Auto s rijden naar Huize Doorn
OU
i
ONS BLAD
VERDRAG TUSSCHEN POLEN
EN DUITSCHLAND
Na de aardbeving
in Indië
RADIO
RECORD
life
Het nieuws van heden
IN DUITSCHLAND
TIEN JARIG BESTAND
DE BAROMETER
OP DEN VOORAVOND VAN
27 JANUARI
Dreigende crisis te
Parijs
DE EVANGELISCHE KERK
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het Weer
Epidemieën-gevaar
ONTvANGLAMPEN VANAF F 2.50
Treedt Reynaldy af?
Er is geen mazzel te maken
I.V. Gloeilampenfabriek ..Radina
Explosie in een kerk
Hitierjeugd
Zoo zal het feest zyn
DE ONTWAPENINGSKWESTIE
’n Aanslag voorkomen?
Overleg, geen geweld
Onderscheidingen
EEUWFEEST FELIX" DAHN
De keizer verwelkomt
Rome-Rio in 3 dagen
j
Hooge gasten, klinkende
namen
De overeenkomst werd gesloten in
den geest yan het Kellogg-
pact voor de versterking
van den vrede in
Europa
Arrestatie in den wagon van den
Roemeense hen premier
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Prinsen, vorsten, groothertogen,
graven: namen met eens een
sprookjesachtigen glans
geleerde en dichter Feliz Dahn geboren. Als
zanger van het Gcrmaansche heidendom en
schrijver van PKampf urn Rom" is hij na
tuurlijk een soort heilige van het Derde Rijk
Ex-keizer Wilhelm in jongere
jaren
ZATERDAG 27 JANUARI 1934
Maandag een verklaring dar
Engelsche regeering
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Kompasgen en
Pogingen van Hitler voor een wa
penstilstand tusschen „Duit-
sche Christenen” en
oppositie
Het aantal dooden in Bihar op
6000 geraamd. Materieele
schade bedraagt mil-
lioenen
Jongens verstoren een bijeenkomst
van Congreganisten
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. me<L40c
p. regel; idem op pag. één 55cp. regel
Nu* een kaartje op de
kamerdeur naast ons
Chautemps verschynt Dinsdag a.s.
voor de Kamer: een be
slissende zitting
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
NOORD-BOLLANDSCH DAGBLAD
heeft
Nog
te laten uitdunnen?
O
der
De
en
eenzaam
en
v
aan.
dezer
principes
van
een
beide
Daarbij stelt
Microscopen
I
I
I
I
toepassing
bepalen.
Herrlot heeft Chautemps verzekerd van den
steun zijner fractie.
In het dorp kan men van de festiviteit weinig
bemerken. Alles blijft verborgen achter de muren
van „Huize Doorn." Hier zal tn de zalen en
kamers nog eenmaal oplichten een glimp van
den ouden glans en zwier van het keizerlijk hof.
Zooals bij officieels mededeeling van 15 No
vember 1933 te Berlijn en Warschau werd be
kend gemaakt, Is Indertijd bij een gedachten
wisseling tusschen den Rijkskanseller en den
Poolschen gezant te Berlijn de overeenstem
mende bedoeling van Rijksregeerlng en Pool-
sche regeerlng geconstateerd, de kwesties welke
deze belde landen betreffen, in behandeling te
nemen langs den weg van directe onderhen de
lingen en voorts tot bevestiging van den vrede
In Europa in hun wederzjjdsche verhouding af
te zien van iedere gebruikmaking van geweld.
In aansluiting daarop hebben onderhande-
llngen plaats gevonden tusschen de RUksregee-
ring an de Poolsche regeerlng, met bet doel,
ROME. 36 Jan. (V.D.l De Itallaansche vlie
gers Mazzottl en Lombardi vertrekken morgen
tusschen zes uur en half seven voor hun post-
vlucht naar Rio de Janeiro. ZU hopen met een
drlemotorig vliegtuig, dat geheel In Italië ia ge
fabriceerd, het traject van 13.000 K M. via Ca
sablanca, Dakar en Natal af te leggen in drie
dagen.
Stand ep Zaterdag 1 nr a*. nt
Vorige stand: lts
een
kan
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 93
LONDEN. 36 Jan. De ontwapeningscommissie
van het kabinet heeft Vrijdagmiddag een sit
ting gehouden. Er werden verschillende vragen
gesteld aan Simon met betrekking tot de ont
wapening.
Naar verluidt, werd een verklaring voorbereid,
welke Simon Maandag in het parlement sal af
leggen. zy zal of mondeling of in den vorm van
een Witboek worden lekend gemaakt.
Deae nieuwe verklaring sou gebaseerd zijn
op de Britsche ontwerp-conventle, doch met be
paalde wijzigingen.
ver
ven
verlaten
bezit te
ontslag-
Dlnsdag
Matige, later afnemende Zuidelijke tot
Westelijken wind, nevelig tot halfbewolkt,
weinig of geen neerslag, lichte dooi.
Verdere vooruitzichten: vooral ’«nachts
tonder.
Zon op 7.52 onder 445 Licht op SM
Zooals het hier is bjj Paap is bet bij „Lsger-
weU,” is het bij „Cedl“: het wlntersch-verlatene
Doorn is nu geheel bezet: een koning.
prinsen, prinsessen, groothertogen, landgraven,
generaals. Zij allen zijn de gast bjj keizer en
keizerin, zjj zullen beden vieren in den kring
der familie den 75sten verjaardag van Zijne
Keizerlijke en Koninklijke Majesteit Wilhelm IL
Eenvoudig is het feest, dat de keizer in den
kring der zijnen heden zal vieren. Qm half 10
komen de gasten bijeen op „Huize Doorn' om
den keizer geluk te wenschen en vervolgens In
de slotkapel den dienst b(j te wonen, g<*leld
door den hofpredlkant Pastor D. Ludwig Schnel
ler uit Keulen. Voor deze plechtigheid Is voor
geschreven: donkere kleedlng der heeren. tot
den hals gesloten kleedlng en kleine hoed voor
de dames. Om één uur is de middagmaaltijd
waaraan de heeren wederom in donkere kiee-
ding worden verwacht, de dames met halfrond
gedecolleteerde Japon en kleinen hoed. Om acht
uur ’s avonds is bet feestdiner, waaraan de
heeren In parade-uniform, veldgrijs of groot
tenue worden verwacht met hooge laarzen of
lange broek en de ordeteekenen op de borst
gehecht, de dames In avondkleedlng en kleine
diadeem.
De minister van Oorlog heeft Vrijdag een
definitieve beschikking van den krijgsraad be
krachtigd, waarbij alle in de zaak-Doeca ge
arresteerde pêSsonen worden aangeklaagd we
gens voorbereiding van een aanslag tegen de
openbare orde.
De uitgever van de „Coevantoel”, Jonescoe,
wordt er van beschuldigd door zijn publicaties
de openbare meenlng zoo zeer in beroering te
hebben gebracht, dat daardoor de voorberei
ding van een aanslag tegen de openbare orde
mogelUk is geworden.
internationale
ontwikkeling
tusschen de
pen.
Later op den dag
SOFIA, 36 Jan. (VD.l. In den nacht van
Donderdag op Vrijdag is In de Adventisten
kerk te Varna groote schade aangericht ten
gevolge van een ontploffing. Menschen levens
z{jn niet te betreuren, aangezien de kerk leeg
was. De dader(s) kon (den) nog niet worden
opgespoord.
Terug naar ons hotel ontmoetten wij een klein
mannetje. HU vraagt of er veel vreem
delingen komen en hij houdt ons voor een klein
swart-wit-reod speldje Hij heeft er een neelen
voorraad van en hU Is speciaal uit Arnhem
gekomen de kleine koopman van het oude
ras om er mazzel mee te maken, maar er
komen geen vreemdelingen
Ter gelegenheid van den 75sten verjaardag
van den Dultschen ex-keizer is den beer O
Nleboer, Kalserücher Hofgkrtner van Huize
Doorn, verleend de Koninklijke huisorde van
Hotienzollem en aan acht tuinlieden, die den
keizer sedert 1930 dienen, de medaille van ver
dienste 3de klasse van de Koninklijke huisorde
van de Hohenzollems.
Naar het Frankische Volksblatt” uit Würz
burg meldt, vond de vorige week een bijeen
komst plaats van congreganlsten der H. B. 8.
aldaar, waartoe de politie speciaal verlof ver
leend had. Toen de vergadering begonnen was
verschenen plotseling Hitler-jongens, die net
verloop der bijeenkomst op een dusdanige wijze
verstoorden, dat ze moest worden opgeheven.
Onder de gasten bevond zich blsschop Dr Mat
thias Ehrenfrted en de Generaal der Paters
Augustijnen P. Klemens Fuhl uit Rome, bo
vendien nog eenlge paters uit Nederland en
Spanje. De Hltler-jongens beleedlgden ook deze
hooge gasten.
Belde regeerlngen verklaren, dat het haar
bedoeling is, zich In kwesties, welke haar we
derzijdse he betrekkingen bet.effen, van welken
aard deze ook mogen zijn, direct met elkander
te verstaan. Mochten eventueele geschll.en tus
schen hen ontstaan en mocht een oplossing
door directe onderhandellngen niet kunnen
worden verkregen, dan zullen zij in leder bl-
zonder geval op grond van wederzUdsch over
leg een oplossing zoeken door andere vreed
zame middelen, ongeacht de mogelijkheid, zoo
noodlg die procedures toe te passen, waarbij
wordt voorzien door de andere verdragen, wel
ke tusschen hen bestaan voor de: gelijke ge
vallen. Onder geen omstandigheden zullen >U
evenwel met het doel deze kwesties op te los
sen overgaan tot da toepassing van geweld.
Chautemps verklaarde bU het
van de Kamer, nog niet tn het
zijn van de offldeele schrlftelUke
aanvrage van minister Reynaldy.
zoo verklaarde hü verder zal mUn
wetsvoorstel tot Instelling van een extra
parlementaire onderzoekingscommlssle in
de Kamer worden behandeld; naar gelang
het verloop der besprekingen zal Ik tnjjn
besluit nemen.
De betreffende Kamercommissie, welke
zich reeds met Chautemps' voorstel heeft
vereenlgd, besloot de enquête-commiMle
samen te stellen uit 3 Kamerleden, 4 Se
natoren en drie hooge magistraten.
Wooral de suikerindustrie Is zwaar getroffen
Doordat de helft van de suikerfabrieken in
Blhar is vernield, zal de oogst van twee mll-
lloen accres niet verwerkt kunnen worden,
terwijl het verlies van geplette suiker op mui-
stens 50.000 ton wordt geraamd. De regeering
overweegt thans het suikerriet naar elders te
zenden
(Van onzen eigen redacteur)
De vroege schemer van een regen-
achtigen wintermiddag komt mat en
traag gekropen van onder de hoo
rnen. Op het smalle plein voor
Hotel „Paap” te Doom speelt de
dorpsjeugd, er zeult een vrachtauto
voorbij, verder is het stik
Het is Doom zooals gisteren,
zooals morgen, zooals altijd: Doorn
triest en eenzaam in het stille
PARIJS, 36 Jan. Vrijdagavond deed bet ge
rucht de ronde, dat minister-president Chau
temps aan president Lebrun het ontslag van
zijn Kabinet zou aanbieden als gevolg van een
bezoek, dat hU had ontvangen van een depu
tatie Uit de socialistische Kamerfractie. Deze
deputatie had er bU hem op aangedrongvn,
den minister van Finaocitn, Reynaldy, ontslag
te geven In verband met diens deelneming aan
een der maatschappijen van Stavlsky.
De onder-staatssecretarls van Blnnenland-
sche Zaken verklaarde na een onderhoud tus
schen Chautemps en Reynaldy aan de pers,
dat Reynaldy niet was afgetreden.
Huize „Doorn” biedt geen plaats voor hen
allen, elke slaapgelegenheid in de omgeving is
uitgebuit. In de ..Qrangerie” zijn gehuisvest de
Kroonprins en de Kroonprinses, de prinsessen
Alexandrine en Cecllle, Prins Alexander Fer
dinand en Generaal Veldmaarschalk von
Mackensen, In het „Poorthuis" verblijven de
koning van Saksen, de hertogin van BrunswUk.
’•Keizers dochter, prinses Frederike Louise, Her
tog Albrecht van Würtemberg. de groothertog
van Mecklenburg, Prins Eltel Friedrich en Prins
August Wilhelm. In „Schoonoord": Prins Hu-
bertus en Prins Friedrich. In hotel „Cecil”:
Prinses Victoria Marina. Prins Adelbert, Prins
Wilhelm Victor en Prins Albrecht. In hotel
„Paap": Prins Oscar en zijn gemalin. Prinses
Herzelelde en de prinsen Burihard. Oscar, Wil
helm Karei en Karl Franz Jozef.
In „Hut» Doorn"; s Keizers zuster, de land
gravin van Hessen, Prins Hans Georg zu Scho-
nalch-Carolat en echtgenoote.
Op Kasteel Amerongen; de groothertog en
-hertogin van Hessen.
Doodstil is het op .Huize Doorn." Niets hoort
men dan de traag neerzijpelende regen langs de
dorre takken en twijgen.
Stom en onbeweeglijk staan de hooge winter-
ache boomen. donker afgeteekend tegen den
grauwgrjjzen avondhemel. Zjj staan daar als
wachters somber en dreigend; sU wijken niet,
zij geven geen kik.
Plotseling een onwezenlijk geluid: er klingelt
een klok ergens in net park, klaterende klan
ken: een carillon.
„Nun danket alle Gott" zingt de melodie
w en broos door de kil-dulstere verlatenheid.
Het te het klokkenspel In den kleinen toren
ergens ver weg in het park, het zijn de stemmen
zooals zij ook klinken uit den .Jongen Grena
dier," den toren van de Garnizoenskerk in
's Keizers geliefd Potsdam. Een geschenk, deze
klokken, van het voormalig groote hoofdkwar
tier op Wilhelms TOsten verjaardag.
voerders uit den Wereldoorlog,
Veldmaarschalk von Mackenzen.
De auto verdwijnt door het poort
huis in het park.
Wij turen en turen uit naar de
nauwlijks meer zichtbare contouren
van huize „Doorn". Nu gaan er de
lichten op. Het schijnsel valt flauw
tusschen donkere schaduwen. Auto's
rjjden aan. De keizer verwelkomt
zijn gasten.
seizoen.
Naast ons in de waranda van het
hotel zitten twee jongemannen:
frieeche .vlotte knapen, met open
trouwhartige gezichten. Er is niets
bijzonders aan hen te zien. Maar op
de gastenlijst van het hotel staan zij
ingeschreven als Prins Oscar
Prins Wilhelm Karl van Pruisen.
en als men dit weet, herkent men
ze ook aan de scherpe, sterk gepro-
nonceerd^ neuzen der Hohenzollem.
Als wij boven naar onze kamer gaan, zien
wij op de deuren kleine witte kaartjes met
gothische letters en lezen: „Seine Könlgllche
Hoheit Prinz Burihard," ,Jhre Könlglldie Ho
heit PrUlseesin Herzelelde,” „Seine Könighche
Hoheit Prinz Oskar vod Preuzsen.” Verderop ligt
onze kamfet.
is de verontwaardiging over de Sta-
visky-affaire niet geluwd of een nieuw
schandaal schrikt de gemoederen
Franschen wakker, waardoor wederom een
groot aantal kleine spaarders wordt getrof
fen. De hoofdbeklaagde. de bankier George
Alexandre, verbergt bij het verlaten van
het politie-bureau ztfn gezicht, om toch
maar niet gefotografeerd te worden
De schade, toegebracht aan regeerlngsge
bouwen wordt geraamd op drie mlllloen roe-
pljen. aan spoorwegen op tien mlllloen. aan
gemeentelijke eigendommen vijf mlllloen. aan
particuliere verliezen twintig mlllloen.
De autoriteiten trachten tMD» koer MM hM
gevaar van epldemleta als gevolg van 4e hon
derden lijken, die nog steeds niet zijn begraven
te voorkomen. Daarna zal worden begonnen
met herstel der schade, waarmede vele maan
den gemoeid zullen zijn. De regeering wil thans
hulzen bouwen, welke tegen aardbevingen be
stand zijn. Kleine aardschokken verwekken
Inmiddels nog steeds ontsteltenis tn Blhar
leder der beide regeerlngen
vast, dat de door haar tot nu toe reeds naar
andere zijde aangegane
plichtlngen de vreedzame
haar wederzjjdsche betrekkingen niet verhin
deren, niet in strijd zijn met de onderhavige
verklaring en geen Invloed van deze verkla
ring ondervinden. Zjj stellen voorts vast, dat
deze verklaring geen betrekking heeft op die
kwesties, welke volgens bet Internationale recht
uitsluitend beschouwd moeten worden als In
terne kwesties van een der beide tenden.
Belde regeerlngen gaan uit van bet feit,
dat de handhaving en waarborg van een
permanenten vrede tusschen bun landen
een essentleele voorwaarde te voor den al-
gemeenen vrede tn Europa. Zjj zijn der
halve besloten deze wederzjjdsche betrek
kingen te baseeren op de in het pact van
Parijs van 37 Augustus 1938 vervatte prin
cipes en willen, voor zoover daarbij sprake
te van de verhouding tusschen Duitschland
en Polen, de
nauwkeuriger
LONDEN, 36 Jan. (VT.l. De „Times" meldt
uit Berlijn dat het bezoek hetwelk RUkskanse-
ller Adolf Hitler gisterochtend aan Rljkspresl-
dent Von Hindenburg heeft gebracht, betrek
king had op den strjjd In de Dultiche
Evangelische kerk Er zou Hitler alles aan ge
legen zjjn, vóór 30 Januari overeenstemming ol
•Jthans een wapenstilstand te hebben bereikt
beide elkaar bestrijdende groe-
BOEKAREST, 36 Jan. (V.D.). Vrijdagoch
tend heeft zich In den trein ni*r Slna.'a een
incident voorgedaan, dat nog niet kon warden
opgehelderd. Een jongeman, waarschijnlijk een
student, werd door de politie In den wagon van
den minister-president aangetroffen. Hjj kon
niet verklaren, wat hl) daar te maken had.
Op het moment van vertrek van den trein naar
Boedapest, zou de man zich nog niet tn den
wagon hebben bevonden, zoodat hij waar
schijnlijk op een tusschenstatlon In den trein
gekomen te. De politie heeft den Jongeman ge
arresteerd.
.De Duitse lie regeerlng en de Poolsche re
geering achten den tijd gekomen om door een
onmlddelltjk accoord van staat tot staat een
nieuwe fase In te lelden in de politieke betrek
kingen tusschen Dultschland en Polen. ZU
hebben derhalve besloten door de huidige ver
klaring de basis te leggen voor de toekomstige
organisatie dezer betrekkingen.
NEW DEHLI, 36 Jan. Uit Nepal wordt me
degedeeld. dat tot nu toe 3900 Hjken onder de
pulnhoopen te voorschijn zijn gehaald, terwijl
het opruimlngswerk nog wordt voortgezet. Op
elke vUf gebouwen te er een geheel vernield.
Ook het gebouw van de Britsche legatie is
zwaar beschadigd, doch ongevallen zijn daar
niet voorgekomen.
In verantwoordelijke kringen te Calcutta
gelooft men. dat bU de jongste aardbeving In
Blhar zesduizend menschen zijn gedood en
vijftienduizend gewond, hoewel de regeering
thans officieel opgeeft, dat het aantel dooden
vierduizend bedraagt.
plaats gevonden onder leiding van den Rijks- I
minister van binnenzaken dr. Frick, die ver
tegenwoordigers der Duitsche Christenen on
der leiding van rUksbisschop dr. Müller en van
de kerkelUke oppositie ontving. Belde groepen
waren dooi acht personen vertegenwoordigd.
De oppositie werd o.a. vertegenwoordigd door
eenlge Lutherache bisschoppen uit Zuld-
Duitschland en door den leider van de groep
opposltloneele geestelijken, dr. Niemöller
bespreking, die door den Rijkskanseller werd
bUgewoond. zou ten doel hebben gehad te ko
men tot een modus vlvendi door het scheupen
van een overgangsperiode, die zou ontstaan In-
dlen de tegenwoordige rijksbisschop zou af-
aangezien de verkiezing van
beter voorloopig
een bindende schriftelijke overeenkomst te
treffen over de toekomstige organisatie der
wederzUdsche betrekkingen. Deze onderhanrie-
Ungen zUn thans ten einde De RUksmlnister
van Bultenlandsche Zaken en de Poolsche ge
zant hebben vanochtend in het ministerie van
bultenlandsche zaken een verklaring ondertee-
kend, welke den volgenden tekst heeft:
Maar verder is er niets te hooren,
niets te zien, alleen by wijlen een
gendarm in de halfgeopende deur
van het poorthuis. Wij wachten en
wachten in het snelvallend duister.
Dan komt de post: Drie groote
zakken vol. nu en dan rijdt een
fietsjongen voor, hü draagt bloemen
een palm. Plots flitsen de lichten
van een auto, een kort signaal, daar
glydt de wagen ons voorbij en in
'n glimp zien wü den markanten kop
van een der beroemdste legeraan-
BERL1JN, 26 Jan. De Rüksminis-
ter van Bultenlandsche Zaken en de
Poolsche gezant hebben Vrijdag
ochtend op het Departement van
Buitenlandsche Zaken een verklaring
onderteekend. waarbjj tusschen
Duitschland en Polen ter verster
king van den vrede in Europa en
mede in den geest van het vier-
mogendheden-pact een accoord
wordt gesloten voor den duur van
tien jaar. Bü deze overeenkomst
verplichten de beide staten zich alle
kwesties, welke ook, die zich tus
schen hen zouden kunnen voor
doen. bjj directe onderhandelingen
te regelen.
treden, aangezien de
nieuwen rijksbisschop
worden uitgesteld.
Voorgesteld werd o.a. dat dr. Müller zou af
treden en dat In zUn plaats zou worden be
noemd een administrateur, In welk verband de
naam werd genoemd van den blsschop van
Hannover dr. Marahrens, die de Luthersche
kerken vertegenwoordigde In het vierman
schap. dat de nieuwe kerkconstltutle beeft
ontworpen.
Naar verluidt sou dit voorstel kans van sla
gen hebben gehad Indien niet plotseling de
Pruisische Minister-President Goering was
verschenen om aan de conferentie deel te ne
men. Van welken aard zijn Inmenging was te
niet bekend, doch de onderhandellngen na
men een ander verloop, dat voorloopig niet tot
•enig resultaat leidde. In dit verband wordt er
aan nerlnnerd, dat het vooral op bevel van
Goering te. dat de geheime politie la de laat
ste weken met zoo groote strengheid tegen op-
posltioneele geestelijken en hun aanhangers
optreedt.
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Tehfoon Administratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS)
Per kwartaal voor Alkmaar f z
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Dagblad uitgegeven door do
N V. Drukkerij De Spaamest^J - Haarlem
een conferentie
Een verdrag afgesloten tusschen Polen en
Duitschland
Dr. Goebbels over moraal,
Verklaring der Engeteche regeering inzake ont
wapening op komst.
Minister Colljn over het N. 8. B.-verbod voor
ambtenaren.
Commissie ingesteld betreffende aardappelvlok-
ken als veevoeder.