uaftaal wm den dag j
D
^)KING
i
35
55
De eenheid
het Duitsche rijk
van
THERMOGENE]
■I
ONBEREIKBAAR IDEAAL?
BRONCHITIS
VICKS
v VapoRub
DE KLEINE - ANNIE LIJDT SCHIPBREUK
HET KAPERSNEST
Pappie wil niet spreken
Alle abonné’s
r
^x°^.ruin^~w«i
Risee uit naar Jamaica eeboloen door den
verlooide van aün luater Veromea Ralnn
Rooksby Hier komt bil In kennis met den
rechter O Bnsn en met Don Ramon die
Kemo willen overbalen dienet te nemen bil
saeroovers die Rlo Medio als oaais hebben
Kemp vlucht, maar wordt later weer door
de aeeroovers «evansen «enomen en naai
Rle Medio «bracht waar hil
ontvanaeb wordt doos Don
VRIJDAG 2 FEBRUARI
De Beiirs. Wilt tl direct
De Geluk s-
a
F
Oud-strijder overleden
Sterfte onder fazanten
in Engeland
ll
Het brandende verlangen naar een
heid beheerachte het werk
van Biemarck geheel
vierentwintig flesschen
"TIP” zenden?... Ja,
't gaat ontzèttend hard!”
JOSEPH CONRAD
ME1DAAQ,
Er
Erzberger was de weg
bereider
en Kou op de borst
DE SUCCESVOILE
BESTRIJDER VAN
HOEST
KOUDE
R H E U-
MATIEK
STEKEN
IN DE ZU
„HALLO!
met de ober van café:
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
abriël Ryde werkte als agent voor een avond.” en verliet hij het kantoor In plaats van bij g
ytevensverzekerlng-maatschappü en was de treden af te dalen, sloop hij als een kat naar
tevens collecteur. Hjj was een flinke Jonge een hoogere verdieping. De werklieden, die hier
Zflkpnmnn crAnrwtt non calorie waarvraw rmewi ji_- «si^. m
r 8
in-
«P
lie
ld.
nk
ng
'Je
BOOTZ
HllllllllltKlllllltlUIIIIIIIIIUIII
b.
sn
B
mijnheer
s
fing
den
en
naar
7j
van
aan
«8.
op Juist bü mijn
Mi ik.
jr
t
i
i
ROMAN VAN
tie.
dd.
2
id
a
n
e
I
I
I
VHKSUCSAAS 8U
AFOTH EN DSOG.
hij: .4a, Ja. dat
„Nu de akte van
Neem een laxeermiddel en een heet voetbad.
Oa naar bed. Maak dan de huid van keel en
borst door opleggen van heete, natte hand
doeken goed rood. Masseer dan flink met Vicks
VapoRub. Daarna nog een dikke laag op keel
en borst smeren en met warm flanel bedekken.
Werkt
direct op 2
manieren tegelijk.
er geld
terug
en
d.
n
n
10
Ik
liet
Naar kort geleden werd gemeld, is in Enge
land een raadselachtige epidemie uitgebroken,
die dagelijks tal van slachtoffers onder de fa
zanten aanricht. Het gevolg van deae geweldige
sterfte is, dat dit jaar in Engeland de gebruike
lijke fazantenjachten niet kunnen worden ge
houden, daar de ziekte vooral in Cornwalls,
waar groote massa's Jonge en oude fazanten
sterven, bijzonder sterk woedt. Het ziek worden
der dieren vangt aan met het opzwellen der
oogen, na korten tijd z\jn de vogels blind. Door
dat zij geen voedsel meer kunnen zoeken, stri
ven de dieren dan den hongerdood. Men zoekt
vertwijfeld naar een geneesmiddel; wordt dit
met gevonden, dan zal men de fazanten in
Engeland weldre. slechts kunnen tellen.
k
8
n
or
Je
'AAR VANDAAN!
ZECOK JE—
zü het had genoteerd, had verbrand. Dan sprak
een der detectlven tot Monty: „U hebt hier 40
bedienden, nietwaar? Het is natuurlijk onbegon
nen werk, elke beweging van die 40 sinds gis
teravond na te gaan.”
Hohenzollern.
na 'n
het
dat
Als een kou vastzit, is een krachtige behande
ling noodig, om ernstig gevaar te voorkomen.
Een der merkwaardigste figuren uit de Zuid-
Afrikaansche geschiedenis is onlangs overleden
in den ouderdom van 75 jaar. Het was de heer
F. W. Venter, een der veteranen, die streden
In den kafferoorlog en deelnamen aan de Boe
renoorlogen in Transvaal. De heer Venter stond
bekend onder den naam van „Oom Piet” Zijn
vader nam in 1848 deel aan den Slag bij Boom-
plaats en genoot hierbij een eervolle onder
scheiding door zijn dapper optreden. Bij den
dood van den heer Venter waren vele kinderen,
kleinkinderen en zelfs eenlge achter-kletn-kln-
deren aanwezig. De overledene is tot aan zijn
laatste levensjaren een vurig patriot geweest,
die zeer veel heeft gestreden voor de vrijheid
van Zuld-Afrika en zijn bevolking.
bil verlies van 'a
anderen vinger
Al ié omstandigheden waren in z’n voordeel.
HU zou zich van avond in het gebouw laten in
sluiten en het geschikte oogenblik afwachten om
z'n slag te slaan. De kantoren van de maat-
sohappü waren op de derde verdieping van een
gebouw van vijf étages. Ongeveer een maand
geleden waren de beide bovenste étages door
een binnenbrand verwoest. Men was nu bezig
daar de schade te herstellen.
De nachtwaker van ’t gebouw verbleef In een
getimmerd hokje op de derde verdieping, be
halve natuurlijk als hU de ronde deed. Dit was
om het uur en de oude praatgrage baas had
daar geen geheim van gemaakt. Zoodoende wist
Ryde dit.
De kans was te mooi, om te laten voorbijgaan,
dacht Ryde. Alle omstandigheden werkten mee.
Maandag en Dinsdag waren de speciale dagen,
waarop de agentdh, die tevens dienst deden als
^'GENLLJK GEZEGOZOULK LVEL
PJWVS-Z4//V/446 /x M£ ER DR(M
OyER MAAKTA WANNEER ER EEN
paar verren nlt.je corpus
GEROKT WERREN. JE HNLT MET
6 RREr&YALS /e TjE VFD
zakenman, genoot een salaris, waarvan hü goed
kon leven, maar was. Jammer genoeg, een spe
ler. In een speelclub geïntroduceerd, was hü
bijna altüd ongelukkig in t spel en bezat ein
delijk niets meer dan schulden.
Op een Dinsdagmorgen kwam hü in 't kan
toor van z’n onmlddellüken chef om over een
polis te spreken. Niemand was daar echter aan
wezig en Ryde stond op t punt van te ver
trekken, toen hü een meisjesstem hoorde zeg
gen: ,.In ieder geval moeten we zien, dat we de
safe geopend krUgen. Er zUn verschillende po
lissen In, welke Ik noodig heb en ook andere
documenten. Het beste zal zün, dat we mijn
heer Monty vragen, ons de combinatie van het
letterslot te geven."
,Jk weet ten minste niet, wat we anders kun
nen doen." antwoordde een andere stem
De stemmen klonken uit een vertrek, dat tus-
schen het kantoor van den chef en van den
kassier lag. Ryde herkende de stem van juf
frouw Balley, de secretaresse van den chef en
van juffrouw Gol. de stenotypiste. HU sloop op
z'n teenen naar het kassiersloket en zag, dat
daar verder niemand aanwezig was, dan de bei
de meisjes. Wanneer hU nu de telefoon van den
lessenaar van z’n chef opnam, zou hü het ge
sprek kunnen aflulsteren. Gerulschloos nam hU
den ontvanger op. Na eenlge oogenbllkken nam
het gesprek een aanvang.
Juffrouw Balley deelde den chef mee, dat de
kassier had opgebeld en gezegd, dat hü een
zware kou had gevat en het hem ónmogelijk
was op het kantoor te komen. Misschien pas na
enkele dagen. Daar mUnheer Monty en de kas
sier Laye de eenlgen op' t kantoor waren, dte
de combinatie van het letterslot van de safe
kenden, vroeg juffrouw Balley. wat er In dit
geval moest worden gedaan.
„Dat ik u de combinatie van het slot geef
antwoordde Monty. „We kunnen het altijd weer
veranderen als ik terug kom. Klaar?”
Monty gaf nu langzaam de letters en num
mers op om het slot te openen. Juffrouw Balley
noteerde; Ryde eveneens. Nadat juffrouw Bal
ley zich van bet toestel verwUderd had, huig
Ryde den haak op, overtuigde zich dat niemand
iets van z'n afwezigheid had bemerkt, en sloop
ongemerkt het kantoor uit. OogenblikkelUk was
in den berooiden speler een plan voor diefstal
gerUpt. Nadat hü in geldelijke moeilijkheden
was geraakt, scheen dit een prachtige uitweg.
Nu hU de combinatie van het letterslot in z'n
Ik luisterde niet, omdat Ik dat alles al
vroeger gehoord had In de kamer van den
Juez van Eerste Instantie. Plotseling zag ik
achter de ruggen van de rü edelen op de bank,
het bléeke, magere gelaat van mijn vader. Ik
was benieuwd welke van zUn voorname vrien
den hem aan zUn plaats geholpen had.
HU knikte mü toe en glimlachte flauwtjes.
Ik knikte eveneens en glimlachte terug,
zou hem toonen, dat ik mü niet bang
maken.
De stem van den rechtsgeleerde zeide:
„Lords en gentlemen van de Jury, hiermede
sluit het Spaansche verslag., dat door de
regeerlng op Cuba werd opgesteld. WU zullen
den officier laten verschUnen van zün
majestelts schip de ..Elephantaan wien de
beschuldigde door de Spaansche autoriteiten
van Havana werd overgeleverd om aldus te be-
wUzen, dat de gevangene de kaper Nichola is
en geen andere. WU komen nu aan het meest
doorslaande bewijs, lords en gentlemen, met
een feit zoo laag.
Er was eenlge tUd voor noodig eer Ik kon
vatten hoe volkomen het Spaansche verslag
mUn ondergang bewerkte. Het was alsof ik.
eenmaal in handen gevallen van den Engel-
schen officier, de Identiteit van Nichola met
geen mogelUkheld meer van mü kon afschud
den.
De aanklager kwam tot de feiten.
Een schip uit Kingston was aan geklampt.
en nu kwam weer de oude geschiedenis op de
proppen. Ik scheen den schoener van Rlo
Medio weer te zien naderkosnen naar de plaats,
Ik begreep zUn bedoeling niet eerder dan toen
een oude man In een heel versleten rok een
boek doorgaf aan een rU personen in een loge,
zoo dicht bü mü, dat Ik hen bUna had kunnen
aanraken. Toen besefte Ik, dat de cipier mü
een wenk had willen geven om tegen de jury
bedenkingen te maken. En tot den hoogste
der rechters riep Ik-
„Ik protesteer tegen die Jury. Die is partUdlg.
Minstens voor de helft zUn het kooplieden uit
West-Indlë.” Er was een opschudding langs
alle rUen. Ik merkte toen, dat wat eerst enkel
een massa van verschillende soorten goederen
geleken had, menschelUke wezens waren, die
mU allen sanzagen. De rechter, dien Ik had
toegesproken keek mU met een paar doffe oogen
aan terwUl hü «ün heel dorre, oude, gerim
pelde handen voortdurend In en uit elkaar
strengelde. De magistraat aan zün rechterhand
riep boos uit:
„Onzin, het Is te laatDe eed wordt hun
al afgenomen U had moeten spreken toen de
namen werden af gelezen." Onder zün pruik
zag Ik een ontzaglUk breed gezicht mat vlam
mende gele oogen.
Ik zeide: „Het is een schandaal. U wilt
mU met alle geweld vermoorden. Hoe kon ik
weten hoe dat allee hier gaat? Ik zeg dat de
jury partUdlg is."
De oude rechter sloot de oogen. opende ze
weer en sprak hügend:
„Gelieve te swUgen. WU zUn hier cm recht
te spreken over u. Hier wordt geoordeeld vol
gens de wetten."
zonnekoning in Versailles nog niet, hoe de
titulatuur van den nieuwen keizer zou zijn.
Deze begeerde, wanneer hem de „Charakter-
major" (zooals hU het zelf noemde) niet be
spaard kon blUven, keizer van Duitachland te
heeten. BismarSk kon dit niet toestaan, want
dan liepen alle potentaten en potentaatjes uit -
de zaal weg. ..Keizer der Dultschers”, vond hü
genoeg, dan spaarde hU gevoeligheden. Groot
hertog Friedrich von Baden redde de situatie
en riep Wilhelm van Prulseij,.,ult als Dultsch
keizer. Ziedend van toorn en knarsetandend
nam Wilhelm glimlachend vol zoetheid zUn
keizerschap aan en verwenschte als zUn ,jü-
lergnüdlgste»Kaiser. König und Herr" Bis
marck. den U«eren kanselier. Deze groote schiep
een rUk. maar een eenheid van illusie. Kris,
kras liepen er vorstelijke strepen door die
eenheid, De voorlooplg laatste
Wilhelm II, glibberde in den wereldoorlog
regeerlng van hollen glans en praal, met
gevolg, dat het ultgemergelde Duitschland.
zich een innerlUke eenheid aan het front van
üzer en bloed in ongehoorden moed had ge
smeed, op een trlesten Novemberdag ontwaak
te, zUn Keizer naar Nederland gevloden zag
en de dozUnen vorstenkronen over de kelen zag
rollen.
SchrUver dezes zat eens te BerlUn In het ml-
nisterleele Kabinet van den toenmaals ‘almachti-
gen Rijksminlster Erzberger. Deze man was de
eenlge geweest, die na de catastrofe van 1918
klaar en helder had Ingezien, dat het RUk één
eenheid moest vormen, wilde het kunnen voort
bestaan in verre toekomst, voor lange tUden. HU
had het niet klaargespeeld. Maar hU legde den
grondslag. Tegen alle klelnstaterU en landjes-
benepenheid In zette hU door de naasting van
spoorwegen, post en telegrafie en belastingen
door het RUk. Dit was de basis.
„Herr Minister hoe komt het, dat u het RUk
niet tot een eenheid kon versmelten, dat al die
staten en staatjes konden voortbestaan?”
„De eenlge schuld daaraan draagt de soclaal-
democratie. Haar functionarissen zijn In 1918
na de ineenstorting in den persoon van staats
presidenten en ministerpresidenten op de nog
warme zetels der vorsten gaan zitten en waren
er met geen stok af te krUgen De roede partU
was toen de alléén volmachtige. ZU saboteerde
de eenheid, die ons als een geschenk schier in
den schoot viel, om der wille van de zoete
Hier leidt men hem aac net aterfboo van
Carloa Het eeneuoel slacht de ultleverine
van Kemn en doet sla Carloa luiat
van la een aanval oo bet hula
Balthaeer door een eoxel wordt eetro,'®D
en stervend Ineen zakt Ala ttMena de oe-
■rafenianleehtiehoden de aandacht .*,****‘o
U vlueht Kemo met Don Balthasars dMh-
ter Serafine en wordt ooaenomen oo het kn-
colache schip ..Lion De Bnseleche koop
vaarder wordt echter achtervolgd en Kemp
in handen van O'Brien. D»»e komt om door
Kemo aan land gaat, valt bil achter weer
verlaat met Serafine en Castro tlJdeHIk bel
da banden van een alulomoorde-.aar en Kemp
wordt van verechiUende misdrijven beschul
digd. weggevoerd mot een KngeUch oorloge-
aohlo).
collecteurs, de rondte deden bU de cllënteele en
het geld inzamelden. Dinsdagavond was dus dc
safe het best gevuld. Ryde wist dat er dan door
al de agenten ongeveer elf duizend dollars wa
ren ontvangen en dat was, vond hij, een te
mooi bedrag om er niet een kleine moeite voor
over te hebben.
Dezen specialen dag week Ryde z'n ge
woonte af. HU woonde In de onmiddellUke n^-
bUheld van de verzekering-maatschappU en vóór
lunchtUd ging hU altUd naar huls. Dezen keer
echter gebruikte hij z’n lunch In een restaurant
en ging er dan op uit om een paar handschoe
nen en wat extra zakdoeken te koopen. Hi, gaf
dien avond het opgehaalde geld aan juffrouw
Balley en zooals gewoonlUk gaf zU hem een I
kwitantie.
Even na half zes klonk z'n opgewekt „goeden
caanschen kaper noemde. Ik za« alles voor ma.
„De beschuldigde kwam langszU In een boot
met zeventien Spanjaarden,” zei hu met
heldere en eentonige stem, terwijl hU mU recht
in het gelaat zag.
Ik riep tegen den ouden rechter: „Edelacht
bare Ik protesteer. Dit is meineedIk
was die man niet. Het was Nicholson, een
Nieuw-Schotlander.”
„Beschuldigde. zwUg!” brulde Mr. baron Gar
row, met hoogrood gelaat.
De oude lord Stowell sidderde: „Eerbiedig
den gang van het proces....”
„Moet Ik mUn leven hooren wegzweren Bon
der tegenspraak?” vroeg ik.
Rillerig wikkelde hU zich wat meer in zün
toga.
„Dat verhoede God.” reide hU; „maar uw
beurt van spreken is nog niet gekomen.”
,.U zweert dat de gevangene dezelfde ta?”
De blonde man richtte op mU den blik van
zUn scherpe, blauwe oogen.
„Om Godswil,” riep Ik, „doe geen meineed,
u bent een fatsoenlUk mensch.”
zweren wil Ik het niet,* zeide hU
Deze uitwendige behandeling is vooral bU
klnderverkoudheden aan te bevelen, omdat re
de maag der kinderen niet van streek brengt,
zooals bU overmatig gebruik van Inwendige
medlcUnen vaak het geval Is
De cipier trok mjj achter het beschot
mUn mouw.
„Wees tegen hem beleefd,” fluisterde hu.
Lord Stowell, van de admiraliteit. D e andere
Is baron Garrow van het gewone gerecht;
een echt beest; hU was het, die dat jonge ding
heeft laten hangen. Terg hem gerust; het komt
er niet opaan."
Lord Stowell wenkte den klerk met den ver
sleten rok verder te gaan en het boek ging nu
langs de rU gezichten der jury van hand tot
hand, terwUl de klerk voortdurend prevelde.
Eensklaps kwam de oude rechter met ver
rassend diepe, Indrukwekkends stem.
uGevangene voor de balie. Ge behoort te
begrijpen, dat wJJ hler KUn om onpartijdig
overeenkomstig de wetten van dit land, recht
te spreken. Wenscht u inlichtingen omtrent
de proceduur van dit hof. die kunt u krUgen."
Ik zeide; „Ik bU)f mU verzetten tegen deze
Jury. Ik ben onschuldig en....”
Brommerig antwoordde
later.” Daarna kraste hU:
beschuldiging
Een stoffige pruik dook
linkerhand, bUna op gelUke hoogte met de bank
der beschuldigden:
„ZUne zeer Katholieke Majesteit had uit
groote genegenheid voor zUn ouden vriend en
bondgenoot zUne Engelsche Majesteit uitgele
verd, het lichaam van den beruchten El
Demonlo, alias.alias.
Den heelen tUd dreunde de rechtsgeleerde
maar verder.
WEET het VTELJUUJE hdvpt\
RAPP/E EEJELCJHAP, £)AN /5 RUN/ET
ALLEEN ZEGGEN JULLIE. MAAR AL i> UOf
VALT z'/y Zx HOMMEL WAT EN JOULE REM l
DAN TE RAKKEN KR/JGEN DAN GEER ui
X^EEN CENT VOOR zNLÈVEn' JT
waar de oude Lunsden en Ik van de kam
panje toekeken om hem langszU te zien schui
ven; Ik meende de bronzen kapers met ledige
handen te zien binnenspringen en belast en be
laden te zien terugwerpen. Alleen bU het ge
val van de Victoria werden de wreedheden
opgesomd. gepleegd door den beschuldigde,
lords en gentlemen van de Jury, een waren
duivel in menschengedaante. zooals wü zullen
bewUzen met behulp van de achtenswaardlgste
getuigen.
De man met de pruik ging zitten en een dik,
blozend man de procureur-generaal be
gon, voor ik goed en wel begreep, wat er
gaande was af te roepen:
Edward Badler,” en de naam verspreidde
zich als een loopend vuurtje door heel de
zaal.
De procureur-generaal bond zUn toga achter
zUn heupen in een bundeltje samen en in een
klein bankje tegenover de Jury verscheen een
jonge, blonde man, met 'n rosslgen baard en
blinkend costuum.
Zenuwachtig maakte hü in verschillende
richtingen een buiging en lachte zachtjes;
daarna keek hü mU met norsch gezicht aan.
„Mr. Edward Badler, u was op den 25sten
Mei eerste stuurman op het schip Victoria...."
De blonde, gebaarde man begon zün geschie
denis te vertellen, de oude geschiedenis over
het schip met zün lading koffie en hout; over
zün goede vaart voorbü de Gran Oaymanos;
de windstilte, die ben overviel op de Cubaan-
sche kust op die en dl» breedte: den overval
van ean «warton schoener, die Och een Maxi-
Weimar behoeven wü hier niet te kenschetsen.
Zü is in werkelükheid en feite .hlstoire contem
poraine”. Zü viel van débacle in débacle. ZU
zaaide den oogst welken Adolf Hitler binnen
haalde, Hitler, die ook „irgend ein andrer” had
kunnen zün. Maar het is nu eenmaal Hitler. Met
dit voldongen feit hebben wü rekening te hou
den. In dien man hebben wU. wat de RUkseen-
heid aangaat, een eenheidslün onverholen te
bewonderen.
De. man maakt historie. HU en zün merk
waardige genooten Goebbels, Goering, Frick
slaan op bükans dilettantisch aandoende wü-
ze maar met verbijsterend resultaat alle droo-
men van klelnstaterU, van monarchistische
machtswellusten kapot en scheppen, schier zon
der merkbare moeilijkheid, de nooit gedroomde
eenheid des Rüks, een schepping, die op heel
het aanzün van Europa een nieuwe karakte
ristiek drukt. Er is een wonder gebeurd Wat een
jaar geleden nog onmogelük was, is nu heldere
en klare werkelükheid. De lex-Frick, Hitler en
genooten is een „ma|fia charta" zonder wéerga
haast in de historie. Haar lapidaire kortheid is
grootsch en van wereldhistorische beteekenls:
„De souvereiniteltsrechten der landen gaan over ïbh^had, was de rest slechts kinderspel,
op het RUk.”
Dat Is de nooit gedroomde eenheid. Zal zjj
duren?
Voorlooplg
Bismarck salueert.
Een dertigtal vroegere vorsten knarsetanden.
En Erzberger glimlacht wüs en vergevend. Hü
alleen bereidde den weg.
schoot
baantjes.”
„Niets meer aan te doen Herr Minister?”
„Voorlooplg niet, maar over een jaar kan ik
misschien een ander antwoord geven.”
Dit antwoord kwam niet meer. Sluipmoorde
naars vermoordden den minister In het Scnwarz-
wald, den minister, die de wegbereider was
voor de eenheid des Rüks.
De trieste geschiedenis van de republiek van
de reparaties verrichtten, vertrokken om 5 uur
Ryde trad een der uitgebrande kamers binnen
en verschool zich achter een stapel hout. Hü
bad geen wapen bü zich, daar hü dit niet noo
dig achtte. Het eenlge, wat hU blj^ich had, wa
ren de handschoenen, wat exra .zakdoeken om
over z'n hoofd te binden, zoodat alleen de oogen
vrü zouden zün en verder een zaklantaarn.
Nu begon echter het meest gevaarlüke van
z'n avontuur, wachten. Om zeker van z’n zaak
te zün had hU de operatie op twaalf uur mid
dernacht gesteld. Na tien uur hoorde hü de
klerken vertrekken en even later de buitendeur
dicht slaan. ElndelUk sloeg het half twaalf. HU
werd wat zenuwachtig. Vüf minuten vóór twaalf
maakte hü zich gereed voor het werk, zoodra
hü hoorde, dat
de lift met den
nachtwaker naar
de vierde etage Lje CreiURS-
kwam, aloop hü I
als een kat naar ft 1111WT
de derde. Daar i SlUlVer j
^ekoinen Ix^nd
hü de zakdoeken voor en deed de handschoenen
aan.
Nu kon hU rustig aan 't werk gaan. Met en
kele passen was hü bü het loket en er daarna
door heen geklommen. Eerst doorzocht hü een
kleerenkast. waar hü een ouden koffer van een
der agenten had gezien en dien hü wilde ge
bruiken otn het geld gemakkelüker mee te ne
men. Een minuut later was hü bü de safe en
had, met gebruikmaking van de afgelulsterde
combinatie, deze spoedig open. Eerst legde hü
de tasch met banknoten In den koffer en daar
na begon hü de sakken geld leeg te schudden.
Toen hü den koffer wilde sluiten, viel zün oog
op een klein zakje in den hoek van de safe.
Hü greep het zakje en wilde ook dit leeg schud
den, doch enkele muntstukken vielen over den
grond en daar hü niets wilde achterlaten, liet
hü zich op de knieën neer om deze te zoeken
Behalve enkele zilveren dollars vond hü ook
een nieuw stulverastukje.
„Dat Is aardig,” mompelde hü. ,Dat is mün
geluksstulver en die behoeft niet bü het andere
geld, doch krügt een plaatsje In m'n zak.”
Hü sloot de safe en nam s'n koffer op. Alles
ging naar wensch en hü verliet het kantoor.
Beneden gekomen, zocht hü z’n weg door een
tuimelraam van een closet, dat in een nauw
zijstraatje uitkwam. Eenmaal bulten voelde hü
zich prettig gestemd. Hü had het karwei naar
behooren volbracht.
Op z'n kamer gekomen, verborg Ryde dc ge-
heele vangst onder z'n bed In een grooten hut
koffer en ging naar bed. Den volgenden morgen
bereikte hü het kantoorgebouw om negen uur.
Het was het gewone uur, waarop hü altüd ar
riveerde. Op z'n weg naar 't kantoor, dacht hü
er aan. dat het strookje papier met de letter
combinatie nog steeds In z'n zak was. Hü ver
brandde het bü het aansteken van een sigaret'
BU z’n nadering zag Ryde. dat verschillende
van z’n collega’s reeds In druk gesprek met el
kaar stonden. Uit de brokstukken die hü op
ving, maakte hü op. dat allen verbaasd en ont
steld waren over den diefstal. Een der heeren
verklaarde, dat de detective boven had gezegd,
dat deze Inbraak onmogelük door één persoon
kon zün volvoerd. Alles wees er op, dat hier ge
routineerde Inbrekers hun slag geslagen had
den. Twee detectives hadden de zaak inahanden
en waren reeds het onderzoek begonnen. Een
van hén ging naar het kassiersloket en Ryde
volgde hen doodonschuldig en nieuwsgierig. Juf
frouw Balley sprak opgewonden tot drte heëren.
Een van hen was z’n chef, münheer Monty, die
zei:
,4a. Ik zelf heb de combinatie van het letter
slot per telefoon aan juffrouw Balley gegeven.
Ik kon gisteren niet komen. Maar het is idioot
haar te verdenken.”
Waarop Juffrouw Balley verklaarde, dat zü-
onmiddellük, nadat ze het nummer in haar ge
heugen had gegrift, het strookje papier, waarop
on dit blad «tin ingevolge de vernekertngrvoorwearden tegen f Qfïnfl bij levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f bij Min ongeval met f OCfï bij verlies van een hand 9C oü wllee van oen f EA bij een breuk van f En
ongevallen verzekert voor een der volgende ultkeerlngen f OUUU-~ verlies van belde armenTbelde beenen of belde oogen I IÜU.I doodelljken afloop f AsIV- een voet of een oog f 14v.-aulmol wyavlnger f Viz.“been of arm I
e eenheid van Duitachland is altüd een
utopie geweest. Naar het scheen een
onbereikbaar Ideaal. De geschiedenis
ligt open. Een In zich zelf verscheurd land was
altüd Germanje. Het „Heilige Römische Reich
Deutacher Nation” was altüd een eerbiedwaar
dige, maar vrome fictie. De Luthersche retor
matie verscheurde het denkbeeldige rük In
talloore brokken. Overgeleverd aan West- en
Oost-Europeesche aspiraties en ambities
«wenkte het naar allerlei richtingen, tot Na
poleon het rüp vond, om bet geheel te ver-
morrelen. Main- en Rünlinles werden nood-
JOtsstrepen. Het vaderlandsch élan na den val
van Napoleon was niet veel meer dan een his
torische groteske. De bloem der natie. Goethe
aan de spitse, geloofde niet aan Duitachland.
geloofde niet aan de mogelUkheld van een In-
nerlüke verbondenheid van al wat Dultsch
was. Hü. het wereldgenie, was minister en
kamerheer van een der dozünen Duitsche po-
tentaatjes en voelde zich als zoodanig zóó
danig, dat hü de grootere staten en staatjes
rondom hem in de algemeene „Helmath"
haatte. Vooral Pruisen. Zestig jaren na Napo
leon was alles nog romantiek op staatkundig
gebied In Germanje. De „duodezpotentaten"
van een dertigtal konlnkrüken, groothertog
dommen. hertogdommen en vorstendommen en
vrüe Hansasteden waren almachtig en lever
den statisten en helden voor oud-Heidelberg-
ache Karl Heinz-figuren en «erentasimus stond
in glorie van den alledaagachen dag en de
aimplicisslmusanecdote.
Een door alle potentaatjes en aanvankelük
door heel het volk gehate en geminachte me
neer von Bismarck was tegen den wil van zün
„allergnadlgste König und Herr von Preusaen”
minister-president geworden. De omstandig
heden lieten den Prulsenkonlng „leider" geen
andere keuze. Het was natuurlek zeer welkom,
dat deze heer von Bismarck den vrijheids
ideeën van 1848 den bodem insloeg en bet zoo
genaamde absolute koningschap als ideaal
stelde, wanneer het althans In zün. des eer
sten dienaars van den staat, schaduw en be
leid beliefde te blüven staan. Maar wat wilde
deae man meer? Hü voerde voortdurend oorlog,
annexeerde voor Pruisen Sleeswük-Holsteln.
rekende af met de wilden in Hannover, ver
sloeg Oostenrtjk en bood het een vrede asn.
zóó gunstig, dat Wtlhelm van Pruisen zich
dood ergerde. Deze Imaginaire heldenvorst be
greep niet, dat Bismarck de Donau-monarchie
noodig had voor zün voorgenomen drie-bond:
Duitschland, Oostenrük-Hongarüe. Italië. Hü
begreep ook niets van het brandende verlan
gen naar Duitsche eenheid, dat In een Teu-
toonschen Titaan van groot, reusachtig groot
formaat als Bismarck was steeds Intenser
kracht aannam. De oorlog met Frankrük
van 1870 werd geforceerd. De derde Bonaparte,
meer nog de eerzuchtige Eugénie dansten naar
de püpen van den oer-Germaan. die H<
Bismarck was.
De val sloot. Natuuxlük was Pruisen over
winnaar, maar Bismarck wilde geen overwin
ning van Pruisen, maar van Duitachland.
De boeken der historie leggen er getuigenis
van af- hoe deze üzeren man heeft letter-
lük moeten huilen en smeeken. om den
konlng van Pruisen te bewegen keizer te wor
den, hoe hü de latere „loyale” bondsvorsten
letterlük moest omkoopen. Ludwig van
Beieren, den tot over zün ooren in de schuld
stekenden, schier faillieten, aan de spite, om
toestemming tot de keizerskroning In Versail
les te verkrügen. Tot op het allerlaatste oogen-
bük wist men in de Spiegelzaal van den
de
nog na
münheer
;sH
„Neen, zweren wil Ik het niet," zeide hij
langzaam, „ik denk dat hü het to. Maar toen
had hü natuurlük zün gezicht zwart ge
maakt.... Toen ik hem aan het Theemsge-
rechtahof zag, dacht ik het heel stellig; en met
t Spaansche verslag daar’ nog bü, zie ik niet
In, Bat er nog plaats kan zün voor twüfel
„Het Spaansch verslag maakt deel mt van
et complot/’ zei Ik,
lWordt vervolgd).
Eenlge minuten later kwam juffrouw Balley
tot een groep agenten, welke in druk gesprek
met elkaar stonden.
„Kunnen de heeren me ook aan wat klein
geld helpen? Direct komen de ktonten en we
moeten onze verplichtingen nakomen, ook al to
er ingebroken. In den namiddag als i
binnenkomt, kunnen de heeren het
krUgen."
Verschillende der aangesproken heeren ledig
den hun zakken om juffrouw Balley uit de ver-
legénheld te helpen. Even later kwam ook
bü de groep, waar Ryde bü stond.
„Vooruit heeren, helpt u ook een handje, u
münheer Fraser en u münheer Ryde.”
„Natuurlük." klonk het. en leder begon haar
te geven wat hü maar kon missen.
Ze was haar geld tellend, bü münheer Monty
gekomen.
•Bé!” riep ze verwonderd. JA
Monty, dat is uw geluksstulVÉrI”
„Van wien heb u dien ontvangen?” vroeg de
chef.
„Van münheer Ryde."
„Weet u dat zeker?"
„Natuurlük, een minuut geleden gaf hü me
het geldstuk.”
Monty wandelde weg
detective.
„Deze stuiver,” legde hü uit, „werd me door
een vriend gegeven. Kük, aan de eene züde is
het gewone beeli^ van den president, aan den
anderen kant zün de letters F. F. M. gegraveerd.
Het zün m'n Initialen, er zün dus geen 2 exem
plaren van. Iedereen wien het geoorloofd to In
de safe te komen, wist, dat hü daar In een klein
zakje geborgen lag. Hü is daar nooit uitgeno
men. daarvan ben ik overtuigd."
..Hü was daar gisteravond nog,” verklaarde
Juffrouw Balley.
„We beginnen lederen morgen met 18 dollars
In de lade,” hernam Monty, „bü dat geld to al
tüd deze stuiver, zoodat juffrouw Balley
zekerheid kon hebben., dat dit er gister
was. Nu vinden we dien stuiver
Ryde.”
Ryde kreeg een gevoel alsof hü door den
grond zakte.
Al de agenten hadden zich rondom hem ge
schaard.
„Ik denk, dat het beste to den man mee te
nemen naar z'n huis.” sprak een der detectlven.
„Deze stuiver Is een doorslaand bewüs; we hoe
ven hier niet verder te zoeken.
Zoo gebeurde het en spoedig had Ryde een
volledige bekentenis afgelegd.
Drie uur later, toen hü in de cel zat, «el de
detective tot Ryde: ,4e deedt verkeerd, vriend;
dat was een geluksstulver, maar niet voor jou.
Dat had Je moeten bedenken. Had je daar met
je vingers afgebleven, dan zou het een heele
toer geweest zün, om je te vinden.”
daar' nog hü. «ia Ik Biet
it er nog plaats kan zün voor twüfel.''
van
het complot,'
l'
