De stichter van het Sovjet-rijk
S'Cet vetfaal win den dag
I
I
20 cts.
HONIG'S JULIENNESOEP 6 borden
voor
HET KAPERSNEST
TIEN JAAR GELEDEN
STIERF LENIN
Alle abonné’s
Zyn daad
Een onverwachte
s
De triomftocht
In Duitschland
N
Naar Siberië
8
4
I
haar grondvesten deed
sidderen
.JOSEPH CONRAD
O
Zijn laatste dagen
o ZATERDAG 20 JANUARI
De man, die een omwenteling ver-
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
SUPERIEURE
f tk nu een rsoo^
L.EI/0HDEH ,0/EUIT-
Ml
r“
i
EN
armen
M.
Na
gleden
(Wordt vervolgd)
I
ROMAN VAN
en
den
M
"^“1
In IMS brak wederom een staking uit en
keerde het volk zich tegen den Tsaar. Men trok
naar het Winterpaleis om te demonstreeren.
doch werd door de geweersalvo's uiteengedre
ven. De revolutie begon reeds langzaam op te
duiken. Op dat oogenblik. toen de eerste aan
val was gesmoord, reisde Lenin op een valschen
pas naar St Petersburg om een nieuwen op
stand voor te bereiden. De eerste arbeidersraad
werd gesticht. De scheuring tusschen Mensje-
>wiki en Bolsjewlki begon zich meer en meer af
te teekenen. Verscholen bezocht Lenin de ver
gaderingen. waar hü zonder ontdekt te worden
niet kon optreden, doch waar hij alles wat nü
hoorde ijverig noteerde. Trotskl was voorzitter
van de eerste Sovjet, die in 1905 met 150 man
werd gearresteerd. Kort daarop volgden de eerste
barricadegevechten, die in bloed werden ge
smoord. Een klein aantal scherpschutters vocht
tegen een groote overmacht en moest natuurlijk
het onderspit delven. Een overwinning werd het
allerminst, hoezeer Lenin daarop ook gerekend
had. Tegen de macht van generaal Doebastow
was nog niets uit te richten, al telde Lenin een
aanhang van 150.000 man. Een goed deel hier
van verhuisde spoedig naar Siberië en de macht
der Bolsjewlki was weer eens gebroken. Lenin
werd ziek, kreeg koorts, maar werkte onverdro
ten verder aan zijn groote plannen en zag in
1911 zjjn arbeid „beloond" met een staking van
137 duizend arbeiders. Vertegenwoordigers van
soldaten, matrozen, arbeiders en boeren bezoch
ten den leider en in 1913 ontvangt hij, wonend
aan de Russische grens, de fractie uit de Doe-
ma. die met hem kwam onderhandelen. De
„Prawda” wordt gesticht en bereikt spoedig een
abonnementenaantal van 30.000.
Toen brak de oorlog uit en gerulmen tijd
hoorde Lenin niets meer uit Rusland. Hij woon
de nu met zijn vrouw in Zürich, terwijl in Rus
land de bolsjewistische fracties ruzie maakten
met de oorlogscomlté's. In dezen tijd was Ras-
poetin aan het Hof gekomen en liet daar zijn
geweldigen invloed gelden. Het militarisme vier
de hoogtij en men moest Lenin heeten om door
al deze uiterlijkheden heen te zien naar de verre
toekomst, die de vervulling van zijn Idealen zou
brengen. Een ..revolutie" van de hoogere krin
gen bracht Raspoetin ten val. Prins Joessoepof
vermoordt hem in zijn eigen paleis. In den fei
len winter van 1917 breekt weer een staking
uit en de verhongerde menschen stroomen de
straat op om revolutie te maken. Het comité
der bolsjewlki richt een manifest tot de vrou
wen. de massa verheft zich, plundert, en het
Tsarisme begint te wankelen. Een bedreiging
van den commandant der hoofdstad maakt geen
indruk meer. De Tsaar vertoeft aan het front
en houdt zich bezig met de zaken van den ge-
neralen staf. De sovjet rukt de Doema binnen,
maar nog was dit geen definitieve overwinning.
Kerensky, de mensjewiek, neemt de regeering
in handen en de Romanoffs worden van den
troon vervallen verklaard.-
De groote woordvoerder van het Marxisme
te dien tijde was Plechanow, die reeds gerulmen
tijd buiten Rusland, in Genève woonde en daar
vrijuit kon spreken, terwijl Lenin en zijn ka
meraden steeds in de diepe geheimen van ka
mertjes en kelders het woord onder elkaar
moesten voeren en dan nog kans liepen door de
kozakken te worden overvallen. De revolutie-
predlking, door Plechanow begonnen, werd door
Lenin voortgezet maar onder veel moei lijker om
standigheden, nu de waakzaamheid der politie
aanmerkelijk werd verscherpt.
In 1895 brak een staking uit, die door Lenin
was veroorzaakt en die slechte betaling en hard
werk tot oorzaak had. Het waren voornamelijk
de wevers, die ontevreden waren. En de man.
die achter dit alles stond in het geheim was
Lenin. Nu pas kwam hij in zijn element, be
staande in de concrete feiten. Een droomer was
hij niet, met veronderstellingen liet hij zich niet
in. Hjj sprak duidelijke taal en luisterde alleen
deze woordrijke verklaring sprak hü
geen woord meer tegen ons. HU gaf zUne be
velen op zachten. gedempten toon, en de andere
vier kloeke zwarten, in de kracht des levens.
voerden ze in stilte uit.
Seraphina zat op een klos kabeltouw onder
de verschansing; de oude Pedro aan het roer
tuurde onder het vlak van zün hand en
trachtend mü zoo weinig mogelük aan 't ge
zicht bloot te geven, hielp ik hem naar de
„Lion" uitzien.
Ten slotte, daar was ze. Jal Neen! Ja tocht
Een verpletterende last viel van mijn bont.
Samen hadden wil bet «chip herkend, de oude
Pedro en ik.
zetelt thans Lenin, de leider der revolutie. In
alle groote zalen van St. Petersburg, waar vroe
ger de aristocratie bijeenkwam, spreekt Lenin
In vergaderingen der proletariërs. HU heeft te
strijden tegen vUanden in eigen kamp, tegen
kortzichtigen, tegen de mensjewiki. Duizenden
propagandisten trekken het land in om de re
volutie te prediken. Alle macht aan de Sovjets,
is de leus. De regeering begint Lenin tegen
te werken. Men zoekt hem. acht hem een groot
gevaar voor de Voorlooptge Regeering en dat
is hü ook. Generaal Kornllof. verbolgen over de
slappe houding der regeering. rukt op en ver
liest. In de verwarring, die ontstaat, zoekt Lenin
de macht in handen te krijgen. HU schrUft felle
artikelen, spoort zün volgelingen aan on te tre
den. waarschuwt voor den schoenen schUn van
Kerensky's regeering. die hü nauwelüks revo-
lutionnair acht, weigert een coalitie met hem.
TUdens een vergadering tusschen bolsjewlki.
mensjewiki en gematigde socialisten wordt het
In dit Jaar zag het er naar uit. dat de an
archie bezit zou nemen van Rusland. Maar
Lenin stond weer op de bres. Hij verneemt het
groote nieuws van de Voorlooptge Regeering cn
leest in de bladen, dat alle vrienden terug kun
nen komen naar Rusland. Andere berichten zUn
hiermede weer In tegenspraak en Lenin schrijft
een reeks brieven uit de verte. waarin alle
kameraden zUn stem herkennen. HU maakt dan
zijn beroemde reis door Duitschland in een ver
zegelden trein en komt in Stockholm aan. waar
zUn vrienden hem van nieuwe kleeren voorzien,
die hU slechts gedeeltelijk accepteert onder de
verklaring, dat hü keen plannen heeft om in
Rusland een kleerenmagazUn te openen. Men
wacht op den volgenden trein om de grens over
te steken, nu hü van uit Stockholm zoover
mogelUk Rusland genaderd is. HU weet nog niet
of hü met zUn vrienden zal gearresteerd wor
den. Men nadert de hoofdstad en een reus
achtige menigte is aan het station aanwezig
Verbaasd kUkt Lenin op. en een duizendvoudig
gebrul „Lenlnl” verwelkomt hem. In den salon
van den Tsaar wondt hü gehuldigd. HU spreekt
de menigte toe en fascineert haar als
altüd. De internationale is niet van de lucht.
De man. die in ballingschap voor de arbeiders,
soldaten en matrozen werkte en zUn schitteren
de carrière opofferde voor het proletariaat, is
in hun midden en neemt verlegen de hulde in
ontvangst. In het paleis der keizerlUke danseres
^gebouwd en geleek op Cesar, den majordomuz,
zonder diens pracht van fluweel en gouden
tressen. Het was een heel goed zeeman, geloof ik,
zwUgzaam en scherpzinnig. Op zün tochten naai
Havana had hU de „Llon” dikwUls gezien en
hü zou haar, verzekerde hü mü, tuschen een
heel leger schepen herkennen.
Toen ik hem had uitgelegd wat van hem,
overeenkomstig Sebright's programma, verwacht
werd, kwam een vreemde grijns van een glim
lach de beenlge. sombere vormen van zün
Afrlkaansch gezicht verstoren.
„Bü ongeluk aan boord vallen, senor. 811
Nu, bü St. Jago van Com'postella, den patroon
van onzen hacienda, u zult zien, hoe die oude
Pedro die bet schip al voert zoolang het
bestaat even prachtig een ongeluk kan krügen
als een kleine schelm van een jongen met een
gestolen boot.”
n de geschiedenis der Sovjet zal de datum
van 31 Januari altüd in eere blüven. omdat
op dezen dag de dood wordt herdacht van
den stichter der Sovjet-republiek: Wladimir II-
Jistj Oeljanof, die later den bünaam Lenln zou
aannemen en den eersten en tevens definitie-
ven stoot zou geven, waardoor een halve we
reld op haar grondvesten zou schudden en een
omwenteling van ongekenden omvang zou ver-
'oorzaken.
De eerste revolutionnaire woelingen in het
gemoed van Wladimir Oeljanof vonden hun
oorzaak in de retechtstelling van zün eenigen
broer Alexander Oeljanof, die gearresteerd was
wegens een aanslag op den Tsaar en met en
kele vrienden werd opgehangen. Wladimir had
toen juist het gymnasium te Simbirsk verlaten
en zou aan de universiteit in de rechten gaan
studeeren. Vanaf dat oogenblik was hü een
onverzoenlüke vüand van het oude regiem.
z Reeds als kind toonde Lenln een buitengewone
helderheid van geest en een ongekende werk
lust. Stapels boeken werkte hü door met groote
accuratesse en helder Inzicht. Toen hü 17 jaar
was verliet hü dan ook het gymnasium met het
compliment; „Zeer begaafd, üverig en nauwge
zet” en dit compliment was afkomstig van zün
rector, den vader van.... den lateren minister
Kerensky, een van Lenin’s felste vüanden. Aan
de universiteit in Kazan zou de zoon uit het
laag-adellük geslacht, Lenin, samen met zün
lotgenooten, eveneens zonen van verarmden
adel en van ambtenaren talrüke nachten door-
brengen in heftige disputen over het verschil
tusschen hun lot en dat van de rükelui's zoon
tjes, die net als zü met drieën een klein ver
trekje moesten deelen om te leven, te slagen en
te werken. Het duurde niet lang of Wladimir
onderging zün eerste straf, een verbanning van
twee jaar naar het platteland. Deze verbanning
kwam hem van pas voor een diepgaande studie
van „Das Kapital” van Marx. Hü kwam daar
na aan de universiteit in St. Petersburg en ver
liet de hoogeschool na een reeks schitterende
examens, die hem de deur openden naar een
brillante carrière. Maar dezen weg zou hü niet
gaan. De advocatie, noch de handel hadden
eenige aantrekkelykheld voor dezen aarts-sa-
menzweerders. Marx werkte in hem na en onder
den schuilnaam Lenln, dien hü van zün broer
had overgenomen, begon hü den strüd voor het
proletariaat en tegen de bourgeoisie. De ellen
dige toestanden in Rusland omstreeks 1890,
toen hongersnood en verdrukking het volk teis- 1
terden dreven Lenln naar de overtuiging dat hü
de armen zou redden.
Winterpaleis beschoten, Kerensky vlucht. Tot
president der nieuwe republiek wordt benoemd
Wladimir, njitsj Lenln! Geweldig is de ont
vangst in de eerste Radenvergadering, als men
hem herkent met zün beginnend baardje, dat
hü een tüd lang bü wüze van vermomming
afgeschoren had. Hü draagt een gewoon pak en
een te lange broek, maar hü is de redder van
het volk. Na een strüd van dtertig jaar zit hü
voor de afgevaardigden uit alle streken van
Rusland. Voor het eerst verlaat hü zün schull-
plaatst en treedt voor het forum van de wereld.
een Engelachman uit Kent^wSkt^net Carlo*
Rlego uit naar Jamaica, geholpen door den
verloofde van zlln zuster Veronica Ralph
Rookabv. Hier komt hü in kennis met den
rechter O'Brien en met Don Ramon, die
Kemp willen overhalen dienst te nemen bil
zeeroovera. die Rlo Medio al* basis hebben
Kempt vlucht, maar wordt later weer door
de zeeroovera gevangen genomen en naar
Rlo Medio gebracht, waar hil_ gastvrij
ontvangen wordt door Don Balthasar
Hier leidt men hem aan het sterfbed van
Carlos. Be* gepeupel eiacht de uitlevering
van Kemp en doet al* Carloe tuist gestor
ven to. een aanval op bet huls, waarbij Don
Balthasar door een kogel wordt getroffen
en stervend ineen zakt Ale ttldena de be-
grafentoplechtlgheden de aandacht afgeleid
to vlucht Kemp met Den Balthaaart doch,
ter Seraftna en wordt opgenomen op het Bn-
gelsche schip „Llon” De Engelsche koop
vaarder wordt echter achtervolgd en Kemp
verlaat met Serafine en Castro tUdelUk het
echip. da* hen later weer aal oppikken, yj-
dena den storm slaat hun boot om Ze worden
op de Kust geworpen en verbergen zich tn
een spelonk, waar sU door O'Brien worden
belegerd*.
Van wat er verder gebeurde herinner ik mü
niets. Eerst vier en twintig uur later ont
waakte ik uit een toestand, half slaap, half
bewusteloosheid. Ook Seraphina had een derge-
lüken toestand doorgemaakt.Maar nu waren
wü als tot nieuw leven gekomen, met een groot
gevoel van rust, 1 voorwerp der teedere zorgen
van het goede echtpaar.
Ze stonden ons ten dienst met bereidvaar
dige hand en bleven, gereed op het minste
teeken, vlak bü elkaar in gespannen oplettend
heid. Nu en dan stootte ze haar man met
haar dikken elleboog tegen zün ribben en
prevelde; „Haar geliefde.”
Zü was gelukkig, wanneer Seraphina haar
aan haar voeten liet zitten en haar hand vast
liet houden. Vormeloos neergezakt op een laag
stoeltje zat zü die dan te slaan met zachte
klapje».
„Waarom zoo ver weggaan van je oude mln.
lieveling van mün hart! Acht liefde is liefde
en we hebben maar één leven te leven, maar
dat Engeland to zoo ver zoo erg ver weg.”
Zü knikte langzaam met haar hoofd; en ook
voor ons verlangen leek Engeland heel ver
verwüderd, een gelukkig eiland over de zeeën,
een verblüf van vrede, een heiligdom van
liefde. Er lag ons geen andere weg open, dan
die van Sebright's plan.
De geheimhouding van ons verblüf op de
hacienda was in zekeren zin mislukt, hoewel
er geen reden was te veronderstellen, dat de
twee vaqueros er over gesproken hadden.
Onze aankomst vroeg in den ochtend was,
zoo ver we wisten, onopgemerkt gebleven.
om een korten houten trekdam. Enrico hief,
toen wü aan boord stapten, zün lamp hoog op
om ons bü te lichten.
Geen woord werd er gesproken, de vüf negers
op het schip (Enrico stond in voor hun be
trouwbaarheid) deden alles geluidloos, büna
onzichtbaar. In de hoogte ratelden alleen zwak
enkele blokken.
„Enrico,” zei Seraphina, „vergeet niet een
steenen kruis op het graf van den
Gastro te plaats."
„Neen, eenorita. Moge u jaren van geluk ken
nen. Wü zouden allen ons leven voor u hebben
willen gevenHerinner u dat en vergeet ook
niet de levenden. Uw kindsheid is de troost
geweest van mün arme vrouw voor het verlies
van onzen kleinerixjongen. uw voedsterbroer,
die gestorven is. We hebben veel van onze
genegenheid voor hem. die onzen ouden dag
ontzegd bleef, op u overgedragen
Hü stapte van de reeling terug.
„Oa met God!" zeide hü.
De zwakke bries vulde het zeil en de om
trekken van de kade en de loodsdaken zonken
terug In den somberen achtergrond van het
land, maar de lantaarn in Enrico's handen
bleef roerloos schünen aan het eind van den
strekdam, tot een kromming van den stroom
hem uit het gezicht deed vedrwünen.
Zachtkens gleden wü voort tusschen de
oevers. Nu en dan schuurden strooken riet en
bies, in het donker rulschend, langs den rand
van het schip.
Het roer maakte een zacht krakend geluid;
de bevelvoerende zwarte was oud en schraal
Nu moest het laatste deel van Sebright's plan
dadelük uitgevoerd worden. De fokkemast van
het suikerschip leek te splijten, ons groote zeil
schudde en voor ik twee keer adem had ge
haald, waren we met den boeg midden op de
bazaanskettlngen van de Lion gestooten met een
geraas dat een uitdrukking van oprechte zorg
bracht op het gezicht van den ouden neger.
Hü had de heele zaak met de meest overtuigende
vaardigheid uitgevoerd; zonder zelfs maar naar
het schip te kijken. Wü hadden onze rol ge
speeld, maar de mannen van de „Llon”
schenen in de hunne grootelüks te falen. Van
al de gezichten die bü den schok langs de
reeling verschenen, vertoonde er geen eqkelMit
zweem van verstandhouding. Al de laadpBSRen
waren dicht.... Hun verrassing en gevloek
leek mü ontstellend natuurlijk; met onnoozele
vlugheid spanden zü zich in met staven en
boothaken onze schuit van zich ad te duwen.
Niemand scheen mü te herkennen; Seraphina
natuurlük evenmin, want die had, van hals tot
voeten in dien mantel en met haar sombrero
op, voor een vaquero kunnen doorgaan. Ik
durfde hen niet in 1 Engelsch toeroepen uit
vrees aan boord van de schepen tn het rond
gehoord te worden. Tton motte verscheen
Sebright zelf op de campagne.
Hü wierp slechts een blik over boord.
Alle gronden van het landgoed lagen heel
afgezonderd van de wereld, en die afzonde
ring was door geen enkelen splonneerenden
handlanger van O'Brien verbroken. Hier leek
het t eenige deel van Seraphina’» groote bezit
tingen, dat volkomen haar eigendom gebleven
was. Geen zweem van nieuws bereikte ons in
onze schuilplaats, voor den vierden avond, toen
een der vaqueros aan Enrico kwam berichten,
dat hü, rüdend langs de grenzen van de lande-
rüen, gestooten was op een troepje soldaten
der infanterie, gekampeerd aan den zoom van
een klein bosch.
Dienzelfden avond verlieten wü de haciënda.
Het was juist een donkere sterrennacht.
Achter ons, aan de poort, klonk nog het zacht
gejammer na der oude vrouw.
„Zoo verf Zoo erg ver!"
Wü lieten de lange straat van het slavendorp
links liggen en daalden langs de zachte
helling van den boschweg af naar het
riviertje. Seraphlna's haren waren verborgen
in den bol van een groeten sombrero en. in
een lossen, wüden mantel gewikkeld, geleek
zü zoo zeer een vaquero, dat men verwonderd
was niet een gerinkel van sporen te hooren.
Enrico had mü van top tot teen uitgerust
met zün eigen kleeren. Hü droeg een lantaarn
voor ons uit en wü volgden over het korte gras
den bevenden, zwaalenden lichtkring.
Niemand anders vergezelde ons, daar de be
manning van het vrachtschip reeds aan boord
onze komst afwachtte.
De mast verscheen boven het dak van
enkele lage loodsen, die gegroepeerd stonden
Nu begint pas de strüd. Hü. die de revo’utie
losstiet, moet haar nu bedwingen. Hü moet
brood en leven geven aan duizenden, die in
hem vertrouwen. Zün macht 1b groot, maar
ongeloof! ük zwaar is zün taak.
De troepen van Kerensky rukken op naar
St. Petersburg. Ze worden teruggeworpen en
daarmede verdwünt de laatste tegenstand.
Voortaan zullen in de regeering alleen zitting
hebben de mannen met armelüke kleeren en
slappe boordjes. De congressen volgen elkaar
op. De opbouw moet beginnen, want nog heeft
het volk honger De „heerschappü der verne
derden” is begonnen. De soldaten verlaten het
front. Lenln staakt den oorlog, accepteert den
vrede van Brest Litowsk. vecht weer tegen te
genstanders uit eigen gelederen In theorie was
hü tegen geweld, aldus verklaarde hü. maar
niemand meer dan hü zou geweld moeten ge
bruiken om zün plannen te kunnen dóórzetten.
Na de eerste vermoording der officieren breekt'
het verlangen door om de officieren te ge
bruiken voor de reorganisatie van het leger.
particuliere bezit wordt afgeschaft, de
agrarische wetten worden doorgevoerd. De
Tsjeka treedt in werking en richt onheilen aan,
ook bulten toestemming van Lenln. Een aan
slag wordt op hem gepleegd door een vrouw,
die gegrepen en ter dood gebracht wordt. De
dictator wordt ziek, herstelt en valt weer terug
in een verzwakking. Het partüwerk wordt steeds
moellüker voor hem en het aantal tegenstan
ders neemt toe Zün droomen gaan uit naar
een wereldrevolutie. Hü krügt contact met het
buitenland, moet conferenties laten beleggen
en stuurt zün afgezanten. De nieuwe Interna
tionale wordt gesticht in 1919. Pelgrims uit Afri
ka en Indië komen hem bezoeken. De al leen-
heerschappü der bolsjewlki was een feit gewor
den.
In 1923 overvalt hem zün ziekte opnieuw Het
wordt een langdurige geschiedenis. Lenln
droomt over het verleden en de toekomst. Reeds
drie jaar lang is hü de oude niet meer en op 31
Ja,nuari 1924 blüft hü in een verstikkende
koorts. De laatste maanden had hü de regee
ring uit handen moeten geven. Een villa bui
ten St. Petersburg was zün laatste verblüf De
man, die een halve wereld deed omwentelen,
die duizenden den dood injoeg, die zün leven
en zün werk gaf aan zün volk, aan de armen,
die de bloedige dictatuur van het proletariaat
vestigde en de profeet was van het uiterste
gegaan in de eeuwigheid, die hü niet erkende.
De afgrüslüke gevolgen van zün theorieën heb
ben de plaats Ingenomen van de idealen, die
een anders gerichte wil van dezen grooten geest
had kunnen verwezenlüken.
l „Welnu, los het dan, maar als ik vertrokken
ben. Dat zal dan de laatste maal zün. Met die
dwaasheid moet het nu maar uit wezen.”
„Ef is nu geen reden om het te lossen," zei
de oude zeeman korzelig. „De alleen zorg voor
mün kanon. Op den dag van ons huwelük zal
ik het schot te uwer eere lossen."
„Kapitein Rrice-
ik zal niet met
u naar de kerk
gaan, vódr het
kanon ontladen
is. Begrepen? Je
weet nu waar T
op staat Het 18
m'n laatste woord.”
Het kanon zweeg den heelen avond, den hee-
len dag en ook den volgenden dag. Wat er in
de woning van juffrouw Fogg voorviel, zal wel
altüd een geheim blüven. Eenigen zeiden dat
ze den heelen nacht wakend doorbracht met
spanning het schot verbeidend, anderen be
weerden dat zü zich van het heele geval weinig
aantrok.
Het kanon zweeg ook den tweeden dag. den
geboortedag van William Pitt, den grooten En-
gelschen staatsman. De heele stad volgde de
ontwikkeling van het geval met spanning.
Nooit was er een schot met zooveel belangstel
ling verbeid; 't zou het teeken zün der onder
op dit blad zün ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen f bü levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f bü een ongeval mat f bU verlies van een hand f 1 oü verlies van een C/l bü een breuk «en jf n bü verlies van
ongevallen verzekerd voor oen der volgends ultkeeringen f UUv» verlies van belde armen, belde boenen of belde oogen doodeiyken afloop f een voet of een oog Z 1 duim of wijsvingers */(/s~been at armf anderen vinger
naar duldelük waarneembare geluiden. De sta
king bracht hem vele aanhangers. Meer dan
duizend arbeiders werden In Sint Petersburg ge
arresteerd, gevangen gezet of gedeporteerd. Le
nln zelf, die üverig werd gezocht, was telkens
ontkomen, maar elndelük moest ook hü er aan
gëlooven. Hü werd verbannen naar een Sibe
risch dorp, waar hü onmlddellük aan de studie
trok en zich niet, als zooveel anderen liet ver
leiden door wodka of wanhoop, die beide tot
zelfmoord voeren en reeds vele slachtoffers had
den gemaakt. Zün vrouw en zün moeder kwa
men bü hem en zoo kon hü betrekkelük rustig
werken in afwachting van het einde van zün
straftüd. Het was voomamelük de ontwikkeling
van de Industrie, die hier zün aandacht in be
slag nam. Het was hem duidelük, dat onder
geen conditie de Industrie achteruit mocht gaan,
omdat de welvaart van een volk, ook van het
proletariaat, dat hü leidde, van een welvarende
Industrie afhankelük was.
In Maart 1900 was zün straftüd voorbü en
verhuisde hü weer naar St Petersburg, waar
de strüd opnieuw werd voortgezet. Lenln was
nu nog voorzichtiger geworden, kleedde zich
niet opvallend, in tegenstelling met de gebrui
ken der revolutionnalren. droeg geen lange
haren, maar was gekleed als een eenvoudig
boer. Hü werkte thans op aandringen van Ple
chanow aan de stichting van een krant, die ,De
Vonk" zou heeten, en aan de voorbereiding van
een congres, waar hü het woord zou voeren.
Kort daarop werd hü echter weder gearresteerd,
doch na seven dagen weer vrü gelaten en het
eerste nummer van .De Vonk", gedrukt in een
geheime drukkerij te München, verscheen aan
het einde van 1900 en duizenden exemplaren
werden over de grens Rusland binnengesmok
keld. Spoedig verrezen ook in Rusland gehetme
drukkerüen. Lenln zelf bleef in Duitschland.
waar zün vrouw Meh spoedig bü hem voegde.
Van daaruit schreef hü tegen het heerschend
regiem, voor de loonen der arbeider». Hü richt
te een eigen postdienst in. die alle woningen
bereikte. Het een wacht organiseeren om de
spionnen van de regeering te bewaken, kortom,
drong vanuit het buitenland door in alle huizen
van stad en dorp En zoo dreef hü zün aanhan
gers langzaam naar de groote Partü. waarin zü
eens verzameld zouden worden. Het werd een
felle strüd in „De Vonk" en Lenin ontzag zün
tegenstanders allerminst. De opstandigheid on
der het volk werd steeds grooter en na een wild
congres in het buitenland namen Lenln en Ple
chanow alleen de leiding van hun krant op zich,
na enkele tegenstanders verwüderd te hebben.
Naast het revolutionnaire comité in Rusland
werd ook een centrale in het buitenland ge
vestigd. die het laatste woord sprak in partij-
aangelegenheden.
y n de laatste jaren der vorige eeuw bezat
I kapitein Price een kanon, waarover de heele
A omtrek sprak. Op zichzelf was er niets merk
waardigs aan dit schietwapen, t Was maar een
eenvoudig bronzen kanon, dat met een affuit
rustte op een met gras begroeid heuveltje, ver
sierd met een rand van schelpjes. Het stond op
eenige schreden van een vlaggestok, in rechte
lün met de deur van de villa, die kapitein
Price bewoonde.
Maar één ding stond vast: het kleine kanon
was verschrikkelük om te hooren. Op Kerst
avond met het slaan van twaalf loste Price een
schot Dit was het sein waarop allen wachtten,
die Kerstliederen onder de vensters zongen.
Ook loste hü een schot op Oudejaarsavond, op
den sterfdag van admiraal Nelson. Ook op den
verjaardag van koningin Victoria gaf het kanon
een teeken van leven. Op z'n eigen geboortedag
loste hü het verscheidene malen en ook z'n
vrienden Carp en Smurke bewees hü op hun
verjaardag gelüke eer. Hü loste het bü alle ge
beurtenissen van belang, die hem ter oore
kwamen.
Kapitein Price was om z'n kanon zeer popu
lair. vooral onder de straatjeugd. In groepjes
leunden ze om het hek om het hem te zien
poetsen. Ze droomden er van en meer dan één
vatte het plan om te trachten wat kruit te be
machtigen en dan des nachts een schot te los
sen. dat de heele stad van schrik zou doen
opspringen.
Maar de vrouwen uit de buurt droegen den
kapitein een minder goed hart toe. Elk* vrouw
toch heeft een natuurlüke vrees voor vuurwa
pens. Speciaal waren ze bang voor t kanon
van kapitein Price. Juffrouw Fogg. een weduwe,
die aan den voet van den heuvel woonde, was
een vüandin van het bronzen kanon. Het wek
te dan ook de grootste verbazing in de heele
streek, toen een advertentie in het plaateelük
blad de lezers en lezeressen in kennis stelde
van het voorgenomen huwelük tusschen John
Price en Milly Fogg Afgescheiden van het ka
non. was dit hpwelük iets buitengewoons.
De kapitein was. ofschoon gepenslonneerd.
nog betrekkelük jeugdig van voorkomen en z'n
bruid was een weduwe zonder kinderen. Arm
in arm zag men nu dagelüks kapitein Price en
juffrouw Fogg door de hoofdstraat van het
stadje wandelen.
Het huwelük zou op zekeren Woensdagmorgen
gesloten worden. Drie weken te voren bracht
juffrouw Fogg een gedeelte van den dag door
op de villa van den kapitein, om hier en daar
eenige wüzigingen in de schikking der meube
len aan te brengen.
Qtralend van genoegen begaf zü zich naar
den tuin, waarheen kapitein Price de wijk ge
nomen had om haar het veld geheel vrü te
laten. Daar zag ze haar verloofde, die met op
gestroopte mouwen een bezemsteel in den mond
van z'n kanon stak.
„Wat doe je daar toch?” vroeg ze. en wierp
een onrustlgen blik op het oorlogstuig.
„Ik heb het van binnen en van buiten schoon
gemaakt.” zei de kapitein met een lachje van
voldoening. >,en heb het voor den as. feestdag
dubbel geladen. Bü onzen terugkeer uit de
kerk zal ik het lossen.”
„Dat zal je niet!" sprak de weduwe, op ge
biedenden toon; .4k heb genoeg van dat ver-
schrikkelüke ding. Ik wil het niet, versta je?
Toen ik daar beneden woonde, was het al erg
genoeg, maar nu zoo dicht bü. neen, nooit meer!
Nooit!"
Kapitein Price keek haar versuft aan. ..Wat?"
stamelde hü, „zal ik geen schot mogen lossen
op den dag van mün huwelük?”
„Neen" klonk het vastberaden uit den mond
van z'n verloofde, „evenmin als op een anderen
dag. tls eenvoudig belachelük. Je lükt wel een
kleine jongen De verklaar dat ik geen uur bü
dat kanon wil leven."
Het bloed steeg den kapitein naar de wangen.
„Ik zal het schot lossen op den dag van mün
huwelük." zei hü, vastbesloten.
„Dat zal je niet. In elk geval niet op den dag
van Je huwelük met mü- Zoolang ik je vrouw
zal zün. zal je geen schot meer lossen. Het beste
zou wezen het nu maar tf ontladen.”
Kapitein Price schudde het hoofd. „Br is
maar één middel om het te ontladen," lachte
hü zegevierend, „het schot te lossen.”
werping en overgave van kapitein Price. Geen
geluid echter verbrak de stilte van het lande
lijke stadje. Er werd over niets anders gespro
ken. De meeningen waren verdeeld. De aan
hangers van juffrouw Fogg maakten de op
merking, dat de kapitein kribbig en eenzelvig
was geworden en z'n vrienden ontweek, tel wül
zü volgens haar gewoonte uitging en een opge
ruimd gelaat vertoonde.
Weder verliep een dag. de vierde vóór den
huwelüksdag en de vrienden van den kapitein
begonnen zich ongerust te maken. Zulk een
stand van zaken, zeiden ze. zou toch niet voort
kunnen duren. D« verjaardag van koningin
Victoria zou een eind aan t conflict maken. Die
dag kon niet voorbügaan zonder een eeresaluut.
Voor de eerste maal echter dat de kapitein de
villa bewoonde, werd het feest der koningin
niet door het kanon Ingeluid. Dit verzuim wekte
de ergernis van vele burgers op. De notabelen
schudden het hoofd en verklaarden in hun
wüsheid dat rrfen op alles bedacht moest zün.
Maar midden in den nacht werd de heele
stad door een geweldigen knal uit den slaap
wakker geschud. Zulk een geluid hadden de
bewoners nog nooit gehoord. Zü richtten rich
verschrikt in hun legersteden op. Spoedig ver
toonden zich eenige hoofden voor de vensters.
„Heb je het gehoord?” riep men elkaar toe.
„Zou het het kanon van kapitein Price zün?”
„Zeker, het geluld kwam uit de richting van
z'n huls."
En door de heele stad ging het van mond tot
mond; „Kapitein Price heeft z'n kanon ontla
den; kapitein Price heeft zich overgegeven.”
Maarniemand was in z’n bed hooger
opgesprongen dan de kapitein zelf en wel om
Vie eenvoudige reden dat het kanon zich vlak
onder 't venster van z'n kamer bevond.
Het kanon! Het kanon! Iemand had het schot
gelostde een of andere straatjongen of
plaaggeest!
Brommend en mopperend trok hü »'n broek
en pantoffels aan en snelde naar den tuin, die
door het vriendelük licht der maan beschenen
werd. Het kanon rookte nog. Daar ontdekte hü
eensklaps een menschelüke gestalte op het gras
uitgestrekt. Een vrouw lag daar.
Kapitein Pries boog rich over haar heen en
hü herkende haar.
„Ha!” riep hü. „ben JU het Milly? Milly, lief
ste, wat beteekent dat?”
Juffrouw Fogg opende de oogen. „Ben Jü het
John?” vroeg ze. „Ik wist niet dat het too gauw
zou afgaan en zoo'n leven zou maken.”
Het huwelük ging op den vastgestelden dag
door, maan.het kanon zweeg voor altüd.
UNILEVER VERKOOPCENTRALE H.I RQTTEROA*
TOCH
haar ri/er\
l^AT OPOE I
\COOR tf/YSl
ODgLCtêSCHIKT H.
