De deugd
het midden
I
4
De
man
I
I
met de „geheimen”
Medische Kroniek
in
MEN KWEEKT ONRUST
I
L i
ZATERDAG 3 FEBRUARI
LEEKEPREEKEN
Steun voor gewassen
GOUD NAAR AMERIKA
Gunstige uitkomsten
VEETEELTREGELING
I
DE VORST EN HET IJSELMEER
sd,
GELDLEEN ING AAN NED.-INDIË
OP VRIJE VOETEN GESTELD
PASTOOR G. RENTINCK
Rijke fantasie bij N.S.B.
Mededeelingen van minister
Ver schuur
BISSCHOPSWIJDING
MGR. COBBEN
TEELJREGELING
AARDAPPELEN
Man met „geheimen”
bleef zoek
DE BLOEMENTEELT IN HET
WESTLAND
EFFECTENONDERPAND
VERKOCHT
MS
Niet toepasselükop fabrieks
aardappelen -
Communistische complotten, waar
van by een nauwkeurig onder
zoek niets waar blykt
te zyn
Bezyden de waarheid
Nieuwe geruchten
Een interessante patiënt
1
HOMO SAPIENS.
i
O]
■V
de
in Ni
C.C,
de
TH. H. SCHUCHTTNO
l
I
De toestand van Pastoor O. Rentinck te Ach
ieve ld is niet achterultgapnde en de bloedver
giftiging zelf heeft een niet ongunstig verloop.
Op het oogenblik bestaat een gegronde hoop,
dat ook de hartzwakte, die reeds gerulmen tijd
groot gevaar oplevert, zal worden overwonnen.
Echter blijft de toestand gevaarlijk en de pa
tiënt moet nog absolute rust houden.
Het is te wenschen, dat aan deze ongeronde
berlchtenverspreldlng ten spoedigste een einde
komt.
In dit onderhond had dese man hem mede
gedeeld, dat er een plan bestond om een aan
slag te plegen op den Telegraafdienst te Rot
terdam. De bedoeling was om de hoofdleidingen
door te zagen, zoodat <|e Maasstad geheel te
lefonisch geïsoleerd zon zijn. Op dien zelfden
avond zouden in verschillende deelen van die
stad op een afgesproken uur relletjes worden
veroorzaakt.
vijandige politieke partij, die steeds tegen de
N. 8. B. ageert.
l
Zooals de heer R. ue in de vergadering van
de N. 8. B. had voorgedragen, was dit meeren-
deete bezijden de waarheid.
De heer R. was op het hoofdbureau gekomen
met de tijding, dat er een man bü hem was
geweest, dien hij van uit zijn schooljaren ken
de. zijn naam wist hij niet meer te herinneren
hij meende, dat diens naam met 8 begon, doch
zeker kon hij alt niet meer neggen De afspraak,
dat een rechercheur dien avond bü hem zou
komen, was Juist en dat de rechercheur ver
hinderd was. was ook waar Toen echter de
rechercheur zich den volgenden dag naar den
heer R. begaf. Het hij den politieman weten,
dat het heelemaal niet erg was. want de man.
die de „geheimen” zou mededeelen. was bij
hem voor de tweede maal niet teruggekomen
Naar aanleiding van het bovenstaande heb
ben wjj een persoonlijk onderzoek naar de
ftilstheid ingesteld. Er was ons ter Oure geko
men, dat de heer R. ook in Dordrecht op een
vergadering deze zelfde feiten zou hebben me
degedeeld.
Op het Hoofdbureau van Politie in Dordrecht
kon men ons de verzekering geven, dat van het
bovenstaande bij de Dordtsche Politie niets be
kend was.
begroeting voor het dienstjaar 1933, dient het
zevende hoofdstuk A dier begrootlng te worden
gewijzigd en aangevuld met artikel 30, waar
op meergenoemd bedrag in uitgaaf kan wor
den gebracht.
De heer R. heeft op het Hoofdbureau van Po
litie alleen gesproken over aanslagen, die men
van plan was te doen op den Telegraafdienst
te Rotterdam; over een leegstaand huis. SM re
volvers en het vervoer van deze wapens naar
Amsterdam, daarover is door hem geen woord
gerept.
Over een vergoeding van 40 gulden is door
den heer R. totaal niet gesproken. „Hiervan,"
aldus Mr. Enthoven. ..zijn officieels rapporten
vergadering werd gehouden en de rechercheurs opgemaakt. Toen ik kennis kreeg van netgeen
Voorts deelde deze man hem mede, dat hij
wist, dat in een leegstaand huis te Rotterdam
een 800 gesmokkelde revolvers zouden zijn op
geslagen. HU deelde dit den heer Roelofsen
mede, omdat hü wist, dat deze N. S. B.-er is en
hij zelf ook wel voor deze richting gevoelde,
doch gezien de slechte tUden. moest hü voor
deze „tip" ook een geldelUk voordeel hebben en
vroeg hiervoor 40 gulden. Zouden deze hem
worden uitbetaald, dan zou hü nadere aanwU
zingen geven. De heer Roelofsen vertelde ver
der, dat hU tegen den man had gezegd den vol
genden dag terug te komen, en dat hü zich
naar het Hoofdbureau van Politie had begeven
om deze mededeelingen, die hü van den man
ontvangen had. ook de politie te verstrekken.
Met de politie maakte hU een afspraak, dat er
den volgenden dag op het tüdstlp. dat de man
bü hem zou komen, een rechercheur In zfjn wo
ning aanwezig zou zün, dien hU in de gelegen
heid zou stellen om het gesprek, dat tusschen
hem en den man gevoerd werd, af te luisteren.
Van de 40 gulden vergoeding sprak hU
politie toen nog niet.
Den volgenden dag kwam de man van de
„Geheimen" op den afgesproken tijd, doch, zoo
deelde de heer Roelofsen mee, de politie zwam
niet.
Op desbetreffende vragen van het Kamerlid
Lovink heeft minister Verschuur het volgende
geantwoord:
Voor de tarweteelt zal weder 1/3 deel van het
bouwland mogen worden benut, terwijl de richt
prijs van f 13 zal worden verlaagd op een nader
vast te stellen bedrag.
De verbouw van rogge en gerst zal niet wor
den gelimiteerd, terwijl voor den te verleenen
steun voor deze producten het bedrag nog na
der zal worden vastgesteld.
Er zal, om te voorkomen, dat het areaal de
hoeveelheid van het vorige Jaar zal overschrij
den, voor aardappelen een teeltbeperking gel
den van 100 pet. van 1933. terwUl in den geest
van de voor 1933 getroffen maatregelen steun
zal worden verleend. Indien zulks noodlg mocht
blijken.
De regeling van vlas zal in hoofdzaak overeen
komen met die van het Jaar 1933.
De beslissing ten aanzien van suikerbieten zal
zoo spoedig mogelijk worden medegedeeld.
Naar wjj vernemen, zal. in verband met het
advies door de Centrale Commissie inge
volge art. 37 der Landbouwcrisiswet uitgebracht,
door de Regeering een teeltregellng voor aard
appelen worden uitgevaardigd, waardoor uit
breiding van deze cultuur in 1934 zal worden
voorkomen
De heer Roelofsen verzocht den man nog
eens terug te komen. „Ik begaf mij," aldus
spreker, .opnieuw naar het hoofdbureau van
politie om mijn verbazing te kennen te geven,
dat men s*ch niet aan de afspraak had ge
houden, om op het afgesproken uur een
rechercheur te sturen." Hier deelde men hem
echter mede dat dit onmogelijk was, daar er
dien avond juist een groote communistische
De Rechtbank wees elschers vordering af
uit oeverweging, dat eischer door zijne gedra
gingen, zoo niet uitdrukkelijk, dan toch feiteHjk
den gedanen verkoop had goedgekeurd, voor is
ook, omdat eischer door de thans gevolgde wijze
van verkoop geen schade had geleden, immers
eischer niet gesteld had. dat verkoop door ma
kelaars ter beurze voordeellger voor hem zou
zUn geweest. Verder overwoog de Rechtbank
nog. dat den eischer zijn vordering niet kon
volgen, nu hü in gebreke was gebleven het
bedrag van zijn debetsaldo aan te bieden. Voorts
achtte de Rechtbank eene vordering tot afreke
ning volgens den koers der dagvaarding ge
heel willekeurg en ongegrond.
Men wist ons hier echter mede te deelen.
dat deze geheele geschiedenis zich te Rotter
dam had afgespeeld. W|j begaven ons daarom
Vrijdagavond naar Rotterdam, om zoo mo
gelijk een onderhoud te hebben met den hoofd
commissaris Hoewel wij op een zeer ongelegen
tUdstlp kwamen, stond mr. Enthoven, de nas
benoemde hoofdcommissaris van deze gemeen
te. ons zeer welwillend te woord en was bereid
ons alle mogelUke inlichtingen te verstrekken.
Toen wU hem het bovenstaande mededeelden,
antwoordde hü, dat deze zaken hem volkomen
bekend waren.
H. H. K. te Dordrecht, wiens aanhouding wü
gemeld hebben, is thans weer op vrije voeten
gesteld, tegelijk met de belde andere Dordtena-
ren 8. en v. D. Tegen deze laatste twee heeft,
volgens het „Volk”. K. een aanklacht ingediend
wegens valsche beschuldigingen in verband met
de beweringen in zake K.'s „onthullingen" over
beraamde spoorwegaanslagen in Nederland.
De vorst der laatste paar dagen doet haar
invloed reeds weer gelden op het scheepvaart
verkeer over het IJselmeer. Ofschoon zich op
het oogenblik nog geen ernstige belemmeringen
voordoen, wordt gevreesd, dat. als er geen spoe
dige wending in de vorstperiode intreedt, de
ijsmassa's in het IJselmeer weer spoedig aan-
eengevroren zullen zUn.
Volgens de VrUdag bU den gemeentelijken
havendienst Ingekomen berichten, is de zeil
vaart om Schokland reeds niet meer mogelük.
De heer R. meende, dat hü op de Kruiskade
woonde en een nauwkeurig onderzoek op deze
kade Ingesteld bleef zonder resultaat. Ook op
het Bevolkingsregister konden wU geen nadere
aanwUzingen van den man met de ..geheimen"
vinden. WU hadden ondertusschen den Hoofd
commissaris van Amsterdam van een en ander
in kennis gesteld, zoodat men met eventueele
voorvallen rekening kon houden. Wat nu den
heer R. aangaat. Is het mUn meenlng. dat deze
heer over zeer rijke fantasieën beschikt De
kringleider van de N. 8. B. te Rotterdam, de
heer Overwün. met wien ik naar aanleiding van
een en ander een onderhoud had. scheen niet
graag alles.'wat de heer R. op de vergadering
gezegd had. voor zUn rekening te willen ne
men. HU Het echter blUken, dat toch niet alles
onjuist zou zijn geweest.
Er<-bereikeh de politie de laatste weken her-
haaldelijk geruchten over sabotage-gevallen,
welke in uitzicht gesteld worden: ieder geval
laten wü opnieuw onderzoeken, doch het loopt
meest op looze geruchten uit; het veroorzaakt
den rechercheurs zeer veel werk, doch al zou
den wU op de honderd kennisgevingen slechts
eenmaal succes hebben, dan zou ons dit toch
niet weerhouden, de thans gevolgde taktiek te
blUven doorzetten. De meest dwaze geruchten
doen de ronde, waarvan wU enkele dagen ge
leden wederom ondervinding hebben opge
daan. WU werden herhaaldelUk opgebeld, of
het waar is. dat een directeur van een bekend
Theaterconcern gearresteerd zou zün. Alle
grond tot de bevestiging van deze vraag ont
brak ten eenenmale. Hoe men aan de praatjes
komt, is een raadsel. Gisteren Uep te Rotter
dam het nlepws. dat een bekend vleeechexnor-
teur eveneens in arrest is genomen. WU wer
den hiervoor zelfr herhaalde malen opgebeld.
Ook dit bleek weer van A tot Z verzonnen.
In een voor het bankiersbedrüf actueel geval
is door de Rechtbank en het Gerechtshof te
's-Gravenhage uitspraak gedaan.
Een bankiersfirma had van een harer cliën
ten, wiens rekening onvoldoende gedekt lag.
het onderpand verkocht, zonder daarbU in acht
te nmen het voorschrift van art. 1201, 2e lid
B. W. (verkoop door tusschenkomst van twee
makelaars). Op dezen grond nam de cliënt met
de hem gezonden afrekening geen genoegen en
dagvaardde dienvolgens den bankier tot terug
levering van gelijksoortige waarden als het
verkochte onderpand, althans vergoeding van
de geldswaarde dier stukken, berekend naar
den koers op den dag der dagvaarding tot een
bedrag, nader vast te stellen bü staat, hierbü
tekening houdende met het op den dag van
den verkoop nog bestaande saldo tegoed ten
gunste van gedaagde.
Voor eischer trad als advocaat op mr. Dek
ker. terwijl mr. Hombrólk als advocaat voor den
gedaagden bankier occupeerde
de heer R. in de vergadering had medegedeeld
idit werd mjj gerapporteerd door rechercheurs,
die de vergadering hadden bUgewoond) heb ik
alle pogingen in het werk laten stellen om den
man. die al deze „geheimen" wist, te doin op
sporen.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging en
verhooging van het zevende hoofdstuk A. der
RUksbegrooting voor het dienstjaar 1933.
Ter toeliching word o. m. medegedeeld:
Krachtens de Derde Leenlngwet 1932. is aan
gegaan de 4pct. Staatsleenlng 1933. Uitgegeven
tot den paxlkoers. met 40-jar. aflosslngstermijn,
heeft deze leenlng gediend tot conversie van
voormelde 5 pet. leening en om uit de overige
door haar tegeldemaking verkregen gelden,
onder voorbehoud der wettelijke machtiging,
een bedrag van f 115 millioen op overeen
komstige voorwaarden aan Ned.-Indië ter leen
te verstrekken.
Ter verkrijging van de verelachte machtiging
ten einde de uit voormelde overeenkomst
voortvloeiende betaling van f 115 millioen te
kunnen regulariseeren ten laste van de Ruks-
V
Escher gng van dt vonns n hooger beroep en
het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft ttans
met verwerpng van elscers aangevoerde grie
ven. het vonnis der Rechtbank bevestigd, daar
bU nog overwegende, dat het surplus inder
daad onvoldoende was. alsook dat eischer tot
teruglevering van de verkochte waarden en
fondsen niet de onrechtmatigheid, doch de
nietigheid van den verkoop had beooren in te
roepen.
personen van verschillende richtingen zich er de
laatste maanden mee bezig houden, een onrust
in ons land te kweeken.
Het volgende geval kwam ons ter oore:
In een openbare vergadering te Rotterdam,
gehouden door de N. 8. B. in een café aan d"n
Dlergaardeslngel werden door den spreker op
deze vergadering, den heer H. Roelofsen, eenige
mededeelingen Inzake den Amsterdamschen te
lefoonbrand gedaan, die groot opzien baar
den. Spreker deelde mede, dat er eenige weken
voor den brand een persoon bU hem was ge
komen. dien hU goed kende Deze man deelde
hem mede, aat hü „geheimen'- wist van een
hoop en vermetel vertrouwen; de matigheid
door gierigheid en gulzigheid. Wanneer wij dit
van alle deugden aannemen, laten wü het ook
van de kulschheld doen; naast de onkuischheld
kent men ook haar andere schaduwzUde: de
preutschheld. Ook hier ligt de ware deugd in
het midden.
Na den brand in de Amsterdamsche Telefoon
centrale doken steeds geruchten op. die niet of
heel moeilük te controleeren waren, maar die
tot ondergrond hadden, dat er in de hoofd
steden van ons land door uiterst llnksche groe
pen plannen zouden bestaan, om Gemeentelijke
Overheidsbedrüven en ook RUksinstellingen te
sa bole eren.
De telefoonbrand was nu ruim 5 weken ge
leden en nog steeds houden deze geruchten aan;
de laatste dagen zelfs hebben deze een sterker
vorm aangenomen. De politie kreeg herhaal-
delUk en van verschillende zijden zoogenaamde
aanwUzingen. doch hoewel de recherche iedere
zaak nauwkeurig naging, was het resultaat van
het onderzoek nihil, ja zelfs de meeste aan
duidingen bleken geheel valsch te wezen Zoo
als we reeds eerder mededeelden, heeft de
hoofdstedelijke politel nooit voor het uitbreken
van den telefoonbrand eenige voorafgaande
waarschuwingen dat dit zou gebeuren, ontvan
gen.
Er bereikte ons echter een nieuw sensatio
neel gerucht, dat wü de moeite waard vonden
eens persoonlük te onderzoeken en dit onder
zoek en besprekingen, die wü VrUdagavond met
enkele polltle-autorlteiten hebben gehad, heb
ben onzf meenlng versterkt, dat politiek gezinde
Dit speet hem zeer, omdat de man hem nieu
we mededeelingen had te doen en wel. dat de
plannen van sabotage te Rotterdam niet zou
den doorgaan, doch dat er een aanslag be
raamd Was te Amsterdam. Ook de revolvers
zouden vil het leege huls te Rotterdam met
luxe auto’s worden overgebracht naar de hoofd
stad.
De „Volkskrt." heeft van de famlUe Cobben
vernomen, dat de plechtige bisschopsconsecra-
tie van Z. H. Exc. Mgr. Gulll. Cobben, apos
tolisch vicaris van Finland, op nader te be
palen dag zal plaats hebben in het Juvenaat
van het H. Hart te Bergen op Zoom, waarvan
hü de eerste student is, die tot de bteschoppe-
lUke waardigheid wordt verheven.
Mgr. zal dezer dagen van Abo naar Neder
land afreizen.
In het Westland worden momenteel enorm
groote hoeveelheden 'tulpen aangevoerd, die
in tegenstelling met zooveel tuinbouwproducten
in het afgeloopen seizoen vlot worden ver
handeld.
Zoo werd In de afgeloopen week aan de Cen
trale Westlandsche Bloemenve.llng te Honse-
lersdük ruim 51.000 dozün tulpen aangevoerd
en zelfs nog 13287 Am. anjers.
De noteerlngen voor de tulpen zün dit jaar
zelfs nog hooger dan In 1933. Zoo werd toen b.v.
voor de Copland, die een beteekenend deel van
den aanvoer uitmaakt, van 12 tot 18 cent per
dozün besteed, terwül nu prijzen van 25 cent
gelden. Ook voor de andere tulpensoorten zün
over het algemeen de prüzen hooger dan in t
vorig jaar.
Een belangrijk deel van dezen tulpenaanvoer
vindt afzetgebied in het binnenland en de
straathandelaren kopen beteekenende partüen
aan de veilingen.
Maar ook worden flinke hoeveelheden dit Jaar
naar Engeland verzonden, ten spUt van de hoo.
ge Invoerrechten die betaald moeten worden.
Er blükt echter een goede vraag naar het
Hollandsche product te" bestaan. Deze gunstige
uitkomst van de tulpenteelt maakt weliswaar T
verlies dat de Westlandsche tuinder het afge
loopen Jaar heeft geleden, niet goed, doch komt
hem wel goed te stade.
In twee extra vliegtuigen van de KLM
arriveerde vandaag op Croydon büna 1 mil
lioen pond sterling aan goud uit Amsterdam,
dat terstond per trein naar Southampton werd
vervoerd, 'er verscheping naar Amerika.
Ik vraag mjj zelf af. aldus besloot de heer
Enthoven. wie de verspreiders sün van derge
lüke onwaarheden en wat men er mee voer
heeft. Er wordt een nerveuze stemming mee
beoogd en het geeft de politie een hoop last.
De menschen. die In openbare of gesloten ver
gaderingen dergelüke sensationeele doch on
ware mededeelingen doen, geven hiermede
blUk zeer weinig verantwoordelUkheldsgevoel te
bezitten.
hiervoor bccchikbaar moesten blüven. Ook
deelde spreker toen de politie mede, dat de
man zün geheim voor 40 gulden wilde ver-
koopen. De politie vond dit bedrag echter te
hoog en schonk er verder geen aandacht aan.
„Ik heb na dien tüd”. aldus spreker, „niets
meer van den man, die de mededeelingen deed
gehoord en ook de politie scheen geen Interesse
meer voor de zaak te hebben."
-a r enlfce zieke zou schrikken. Indien hü
IVl hoorde, dat hü een interessante patiënt
1'1 was HÜ zou vreezen, dat de dokters
weliswaar zeer vrlendelük en voorkomend zou
den zün. maar hem zün ziekte zeker wel iets
langer zouden laten behouden, dan strikt nood-
zakelük was, aUeen al om beter van het inte
ressante te kunnen genieten. Hü zou natuurlük
in dit opzicht de grootste vrees koesteren voor
zeer geleerde dokters en professoren, want de
gewone huisdokter wordt geacht de genezing
op den vóórgrond te plaatsen en het Interes
sante minder op prüs ta stellen.
Zulk een Interessante patiënt is kort geleden
behandeld door drie Parüsche dokters, die van
hun bevindingen verslag gegeven hebben in een
der laatste afleveringen van de „Revue de
Médiclne”. Hü was 68 jaar oud. toen hü onder
behandeling kwam, maar vertelde, dat hü in
de laatste jaren zoo nu en dan last had van
een soort galkolieken. die echter na drie dagen
rust en gebruik van laxeermiddelen weer ver
dwenen. Maar toen hü ook een lichte geelzucht
kreeg, kwam hü in handen der geleerden. Het
bleek, dat hü veel temperatuursverhooging had
en dat de ontlasting ontkleurd was. De streek
van de galblaas was gevoelig en de galblaas
zelf voelbaar. Het was vrü duidelük. wat de
oorzaak was van dit lüden. Immers, de ontlas
ting is ontkleurd, en dus komt er geen gal in
de ingewanden; m.a.w. er is een verstopping
van de gal wegen; vandaar ook de geelzucht.
Bovendien is er koorts, dus waarschünlük is er
tevens een ontsteking aan de galwegen.
De patiënt, die tevens een zwak hart had,
wordt, zooals men dat noemt, conservatief be
handeld. HU krügt een leverextract voor de le
ver en andere preparaten voor het hart. De
toestand wordt beter, na 14 dagen is de tem
peratuur normaal, doch de geelzucht blüft en er
is geen sprake van dat de gal vrüen afvloed
heeft naar de Ingewanden. Het moet dus wel
een steen zün, die de galwegen verstopt.
Na enkele dagen komt er weer koorts, met
een koude rilling; en dit herhaalt zich verschil
lende malen. De patiënt vermagert snel en men
besluit, ondanks het feit, dat met een Röntgen
foto niets te vinden was, den patiënt te ope-
reeren, en de chirurg verschünt op het tapüt.
De patiënt wordt geopereerd, maar men is nog
geen kwartier bezig met de operatie, of ,Jiü
wordt slecht", en men beëindigt de operatie
zoo spoedig mogelük De galblaas is geopend,
maar daar werd niets gevonden; er bleef geen
tüd over om de hoofdgalwegen na te gaan.
De bouw van de galwegen is in X kort als
volgt. In de lever wordt de gal afgescheiden In
duizenden füne kanaaltjes, die zich ver-
eenigen tot grootere gangen en ten slotte
komt alle gal tezamen in één groote galgang,
de levergang genaamd. Deze Jevergang verlaat
de lever aan de onderzüde en splitst zich dan
heel spoedig in twee gangen; de buitenste gaat
naar den darm, en voert dus de gal naar de
Ingewanden, waar zü dienst doet om het voed
sel, jn speciaal het vet te helpen verteren; de
rechtsche gang voert naar de galblaas. Wan
neer men deze structuur der galwegen kent,
worden meteen vele dingen begrüpelük. Men
kan b.v. d. galblaas wegnemen en dan blüft
toch de regelmatige alvloed van de gal door de
levergang en de llnksche aftakking naar den
(twaalfvlngerigen) darm gegarandeerd. Het is
duidelük. dat wanneer een steen den galstroom
totaal afsluit, dese steen zitten moet in de
levergang of in de llnksche aftakking. Wanneer
de steen In de rechtsche aftakking gelegen is,
kan de galstrocm gewoon doorgaan, maar de
galblaas zelf staat dan niet meer in verbinding
met de andere galwegen. Indien er daar dan
een ontsteking komt, hetgeen in die omstandig
heden gemakkelük gebeurt, zwelt de galblaas op,
wordt pünlük. de patiënt blüft kolieken, en toch
gaat de gal haar gewonen gang.
Dit alles dient tot begrip van de verdere
behandeling van den patiënt. De galblaas was
geopend en de opening werd aan de operatie-
wond (huid- en splerwond) vastgehecht, zoodat
de Inhoud van de galblaas naar bulten kan
stroomen. Men maakt dit gaatje natuurlük zoo
klein mogelük en brengt er een buis in.
Na de operatie blükt, dat alle gal van den
patiënt wegvloeit door de buis, dat de geelzucht
verdwünt, dat de ontlasting ontkleurd blüft;
en ook de koorts is weg. Nu is de zaak natuur
lük geheel duidelük. patiënt heeft een verstop
ping. waarschünlük door een steen, aan de
llnksche aftakking. De gal kan dus wel uit de
levergang vrüelijk naar rechts naar de galblaas
gaan, maar niet naar links, niet naar den
darm. Doordat de gal vrüen afvloed heeft door
de galblaas naar bulten, verdwünt de geelzucht
en verdwünt de koorts. Tot zooverre is er aan
dezen patiënt eigenlük niets büzonders, alles
is heel gewoon.
Het Interessante is echter dit: in dezen toe
stand is de patiënt meer dan een jaar geble
ven.
In dat jaar hadden de geneesheeren gelegen
heid verschillende zaken te bestudeeren: som
mige zün te technisch om hier te vermelden,
maar enkele andere zün licht begrüpelük. Het
is b.v. algemeen bekend, dat de gal noodzake-
lük is voor de vertering der vetten; toch meende
men, dat evengoed, ook zonder gal. wel onge
veer 60 van de vetten verteerd werden door
de werking van andere darmsappen. Hier blükt
nu want dit is een sprekend geval dat de
gal zeer noodlg is. want er werden maar pl.m.
30 en in den winter maar pijn. 13 van
de vetten verteerd. Ook de hoeveelheid gal
werd bestudeerd; deze hoeveelheid is zeer groot,
één liter ongeveer per dag. Men zal zich na
tuurlük afvragen waar deze gal blüft. Na in
den darm gewerkt te hebben, gaan de zouten en
kleurstoffen voor een groot deel met de ontlas
ting mee, maar het vocht wordt weer door den
darm wand opgenomen en in het bloed en de
weefsels als vloeistof benuttigd.
Ook kon men nu interessante waarnemingen
doen met galdrüvende middelen. Vroeger wa
ren deze middelen hoog In eere. maar in de
laatste decenniën werd er weinig waarde aan
gehecht. Toch kon men nu nauwkeurig nagaan,
dat atophaan (het bekende middel tegen ischias
en rheumatiek) een duidelüke werking Had.
want de hoeveelheid gal werd grooter, 1
galkleurstoffen eveneens. Maar een veel s^rker
werking bereikte men met Mn in NMërland
weinig gebruikt geneesmiddel?XlM>a"‘xtr*ct
van artisjokken. De hoeveelheid gal. die uitge
scheiden werd, steeg dan tot 1200 A 1300
per dag.
Zoo verbleef deze patiënt vreedzaam in bet
hospitaal gedurende meer dan een jaar, met
een buisje in zün galblaas, zonder pün. met een
smakelük dieet, en de dokters studeerden met
zorg en met bescheidenheid, wat er aan hem
te studeeren viel. Maar de oude heer wilde wel
heelemaal genezen en op zün verzoek onder
ging hü een nieuwe operatie. De steen werd
gevonden, stuk gewreven, want het was een
heel zachte, op de plaats van den steen werd
een nieuwe buis ingevoerd, en tn de volgende
dagen bemerkte men. dat de gal nu voor het
grootste gedeelte ruiar bulten stroomde door
de nieuwe buis, büna niets meer door de gal
blaas en een derde gedeelte stortte zich uit in
den darm. Het Was veelbelovend. Maar op den
zeventienden dag begaf den zieke het hart en
spoedig daarop stierf hü-
De drie Fransche geneesheeren hebben hem
zoo lang mogelük in leven gehouden, hebben
het belang van den patiënt doen voorgaan bo
ven het Interessante, maar de vraag dringt zich
°ppatiënt niet wüzer geweest ware,
de beslissing geheel aan de medici over te ta
len.
a de afgeloopen week heeft de Duitsche
minister voor propaganda, de heer Goeb
bels. een. rede gehouden, welke overal sterk
de aandacht heeft getrokken. Het is ons er niet
om te doen op de details van deze veel bespro
ken redevoering in te gaan; dat laten wü gaar
ne aan anderen over. Alleen de aanleiding, welke
den Duitschen minister tot zün felle rede
bracht, heeft ons getroffen en bracht ons tot
de behandeling van dit onderwerp.
De nieuwe natlonaal-socialistische beweging
aldus was ongeveer de gedachtengang van
den bedoelden minister heeft, als elke nieu
we, geestelüke strooming. haar belagers van
twee kanten: ten eerste de verklaarde vüan-
den, de erkende tegenstanders en ten tweede
de.zoogenaamde vrienden en medestanders, die
door dik en dun voor hun beginselen opkomen,
jieel het leven in éép dag willen veranderen,
in alles gevaar zien en van alles een princiep
willen maken. En hü wendde zich meer in het
büsonder tot de puriteinen, die per rüksver-
ordening alle bioscopen zouden willen sluiten
en wegens de „zedelükheid" al het vrouwelüke
uit het magtschappelük leven zouden willen
verbannen, door de mode af te schaffen, een
unlformdracht In te voeren, het gebruik ook
van de meest onschuldige schoonheidsmiddelen
te verbieden enz.
Wü laten de waarde van deze rede nu voor
wat ze is en onderzoeken niet, of deze mlnls-
terleele propagandist de normen al of niet juist
getrokken heeft. Wat ons Interesseert is het
verschünsel van het optreden van puriteinen
nu reeds bü het nationaal-soclalisme. Zoo
herhaalt ook hier de geschiedenis zich weer.
In heel de wereldhistorie is het nooit anders
gegaan: iedere nieuwe beweging had. wanneer
zü nog nauwelüks de overheerschende was ge
worden, van fanatieke elementen in eigen ge
lederen evenveel of meer last dan van vroegere
vüanden. De oorzaak van dit puritanisme is
meestal tot geestelüken hoogmoed terug te bren
gen men wordt aanhanger van "een bepaalde
godsdienstige of staatkundige richting; met
enthousiasme wordt een program aanvaard. De
uitvoering echter stuit in de practük altüd op
moeilükheden, omdat men met bestaande toe
standen en levende menschen te doen heeft.
Het bereiken van het gestelde ideaal gaat dan
ook gewoonlük niet zoo licht en niet zoo snel
als wel in eerste geestdrift was verwacht. De
leiders gebruiken, wanneer zü werkelüke lei
ders zün. stuurmanskunst door de grondbe
ginselen ongerept te houden, maar in de toe
passing der principes zooveel mogelük aan het
bestaande aan te passen. Dan komen de bet
weters, de fanatieke naturen, die geen bükotn-
stigheden van hoofdzaken weten te onderschei
den: zü eischen het volle pond. Zü weten het
beter dan de leiders; iedere, ook maar de min
ste afwüking van wat als de zuivere leer werd
aangezien, te hun een gruwel en een aanleiding
tot verkettering van het gezag der beweging.
Zü kunnen hun eigen bekrompen geest niet
aan hoogere leiding onderwerpen en om een
onbeteekenend meeningsverschll breken zü met
al hun eens hoog gevierde idealen. Hoogmoed,
betweterij is de ziel van alle puritanisme en
fanatisme, en van iedere ketterü. De kerk heeft
er van de catacomben af mee te kampen ge-
had. Onder de eerste christenen waren er al die
het beter meenden te weten dan de apostelen;
het ..Roomscher dan de Paus" bestond al In de
jeugd van de kerk. Die eigenzinnigheid heeft
geniale, maar trotsche figuren aan de kerk i
den rug doen toekeeren en zü sleepten dlkwüls
duizenden met zich. Tot de allereerste der chris-
telüke deugden behoort de nederigheid. Een
puritein nu is iemand, die zün eigen Inzicht
boven dat van het verantwoordelüke geeste
lüke gezag stelt, dus de nederigheid mist, der
halve geen ware christen kan zün.
Er is nog een andere, minder schuldige maar
practlsch even erge oorzaak van puritanisme,
njn. domheid en bekrompenheid; en domheid
voert gemakkelük tot eigenzinnigheid met alle
gevaren van dien. WU zouden in dit verband
wel eens willen wüzen op een in onze eigen
kringen veelvuldig voorkomend kwaad, waarover
om begrijpelijke en respectabele redenen maar 1
zelden gesproken wordt, omdat men op dit ge
bied zoo licht wordt misverstaan. Wü bedoelen
het puritanisme, of wel de preutschheld ten
opzichte van alle zaken, die met de moraliteit
In engeren zin in verband staan. Nederland is
wellicht het eenige land in de wereld, waar het
zin heeft over zulke dingen te spreken en te
schrüven. En toch komt men er niet gemak
kelük toe. Immers er is aanleiding te over om
tegen zedenontaarding. ook in eigen kring, te
strüden en te waarschuwen. Van ons geslacht
kan waarlük niet gezegd worden, dat het over
matig zedig is; integqpdeel! Eerder zou men
van een betreurenswaardlg afnemen van het
schaamtegevoel en zelfs van schaamteloosheid
kunnen spreken. In zulk een tüd lükt er dan
ook weinig aanleiding te bestaan om tegen
preutschheld te waarschuwen. Wie dat doet,
loopt zoo gemakkelük kans om de lichtzinnlgen
op zün hand te krügen; om verkeerd begrepen
te worden en een applaus uit te lokken, wat
hü geenszins bedoelt. Toch mag dit geen reden
zün om er van af te zien. Juist In een tüd-
perk als het onze, waarin een zware strijd voor
goede zeden gestreden moet worden, moeten
de gevaren van het andere uiterste zooveel mo
gelük worden afgewend. Voor het doorwerken
van den waren godsdienst bestaan deze twee
hinderpalen: het slechte voorbeeld der lauwe
christenen, die het geloof wel hebben, maar
het niet beleven; en het gedrag der kwezels,
die het ware geloof in de oogen van anders
denkenden bespottelük maken. En wat voor het
geloof geldt, te even waar voor de zedelükheid.
In onzen tüd hebben wü boven alles noodlg:
krachtige menschen; personen met een stevige
overtuiging, een vasten wil, een diepe kennis
van de geloofswaarheden, menschen dus, die
met belde beenen In het leven staan, die het
leven aandurven, die niet voor de eerste de
beste verleiding bezwüken of door wufte le
vensuitingen, welke In onzen tüd büna niemand
ontloopen kan. uit hun evenwicht worden ge-
slagen. Op het verkrijgen van zulke karakter
vaste menschen moet de moderne opvoeding
gericht zün. Dit wil natuurlük allerminst zeg
gen, dat men de kinderen van jongs af moet
„harden door ze naar lichtzinnige gelegenhe
den te brengen, naar gemengde baden, biosco
pen, danshuizen of ze wufte lectuur of illustra
ties in handen te geven. Deze hoe langer hoe
meer veldwinnende methode is verderfelük. Het
is een heidensche opvatting, die rechtstreeks
indrulscht tegen den christelüken geest. Maar
een gezonde opvoeding tot ware kulschheld
eischt, vooral in onzen tüd, dat men niet pro
beert het kind tot aan zün huwelüksdag on-
noozel te houden als een baby. Er doen zich
honderden gelegenheden voor om bü het rijpen
van lichaam en geest den aankomenden mensch
de waarde van de kulschheld. de beteekente
van de vleeschelüke zonde, de gevaren van de
zinnelükheid te leeren. Wie daar tegenop ziet
en meent, dat kinderen hieromtrent niets mo
gen hooren, wil wüzer zün dan de Kerk zelf.
Immers de priester leest van den kansel de epis
tels en evangeliën voor, waar vrüelük over het
levensbeginsel, over de gevaren van de on
kuischheld en over tal van zaken gesproken
wordt, die volgens onze puriteinen ongeschikt
zouden zün voor de ooren van Jonge menschen.
kerk heeft er nooit over gedacht om de
woorden van Christus te schrappen waar Hü
voor een Züner pakkende vergelüklngen grüpt
naar het beeld van de barende moeder, die haar
smarten vergeet om de vreugde van het pas
geboren kindnoch de geschiedenis van de
overspelige vrouw; noch de strenge woorden
van Paulus tegen vleeschelüke zonden of diens
vermaningen tot de vrouwen om zich te sieren
voor haar mannen. Waarom niet? Omdat al
wat in groeten ernst en met het kenneUJk doel
om te leeren en te vermanen gezegd wordt,
nimmer ergernis kan verwekken bü geestelük
gezonde schepselen. Dit voorbeeld van de kerk:
vrümqjdig maar ernstig. Ingetogen, leerend en
onderwüzend, moet de richtsnoer voor een juiste
opvoeding zün.
De redactiebureaux van onze katholieke dag
bladen zouden kunnen getuigen hoeveel er bü
onze ouders en opvoeders nog aan gezonde pae-
dagoglsche opvattingen ontbreekt; hoe dlkwüls
vaders en moeders meenen. dat kinderen, ook
grootere, zich kunnen ergeren aan een woord
of een beeld, dat met normale oogen gezien,
in het geheel niets ergerniswekkends heeft. Ze
ker, er kan niet genoeg worden gewaakt tegen
het Insluipen van lichtzinnige opvattingen op
ons eigen erf. De besten zelfs loopen gevaar
hier af te stompen en „van deze wereld” te
worden. Maar omdat wü niet „van deze we
reld” mogen zün en toch in deze wereld moe
ten leven, moeten de grenzen scherp getrok
ken worden en eerst dan een veroordeeling
worden uitgesproken, wanneer er van wuftheid
of lichtzinnigheid, dus van ongezonden prikkel
sprake is. Dat schilderijen van de edelste mees
ters in de reproducties bedorven zouden moeten
worden, omdat de poezele armpjes en beentjes
van een kerstkindje niet zouden mogen worden
vertoond; dat een ernstig instituut niet In een
katholiek blad zou mogen adverteeren, omdat
In de annonce een afbeelding van een krom-
gegroeiden rug voorkomt, deze en dergelüke op
vattingen wüzen op een ongezonde mentaliteit,
waarvan een deel van ons Roomsche volk ver
lost moet worden.
Iedere deugd heeft haar twee verkeerde ui
tersten: naast het geloof staat aan den eenen
kant het ongeloof, aan den anderen kant het
bügeloof; de hoop wordt geflankeerd door wan-
Het ligt in de bedoeling het verbouwen van
aardappelen slechts toe te staan tot een opper
vlakte overeenkomende met die van het Jaar
1933.
De bü de Gewestelüke aardappelorganlsatles
aangesloten telers zullen via deze organisaties
in het bezit gesteld worden van een teeltver-
gunning.
Mocht blüken, dat t. z. t. de omstandigheden
leiden tot een ontwrichting van de markt dan
zal steun in den geest van de voor 1933 ge
troffen maatregelen door de Regeering toege
past worden.
De verbouw van fabrieksaardappelen staat
geheel buiten deze regeling.
Aangezien aan de Crisis Rundveecentrale te
gebleken, dat in veehouderskringen de meenlng
bestaat, dat bü de veeteeltregellng zal worden
bepaald dat leder veehouder naar den grond
slag van de rundveetelling Januari 1934 een
nader vast te stellen aantal dieren zal moeten
leveren, wüst zü er ter voorkoming van misver
stand op. dat deze meenlng ojuist te.
Bü de uitvoering van de teeltregellng zal, zoo
als reeds eerder is bekend gemaakt, namelük
worden bepaald, hoeveel kalveren ieder vee
houder zal mogen aanhouden in 1934 op grond
van het aantal, hetgeen hü in vorige Jaren als
stand op, dat deze meenlng onjuist is.
Indien de vrijwillige levering van rundvee
niet op 15 Mei as. het voor dien datum bepaal
de aantal dieren zou hebben opgeoracht, zal
nadien moeten worden vastgesteld hoeveel stuks
volwassen rundvee vanaf de maand Juni zal
mogen worden gehouden per bedrüf. welk aan
tal op 1 December 1934 niet overschreden zal
mogen zün, zoodat in dat geval de veehouders
gelegenheid zullen verkrijgen hunne veestapels
tusschen de maanden Juni en December in te
krimpen tot zoodanig aantal als hun toegestaan
zal zün. aan te houden. Ook bü deze toewüzlng,
evenals bü de toewijzing van kalfkren. zal de
uitkomst van de telling van Januari niet de
eenig leidinggevende grondslag zün.
Ten aanzien van de prijzen van de onder deze
omstandigheden op te ruimen volwassen dieren
en kalveren zal, voor zooveel thans kan worden
gezien, geen enkele toezegging kunnen worden
gedaan of waarborg worden gegeven.
