUk
welke bestuurd werd door den heer P A. uit
Alkmaar.
B kreeg «eer ernstige verwondingen en moest
per ziekenauto naar het Bt Anthonlua-Zieken
huis te IJmulden-Ooat worden vervoerd.
n deze constellatie nu Is een fundamen
teele verandering gekomen. Bovenge
noemd kwartaalbericht tracht de oorza
ken van dese verandering aan te geven, de
verklaring, waartoe men komt. Is ons inziens
echter zeer onbevredigend. Voor wy dat
onbevredigende nader aantoonen. geven wij
eerst In het kort weer het betoog, dat de
auteur ter verklaring opzet. Dit komt op
het volgende neer.
De overproductie In den landbouw leidde
tot een catastrophale daling van de prljsen
der landbouwproducten, versterkt door de
betrekkelijk onelastische vraag naar deze
producten, als gevolg waarvan de prijsdaling
den omvang van de consumptie maar wei
nig beïnvloedde. Desondanks bleven de prij
zen van fabrikaten en vooral die van ge-
kartelleerde goederen op een zeer hoog
niveau gehandhaafd. Dit wordt toegelicht
met een staatje, waarin een indexcijfer van
agrarische producten (voedingsmiddelen en
grondstoffen) vergeleken wordt met de
Indexcijfers van kartelprjjzen In Duitsch
land en Oostenrijk. Van 1929 tot midden
1933 daalde het gemiddelde Indexcijfer voor
13 agrarische producten van 100 tot 392.
daarentegen voor gekartelleerde prijzen in
Duitschland slechts tot 80, In Oostenrijk
slechts tot 97. Hoofdzakelijk als gevolg van
de politiek der kartellen sljn de prijzen der
Industrieproducten op een hoog niveau ge
handhaafd; de sterk verminderde vraag
leidde niet tot een vermindering van de
prljsen, maar tot een vermindering van de
productie.
Tegelijkertijd werd de landbouw tegen de
overzeesche concurrentie beschermd. De
overzeesche producenten van voedings
middelen werden hierdoor echter verhin
derd een koopkrachtige vraag naar produc
ten uit de Industrielanden te ontwikkelen.
De toenemende bescherming veroorzaakte
•en nieuwe prijsdaling van overzeesche
landbouwproducten en verminderde weer
verder den afset van fabrikaten in de over-
seesche landen. Vandaar de steeds grootere
werkloosheid In de industrielanden en de
vermindering van de bebouwde oppervlakte
in de overzeesche landen. Vandaar ook de
Uitbreiding van de agrarische productie In
de industrielanden, door allerlei bescher
mende maatregelen begunstigd. Voorts
werd, mede tengevolge van de hooge prtj-
sen van fabrikaten In de Industrielanden,
de Industrieele productie in de overwegend
grondstof prod uceerende landen gestimu
leerd
Weliswaar is nu de koopkracht van den
landbouw in de Industrielanden gestegen,
doch dese kan geen compensatie vormen
Voor de sterk gedaalde vraag naar Indu
strieele producten van de overzeesche lan
den. omdat zU voor een belangrijk deel ten
laste komt van de overige groepen van de
bevolking In de Industrielanden.
De beschouwing in het Economisch-Sta-
Ustlsch Kwartaalbericht eindigt met een
Aantal gegevens te verstrekken omtrent de
