ONS BLAD
Ramp van Lagny in de Kamer
Portugal weergekeerd
Rust
m
I
s
I
I
MINISTER EN KAMERLID GAAN
DUELLEEREN
I
f®
HUI
I
RADIO
RECORD
11111,
roeren zich
Nazi’s
Het nieuws van heden
BEMIDDELING MISLUKT
Het Fransche aide-
mémoire
GEBREKKIG SPOORWEG
STELSEL
VASTBERADEN OPTREDEN
DER REGEERING
DE BAROMETER
3
I
ZATERDAG 20 JANUARI 1934
VEREEN! G DE KATHOLIEKE PERS
fz—
Boncour verdedigt zich
Hitler’s eischen
De Monzie
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
Hulptrein veel te laat
De drie Bulgaren
duel?
Lord Halifax overleden
op
Onlusten te Innsbruck
Menschen als handels-
waar
Talryke arrestaties
Een bankier ontvoerd in Minnesota
De gepleegde terreur
ft-
c
Hakenkruisvlaggen wapperen
het gebouw der Technische
Hoogeschool te Weenen
Aanslag op Japanschen
pantser trein
De Stavisky-af faire
in den Senaat
INVAL IN COMMUNISTISCHE
CENTRALE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
N.V. Gloeilampenfabriek „Radium"
Het Duitsche antwoord aan den
Franschen gezant te Berlyn
overhandigd
Duel tusschen dagbladdirecteur
Ferry en Kamerlid La Grosi-
lière gaat niet door
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
en Too ver lantaarns
Om bezuinigingsredenen heeft
men zooveel personeel ont
slagen, dat de dienst
ontwricht is
ADVERTENTIEPRIJZEN.-
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
Nog een
Een vergadering van communisten
en anarchisten ontbonden.
DE STICHTING VAN HET DUITSCHE RIJK HERDACHT
•4 j
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 87
N00RD-H0LLAND8CH DAGBLAD
4Bk
W
een
Projectie-
-■
Stead op Zaterdag uur 7«*
Vorige stand: 758
LONDEN. 19 Januari. (V. D.) Lord Halifax,
de oudste pear, en vader van den minister van
onderwijs Lord Irwin, is vanavond op zijn land,
goed i>U Doncaster op 94-jarigen leeftijd over
leden.
PARIJS, 19 Jan. In tegenstelling met de zit
ting van gisteren biedt de Fransche Kamer,
die hedenochtend weer is bijeengekomen, een
Spr. Herinnerde aan eenige nalatigheden, wel
ke zijn komen vast te staan en waarvoor niet
de machinisten, maar de vooraanstaande amb
tenaren verantwoordelijk zouden zijn te stellen,
stellen.
MOEKDEN, 20 Jan. (Reuter.) Naar een Ja-
pansch telegraafbureau meldt, is een Japan
se he pantsertrein op den Chlneeschen Ooster-
spoorweg nabij Chandochedzl door dynamiet-
patronen tot ontsporing gebracht. Een groot
aantal soldaten is om het leven gekomen.
Bremer was door de bandieten ontvoerd, toen
hij gisterochtend met zijn auto naar zijn bank
ging De familie had de politie buiten de zaak
gehouden om het leven van den ontvoerde niet
in gevaar te brengen. De politie kwam er ech
ter achter en stelde een onderzoek in onder lei
ding van den inspecteur Charles Tierney, die
bij vorige ontvoeringszaken dikwijls licht in de
affaire bracht
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
760
i
DANZIG. 19 Jan. (D. N. B.) De politie heeft
een inval gedaan in een communistische cen
trale. die als een der grootste van Europa kan
worden beschouwd. Er werd een ontzaglijke hoe
veelheid communistisch materiaal in acht of
tien verschillende talen gevonden. De leiders,
twee Polen, werden gearresteerd.
Vijftien afgevaardigden hebben interpellaties
Ingediend naar aanleiding van de spoorweg
ramp bij Lagny, welke zoowel betrekking heb
ben op de verantwoordelijkheid voor de ramp
als op de algemeene organisatie der Fransche
spoorwegen.
De belangrijkste interpellatie was van Jules
Moch. den algemeenen rapporteur van de Ka-
mer-commissle voor Openbare werken. Deze cri-
tlseerde het signalenstelsel, de organisatie en
het materiaal. Op het net van de Chemlns de
Per de l’Est zijn verleden jaar 270 ongelukken
gebeurd, welke elk voor zich een ramp hadden
kunnen veroorzaken.
Bfj den aanvang der zitting was op de re-
geerlngsbank alleen de minister van justitie
aanwezig; later verschenen ook de minister
president en de minister voor de luchtvaart.
Slechts een klein aantal afgevaardigden was
hedenochtend aanwezig.
In behandeling kwam bet wetsontwerp, waar
bij wordt voorgesteld hun. die wegens het be-
nadeelen ven spaarders veroordeeld zijn, den
handel ‘n waardepapieren en het verrichten
van flnancieele operaties te verbieden.
Uit overwegingen van bezuiniging heeft
men zoowel bij de technische als bij de ad
ministratieve diensten zooveel menschen
ontslagen, dat er van een goed geregeld be
drijf geen sprake meer Is.
PARIJS, 19 Jan. (Reuter). Geheel tegen de
verwachting heeft de regeering hedenmorgen
niet geantwoord op de rede, welke Henriot gis
teren hield over de zaak-Stavisky.
De afgevaardigde Ybarnegary heeft opnieuw
een motie Ingediend tot het benoemen van een
enuéte-oommlssle naar de Stavisky-affalre.
nadat zijn eerste motie van deze strekking door
Chautemps van de hand was gewezen.
Ook in de namiddagzitting kwam de zaak-
Stavisky, waarover eerst in den loop van de
volgende week verder zal worden gedebatteerd,
niet ter sprake. Intusschen hield de Kamer zich
bezig met een ander schandaal, waarbij niet
alleen veel geld, maar, wat erger is. ook tweehon
derd menschenlevens verloren gingen.
Ik heb haar sindsdien niet meer terug ge
ilen tot de kranten, toen het schandaal een
maal tot uitbarsting was gekomen, 'haar por
tret afdrukten. Het was ook toen pas dat ik
te weten kwam dat zij getrouwd was met den-
gene dien ik tegen mün zin eenmaal in de
uitoefening van mijn beroep als advocaat ver
dedigd had.
Dit is alles wat ik met de Stavisky-affalre
heb uit te staan of ooit uit te staan heb gehad
BERLIJN. 19 Jan. Officieel wordt medege
deeld: Vanmiddag heeft de Rijksminister van
Buitenlandsche Zaken den Franschen ambassa
deur Francois Poncet ontvangen, dien hij bet
Duitsche antwoord op het door den Franschen
ambassadeur op 1 Januari overhandigde aide-
memoire in zake ontwapening heeft overhan
digd. De Rijksminister lichtte den inhoud van
het document toe.
De locomotieven, welke bjj de maatschappij
In gebruik zijn, zouden volgens een rapport van
ingenieurs ondeugdelijk zijn. De laatste onge
lukken hebben plaats gehad met deze locomo
tieven. Bovendien moeten de houten wagens
door stalen worden vervangen.
Aan het slot van zijn rede wees afgevaardigde
Moch ook nog op de geheel onvoldoende orga
nisatie van de eerste hulp, zooals deze was bij
de ramp te Lagny.
PARUS, 19 Jan. (Reuter) De vier perso
nen, die door minister De Monzie en Henriot zijn
aangewezen als getuigen bij hun duel en die op
zich hebben genomen vooraf het officieele ste
nografische verslag der Kamerzitting te onder
zoeken, hebben vastgesteld welke beschuldigin
gen Henriot heeft geult. De afgevaardigden be
sloten den minister de betreffende passage te
laten lezen en hem te vragen of hü zijn verkla
ring staande hield. De Monzie liet weten, bjj
zijn verklaring te blijven, dat hjj Arlette Simon
niet kende. Ook handhaaft hij den eisch, dat
Henriot de aantijging intrekt of wel hem ge
noegdoening geeft.
INNSBRUCK. 19 Jan. (Reuter). In de omge
ving van de universitelt hebben vandaag weer
betoogingen plaats gehad. Op de eerste en
tweede verdieping van het hoofdgebouw ont
ploften eenige papieren bommen. Vervolgens
verzamelden de studenten zich op de beneden
verdieping en zongen het Horst Wessellled en
andere nationale liederen. Toen een „Ueberfall-
kommando" verscheen om een eind aan de de
monstratie» te maken, kwam het tot botsingen
tusschen de politie en de studenten. Een groot
aantel studenten werd gearresteerd.
Nader seint Reuter nog uit Innsbruck: De
laatste dagen is in heel Tirol weer een groot
aantal Nazi’s gearresteerd, en naar het concen
tratiekamp Woellersdorf overgebracht.
Aan deze vergadering werd deelgenomen door
communisten, anarchisten en leden van vak
verenigingen. van wie een groot aantal gear
resteerd is. Bij de voorbereiding van de alge-
meene werkstaking speelde verder de vroegere
legerofficier, kapitein Carlo Vllhena, een rol.
die reeds een keer uit Portugal verbannen is
geweest en ook van de jongste amnestie was
uitgesloten. Ook hij is in hechtenis genomen
Als vertegenwoordiger van den voormaligen
officier de Carvalho zou hij Donderdagochtend
de revolutie organlseeren.
In verschillende deelen des lands hebben,
aldus de mededeelingen van den minister, in
cidenten plaats gehad. De telefoonleiding tus
schen Porto en Coimbra is doorgesneden: op
talrijke plekken werden helsche machines op
de spoorwegralls gevonden.
Te Parinha Grande wierpen stakers een bom
De eerste reddlngstreln is «is twee uur 20
minuten na het ongeluk ter plaatse ver
schenen. Moch eischte het in staatsbedrijf
nemen van de spoorwegen met de motlvee-
ring, dat deze misstanden niet slechts op
een, doch op alle spoorwegen betrekking zou
den hebben.
Bij de algemeene debatten verklaarde de
rapporteur, dat het tijd wordt uit het jongste
schandaal de noodige practische conclusies te
trekken. De Fransche wetgeving inzake de
contrdle op flnancieele operaties is onvoldoen
de. Men moet niet alleen de misdaden bestraf
fen, doch ook door de politie voorzorgsmaat
regelen later nemen. De wet van 1930, waar
bij aan recidivisten de uitoefening van bet ban-
kierschap wordt verboden, heeft geen betrek
king op zi kere medewerkers van flnancieele
instellingen.
PARUS, 19 Jan. Inzake de heftige woorden
wisseling tusschen den minister van Onderwijs,
de Monzie. en den rechtschen afgevaardigde
Henriot, die in de Kamer tegen den minister
verdachtmakingen had geult in verband met de
Stavisky-affalre, meldt men nog het volgende:
De Monzie overhandigde in aanwezigheid van
verscheidene afgevaardigden en overhaast toe
geschoten journalisten zijn aanvaller zijn kaar
tje en stelde de neo-socialisten Marqueet en
Deschizeaux als zijn «tuigen. Henriot van zijn
kant nam daarop zijn partijgenooten Blaisot en
Ybarnegaray toj getuigen
Vanochtend zouden partijen en getuigen ge
zamenlijk den officleelen tekst van Henriot’s
woorden onderzoeken. Zoo dit niet tot een be
vredigenden afloop leidt, of Henriot geen ex
cuses aanbiedt, zou dus een duel tusschen Hen
riot en De Monzie moeten plaatsvinden.
Natuurlijk hoopt men vurig, dat deze pijn
lijke zaak alsnog in der minne kan worden
geregeld. De Fransche wet verbiedt wel is waar
het tweegevecht, doch in het verleden (o.a. tij
dens de Dreyfus-affalre en in den oorlog) Is
het herhaaldeljjk voorgekomen. dat partijen aan
de grens, even buiten Fransch grondgebied,
hetzij in België of Noord-Spanje, hebben ge
duelleerd.
«ün ah verdedigingswapenen. Het schijnt, dut "beeld van rust en leegte,
de rijks kanselier toegestemd heeft in de con-
tröle over de op militaire leest geschoeide or
ganisaties, verondersteld, dat deze contróle
eveneens op alle dergelijke organisaties tn de
andere landen wordt toegepast. Wat ten slotte
de kwestie der luchtstrijdkrachten betreft, houdt
men aan Duitsche zijde de verlaging van de
Fransche luchtstrijdkrachten met 50 pet. voor
onvoldoende resp. zonder beteekenis, wanneer
Duitschland over geenerlel luchtvloot kan be
schikken. Bovendien wenscht men aan Duit
sche zijde een verklaring over wat er geschie
den zal met de 50 pet. vliegtuigen, die men
wil afschaffen.
PARUS, 19 Jan. (Reuter). Havas
meldt uit Lissabon, dat de Portugeesche
minister van blnnenlandsche zaken aan
persvertegenwoordigers de volgende nadere
bijzonderheden heeft meegedeeld over de
pas ontdekte communistlsch-anarchlstl-
sche samenzwering. BH de ontbinding van
een extremistische vergadering, waarin
toebereidselen werden getroffen voor de
uitroeping van de algemeene werkstaking.
noordwestelijken wind, gedeeltelijk be
wolkt, waarschijnlijk eenige regen- of
natte sneeuwbuien, kouder.
Verdere vooruitzichten: kans op vent
des nacht*.
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiihiiiiiiiuiniiiiii
ST. PAUL (Minnesota) 19 Jan. (Reuter)
Edward O. Bremer, een bankier en zoon van
een rijken brouwer, Is door bandieten ontvoerd
Voor zijn vrijlating wordt een losprijs van
tweehonderdduizend dollars gevraagd.
WEENEN, 19 Jan. Onbekende personen
hebben Vrijdagochtend op de Technische Hooge-
school te Weenen zes groote hakenkrulsvlag-
gen geheacben. De politie heeft de vlaggen ver
wijderd.
Arlette Simon schrijft Paul-Boncour
was de nicht van een mijner vrienden en de
dochter van een kameraad. Haar moeder was
hertrouwd en, naar ik geloof, vertrokken naar
bet buitenland. Arlette Simon bleef alleen te
Parijs achter waar zjj den avonturier Stavlsky
leerde kennen en na eenlgen tijd voor de recht
bank verscheen onder de beschuldiging van zijn
medeplichtige te zijn. Ik kende Stavlsky toen
nog niet en kon zijn toekomstige bekendheid
zelfs niet vermoeden. Ik heb hem ook nooit ge
zien. Toén niet en later ook niet.
leringsgebouwen in de Por
ie hoofdstad- waar de rust
ia weergekeerd.
naar een politlepoethuls. Er ontstond een hand
gemeen. waarbij verscheidene personen ernstig
verwond geraakten; 17 stakers werden gear
resteerd.
Eenige agitatoren zijn in de bosschen ge
vlucht en omsingeld door troepen. Hun ar
restatie zal niet lang op zich laten wachten.
Te Lissabon heeft de politie 100 en te Se-
tubal 80 zware bommen in beslag genomen.
LISSABON 19 Jan (Reuter) De eenige
slachtoffers van de algemeene staking tn Por
tugal zijn twee spoorwegarbeiders, die gewond
werden toen bij Santaira een trein tot ont
sporing werd gebracht.
Donderdagavond om 10 uur publiceerde de
regeering een communiqué, waarin het volgen
de wordt gezegd: „Onder het voorwendsel, dat
door de grondwet zoowel stakingen als uitslui
tingen onwettig zijn geworden, wilden de rad
draaiers een aantal arbeiders in een misdadig
avontuur storten, omdat naar hun zeggen eeni
ge revolutionnalre klasse-organlsatles niet lan
ger konden functlonneeren. De maatregelen dar
regeering hebben echter het plan der extremis
ten overal doen mislukken onder omstandig
heden, die een herhaling uitsluiten. De schul
digen zullen worden gestraft
Lissabon bood in den loop van den avond den
gewonen aanblik.
Donderdagmorgen werd het werk overal als
gewoonlijk hervat.
In het land heerscht een absolute rust.
staat geacht kan worden om In een duel
voldoening te geven. Ferry heeft een gerechte
lijke aanklacht tegen hem ingediénd.
heeft men, zoo verklaarde de minister, heel
nauwkeurige plannen gevonden over de
voorgenomen omwenteling, welke waren
ontworpen naar het voorbeeld van wat in
Spanje gebeurd is.
LEIPZIG 19 Jan. (DJi.B.) De verdediger der
Bulgaarsche' verdachten in het Rüksdagorand-
proces, Dr. Telchert, publiceert een verklaring,
waarin hü het in de buitenlandsche pers ver
spreide bericht, dat Dlmltrof op sterven ligt
een Infame leugen noemt. HU zegt, dat de 3
Bulgaren uitstekend behandeld worden, een
ruim gebruik mogen maken van het recht om
te rooken en goed gezond zijn. Dlmltrof mag
geregeld bezoek ontvangen van zün familiele
den.
PARIJS, 19 Jan. (Reuter). Ook de Fransche
senaat heeft naar aanleiding der .zaak-Stavisky
zUn vertrouwen in de regeering uitgesproken.
In de zitting van Vrijdagmiddag sprak aller
eerst senator Chéron. die zelde. dat erger dan
dergeljjke schandalen de manier is, waarop ze
worden uitgebuit. HU wekte de regeering op,
om het afzakken der moraal van openbare per
sonen te bestrijden en eischte een wijziging van
de perswet.
Minister-president Chautemps verklaarde, dat
Frankrijk aan een moreele crisis lijdt. HU ge
looft echter, dat het voldoende is de justitie
haar taak te laten verrichten en de noodig ge
bleken wetsveranderingen door te voeren, voor
al ten opzichte der banken van leening
Na uiteengezet te hebben waarom 1
voorstel een enquéte-commissie in te stellen had
afgewezen zelde Chautemps een voorstander te
zijn der persvrijheid, maar het moet mogelük
zijn de oplichters, die onder den dekmantel der
Journalistiek hun bedrüf uitoefenen aan te pak
ken, zooals liet ook ónmogelijk gemaakt moet
worden dat journalisten geld ontvangen uit het
buitenland.
Tenslotte waarschuwde de premier voor een
herhaling van zoo rumoerige zittingen als die
der Kamer op Donderdag j.L
Dergeljjke dingen doen veel kwaad.
Het is in het belang der republiek de sociale
discipline te herstellen.
De rede van Chautemps werd met groot ap
plaus ontvangen. De senaat nam een resolutie
aan, waarin hü zün vertrouwen in de regeering
uitspreekt en de verwachting te kennen geeft,
dat er zonder genade en zonder partüdlgheid
een onderzoek zal worden ingesteld naar de fei
ten welke de openbare meening zoozeer in be
roering hebben gebracht.
De zitting werd daarop verdaagd tot 25 Ja
nuari.
Tot zoover Paul-Boncour.
Inmiddels berichtten de bladen reeds, dat ook
de directeur van het nationalistisch blad
„Llberté", Désiré Ferry, die met het socialistisch
Kamerlid La Grosiliére in de „couloirs" van het
Parlement handgemeen geworden was, zün
tegenstander tot een duel had uitgedaagd.
Naar aanleiding dezer geruchten maakt
Désiré Ferry bekend, dat het Kamerlid La
Grosiliére reeds meermalen strafbare hande
lingen heeft gepleegd en dat hü dus niet in
Het Duitsche antwoord houdt zich over het
algemeen in het kader van de tot dusverre ge
voerde Fransch-Duitsche besprekingen. Men
heeft er van Duitsche zijde bovendien met na
druk op gewezen, dat de voortzetting van deze
besprekingen in wederzijdsch belang gewich
tig is. Eén punt van het Fransche memo
randum heeft echter van Duitsche zijde prin
cipieels bezwaren gewekt. Al is ook in dit
memorandum het woord „proeftijd” niet meer
aanwezig, weet men toch, dat Frankrijk daar
aan vasthoudt. Van Duitsche zijde verklaart
men in dit verband, dat alles wat naar een
dergelüken proeftijd zweemt, een dlscrlminee-
ring vormt en een kwetsing van zün eer. Men
is van Duitsche zijde van opvatting, dat de
ontwapening niet in twee phases ten uitvoer
kan worden gelegd. Een ander Dultsch bezwaar
hü het geldt de effectieve sterkte van het toekomsti-
ge Duitsche leger. Men legt er den nadruk op
dat 200.000 man niet voldoende zün om de vei
ligheid van Duitschland te waarborgen. Onder
deze omstandigheden is het momenteele be
roepsleger met zün gering effectief nog meer
waard. Het nieuwe Duitsche leger moet boven
dien over alle wapenen beschikken, die erkend
De rei
PARIJS, 19 Jan. (Reuter.) In de wandelgan
gen van de Kamer diende Lagrossllière na een
woordenwisseling een oorvüg toe aan Désiré
Ferry, die zich verantwoordelük had verklaard
voor een artikeltje in de Llberté”. dat com-
promitteerend was voor eerstgenoemde.
Ferry verzocht hierop aan twee collega's
de kwestie met de wapens te beslechten.
Volgens nadere berichten is het geschil
tusschen den Minister van Onderwüs De
Monzie en het Kamerlid Henriot nog steeds
niet opgelost. Een conferentie tusschen de
getuigen is op niets uitgeloopen.
Men besloot nu de bemiddeling in te roe
pen van Francois Pietri. die als voorzitter
van den scherm bond volledig op de hoogte
is met eerezaken en uit moet maken of hier
sprake is van beleedlglng en wie in dit
geval de beleedigde is.
4b
Arlette Simon heb ik slechts gekend als
sen ongelukkig jong meisje dat alleen en
uitsluitend ter wille van haar vader en vol
komen belangeloos als advocaat heb büge-
staan. Büzonder moeilük was deze zaak
overigens niet- Waar het onderzoek aan
toonde dat zü niet verantwoordelük kon
worden gesteld en de eischende partü zich
daarbü neerlegde, werd qfj van rechtsver
volging ontslagen, terwijl Ik op vacantie
was.
De regeering publiceert den tekst van
telegram dat Paui-Öoncour gisteravond uit Ge
nève naar Parüs zond om te protesteeren tegen
de lasterlüke aantijgingen van Henriot en om
tevens de voor hem Paul-Boncour alles
zins eerbare, blzondere omstandigheden uiteen
te zetten, welke er toe hebben geleid dat hü.
op aandringen van zün familie, in Juli 1926
de verdediging op zich nam van Arlette Simon,
de latere Madame Stavlsky.
Een der politietroepen marcheert met den historischen schellenboom voorop
Nadere büsonderheden over de verduistering te
Daimsholte.
De Stavisky-affalre. Boncour verdedigt zich.
Duel tusschen min. De Monzie en afgevaar
digde Henriot.
Duitachlanda antwoord op de Fransche memorie
aan den Franschen gezant te Beriün overhan
digd.
De rust in Portugal weergekeerd. Vastberaden
optreden der regeering.
Ooetenrüksche naai’s in actie.
